Gladiolenareaal
vertoont krimp
van 71 hectaren
„Met tien man
tegelijk niets
aan de hand"
IN EN OM DE KAS
Onstuimige groei
van zonnebloemen
te Jpi™
£econsument
VALKENBURGS VEER KENT RIJKE HISTORIE
LEIDEN/ LAND EN TUINBOUW
EeidócSommit
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1985 PAG|
I
De laatste jaren heeft de groep zomerbloemen een ontstuimige
ontwikkeling doorgemaakt. Van een beperkte groep weinig
belangrijke produkten is ze uitgebreid tot een brede, geva
rieerde groep produkten met thans een produktie van onge
veer 180 miljoen gulden. De heer J A. M. Brockhoff, hoofd
afdeling assortiment van de VBN (Verenging van Bloemen
veilingen in Nederland) is van mening, dat steeds meer pro
dukten als snijbloemen in de zomer worden geteeld. Door het
toenemen van teeltkennis worden produkten steeds meer ver
vroegd en verlaat en wordt de aanvoerperiode langer. Een
aantal zomerbloemen is inmiddels (al dan niet aangevuld met
import) het gehele jaar door leverbaar. De heer Brockhoff be
cijferde de top tien van 1984, met op de eerste plaats de Gyp-
sophila met een omzet van 41,3 miljoen gulden. Op de tweede
plaats kwam in 1984 de violier met een omzet van 9,2 miljoen
gulden. Een flink gat tussen nummer één en twee op de lijst
dus. Derde werd de statice met een omzet van 7,2 miljoen gul
den en 4e de duizendschoon met 4,9 miljoen.
Uniforme keuring
bij veilingen nodig
Rond de produktgroep zomerbloemen worden bij de bloemen
veilingen steeds meer aktiviteiten zichtbaar. Zo is om de ken
nis van rassennamen te bevorderen door Bloemenbureau Hol
land, in samenwerking met de VBN, een sortimentsposter
over zomerbloemen gemaakt, waarop 60 foto's van produkten
staan met de juiste (Latijnse) naam. Verder is er het snijbloe-
meriboekje met een overzicht over het totale assortiment en is
een uniforme artikelcode ontwikkeld. Door de VBN zijn ver
volgens voor de veilingen uniforme aanvoer- en sorterings
voorschriften opgesteld. Ook staat een keurmeesterbegeleiding
op het programma ter bevordering van een uniforme keuring
op de diverse veilingen en wordt het gebruik van schoon wa
ter gestimuleerd, hetgeen belangrijk is voor de houdbaarheid
van de produkten.
Voorbehandeling dik
in belangstelling
De laatste jaren staat ook de voorbehandeling van de produk
ten dik in de belangstelling. Meerdere methoden en diverse
middelen worden daartoe gebruikt, in veel gevallen met groot
sukses. Het doel van deze methoden is het verbeteren van
(niet zichtbare) produkteigenschappen, hetgeen op de kweke
rij gebeurt door de bloemen een paar uur in water met een
voorbehandelingsmiddel te zetten. Duidelijk is (en dat was tij
dens de onlangs gehouden Zomerflora in Rijnsburg goed te
zien) dat het zomerbloemensortiment zeer breed is en kwalita
tief op een hoog peil staat. De beschikbaarheid van zomerbloe
men wordt meer en meer uitgebreid en naar verwachting zal
deze produktgroep dan ook een nog positievere imago kunnen
geven aan het totale snijbloemen-assortiment zoals dat door de
Nederlandse kwekers thans op de (wereld)markt wordt gepre
senteerd.
Het gladiolenareaal
schommelt de laatste ja
ren rond 20.000 hectaren.
En 1985 maakt daar geen
uitzondering op. Er is dit
jaar 1966 ha geregi
streerd, vorig jaar was
dat 2041 ha en in 1983
kwam een areaal van
1962 bunder uit de bus.
