Duitse verzekeraars
trooiden met geld
mder politici
bosbranden blijven
§.-Europa teisteren
Hevig geweld op Sri Lanka
na afbreken vredesoverleg
De drie plagen
van Venetie
c
Zware autobom eist
minstens 60 levens
Scheuren in
drukschot mogelijk
oorzaak vliegramp
Stormloop op Italië
ITENLAND
Eeicbceotvicmt
MAANDAG 19 AUGUSTUS 198S PAGINA 5
WWhanistan bouwt
■Hiur" tegen
DEN n T
(VaSijhstan en Iran
'45.11
A ll: R(MABAD President Babrak van
1'2°linistan ^eeft verklaard dat zijn
30 een „ondoordringbare barrière"
'Icw tjt langs de grens met Iran en Pa-
i. Karmal verwees hiermee naar
ien om de infiltratie te voorkomen
OR islamitische guerrilastrijders die
30 iyoor Moskou gesteunde regering
ioió (ïden. „Ieder gezin weet dat men
A viafechte buur op afstand moet hou-
l2l: ('"het een sterke muur. Wij bouwen
^•^(ondoordringbare muur langs de
TRIAHmet Pakistan en Iran". De presi-
>3875®eschuldigde Pakistan, Iran, Chi-
16); Hj de Verenigde Staten ervan sa-
'aartedc spannen tegen zijn bewind.
Verboden
Maria Andrea
Russo heeft alle
reden om wat
verbitterd te kij
ken. De Sicl-
liaanse droomde
van een carrière
bij de politie.
Maar daar is van
hogerhand een
stokje voor ge
stoken. Maria
Russo is name
lijk de dochter
van een inwoner
van Palermo, die
ervan wordt ver
dacht een be
langrijke maffia
leider te zijn.
Gezochte secretaresse
vrijwel zeker in DDR
BONN De van spionage verdachte Sonja Lüne-
burg, die jarenlang secretaresse is geweest van de
Westduitse liberale leider en minister van econo
mische zaken Martin Bangemann, verblijft vrijwel
zeker in Oost-Berlijn. De vermoedens dat de
vrouw mogelijk een Oostduitse spionne was, ont
stonden toen zii na een vakantie spoorloos bleek
verdwenen. Volgens de Duitse geheime dienst is
de nu 60-jarige vrouw halverwege de jaren '50
door de geheime dienst van de DDR naar de
Bondsrepubliek gestuurd. Zij nam de naam aan
van een vrouw, die als „Ltineburg" in West-Ber-
lijn had gewoond maar spoorloos was vertrokken.
De ex-secretartesse van Bangemann, die enkele
maanden geleden minister van economische za
ken werd, zou in tegenstelling tot eerdere berich
ten wel toegang hebben gehad tot staatsgeheimen.
KHAMENIE OPNIEUW
PRESIDENT VAN IRAN
TEHERANDe Iraanse kiezers hebben, zoals
werd verwacht, Ali Mussawi Khamenei herkozen als
president van de Islamitische Republiek. Hij heeft
voornamelijk representatieve taken. Nadat tien mil
joen stemmen waren geteld leidde de 46-jarige geeste
lijke met meer dan 87 procent van de stemmen, zo
meldde volgens de BBC radio-Teheran. De twee overi
ge kandidaten voor het presidentschap liet Khamenei
ver achter zich. De uitslag wordt gezien als een graad
meter voor de steun die de islamitische republiek nog
onder de bevolking geniet. Ayatollah Khomeiny had
de kiezers opgeroepen massaal naar de stembus te
gaan. De oppositie riep de bevolking daarentegen op
tot een boycot. Irna meldde dat de veiligheidstroepen
afgelopen week 43 moordenaars hadden gearresteerd
„die door de oppositie naar Iran waren gezonden met
het doel de verkiezingen te verstoren."
Missie Murphy blijft
zonder resultaat
Richard Murphy, heeft zijn zesdaag
se reis door het Midden-Oosten af
gesloten zonder een doorbraak te
hebben bereikt over onderhandelin
gen tussen de VS en een gemengde
Palestijns-Jordaanse delegatie over
vrede in het Midden-Oosten. Israël
verzet zich sterk tegen een dergelij
ke ontmoeting. Niet alleen omdat
het land buiten de voorbereidingen
van vredesbesprekingen zou wor
den gehouden, maar ook omdat le
den van de gemengde delegatie
banden hadden met de PLO. Israël
wil niet praten met mensen die ban
den hebben met de PLO.
