Franse geheime dienst al eerder
„in actie" tegen atoom-protest
Suriname kan
import niet
meer betalen
Hevig geweld in Libanon
eist talloze slachtoffers
lia
test
33- uwe golf
E i-geweld
i: Zuid-Afrika moet met
ideli jke hervormingen komen
SPANJE MALGRAT DE MAR
1985 P(J
'ENLAND
QeidóaQowumt
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1985 PAGINA 7
■ricteur
rjraguaanse
isenrechtencomissie
gt asiel in VS
swJNGTON De directeur van de
*w»4uaanse commissie voor de mensen-
188.01 heeft politiek asiel gekregen in de
7Mat hij het sandinistische regime er-
?}54 beschuldigd hem te hinderen in
337 o»oeren van zijn taak. Mateo Guerre-
de Nicaraguaanse autoriteiten de
46 7pe mensenrechtencommissie steeds
i32.'sfeschouwen als een middel om hun
683<n het buitenland te verbeteren. De
329,'ojsie zou als zelfstandig orgaan moe-
2^°$ctioneren.
Benazir Bhoetto
terug in Pakistan
KARACHI De Pakistaanse
oppositieleidster Benazir
Bhoetto, dochter van de zes
jaar geleden terechtgestelde
premier Ali Bhoetto, is van
morgen in haar land terugge
keerd. Bhoetto keerde naar
Pakistan terug om haar jonge
re broer Shahnawaz te begra
ven die vorige maand in
Frankrijk overleed. Strenge
maatregelen waren bij haar
aankomst getroffen om te ver
hinderen dat haar aanhangers
haar zouden verwelkomen. Ze
wordt beschouwd als de voor
naamste politieke rivaal van
generaal Zia.
Sovjet-offensief
bij grens Pakistan
ISLAMABAD Russi
sche troepen bereiden een
groot offensief voor om
een eind te maken aan de
belegering door islamiti
sche opstandelingen van
de garnizoensstad Khost
nabij de Pakistaanse grens
in het oosten van het land.
Het garnizoen wordt al
een jaar belegerd en van
uit de lucht bevoorraad. In
Khost liggen Afghaanse
regeringssoldaten en Rus
sische adviseurs. De hele
vorige week hebben heli
kopters materieel aange
voerd, aldus diplomaten.
Daders moord op
Israëlische
diplomaat melden zich
KAIRO De tot nu toe onbekende groepe
ring Egyptische Revolutie heeft zich gisteren
in Kairo verantwoordelijk gesteld voor de
moord, eerder op de dag, op een Israëlische
diplomaat. De groepering gaf een verklaring
af bij het kantoor van een internationaal
persbureau in Kairo. Volgens de verklaring
zullen er meer aanslagen volgen tegen „leden
van de Israëlische inlichtingendienst" totdat
de „Israëlische vijand het land verlaat".
De attache voor adminstratieve zaken, Albert
Itrakshe, werd doodgeschoten. Zijh echtge
noot Elena en een secretaresse, Mazal Mins-
ha, raakten gewond toen drie gewapende
mannen de auto van de diplomaat onder
vuur namen.
Gegijzelden TWA-toestel
eisen schadevergoeding
NEW YORK Vier mensen die werden
gegijzeld in Libanon na de kaping van een
TWA-vliegtuig in juni, hebben processen
aangespannen tegen de luchtvaartmaat
schappij. Volgens de voormalige gegijzelden
heeft de luchtvaartmaatschappij onvol
doende veiligheidsmaatregelen genomen.
In Chicago eist passagier Peter Hill een
schadevergoeding van een miljoen dollar.
In Boston hebben drie mensen een proces
aangespannen voor een onbekend bedrag
aan schadevergoeding. Een andere voorma
lige gegijzelde heeft verklaard dat TWA
bereid was orn aan alle passagiers een be
drag tussen de 15.000 en 50.000 dollar uit te
keren, als ze af zouden zijn van verder pro
cederen.
