i
Kinderbijslag en bijverdiensten
VEREDELING NANUS- GLADIOLEN
BLUFT ZAAK VAN LANGE ADEM
IN EN OM DE KAS
£cidbc(Botvumt
Oegandese rebellen
werken niet mee
Lagerhuislid: Ik ben
niet nieuwe IRA-leider
Doden
-K
Verscheping bloembollen
naar USA op grote hoogte
Lelies in vele variaties
vooR
BUITENLAND/LAND EN TUINBOUW
MMNDAG 5 AUGUSTUS 1985 PAGINA
Agent krijgt
hepatitis na beet
drugsverslaafde
ABERDEEN Een politieman in
Aberdeen is besmet met het virus
van de gevaarlijke leverziekte he-
patitis-B, nadat hij een beet had
gekregen van een drugsverslaaf
de. De 27-jarige politieagent Phi
lip Roberts werd in de arm gebe
ten bij de arrestatie van de ver
slaafde. Hij is de tweede politie
man m Schotland dit jaar die de
leverziekte op deze manier heeft
opgelopen. De eerste is inmiddels
genezen en de toestand van agent
Roberts werd door het ziekenhuis
waar hij is opgenomen bevredi
gend genoemd.
KAMPALA De kans op een breed samenge
stelde regering in Oeganda, na de val van presi
dent Milton Obote, is gisteren tot een minimum
gedaald nadat de militaire raad geen akkoord
had weten te bereiken met opstandelingen. De
door de militairen benoemde nieuwe premier,
Paulo Muwanga, had eerder gezegd dat de ge
sprekken met de guerrillabewegingen over de
samenstelling van het kabinet zeer bemoedigend
waren verlopen. De NRM, veruit de belangrijk
ste guerrillabeweging die ruim vier jaar tegen
het bewind van Obote heeft gevochten, eist dat
er in een nieuw kabinet geen voormalige leden
van de regering Obote mogen zitten. Premier
Muwanga was onder Obote echter vice-premier
en minister van defensie. De nieuwe machtheb
bers hebben de grenzen weer geopend.
BELFAST Gerry Adams, de
voorzitter van Sinn Fein (de
politieke vleugel van de IRA)
en Lagerhuislid voor deze par
tij, heeft gisteren een bericht in
de Sunday Times krachtig te
gengesproken als zou hij tot
nieuwe leider van de IRA zijn
benoemd.
Adams noemde het bericht „onzin"
en „belachelijk". „Ik kan alleen
maar vermoeden dat het de bedoe
ling is de kansen op een aanslag op
mijn leven te doen toenemen", aldu6
Adams, die vorig jaar bij een aanslag
door protestante extremisten gewond
raakte.
Adams' benoeming zou vori
ge maand zijn bekrachtigd in een ge
heime zitting van het uitvoerend co
mité en de raad van de IRA. Adams
wordt wijd en zijd beschouwd als het
brein achter de bomcampagnes van
de IRA. Het bericht dat hij de leider
van de IRA zou zijn, heeft in Belfast
en Dublin grote opschudding ver-
Sovjet-soldaten ruilen
pantserwagen voor wodka
BONN Vier Russische soldaten hebben tijchns een
oefening in Tsjechoslowakije hun pantserwagen ge
ruild voor twee kratten wodka. Dat meldt de Frank
furter Allgemeine Zeitung. De krant heeft beslag we
ten te leggen op het proces-verbaal dat in Bohemen te
gen de vier militairen is opgemaakt. Het kvartet sol
daten zou tijdens de oefening, vorig jaar herfst, ver
dwaald zijn geraakt. In een café bleken zij te weinig
geld bij zich te hebben voor een tweede fles vodka. Na
lange en inspannende onderhandelingen gin? de pant
serwagen voor twee kratten wodka, twee Ulo augur
ken en een kilo vis van de hand. De transactie kwam
aan het licht toen er plotseling stukjes staal 'n de han
del kwamen van een soort, dat in Tsjechoslowakije
nogal zeldzaam is. Het spoor leidde naar cë caféhou
der. Wat er met de soldaten en de kastelein is gebeurd,
is niet bekend.