■n
on
(4
ITY
H
do
N In West-Duits-
dient zich volgens
{ta Veekblad Der Spiegel
J8.4#iieuw schandaal aan
27. u illegale schenkingen
politieke partijen.
schandaal betreft dit keer
Suerzekeringsmaatschappij-
•®*^adat eerder het Flick
14prn en de farmaceutische
industrie in opspraak waren
gekomen als gevolg van finan
ciële schenkingen aan politici
in ruil voor bepaalde voorde
len. De gerechtelijke autoritei
ten onderzoeken nu de han-
delwiize van verscheidene
verzekeringsmaatschappijen.
Onder de politici die giften
hebben ontvangen, bevinden
zich ministers uit de christen-
-liberale regeringscoalitie van
kanselier Helmut Kohl. Een
groep verzekeringsmaatschap
pijen schreef tijdens de cam
pagne voor de Bondsdagver
kiezingen van 6 maart 1983
een bedrag van 250.000 mark
over op een bankrekening van
de christen-democratische
CDU in de deelstaat Noord-
rijn-Westfalen. Dit geld moest
verdeeld worden onder vijftig
hooggeplaatste conservatieve
politici in de hoop dat dit zou
ieiden tot een voor iedereen
nuttige samenwerking. Onder
de politici die geld hebben ont
vangen zijn volgens Der Spie
gel onder meer de huidige mi
nisters Norbert Blüm (Arbeid)
en Heinrich Windelen (Inter-
duitse betrekkingen), die ieder
20.000 mark kregen. De oppo
sitie zou overigens ook geld
hebben gekregen.
™>s
)/">"omgeving van Dubrovnik werd zaterdag na urenlang blussen een enorme bosbrand bedwon-
jwOp de foto worden de laatste smeulende resten geblust.
[ENE/BELGRADO-
ME De bosbranden
friekenland, Italië en
V^oslavie blijven hard-
y-lig voortwoeden. In
Iveekeinde vochten in
landen vele duizen-
brandweerlieden, mi-
'en en vrijwilligers te-
vuurhaarden, die zich
Is verder uitbreidden,
oegoslavië zijn daarbij
l vrijdag vijf en in
kenland zeven men-
1all^>mgekomen.
In Griekenland en Italië heb
ben de autoriteiten de overtui
ging dat de meeste bosbranden
zijn aangestoken. Dat gebeur
de ook in vorige jaren. De
brandstichters hebben vaak de
bedoeling beschermde natuur
gebieden letterlijk in rook te
laten opgaan, in de hoop dat er
bouwterreinen voor in de'
plaats komen.
Volgens schattingen zijn de af-
felopen dagen in heel Grie-
enland ongeveer 100.000 hec
taren bosgebieden en boom
gaarden verwoest, vier maal
zoveel als vorig jaar. Op het
noordelijke eiland Thassos is
de schade het grootst. Het tot
voor kort groene eiland is nu
zwartgeblakerd.
Ook in Italië gingen dit week
einde weer veel beboste stre
ken verloren. Groot alarm
werd onder meer gegeven in
het gebied van Monte Argen-
tario, in de buurt van Porto
Ercole. Andere plaatsen waar
het vuur met inzet van veel
materieel en manschappen
wordt bestreden bevinden zich
in Ligurië, op Sardinië en Sici
lië, in Calabrië, bij Napels en
bij Rome. Verder kampen Joe
goslavië, Portugal en Spanje
met erote bosbranden.
S3DJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
*1
mg Agent 009 was intussen gereedgekomen
tlijaet fotograferen van de technische tekenin-
er IJlings pakte hij nu de camera in een stevig
nt 9 papier, schreef er het adres op van de fir-
i inleyer en Vijfderibbe (in ijzer) en bracht het
lini» op een holletje naar de aangetekende
anv— „Zeker een cadeautje voor je meissie,"
de puilde de ambtenaar achter het loketje.
jongens met lang haar geen meis-
ianl „Ze hebben evenveel meissies als jon-
helemóal geen haar," merkte Sjeems
hor fijntjes op, en hij wierp een spottende blik
ranle kale schedel van de geestige ambte
de i.... En in dubbele draf ging Sjeems Pond
eer terug naar de smidse, waar hij een aan-
niereemde handelingen begon te verrichten,
teresseerde lezers, die graag willen weten
de B.G.D. bij dit soort zaakjes precies te
werk gaat, doen er goed aan agent 009 op de
voet te volgen. Zij weten dan voor het vervolg
precies hoe er onopvallend en zeer geheim ge
handeld kan worden en kunnen dan misschien
ook zelf geheim agent worden. Om te beginnen
nam 009 de fles met bewerkte dubbelgebrande
mee naar buiten. Hij opende een rioolputje en
liet hem met een plons in het drabbige afvalwa
ter tuimelen. „Jammer van dat kostelijke drank
je," mompelde hij. „Maar ja, niks aan te doen.
