IDR stuurt
iarujks
"onderden
oionnen
tiaar Westen
Nederlanders zetten in Soedan
transportsysteem op poten
Verhuizing deel ambassade
zonder problemen verlopen
ïoslims massaal op heilige tocht naar berg Arafat
Indonesië zwijgt
over executies
y
Brit leek
te veel
op
beruchte
spion
Leer
Engels
van
Britse leraren.
Miljoenen
gered van
hongerdood
felL
'ENLAND
ian
an|et Oeganda
i lat de strijd
-JUlA De be-
ïerPte Oegandese
jMbeweging heeft
aeLemaakt de
teer te hebben
Van onafhan-
I zijde werden ge-
bij Kampala
i tussen rebellen
1 ^regeringstroepen.
is een einde
oüj»n aan het infor-
Tstaakt-het-vuren
kn kracht was
canje staatsgreep van
am'J die president
Obote ten *val
OcidAcOowiant
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1985 PAGINA 5
„Vergissing" IRA:
onschuldige vermoord
STRABANE Een moordeska-
der van de IRA heeft een gepen
sioneerde winkelier vermoord.
Later betuigde de organisatie
haar „oprechte droefheid". De
kogels waren voor een ander be
doeld. Het slachtoffer, de 65-jari-
ge Daniel Mallon, draaide zich
om toen twee gemaskerde man
nen een pub binnenstormden en
een naam riepen. Mallon werd
door twee kogels in het hoofd ge
dood. De moordenaars hadden
het echter voorzien op een aan
nemer, die op de zwarte lijst staat
omdat hij werk zou hebben ver
richt voor politiebureaus.
Contadora: vredesmacht
Canada voor M.-Amerika
CARTAGENA De landen
van de Contadora-groep, een
aantal Latijnsamerikaanse lan
den die een oplossing zoeken
voor de problemen in Midden-
Amerika, willen een Canadese
vredesmacht in Midden-Ameri-
ka stationeren. In de Colombi
aanse havenstad Cartagena
gaat de Contadora-groep de ko
mende dagen proberen na vier
jaar vruchteloos onderhandelen
een vredesovereenkomst uit te
werken. De groep heeft felle
kritiek op het beleid van de
Verenigde Staten in Midden-
Amerika.
Boze boeren gooien
Nederlandse
tomaten op straat
BORDEAUX Meer dan hon
derd boze Franse boeren hebben
vrachten Nederlandse tomaten
en courgettes op straat gekiept bij
een bestorming van de centrale
markt van Bordeaux. Later gin
gen de boeren tot de aanval over
bij een tweede markt. Met de ac
tie wilden ze protesteren tegen de
prijs van de Nederlandse toma
ten, die volgens hen veel lager is
dan de produktiekosten. In Be-
ziers, bij de Spaanse grens, lieten
Franse wijnboeren twee vracht
wagens met Italiaanse wijn leeg
lopen.
JAKARTA De Indonesische minister van
buitenlandse zaken Mochtar Kusumaatmadja
heeft op zijn wekelijkse persbijeenkomst ge
weigerd vragen te beantwoorden over berich
ten, dat drie vooraanstaande Indonesische
communisten zijn terechtgesteld. Volgens Am
nesty International zijn Rustomo, Gatot Lesta-
rio en Joko Untung begin juli geëxecuteerd,
hoewel de Indonesische regering andere rege
ringen informeel had beloofd dat hun levens
gespaard zouden blijven. Betrouwbare krin
gen, die indertijd de executie van vakbonds
leider Mohammed Munir bevestigden, konden
het Amnesty-bericht nu niet bevestigen. Ze
wisten slechts dat de drie sinds eind juni niet
meer hun cel zijn.