Japanners vinden
gezonken slagschip
TOKIO Een Japanse duikploeP
heeft in de Oostchinese Zee hol
wrak gevonden van het grootstjl'
slagschip ooit gebouwd: de Yamd
to. Het schip was in 1945 gezorfel
ken. Hoewel de Yamato in ve(te
schillende slagen heeft meegedaa^a
was het schip te log en te zwad h
voor snelle acties en lag het cfcn
meeste tijd afgemeerd in de have^e:
van Kure. Tijdens de slag om Ok^
nawa in april 1945 werd de Yam»)
to toch ingezet. Het schip en zita
escorte werden echter comple^
weggevaagd door Amerikaaijig
bommen- em torpedowerpers. Vajie
de 3.333 bemanningsleden werd^g
er maar 260 gered. i
ch
"Tel
Hoewel de zomervakan
ties al weer ten einde lo
pen en de vakantiebaan
tjes van menig scholier
weer gaan plaats maken
voor een volgend studie
jaar, is het zinvol nog
eens uiteen te zetten hoe
het staat met het recht op
behoud van kinderbijslag,
in het kader van de (bij)-
verdiensten van de scho
lier.
De Algemene Kinderbijs
lagswetgeving gaat er vanuit
dat vanaf het eerste kind
aan een ieder die in Neder
land woont of hier te lande
in loondienst arbeid ver
richt, kinderbijslag toekomt,
ten behoeve van het kind
dat door hem of haar in de
levensbehoeften wordt on
derhouden. De hoogte van
de kinderbijslag is afhanke
lijk van de leeftijd van het
kind en de gezinsgrootte.
De onderhoudskosten van
de verzorgende ouder(s)
speelt(en) een grote rol ten
aanzien van het recht op
kinderbijslag, met name in
samenhang met de (vakan-
tie)bijverdiensten van het
kind. Want om voor enkel
voudige-, dubbele of drie
voudige kinderbijslag in
aanmerking te kunnen ko
men, moeten de verzorgen
de ouders een bepaald ge
deelte van de onderhouds
kosten voor hun rekening
nemen. Zou de scholier zelf
een inkomen genieten, dan
kan dit van invloed zijn op
de rechten voor kinderbij
slag.
Immers, de kinderbijslag
wetgeving bepaalt dat in
komsten van het kind, zoals
uit studiebeurs, loon uit een
stageperiode, spaargelden en
verdiensten uit een vakan
tiebaantje, worden be
schouwd als bijdragen in de
onderhoudskosten ten be
hoeve van het kind. Dit
houdt in dat door deze bij
verdiensten de hoogte van
de onderhoudskosten van de
verzorgende ouders automa
tisch zullen dalen. Met, zoals
gezegd, het risico van moge
lijk verminderde aanspraak
op kinderbijslag.
Zestien j'aar
Ten aanzien van de hoogte
van de kinderbijslag, in re
latie tot noodzakelijke on
derhoudskosten, dient in
grote lijnen onderscheid te
worden gemaakt ten aan
zien van kinderen jonger
dan 16 jaar en zij die 16 jaar
of ouder zijn. Voor wat be
treft de eerste categorie kin
deren gaat de Raad van Ar
beid, de instelling die de
Kinderbijslagwetgeving
mede uitvoert, er doorgaans
vanuit dat alle kosten van
levensonderhoud voor reke
ning van de verzorgende ou
ders komen. Zou het kind al
een bijverdienste hebben,
dan is deze in het algemeen
niet van invloed op het
recht op kinderbijslag. De
enkelvoudige kinderbijslag
blijft in dit geval dus van
toepassing. Is de scholier
echter 16 jaar of ouder, dan
is enkelvoudige kinderbij
slag van toepassing, wan
neer aan de onderhouds-eis
van ten minste 56,- per
week door de verzorgende
ouders wordt voldaan. Dit
houdt in, ook al heeft het
kind enige inkomsten uit
een bijbaantje, toch door-
Voor schoolgaande- of stu
derende kinderen vanaf 18
jaar bestaat de mogelijkheid
voor de verzorgende ouders
dubbele, soms drievoudige
kinderbijslag te ontvangen.
Om voor dubbele bijslag in
aanmerking te kunnen ko
men, dienen de ouders van
het kind grotendeels, cq. ten
minste voor de helft van de
onderhoudskosten te onder
houden. Voor drievoudige
bijslag geldt als onderhouds-
norm dat de ouders voor ten
minste 90 procent in de kos
ten dienen bij te dragen. Bo
vendien dient het betreffen
de kind in het laatste geval
buitenshuis te wonen en stu
deren.
