i Kinderbijslag en bijverdiensten VEREDELING NANUS- GLADIOLEN BLUFT ZAAK VAN LANGE ADEM IN EN OM DE KAS £cidbc(Botvumt Oegandese rebellen werken niet mee Lagerhuislid: Ik ben niet nieuwe IRA-leider Doden -K Verscheping bloembollen naar USA op grote hoogte Lelies in vele variaties vooR BUITENLAND/LAND EN TUINBOUW MMNDAG 5 AUGUSTUS 1985 PAGINA Agent krijgt hepatitis na beet drugsverslaafde ABERDEEN Een politieman in Aberdeen is besmet met het virus van de gevaarlijke leverziekte he- patitis-B, nadat hij een beet had gekregen van een drugsverslaaf de. De 27-jarige politieagent Phi lip Roberts werd in de arm gebe ten bij de arrestatie van de ver slaafde. Hij is de tweede politie man m Schotland dit jaar die de leverziekte op deze manier heeft opgelopen. De eerste is inmiddels genezen en de toestand van agent Roberts werd door het ziekenhuis waar hij is opgenomen bevredi gend genoemd. KAMPALA De kans op een breed samenge stelde regering in Oeganda, na de val van presi dent Milton Obote, is gisteren tot een minimum gedaald nadat de militaire raad geen akkoord had weten te bereiken met opstandelingen. De door de militairen benoemde nieuwe premier, Paulo Muwanga, had eerder gezegd dat de ge sprekken met de guerrillabewegingen over de samenstelling van het kabinet zeer bemoedigend waren verlopen. De NRM, veruit de belangrijk ste guerrillabeweging die ruim vier jaar tegen het bewind van Obote heeft gevochten, eist dat er in een nieuw kabinet geen voormalige leden van de regering Obote mogen zitten. Premier Muwanga was onder Obote echter vice-premier en minister van defensie. De nieuwe machtheb bers hebben de grenzen weer geopend. BELFAST Gerry Adams, de voorzitter van Sinn Fein (de politieke vleugel van de IRA) en Lagerhuislid voor deze par tij, heeft gisteren een bericht in de Sunday Times krachtig te gengesproken als zou hij tot nieuwe leider van de IRA zijn benoemd. Adams noemde het bericht „onzin" en „belachelijk". „Ik kan alleen maar vermoeden dat het de bedoe ling is de kansen op een aanslag op mijn leven te doen toenemen", aldu6 Adams, die vorig jaar bij een aanslag door protestante extremisten gewond raakte. Adams' benoeming zou vori ge maand zijn bekrachtigd in een ge heime zitting van het uitvoerend co mité en de raad van de IRA. Adams wordt wijd en zijd beschouwd als het brein achter de bomcampagnes van de IRA. Het bericht dat hij de leider van de IRA zou zijn, heeft in Belfast en Dublin grote opschudding ver- Sovjet-soldaten ruilen pantserwagen voor wodka BONN Vier Russische soldaten hebben tijchns een oefening in Tsjechoslowakije hun pantserwagen ge ruild voor twee kratten wodka. Dat meldt de Frank furter Allgemeine Zeitung. De krant heeft beslag we ten te leggen op het proces-verbaal dat in Bohemen te gen de vier militairen is opgemaakt. Het kvartet sol daten zou tijdens de oefening, vorig jaar herfst, ver dwaald zijn geraakt. In een café bleken zij te weinig geld bij zich te hebben voor een tweede fles vodka. Na lange en inspannende onderhandelingen gin? de pant serwagen voor twee kratten wodka, twee Ulo augur ken en een kilo vis van de hand. De transactie kwam aan het licht toen er plotseling stukjes staal 'n de han del kwamen van een soort, dat in Tsjechoslowakije nogal zeldzaam is. Het spoor leidde naar cë caféhou der. Wat er met de soldaten en de kastelein is gebeurd, is niet bekend. Japanners vinden gezonken slagschip TOKIO Een Japanse duikploeP heeft in de Oostchinese Zee hol wrak gevonden van