Israël: harder optreden
tegen terreur Palestijnen
Verongelukte jumbojet
vloog te laag en te snel
W-
rioomrol voor sovjets mislukt
politie op Wereld jeugdfestival
Treinramp Frankrijk
ergste sinds 30 jaar
„Tito wilde het met nazi's
op een akkoordje gooien
"NOG GEEN BESLUIT OVER DOODSTRAF
Razzia's
in Chili
propaganda
Proces tegen UDF
vandaag vervolgd
ïfc
■BUITENLAND
Ceidae Sommvt
MAANDAG 5 AUGUSTUS 198S PAGINA 5
Bedrijfsleider
betaalt corruptie
met doodstraf
j MOSKOU De bedrijfsleider van
een staatswinkel in de Russische stad
I Rostov aan de Don is tot de doodstraf
I veroordeeld wegens het stelen van
voedsel voor zichzelf en zijn vrien
den. Dat heeft het dagblad „Soviets-
I kaya Rossia" gemeld. De veroordeel
de werd volgens de krant schuldig
j| bevonden aan het „op uitzonderlijk
J grote schaal ontvreemden van staat-
seigendommen". Sovjetleider Gor-
batsjov heeft duidelijk gemaakt dat
U hij doorgaat met het uitvoeren van de
anti-corruptiemaatregelen, die in
j 1983 werden ingevoerd door wijlen
president Andropov.
Challenger pas
morgen terug
HOUSTON De vlucht
van het Amerikaanse
ruimteveer Challenger is
het afgelopen weekeinde
met e?n dag verlengd.
Een woordvoerder van
de NASA deelde zater
dag nue dat de beman
ning au meer tijd heeft
voor wetenschappelijke
proefn>mingen en zo het
tijdverjes, als gevolg van
eerden problemen aan
ooord, kan goedmaken.
De Clallenger zal nu
morgenavond landen op
uchtmichtsbasis Ed
wards in Californië.
PAZ ESTENSSORO
PRESIDENT BOLIVIA
LA PAZ Victor Paz Estenssoro, de 77-jarige
nestor van de Zuidamerikaanse politiek, is
vanmorgen door het Boliviaanse parlement ge
kozen als nieuwe president. In het verleden is
hij al drie maal president van Bolivia geweest.
De verkiezing van Paz stond gisteren al vast,
toen zijn voornaamste linkse rivaal Jaime Paz
Zamora hem zijn steun toegezegde in de strijd
tegen de voormalige militaire heerser Hugo
Banzer. De nieuwe president van Bolivia
moest worden aangewezen door een gezamen
lijke zitting van de Senaat en de Kamer van
Afgevaardigden, omdat geen van de kandida
ten bij de verkiezing van 16 juli de absolute
meerderheid behaalde. De strijdkrachten heb
ben gezegd dat zij elk besluit zullen respecte
ren, maar in Bolivia blijft de vrees bestaan
voor een coup ten gunste van Banzer.
Oma in
vrieskist
BRISTOL Een ne
genjarig meisje in de
Engelse plaats Bris
tol wilde zaterdag uit
de vrieskist een ijsje
pakken en trof daar
tot haar verbijstering
het bevroren lichaam
aan van haar oma.
Volgens een woord
voerder van de poli
tie was de vrouw, de
58-jarige Betty Clar
ke, al enkele uren
spoorloos. Ze leed
aan depressies. De po
litie acht een misdrijf
uitgesloten.
Munitietransport
ontploft op weg
CHECOTAH De inwoners van
Checotah in de Amerikaanse staat
Oklahoma zijn gisteren aan een
ramp ontsnapt. Midden in het 3.000
inwoners tellende plaatsje kwamen
een militaire vrachtwagen en een
personenauto met elkaar in botsing.
De vrachtauto, geladen met 10 bom
men van elk 2.000 pond, vatte vlam
waarna vier bommen ontploften.
