meerlingen
in geen
inderen meer
Geen bijzondere
uitkering voor
kinderen oorlogs
slachtoffers
Inland
Stuurloos
Vijf doden en veertien
gewonden bij botsing
^iiverkeer
;aagd
Herstel
ouderlijke
macht in
woongroep
Den Uyl wil nog
4 jaar meedraaien
Fiscus moet zelf
zorgen voor
belastingaangifte
juwtut^
Beroepsmilitairen geschorst wegens grof optreden
CcidócSouocmt
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1985 PAGINA 3
n van Fenomena
diuit de hand
M De verliezen op de mani-
nomcna, die tot oktober in Rot-
irdt gehouden, dreigen aanzien-
te worden dan begroot. Een on-
tft inmiddels aangetoond dat de
de hand zijn gelopen door een
inrichting en vanwege onver-
rtiipn *re hosten voor opbouw en on-
J, r bestaat nog geen duidelijkheid
'erkielte waarin de kosten zijn over-
teerd.jij de start van Fenomena is er-
c op etan dat bij een bezoekersaantal
en Vt. cen voor de gemeente aan-
te wo^kort van twee m*Uoen gulden
or,_:_jn. Pas bij één miljoen bezoekers
7y %ente Rotterdam financieel quit-
bben (Momenteel hebben ruim 500.000
pomena bezocht.
Door een defect in de stuurinrichting
heeft een vrachtschip zaterdag bijna
de hele dag vast gezeten onder een
brug over het Eemskanaal in Appln-
gedam. Zowel de brug als het schip,
de Injare uit Delfzijl, geladen met 900
ton zand, liep zware schade op. Vol
gens de rijkspolitie in Groningen zal
het herstel van brug en schip in de
tonnen lopen. De Injare kon pas naar
de kant worden getrokken, nadat het
voordek van het schip was losge
brand.
NIEUWESCHANS Op de weg tussen de Nederlandse
grensplaats Nieuweschans en het aangrenzende Duitse Bunde
is gistermorgen een personenauto in botsing gekomen met
een Duitse autobus. Daarbij zijn alle vijf Portugese inzitten
den van de auto om het leven gekomen en veertien Westduit-
se passagiers uit de bus ernstig gewond geraakt.
De politie vermoedt dat de auto met te hoge snelheid door
een flauwe bocht is gegaan en op de linkerweghelft belandde.
De tegemoetkomende autobus reed het voertuig vervolgens
finaal in tweeën.
De bus was onderweg naar het Groningse Harkstede, waar
een veteranen-voetbaltournooi gespeeld zou worden. De voet
balvereniging Grossheide zou als enig Duits team deelnemen.
Onder de gewonden waren drie kinderen. In de auto waren
de 46-jarige ouders en drie kinderen van 20, 17 en 8 jaar op
slag dood.
Zierikzee wil gestolen
rouwbord terugkopen
ZIERIKZEE Burgemeester
en wethouders van Zierikzee
willen eer» »r. 1977 uit het stad
huis gestolen antiek rouwbord
terugkopen van een regionale
antiquair. Het paneel geeft het
wapen van Laurens Jacobsz.
de Witte, heer van Eikerzee
(geboren te Zierikzee in 1597
en overleden te Zierikzee in
1636) weer. Een rouwbord
werd nabij het graf aan een
van de pilaren in de kerk ge
hangen ter nagedachtenis aan
de overledene. De antiquair
heeft het paneel nu voor 3.500
gulden te koop aangeboden
aan de gemeente. De raad be
slist er op 26 augustus over.
3Pen jf
ied fel f
progrj
jssen i 1
jrgiscl
ge kal^
pnieu' (7
n het
erop,
Dlgeno
spele:
Ie vartl „Kinderen
v kat" Je zult docen-
?n wpkost moeten ge-
let P\ in het voortgezet
ordt |js de leerlingen-
iwrikop deze manier
gehebrde roepen. Dat
»en sten het erg onple-
eringiinden om zo te
kele i aangesproken, is
van inderwijssocioloog
in vartin Schuurman
tgemaakte zaak.
t zo'n taalgebruik
elukkwiJze van kijken
i Uyife j°nêe mens,
TvaréJe °P ziJn zachtst
>t zijriyraagtekens kunt
eej leerlingen in het
ig tu?et onderwijs zijn
eraaiinderen meer. Ze
het weê naar volwas-
magr en ze willen be-
r fcij? worden als een
euweiens' die een be"
identiteit heeft,
weet niet wat
""""laters kan slaan,
■s riljante momenten
loP *naar die in ieder
f te rn ind^v^du *s
nogèfede van leerlingen
\enk manier waarop do-
hellen soms behandelen,
lot uiting in een on-
circs dat Martin Schuur-
oveïfrer ruim elfhonderd
het 'n het algemeen
bjel en het lager be
aten *erw'js verrichtte. De
igen legde hij neer in
ifschrift, waarop hij
ir in de sociale we-
)pen promoveerde.