De plicht gaat vóór de dubbelgebrande
Vervolgens ging hij terug naar huis en haalde de
andere fles dubbelgebrande voor de dag. „Nu
zal ik nogmaals een offer moeten brengen,"
mompelde hij spijtig. Hij opende de fles en liet
meer dan de helft van de inhoud door de goot
steen weglopen
Thatcher aan
dood ontsnapt
LONDEN De Britse
premier Margaret That
cher is vorige maand aan
de dood ontsnapt, toen de
helikopter waarin zij zich
bevond bijna in botsing
kwam met een Boeing-757
van British Airways, zo
berichtten twee populaire
Britse zondagsbladen. De
zondagsbladen schrijven
dat een botsing werd voor
komen door koebloedig
handelen van de piloot
van de Boeing, die op het
laatste moment op zijn
remmen trapte en zijn
start onderbrak. In de he
likopter bevonden zich"
Thatcher en zes leden van
haar staf, op weg naar een
vliegtuig dat hen naar de
VS zou brengen.
Een zeer zware autobom die zaterdagmiddag ontplofte voor een
supermarkt in het christelijke deel van de Libanese hoofdstad
Beiroet heeft zaterdag zeker 60 mensen gedood en honderd ern
stig gewond. De bom ontplofte terwijl zeer veel mensen hun hun
boodschappen voor het weekeinde deden. De explosie was zo
hevig dat enkele slachtoffers zestig meter ver in de nabij gelegen
zee werden geslingerd. Veel mensen kwamen om in de brand die
na de explosie uitbrak. De supermarkt bevond zich In de onder
ste van een zeven verdiepingen tellend gebouw dat volledig werd
verwoest. Voor de aanslag is 250 kilo hexogeen gebruikt, een
zeer krachtige en brandbare springstof die door de chauffeur
van de auto op afstand tot ontploffing werd gebracht. De christe
lijke milities zworen wraak na de bomaanslag, de ergste die vol
gens de politie ooit in Oost-Beiroet heeft plaats gevonden. Nie
mand heeft zich nog verantwoordelijk gesteld voor de bomaan
slag.
COLOMBO Op Sri
Lanka is het geweld tus
sen de Tamils, die strijden
voor een eigen staat, en
militairen van het natio
nale leger weer opgelaaid,
nadat het vredesoverleg
in het Himalaya-konink-
rijk Bhutan was vastgelo
pen. Bij het geweld zijn
het afgelopen weekeinde
enige tientallen mensen
om het leven gekomen.
De Tamils besloten het overleg
met de regering in Colombo
voor gezien te houden, nadat
zij berichten hadden ontvan
gen dat in de stad Trincomalee
200 Tamils door het leger wa
ren afgeslacht. „Het is voor de
Tamils beter om te vechten en
te sterven, dan te sterven zon
der te vechten", aldus de sa
menwerkende Tamil-groepe-
ringen, die daarmee het twee
maanden oude staakt-het-vu-
ren opzegden. De regering in
Colombo ontkent de berichten.
Volgens minister van voor
lichting De Alwis zijn de Ta
mils met de berichten over de
massa-executie gekomen om
het vredesoverleg in Bhutan te
saboteren. De enige mogelijk
heid om het overleg weer op
gang te krijgen, is een bemid
deling door de Indiase minis
ter van buitenlandse zaken,
Romesh Bhandari.
(Vervolg van de voorpagina)
TOKIO Bij het onderzoek van de wrakstukken van de veron
gelukte Japanse Boeing-747 zijn in het drukschot, dat de onder
druk staande passagiersruimte scheidt van de staartsectie, scheu
ren aangetroffen. Daarlangs heeft waarschijnlijk lucht uit de
drukcabine kunnen ontsnappen, waardoor het stuurcomparti-
ment is beschadigd.
Het bewuste schot met een doorsnede van 4,55 meter was in
1978 gedeeltelijk vervangen nadat het toestel bij een mislukte
landing in Osaka beschadigd was geraakt. Deskundigen van het
Japanse ministerie van transport vermoeden nu, dat er tussen
de nieuwe en oude delen van de scheidingswand spanning is
ontstaan en dat het schot daardoor is gaan scheuren. Intussen
zijn alle luchtvaartmaatschappijen begonnen hun Jumbo's te in
specteren op scheuren, corrosie en metaalmoeheid in de staart
sectie.