Alle inwoners van Checotah werden
daarop geëvacueerd, omdat de kans
bestond dat ook de overige bommen
zouden exploderen. Deze werden la
ter door deskundigen onschadelijk
gemaakt. Enige tientallen mensen
hebben verwondingen opgelopen,
voornamelijk door rondvliegende
glassplinters.
Live Aid stuurt
134 Vrachtwagens
naar Soedan
LONDEN De financiële directeur van
Band Aid Trust, de organisatie die het
geld beheert dat de Live Aid-concerten
hebben opgeleverd, is zaterdag naar de
hoofdstad van Soedan, Karthoem gevlo
gen om de aflevering van 134 vrachtwa
gens te begeleiden. De totale kosten van
de 134 vrachtwagens bedragen 5,2 mil
joen dollar (18 miljoen gulden). De
vrachwagens zullen onder meer worden
ingezet bij het vervoer van voedsel naar
het zwaar getroffen West-Soedan. Tot nu
toe heeft Band Aid Trust ongeveer 180
miljoen gulden binnen. De concerten
hebben toezeggingen opgeleverd tot in
totaal 220 miljoen gulden.
Litouwer zwemt
naar Zweden
STOCKHOLM Een inwoner
van de Sovjet-republiek Litouwen
heeft gisteren politiek asiel in
Zweden gevraagd, nadat hij van
een Russische treiler was gespron
gen en na een zwemtocht van een
uur de Zweedse kust had weten te
bereiken. De jongeman vertelde de
politie dat hij met een Russische
visser overboord was gesprongen
toen hun schip in de buurt van het
Zweedse eiland Oland voer. Ande
re bemanningsleden ontdekten de
ontsnapping en zetten de achter
volging in. Zijn medevluchter
werd ingerekend, maar de jonge
Litouwer had de Zweedse kust
kunnen bereiken.
.'Sj r
-iy< -
'el'^JERUZALEM Israël
heeft hardere maatrege
len aangekondigd tegen
Palestijnen, die worden
dë" verdacht van tegen Israel
i. gerichte activiteit in de
>n u bezette gebieden op de
1 gy Westelijke oever van de
e"r13Jo-daan en in de Strook
lervar Gaza. De maatregelen
aar onvatten onder meer uit-
wijzng of gevangenhou-
nild
ding zonder vorm van
proces.
De bekendmaking volgde op
de vorige maand gepleegde
moorden op Israëliërs, die
volgens de veiligheidsautori
teiten door Arabische terro
risten zijn gepleegd. Deze
moorden veroorzaakten gro
te onrust onder de bevolking
en de regering stond onder
zware druk om harde maat
regelen te nemen.
De oproep om de doodstraf
in te voeren voor Arabieren
die joden vermoorden, heeft
de Israëlische regering voor
alsnog naast zich neergelegd.
Deze kwestie is voor nadere
Onder de Israëlische wet zijn
doodvonnissen weliswaar
mogelijk, maar het Israëli
sche beleid is er steeds op ge
richt geweest daarvan geen
gebruik te maken. Men is be
vreesd dat ter dood gebrach
te guerrillastrijders tot mar
telaren zullen worden verhe
ven. Een uitzondering werd
in 1962 gemaakt bij nazi-oor
logsmisdadiger Adolf Eich-
man.
Deportatie en gevangenhou
ding zonder vorm van proces
werden tijdens de regering-
Begin steeds minder toege
past als gevolg van interna
tionaal protest.
hou
if SANTIAGO De Chi-
et leense g«heime politie
é(CNI) heef in de hoofd-
J"e,stad Santiago ongeveer 50
!™epersonen geirresteerd, de
zo meesten leiiers of aan-
troihangers van de verboden
•ekccommunistiscle partij en
vcvan mensennchtenorga-
nisaties. Bij ongeregeldhe-
»de den in Santiago is gisteren
er ieen 13-jarige jongen door
Jonbekenden do«dgescho-
ik ten. Bovendien is een be-
-ne kende tegenstandster van
r.het militaire regime door
gaalonbekenden ontvoerd.
