CIRCUS KRONE
Kwaliteit verloochent zich niet
duurt- »dat
gïnLEIDEN& omgeving
figidaeSoma/nt
VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1985 PAGINA 11
Circus Krone, het grootste circus van Europa, reist
met speciale treinen en trekt met een konvooi van
meer dan 100 wagens met aanhanger van stad naar
stad. Bijna 400 personeelsleden en meer dan 200 die
ren reizen mee met het circus dat tot 19 september
(Heerlen) op toer nee is door Nederland. De circus
tent van Krone (18 meter hoog, met een doorsnede
van 78 bij 48 meter) heeft een capaciteit van iets
meer dan 5000 bezoekers. De aanschafkosten van de
tent, compleet met inventaris (zitplaatsen, circuspo
dium en masten) bedragen ongeveer één miljoen gul
den. De aankleding van het nieuwe, wervelende pro
gramma, (kostuums, decors, licht en muziek) kostte
Krone dit jaar ruim 600.000 gulden.
I
de
chote
«h' .Hals- und Beinbruch".
'n Het wordt de artiesten
genor" medewerkers van Eu-
opa's grootste rondtrek-
en "Kende circus Krone van
Prlkiarte gegund. Het Duit-
Het'6 6e2ef?de betekent: veel
!en succes. Geen cynisme in
waïe tent dus. Ook niet in
n koCeiden, waar het circus
werdjran 8 tot 11 augustus
J" .^ïeerstrijkt. Circus Kro-
6' ie is een gigantisch be-
Irijf. De kosten die de
•nderneming maakt zijn
ïavenant. Dagelijks
uoet het circus ongeveer
'5.000 gulden neertellen
an gages voor de arties-
;en, loon voor de mede
erkers, de huur van
standplaats, beta-
ing van belastingen,
ransport-, reclame- en
nergiekosten en de ver-
torging van mensen en
lieren. De directie van
liet circus nodigde zo'n
in rlertig Nederlandse jour-
nd nalisten uit, om alvast
kijken naar wat Kro-
na vijf jaar afwe-
jiigheid weer in ons land
3e o— te bieden heeft. En
■n —lat is nogal wat. Een
''""kijkje achter de scher-
Hans Ludwig Suppmeier toont het publiek zijn Hogeschoolkunsten in historisch kostuum.
Banda Vidane temidden van zijn stampende „Wappentiere". Ze trompetteren er in elk geval lustig op los tijdens de voorstelling.
men het publiek geniet van
Claus Lehnert en zijn Shet
land pony's, bereidt de beeld
schone en aan alle kanten
zowel letterlijk als figuurlijk
glimmende Eliana (23) zich
voor. De oudere zuster van Vi
vian jongleert met degen en
zwaard.
De „opruimers" achter de
schermen zijn ondertussen
hard aan het werk. Een jonge
man, hij moet ongeveer 25 jaar
zijn, heeft een aparte taak: hij
trekt, dag in dag uit, aan het
touw van het doek waardoor
de artiesten via het speciale
podium de piste in kunnen lo
pen. Het nijlpaard Poppaa
wordt nog even gevoederd en
loopt snuivend door de smalle
doorgang die toegang geeft tot
de ingang van de piste. Een
journalist van weekblad De
Groene Amsterdammer kan
nog net opzij springen. Hij (die
collega dus) ziet er opeens wat
pips uit.
De „voetenbankjes" van de
olifanten worden klaargezet.
Dan komen de gigantische
beesten tevoorschijn. De-als
Wappentiere aangekondigde
voormalige Afrikaanse en In
dische oerwoudbewoners schij
nen met hun wapperende oren
niets te horen van de vroljjke
muziek waarop enkele danse
ressen met frivole gebaren het
publiek aangenaam bezighou
den. Serge, een twintigjarige
jongleur van Zwitserse komaf,
maakt zich klaar voor zijn op
treden. Lachend en zelfverze
kerd. Hij speelt met zes tennis
rackets, alsof hij niet anders
gewend is. Onnavolgbaar. La
chend, quasi nonchalant, ver
zekerd van eigen kunnen.