JfS' aan keek bij zijn on-
haaj doelbewust vanuit
ut/es <van de leerling naar
t dekrwiis. „Om het ge-
-ht Én scholieren goed te
kunnen begrijpen, is het voor
mij een uitgemaakte zaak dat
ie te rade moet gaan bij de
leerling zelf. Dat gebeurt te
weinig. Niet alleen door on
derzoekers, maar ook door
docenten. Je merkt dat zij
binnen de school erg bezig
zijn met allerhande organis-
torische zaken, maar dat ze
intussen de scholieren te veel
zien als groep. Ik heb het
idee. dat er nogal wat docen
ten zijn die niet echt geïnte
resseerd zijn in de leerling,
voorzover het niet gaat om
het kennisnemen van het
vak waarin lesgegeven
onderwijsbeleving van de
leerling, dan spelen verschil
lende zaken een rol. Gaat het
om een iongen of een meisje,
met welk schooltype heb je te
maken en meer van dat soort
variabelen. Maar wat duide
lijk overheerst, is de eigen
geaardheid van de scholier.
Het eigen karakter. Is de
leerling emotioneel, heeft hij
veel spanningsbehoefte, is hij
impulsief? Die zaken bepalen
veel meer hoe de leerling het
onderwijs beleeft dan al die
andere gegevens".
Voorzichtig
Bij het geven van suggesties
op dit vlak aan docenten,
blijft Martin Schuurman aan
de voorzichtige kant. „Hoe
ver kun je gaan in het geven
van tips?" overweegt hij
zorgvuldig. „Als je het tbtale
plaatje ziet hoe scholieren het
onderwijs beleven, dan zeg
ik: besteed als docent veel
meer aandacht aan de indivi
dualiteit van de leerling. Be
sef ,als het gaat om school
verzuim, vroegtijdig school
verlaten, klieren, dat het een
uitkomst is van iets. Er zitten
bepaalde maatschappelijke
verschijnselen acher. Drei
gende werkloosheid is zo'n
aspect. Maar daartussen ligt
toch een stuk onderwijsbele
ving; leer als docent naar de
leerling te kijken en vang de
signalen op, die worden uit
gezonden. Het kan een voor
bode zijn van de gedragingen
volgende week of over een
maand".
„Wees constructief bezig, hoe
moeilijk het ook kan zijn als
je elke week een paar hon
derd leerlingen voor je neus
hebt. Ik heb nooit gevonden,
dat het beroep van docent ge
makkelijk was. Integendeel,
het is éen van de moeilijkste
beroepen die deze samenle
ving kent. Maar probeer
niettemin ik kan er op
grond van de uitkomsten van
het onderzoek niet genoeg op
hameren leerlingen als
individuen te zien en niet in
categorieën. Koppel een leer
ling niet meteen aan variabe
len als met wie hij omgaat en
of hij goed is of slecht".
Zelfstandig
„Observeren is heel belang
rijk voor docenten, net als
stimuleren. Wat je natuurlijk
niet moet verwarren met be
moeien. De beste opvoeders
zijn degenen, die in staat zijn
jongeren, al vanaf zeer jeug
dige leeftijd, zelfstandig voort
te laten gaan. Opvoerders die
voortdurend aanwezig zijn en
die leren ontdekken. Kort
om: meegaan op afstand".
Een van de bevindingen van
Schuurmans onderzoek was
dat bij de LTS-jongens, naar
mate zij ouder worden, de
positieve houding tegenover
de school als instituut dat
vorming en ontwikkeling
biedt, sterk afneemt. „Ener
zijds heeft dat te maken met
de essentie van het lager-be-
roepsonderwijs. Leerlingen
komen er in de loop der ja-
Leerlingen in het voortgezet onderwijs willen behandeld worden als een jonge mens, die een
bepaalde identiteit heeft"
ren achter, dat het vinden
van een baan wel eens erg
moeilijk zal kunnen worden.
De school is echter zo nauw
betrokken bij de beroepen-
wereld, dat als leerlingen in
de gaten krijgen dat de werk
loosheid op de loer ligt, zij
ook meteen het schooltype
laten vallen".
„Anderzijds kan ook de hou
ding van docenten een rol
spelen. Lbo-docenten zijn
misschien minder dan leer
krachten in het algemeen
voortgezet onderwijs in staat
hun wijze van lesgeven af te
stemmen op de leerlingen.