„Snelweg-rovers"
Florida vogelvrij
MIAMI De hoofdofficer van justitie
in Miami heeft laten weten dat automo
bilisten, die op snelwegen rovers dood
rijden, niet zullen worden vervolgd. Op
de snelwegen in Florida heeft zich de
afgelopen weken een grote groep jeug
dig rapalje aangediend, dat stenen naar
auto's gooit om de bestuurders tot stop
pen te dwingen en de inzittenden te be
roven. In de staat is hierdoor een ware
angstpsychose ontstaan.' De hoofdoffi
cier heeft aan zijn vogelvrij-verklaring
een voorwaarde verbonden. De be
stuurder die op een rover inrijdt moet
zich terecht bedreigd voelen, wat moet
blijken uit de aanwezigheid van een
wapen bij de overvaller.
n)
n I
Pi' 1 #1
d
toe
e eonze correspondent)
ari Het overlopen
ichot chef van de West-
1 0 contra-spionage
in West-Duitsland
jadem genoemd met
aaiak-Guillaume, het
koAe spionage-schan-
1 ban het naoorlogse
'ijknd. De ontdekking
,da^DR-spion Guillau-
de bondskanselarij
ling
in 1974 tot het af
kon van kanselier Wil-
sclndt. Hoewel de po-
!r.. gevolgen van Tied-
biiucht geringer zullen
™(n in het geval-Guil-
ltirJ lijkt de schade
hete Duitse en wellicht
d indere westerse vei-
ieer sdiensten oneindig
5 PP'oter.
ku
j^f'mdere verhouding tus-
*"t- en Oost-Duitsland
:n vruchtbaar terrein
(onage van weerskan-
roners van de DDR en
idsrepubliek spreken
;n dezelfde taal, maar
ostduitser die zich in
Sten bij de autoriteiten
heeft aanstonds aan-
pp een Westduits pas-
Cn er komen erg veel
rs uit de DDR naar de
Bondsrepubliek. Alleen al in
1984 liet Oost-Berlijn 40.000
mensen vertrekken. Onder
hen bevonden zich hoogst
waarschijnlijk tientallen, zo
niet honderden mensen die
zich als vluchteling voorde
den, maar in feite door de au
toriteiten van de DDR werden
gestuurd om op termijn als
spion op te treden.
Hans Joachim Tiedge heeft
negentien jaar in zeer verant
woordelijke posities gewerkt
bij de Binnenlandse Veilig
heidsdienst in Keulen. Die
Duitse veiligheidsdienst, het
Bundesamt für Verfassungs-
schutz, werd in 1950 opgericht
en telt ongeveer 2.200 mede
werkers, verdeeld over zeven
afdelingen. Sinds 1979 was
Tiedge groepsleider van de
vierde afdeling, die op
DDR-spionnen in de Bondsre
publiek jaagt. In Bonn wordt
niet uitgesloten dat het aan
Tiedge te wijten is geweest,
dat de laatste jaren in de
Bondsrepubliek nauwelijks
meer een DDR-spion van be
tekenis is gepakt.
Het was de Duitse spionage-af-
weer wel opgevallen dat er
weinig grote successen meer
werden geboekt, maar een
verklaring daarvoor was er
Sinds zijn verdwijning, wordt het huis van overloper Hans Joa
chim Tiedge geen moment door de politie uit het oog verloren.
niet. Aangenomen wordt dat
Tiedge zaterdag nog de secre
taresse en DDR-spion Ursula
Richter heeft gewaarschuwd.
De vrouw, die door Tiedge ge
schaduwd zou worden, ver
dween zondag. In Bonn wordt
ook niet uitgesloten dat Tiedge
de man achter de schermen is
geweest bij de aanhouding van
168 Westduitse agenten in de
DDR tussen januari 1984 en-
juni dit jaar.
Het heeft nogal wat verwon
dering gewekt dat Tiedge, van
wie bekend was dat hij sinds
het overlijden van zjn vrouw
in 1982 dronk, schulden maak
te en aan depressies leed, in
zijn verantwoordelijke functie
gehandhaafd bleef. Op zijn
minst had de man overge
plaatst - moeten worden, zo
vindt ook oud-directeur van
de dienst, Meier. De huishoud
ster van Tiedge heeft ver
klaard dat hij altijd dossiers,
sommige gemerkt met Top Se
cret, in zijn huis liet rondslin
geren. In veiligheidskringen
luidde de reactie op deze be
schuldigingen, dat de ver
meende slordigheid van Tied
ge niet vóór, maar eerder te
gen spionage-activiteiten pleit
te.