Grenzen
Aan de hoogte van de on
derhoudskosten zijn grenzen
gesteld. Voor het studiejaar
1984-1985 heeft de Raad van
Arbeid voor een thuiswo
nend studerend kind ten
hoogste 9700,- per jaar als
onderhoudsnorm gesteld,
terwijl voor het niet-thuis-
studerende kind 13.400,-
per jaar van toepassing is.
Bij dit bedrag mogen dan
nog worden geteld reiskos-
op drievoudige bijslag zijn
de bijverdiensten nog direc
ter van invloed op de hoogte
van de bijslag. Stel de totale
onderhoudskosten van de
ouders bedragen ƒ1100,- per
maand. Dit betekent dat de
minimale bijdrage van de
ouders in de onderhoudskos
ten 90 procent van 1100,- is
ƒ990,- per maand zal moe
ten bedragen, om het recht
op drievoudige bijslag te
kunnen behouden. De stu
dent zal in dit voorbeeld dus
ten, schoolgelden, college- slechts tien procent van
gelden e.d. Enkele reken- ƒ1100.- zijnde ƒ110,- per
voorbeelden tonen aan dat
voor deze categorie kinde
ren eventuele bijverdiensten
een grotere rol kunnen spe
len voor het al dan niet be
houden van het recht op
dubbele dan wel drievoudi
ge kinderbijslag.
Stel, het thuiswonende- en
studerende kind heeft een
bijverdienste van f 300,- per
maand. De totale onder
houdskosten voor de ouders
bedragen 800,- per maand.
In dit geval dragen de ou
ders meer bij dan de helft
van de totale onderhouds
kosten, namelijk 500,-.
Derhalve blijft het recht op
dubbele bijslag bestaan. Zou
de student meer dan 400,-
per maand bijverdienen,
dan zou slechts enkelvoudi
ge bijslag van toepassing
zijn.
In het geval van het recht
maand mogen bijverdienen.
Bovenstaande bijverdiensten
van studerende kinderen
die de hoogte van de kinder
bijslag kunnen beïnvloeden,
gelden voor regelmatige in
komsten over het gehele
jaar gemeten (bijvoorbeeld
bijverdiensten uit een kran
tenloop).
Vakantiewerk
Wat betreft bijverdiensten
uit vakantiewerk gedurende
de zomermaanden juni t/m
augustus, liggen de normen
anders. De vakantiebijver
diensten in deze periode mo
gen maximaal 1400,- netto
bedragen, alvorens aantas
ting van het recht op kin
derbijslag zal plaatsvinden.
De eventuele méérverdien
sten tellen echter weer mee
als eigen inkomen van het
studerende kind.
Tot zover een globale uit
eenzetting van de kinderbij
slag, in relatie tot bijver
diensten. Voor meer infor
matie, met name inzake
meer gecompliceerde situa
ties, kan men zich wenden
tot de Raden van Arbeid.
Tevens is via het Voorlich
tingscentrum Sociale Verze
kering een folder verkrijg
baar met informatie over
kinderbijslag en bijverdie
nen.
Belangrijk in dit kader is
nog te weten dat de student
of scholier, waarvan de ou
ders voor ziektekosten parti
culier dan wel vrijwillig bij
een ziekenfonds zijn verze
kerd, in aanmerking kun
nen komen voor teruggaaf
van de premie, die de ou
ders gedurende het vakan
tiebaantje 'voor hun kind
hebben betaald.
Ten slotte zij nog vermeld
dat de mogelijkheid bestaat
tot teruggaaf van ingehou
den loonbelasting op de ver
diensten van de vakantie
werker of loon van de bij
baan, door middel van de
indiening van een zoge
naamd T-biljet bij de Inspec
tie der Directe Belastingen.
Dit kan, indien over 1985 de
ingehouden loonbelasting
meer dan 200,- heeft be
dragen.
J.RAKERS
In Burlington (Denver) zijn zaterdag twee vrachtreinen tegen el
kaar gebotst. Spoorwegmensen probeerden zch een weg doo
de rokende puinhopen te banen. In het vuur l-wamen vijf spoor
wegheden echter om het leven.
