fCust-
nsserii
yerder
geperkt
mens
dagjes
Vliegen is weer in trek
o
7VN: „Ontmoedigingsbeleid werpt vruchten af
QeidóaQowimxt
pgelost
AMILS VLUCHTEN MASSAAL NAAR BUITENLAND
Dader steekpartij veroordeeld
tot een jaar voorwaardelijk
Baron Frits
Dagboek
van een
Meer toezicht werkt winkeldiefstal in de hand
"aHNENLAND
DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1985 PAGINA 3
JTERDAM De ruzie bij het
in Amsterdam over de ophef-
van de afdeling traumatologie,
li d Jse'ost' Pr°f dr- Holscher, hoog-
Tr algemene heelkunde, en het
Iniur 1
i dit ziekenhuis hebben
Isver^egeling getroffen waardoor ze
arth$n fatsoenlijke manier met el-
dan ver<Jer kunnen werken. Hol-
maarf kr'J6l onder meer meer mo-
..jtheden voor patiëntenzorg bui-
r zlJiiet AMC. De hoogleraar heeft
op het kort geding, dat zij aan-
■on tegen het AMC, ingetrok-
ftl Ek De regeling betekent overi-
jer yniet dat de afdeling traumato-
e lei| *elfstandig kan blijven.
BAARN De Neder
landse toerist kiest weer
massaal voor een vlieg
vakantie. De eerste zo
mermaanden verkocht
Arke-reizen, de tweede
touroperator in Neder
land, liefst 65 procent
méér vliegreizen dan vo
rig jaar. „Dit jaar zou wel
eens het beste in de
51-jarige historie van
Arke kunnen worden",
aldus Arke-directeur
Fransen gisteren bij de
presentatie van het win-
terprogramma.
Volgens Arke gaan niet
alleen meer Nederlan
ders met vakantie (het
slechte zomerweer is
daar volgens Fransen de
bet aan), bovendien is de
gemiddelde reissom per
persoon belangrijk geste
gen. Arke verwacht dat
deze stijgende lijn zich
deze winter zal voortzet
ten.
Ook het aantal busreizer
nam volgens Arke dit
jaar fors toe, met circï
tien procent. Autoreizer
hebben zich gestabili
seerd op het niveau van
1984. Vorige winter, dat
deel uitmaakt van het
boekjaar '85, noteerde
Arke al een stijging in
het totaal-pakket reizen
van zestien procent.
Evenals zijn collega R.
Klawer van Neckermann
Reizen, die dinsdag
waarschuwde voor kar
telvorming bij de drie
grote Nederlandse lucht
vaartmaatschappijen,
wees Fransen er op dat
vrije comcurrentie tussen
de luchtvaartmaatschap
pijen in het belang is van
de consument. „In 1983,
toen duidelijk sprake was
van kartelvorming, wa
ren de chartertarieven
die werden berekend on
aanvaardbaar hoog", al
dus Fransen. De komst
van de nieuwe lucht
vaartmaatschappij Air
Holland en het feit dat
enkele touroperators bui
tenlandse luchtvaart
maatschappijen hebben
ingeschakeld, heeft daar
na geleid tot vriendelijke
vliegprijzen, zo zei hij.
Werkloze tandartsen
willen naar Derde Wereld
UTRECHT De Nederlandse Maatschap
pij voor Tandheelkunde (NMT) gaat on
derzoeken of het mogelijk is om het groei
end aantal werkloze Nederlandse tandart
sen in ontwikkelingslanden aan werk te
helpen. Er is een groot animo onder tan
dartsen in het buitenland te gaan werken.
Van de achtduizend Nederlandse tandart
sen hebben er momenteel ongeveer vier
honderd geen baan. Dat aantal zal volgens
de tandartsenorganisatie over enkele ja
ren zijn gegroeid tot circa tweeduizend.
Landen in de Derde Wereld komen voor
uitzending naar het buitenland het eerst
in aanmerking, want in de meeste Westeu-
ropese landen en in de Verenigde Staten is
de behoefte aan tandartsen volgens de
NMT niet zo groot.