het grootstjl' slagschip ooit gebouwd: de Yamd to. Het schip was in 1945 gezorfel ken. Hoewel de Yamato in ve(te schillende slagen heeft meegedaa^a was het schip te log en te zwad h voor snelle acties en lag het cfcn meeste tijd afgemeerd in de have^e: van Kure. Tijdens de slag om Ok^ nawa in april 1945 werd de Yam») to toch ingezet. Het schip en zita escorte werden echter comple^ weggevaagd door Amerikaaijig bommen- em torpedowerpers. Vajie de 3.333 bemanningsleden werd^g er maar 260 gered. i ch "Tel Hoewel de zomervakan ties al weer ten einde lo pen en de vakantiebaan tjes van menig scholier weer gaan plaats maken voor een volgend studie jaar, is het zinvol nog eens uiteen te zetten hoe het staat met het recht op behoud van kinderbijslag, in het kader van de (bij)- verdiensten van de scho lier. De Algemene Kinderbijs lagswetgeving gaat er vanuit dat vanaf het eerste kind aan een ieder die in Neder land woont of hier te lande in loondienst arbeid ver richt, kinderbijslag toekomt, ten behoeve van het kind dat door hem of haar in de levensbehoeften wordt on derhouden. De hoogte van de kinderbijslag is afhanke lijk van de leeftijd van het kind en de gezinsgrootte. De onderhoudskosten van de verzorgende ouder(s) speelt(en) een grote rol ten aanzien van het recht op kinderbijslag, met name in samenhang met de (vakan- tie)bijverdiensten van het kind. Want om voor enkel voudige-, dubbele of drie voudige kinderbijslag in aanmerking te kunnen ko men, moeten de verzorgen de ouders een bepaald ge deelte van de onderhouds kosten voor hun rekening nemen. Zou de scholier zelf een inkomen genieten, dan kan dit van invloed zijn op de rechten voor kinderbij slag. Immers, de kinderbijslag wetgeving bepaalt dat in komsten van het kind, zoals uit studiebeurs, loon uit een stageperiode, spaargelden en verdiensten uit een vakan tiebaantje, worden be schouwd als bijdragen in de onderhoudskosten ten be hoeve van het kind. Dit houdt in dat door deze bij verdiensten de hoogte van de onderhoudskosten van de verzorgende ouders automa tisch zullen dalen. Met, zoals gezegd, het risico van moge lijk verminderde aanspraak op kinderbijslag. Zestien j'aar Ten aanzien van de hoogte van de kinderbijslag, in re latie tot noodzakelijke on derhoudskosten, dient in grote lijnen onderscheid te worden gemaakt ten aan zien van kinderen jonger dan 16 jaar en zij die 16 jaar of ouder zijn. Voor wat be treft de eerste categorie kin deren gaat de Raad van Ar beid, de instelling die de Kinderbijslagwetgeving mede uitvoert, er doorgaans vanuit dat alle kosten van levensonderhoud voor reke ning van de verzorgende ou ders komen. Zou het kind al een bijverdienste hebben, dan is deze in het algemeen niet van invloed op het recht op kinderbijslag. De enkelvoudige kinderbijslag blijft in dit geval dus van toepassing. Is de scholier echter 16 jaar of ouder, dan is enkelvoudige kinderbij slag van toepassing, wan neer aan de onderhouds-eis van ten minste 56,- per week door de verzorgende ouders wordt voldaan. Dit houdt in, ook al heeft het kind enige inkomsten uit een bijbaantje, toch door- Voor schoolgaande- of stu derende kinderen vanaf 18 jaar bestaat de mogelijkheid voor de verzorgende ouders dubbele, soms drievoudige kinderbijslag te ontvangen. Om voor dubbele bijslag in aanmerking te kunnen ko men, dienen de ouders van het kind grotendeels, cq. ten minste voor de helft van de onderhoudskosten te onder houden. Voor drievoudige bijslag geldt als onderhouds- norm