mens 'ementie leemt pidemische /ormen aan Huis en arts relatief duur in Nederland 365,- Verkoop materieel Oosterschelde- werken verloopt maar traag dagjes I" SIJTHOFF PERS Privé-klinieken beter en goedkoper dan ziekenhuizen" Femels Gezwel van zuchten Dagboek van een INNENLAND CcidócSoiwcMit VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1985 PAGINA 3 oor toch niet tioordenaar van iaar uit Almelo LmELO De 22-jarige Noor, die ig inpr de Noorse politie werd ver- va° de moord op het Almelo- A 0 ^echtpaar Stegehuis vorig jaar juli i°ej Zweden, is niet bij dit misdrijf 'ere Strokken geweest. De man was op ijt moment dat de Almeloërs om tit leven werden gebracht in -)Udetf»ndheim, zo is uit nader onder- b-mfk van de politie gebleken. De .Jor was in een psychiatrische kli- Hk opgenomen in verband met andere moord, waarvan hij aanirdt verdacht. Toen hij hoorde t hij ook zou worden gehoord pr de moord op het echtpaar Ste- jiuis ontsnapte hij uit de kliniek. Man uit Maassluis vermoordt vrouw MAASSLUIS De 27-jarige H.S.W. uit Maassluis heeft be kend deze week zijn 26-jarige vrouw om het leven te hebben gebracht. De man schoot zijn vrouw met een geweer dood na een echtelijke ruzie, 's A- vonds meldde hij zich samen met een vriend op het politie bureau. Daar vertelde nij dat zijn vrouw zelfmoord had ge pleegd. De vrouw werd zittend in een stoel in de woning aan getroffen. De politie koesterde al snel wantrouwen tegen de man omdat bekend was dat het paar problemen had. De rol van de 24-jarige vriend wordt nog onderzocht; hij is aangehouden. De Jonge nog niet formeel beschuldigd DEN HAAG De Zuidafrikaanse autoriteiten hebben de Nederlander Klaas de Jonge en zijn ex-echtgenote Helena Passtoors nog niet formeel in staat van beschuldiging gesteld. Er is ook geen aanklacht. Minister Van den Broek (Buitenland se Zaken) heeft dit de Kamerleden Wallage'en Ter Beek (PvdA) meegedeeld in antwoord op vragen. De Jonge werd op 23 juni in Zuid-Afrika gearresteerd en Passtoors overkwam hetzelfde op 28 juni. De Jonge is volgens Van de Broek op gepakt omdat hij in het bezit zou zijn geweest van explosieven. Passtoors werd in hechtenis ge nomen „in verband met mijnen". Zuid-Afrika heeft overigens toegezegd maatregelen te nemen tegen de mensen die verantwoordelijk waren voor het wegslepen van De Jonge uit de Neder landse ambassade. Ook zijn verontschuldigingen voor het gebeurde aangeboden en is de garantie gegeven dat zoiets niet meer zal voorkomen. Nep-agent in arrest ROSMALEN De gemeentepolitie van Den Bosch heeft gis teren een 29-jarige in woner van Rosmalen aangehouden op ver denking van de over val maandagmorgen op de Rabo-bank in Rosmalen. Twee als politie-agenten ver klede mannen dwon gen toen drie bank- medewerksters onder bedreiging van een pistool de kluis te openen. De aangehou den inwoner van Ros malen ontkent. Directeur aangehouden wegens storten gifafval ARNHEM De 52-jarige directeur J.J.S. uit Brummen van het metaalbedrijf Billiton in Arnhem en de 41-jarige werknemer P.A.D. uit Zevenaar zijn deze week aangehouden op ver denking van valsheid in geschrifte en het ille gaal dumpen van chemisch afval. Van maart tot mei heeft het bedrijf zich ontdaan van met chemische afvalstoffen verontreinigde grond. De afvalstoffen werden afgevoerd naar een stortplaats in Westervoort. De provincie had daar goedkeuring aan gegeven, omdat Biliton valstof was.