ANC;
hap i
m<
t. 1
be1!
;led
ren N HAAG Met onmiddellijke ingang is het binnen
n Brfwaalf mijlszone voor de Nederlandse kust verbo-
Luxi op tong en schol te vissen met bepaalde catego-
dooiin vaartuigen. Het ministerie van landbouw en vis-
ker jj heeft dit vanmorgen bekendgemaakt.
■en vissers met een boot van minder dan driehonderd pk,
rvoor bovendien vóór 1 augustus een licentie is afgegeven,
'ur0|en nog op jacht naar deze beide vissoorten. Dit geldt ook
vai| vissers die sinds 1 augustus een vervangende boot in de
feit,ft hebben genomen en bovendien aan alle voorwaarden vol-
varT
e 0Jnaatregel is genomen omdat steeds meer vaartuigen in ge-
Mk worden genomen die voldoen aan de voorwaarden voor
e /visserij. Hierdoor wordt de kuststrook als het ware leegge-
/an Het departement wil dit voorkomen omdat het kustgebied
r vissen één grote kraamkamer is.
yprbod voor schepen groter dan 300 pk was al van kracht.
Éisserijwereld heeft echter om verdere beperkende maatre-
verzocht om de paaiperiode in het voorjaar te ontzien en
t ook België een dergelijk verzoek had ingediend.
„Een soldatenpak
waarmee Je voor
de dag kunt ko
men". Dat vinden
niet alleen de
„modellen" van de
landmacht die gis
teren een com
pleet nieuwe uit
rusting mochten
uitproberen, maar
ook staatssecreta
ris Van Houwelin-
gen van Defensie.
Van Houwelingen
maakte bekend
dat alle ruim
65.000 militairen
van de landmacht
In 't nieuw gesto
ken worden. Daar
voor is tot 1994
ruim 640 miljoen
gulden beschik
baar. En met de
nieuwe „stippel
tjes, druppeltjes,
vlekjeskleding"
loopt de Neder
landse soldaat ver
vooruit op zijn Eu
ropese collega's,
getuige de foto's
van links boven en
links onder: ge-
vechtspak, rechts
boven: overall en
rechts onder: een
regenpak. Nijver-
dal Ten Cate en
TNO hebben drie
jaar onderzoek ge
stoken in de nieu
we uitrusting,
waartoe ook zaken
als gasmaskers en
tenten behoren.
De oude uitrusting
dateert nog uit de
periode kort na de
Tweede Wereld
oorlog en biedt
onvoldoende be
scherming tegen
slecht weer, hitte-
straling, vlammen
en scherven.
rug
de
dan
vaan
JJ HAAG Het „ont-
^^digingsbeleid" van
epre kabinet-Lubbers con-
htl^de Tamils heeft succes,
rpla Tamils, die bang zijn
oostl Nederland hen bin-
ikort terugstuurt naar
keek volêens de regering
?bie<^êe zuiden van Sri
ikt ika, vluchten massaal
andlerland uit. „Een be-
kina>elijke, maar onterech-
5lkillaniekreactieM, aldus de
^JJ^eniging voor Vluchte-
otre{en Nederland. „Want
de Tamils al worden
jezet, dan kan dat nog
epren duren",
r beramils waren uit Sri Lan-
ulc^gevlucht omdat het land
lljdr hen niet veilig zou zijn.
er,
n bt
kunj
Maar nog niet zo lang geleden
maakte de commissie-Wij-
naendts na inspectie in Sri
Lanka bekend, dat het zuiden
voor de Tamils wél veilig is.
Het kabinet-Lubbers en een
meerderheid van de Tweede
Kamer namen die conclusie
over. De voormalige eilandbe
woners werden vervolgens op
geschrikt door het bericht dat
de eerste 100 asielaanvragen
door Tamils allemaal gewei
gerd waren. Slechts elf Tamils
kregen „op humanitaire
gronden" een tijdelijke ver
blijfsvergunning voor een jaar.