Walter Reder gezien bij
bijeenkomst oud-SS'ers
WENEN De Oostenrijkse oorlogsmisdadiger Walter Re
der, die begin dit jaar op last van premier Bettino Craxi
door Italië werd vrijgelaten, heeft deze maand een bijeen
komst bijgewoond van oud-SS'ers. Dit is gemeld in de jong
ste uitgave van het Oostenrijke weekblad „Profil". De bij
eenkomst had plaats in de „Tijgerkroeg" in Klagenfurt,
een verzamelplaats van oud-SS'ers. Reder zou daar een on
derscheiding hebben gekregen. Reder werd in Italië tot le
venslang veroordeeld vanwege moord op honderden bur
gers in het dorp Marzabotto in 1944. Op 24 januari van dit
jaar werd hij vrijgelaten. Reder had de bewoners eerder
een brief gestuurd, waarin hij verklaarde dat hij de nazi-i
deologie, „die in mijn jeugd de wereld vergiftigde", had af
gezworen. Een dag na zijn vrijlating schreef Reder een
brief aan een Italiaanse priester waarin hij liet weten de
rest van zijn leven „in zwijgen en gebed" te zullen door
brengen.
OORD OP
JR LONGOWAL
urs19-8 b
49 ,30
119,00
163.00
1200,00 I
110,00
78,00 1 A
305,00
26,00
900 00
iio,oo O
605.00
22;™ ELHI In de Indiase
«V40 t Punjab dreigt een
uitbarsting van geweld
62^200 noord, gisteren, op de
sikh-leider Har-
183 oo Jiongh Longowal.
605,00
De vermoorde gematigde sikh
leider Longowal.
in het tempelcomplex hadden
252'oob i- dt fanS!a^u ^,erd in verschanst, werden gedood,
65,oo 33 het veiligheidsappa- - -
-, Na de strijd om de tempel
7600 ,Sta^ Va" pa,1fa de aanleiding tot moord op
7240 gewelddadige prern,er Indira Gandhi dis-
P Longowal betekent ^ntieerde Longowal zich van
229jo be eind® va" de extremisten. Hij drong er
62.oo ent gesloten akkoord herhaaldelijk bij de sikhs op
(jn partij, de Akali Dal, aan Qm m't poJlitieke midde-
egenng in New Delhi. jen een opiOSSjng te vinden
toekomst van het al VOQr ^un grjeven Hij ging ge-
fOnds' °nrUS e ^unJab- kleed in het wit en droeg een
blauwe tulband en de traditio-
inge Longowal werd nde dolk
van de Sikhs, maar
-.tïhoten tijdens een toe- hulde zich nimmer in het saf-
!TO» I, de plaats Sherpur, 80 (raangeel de verzeUkleur
148.00 F van Chandigarh, ide waarjn veej sikhs gekleed
?3iJo f V^»n fp.n" gaan. Na lang onderhandelen
133,00 r; uitgebreide veilig- sj00t hij vorige maand het his-
^regelen slaagden torisch vredesakkoord met de
3Z30 remistische sikhs er in regering.Gandhi.
28.00 al te benaderen. Op D(f geweldadige dood van
i«l$ h,J Longowal heeft dat akkoord
52io *6® k van j s,khs. weer op josse schroeven gezet.
»7.oo thiSahib, werd Longo- Me, doe, een de(initief
tnioo t°fJen i|oor een regen einde te maken aan het ge-
»«j «els. Twee schutters wel(J besloot Gandhi afgelo-
iss'oo gegrepen. ee ande- zaterdag de inwoners van
SS kwamen m de verwar- £unjah op f2 september naar
lüe'S i t- i de stembus te roepen. Longo-
S W ,hfe" met 2Sn leve,n wal was er aanvankelijk op te-
öetaJ®n ?fln*in gen dat zo snel verkiezingen
wo radicale stkhs te ver- fouden worden gehouden6en
e, opstelling tegenover wilde tot begin 1986 wachten.