Als er koppen gaan rollen bij
de veiligheidsdiensten, en daar
ziet het wel naar uit, dan lijkt
Heribert Hellenbroich de eer
ste kandidaat. Hij was tot au
gustus van dit jaar directeur
van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst en leidt nu de
Duitse Inlichtingendienst, de
BND.
De Duitse socialisten lijken
niet van plan het schandaal
politiek uit te buiten. De SPD
heeft zich tot nu toe opvallend
terughoudend opgesteld. Een
woordvoerder van de partij zei
dat spionage zich „tegen allen
richt en voor allen een bedrei
ging is".
Volgens het jaaroverzicht 1984
van het ministerie van bin
nenlandse zaken in Bonn
pleegden vorig jaar alle Oost-
europese landen, met de DDR
in het voorste gelid, spionage
in alle belangrijke onderdelen
van de Westduitse regering en
industrie.
.AGE Bil UW KRANT MET
jMATIEOVER FILMS,MUZIEK
lER, RECREATIE,EXPOSITIES
opi^EN COMPLETE AGENDA
Khadaffy dreigt met geweld tegen Tunesië
TUNIS De Libische leider
kolonel Khadaffy heeft ge
dreigd met militaire maatrege
len tegen Tunesië, om een an
ti-Libische campagne in de
Tunesische pers tot zwijgen te
brengen.
Aanleiding tot de anti-Libi
sche campagne in Tunesië is
het Libische besluit, om
300.000 Tunesische ingezete
nen die weigeren zich te laten
naturaliseren tot Libische Ara
bieren, het land uit te zetten.
Tot op heden zouden 24.000
Tunesiërs daadwerkelijk over
de grens zijn gezet. Het slechts
28.500 manschappen tellende
Tunesische leger werd in ver
band hiermee eerder deze
maand in staat van paraatheid
gebracht. In Tunesië heerst
grote werkloosheid en de te
rugkeer van duizenden land
genoten uit Libië veroorzaakt
een verdere verslechtering
van de wankele economie.
Egyptische en andere buiten
landse inwoners werden overi
gens om dezelfde reden Libië
uitgezet. Tunesië ontvangt
aanzienlijke militaire en fi
nanciële steun van de Vere
nigde Staten. Ook Algerije
heeft Tunesië hulp toegezegd.
ZUID-AFRIKA DRIJFT ZAAK-DE JONGE OP DE SPITS
PRETORIA Onder het
toeziend oog van buiten-
landse journalisten en
zichtbaar gewapende
Zuidafrikaanse veilig
heidsagenten is gisteren
de helft van de inboedel
van de Nederlandse am
bassade in Pretoria ver
huisd uit het Nedbank-ge-
bouw, in het centrum van
de stad, naar het nieuwe
onderkomen in de twee
kilometer verder gelegen
ambassadewijk Arcadia.
In het gebouw van de Ned-
bank is, samen met de politie
ke en economische afdeling
van de ambassade, ook de door
de Zuidafrikaanse politie ge
zochte antropoloog Klaas de
Jonge achtergebleven. Hij zal
daar in elk geval tot eind sep
tember blijven. Wat daarna
met De Jonge zal gebeuren, is
nog niet bekend. Uit berichten
in de Zuidafrikaanse media
kan worden afgeleid, dat de
blanke machthebbers van plan
zijn de zaak op de spitst te drij
ven. Op grond van „hoge rege-
rings- en veiligheidsbronnen"
wordt nadrukkelijk gemeld,
dat De Jonge uit de oude am
bassade wordt gehaald zodra
Nederland de nieuwe kanto
ren in gebruik heeft genomen.
Eind van de maand zal De
Jonge overigens drie dagen
gezelschap krijgen van drie
Europese ministers van bui
tenlandse zaken, die in Preto
ria de Europese opvattingen
over de afschaffing van de
apartheid komen toelichten.