Speciaal voor de Tamils is de
„bed-bad en brood"-regeling
in het leven geroepen. Dat
houdt in dat de Tamils in pen
sions worden gehuisvest en dat
zij eten, kleren en 20,-per
week aan zakgeld krijgen.
Hun bijstandsuitkering wordt,
na een aanschrijving voor een
pension, gestaakt. Maar inmid
dels is gebleken dat ruim 1500
Tamils van deze regeling geen
gebruik maken. Officieel zijn
ze „spoorloos", maar aangeno
men wordt dat ze bevreesd
voor uitzetting Nederland
op eigen initiatief hebben ver
laten.
Secretaris Saverimuthu van de
Tamil Dutch Solidarity Associ
ation hierover: „Voor ons
geldt: alles liever dan terugge
stuurd worden naar Sri-Lan-
ka, noord of zuid". Saverimut
hu beroept zich op een rapport
van Amnesty International,
waaruit zou blijken dat het le
ger en de bevolking ook in het
zuiden van Sri-Lanka geweld
dadig tegen de Tamils optre
den. Saverimuthi: „In de afge
lopen drie jaar zijn in Sri Lan
ka 250.000 mensen dakloos ge
worden. En ook dit jaar zijn in
het zuiden Tamils vermoord".
Hoe dan ook, van de oorspron
kelijke 3000 Tamils in Neder
land zijn er nu waarschijnlijk
nog zo'n 1500 tot 1700 over. De
rest is gevlucht, naar Frank
rijk, West-Duitsland, Canada,
Engeland en India. Althans
dat wordt aangenomen, want
het gaat wel om natte-vinger-
werk, zo benadrukken zowel
het ministerie van wvc als de
VVN. Zeker is dat er in Den
Haag nog zo'n 600 Tamils in
geschreven staan, in Amster
dam 236 en in de pensions 500,
waarbij het niet onwaarschijn
lijk is dat nog enkele honder
den Tamils in ons land rond
zwerven.
Frits Florin van de Vereniging
voor Vluchtelingen Nederland
ziet de toekomst voor de Ta
mils in Nederland toch niet zo
somber in. „Ik zie het niet zo
snel gebeuren dat Tamils wor
den uitgewezen", meent hij.
„Nederland zou dan het enige
land in West-Europa zijn dat
Tamils terugstuurt. In West-
Duitsland bijvoorbeeld heeft
de rechter uitgesproken dat
Tamils tussen de achttien en
de dertig jaar in principe voor
asiel in aanmerking komen".
Florin heeft overigens pas nog
geconstateerd dat Tamils die
vanuit Nederland naar Frank
rijk waren gegaan weer terug
gestuurd zijn. En hij verwacht
dat meer Tamils weer naar
ons land terugkomen. „Het
verschijnsel van de ping-pong-
vluchtelingen". Volgens de
VVN-woordvoerder proberen
daarom steeds meer Tamils
naar andere werelddelen te
vluchten.
Hoe nu verder? Florin: „Ik
voorzie dat de beroepsproce
dures in Nederland zo lang
mogelijk gerekt zullen wor
den. En verder hangt veel af
van de situatie in Sri Lanka.
Er zijn veranderingen op til,
maar de vraag is: wordt het
daar beter of juist slechter?"
Nederland toont zich in elk
geval niet erg gastvrij voor de
Tamils, aldus Florin. „Van één
van de elf mensen die wel een
tijdelijke verblijfsvergunning,
maar geen asiel kregen, is de
vader vermoord en zijn huis is
afgebrand. Wij zeggen wel
eens cynisch: „Je moet hier
zelf vermoord worden om
voor asiel in aanmerking te
komen". MARTIN VOORN
mdqen verdere vertraging AOW-betalingen
ond
N HAAG Minister De Koning van sociale zaken verwacht
n verdere problemen met de uitbetaling van de AOW-uitke-
5en als gevolg van de individualisering van de ouderdoms-
Eut. De achterstanden van april zijn de afgelopen maanden
erdajgewerkt. De Koning deelt geenszins de vrees van de Raden
i de Arbeid dat de vertragingen bij zowel gehuwden als onge
laden tot het eind van het jaar zullen vooortduren. Hij heeft
en ^de Tweede Kamer gisteren laten weten naar aanleiding van
iper/iftelijke vragen van het PvdA-lid Ter Veld.