Na aandringen van "Gandhi's
45.70 tv stemde hij toch. in met de ver-
172.00 lal, was drie jaar gele- kiezingsdatum, wat voor de
k campagne begonnen extremisten waarschijnlijk de
5 e godsdienstige en jaatste twijfels heeft weggeno-
fe autonomie voor Pun- men Lon^owal moest weg
Uitante stkhs namen In India „ordt er ernstig reke-
XTSJSLJS1 n'n8 mee gebouden, dat de
aarvc onon or, njeuwe lejders van de Akali
Dal het akkoord met de rege
ring in New Delhi zullen op
zeggen. De mogelijke opvol
gers van Longowal zijn ver
klaarde tegenstanders van een
Hun aanslagen en
sioi- ingsacties hebben in
VS19-8 aan 4.500 mensen het
102,70
a in niet de onvoorwaardelijke
PeJnee- u onafhankelijkheid van Punjab
gg kadicale sikhs die zich is vastgelegi
103.90
100,90
102,00b
101,60
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS „Ik voer mijn
buitenlandse politiek met
ambassadeurs, niet met
onverantwoorde geheime
diensten." Deze nu weer
actuele uitspraak wordt
toegeschreven aan gene
raal De Gaulle. De grond
legger van de Vijfde Re
publiek heeft nooit veel
vertrouwen gehad in het
occulte wereldje van de
gleufhoeden en gaberdine
regenjassen. De activitei
ten van de „barbouzes"
(geheim agenten) be
schouwde De Gaulle lan
ge tijd als een noodzake
lijk kwaad.
Maar na bewezen diensten met
onder meer de ontvoering en
uitschakeling van de Marok
kaanse „terrorist'" Ben Barka
en successen van de SDECE
(de voorloper van de nu in het
beklaagdenbankje zittende
DGSE) tijdens de Algerijnse
oorlog, matigde De Gaulle zijn
standpunt. Diplomatieke over
winningen van Frankrijk kon
den vaak worden behaald
dankzij het „speciale voorbe
reidende werk van diensten
als de DGSE.
Het heet dat het De Gaulle
zelf is geweest die zijn gehei
me diensten als eerste op
dracht heeft gegeven „agitato
ren" te weren uit de Franse
nucleaire zone in de Stille
Oceaan. De geloofwaardigheid
van de Franse kernmacht
stond daar op het spel. Sinds
1962 heeft Frankrijk op Muru-
roa een kleine 150 boven- en
ondergrondse kernproeven ge
nomen. Van het begin af aan
is daartegen geprotesteerd
door regeringen van omrin
gende landen en diverse inter
nationale milieu-bewegingen,
waaronder Greenpeace.
Probeerden demonstranten de
Franse atoomexplosies te ver
hinderen dan werden ze
meestal ter plaatse in de kraag
gevat door de rond Mururoa
druk patrouillerende Franse
marine. In het begin van de
jaren '70 ging het daarbij be
paald hardhandig aan toe. Nie
mand twijfelt eraan dat de be
ruchte „Division Action" van
de SDECE in die tijd het nodi
ge voorbereidende werk heeft
geleverd.
Behalve dat potentiële protes-
teerders in de gaten werden
gehouden, schijnen er toen ook
enige speciale missies te zijn
uitgevoerd. Op heel myste
rieuze wijze bijvoorbeeld zonk
in een Australische haven een
actieschip. Een andere boot
van een milieubeweging ver
loor op volle zee opeens zijn
schroef, terwijl de bemanning
van een derde schip
bloc
Omgedoopt
De SDECE werd in 1982 door
de socialisten omgedoopt in
DGSE (Direction Generale de
la Securite Exterieure), maar
afgaande op wat er met de
Rainbow Warrior is gebeurd,
lijkt de dienst haar werkme
thodes niet te hebben veran
derd. Agenten van de DGSE
hebben in Le Monde trouwens
toegegeven dat Greenpeace in
Nieuw-Zeeland werd bespio
neerd.
Net als zijn illustere voorgan
ger De Gaulle was de huidige
Franse president Mitterrand
aanvankelijk geen fan van de
geheime diensten, die traditio
neel een rechts stempel dra
gen, met af en toe uitschieters
naar extreem rechts.
Hoe bedreven die diensten zijn
in het opzetten van intriges
heeft Mitterrand aan den lijve
ondervonden. In 1954 werd hij
als minister van binnenlandse
zaken van Pierre Mendes
France in het nauw gebracht
door onder meer de DST, de
Franse binnenlandse veilig
heidsdienst. Die verdacht de
jonge socialist ervan geheime
defensienotulen door te spelen
aan de Franse communisten.