Het beleg van het gebouw van
de Nedbank door de politie is
volgens een woordvoerder
geen bezwaar voor de minis
ters. De ministers willen tij
dens hun verblijf, niet alleen
president Pieter Botha en
Een verhuizer rijdt dozen uit de Nederlandse ambassade.
diens minister van buitenland
se zaken Roelof Botha ontmoe
ten, maar ook vertegenwoordi
gers van het verzet tegen de
apartheid. Wie dat zijn, staat
nog niet vast. Verzoeken van
ontwikkelingslanden en orga
nisaties om niet naar Zuid-
Afrika te gaan, zijn door de
EG-ministers afgewezen.
Bij het signaleren van de na
leving van de EG-gedragscode
door filialen van Nederlandse
bedrijven in Zuid-Afrika, die
in het algemeen heel behoor
lijk wordt nageleefd, hebben
wij abusievelijk gemeld dat
Dura International in Zuida
frikaanse handen is overge
gaan. Dura-International blijkt
slechts haar belangen in Zuid-
Afrika per 1 juli 1984 overge
dragen te hebben aan derden.
Izvestia: stompzinnige provocatie
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft gisteren uiterst verbolgen ge
reageerd op de Amerikaanse beschuldigingen, dat de KGB
Amerikaanse diplomaten met een chemisch opsporingsmiddel
heeft bewerkt om hun gangen na te kunnen gaan. In een eerste
uitgebreide reactie schreef de regeringskrant Izvestia, dat ie
mand in de VS kennelijk niet erg geporteerd is van een norma
lisering van de Amerikaans-Russische betrekkingen. Het blad
sprak van een „stompzinnige provocatie".
•obl<
igenf
sopl(
die
aller
Meer dan twee
IROI moslims uit de hele
-zijn gisteren begonnen
heilige tocht van Mek-
j de voet van de berg
"ZZZ. voor het hoogtepunt
jaarlijkse bedevaart. De
a en ezels van vroeger
echter plaatsgemaakt
jringcars met aircondi-
t^.die door de Saoedische
aan de bedevaartgan-
SSvr beschikking zijn ge-
Iters, jeeps en radiowa-
«uden toezicht op wat
door sommigen de grootste file
aller tijden wordt genoemd:
een 23 kilometer lange ver-
keerstroom van 6.400 bussen.
Koning Fahd, wiens regering
zeven miljard riaal (omgere
kend zes miljard gulden) heeft
uitgegeven om de pelgrims te
ontvangen, kwam zich er per
soonlijk van vergewissen dat
alles naar behoren verliep. Het
normale leven in het konink
rijk kwam bijna geheel tot
staan om alle aandacht te rich
ten op dit heilige gebeuren
de haj, die iedere moslim op
zijn minst eens in zijn leven
gemaaakt moet hebben.
In het gebied aan de voet van
de berg stonden slaapzalen,
mobiele klinieken en tenten
kampen klaar om de gelovigen
op te vangen. De Rode Halve
Maan, het Saoedische Rode
Kruis, heeft 80 eerste-hulppos-
ten en 170 ambulances ingezet.
Vanwege de brandende zon
zijn de hulpverleners vooral
bedacht op zonnesteken en
woestijnziekten. Koning Fahd
heeft negen miljoen flessen
water geschonken voor de gas
ten van Allah, de barmhartige.
Morgen, bij zonsopgang, ko
men alle gelovigen bijeen op
de uitgestrekte vlakte aan de
voet van de berg Arafat. De
mannen in naadloze witte ge
waden, die getuigen van hun
gelijkheid voor god. De vrou
wen in enkellange jurken en
hoofddoeken.
Dit jaar is een record aantal
moslims van verschillende na
tionaliteiten naar Mekka geko
men: rijke Arabische prinsen,
kooplieden uit China, paupers
uit Bangladesh en India, Ko
zakken en Tataren uit de Rus
sische steppen, Iraniërs, Polen,
Hongaren, Spanjaarden en Se-
negalezen. De Saoedische re
gering heeft speciale voorzor
gen genomen om politieke
strubbelingen en incidenten te
voorkomen.