„Aanpakken, mouwen op
stropen en geen gezeur of ge
voeligheden", is het devies
van nogal wat Ibo-leerkrach-
ten. Ook bij de mavo-jongens
daalt de positieve houding te
genover de school op 15-jarige
en 16-jarige leeftijd scherp, zo
bleek uit het onderzoek. Bij
de mavo-meisjes blijft de
houding ongeveer gelijk, ek-
venals bij de havo-jongens en
de vwo-meisjes. Duidelijk in
de lift qua positieve houding
tegenover de school zitten de
havo-meisjes en de vwo-jon-
gens".
Presteren
„Een andere belangrijke uit
komst was, dat wanneer het
gaat om de keuze tussen
school en werk, meisjes ster
ker op school georiënteerd
zijn dan jongens. Dit verschil
doet zich vooral voor in de
hogere leeftijdsgroepen en
binnen havo en vwo. Meisjes
zijn ook veel meer dan jon
gens gericht op presteren. Ze
hebben goede resultaten no
dig om zich prettig te voelen
op school. Soms op het over-
drevene af".
Ten slotte nog een andere
uitkomst van het veelomvat
tende onderzoek: leerlingen
die veel spanningsbehoefte
hebben, beleven het onder
wijs aanzienlijk minder posi
tief dan degenen die weinig
behoefte hebben aan span
ning. „Je kunt die groep echt
wel tegemoetkomen", vindt
Martin Schuurman. „Het kan
heel goed een kwestie zijn
van lesprogramma en lesin
houd. Ik ben zelf wiskunde
docent, al voer ik dat beroep
op het ogenblik niet uit.
Daarom kan ik mij het beste
tot dat vak bepalen. Juist de
wiskunde is in staat geweest
om het onderwijspakket dui
delijk te veranderen en meer
af te stemmen op het gewone
leven. Bijvoorbeeld via het
toepassen van een aanspre
kend onderwerp als kansbe
rekening, dat vijftien jaar ge
leden nog geheel en al „bui
ten de orde" was.
FRANS V.D. BRINK
Het proefschrift van dr.
Schuurman „Scholieren over
onderwijs, verslag van een
studie naar houdingen, per-
cepties en welbevinden van
leerlingen in het voortgezet
onderwijs" is verkrijgbaar
bij het Nederlands Instituut
voor Preventieve Gezond
heidszorg TNO, Wassenaar-
seweg 56, 2333 AL Leiden
(kosten:/36,75inclusief ver
zending).
t, pei
i de
liker
Scl Het treinver-
iete tn Amsterdam en
jan. heeft vanmorgen
tdure oplopen als gevolg
rj e/1tsporing van een lo-
het PÜ werkzaamheden
hij. aan het baanvak.
7 fcJïsterdam en Half-
j jechts één spoor be-
ipodat NS moest vol
len pendeldienst om
7ten Het internatio-
n^verkeer is zoveel
nen. u Breukelen omge-
teraor bren9t ,e Schaars-
Kamp Sennelager
ibliek Duitsland) een
werkbezoek aan de
2® i Garde Grenadiers
Iserinfanterlebataljon).
19 ers (12 Pantserinfan-
2i in) en Garde Fuseliers
18 rene" (13 Pantserin-
20 aljon).
ïrgriet en mr. P. van
n brengen van 20 tot
13 is een bezoek aan het
31 >or van „Up with
29 Tucson in de Ameri-
19 eat Arizona. Prinses
a} -lid van de adviesraad
2, in Vollenhoven is lid
21 &rd of Directors.
Inspectie
Onderhouds
monteurs in
specteren de
buitenkant van
het staartstuk
van een
Boeing 747
van de KLM.
Naar aanlei
ding van de
vliegramp met
de Japanse
Boeing, vorige
week, is de
KLM begon
nen met het
controleren
van de staart-
gedeelten van
haar achttien
Boeing 747-
vliegtuigen. De
inspectie ge
beurt op ver
zoek van de
fabrikant.
DEN HAAG Kinderen van oorlogsslachtoffers krij
gen geen recht op een bijzondere uitkering. Zij moeten
een beroep doen op de gewone sociale voorzieningen,
zoals de bijstandswet, wanneer zij door het leed van
hun ouders, of één van hun ouders, zelf zo ernstig psy-i
chisch lijden dat ze niet kunnen werken.