dat de ouders voor ten minste 90 procent in de kos ten dienen bij te dragen. Bo vendien dient het betreffen de kind in het laatste geval buitenshuis te wonen en stu deren. Grenzen Aan de hoogte van de on derhoudskosten zijn grenzen gesteld. Voor het studiejaar 1984-1985 heeft de Raad van Arbeid voor een thuiswo nend studerend kind ten hoogste 9700,- per jaar als onderhoudsnorm gesteld, terwijl voor het niet-thuis- studerende kind 13.400,- per jaar van toepassing is. Bij dit bedrag mogen dan nog worden geteld reiskos- op drievoudige bijslag zijn de bijverdiensten nog direc ter van invloed op de hoogte van de bijslag. Stel de totale onderhoudskosten van de ouders bedragen ƒ1100,- per maand. Dit betekent dat de minimale bijdrage van de ouders in de onderhoudskos ten 90 procent van 1100,- is ƒ990,- per maand zal moe ten bedragen, om het recht op drievoudige bijslag te kunnen behouden. De stu dent zal in dit voorbeeld dus ten, schoolgelden, college- slechts tien procent van gelden e.d. Enkele reken- ƒ1100.- zijnde ƒ110,- per voorbeelden tonen aan dat voor deze categorie kinde ren eventuele bijverdiensten een grotere rol kunnen spe len voor het al dan niet be houden van het recht op dubbele dan wel drievoudi ge kinderbijslag. Stel, het thuiswonende- en studerende kind heeft een bijverdienste van f 300,- per maand. De totale onder houdskosten voor de ouders bedragen 800,- per maand. In dit geval dragen de ou ders meer bij dan de helft van de totale onderhouds kosten, namelijk 500,-. Derhalve blijft het recht op dubbele bijslag bestaan. Zou de student meer dan 400,- per maand bijverdienen, dan zou slechts enkelvoudi ge bijslag van toepassing zijn. In het geval van het recht maand mogen bijverdienen. Bovenstaande bijverdiensten van studerende kinderen die de hoogte van de kinder bijslag kunnen beïnvloeden, gelden voor regelmatige in komsten over het gehele jaar gemeten (bijvoorbeeld bijverdiensten uit een kran tenloop). Vakantiewerk Wat betreft bijverdiensten uit vakantiewerk gedurende de zomermaanden juni t/m augustus, liggen de normen anders. De vakantiebijver diensten in deze periode mo gen maximaal 1400,- netto bedragen, alvorens aantas ting van het recht op kin derbijslag zal plaatsvinden. De eventuele méérverdien sten tellen echter weer mee als eigen inkomen van het studerende kind. Tot zover een globale uit eenzetting van de kinderbij slag, in relatie tot bijver diensten. Voor meer infor matie, met name inzake meer gecompliceerde situa ties, kan men zich wenden tot de Raden van Arbeid. Tevens is via het Voorlich tingscentrum Sociale Verze kering een folder verkrijg baar met informatie over kinderbijslag en bijverdie nen. Belangrijk in dit kader is nog te weten dat de student of scholier, waarvan de ou ders voor ziektekosten parti culier dan wel vrijwillig bij een ziekenfonds zijn verze kerd, in aanmerking kun nen komen voor teruggaaf van de premie, die de ou ders gedurende het vakan tiebaantje 'voor hun kind hebben betaald. Ten slotte zij nog vermeld dat de mogelijkheid bestaat tot teruggaaf van ingehou den loonbelasting op de ver diensten van de vakantie werker of loon van de bij baan, door middel van de indiening van een zoge naamd T-biljet bij de Inspec tie der Directe Belastingen. Dit kan, indien over 1985 de ingehouden loonbelasting meer dan 200,- heeft be dragen. J.RAKERS In Burlington (Denver) zijn zaterdag twee vrachtreinen tegen el kaar gebotst. Spoorwegmensen probeerden zch een weg doo de