Met andere woorden: er
is dit jaar een teruggang
van 75 ha in vergelijking
met vorig jaar. Op het to
taal areaal betekent dat
een daling van 3,6%.
Geen krimp om er opge
wonden brieven over
naar huis te schrijven.
Opmerkelijk blijft dat oude
tot zeer oude cultivars nog al
tijd een rol van importantie
blijven spelen. Bij de rode
rassen kan de positie van de
hoog bejaarde Oscar kenne
lijk nog steeds niet kapot en
behoort de qua areaal belang
rijke Traderhorn ook niet tot
de nieuwste. Het doorstoten
van nieuwere aanwinsten
naar de top lijkt een zaak
van lange adem. Dat blijkt
ook bij de categorie lichtrode
gladiolen, waar de hoofdrol
len worden opgeëist door
Hunting Song, Victor Borge
en Eurovision. Bij de oranje
gladiolen kan de toppositie
van Peter Pears door geen
enkele andere ook maar be
naderd worden, ook al
kromp het areaal van Peter
Pears maar liefst met 5000
are.
Koploper
WFmam v
met vele straatlengten voor
sprong aan de kop gaat: Spie
and Span. En deze aanwinst
wordt gevolgd door de even
eens al jaren in de cultuur
zijnde Friendship. Hier lijken
wat nieuwe, gladiolen zoals
van de Amerikaanse komaf
zijnde T 512, Rose Supreme
en Applause nu te gaan door
breken. Opmerkelijk blijft
dat er nog nooit een goede
blauwe gladiool is gewonnen.
Vaak leek het er op dat men
het doel bereikt had, maar na
enkele jaren waren ze weer
uit de culturen verdwenen.
Het waren allemaal aanwin
sten die ten onder gingen aan
ziekten en plagen. Welke
veredelaar ziet nu een kans
een blauwe gladiool te win
nen die wel bestand is tegen
de vele plagen die dit knolge
was bedreigen? Hetzelfde
kan eigenlijk gezegd worden
van de lila. purper en violet
getinte gladiolen. Er is in dit
genre maar één soort en dat
is Fidelio. Verder een paar
middenklassers zoals Bono's
Memory en Windsong, zelfs
de vlak na Wereldoorlog 2
door de fa. Salman uit
Noordwijk gewonnen Memo
rial Day komt nog redelijk in
het stuk voor. Onaantastaar
Bij de witte gladiolen neemt
White Friendship, een mu
tant uit de reeds genoemde
rose Friendship, een onaan
tastbare positie in. Op enige
afstand volgen White Goddes
en White Prosperity. De
stokoude Sneeuwprinses
blijkt onverwoestbaar al is
het areaal van deze soort wel
erg klein geworden. Ook
Morning Kiss, wit met rood
vlekje, weet zich al tal van
jaren te handhaven. Goede
gele gladiolen zijn niet dik
gezaaid. De voornaamste cul-
tivar is Nova Lux, die des
tijds door Konijnenburg
Mark te Noordwijk werd ge-
creërd. Van de gele Ameri
kaanse gladiool Jacksonville
Gold wordt een redelijk
areaal geteeld en daarmee
hebben we het in feite gehad.
Typisch dat van een gladiool
als Jester, die tot een ver
bluffend lange veer maakt,
de oppervlakte nu plotseling
zo sterk is toegenomen.
Bloemproduktie
Er zijn ook heel wat gladio
len geplant voor bloempro
duktie. Vermoedelijk hebben
deze gegevens alleen waarde
voor de statistiek. Immers:
als de bloemen duur zijn zul
len die ook worden gesneden
uit partijen die voor knolpro-'
duktie zijn geplant. En zijn
de gladiolen waardeloos, dan
laat men ze uitbloeien en f
rooit men de knollen wel.