jndsdolle kat op camping in Polen
>ord<fDSCHENDAM Het ministerie van WVC waarschuwt dat
de periode van 20 juli tot 1 augustus 1985 op een camping
vestTnmer 11) in Strezeszynky bij Poznan in Polen een kat rond-
i die leed aan hondsdolheid (rabies). In die bewuste periode
jen circa 25 Nederlanders op de camping. Gevaar voor be-
°°|"ttting met het rabiesvirus bestaat uitsluitend als men door de
"temi is gebeten of gekrabd of op mond of ogen is gelikt. Als dat
ustgl geval is kan men het best contact opnemen met de huisarts.
inenl
Vrouw van
negentig beroofd
van juwelen
AMSTERDAM Een negen
tigjarige vrouw is in Amster
dam beroofd van een plastic
tas met daarin voor ruim ne
gentienduizend gulden aan ju
welen. De vrouw had de juwe
len juist uit een kluis van een
bank gehaald en wilde ze
overbrengen naar de kluis van
een andere bank. Op het mo
ment dat zij de rijbaan van de
Deurloostraat overstak, stopte
een auto. De bestuurder kwam
naar haar toe en pakte de tas
met juwelen af.
DEN HAAG/LEIDEN Een
31-jarige man uit Drachten die
in december zijn oudere broer
uit Leiden met een mes le
vensgevaarlijk verwondde, is
vanochtend door de Haagse
rechtbank veroordeeld tot 12
maanden voorwaardelijke ge
vangenisstraf en 400 uur wer
ken in de dienstverlening. De
officier van justitie had twee
weken geleden anderhalf jaar
gevangenisstraf geëist.
De steekpartij vond vorig jaar
plaats, op de dag voor Kerst
mis. De toen nog in Leiden
wonende verdachte ging naar
het ouderlijk huis aan de
Obrechtstraat om een slepend
familieconflict te bespreken.
Hij trof daar zijn 32-jarige
broer aan, met wie hij al lan
gere tijd een slechte verstand
houding had. Het kwam tot
een schermutseling, waarbij
hij de broer met een uitbeen
mes zwaar verwondde. Een
spoedoperatie was nodig om
het leven van de broer te red
den.
Officier van Justitie mr. M.Th.
Renckens wees twee weken
geleden een alternatieve straf
van de hand, omdat dat „geen
recht zou doen aan de ernst
van de zaak". Mr. P. Konings
veld, vice-president van de
Haagse rechtbank, kondigde
toen echter al aan dat een al
ternatieve straf, gekoppeld aan
een voorwaardelijke gevange
nisstraf, niet was uitgesloten.
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgenoten
trekken onze verslaggevers
er deze weken in eigen
land op uit. Van noord
naar zuid en van oost naar
west doorkruisen zij onze
lage landen om dagelijks
een zeer persoonlijke im
pressie te geven van zomer
se vakantiebelevenissen.
Soms valt er zelfs een
waardevolle tip voor een
dagje uit aan over te hou
den. Aan de Maas in mid
den-Limburg bleef dagjes
mens Piet Snoeren steken
bij een ruïne, die de moeite
van het oponthoud meer
dan waard was.
Het onvervreemdbare voor
recht van de dagjesmens be
staat hieruit, dat hij de geest
mag laten waaien waar hij
wil. Ontstegen aan doel of
dwang dwaalt hij maar wat
in het rond, en waar het hem
goeddunkt, laat hij zich neer.