rokende puinhopen te banen. In het vuur l-wamen vijf spoor wegheden echter om het leven. De verscheping van bloembollen naar de USA en Canada heeft in het achterliggende seizoen een grote hoogte bereikt. De winterverscheping nam toe met maar liefst 32% en in to taal werd 19.512 ton per schip naar de USA en Canada ver voerd. Eén en ander valt te lezen in het jaarverslag over 1984 van de Stichting Bloembollen Transport Adviesbureau te Rotterdam, dat die verschepingen begeleidt. In het jaarverslag wordt door directrice mevrouw M. C. Lupgens gewezen op de moei lijkheden die men organisatorisch gezien in het afgelopen jaar heeft moeten overwinnen. Met name de stakings-perikelen in binnen- zowel als buitenland hebben voor spannende mo menten in het Rotterdamse kantoor gezorgd en slechts met aanwending van alle know-how en alert reageren op zich aandienende situaties, kon men de ontwikkelingen de baas blijven en voor alternatieven zorgen. Een probleem binnen het exporteursvak is zeker ook het feit feweest, dat door de Amerikaanse Plantenziektekundige >ienst tijdens de herinspectie van de produkten in Amerika, enig zand in de produkten werd aangetroffen. Zeven expor teurs moesten naar aanleiding daarvan voorlopig voor drie maanden met de export op Amerika stoppen, maar die beslis sing werd omgezet in een uitsluiting van pre-inspectie van 8 exporteurs. Ondanks alle moeilijkheden neemt de export naar de USA en Canada grote vormen aan en groeit deze onverminderd door. In 1961 werd totaal 13.083 ton naar beide landen verscheept. Tien jaar later was dat al 12.880 ton (waarvan 11.305 ton naar Amerika); in 1980 was dat tonnage totaal 13.216 (warvan 11.661 ton naar Amerika) en in 1984 bedroeg de verscheping totaal 19.512 ton, waarvan 17.079 naar Amerikaanse havens en 2433 ton naar Canada. Ook het aantal containers dat naar de havensteden werd vervoerd nam toe, namelijk van 1564 in 1983 naar 1858 in 1984. Dé lelie is een bloem met een boeiend verleden. De geschie denis van de lelie gaat ver terug. Reeds vele jaren voor Chris tus was de bloem het symbool van zuiverheid en ook in de middeleeuwen was het woord lelie synoniem met maagdelijk heid en kuisheid. In de middeleeuwse schilderkunst en in de heraldiek heeft de lelie altijd een belangrijke rol gespeeld. De Fransen kozen de lelie zelfs in hun wapen. Aan het eind van de vorige eeuw diende de plant als grondstof voor bepaalde medicijnen. Het produkt lelie is uit de Nederlandse sierteelt niet meer weg te denken. Aan het eind van de zestiger jaren ontwikkelde de leliecul tuur zich op grote schaal. Dankzij kruisingswerk en verbeter- dé kweekmethoden ontstond er een grote verscheidenheid in vorm en kleur en intussen zijn de lelies het gehele jaar door te koop. Een „topper" werd in de loop der jaren de oranjek leurige 'Enchantment', behorend tot de zogenaamde Midcen- turykruisingen, de groep lelies die een aantrekkelijk aantal variëteiten omvat. Zo zijn er de gele 'Connecticut King' en 'Sunray', de rode 'Prominence' en 'Fire Blanc' en de rood- /geel gevlamde 'Festival'. Populaire zogenaamde Oriëntal- kruisingen zijn de roze/rood met wit gespikkelde 'Star Gazer' en 'Journey's End'. Let er op dat altijd met een scherp mes een schuin stukje van de stengel wordt afgesneden, voordat de bloem in de vaas wordt gezet. Het toevoegen van snijbloemenvoedsel verlengt het „vaasleven" van de lelie. Warmondse veredelaar Jan) d van Winsen selecteert zijn De kleinbloemige Nanus-gla- diolen lopen