Over bloemproduktie gespro-
ken: heel belangrijk zijn in
De gladiolenoogst zal in oktober beginnen, maar men wil
wel weten hoeveel de knollen nu al hebben gedaan.
dat verband de kleinbloemi-
ge Nanus gladiolen, zeer po
pulair maar erg moeilijk te
telen en nóg moeilijker om te
veredelen. De meest geteelde
en meest gevraagde soort is
de witte, purperrood gevlekte
Nymph, die in.... 1914 al is
gewonnen. Er staat dit jaar
een lichte groei. Het areaal
van Elvira liep terug en ook
Impressive moest terrein
prijs geven. De oppervlakte
van Prins Claus bleef gelijk,
maar Elvira moest inleveren.
In totaal staat er van de Na-
nusgladiolen nu 2317 are (vo
rig jaar 2271). De oppervlakte
Colvilli's bleef gelijk en
het areaal van de zgn. Tul'
genii-gladiolen nam
weinig toe. Intussen
het de hoogste tijd dat de
diolen droog en warm v
krijgen. Door de koude
dan normaal en er zal
compleet wonder moeten j°ê
beruen wil men in oktoiltG
een bevredigend aantal d'er
ke knollen uit de grond
len. De wonderen zijn de vze
reld nog niet, maar heel v
gladiolentelers hebben re£
nu hun twijfels over de oofk
1985! >'n
■«wiAIO
Watermeloenen zijn fruitige dorstlessers.
Er zijn op het ogenblik volop
pruimen te koop tegen aan
trekkelijke prijzen. Voor een
halve kilo Opal betaalt men
1,15. Het soort Ontario kost
1,05 per halve kilo. Het
goedkoopst is het soort Czar,
namelijk 85 cent per halve
kilo. Naast de pruimen zijn
er nog steeds volop perziken
en nectarines. De prijs voor
beide schommelt nog steeds
rond 2 gulden per halve kilo.
De ogenmeloenen zijn niet
duur, men betaalt 1,60 tot
4,60 per stuk. Voor 5 a 6
gulden kan men een grote
Griekse watermeloen kopen.
Als gevolg van het vele
slechte weer is de aanvoer
van aardbeien klein, voor
een halve kilo moet men toch
al gauw rekenen op 7 gulden.
De tomaten zijn op het ogen
blik goedkoop, men betaalt
slechts 1,30 voor een kilo
export-tomaten. De vleesto
maten zijn voor precies de
zelfde prijs te koop. Voor
komkommers ligt de prijs
tussen 50 cent en 1,20 per
stuk. Groene paprika's kos
ten 2 gulden per halve kilo.
De rode paprika's zijn goed
koper, ze kosten 1,30 per
halve kilo. Er komen weer
meer aubergines, de prijs is
gedaald naar 3,50 per halve
kilo. Sla is duurder gewor
den, men moet nu rekenen
op gemiddeld 68 cent per
krop. Door een kleine aan
voer is de bloemkool stevig
aan de prijs. Voor een grote
maat is men al gauw 4,90
per stuk kwijt. Prei is niet
veel van prijs veranderd en
kost ongeveer 2 gulden per
kilo. Voor bleekselderij be
taalt men 1,60 per struik.
Door het kleiner worden van
de aanvoer van bospeen
wordt deze groente weer
duurder. Per bos betaalt men
nu 3 gulden. Snijbonen zijn
nog niet goedkoop, men be
taalt 3,60 per halve kilo.
Voor de sperziebonen schom
melt de prijs rond 2,50 per
kilo. Chinese kool is met een
prijs van 1,14 per kilo een
goedkope groentesoort. Sp^ei
kool is duurder gewordend
kost nu 1,60 per kilo. g
dij vie is voor de tijd van [aa
jaar duur met een prijs \Je
1,50 per kilo. Deze groen
soort wordt de komende rn
ken goedkoper. De aanvÊ1"5
van spinazie begint na |1
slechte weer wederom v wt
groter te worden. Men l^a
taalt nu nog 3,70 per ku.