Stro, hooi en brood
De olifanten, goed voor 150
kilo stro, 50 pond hooi en 15
kilo brood per dag, zijn inmid
dels klaar met hun act. Als ra-
zenden rollen de ruimers ach
ter de schermen de voeten
bankjes weg.
Verkopers van drank en ijs
sjokken de tent rond, op zoek
naar klandizie. De kinderen
verheffen zich. Moeders kopen
versnaperingen. De clowns
Chicky en Co maken elkaar
het leven zuur op vermakelij
ke wijze. De negenjarige Mela-
nie voor het eerst in zo'n
grote tent aanschouwt alles
met open mond. Haar moeder
heeft haar Qp een Circusbe-
zoek getracteerd. Verstoord
kijkt ze op. Wat het leukste is?
„Die paarden natuurlijk".
Waarom? „Omdat ik op paard
rijden zit"!
Het circus beschikt over een
enorme speeltent, een reizende
circusschool, een bedrijfs
brandweer, een grote mobiele
keuken, een circus-restaurant
en allerlei werkplaatsen.
De opvallendste voorziening
die het circus heeft is de cir
cusschool, een klaslokaal, niet
groter dan enkele vierkante
meters, waar de kinderen van
de Krone-artiesten en andere
personeelsleden les krijgen. De
school wordt door het circus
zélf gefinancierd. De Duitse
perschef van Krone, de heer
Schrameck, vertelt dat dit het
kleinste klaslokaal ter wereld
is.
Televisie
Krone is geen gewoon circus.
Het begon met de Ménagerie
„Continental" van grootvader
Carl Krone in 1850.
Het huidige circusbedrijf ont
stond in 1902 uit de Ménagerie.
Christel Sembach-Krone (48)
is sinds vorig jaar de directrice
van het reizende circus. Het
circus beschikt over het enige
vaste circusgebouw in Mün-
chen dat Duitsland rijk is.
In het Beierse zwaait weduwe
Frieda Sembach-Krone de
scepter.
Christel Sembach-Krone: „Het
circus is springlevend. Dage
lijks staan er lange rijen men
sen voor onze kassa". Heeft
het circus nog last van de con
currentie van de televisie? Ze
schudt ontkennend het hoofd.
„Het is toch leuker om naar
het circus te gaan?" En circus
op tv dan?
„Dat is toch als een roos achter
glas. De geur, de lucht van
dieren en zaagsel, ontbreekt!".
Frau Sembach-Krone treedt
ook zelf op, samen met enkele
edele viervoeters demonstreert
zij dressuurkunst van een aan
tal dieren met benen en een
hoofd.
De voorstelling is voortreffe
lijk. In Duitsland werd de
tournee een week verlengd,
vanwege de overweldigende
publieke belangstelling. De
Nederlandse waaghalzen Mar
co en Philip Peters, respectie
velijk 23 en 22 jaar. worden
aangekondigd met de superla
tieven „een wereldsensatie,
absolute topklasse" en stelen
de show.
Het is pure waaghalzerij waar
de jóngens mee bezig zijn.
Marco wilde op zijn zestiende
dompteur worden. Hij leerde
er ruim vier jaar voor. Op zijn
twintigste was hij leeuwen
temmer. Financieel gezien was
het niet aantrekkelijk. „Ook
vond ik het een beetje link".
halsbrekende toeren Philip en Marco Peters krijgt zelfs een eskimo het zweet in de
Toch hebben ze veel Hals- und Beinbruch.
Aan de Balkansky-acrobaten is duidelijk te zien dat ze van we
reldklasse zijn.
Serge Percelly: „In de winter treed ik weieens in Zwitserse nachtclubs op".
bekent hij. Hij vond iets
nieuws uit. Een draaiend rad,
waarop hij metershoog van
welke grond dan ook. jon
gleerde. Of het nou in Hong
kong of in Antwerpen was, hij
stal steeds weer de show. Hij
was in Hongkong toen broer
Philip zich bij hem voegde.