-xpJDe aanhoudingen kvamen
"twee dagen nadat president
nAugusto Pinochet tegenstan
ders van zijn militaire bewind
waarschuwde, dat hij de meest
[drastische maatregelen zou ne-
'men om de orde te handha-
De razzia werd om zes uur 's-
ochtends uitgevoerd. Onder
rde gearresteerden bevinden
zich de voorzitster van het
Chileense vakverbond voor
bouwvakarbeiders, mevrouw
Ruth Baltra, en Pedro Castillo,
lid van de Chileense commis
sie voor de rechten van de
'b"mens.
ink Elders in de hoofdstad werden
engisteren ongeveer 20 personen
^gearresteerd die bloemen wa-
o^ren gaan leggen op de graven
dsc van drie vermoorde Chileense
ont!communisten. Ooggetuigen
ve€meldderj dat de politie met
Jj0rgurrimistok en waterkanon te-
uGngen de kerkhofbezoekers op-
'trad.
Vorige week werd bekend dat
onderzoek heeft uitgewezen,
dat bij deze moord zeker veer-
ïn. tien politiemensen betrokken
nic waren. Deze bekendmaking
van veroorzaakte een golf van pro-
me test onder de bevolking en een.
V interne crisis in de regering.
p Het hoofd van de paramilitaire
,W€ politie en tevens lid van de
viermansjunta, generaal Cesar
npi Mendoza, diende zijn ontslag
dsc' in. Mendoza was een van de
I da vjer officieren die deel uit
eer maakten van de junta, die in
- 0] '73 de macht overnam. Als zijn
'in8 opvolger in beide functies be
stel noemde Pinochet generaal Ro-
»3i. dolfo Stange.
rdei
Deskundigen onderzoeken het wrak van de verongelukte Lockheed terwijl een ander toestel van
dezelfde maatschappij, Delta, overvliegt.
131 DODEN
GRAPEVINE De piloot
van de verongelukte
Lockheed 1011 Tristar bij
de luchthaven van Dallas-
-Fort Worth in Texas,
waarbij zaterdag 131 van
de 162 inzittenden om het
leven kwamen, heeft de
opdracht om op te stijgen
het vliegtuig te laag 15 tot
30 meter boven de grond en
te snel vloog.
De verkeersleider zag boven
dien dat het toestel aan de lin
kerkant in brand stond. Bo
vendien vreesde hij dat een
klein vliegtuig, dat kort daar
voor was geland, de landing
de Lockheed heeft ver-
genegeerd. Of hij de opr hinderd. Het toestel stortte
dracht heeft ontvangen en twee tot drie seconden later
of hij geprobeerd heeft op neer.
te stijgen is niet duidelijk.
Dit heeft een functionaris van
de Amerikaanse federale raad
voor de verkeersveiligheid
vandaag verklaard. De op
dracht „Delta, omkeren" was
afkomstig van een ervaren
verkeersleider die vond dat
De autoriteiten hopen dat de
twee recorders met vluchtge-
gevens en cockpitgesprekken
meer licht kunnen werpen op
de oorzaak van de ramp. Het
Het toestel raakte voortijdig de
grond, schoot over een auto
weg, botste tegen een water
tank, schoof over de grond en
explodeerde. Op de weg werd
een automobilist door een deel
van het vliegtuig dodelijk ge
troffen.
Sommige ooggetuigen ver
klaarden dat kort voor het on
geluk de bliksem in het toestel
was geslagen. Een woordvoer
der van Delta Airlines, assis-
tent-vicepresident Clint Swa-
zea zei echter dat dit na onder
zoek uitgesloten was.