- Het vermoeden bestaat dat het be drijf de provincie een rad voor de ogen heeft gedraaid om van de sterk vervuilde grond af te komen. De grond is overigens weer terugge bracht naar Billiton. worjSTERDAM Seniele dementie, een blijvende ver- si üfckking van de intellectuele vermogens bij de ouder irdende mens, neemt volgens neuroloog H. van Cre- zj van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in ecif^sterdam epidemische vormen aan. Het verschijnsel mt momenteel voor bij vijf tot vijftien procent van mensen boven de 65 jaar. Als gevolg van de vergrij- ,at ng van de bevolking neemt het aantal demente be- jke fden momenteel sterk toe. De neuroloog is één van ins sprekers op de veertiende internationale zomer- van hersenonderzoek, die van 26 tot en met 30 Justus in Amsterdam wordt gehouden. i wordt ook wel de ziekte van Alzheimer genoemd, die -int met geheugenstoornissen en leidt tot volledige geestelijke k ^keling. Er is nog weinig bekend over de oorzaken en een vaue behandeling ervan is nog altijd niet gevonden. Volgens 'woii Crevel heeft dementie een „vernietigende" uitwerking op tpatiënt zelf en de mensen in zijn directe omgeving. Uitbrei- y en stimulering van het onderzoek is daarom volgens hem groot belang. 3us i behulp van geneesmiddelen en een verbeterde leefomge- nasig slagen artsen er in ongeveer tien procent van de gevallen t stuenezen. Op de bijeenkomst in Amsterdam zullen de deskun- ook de mogelijkheden bespreken van technieken om her- basrt te transplanteren, die momenteel bij proefdieren ©ntwik- worden. met ratten, die met de mens vergelijkbare ouderdoms- o/Jhijnselen vertonen, wijzen erop dat een verbeterd leefmi- daai ontwikkeling van de hersenen bevordert. Dr. Jr Jolles mej de psychiatrische kliniek van de Rijksuniversiteit in echt heeft geconstateerd dat mensen met een geringe achter- van de geeestelijke vermogens profijt hebben van een .fandeling met bepaalde eiwitrijke medicamenten. Er is overi- i ook een stroming die meent dat dementie geen lichamelijke ienjaak heeft, maar een uiting is van depressiviteit. (ADVERTENTIE) TEUTOBURGER- s2WOED i alf - Vertrek maandag 2 september a.s. :fif i de5-daagse luxe touringcarreis incl. excursies de Yiaar Bad Pyrmont, Lippe en Harmeien. Standplaats Hotel Quellenhof in Bad Dri- EA£urg. Alle kamers met douche en toilet. Volpension met ontbijtbuffet, brunchbuffet en incl. afscheidsdiner. Vr Prijs „peplechts per persoon. "nlfeecombineerde reisverzekering 12,50 p.p. 5,- poliskosten. Annul Annuleringsverzekering 3 1/2% v.d. reissom 6,- poliskosten. igen en boekingen telefonisch onder nummer 070-190882 (maandag t/m vrijdag lur) of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag. "BUS 16050 2500 AA DEN HAAG TELEFOON 070- 190882 =f nd r SLIEDRECHT Voor wie op zolder nog een oude sok met spaarcentjes heeft liggen; het mate rieel, gebruikt bij de aan leg van de stormvloedke ring in de Oosterschelde is te koop. Nog steeds, want al negen maanden liggen de Ostrea, de Cardium en de Mytilus in de haven van Rotterdam te wachten op een (wellicht buiten landse) koper. Het blijkt geen eenvoudige klus te zijn de kolossen aan de man te brengen. Hetzelfde geldt voor de hulpbrug tussen Schouwen-Duiveland en het werkeiland Neeltje Jans. „Moet u bij uw volgende bouwwerkzaamheden opbok sen tegen de zee? Dan kunnen deze speciale vaartuigen van drenst zijn!", juichte een ad vertentie in het internationale blad Ocean Industry onlangs maar weer eens. „Available now", „nu beschikbaar" meldt de advertentie verder nog. De kostbare Oosterschelde- werken naderen hun voltooi ing. Hoge investeringen zijn gedaan om speciale vaartuigen te bouwen die