als een trein. Als er op de bloemenveilingen een partij voor de klok wordt gere den, drukken de exporteurs met man, macht en kooplust op de knoppen en zijn bereid er een zeer vriendelijke prijs voor op tafel te leggen. Dat is al sedert jaar en dag zo, maar het aanbod blijft nog steeds heel beperkt, hoewel het arti kel al zo oud is als de weg naar Rome. Hoe komt dat? Waarom leggen niet veel meer bloem kwekers zich toe op de teelt van deze gladiolen? Het ant woord op die vraag is gauw gegeven. De teelt van de knol len het uitgangsmateriaal is bijzonder moeilijk. Veredeling Is de teelt alles behalve pro bleemloos, de veredeling is nog veel moeilijker. In feite is er maar één bedrijf dat zich met succes op de veredeling van Nanus-gladiolen heeft toe gespitst: de firma Jan van Winsen Zn. uit Warmond. Dat wil niet zeggen dat Van Winsen het allemaal cadeau heeft gekregen. Hij begon in 1937 met de veredeling van dit type gladiolen en... hij begon verkeerd. Hij kruiste met de toen gangbare rassen als Spit fire, Peach Blossom, Queen Wilhelmina etc. Geen stap verder Jan van Winsen: „Ik had al gauw door dat ik op die ma nier geen stap verder zou ko men. De nakomelingen kregen stuk voor stuk een te korte stengel en een te korte kop voor de snijbloementeelt. Vooral als ze in de koude kas werden geteeld, kwamen die minder goede eigenschappen sterk naar voren". Van Win sen ging daarom bloed van an dere gladiolen inkruisen. On der meer van Herautgladiolen, die nu bijna geheel uit de cul turen zijn verdwenen. Dit type heeft langere takken en sten gels en zo kreeg Van Winsen een forser type Nanus-gladio len. Bovendien bleken deze creaties veel minder vatbaar voor het zo beruchte fusarium, dat in Nanus-gladiolen ware slachtingen kan aanrichten. Stap voor stap Stap voor stap kreeg de War mondse veredelaar er steeds beter de vingers achter, maar het is allemaal wel een zaak van lange adem geweest. Eén van de succesnummers van Van Winsen is de rose El vira die ontstond uit een krui sing van dé in 1914 gewonnen Nymph met de Herautgladiool Rembrandt. En door Elvira te kruisen met Atom ontstond de witte Undine. Natalie is een fraaie rose aanwinst die volle dig het Nanus-type heeft be houden al is het wel een maxi- uitgave met langere takken en stelen. Een geheel nieuwe kleur in de Nanussen is de li- larose Lilic Dream, die ergens bloed van Galdiolus primuli- nus in de aderen moet hebben. Het kenmerk van de primuli- nussen is namelijk dat de bo venste bloemblaadjes zich sier lijk voorover buigen om de stamper en de meeldraden te gen het opspattende water te beschermen. De stamvormen van deze gladiool werden na melijk voor het eerst aange troffen aan de oevers van d§ Zambesi-rivier in Zuid-Afrika. De zaailing Twilight is meer van het Heraut-type. De frisse rode kleur doet het prima. Zaailingen Van Winsen heeft nu weer vele tientallen zaailingen in bloei. Dat hij kruist met groot- bloemige rassen is duidelijk te zien. In zijn creaties spelen die zelfs de noofdrol. Maar Van Winsen kijkt daar nauwelijks naar om. Het winnen van grootbloemige rassen laat hij graag aan anderen over. Zijn interesse gaat alleen uit naar de kleinbloemige zaailingen. Het areaal van de kleinbloe mige gladiolen is de laatste tien jaar vrijwel gelijk geble ven, maar het assortiment is sterk verarmd. In 1960 teelde men nog 40 verschillende cul- tivars maar daar zijn er nu nog maar een stuk of wat van over. Het is maar goed dat Van Winsen de laatste jaren voor een