Staatssecretaris Van der Reijden (Volksgezondheid) schrijft dit
in een toelichting op een wijziging van de Wet Uitkering Ver
volgingsslachtoffers (WUV) die naar de Tweede Kamer is ge
stuurd. Kinderen van oorlogsslachtoffers (de tweede generatie)
kunnen volgens de toelichting geen beroep doen op de WUV
omdat zij zelf niet werkelijk vervolgd zijn. Van der Reijden wil
wél de kosten van psychiatrische hulp voor deze kinderen beta
len.
De staatssecretaris is evenmin bereid de wet zo uit te breiden
dat homoseksuelen aanspraak kunnen maken op een WUV-uit
kering. Hij voert hier als argument aan, dat tot dusverre niet is
gebleken dat door de bezettende macht in Nederland vervolging
werd ingesteld tegen homoseksuelen vanwege hun.geaardheid.
„Het klimaat tijdens de Tweede Wereldoorlog verschilde voor
hen op dit punt niet of nauwelijks met dat van voor of na deze
jaren'zo schrijft Van der Reijden in zijn toelichting.
ADVIES:
ROTTERDAM De ouders
uit de Rotterdamse woon
groep, waar drie maanden ge
leden kinderen bij een inval
van de politie werden „ont
zet", kunnen de ouderlijke
macht over hun kinderen,
weer terugkrijgen. Dit advi
seert de Raad van de Kinder
bescherming aan de Rotter
damse rechtbank, die vrijdag
een beslissing in deze zaak
moet nemen. De kinderen
werden ontvoerd en enkele
ouders gearresteerd, op ver
denking van niet toelaatbare
seksuele handelingen. De ou
ders uit de woongroep hebben
zulks tot dusverre altijd ont
kend. De kinderen zijn inmid
dels al weer enige tijd thuis,
maar staan officieel nog onder
het toezicht van de Raad van
de Kinderbescherming.
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Dr. J.M.
den Uyl wil nog zeker
vier jaar actief meedraai
en in de Nederlandse poli
tiek. Hij is „ten volle be
schikbaar" voor het lijst
trekkerschap van de
PvdA, voor het premier
schap in het komend ka
binet en voor de functie
van fractieleider in de
Tweede Kamer. Zelfs is
hij, zij het met wat minder
enthousiasme, bereid in
een nieuw kabinet vice-
premier te worden. Den
Uyl (66) zal door het
PvdA-bestuur worden
voorgedragen als lijsttrek
ker. Het wordt de zeven
de keer in zijn loopbaan
dat hij de socialisten aan
voert.
Den Uyl heeft dit keer geen
enkel voorbehoud willen ma
ken. Vier jaar geleden deed hij
dat wel. Toen wilde hij de mo
gelijkheid hebben tussentijds
af te treden. Op een persconfe
rentie verklaarde Den Uyl za
terdag in Amsterdam dat dit
voorbehoud voor „onaan
vaardbaar veel speculaties"
over zijn aftreden en mogelij
ke opvolging heeft gezorgd.
Een voorkeur voor regerings
samenwerking met CDA of
VVD heeft de PvdA-leider
niet, hoewel hij verwacht dat
een akkoord met het CDA in
sociaal-economisch opzicht ge
makkelijker te sluiten zal zijn.
Den Uyl gaat er vanuit dat hij
minister-president wordt als
zijn partij als grootste uit de
stembus komt. „Dat is welis
waar geen wet van Meden en
Perzen, maar een andere op
lossing lijkt me erg onwaar
schijnlijk", zei hij. Sprekend
over een mogelijke functie als
vice-premier zei Den Uyl, doe
lend op zijn periode onder Van
Agt: „Ik heb zoiets in het ver
leden meegemaakt en dat be
hoort niet tot mijn gouden
herinneringen".
Ongemoeid
Onaanks de harde kritiek die
de PvdA altijd op het beleid
van het kabinet-Lubbers heeft
gehad, wil zij de al doorge
voerde bezuinigingen de ko
mende vier jaar niet terug
draaien. Dat is een van de op
merkelijkste punten in «het
ontwerp-verkiezingsprogram
van de PvdA. Het enige punt
waarop de sociaal-democraten
werkelijk afstand nemen van
het gevoerde kabinetsbeleid is
de optrekking van de sociale
uitkeringen tot 75 procent van
het laatst verdiende loon. Het
kabinet brengt deze volgend
jaar op 70 procent.
In hoofdlijnen zien de beleids
voornemens van de PvdA er
zo uit:
basisbezuiniging van 7,5 mil
jard in vier jaar, vooral op de
fensie (3,5 miljard) en volksge
zondheid (1 miljard);
beperking van de WIR-pre-
mies met ongeveer 3 miljard
per jaar. Dit geld moet zeer ge
richt worden besteed aan sti
mulering van investeringen;
beperking van de fiscale af
trek voor het bedrijfsleven
met een miljard per jaar;
harde aanpak van de fraude
met een geschatte extra op
brengst van 2 tot 4 miljard per
jaar;
extra afzet van aardgas met
een opbrengst van een miljard
per jaar.