Sinds ayatollah Khomeiny in
1979 in Iran aan de macht
kwarti, worden de gelovigen
door vooral Iraanse hajis over
spoeld met revolutionaire lite
ratuur. De afgelopen vijf jaar
is het herhaaldelijk voorgeko
men dat de Saoedische oproer
politie in Mekka en Medina
moest optreden tegen Iraanse
en activisten. Ook dit
jaar is al geklaagd over onge
oorloofde demonstraties door
Iraniërs.
Om hun pelgrimstocht geheel
volgens de Islamitische wet
ten, de sharia, te laten verlo
pen, dienen de gelovigen van
zondag tot maandagmorgen op
de vlakte van de Arafat te blij
ven. Overmorgen wordt de haj
afgesloten met de rituele
slachting van miljoenen ram
men, ter nagedachtenis aan
Abraham, die gehoorzaam was
aan het bevel van God om zijn
zoon Ismaël te offeren.
NAPELS Een argeloze
Brit, die na een verblijf in
Noord-Afrika vakantie
hield in Sorrento (in de
buurt van Napels), is ach
ter de tralies beland omdat
hij aangezien werd voor
een Amerikaanse spion,
die voor de KGB is gaan
werken.
Richard McCance had
twee weken geleden zijn
intrek genomen in een
luxueus hotel aan de Na-
poli taanse kust en nam er
zijn gemak van, maar re
kende buiten de ijver van
een plaatselijke politie
man. Op de dag dat McCa-
ne aankwam, stond in een
plaatselijke krant, die niet
veel hard nieuws te mel
den had, het verhaal van
de spion Frank Terpil met
foto's erbij. De plaatselijke
hermandad herkende in
McCance onmiddellijk
deze KGB-agent. De Brit
had de pech dat hij inder
daad als twee druppels
water leek op de vroegere
Cl A-agent, die naar de
Sovjet-Unie is overgelopen
en geldt als één van de
sleutelfiguren van het in
ternationale terrorisme en
organisator van wapen
handel tussen Libië en Eu
ropa. Het plaatselijke poli
tiekorps in Napels werd
gealarmeerd, de recherche
ging aan het werk en
langzaam maar zeker sloot
zich het net rond de ver
dachte. Richard McCance
werd gisteren na terug
keer van een frisse duik
op zijn hotelkamer over
meesterd. Ondertussen
hadden politiemensen de
persoonlijke bezittingen
van de Brit door elkaar
gewoeld. Alles hadden ze
minutieus onderzocht, tot
en met de matras waarop
hij sliep. Ze hadden inder
daad compromitterende
zaken ontdekt: op in Aga-
dir (Marokko) gekochte
souvenirs zagen zij ge
heimzinnige Arabische te
kens en zijn paspoort leek
een uitstekende verval
sing, waaraan specialisten
in de internationale spio
nage veel moeite hadden
besteed. Maar alles kwam
goed toen de vingeraf
drukken van de echte
spion uit de Verenigde
Staten in Rome aankwa
men. McCance brak echter
zijn vakantie af en keerde
met de eerste vlucht naar
huis terug.
(ADVERTENTIE)
Diverse studie-niveaus
Kleine klassen
Cursussen op maat
Moderne leermiddelen
en lesmethode
Inschrijfdata:
9-10-11 september'85
tussen 17.30 en 19.30 a
Vraag inlichtingen, bel of
schrijf vandaag nog naar
The 23ritish School in The Vletherlands
Chairman ol the Board ol Governors H.E. THE BRITISH AMBASSADOR
Tapijtweg 10 - 2597 KH 's-Gravenhage. (070) 548911
)JE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
j^ijver de landweg naderde intussen de
>pf£J automobiel van de journalist Sipko
zuikalij had een verslagje gemaakt van de
oruikt. der regionale landbouwtentoonstelling
Aiwerhoek, een gehucht onder de rook van
en. Nu begaf hij zich stadwaarts om het
ferken tot een sappig stukje proza. De
Jng begon al in te vallen en Sipko keek
f omhoog. „Ik ruik moeilijkheden," stei
lst. „Er zit iets in de lucht wat me niet
iou je haaks, Sipko. Je weet nooit wat
-gebeuren. Hiep hoi!" Doch nog geen
in later wist Sipko het wel. Met een
fce zucht liet de motor van zijn wagentje
jten, zodat het derde slachtoffer van de
Jtator gevallen was.... Sipko Stunt
er meer aandacht voor de vreemde ca
priolen van een sportvliegtuigje, dat met stil
staande motor in glijvlucht naar beneden kwam,
recht op een stukje land van Gait Lamsbout af.