De courgettes zijn met
prijs van 92 cent per stuk
delijk betaalbaar. De krolich
en uien zijn verreweg tati,
goedkoopste groentesoorten i
De kroten kosten 54 cent j
kilo en de uien 60 cent. Vcr is
mensen die weer eens iVoi
heel anders willen eten ,rke
die daarvoor in de beurs vfe h
len tasten is er kousebandn e
koop voor f 5,45 per ha* c
kilo. Tot slot iets over ^gvi
aardappelprijzen. Voor zo\ tec
de bintjes als de dorés schorst
melt de prijs rond 60 cent j>t n
NIEUWE VEERMAN FRED VERKUIL
VAN VALKENBURGS PONTJE:
VALKENBURG „Je
moet hem natuurlijk niet
te zwaar belasten. Er ko
men nog wel eens groep
jes ouders en kinderen die
naar het Rijnsburgse
zwembad het Water bos
gaan. Maar als ik met 10
personen tegelijk overvaar
is er niks aan de hand. Er
is trouwens, voor zover ik
weet, nog nooit iets ern
stigs gebeurt". Fred Ver
kuil, de nieuwe eigenaar
van het fiets- en voetgan
gerspontje tussen Rijns-
burg en Valkenburg,
spreekt liefdevol over zijn
bezit. Vier maanden gele
den nam hij de veerpont
over van Siebert, de oude
veerman.
Het pontie over de Rijn is dus
nog steeds in particuliere han
den. Al bijna 10 jaar lang
wordt er tussen Valkenburg
en de provincie gediscussieerd
over het eigendom van de
veerpont. Die discussie begon
een decennium geleden met
een technische controle, ge
houden op last van de provin
cie, waaruit bleek dat de be
staande veerpont niet aan de
eisen voldeed. Enkele jaren la
ter liet het college van Gede
puteerde Staten, het dagelijks
bestuur van de provincie Zuid-
Holland, aan het Valkenburg-
se gemeentebestuur weten dat
de trekpont zo snel mogelijk
moest worden vervangen door
een nieuwe gemotoriseerde en
vooral veiliger pont. Het pon
tje zou te klein zijn en boven
dien voor kinderen te gevaar
lijk.
In 1976 werden de aanschaf
kosten van een nieuwe pont
geraamd op 50.000 gulden. De
provincie wilde Valkenburg
tegemoet komen met een sub
sidie van 20.000 gulden. Het
lag in de bedoeling dat Rijns
burg 10.000 gulden zou bijdra
gen en Valkenburg de reste
rende 20.000 gulden voor haar
rekening zou nemen. Enige ja
ren geleden bespraken de pro
vincie en de gemeente Val
kenburg het pontje opnieuw.
De Valkenburgse gemeente
raad toonde zich bereid om
20.000 gulden voor de aanschaf
De nieuwe en
de oude
pontjesbaas.
Rechts Fred
Verkuil, de
nieuwe
eigenaar, links
de oude
van een nieuw pont op tafel te
leggen. Zij stelde daar als eis
tegenover dat de provincie ei
genaar van de pont zou wor
den.
Dat voorstel werd in Den
Haag echter niet met vreugde
ontvangen. De gemeente was
verantwoordelijk, zo vond de
provincie. Waarschijnlijk hield
men geen rekening met het
feit dat het pontje destijds ei
gendom was van veerman Sie
bert. Alleen het wachthuisje
was van de gemeente en werd
aan de veerman verhuurd.
Valkenburg ziet er nog steeds
het belang er niet van in om
het pont in eigendom te ne
men.
De lasten zouden in de toe
komst wel eens te zwaar kun
nen worden voor een kleine
gemeente als Valkenburg,
meende oud-burgemeester N.
van 't Wout toen het eigendom
ter sprake kwam. De gemeen
teraad wilde volstaan met een
bijdrage.