Tot de werkelijke „verrader"
kon worden ontmaskerd, was
Mitterrand voor de DST een
ideale dader.
Het was daarom niet zo ver
wonderlijk, dat in het gemeen
schappelijk programma van
socialisten en communisten uit
1972 niets minder werd bepleit
dan een totale afschaffing van
de geheime diensten. Een stout
plan dat in de loop der jaren
Met behulp van grote drijvers werd vanmorgen in de haven van
Auckland de Rainbow Warrior gelicht.
„Om de eer"
PARIJS Een zitting
van de Franse assemblee
over Nieuw-Caledonië is
voorafgegaan door een
scherpe woordenwisseling
naar aanleiding van de
Greenpeace-affaire. Jean -r
Claude Gaudin, aanvoer
der van de oppositionele
UDF, zei geen uitspraak te
willen doen over de
schuldvraag totdat een
rapport over de zaak is ge- -
publiceerd. Maar hij ver
weet premier Fabius diens
stilzwijgen.
afzwakte tot een „herstructu
rering" van de SDECE. Maar
toen Mitterrand en zijn socia
listen in 1981 aan de macht
kwamen, ging men uiteinde
lijk niet verder dan een aantal
overplaatsingen. Admiraal
Pierre Lacoste volgde eind
1982 generaal Pierre Marion
op als chef van de DGSE. Mi
nister Hemu van defensie
krijgt de politieke verantwoor
ding over de barbouzes.
De nieuwe machthebbers in
het Elyssée hadden snel in de
gaten, dat vanuit het „zwem
bad", de bijnaam van het
DGSE-hoofdkantoor in Parijs,
soms heel nuttige informatie
kan doordruppelen. Bijvoor
beeld eind 1981, toen een af
schrift van de laatste offerte
van de Russen aan India voor
de verkoop van MIG-toestel-
len in Parijs belandde. Dank
zij voorbeeldig spionagewerk
van de DGSE kon de Franse
vliegtuigbouwer Dasso een
miljardenorder in de wacht
slepen. Bij een soorgelijke af
faire, maar dan om de aan
schaf van kanonnen, liep het
begin dit jaar echter mis. De
Franse militaire attaché in
New Delhi werd met veel
bombarie uitgewezen en
Frankrijk raakte evenals an
dere landen betrokken in een
groot spionage-schandaal. Be
kend zijn verder activiteiten
van de DGSE in Angola,
Tsjaad, het Midden-Oosten en
Indo-China. Onder de vorige
president Giscard d'Estaing
was de dienst betrokken bij
een groot complot gericht te
gen de Lybische leider kolonel
Khadaffy.
Volgens het voormalige hoofd
van de DST, Jean-Rochet,
worden alle belangrijke acties
van de Franse geheime dien
sten altijd gedekt door mini
maal de verantwoordelijke mi
nister. Het lijdt volgens Rochet
geen twijfel, dat minister van
defensie Hemu op de hoogte is
geweest van de anti-Greenpe-
ace missie van de DGSE in
Nieuw-Zeeland. De ex-
-DST-chef staat overigens
voor honderd procent achter
die actie „omdat de Franse be
langen in de Stille Zuidzee be
schermd moeten worden".
Met spanning wordt nu in Pa
rijs gewacht op het officieel
rapport over deze affaire van
regeringsonderzoeker Bernard
Tricot. Waarnemers menen
dat het wel heel raar moet lo
pen wil minister Hemu vol
gende week nog op zijn stoel
zitten. De minister zelf ziet het
niet zo somber in. Hij heeft, zo
verklaarde hij gisteren, „zelfs
nog nooit over aftreden ge
droomd".
Beperkte
onafhankelijkheid
Nieuw Caledonië
PARIJS De Franse Natio
nale Vergadering heeft een
wetsontwerp goedgekeurd dat
de weg vrijmaakt voor een be
perkte onafhankelijkheid van
het overzeese gebiedsdeel
Nieuw-Caledonië. Volgens de
wet moet Nieuw-Caledooni'e
geassocieerd blijven met
Frankrijk. De rechtse opposi
tiepartijen hebben echter al
aangekondigd dat zij zullen
proberen de wet ongrondwet
tig te laten verklaren.