De verscheping van bloembollen naar de USA en Canada
heeft in het achterliggende seizoen een grote hoogte bereikt.
De winterverscheping nam toe met maar liefst 32% en in to
taal werd 19.512 ton per schip naar de USA en Canada ver
voerd.
Eén en ander valt te lezen in het jaarverslag over 1984 van de
Stichting Bloembollen Transport Adviesbureau te Rotterdam,
dat die verschepingen begeleidt. In het jaarverslag wordt
door directrice mevrouw M. C. Lupgens gewezen op de moei
lijkheden die men organisatorisch gezien in het afgelopen jaar
heeft moeten overwinnen. Met name de stakings-perikelen in
binnen- zowel als buitenland hebben voor spannende mo
menten in het Rotterdamse kantoor gezorgd en slechts met
aanwending van alle know-how en alert reageren op zich
aandienende situaties, kon men de ontwikkelingen de baas
blijven en voor alternatieven zorgen.
Een probleem binnen het exporteursvak is zeker ook het feit
feweest, dat door de Amerikaanse Plantenziektekundige
>ienst tijdens de herinspectie van de produkten in Amerika,
enig zand in de produkten werd aangetroffen. Zeven expor
teurs moesten naar aanleiding daarvan voorlopig voor drie
maanden met de export op Amerika stoppen, maar die beslis
sing werd omgezet in een uitsluiting van pre-inspectie van 8
exporteurs.
Ondanks alle moeilijkheden neemt de export naar de USA en
Canada grote vormen aan en groeit deze onverminderd door.
In 1961 werd totaal 13.083 ton naar beide landen verscheept.
Tien jaar later was dat al 12.880 ton (waarvan 11.305 ton naar
Amerika); in 1980 was dat tonnage totaal 13.216 (warvan
11.661 ton naar Amerika) en in 1984 bedroeg de verscheping
totaal 19.512 ton, waarvan 17.079 naar Amerikaanse havens
en 2433 ton naar Canada. Ook het aantal containers dat naar
de havensteden werd vervoerd nam toe, namelijk van 1564 in
1983 naar 1858 in 1984.
Dé lelie is een bloem met een boeiend verleden. De geschie
denis van de lelie gaat ver terug. Reeds vele jaren voor Chris
tus was de bloem het symbool van zuiverheid en ook in de
middeleeuwen was het woord lelie synoniem met maagdelijk
heid en kuisheid.
In de middeleeuwse schilderkunst en in de heraldiek heeft de
lelie altijd een belangrijke rol gespeeld. De Fransen kozen de
lelie zelfs in hun wapen. Aan het eind van de vorige eeuw
diende de plant als grondstof voor bepaalde medicijnen. Het
produkt lelie is uit de Nederlandse sierteelt niet meer weg te
denken.
Aan het eind van de zestiger jaren ontwikkelde de leliecul
tuur zich op grote schaal. Dankzij kruisingswerk en verbeter-
dé kweekmethoden ontstond er een grote verscheidenheid in
vorm en kleur en intussen zijn de lelies het gehele jaar door
te koop. Een „topper" werd in de loop der jaren de oranjek
leurige 'Enchantment', behorend tot de zogenaamde Midcen-
turykruisingen, de groep lelies die een aantrekkelijk aantal
variëteiten omvat. Zo zijn er de gele 'Connecticut King' en
'Sunray', de rode 'Prominence' en 'Fire Blanc' en de rood-
/geel gevlamde 'Festival'. Populaire zogenaamde Oriëntal-
kruisingen zijn de roze/rood met wit gespikkelde 'Star Gazer'
en 'Journey's End'.
Let er op dat altijd met een scherp mes een schuin stukje van
de stengel wordt afgesneden, voordat de bloem in de vaas
wordt gezet. Het toevoegen van snijbloemenvoedsel verlengt
het „vaasleven" van de lelie.