aantal nieuwe cultivars heeft kunnen zorgen, waar door het assortiment weer wat werd verbreed. De Warmon- der denkt er niet over om met veredelen van Nanussen te stoppen. Om te beginnen le vert het een aardige hoeveel heid aards slijk op en boven dien is hij nog altijd op zoek naar een nieuwe rode Nanus die de thans nog wel geteelde Aamanda Mahy volledig kan vervangen. Al zijn aanwinsten zijn onder Kwekersrecht gebracht en dat bracht hem in aanvaring met kwekers die meenden dat ze Van Winsens gladiolen voor gebruik in eigen kassen wel EII mochten vermeerderen. Heton° werd een rechtszaak die tweeaë jaar duurde en tot voor deln 1 Hoge Raad werd uitgevochten.ser ond Van Winsen werd in het gelijk'*1®1 gesteld. 1 ys Tot opluchting van"1®, a.le veredelaars van bol- en"_ knolgewassen. ;ls Voor veel groentegewassen zijn de prijzen op een wat ho ger peil gekomen. De vele re genval van de afgelopen week heeft hier zeker toe bijgedra gen. Dit wil nu ook weer niet zeggen dat de op koopjes be luste consumenten niet aan hun trekken kunnen komen. Voor sla veranderde er wei nig, een flinke krop sla kost niet meer dan 35 cent. Andij vie is op het ogenblik zeer goedkoop, namelijk nog geen 60 cent per kilo. Voor een kilo spitskool betaalt men slechts 54 cent. Sperziebonen worden nu wekelijks goedkoper, op het ogenblik schommelt de prijs rond 2 gulden per halve kilo. Voor een halve kilo snij bonen ligt de prijs op 3,50. Kroten behoren ook tot de goedkope groentesoorten, na melijk 44 cent per kilo (onge kookt). Voor een kilo uien be taalt men 80 cent. Tot de wat duurdere, maar nog steeds goed betaalbare groentesoor- Frambozen zijn volop verkrijgbaar en redelijk betaalbaar. ,ten behoren de volgende ge wassen. Bleekselderij is wat duurder geworden en kost nu 1 gulden per struik. Voor bos- peen moet men rekenen op 1,90 per bos. Bloemkool is in prijs opgelopen. Men betaalt nu voor een grote kool 2,50 en voor een maatje kleiner 2,15. Spinazie en postelein zijn eveneens duurder gewor den. Een kilo spinazie kost nu 1,60 en voor postelein be taalt men 2,20 per kilo. Voor prei is de prijs opgelo pen naar 2,25 per kilo. Voor een kilo Chinese kool ligt de prijs rond 1,12. De kom kommers zijn iets in prijs ge stegen, maar dit is niet noe menswaardig veel. De prjs ligt nu tussen 50 cent en 1 gulden per stuk, althans vror de exportkwaliteit. Voor en kilo ronde export-tomaten be taalt men nu 2 gulden. De vleestomaten zijn iets duur der, namelijk 2,20 per lilo. Aubergines zijn aardig in rrijs opgelopen, ze kosten nu 2,45 per halve kilo. Per stuk lomt dit neer op ongeveer 1,25. j. j Voor een bosje radijs betaalti vi men 65 cent. De rode papri-ig c ka's zijn weer goedkoper ge-;wo worden, ze kosten nu 2,15 vie: per halve kilo (exportkwali teit). De groene paprika's zijnrant wat goedkoper, namelijk )en 1,80 per halve kilo. Cour-ril gettes zijn duurder geworden, ^as maar voor 92 cent per stuk?t b toch nog goed betaalbaar. Er;t h is op het ogenblik volop zacht ien fruit te koop. De rode bessen (eke kosten slechts 2 gulden per>en kilo. Voor zwarte bessen be- ertj taalt men 2,80 per doosje >Sch he nds 'der her: he iddf mdt rda< van 200 gram. Frambozen eveneens 200 gram kosten 2,68. Kruisbessen, eveneens in een doosje van 200 gram, zijn te koop voor 1,45. Het pruimenseizoen begint nu ook weer goed op gang te komen. De prijs ligt tussen 2,70 en ra 4,- per halve kilo afhanke- lijk van het soort. kf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 6