Swazea vermoedt dat het
vliegtuig tijdens de nadering
van het vliegveld in een val
wind terecht was gekomen,
maar dit wordt ook tegenge-
driemotorige straalvliegtuig sproken. De cockpitbeman-
verongelukte toen het tijdens njng jS t>jj het ongeluk omge-
noodweer probeerde te landen, komen.
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
lan 1048) „Ik heb ook nog wat te vragen, kolonel,"
oor zei smidje Verholen. „Hoe wist J eigenlijk, dat
;d 2 ik in het roofslot van Wolfaert deRoodbaerd zat
Ni opgesloten?" - „Dat was niet zo moeilijk te ra-
la' den," glimlachte Plimmp fijntjes „Ten eerste
ku wisten we, dat de ambassadeur vin Nicolagonië
tij< dit oude kasteel gekocht had, zogtnaamd om er
stici een zomerverblijf van te maken. Bekijk vervol
gens even, dat het zeer gunstig gtlegen Is aan
de Vale Kale Baai. Men zou daar wel mensen
ongezien in en uit het land kunner smokkelen.
Ten tweede had geheim agent 00£ gezien, dat
Kille Klansky U ontvoerde in een °egsof. Het
leek ons dus verstandig een kleiie oefening
daar in de buurt te gaan houden met de Dorus
Kaaiman. Onze redenering klopte p-ecies. Dat
was dus weer eens héél slim van dt B.G.D., al
zeg ik het zelf. En dan moet ik nu wier opstap-
tljrf pen, waarde Verholen. Anders haal ik de laatste
stoomtram naar de stad niet meer".- „Ik zal U
graag een eindje begeleiden," lachte de smid. -
„Mooi zo," zei Plimp. „Dan kan ik U gelijk even
vragen of U in een speciale geheime werkplaats
een speciaal geheim werkje voor ons zou willen
opknappen." - „Graag zelfs", antwoordde Ver
holen. „U heeft tenslottge mijn leven gered.
Maar afgezien daarvan, het niks doen begint me
eerlijk gezegd een beetje te vervelen." -
„Prachtig!" zei de kolonel. „Dan mag U een
knapmutator voor me maken!" Met die woor
den sprong hij in de stoomtram, die even daar
na sissend en spetterend wegreed uit het rustie
ke vacantieoord Oosterwald. „Een knapmuta
tor. dacht smidje Verholen. „Wat is in vre
desnaam een knapmutator?"
In de grote stad Gravendrecht liep op dat ogen
blik Kille Klansky door de drukke straten.
„Waarvoor zou doctor Polnyck me zo plotseling
willen spreken?" vroeg hij zich af. „Alles gaat
toch goed?"
I StóiTr* 1
-■► j
zo-n ,00.000
mensen vulden
VV' V hetLenin-
- stadion in
i Moskou bij de
sluiting van het
Wereld-
n jeugdfestival.
MOSKOU De poging
van de Sovjet-Unie om
zich op het dit weekeinde
beëindigde Wereldjeugd-
festival te presenteren als
een land waar vrijheid
geen loos begrip is, heeft
averechts gewerkt. In
weerwil van de lyriek in
de Moskouse pers was het
festival onder de leuze
„vrede en vriendschap"
tegelijk het festival van
het beleg van de hoofd
stad door de politie.
Voor veel festivalgangers, en
voor de meerderheid van de
Moskovieten, is de „bood
schap" niet overgekomen.
„Wij voelen ons gefrustreerd,
omdat ons het contact met de
bevolking is onthouden", aldus
een Britse afgevaardigde, die
uiting gaf aan de onvrede on
der westerse deelnemers over
vooral de beperkte kan
sen om met de bevolking in
contact te komen. Toch heb
ben mensen gebruik gemaakt
van de mogelijkheid om con
tacten te leggen met joodse ac
tivisten of leden van de onaf
hankelijke Russische vredes
beweging. Een aantal dissiden-
was echter voor de duur
van het festival veilig opge
borgen.