het ongewone werkje aankonden. Dat mate rieel is voor Nederland zo goed als nutteloos geworden, ons land is wat de grote water werken betreft zo ongeveer „af". En omdat belastinggeld ook geld is, wil Rijkswaterstaat zien er nog wat voor terug te krijgen. Twee jaar geleden kreeg H. Boogaard B.V., ma kelaarskantoor in schepen in Sliedrecht, opdracht voor alle bij de Oosterscheldewerken gebruikte voer- en vaartuigen en materialen een koper te vinden. Maar zie maar eens een brug, een hefschip, een trilschip, een drijvende stof zuiger en een gigantische mat- tenlegger te verkopen. Dat gaat niet zomaar, want van „mag het iets meer zijn", en „moet het ingepakt worden of gaat het zo mee" is geen spra ke. „Het is niet realistisch te den ken dat we ze snel zullen ver kopen. We hebben het natuur lijk niet over luciferdoosjes!", zegt de heer A. Boogaard, mede-vennoot van het make laarskantoor. Het kantoor heeft van de overheid vijf jaar de tijd gekregen na de voltooi ing van het karwei in Zeeland. Van de 500 miljoen gulden die de bouw van de „Oosterschel- devloot" heeft gekost, denkt Boogaard twintig procent te kunnen redden. Grootste klus Boogaard, toch geen kleintje in Nederland op het gebied van offshore- en baggervaartuigen, heeft aan de opdracht van de overheid de grootste klus in het ruim zestigjarig bestaan. Men heeft dan ook geen halve maatregelen genomen. In alle Nederlandse ambassades in het buitenland hangt nu een grote kleurenposter met daar op het pakket dat te koop wordt aangeboden. „We heb ben naar alle landen in de we reld folders gestuurd in het Engels, Frans en Spaans. Ook baggerfirma's leggen dijken en waterkeringen aan, dus heb ben we ook onze contacten in die wereld benaderd en overal advertenties laten plaatsen". „Die omvatten meer dan al leen een mooie foto van één van de objecten en het tele foonnummer voor inlichtin gen. We hebben bewust laten zien wat voor bouwwerken er in Nederland door zijn verre zen, zodat we suggesties voor gebruik in een ander land konden geven. We wisten bij voorbeeld dat in Italië, de Sov jet-Unie en in Zuid-Korea wa- terbouwprojekten zijn gepland, dus hebben we die landen spe ciaal benaderd", aldus Boo gaard. Binnenkort gaat dan ook één van de medewerkers van het kantoor de Koreanen uitleggen wat zij met het Oos- terschelde-materieel kunnen doen, mochten zij tot koop be sluiten. Onverkocht Het is niet zo vreemd dat de Ostrea en haar metgezellen lang onverkocht blijven. „Waar in de wereld is een pro- jekt met de allure van de Oos terscheldewerken voorhan den? Vergelijkbare klussen zijn dun gezaaid. Wellicht is er iets in Bangladesj te doen aan al die overstromingen die ze daar hebben. Voor de meeste projekten heeft het Ooster- schelde-materieel weer te veel diepgang. Alles is speciaal ge construeerd en afgestemd op de situatie ter plekke. Het is al gauw te duur om dat even om te bouwen", aldus woordvoer der Boot van de Zeeuwse Rijkswaterstaat. Ook Boogaard heeft niet de il lusie de vaartuigen allemaal „in één stuk" te kunnen ver kopen. Tot nu toe is al voor vijf miljoen gulden aan ge reedschappen en hulpmidde len apart over de toonbank ge gaan. Ook één schip, de Wij- ker Rib, is verkocht, nog maanden voor de voltooiing van het waterkarwei. Een Pa- pendrechts aannemersbedrijf zag wel brood in de aankoop van het werkschip en aarzelde niet lang. Voor het enorme hefschip, de Ostrea, is onlangs enige belangstelling vanuit het buitenland getoond. Er hebben zich gegadigden gemeld die de duizenden afgedankte boorto rens in