Warmondse
veredelaar Jan) d
van Winsen
selecteert zijn
De kleinbloemige Nanus-gla-
diolen lopen als een trein. Als
er op de bloemenveilingen een
partij voor de klok wordt gere
den, drukken de exporteurs
met man, macht en kooplust
op de knoppen en zijn bereid
er een zeer vriendelijke prijs
voor op tafel te leggen. Dat is
al sedert jaar en dag zo, maar
het aanbod blijft nog steeds
heel beperkt, hoewel het arti
kel al zo oud is als de weg naar
Rome. Hoe komt dat? Waarom
leggen niet veel meer bloem
kwekers zich toe op de teelt
van deze gladiolen? Het ant
woord op die vraag is gauw
gegeven. De teelt van de knol
len het uitgangsmateriaal
is bijzonder moeilijk.
Veredeling
Is de teelt alles behalve pro
bleemloos, de veredeling is
nog veel moeilijker. In feite is
er maar één bedrijf dat zich
met succes op de veredeling
van Nanus-gladiolen heeft toe
gespitst: de firma Jan van
Winsen Zn. uit Warmond.
Dat wil niet zeggen dat Van
Winsen het allemaal cadeau
heeft gekregen. Hij begon in
1937 met de veredeling van dit
type gladiolen en... hij begon
verkeerd. Hij kruiste met de
toen gangbare rassen als Spit
fire, Peach Blossom, Queen
Wilhelmina etc.
Geen stap verder
Jan van Winsen: „Ik had al
gauw door dat ik op die ma
nier geen stap verder zou ko
men. De nakomelingen kregen
stuk voor stuk een te korte
stengel en een te korte kop
voor de snijbloementeelt.
Vooral als ze in de koude kas
werden geteeld, kwamen die
minder goede eigenschappen
sterk naar voren". Van Win
sen ging daarom bloed van an
dere gladiolen inkruisen. On
der meer van Herautgladiolen,
die nu bijna geheel uit de cul
turen zijn verdwenen. Dit type
heeft langere takken en sten
gels en zo kreeg Van Winsen
een forser type Nanus-gladio
len. Bovendien bleken deze
creaties veel minder vatbaar
voor het zo beruchte fusarium,
dat in Nanus-gladiolen ware
slachtingen kan aanrichten.
Stap voor stap
Stap voor stap kreeg de War
mondse veredelaar er steeds
beter de vingers achter, maar
het is allemaal wel een zaak
van lange adem geweest.
Eén van de succesnummers
van Van Winsen is de rose El
vira die ontstond uit een krui
sing van dé in 1914 gewonnen
Nymph met de Herautgladiool
Rembrandt. En door Elvira te
kruisen met Atom ontstond de
witte Undine. Natalie is een
fraaie rose aanwinst die volle
dig het Nanus-type heeft be
houden al is het wel een maxi-
uitgave met langere takken en
stelen. Een geheel nieuwe
kleur in de Nanussen is de li-
larose Lilic Dream, die ergens
bloed van Galdiolus primuli-
nus in de aderen moet hebben.
Het kenmerk van de primuli-
nussen is namelijk dat de bo
venste bloemblaadjes zich sier
lijk voorover buigen om de
stamper en de meeldraden te
gen het opspattende water te
beschermen. De stamvormen
van deze gladiool werden na
melijk voor het eerst aange
troffen aan de oevers van d§
Zambesi-rivier in Zuid-Afrika.
De zaailing Twilight is meer
van het Heraut-type. De frisse
rode kleur doet het prima.
Zaailingen
Van Winsen heeft nu weer
vele tientallen zaailingen in
bloei. Dat hij kruist met groot-
bloemige rassen is duidelijk te
zien. In zijn creaties spelen die
zelfs de noofdrol. Maar Van
Winsen kijkt daar nauwelijks
naar om. Het winnen van
grootbloemige rassen laat hij
graag aan anderen over. Zijn
interesse gaat alleen uit naar
de kleinbloemige zaailingen.
Het areaal van de kleinbloe
mige gladiolen is de laatste
tien jaar vrijwel gelijk geble
ven, maar het assortiment is
sterk verarmd. In 1960 teelde
men nog 40 verschillende cul-
tivars maar daar zijn er nu nog
maar een stuk of wat van
over.
Het is maar goed dat Van
Winsen de laatste jaren voor
een aantal nieuwe cultivars
heeft kunnen zorgen, waar
door het assortiment weer wat
werd verbreed. De Warmon-
der denkt er niet over om met
veredelen van Nanussen te
stoppen. Om te beginnen le
vert het een aardige hoeveel
heid aards slijk op en boven
dien is hij nog altijd op zoek
naar een nieuwe rode Nanus
die de thans nog wel geteelde
Aamanda Mahy volledig kan
vervangen.