De jongste telg van vader
Hans Peters, tv-producer bij
de Vara, ging veelbelovend
van start met een carrière aan
de vliegende trapeze, ook niet
bepaald een beroep waarvoor
een verzekeringsmaatschappij
warm loopt. Philips' partner
en grote leermeester Luciano
Jarz (van de bekende Italiaan
se circusfamilie) viel op de
rand van het vangnet en brak
zijn nek. Philip was maanden
lang van slag. Hij keerde terug
naar Nederland, ontmoedigd.
Vader Peters stuurde hem
echter naar zijn broer in het
Verre Oosten, om weer wat
optimistischer tegen het cir
cusvak aan te gaan kijken. In
Hongkong knapte Philip weer
op en de gebroeders besloten
het rad waarmee Marco keer
op keer de show stal, te veran
deren. Ze maakten een draai
end dubbelrad van chroom,
ruim tien meter lang en 350
kilo zwaar. Al lopend en jon
glerend jagen ze het publiek
de stuipen op het lijf. Langza
merhand heeft hun optreden
zich ontwikkeld tot een topat
tractie. Hun optreden is dan
ook zo spannend, dat zelfs een
Eskimo er het zweet van in de
handen krijgt. Op 1 december
beginnen ze in Florida aan een
contract dat hen voor twee
jaar bindt aan het circus van
de Ringling Brothers, Barnum
Bailey. Een groot en gere
nommeerd circus. Philip: „Dat
is écht de top, te gek hoor. We
willen alleen wel eerst de kat'
uit de boom kijken. Er zijn na
melijk drie pistes en het wordt
gigantisch hard knokken om
je te bewijzen. Maar het lukt
ons wel".
Alexander Balkansky. leider
van de Bulgaarse acrobaten-
groep Balkansky-Truppe ziet
dat wat minder optimistisch.
Hij is na drie jaar onderhande
len gecontracteerd door circus
Krone. Vorig jaar werkte hij
nog bij het Amerikaanse cir
cus. Alexander wordt sa
men met zijn sterke en elasti
sche groepsleden gezien als
eén van de grote uitblinkers.
„Die Hollandse jongens zijn
fantastisch, maar ze zullen het
heel erg moeilijk krijgen, het
is een keiharde wereld, zeker
in Amerika".
Twee kleine en voor het
Bulgaarse turnteam afgewezen
Oostblokturnstertjes van
negen en veertien jaar, wor
den tijdens de voorstelling en
kele malen de nok van de tent
in gejaagd met behulp van een
springplank. En worden
vanzelfsprekend weer opge
vangen. Iwan Kovtchkov is
één van de twee vangers. „Ik
ben er alleen voor de kracht",
zegt de 27-jarige Bulgaar. Hij
heeft vroeger altijd in een Ita
liaans circus gewerkt („Ook
alleen maar als krachtpatser").
Toch moet de bescheiden Bul
gaar zich er terdege van be
wust zijn dat zijn inbreng niet
gemist kan worden. Beschei
denheid siert de mens.
Reikhalzend
Tal van problemen komen er
kijken bij het vervoer van de
dieren. Een goed en tegelijker
tijd ook grappig voorbeeld
hiervan is de manier waarop
het nieuwsgierigste dier van
•het gehele beestenbestand, met
de langste nek, wordt behan
deld. De giraffe Baluku reist
in een speciaal voertuig. Hij
kijkt reikhalzend uit naar een
Directrice Christel-Sembach-Krone toont haar gedresseerde paarden, vlak voor de pauze van
het avondvullende programma.
volgend optreden in een nieu
we stad. Tijdens het transport
wordt het hydraulische mid
dengedeelte van de vrachtwa
gen waarin Baluku zich be
vindt, bij nadering van tunnels
en bruggen omlaag gepompt.
Baluku moet dan even op de
kniëen. Ook zijn meterslange
nek dient hij op dat moment
even in te trekken.