Zo kan het gebeuren dat zijn
voornemen om de zojuist uit
gestippelde kastelenroute
midden-Limburg te gaan
verkennen lengte 100 kilo
meter; vertrekpunt Roer
mond), al bij Kessel aan de
Maas schipbruik lijdt. Het
komt omdat zijn oog in het
stencil met lokale bijzonder
heden valt op een zinnetje
dat rept over „de legendari
sche baron Frits". Hoe nu? Er
is een legendarische baron
Von Münchhausen bekend.
En de Heer van Jericho was
korte tijd legendarisch, toen
het gelijknamige boek van ir.
Edmond Nicolas begin jaren
vijftig de lijst van Nederland
stalige bestsellers aanvoerde.
Maar een legendarische ba
ron Frits? Welke leemte in
de kennis valt er in Kessel op
te vullen?
De nieuwe route doet het
oude Maasstadje aan omdat
er de ruïne staat van kasteel
Ke verberg. En zo, weet de
bezoeker al bij eerste oogop
slag. dient een ruïne er ook
uit te zien. Brokkelige muren
en toren resten met gaten op
plaatsen waar vroeger ramen
zaten, en nu de vleermuizen
in- en uitgaan. Melaatse trap
jes die toegang geven tot be
moste terrassen, hoog boven
de Maas, van waaraf zich ge
makkelijk gloeiende pek uit
laat gieten over vijandige
schepen. Holle gangen en ge
welven vol gobelins van kli
mop en ander kruipkruid,
die de echo van vroeger
krijgsgedruis smoren. Het
laatste gedruis weerklonk in
november 1944, toen terug
trekkende Duitse troepen de
Keverberg opbliezen. Sinds
dien is er slechts een bouw
val overgebleven, want de
Zusters der Goddelijke Voor
zienigheid, die het kasteel in
eigendom gekregen hadden
en exploiteerden als meisje
sinternaat, misten de finan
ciële middelen voor herstel.
Babbelaars
Alles goed en wel, maar wat
leert het over de legendari
sche baron Frits? Na veel
zoeken wordt Ton Sieben ge
vonden van de Stichting Toe
ristisch Kessel, die op aan
vraag rondleidingen door de
imposante ruïne verzotgt en
er sinds kort ook een dia-pre
sentatie over ten beste geeft.
Uit zijn mond komt tenslotte
het verhaal dat het opont
houd in Kessel zal rechtvaar
digen. De in 1876 aan geestes
ziekte overleden legendari
sche baron Frits was de laat
ste adellijke bewoner van het
kasteel en heette voluit Fre-
derik Hendrik Karei Ernest,
baron van Keverberg, begint
Ton Sieben het portret van
zijn voorname plaatsgenoot
in te kleuren. De kronieken
beschrijven hem als groot en
mager, grof van gezicht en
joviaal in de omgang. Goed
voor de armen en gezien bij
de kinderen. Hij had altijd
een zak met babbelaars bij
zich en in de pruimetijd liet
hij op school mandenvol
pruimen bezorgen.
Deze baron Frits is nog enige
tijd lid van de Tweede Ka
mer geweest, maar legenda
risch werd hij voornamelijk
op lokaal niveau en wel door
zijn ruzie met de pastoor. In
de oude kerk van Kessel had
hij recht op een plaats voorin
het priesterkoor, omdat het
bedehuis gedeeltelijk op zijn
grond was gebouwd. Toen er
echter een nieuwe kerk ver
rees, kwam die ereplaats bui
ten de muren te liggen, mid
den op het kerkhof. En daar
posteerde baron Frits zich
dan ook in het vervolg tij
dens de zondagse hoogmis
met geheven hoofd onder de
blote hemel, weer of geen
weer, als een vogelverschrik
ker tussen de grafzerken. La-
ter zou hij helemaal wegblij
ven. Wanneer hij op zijn on
kerkelijkheid werd aange
sproken, placht hij uit de
hoogte te antwoorden: „Ik
reken zelf wel af met Onze
Lieve Heer".