Met deze bezuinigingen wil de
PvdA een program uitvoeren
dat voorziet in:
overheidsinvesteringen ten
bedrage van 8 miljard gulden;
herstel van de koppeling
tussen uitkeringen en lonen en
herstel van de trend voor de
ambtenaren en trendvolgers;
reductie van het financie
ringstekort met 0,5 procent per
jaar;
handhaving van de koop
kracht.
Werkloosheid
In het sociaal-economisch be
leid van dè PvdA staat de be
strijding van de werkloosheid
centraal. Daartoe moet de eco
nomische groei zoveel moge
lijk worden bevorderd. Het
program gaat veiligheidshalve
uit van twee procent groei per
jaar maar de PvdA hoopt met
een groeigericht beleid een ho
ger percentage te bereiken.
Behalve via groei moet ook
langs de weg van korter wer
ken en herverdeling van werk
(deeltijdbanen) de werkloos
heid bestreden worden. De
PvdA blijft mikken op een 32-
urige werkweek in 1990, wat
neerkomt op 2,5 procent ATV
per jaar. De PvdA waagt zich
echter niet aan een voorspel
ling over de teruggang van de
werkloosheid.
Opvallend in het PvdA-pro-
gram is voorts het ontbreken
van strijdpunten die bij een
eventuele regeringssamenwer
king met CDA of VVD (de
PvdA heeft geen voorkeur) tot
breekpunten zouden kunnen
worden. Er is wellicht één uit
zondering: de PvdA houdt
„onwrikbaar" vast aan het
niet plaatsen van kruisraket
ten in Nederland.
V)
AMSTERDAM De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs
(NOB) meent dat niet langer de belastingplichtige zelf, maar de
belastingdienst de aangifte inkomstenbelasting moet verzorgen.
De belastingdienst moet daarbij gebruik maken van gegevens
van de werkgever, van de verzekeringsmaatschappij en van an
dere instellingen waar de belastingplichtige financiële relaties
mee heeft. Alles onder stringente voorwaarden van privacy-be-
scherming.
Dat schrijft de Orde in een commentaar op het rapport van een
aantal departementen over misbruik en oneigenlijk gebruik van
belastingen en sociale uitkeringen (ISMO-rapport).
De NOB is het eens met het rapport dat fraude (17 tot 20 miljard
gulden per jaar) fors moet worden aangepakt, maar verwacht
niets van de departementale voorstellen. Die gaan uit van wan
trouwen jegens de belastingplichtige, zijn grotendeels repressief
van aard en leiden tot sanctieverzwaring en intensievere contro
le.
IELS
rs_
CeMK OH uw
HOCFP.
es KMX veen
w.
DEN HAAG Twee be
roepsonderofficieren van
de landmacht zijn de afge
lopen week geschorst na
dat uit een marechaussee-
-onderzoek was gebleken
dat zij geregeld hardhan
dig en grof zijn opgetre
den tegen onder hun be
vel staande dienstplichti
gen van een pantser-in-
fanteriecompagnie in de
De Ruijter van Steveninc-
k-kazerne in Oirschot. Dit
heeft een woordvoerder
van Defensie gisteren be
kendgemaakt.
De twee beroepsonderofficie
ren zijn evenals twee officie
ren de compagnies-com
mandant en diens plaatsver
vanger zijn verwezen naar
de krijgsraad.
De officieren
wordt verweten dat zij het ge
drag van de beroepsonderoffi
cieren jegens de dienstplichti
ge militairen hebben toegela
ten. Daarnaast wordt het op
treden van nog vier kaderle
den van dezelfde compagnie
aan de krijgstucht getoetst.
De twee geschorste onderoffi
cieren wordt in enkele geval
len bovendien mishandeling of
bedreiging met geweld verwe
ten. De gedragingen van de
overige zes beroepsmilitairen
waren aanleiding hen in een
ander functiegebied te werk te
stellen.
Eind mei beklaagde een sol
daat zich over hardhandig op
treden van één van de ge
schorste sergeants. Deze zou
hem met geweld hebben wil
len dwingen een mars mee te
lopen ondanks erkende medi
sche belemmeringen. De
klacht leidde tot een onder
zoek door de marechaussee.
Dat onderzoek bracht ook
laakbaar gedrag van anderen
aan het licht.