98,60
98,10
98.10
g-g NGTON Een Ame-
9710 regeringswoordvoer-
ssiso [t gisteren gezegd dat
Isa, inke minderheidsbe-
95^20 lidelijker moet aange-,
:ke hervormingen het
98[8o »og heeft om een eind
n aan de apartheid. De
9700 moet zeggen wat de
«oo iingen inhouden en
9110 vertaald kunnen wor-
een politieke dialoog
ir de regering en de
van de gemeenschap-
Zuid-Afrika kunnen
ndelen over de toe-
an Zuid-Afrika.
IS g6r de Verenigde Naties
lp wapenembargo te-
99.30
gen Zuid-Afrika heeft weinig
effect gehad. Het land van de
apartheid is beter bewapend
dan ooit tevoren. Tot deze con
clusies komt een studiecen
trum van de Verenigde Naties*
Zuid-Afrika staat er tegen
woordig militair gezien veel
beter voor dan 22 jaar geleden
toen het embargo werd inge
steld. Zuid-Afrika is wegens
de dreiging vanuit het buiten
land van buitenaf voortdurend
bezig met het vergroten en
verbeteren van zijn strijd
krachten.
Gewapende eenheden van de
Zuidafrikaanse politie hebben
gisteren delen van de zwarte
woonstad Soweto afgegrendeld
en huizen doorzocht in het ka
der van de noodtoestand. Poli
tieagenten verklaarden tegen
inwoners van Soweto dat werd
gezocht naar „gevaarlijke
voorwerpen". Over eventuele
arestaties en inbeslagneming
van documenten werd niets
gezegd. Un de zwarte woon
stad Bethal nabij Johannes
burg werd een zestienjarige
zwarte jongen doodgeschoten,
nadat een zwarte menigte vol
gens de politie een zwarte poli
tieman zou hebben aangeval
len.
li>JE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
12ai/jOtr Nogrottr keek zijn leerjongen spin-
19 i/ln en zei bars: "Onmiddellijk naar je ka-
79 3/5'j kwaje rekel! En daar blijf je zitten tot
115 dig heb. Ik zal zo'n snotaap als jij wel
291/ren zoveel dubbelgebrande te drinken
48 "van in slaap valt. Daarvoor ben je nog
59 i/jjong! „Moet je daarvoor dan een
35 1/snnetje zijn, baas?" vroeg Jopie en hij
311/> grinnikend vandoor...
46
35 3/s Was ook Kille Klansky weer wakker ge-
213/ï„Hè, Pjotr," zei hij verbaasd, „wat doe
is s/nou? Waarom sta je aan die fles te rui-
413/f ",k vertrouw het hele zaakie voor geen
33 3/ffomde Pjotr. „Aan de fles te zien heb-
47 3/8 een stevige slok dubbelgebrande ge-
tar dat we er allemaal zo vast van in
slaap gesukkeld zijn, wil er bij mij niet in! Als er
maar niet met dat drankje geknoeid is..."
„Met dat drankje geknoeid...?" vroeg Klansky
onthutst. „Geef me dan asjeblieft de rest mee.
Die laat ik dan onderzoeken op het lab van ons
hoofdkwartier. Lieve help, zeg! Je laat me
schrikken, Pjotr. Er is toch verder geen onraad,
hoop ik?" „Nee nee, alles lijkt nog normaal."
antwoordde Pjotr. „Maar toch...., je weet nooit.
We moeten op onze hoede zijn." En tegen
het vallen van diezelfde mooie zomeravond
kwam de brave landbouwer Lambertus van
Roekei op zijn scooter naar Rijkhuyzen toe.
Lambertus zat in de gemeenteraad en er was
vergadering. Daarom had Lambertus zijn beste
pak aan. En had hij dat nu maar niet aan ge*
had.....
Grote rookwolken, zwaar verminkte slachtoffers en een enorme ravage waren het resultaat van de
aanslag met een autobom gisteren in Tripoli.