de Golf van Mexico er mee weg willen halen. Voor de stalen, 2780 meter lange verbindingsbrug die tus sen Schouwen-Duiveland en het werkeiland Neeltje Jans is aangelegd, daagt enig perspec tief. De brug gaat misschien één dezer weken of maanden „de deur uit". Een negen man sterke delegatie van de Finse overheid is bij de brug gaan kijken. „Ze wilden er een op tie op nemen, maar dat had een andere gegadigde al ge daan", zegt Boogaard, die on geveer 20 miljoen gulden denkt te kunnen vragen voor de brug. „De prijs hangt af van de staat waarin de koper de constructie opgeleverd wil hebben: moet er eerste gezand straald en geverfd worden of voldoet de huidige staat? Vra gen als deze kunnen de prijs nog wel eens doen schomme len". Vijf jaar tijd, is dat genoeg? „Ja natuurlijk, het moet alle maal gewoon weg, desnoods in stukken. Er is geen nee", zégt beslist. ARJEN VAN DER SAR (Vervolg van de voorpagina) NIJMEGEN De privé-poliklinieken zouden de gezondheids zorg niet alleen beter, maar ook goedkoper maken, meent initia tiefnemer dr. Boerema. „Bijvoorbeeld door meer nadruk te leg gen op het voorkomen van ziekte", zegt hij. Zijn klinieken wil len dat doen door ook te gaan fungeren als „check-up"-centrum, waar iedereen die dat wil, gezond of ziek, zich helemaal medisch kan laten onderzoeken. „Bepaalde ziekteverschijnselen of risico- -factoren komen daardoor eerder naar boven, zodat ze in een vroeg stadium aangepakt kunnen worden. Dat kan grote som men geld besparen", aldus Boerema. De poliklinieken die Boerema voor ogen heeft vormen eigenlijk een verzameling „winkeltjes". Iedere specialist blijft zelfstandig, maar draagt een deel van zijn inkomsten af om de overkoepe lende organisatie draaiende te houden. Voor een dergelijke opzet is geen toestemming van het ministerie van Welzijn, Volksge zondheid en Cultuur nodig, meent Boerema. Hij heeft zijn plan nen daar alleen „informeel" aangemeld. Een woordvoerster van het ministerie kent Boerema's plannen niet, maar zegt dat Boe rema volgens de wet wel degelijk toestemming moet vragen. Om de instituten levensvatbaar te laten zijn is in de eerste plaats een goede samenwerking met de huisartsen nodig, omdat zij de patiënten moeten doorsturen. „De huisartsen zitten in feite op dit inititief te wachten. Zij zijn allang niet meèr tevreden met de huidige gang van zaken. Dat is gebleken uit een marktonder zoek", aldus Boerema. Een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen (VNZ) ontkent dit. „De Nij meegse huisartsen hebben enkele maanden geleden te kennen gegeven niet geïnteresseerd te zijn in dit initiatief". BRUSSEL De Neder lander is naar verhouding meer geld kwijt aan wo nen en gezondheidszorg dan de meeste andere in woners van de EG. Daar staat tegenover dat voed sel relatief goedkoop is, zo blijkt uit cijfers van Eu- rostat, het Europese bu reau voor statistiek. Uit een vergelijking van Eu- rostat blijkt dat huisvesting in Nederland 21,6 procent van het huishoudbudget opslokt. Alleen Denemarken (27,3 pro cent) komt hier boven uit. An dere EG-inwoners geven rela tief veel minder uit. Zo hoe ven de Fransen maar 13,7 pro cent van hun geld te „verwo nen" en de Italianen niet meer dan 7,6 procent. Ook de kosten die men in Ne derland moet maken voor doktersbezoek, medicijnen en dergelijke steken ongunstig af. De Nederlander moet 11,9 pro cent van zijn budget uittrek ken voor zijn gezondheid, in alle andere EG-landen ligt dit percentage onder de 7. Voor het dagelijks brood springt Nederland er wat beter uit. De