Sinds enige tijd is teet betrek
kelijk stil geworden rondom
deze kwestie. Het afgekeurde
pontje vaart nog steeds. En de
huidige veerman Fred Verkuil
heeft het best naar zijn zin op
het water. Binnenkort krijgt
hij een groter veerhuis. Dat is
geen overbodige luxe want
met twee stoelen en een ka
chel in het hok kan je er geen
voet meer verzetten. Verkuil
denkt dat hij nog zo'n vijf jaar
veerman op de Rijn blijft. „Ik
wil hier niet vast roesten",
zegt hij laconiek. Het pontje
vaart van 's morgens zeven tot
's avonds zeven uur en op za
terdag van half negen tot vijf
uur. Zondags blijft de veerboot
aan de ketting. Fietsers beta
len 55 cent, voetgangers 45
cent en kinderen beneden vier
jaar varen gratis.
JOH. IMTHORN
VALKENBURG Het pontveer over de
Oude Rijn bij Valkenburg kent een lange
historie. Uit de archieven blijkt dat al in
1619 geruimte tijd een varende oeververbin
ding met het Rijndorp bestond. De paarden
markt Valkenburg beroemt zich erop de
oudste van Nederland te hebben, maar
Voorschoten betwist dat vormde, zo blijkt
uit de stukken, een belangrijke reden voor
die veer-verbinding.
De veerverbinding voldeed, maar de beta
ling door het publiek kennelijk niet, getuige
ëen iri 1619 aangevraagde „octroy" voor een
prijsverhoging. Tot dan toe betaalden de
vanwege de kennelijk toen al heersende
waardevermindering van het geld en het
nauwelijks meer voorkomen van die munt.
Dat laatste resulteerde in „veele misverstan
den, kijvagien, ja vergterijen zelve" op de
boot en een gebrek aan inkomsten voor de
veerman die daarom zijn heer „ootmoedelijk
biddende hem te willen concuteren de ver-
hoginge van voors. Veerschat van voortaen
in plaetse vande voors. penning te mogen
doen ontfangen ende genieten elke Persoon,
't voors. Veer passeerende, eenen Duijt of
het agtste deel van eenen stuiver De Heer
van Valkenburg stond de verhoging van het
veertarief naar een duit of een achtste stui
ver toe op voorwaarde dat de veerman van
die tariefswijziging het volk op de hoogte
zou stellen na klokgelui en door het aan
plakken van de nieuwe tariefstelling bij het
veer. Het tarief onderging die eerste eeuwen
nauwelijks veranderingen, maar in 1849
werden nieuwe prijzen vastgesteld. Inwo
ners moesten voor het overzetten anderhal
ve cent gaan betalen, kinderen beneden de
10 jaar een halve cent en vreemdelingen
een vorm van discriminatie lijkt het in deze
moderne tijd twee cent. De veerman was
echter ook niet gek en voor het overzetten
bij stormachtig weer en voor de periode van
zonsondergang tot een uur voor zonsopgang
mocht hij het dubbele rekenen. Vanaf 1917
af werden de tarieven regelmatig met klei
ne bedragen verhoogd. Het veer werd in
1868 openbaar geveild en bracht toen 625
gulden op, betaald door K. van der Touw uit
Leijden. In 1871 nam Cornelis van der Na
gel uit Valkenburg het over en in 1906 werd
het verkocht aan genoemde D. Bol Jzn. Ge
deputeerde staten van Zuid-Holland verbo
den het veer in 1951 voor motorvoertuigen,
tegen de zin in van het Valkenburgs ge
meentebestuur. Wanneer het toen ingedien
de bezwaarschrift tegen dat besluit gehono
reerd was, zat Valkenburg wellicht nu niet
met de overbelaste Voorschoterweg/Hoofd-
straat en de dure investering voor de aanleg
van de omleidingsweg S4.