Voor de Moskouse bevolking
was het festival een nachtmer
rie. Talloze bewoners morden
over het vastlopen van het
openbaar vervoer, het afslui
ten van delen van Moskou en
vooral over de ontoegankelijk
heid van de plaatsen waar de
manifestaties plaatsvonden.
Toch moesten de autoriteiten
de prijs betalen voor het „libe
rale" beeld dat zij van zichzelf
wilden schilderen. Zo kreeg
een Zweedse afgevaardigde
toestemming om openlijk het
optreden van het Sovjetleger
in Afghanistan aan de kaak te
stellen.
Voor het Kremlin ging het
erom de buitenlandse bezoeker
te tonen dat het land niet
„verschrikkelijk" is. Verder
moest de „besmetting" van de
eigen jeugd tot een minimum
worden beperkt. In geen van
beide is de Sovjet-Unie ge
slaagd, zo merkten diplomaten
op.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
(Vervolg van de voorpagina)
JOHANNESBURG Voor het hooggerechtshof in Pieterma-
ritzburg is vandaag een van de belangrijkste politieke processen
in Zuid-Afrika voortgezet. Zestien beklaagden, leden van het
oppositionele Verenigd Democratisch Front (UDF) staan terecht
op beschuldiging van hoogverraad. De behandeling begint met
een verdediger minder dan de bedoeling was. Mevrouw Victoria
Mxenge, die namens twee beklaagden zou optreden, werd vorige
week vermoord. Dit proces er zijn er nog twee in Trans
vaal is in feite een „proces over gevolgtrekkingen" en niet
over feiten. Het leven van de zestien beklaagden hangt ervan af
welke conclusies het hof trekt uit een aantal feiten waarover
waarschijnlijk geen verschil van mening zal bestaan. De be
klaagden staan terecht voor een reeks uitlatingen en publikaties
tussen 1980 en 1985 die toen volkomen legaal waren. De autori
teiten willen echter aantonen dat de beklaagden en de organisa
ties waartoe zij behoren deel uitmaken van een „revolutionair
bondgenootschap", gevormd door het verboden Afrikaans Natio
naal Congres (ANC), de Zuidafrikaanse communistische partij
en het Zuidafrikaanse Congres van Vakverenigingen (SACTU),
dat nimmer buiten de wet is gesteld maar dat werd gedwongen
in ballingschap te gaan.
In Washington heeft Chief Buthelezi, de leider van de grootste
zwarte gemeenschap in Zuid-Afrika, de Zoeloes, verklaard dat
internationale sancties en een voorgenomen mijnstaking de
zwarte meerderheid in dat land zwaarder zullen treffen dan de
regerende blanke minderheid.
Vervolg van voorpagina)
PARIJS De resultaten
chef van Assier, Yves Saliens,
die aan een onderzoeksrechter
zou hebben bekend de stop-
van het onderzoek naar trein Per abuis over het enkel-
de treinramp in Flaujac sk^r^ Sis nThei
dat de r ranse transport- verhoor vrijgelaten. De vergis-
minister Paul Quiles za- sing houdt wellicht verband
met een recente wijziging van
de spoordienst. In plaats van
bij Assier passeerde de snel
trein uit Parijs de plaatselijke
stoptrein enkele maanden ge
leden nog over een zijspoor bij
het noordelijker gelegen Gra-
mat. Zaterdag had de trein uit
Parijs echter twintig minuten
vertraging en daardoor zou de
terdag gelastte, zullen mo
gelijk vandaag nog wor
den bekendgemaakt. De
treinramp is de ergste in
Frankrijk sinds dertig
jaar.