Scènes
Ook binnen de familie van
baron Frits kwam het tot on
verkwikkelijke tonelen. Hij
was gehuwd met jonkvrouwe
Louise de VUiers de Pi té en
in de goede jaren ging het er
vrolijk toe op kasteel Kever
berg. De officieren van het
garnizoen te Venlo kwamen
er graag een dagje fliereflui-
ten en na menige drijfjacht
werd er door adellijke gasten
lustig geklonken en gedron
ken. Maar op de duur vlam
den de scènes steeds steviger
op tussen de echtelieden
zozeer dat de vrouw van ba
ron Frits met hun enige
dochter de wijk nam en in
een bootje vluchtte over de
Maas. De reactie van de kas
teelheer was kenmerkend.
Hij onterfde zijn dochter op
staande voet en maakte het
speelgoed van de kleine ten
gelde tijdens een gigantische
tombola. Vervolgens raakte
hij aan de drank en moest
hij, door schulden belast, het
kasteel verkopen. Zelf ging
hij wonen op een kasteelach
tig huis in de buurt, waar hij
naarstig bleef voortbouwen
aan de legendevorming.
Eerst werd er door onbeken
den een moordaanslag op
hem gepleegd; de kogel miste
op een haar na zijn hoofd.
Vervolgens viel hij ten prooi
aan een geheimzinnige ziek
te, maar niemand, zelfs zijn
moeder niet, durfde zijn lij-
densbed naderen, want hij
had een grote revolver op
zijn nachtkastje liggen. Naast
zijn sponde stond een doods
kist en daarin placht hij, zo
lang hij nog overeind kon
komen, van tijd tot tijd plaats
te nemen om te controleren
of de maat wel klopte. „Een
doodskist moet goed groot
zijn, want de dode mens rekt
zich", mompelde hij dan.
Uiteindelijk is baron Frits
overleden. Hij zou op een
nacht bij stromende regen in
alle stilte ergens tussen de
oude kasteeltuin en het kerk
hof begraven zijn. De juiste
plaats is nooit teruggevon
den. De prozaïsche verkla
ring hiervoor luidt dat de ba
ron helemaal niet begraven
is, omdat hij zijn lichaam ter
beschikking van de weten
schap had gesteld. Romanti
sche zielen in Kessel echter
weten beter. De baron heeft
in zijn graf geen rust kunnen
vinden, fluisteren ze. Daarom
rijdt er 's nachts nog steeds
een rijtuig rond de ruïne, met
twee paarden bespannen.
Achter het raam schemert
het bleke gelaat van baron
Frits, totdat er een klap
weerklinkt als van een por
tier dat met geweld wordt
dichtgeslagen en de koets
zich oplost in het niets.
PIET SNOEREN
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De over
heid mag het bedrijfsle
ven niet voorschrijven hoe
winkeldiefstal moet wor
den bestreden. Alleen in
goed gezamenlijk overleg
kunnen daarvoor normen
worden opgesteld. Dit
schrijft de Raad voor het
filiaal en grootwinkelbe
drijf (FGB) in een reactie
op de nota Samenleving
en Criminaliteit van mi
nister Korthals Altes (Jus
titie).
Deze stelt dat elk bedrijf mini
maal één werknemer in dienst
moet hebben die speciaal is be
last met het toezicht op dief
stal.
De minister vindt, dat het po
litietoezicht bij een zaak moet
verminderen als dat bedrijf
niet aan de normen voldoet.
Indien in elk bedrijf minimaal
één extra personeelslid moet
worden aangesteld, kost dit
volgens de raad 4,5 miljard
gulden per jaar aan loonkos
ten. Bij dat bedrag wordt uit
gegaan van het minimumloon.
De stelling dat meer personeel
minder diefstal betekent, be
strijdt de raad. Naar verwach
ting zal extra toezicht juist
meer agressie uitlokken en
diefstal eerder in de hand
werken. Bovendien kunnen
justitie en politie een stroom
van zaken over winkeldiefstal
niet eens verwerken. Nu al
wordt veertig procent van de
betrapte winkeldieven inigt
vervolgd.