Nederlander besteedt 16,4 procent van zijn geld aan voedsel en is daarmee met uit zondering van de Westduitser verreweg het minste geld kwijt in Europa. In een land als Luxemburg gaat al 32,4 procent van de huishoudporte monnee op aan voedsel. RUSSEN REAGEREN OP PETITIE OEGSTGEEST DEN HAAG De leider van de Sovjetdelegatie naar het Ge- neefse wapenbeheersingsoverleg, Viktor Karpov, heeft het Vre- desplatform Oegstgeest een brief geschreven. Daarin staat dat de Sovjet-Unie het als haar plicht beschouwt „de militarisering van de ruimte te voorkomen en tot een aanzienlijke vermindering en strikte beperking van de atoombewapening te komen". Kar pov reageerde op een door 674 inwoners van Oegstgeest gete kende petitie aan Karpov en zijn Amerikaanse collega Max Kampeiman. Kampeiman heeft laten weten het verzoekschrift niet te hebben ontvangen. In de petitie wordt zorg uitgesproken over de voortgaaande kernwapenwedloop. Koninklijke familie terug DEN HAAG Koningin Be atrix en prins Claus zijn gister middag met hun drie zonen te ruggekeerd in Nederland van hun vakantieadres in Italië. zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uuK teleloonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. In het voetspoor van hon derdduizenden landgeno ten trekken onze verslag gevers er deze weken in ei gen land op uit. Van noord naar zuid en van oost naar west doorkruisen zij onze lage landen om dagelijks een zeer persoonlijke im pressie te geven van zo merse evenementen vol vakantievertier. Wanneer het voetspoor der honderd duizenden leidt naar Ram- bo II, kan dagjesmens Piet Snoeren niet achterblij ven. Zo maar een dialoog tussen tyee jongens die zich in de levensfase tussen servet en tafellaken bevinden, voor zover die nog bestaat. Geen punkers of skinheads. Aan komende sieraden voor ma rechaussee of marine eerder, schat een schuinse blik. De een: „Je moet zelf de eerste klap gevenDe ander: „Ja, voordat je zelf wordt afge rost". De een: „Desnoods een stoelpoot afbreken". De an der: „Of met een kapotte fles erop los". De een: „En dan lekker Tarzannetje spelen". De ander: „Ja, Tarzannetje". De lange rij naar de kassa schuift op zodat de rest van het gesprek verloren gaat. Een moeder met vier kinde ren maakt zich los uit het gedrang. „We kunnen maar beter niet gaan zegt ze on zeker. Boven de kassa ver schijnt een bordje. Uitver kocht. „Shit", sist een meisje tussen twee zwart gestifte lippen. „Shit". Plaats van handeling is de hal van een bioscoop. De film „Rambo II" draait er en dat wil deze dagjesmens meegemaakt hebben. Meer dan een kwart miljoen Ne derlanders zijn hem de afge lopen week in 31 bioscopen voorgegaan. Op de dag van de première alleen al trok Rambo II 26.000 bezoekers dat waren er 5000 meer dan bij de première van de laat ste James Bond. De bloed stollende belevenissen van Rambo II zijn nu al op weg het grootste kassucces van het jaar te worden. En de vi deo dan? Daar zijn de bios coopexploitanten toch zo bang voor? „Ach, meneer", zegt de werkstudent die de kaartjes afscheurt, „een ac tiefilm als deze doet het niet op video. Dat 26 centimeter lange mes van Rambo moet echt 26 centimeter lang zijn Hoewel het een doorde weekse middag is, en de ba rometer voor het eerst sinds lang naar 1013 millibar (de gemiddelde waarde in Ne derland) probeert op te klimmen, zijn de 850 stoelen van de zaal tot de laatste plaats bezet. Het publiek is hoofdzakelijk jeugdig en ma cho. Vooral valt op dat er niet getweeën naar deze film wordt gegaan, maar in groepsverband. Rambo