Eerstverantwoordelijke lijkt
voorlopig de 37-jarige stations-
stationschef in verwarring zijn
geraakt. Zijn poging de be
stuurder van de stoptrein van
de fout op de hoogte te stellen
mislukte. Het enkelvoudige
spoor tussen Assier en Gramat
was niet elektronisch bevei
ligd. Per telefoon hielden de
stationschefs zich op de hoogte
over vertrek- en aankomsttij
den van de veertien treinen
die dagelijks passeerden. Een
woordvoerder van de Franse
spoorwegen zei gisteren dat dit
wat ouderwets aandoende sys
teem absoluut veilig was „mits
nauwgezet gecontroleerd".
VERNIETIGENDE BIOGRAFIE OVER PARTIZANENLEIDER
LONDEN De reputatie van
wijlen de Joegoslavische lei
der Josip Broz Tito, alom ge
prezen als oorlogsheld en
staatsman, wordt in een nieu-
biografie naar het rijk der
fabelen verwezen. Volgens de
Britse schrijfster Nora Beloff
is deze reputatie grotendeels
gebaseerd op leugens en ver
tekeningen.
Tito's dood in 1980 werd in
veel Westerse landen be
treurd met een medeleven,
dat normaal gesproken alleen
is weggelegd voor nauwe
bondgenoten. Hij werd gepre
zen voor zijn verdiensten tij
den de Tweede Wereldoorlog,
voor het verenigen van zijn
land en voor zijn inzet voor
de beweging van de niet-ge-
bonden landen. Hij werd bo
vendien beschouwd als de ar
chitect van een unieke brug
tussen het kapitalisme en het
communisme, tussen Oost en
West.
In haar biografie „Tito's ver
bleekte erfenis" schrijft Nora
Beloff echter dat de Joegosla
vische leider een genadeloos
despoot was, die de woelingen
van de oorlog heeft benut om
zijn rivalen uit te schakelen.
Daarnaast zou hij de bewe
ging van niet-gebonden lan
den hebben gebruikt om de
belangen van het communis
me en de Sovjet-Unie te be
vorderen.
Beloff, een bekend schrijfster
een groot aantal bronnen,
waaronder dissidenten, ballin
gen, Duitse en Britse archie
ven, en gepubliceerde memoi
res.
Zij zegt dat Tito in plaats van
het land te verenigen de ver
deeldheid in stand hield, om
zichzelf aan de macht te hou
den. In plaats van het creëren
van een economisch systeem
waarbij communisme en kapi
talisme konden samensmel
ten, stortte hij het land in
schulden en in economische
chaos, aldus de schrijfster.
De kern van haar boek be-
Tito... Verpletteren rivalen be- treft echter Tito's oorlogsre-
langrijker dan de nederlaag putatie. Zijn partizanen wor-
van de nazi's?... den overal geëerd wegens de
heroïsche strijd tegen de na
zi's. Van hen wordt gezegd,
dat het de enige verzetsbewe-
over Oost-Europa en vroeger ging is geweest die de Duit-
correspondente van de Obser- sers zonder hulp van geal-
ver, werd vorig jaar door Joe- iieerde legers heeft verslagen,
goslavië uitgewezen toen zij Maar Beloff verkondigt de
daar onderzoek voor haar opvattting dat Tito's prioriteit
boek uitvoerde. niet de nederlaag van de na
zi's was, maar het verplette-
De biografie is door enkele ren van 2jjn rivalen, met
onderzoekers verwelkomd, name de niet-communistische
omdat het gunstige beeld van Tjsetniks.
Tito naar hun mening onte
recht is, maar anderen heb- Eind 1942 heeft hij volgens
ben het boek „vooringeno-
genoemd. De Joegosla-
haar zelfs geprobeerd het met
de Duitsers op een akkoordje
vische"ambassade in Londen te gooien. Hij zou al zijn troe-
verweet Beloff alleen gebruik pen vrijmaken om tegen de
te hebben gemaakt van voor Tsjetniks te vechten. Hitier
Tito kritische documenten. weigerde echter met het plan
Volgens Beloff is haar boek in te stemmen, aldus de
gebaseerd op materiaal uit schrijfster.