Overigens heeft de toenmalige eigenaar van
het veer, C.R. Bentfort van Valkenburg in
1849 al reglementen voor het veer opgesteld.
Artikel 1 daarvan luidt: „Het veer wordt be
diend met een open weiboot ter grootte van
twee tonnen, door een veerschipper, te dien
einde door de eigenaar van het veer onder
goedkeuring van het plaatselijk bestuur
aangesteld". Verder staat daarin dat „De
veerschipper zal zorgen dat zijn schuit te al
len tijde behoorlijk in orde en goed water
dicht zij. De schuit, tot dit veer behorende,
zal van binnen een op een zichtbare plaats,
op een wit geverfde grond, met zwarte lette
ren de naam der gemeente Valkenburg voe
ren. Er zullen niet meerder dan acht perso
nen tegelijk mogen worden overgezet. Het
overzetten geschiedt door slechts één per
soon, de veerschipper of één van deszelfs
huisgenoten, die daartoe in staat mogen
worden bevonden en den vereischten ou
derdom zullen hebben bereikt. De veer
schipper is gehouden te allen tijde bereid te
zijn tot het overvoeren van passagiers. Hij
zal de passagiers bij het overvaren met alle
bescheidenheid behandelen. Hij is gehouden
de passagiers aan eene behoorlijke en daar
toe vastgestelde landingsplaats te moeten
aanbrengen" en „Overtredingen en verzui
men van bovenstaande bepalingen zullen bij
contestatie van het proces-verbaal door den
competenten regtelijken ambtenaar worden
vervolgd". In 1920 werden de reglementen
door de toenmalige eigenaar D. Bol herzien.
De eerste artikelen bleven gelijk, maar nu
mochten er 20 personen gelijktijdig worden
overgezet. De bediening zou sindsdien ge
schieden van één uur voor zonsopgang tot
tien uur 's avonds.
Elfde jaarmaiue
in Hazerswoftt
HAZERSWOUDE -L 0
het elfde achterend
gende jaar houdt do?rki
winkeliersvereniginlhca
29, 30 en 31 augusti10™
jaarmarkt in Hazer^
de-dorp. Dit jaar sta^0^
evenement in het W;
van de „Countryjelu
Western". Bovendiefgek
drie dagen lang kerJe 0
het dorp. ,ea'n
De jaarmarkt begint
optocht door het dortger
muziek van Tamboa s]
Trompetterkorps Gssu
woude. Hierna, om 19.|d.
opent burgemeester Vidari
Sluijs de jaarmarkt c ag
Ambachtsplein, diredind
volgd door een Mini-stjass(
slag. Straat- en volkgijn
zijn van 19.15 tot 22e c
zien in de Dorpsstraat*161"
slotte is er als afsluitirf kl
de eerste avond een Je
theek met lichtshow lem
openlucht. tsmi
r om
De gerestaureerde gem^ 11
toren wordt vrijdagavo
19.00 uur officieel opgei
door wethouder P. va
Werf. Na een ballonne
strijd voor de schooljeiate
en met 12 jaar is er doen
avond tot 23.00 uur gëisen
heid de braderie te beang
met optredens van dé vo
renkapel, de groep Ma)e™
en twee playbackshowPica
De Blauwkousen. dal
auw
Voor zaterdag staan e^P
kostumeerde optocht^_~
kinderen om 14.00 uul
braderie en om 19.00 uif
rodeo-show op het prci^
ma. Een Country anckgre.
terngroep zet het feest'
kaal luister bij. Als afsl
van de jaarmarkt is fni
groot vuurwerk aar0'
Sportlaan en een dans
in de Avantihal met
werking van de gif O.
Montevideo en Rossa
Hl Hi IH Brei
GRATIS ELKE WOENSDAG Dln z
gen
BIJLAGE BIJ UW KRANT Ml
INFORMATIE OVER FILMS,MU,
THEATER, RECREATIE,EXPOSr
EN EEN COMPLETE AGENDA00