BEIROET Bij een aan
slag met een autobom in
de Noordlibanese haven
stad Tripoli zijn gisteren
35 doden en 85 gewonden
gevallen. In Beiroet kwa
men als gevolg van hevige
artillerieduels veertig
mensen om het leven, ter
wijl er 143 gewond raak
ten. In de afgelopen da
gen zijn daar meer dan
zesduizend granaten en
raketten ingeslagen. De
gevechten breidden zich
gisteren uit naar het chris
telijke gebied ten noorden
van de Libanese hoofd
stad, dat tot dan toe be
trekkelijk weinig te lijden
heeft gehad van de be
schietingen die Beiroet
dagelijks teisteren. Chris
telijke milities reageerden
met artillerie-aanvallen
op Druzische dorpen in
het Chouf-gebergte.
De autobom in Triploi de op
een na grootste stad van Liba
non met vijfhonderdduizend
voornamelijk mohammedaan
se inwoners ontplofte even na
het middaguur op het belang
rijkste plein midden in de
dichtbevolkte wijk Abu Ssam-
ra. Een man die zei te spreken
namens de tot nu toe onbeken
de organisatie Revolutionaire
christenen van de Ceders eiste
in een telefoontje naar een
westers persbureau de verant
woordelijkheid voor de aan
slag op.
De politie zei dat de daders
kennelijk een hinderlaag had
den gelegd voor hun slachto-
fers door eerst vanuit een rij
dende auto een staaf dynamiet
op het plein te werpen. Twee
minuten later, toen mensen
het plein op renden om te kij
ken wat er aan de hand was,
ontplofte 150 meter verderop
een auto die was geladen met
150 kilo tnt. Alle slachtoffers
vielen als gevolg van deze ont
ploffing.
De auto stond geparkeerd voor
het huis van een moslim-fun
damentalist, die echter alleen
gewond raakte. De explosie
verwoestte een zeven verdie
pingen hoog gebouw, waarvan
de buitenmuren als een kaar
tenhuis in elkaar stortten. Het
was de vijfde bomaanslag in
de oorlog van de autobommen
zoals de Libanese pers de aan
slagen van de afgelopen week
is gaan
PARAMARIBO De Surinaamse minister van financiën, Nor
man Kleine, en zijn ambtgenoot van handel, Imro Fong Poen,
hebben het bedrijfsleven laten weten dat Suriname eenvoudig
geen geld meer heeft om importen te betalen.
Minister Fong Poen erkende dat in de haven goederen liggen
met een waarde van 36 miljoen Surinaamse gulden (ruim 61
miljoen Nederlandse), maar dat er geen geld is om de buiten
landse leveranciers te betalen. Hij verwacht niet dat de situatie
zich de komende weken zal verbeteren. De deviezenreserves
van Suriname zijn gedaald tot een kleine vier miljoen gulden,
vooral als gevolg van de tegenvallende exporten van bauxiet,
aluinaarde en aluminium. De precaire deviezensituatie van Su
riname heeft de regering vorige week al genoopt met onmiddel
lijke ingang alle extra vluchten van de Surinaamse luchtvaart
maatschappij op Nederland en Brazilië te annuleren. Hierdoor
zijn tweeduizend passagiers voor Amsterdam en 1.500 voor Bra
zilië gedupeerd.
ADVERTENTIE
Vertrek maandag 9 september a.s.
10-daagse pendelreis per luxe touringcar.
Standplaats Malgrat de Mar: Hotel Riviera 150 m. van het
strand met zwembad en zonneterras.
Alle kamers hebben douche en toilet.
Verblijf in Spanje op basis van volpension 7 x diner, lunch
en ontbijt).
Lunchpakket op terugreis.
De pendelbus heeft comfortabele stoelen en video, bar en
toilet.
Er worden in het buitenland een drietal korte stops gemaakt
en de reisduur vanaf de Nederlandse tot de Spaanse grens is
plm. 18 uur. a aAv
De prijs voor deze pendelreis bedraagt m Utfö
per persoon op basis van een 2-persoonskamer.
Gecombineerde reisverzekering 25,- per persoon 5,-
poliskosten. Annuleringsverzekering 3 1/2% van de i
6,- poliskosten.
i2"SIJTHOFF PERS
Inlichtingen en boekingen teleionisch onder nummer 070-190882 maandagt/m vrijdag
9-16 uur) of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag
POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TELEFOON 070-190882