Organisator Fernand Banning
houdt zich al vanaf het mid
den van de jaren zestig met
circussen bezig. Hij haalde on
der meer het Russisch Staats
circus en het circus van Pe
king naar Nederland. Voorts is
hij de organisator van het
Kerstcircus Ahoy, dat elk jaar
in het bekende Rotterdamse
sportpaleis wordt gehouden.
Hij zorgt voor de arbeids-en
verblijfsvergunningen, voor de
reclamecampagne (een achttal
reclamewagens met een dub
bel aantal „plakkers" gaat al
weken van tevoren op weg) en
voor de gemeentevergunnin
gen voor de staplaats in een
gemeente. Hij krijgt te maken
met tal van problemen. „Als er
één briefje ontbreekt kan alles
de mist ingaan". Aan zijn ge
zicht te zien heeft hij alles al
piekfijn voor elkaar.
Circus Krone slaat ook zijn
tenten op in Leiden. De stad
wordt volgeplakt met affiches,
geruime tijd voordat het circus
van donderdag 8 tot en met
zondag 11 augustus de piste
heeft geplaatst op het parkeer
terrein van de Groenoordhal-
len.
Bij al deze positieve ontwikke
lingen, heeft het circus even
wel ook te maken met een
aantal problemen. Een Hol
landse groep actievoerders, die
zich dierenvriend noemt en de
dressuur van de dieren „beest
achtig" vindt, heeft aangekon
digd de kaartverkoop te be
moeilijken en door middel van
geluidswagens begrip te vra
gen voor haar standpunt.
Toch zal dat de verkoop van
de overigens niet echt goed
kope kaartjes voor het su
blieme programma niet nade
lig beïnvloeden. Veel Hals-
und Beinbruch, circus Krone.
JOS WALTMANS
-£"£>ÜSSELDORF Een
in een
i ze warm Dlisseldorf. Bezoe-
dje de luiers een paar
)jaar ontgroeid zijn.
^Vivian Larible, een 17-ja
rige trapeze-artieste,
treedt voor het zesde ach
tereenvolgende jaar op in
circus Krone. In de winter
G\verkte ze voor het Itali-
uit..aanse circus Togni. Ge-
als een veer be-
Noofeidt ze zich voor. Het
ikt nblijkt echter wel een zeer
•e dfouigzame veer te zijn. En-
4cele minuten later slaat ze
C(een kruisje, vlak voordat
tnse ze de schijnwerpers en het
/publiek tegemoet gaat.
ZiVivian blijkt zelfs tijdens
rek- en strekoefenin
gen tijd over te hebben
om een praatje te maken.
frec/3uigend met haar benen
hofn zwaaiend met haar ar-
>m /men vertelt de acrobate
',ttlauat haar optreden zes mi-
maar daarna ben ik
gul#cht helemaal kapot". Wie
grfoaar 's avonds boven en
bcr-door de piste ziet zweven
1 („met kilo's schminck, dat
hoort er nu eenmaal bij")
v kan haar halsbrekende
5 toeren met eigen ogen
k Aanschouwen. Ze krijgt
g veel applaus voor haar ca-
-^riolen aan de trapeze.
hangend,
rot^rinkelend met belletjes
r oJaan haar enkels en polsen,
j c/espeelt ze een melodie die
'^iedereen kent maar weini-
tis- gen kunnen thuisbrengen.
Haar broer David bege-
Leidt haar en voelt zich
veiliger in de piste, niet
wVivian, een artieste die
tot haar hele leven onderwijs
?aleheeft gehad op een circus-
Slopchool, vindt het zoeken
3^/paar nieuwe acts het
»n, grootste probleem. „Maar
(gelukkig is mijn vader erg
^vindingrijk". Eugenio La-
rible komt dan ook uit
circusfamilie en heeft
die traditie voortgezet,
a k.
ntolPips
e zt 1
n Oe show gaat ondertussen
ungloor. Terwijl voor de scher-
rsc/