De Japanse Luchtvaart Maatschappij en Boeing hebben begin
vorig jaar overigens al onenigheid gehad over de oorzaak van
scheuren in de buitenwand van drie Boeing-747's. Boeing voerde
aan dat JAL de cabinedruk voortdurend op het hoogste niveau
hield om het vliegen voor de passagiers zo comfortabel mogelijk
te maken en waarschuwde, dat dat ten koste zou gaan van de
levensduur van de vliegtuigen. JAL stond echter op het stand
punt dat de scheuren waren ontstaan omdat de nagels niet goed
pasten. De maatschappijen besloten toen de kapotte onderdelen
te vervangen en de binnenkant van de toestellen te verstevigen.
Britse geheime
dienst MI-5
controleert
personeel BBC
LONDEN Het aantrekken
en ontslaan van stafmedewer
kers van de BBC wordt in het
geheim gecontroleerd door
MI-5, de Britse contra-spiona
gedienst. Volgens het geres
pecteerde Britse weekblad The
Observer wordt het toezicht
uitgeoefend door een uit vijf
personen bestaande afdeling,
die de beschikking heeft over
een kantoor op de4 eerste etage
van het BBC-gebouw in Lon
den. Ze wordt geleid door een
voormalige officier van de mi
litaire inlichtingendienst, ge
neraal Ronnie Stonham.
„Vaak is de uitspraak van
MI-5 dat het een persoon als
veiligheidsrisico beschouwt
voldoende om hem of haar
voorgoed op de zwarte lijst te
krijgen", schrijft The Obser
ver. Volgens het blad gebeurt
het doorlichten van de kandi
daten vaak op ondeugdelijke
wijze. The Observer zegt „con
crete bewijzen" te hebben dat
„talrijke" omroepmedewer
kers een baan bij de BBC is
geweigerd of zijn gepasseerd
voor promotie wegens ver
meende linkse sympathieën.
VENETIE Venetie is een van die steden die je
gezien moet hebben. Maar dit valt niet altijd mee.
De (mede-)toeristen zijn zo talrijk, dat je als het
ware over hun hoofden kunt lopen. Wanneer het
koud is, staat het water zo hoog dat je een zwemdi
ploma nodig hebt om de San Marco en de Rialto-
-brug te kunnen bereiken. En wanneer het warm
en vochtig is, zoals nu, is de oude kanalenstad ge
huld in een wolk vieze, vettige, piepkleine vliegjes,
de beruchte mosceriniafkomstig uit de moeras
sen die de stad omringen.
De drie plagen van Venetië, de toeristen, de overstromingen
en de insecten, wijzen alle op het verval van de beroemde
doge-stad. Venetie is onderhand een groot probleem gewor
den, „voorwerp van aanhoudende zorg" voor de regering in
Rome. Om de nu 1.600 jaar oude stad te behouden, moet Ita
lië diep in de buidel tasten.
In Venetië is altijd toeristenseizoen, of het nu zomer is of
winter. De smalle straatjes zijn overvol met voetgangers,
vooral in het doolhof tussen Piazzale Roma en het San Mar-
co-plein.
De toeristen hebben de prijzen in Venetie zo hoog opgedre
ven, dat de stad de duurste van Italië is geworden. En elke
Venetiaan die niet met de toeristenindustrie zijn brood ver
dient, heeft elders een goed heenkomen moeten zoeken. Op
het ogenblik wonen nog een kleine honderdduizend mensen
in het oude Venetië, de helft van vroeger. Voor de bezoe
kers blijken die hoge prijzen geen beletsel. Integendeel:
Steeds meer mensen willen kost wat kost Venetië zien.
Water
De toeristenstad ("Venetie-bazar", zeggen ze ook wel) lijdt
zienderogen onder deze mensenzeeeii en raakt versleten. In
gemeentekringen is hardop gedacht aan een beperking van
de toeristenstroom. Een selectie wellicht naar koopkracht en
zelfs naar culturele ontwikkeling. Of aan het verkopen van
een maximum aantal toegangskaarten. Om het oude Venetië
te bereiken moet je immers over de drie kilometer lange
„Brug van de Vrijheid". Een ideale plaats om de „aanvoer"
van toeristen te regelen. Maar al deze voorstellen zijn als
discriminerend ter zijde geschoven.