Gait wilde juist eens een hartig woordje gaan
wisselen met Mietje, de roodbonte prijskoe,
toen het vliegtuigje aan de grond kwam. Het
vernietigde in het voorbijgaan nog even een
hek, maar verder gebeurden er gelukkig geen
dramatische dingen. „Hè! Wil je wel 'es maken,
dat je met dat ding van mien land afkomt!" riep
Gait en hij rende spinnijdig op de vlieger af, die
was uitgestapt en nu onverstoorbaar een siga
retje opstak. „Ronald d'Aes van Klaeveren,"
stelde hij zich voor. „Ik zal alle schade aan dat
hekje vergoeden, beste man. Maar dan niet
meer zo dreigen met je stok en ook niet zo hard
schreeuwen
NEW YORK De di
recteur van het VN-bu-
reau voor noodacties in
Afrika, Maurice
Strong, heeft gezegd
dat er nog hoop is om
een omvangrijke trage
die te voorkomen in
het door honger geteis
terde Soedan. Volgens
hem zijn miljoenen le
vens gered door inter
nationale hulpacties.
Hoewel Soedan nog
lang niet uit de proble
men is, hebben regens
die afgelopen tijd zijn
gemeld, de vooruitzich
ten op een goede oogst
verbeterd.
(Van onze speciale
verslaggever
Puck Hooglucht)
KHARTOEM Het'We
reld Voedsel Programma
(WFP) van de Verenigde
Naties staat op het punt in
het noodlijdende Soedan
de actie „Rough Road" te
beginnen. Het uiteindelij
ke doel van deze operatie
is een goed functionerend
transportsysteem voor het
vervoer van voedsel naar
de door honger getroffen
gebieden. Nederlandse
deskundigen, onder wie
werknemers van Van
Gend en Loos, spelen
daarbij een hoofdrol.
Het is de eerste keer in de ge-
schiédenis van de Verenigde
Naties dat een dergelijke ope
ratie wordt opgezet. „Rough
Road" lijkt een bijna vertwij
felde poging van de internatio
nale hulpverlening om het
aantal slachtoffers van de hon
ger in het immense Soedan
(ruim 60 maal Nederland) te
beperken. Het is de bedoeling
dat het WFP-systeem in Soe
dan een „paraplu" gaat vor
men voor alle transport van
hulpgoederen naar de honge
rende gebieden. Organisaties
voor voedselhulp en -trans
port, zoals „Holland Duck
Truck Aid", kunnen bij het
systeem aansluiten.
De Nederlander Bob Cammin-
ga is een van de elf specialis
ten van Van Gend en Loos,
die momenteel in Soedan bezig
zijn de operatie op touw te zet
ten. Hij zal onder meer vanuit
de lucht alle transporten
nauwgezet in de gaten gaan
houden. Camminga legt de na
druk op de strakke opzet van
de actie. Hij weet dat de Soe-
danezen daar grote moeite
mee -hebben: „Die laten alles
liever aan Allah over". Maar
ook de Engelsen, die een groot
deel van de hulpverlening in
Soedan beheersen, vinden in
zijn ogen weinig genade. „ï)e
zweep moet erover", meent
hij. „We moeten moeten kei
hard zijn Niemand de kans
geven nieuwe uitvluchten te
vinden, waardoor opnieuw
mensen sterven". Want hoe
gek het ook moge klinken: er
is voedsel genoeg in Soedan.
Maar het is niet beschikbaar
op de plaatsen waar het echt
nodig is.
Op de kades van Port Soedan
ligt 400.000 ton graan te wach
ten op transport. Tot nu toe is
niemand in staat gebleken het
naar de noodgebieden te bren
gen. Daar zal, als het goed is,
de komende weken verande
ring in komen.