Al zijn aanwinsten zijn onder
Kwekersrecht gebracht en dat
bracht hem in aanvaring met
kwekers die meenden dat ze
Van Winsens gladiolen voor
gebruik in eigen kassen wel
EII
mochten vermeerderen. Heton°
werd een rechtszaak die tweeaë
jaar duurde en tot voor deln 1
Hoge Raad werd uitgevochten.ser
ond
Van Winsen werd in het gelijk'*1®1
gesteld. 1 ys
Tot opluchting van"1®,
a.le veredelaars van bol- en"_
knolgewassen.
;ls
Voor veel groentegewassen
zijn de prijzen op een wat ho
ger peil gekomen. De vele re
genval van de afgelopen week
heeft hier zeker toe bijgedra
gen. Dit wil nu ook weer niet
zeggen dat de op koopjes be
luste consumenten niet aan
hun trekken kunnen komen.
Voor sla veranderde er wei
nig, een flinke krop sla kost
niet meer dan 35 cent. Andij
vie is op het ogenblik zeer
goedkoop, namelijk nog geen
60 cent per kilo. Voor een kilo
spitskool betaalt men slechts
54 cent. Sperziebonen worden
nu wekelijks goedkoper, op
het ogenblik schommelt de
prijs rond 2 gulden per halve
kilo. Voor een halve kilo snij
bonen ligt de prijs op 3,50.
Kroten behoren ook tot de
goedkope groentesoorten, na
melijk 44 cent per kilo (onge
kookt). Voor een kilo uien be
taalt men 80 cent. Tot de wat
duurdere, maar nog steeds
goed betaalbare groentesoor-
Frambozen zijn volop verkrijgbaar en redelijk betaalbaar.
,ten behoren de volgende ge
wassen. Bleekselderij is wat
duurder geworden en kost nu
1 gulden per struik. Voor bos-
peen moet men rekenen op
1,90 per bos. Bloemkool is in
prijs opgelopen. Men betaalt
nu voor een grote kool 2,50
en voor een maatje kleiner
2,15. Spinazie en postelein
zijn eveneens duurder gewor
den. Een kilo spinazie kost nu
1,60 en voor postelein be
taalt men 2,20 per kilo.
Voor prei is de prijs opgelo
pen naar 2,25 per kilo. Voor
een kilo Chinese kool ligt de
prijs rond 1,12. De kom
kommers zijn iets in prijs ge
stegen, maar dit is niet noe
menswaardig veel. De prjs
ligt nu tussen 50 cent en 1
gulden per stuk, althans vror
de exportkwaliteit. Voor en
kilo ronde export-tomaten be
taalt men nu 2 gulden. De
vleestomaten zijn iets duur
der, namelijk 2,20 per lilo.
Aubergines zijn aardig in rrijs
opgelopen, ze kosten nu 2,45
per halve kilo. Per stuk lomt
dit neer op ongeveer 1,25. j. j
Voor een bosje radijs betaalti vi
men 65 cent. De rode papri-ig c
ka's zijn weer goedkoper ge-;wo
worden, ze kosten nu 2,15 vie:
per halve kilo (exportkwali
teit). De groene paprika's zijnrant
wat goedkoper, namelijk )en
1,80 per halve kilo. Cour-ril
gettes zijn duurder geworden, ^as
maar voor 92 cent per stuk?t b
toch nog goed betaalbaar. Er;t h
is op het ogenblik volop zacht ien
fruit te koop. De rode bessen (eke
kosten slechts 2 gulden per>en
kilo. Voor zwarte bessen be- ertj
taalt men 2,80 per doosje >Sch
he
nds
'der
her:
he
iddf
mdt
rda<
van 200 gram. Frambozen
eveneens 200 gram kosten
2,68. Kruisbessen, eveneens
in een doosje van 200 gram,
zijn te koop voor 1,45. Het
pruimenseizoen begint nu ook
weer goed op gang te komen.
De prijs ligt tussen 2,70 en ra
4,- per halve kilo afhanke-
lijk van het soort. kf.