II heeft het karakter van een collectief gebeuren. Saamho righeid heerst in de zaal. Ro ken is verboden, maar al snel gaat het eerste stickie van handschelp naar hand schelp en vleugt er een weeë geur van hasj door de rijen. Het voorprogramma ver toont „binnenkort in dit theater" enkele scènes' uit de film Vlees en bloed" met onze eigen Rutger Hauer. Ook daarin gaat het er be hoorlijk rauw aan toe, maar vooralsnog weet Rutger de kauwgum-malende kiezen niet van elkaar te krijgen. Die gaan pas van elkaar als Rambo II een kwartier oud is en het 26 centimeter lange mes voor het eerst in een borst ploft. Dan waart er een gemompel van goedkeuring door de zaal. Beschaafd Maar het blijft beschaafd. Deze dagjesmens herinnert zich bioscoopbezoeken waar bij „grijp de gluiperd" en „achter je, boerelul" werd geschreeuwd wanneer de spanning opliep. Eens brak er zelfs een bierflesje tegen het projectiescherm toen daar een al te onguur type aan de gang ging. Niets van dit alles bij Rambo II. Hoor- baar is slechts het zwellen van zuchten bij iedere plof van het mes. Zulk gezwel van zuchten, dat wordt nor maal alleen gehoord in cir cussen als daar een salto- mortale net niet uitloopt op een doodsmak. Filmrecensenten maken zich zorgen over Rambo. Ze wij zen op de rage die er in Amerika door is ontketend. Waar de winkels enkele ja ren geleden vol lagen met Gremlins en lieve ET-tjes", waarschuwen ze, „graaien de kinderen nu naar de do delijke wapens waarmee Rambo tekeer gaat in Viet nam, naar het kartelmes en de verschrikkelijke pijl en boog". Binnen vijf dagen waren de 27 miljoen dollar terugverdiend die Rambo II heeft gekost, en inmiddels schijnt de 150 miljoen dollar al overschreden te zijn (bijna drie keer de recette van de nieuwste James Bond). De tekst „Ban de bomop but tons en stickers is vervangen door „Een leger nodig? Huur Rambo". Tijdens de laatste gijzelingsaffaire verstoutte president Reagan zich zelfs de grap dat Rambo maar eens naar Libanon moest worden gezonden. De filmrecensenten signale ren dit alles met afkeuring. Ze zoeken er een oprisping van Amerikaans revanchis- me achter, een slinkse po ging om de oorlog in Viet nam alsnog via het witte doek te winnen, een complot met de bedoeling communis ten haat te zaaien en vader landsliefde te oogsten. Ram bo is de profeet van rechts Amerika, de primitieve lei der waar het Amerikaanse publiek kennelijk behoefte aan heeft, zeggen de recen senten. Ogen dicht Zou het nou echt? En bete kenen de 31 uitverkochte bioscopen in Nederland mu tatis mutandis dat ook het Nederlandse publiek heime lijk hunkert naar een leider met een nog blauwere baardgroei dan Lubbers? Moet Rudi Koopmans aan de macht? Tijdens de pauze de vraag voorgelegd aan een man, wiens bollende kle dingstukken de beoefenaar van een krachtsport sugge reren. Hoog en breed toornt hij boven de omgeving uit. Het bierblikje verdwijnt in zijn vuist. Waarom, meneer, bent u naar Rambo II ge gaan? Hij wijst ter hoogte van zijn knie waar zich een hoofdje met blond piekhaar bevindt, dat trouwhartig naar hem opkijkt. „Ik ben in geen tien jaar naar de bio scoop geweest. Maar ik moest van mijn zoon. Ik kon er deze keer niet onderuit. Persoonlijk was ik liever gaan vissen. Man, als het licht uitgaat, vallen mijn ogen al dicht". Met loodzwa re tegenzin sjokt hij terug naar de zaal. „Rambo, Ram bo, lekker pang-pang", snelt het zoontje hem vooruit. PIET SNOEREN Rambo met zijn 31 cm lange mes, een kassucces in öezè zomérT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 3