Meer nog dan de toeristen is het wassende water het ergste
probleem waar Venetië mee worstelt. Deze eeuw is de stad
twaalf centimeter gezakt en het niveau van de zee dertien
centimeter gestegen. Maakt samen 25. Als de waterstand een
meter hoger is dan normaal, staat het water je in de halve
eilandstad tot aan de knieën. In het natte seizoen kun je
zonder een paar ordinaire rubberlaarzen dan ook weinig uit
richten, hoezeer Venetië zich ook laat voorstaan op haar ele
gantie, haar stijl. Om de stad te redden, zijn inmiddels talrij
ke plannen gemaakt. Met als gevolg dat er niets gebeurt.
Vliegen
De derde plaag van Venetië is deze zomer een vliegenplaag.
Niet zo lastig als het hoge water in de winter. Maar prettig is
anders, vooral voor wie in dit unieke openlucht museum
rondloopt. De afgelopen week moesten de vliegtuigen voor
het plaatselijke vliegveld naar elders uitwijken omdat wol
ken „moscerini" de toestellen bedekten en in de motoren
kropen. De bekende „vaporetti", de motorboten die als
stadsbussen in de canali op en neer varen, konden niet ver
der omdat de vliegjes de stuurlieden het zicht benamen. In
de steile straatjes van de binnenstad zijn toeristen uitgegle
den over de vliegjes.
Het eigenlijke probleem wordt overigens niet gevormd door
die miljarden insecten. De oorzaak ligt in de ontstellende
watervervuiling van de kustwateren waarin het venetiaanse
eilandenrijk zich bevindt. Het is ongelooflijk, maar op drie
kilometer van Venetië, een van de belangrijkste culturele
monumenten die er op de wereld zijn (zegt de UNESCO),
bevindt zich een van de grootste olieraffinaderijen van Ita
lië: Porto Marghera. Trouwens de hele kust bij Porto Marg-
hera is één groot industrieterrein.
Smerig
Het 'water dat Venetië om-spoelt, door-spoelt en vaak over
spoelt, is anno 1985 zo smerig geworden, dat er geen leven
meer in mogelijk is. Verdwenen zijn de vissen die zich voed
den met de eitjes van de „moscerini" en zodoende zorgden
voor het natuurlijk evenwicht. Volgens de biologen is deze
vervuiling van de lagune een milieuramp van nog veel gro
tere omvang dan de jaarlijks terugkerende overstromingen.
En wat nog erger is: er is voorlopig niets tegen te doen. Ve
netië zelf moet eerst een fatsoenlijk rioleringssysteem aan
leggen en de industrie van Porto Marghera moet een oplos
sing vinden voor haar afvalprobleem. En als dat allemaal
gebeurd is, wellicht dat de natuur in de lagune haar even
wicht terugvindt. Maar daar gaan jaren over heen. En voor
het zover is, zakt Venetië letterlijk en figuurlijk verder weg
in haar eigen smerigheid.
CEES MANDERS
(Van onze correspondent)
ROME Buitenlandse toeristen ondernemen dit vakantie
seizoen een ware stormloop op Italië: Duitsers, Oostenrij
kers, Zwitsers, Fransen, Nederlanders en Belgen, maar
vooral Amerikanen en Japanners, in record-aantallen. „Het
is nog nooit zo goed geweest als nu", zo zeggen de tourist-o
perators. De minister van toerisme (Italië heeft hiervoor een
speciaal ministerie), Lelio Lagorio, noemt 1985 een „beslist
goed jaar" voor de zaken die hem aangaan. „In juni kwamen
12% meer buitenlanders de noordgrenzen over dan vorig
jaar. En in juli was dat zelfs 17%." De Romeinse vliegvelden
Fiumicinp (lijnvluchten) en Ciampino (charters) verwerken
dezer dagen een toeristeninvasie van ongekende omvang.
Het ministerie heeft in dit seizoen tot zover al vijf miljoen
buitenlandse toeristen geteld. En dit seizoen is nu nog maar
op de helft. Er zijn nogal wat oorzaken daarvoor. In de eer
ste plaats het voortreffelijke weer in Italië deze zomer (en
het slechte weer aan de andere kant van de Alpen). Duit
sers, Fransen en Nederlanders die in hun vakantie zeker
willen zijn van zon en wolkenloze hemel rijden 1000 km
verder en komen in Italië terecht. De goedkopere lire heeft
ook veel toeristen naar Italië gelokt.
