Ambtenaren laten eis
korter werken vallen
Vakmanschap
herken je zo.
dagjes
mens
vmerigo
Vespucci
imorgen
Voorop
Rechter verbiedt
boekje over
Schiermonnikoog
in de oorlog
Dagboek
van een
Binnenland
&üdóa<2owuMit
WOENSDAG 31 JULI 1985 PAGINA 3
Thijn gaat
_j»aar Zuid-Afrika
MSTERDAM Burgemeester Van
lijn van Amsterdam heeft een uitnodi-
pg aanvaard om deel te nemen aan een
naar Zuid-Afrika met een delegatie
un de Franse jongerenorganisatie tegen
(cisme, SOS Racisme. De reis is bedoeld
uiting van steun aan de zwarte bevol-
j van Zuid-Afrika en als steun aan de
4-ijd tegen de apartheidspolitiek. De dele-
/il medio volgende maand naar
liid-Afrika gaan. De delegatieleider,
priem Desir. wil ook burgemeesters van
grote Westeuropese steden uitno-
jgen mee te gaan. Van Thijn werd door
benoemd tot eerste niet-Franse
ieetvader" van de organisatie.
Jaar voor thuiswerkkoning
AMSTERDAM De rechtbank in Am
sterdam heeft gisteren de 58-jarige ..thuis
werkkoning" Mathias G uit Amsterdam
veroordeeld tot 12 maanden gevangenis
straf. waarvan twee maanden voorwaar
delijk. wegens onder meer het oplichten
van thuiswerkers. Die moesten een tientje
overmaken, maar kregen nooit meer iets
te horen. Bij het opleggen van de straf
nam de rechtbank ook het grote aantal
oplichtingsgevallen door G. en de schade
die hij daarmee aanrichtte in overweging.
G. heeft overigens nog 2IX.' jaar gevangenis
tegoed van eerdere veroordelingen. Zijn
strafblad dateert al van 1948 .en is, volgens
de rechter, „een huiveringwekkende was
lijst van oplichting, valsheid in geschrifte,
bedreiging, flessetrekkerij. bedrieglijke
bankbreuk, stroperij en douane-overtre
dingen".
Kamerlid stapt op
DEN HAAG Het Tweede-
Kamerlid Elida Wessel-Tuin-
stra (D'66) zal na de kamer
verkiezingen van mei 1986
niet in de Kamer terugkeren.
Wessel zit sinds 1977 in de Ka
mer. Wessel (53) vindt dat zij
na negen jaar Kamerwerk
eens iets anders moet gaan
doen. Van de huidige D'66-
fractie willen de leden Eng-
wirda, Groenman en Tommei
terugkeren in de Kamer. Het
lid Nypels heeft nog geen be
sluit genomen. Naar verluidt
zou hij zich echter ook weer
ter beschikking stellen. Het
Kamerlid Mik zou ook stop
pen. Hans van Mierlo is de
(voornaamste) kandidaat voor
het lijsttrekkerschap van D'66.
Drugs achter
schietpartij
AMSTERDAM De Amsterdamse
politie vermoedt dat verdovende
middelen de achtergrond hebben
gevormd voor de schietpartij, waar
bij maandagavond drie mannen om
het leven zijn gekomen. De slacht
offers zijn de 28-jarige Nederlander
Mike Echteld, de 36-jarige uit Tur
kije afkomstige I.K. en de 42-jarige
I.S., eveneens uit Turkije. Volgens
een politiewoordvoerder lijkt de
schietpartij op een wraakactie, of
op een koele liquidatie. In de kof
fieshop, waarvan bekend was dat
er in drugs werd gehandeld, wees
niets op een worsteling die aan de
schietpartij vooraf zou kunnen zijn
gegaan.
Nederland soms niet te
bellen uit Franse cel
DEN HAAG In Frankrijk
kan het gebeuren dat toeristen
die naar Nederland willen bel
len, met een nummer in België
worden verbonden. In een
aantal telefoonboeken staat
namelijk het landnummer
verkeerd vermeld: 32 in plaats
van 31. De ANWB-alarmcen-
trale heeft daarover een aantal
klachten gekregen. In Frank
rijk zijn telefoonzaken per de
partement geregeld en de
ANWB weet niet in welke de
len van het land de fouten in
het telefoonboek staan. Men
probeert dat wel te achterha
len, maar dat is in deze druk
ke vakantietijd bijzonder
moeilijk.
on/luchtpoging
KMAAR De Haagse
f|ej]iofdagent Harry B.. die we-
mishandeling van zijn
iuw vastzit, heeft vorige
'ek geprobeerd te ontsnap-
uit het huis van bewaring
gerhout in Alkmaar. B. i;
overgeplaatst naar de ge-
4 jngenis in Veenhuizen.
!ster[
nam de benen op het mo-
nt dat zijn bezoek werd uit
Hij kwam echter niet
d^er dan de tussendeur,
\ar twee bewaarders hem
rermeesterden nadat ze en-
Ie rake klappen van de woe-
and^nde hoofdagent geïneas-
rd hadden. De op non-ac-
if gestelde agent heeft nog
•e weken detentie voor de
g. In september moet B. op-
n als kroongetuige in een
jkistaanse heroïnezaak. Har-
B voorheen werkzaam bij
delif narcoticabrigade, verklaar-
eerder dat de heroïnetran-
jetie was uitgelokt.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG Het be
stuur van de grootste
FNV-bond, de AbvaKabo,
wil breken met de alge
mene lijn van de FNV die
verdere verkorting van de
werkweek voorop stelt.
Het bestuur van de AbvaKabo
heeft zijn leden voorgesteld
niet l&nger te streven naar een
36-urige werkweek voor amb
tenaren en trendvolgers in
1986. maar koopkrachtverbe
tering voorop te gaan stellen.
De bondsraad moet er 27 au
gustus een besluit over nemen.
Volgens bestuurder Theo Son-
neveld, die ook de onderhan
delingen met minister Riet
kerk (Binnenlandse Zaken)
voert, bestaat er bij de ambte
naren en trendvolgers steeds
minder animo om door te gaan
met arbeidstijdverkorting om
dat het effect op de werkgele
genheid weer teniet wordt ge
daan door het wegbezuinigen
van banen door de overheid.
Bovendien heeft deze groep
door jarenlange bezuinigingen
al genoeg offers gebracht,
vindt hij.
Voor de 700.000 ambtenaren
en 500.000 trendvolgers gaat
morgen de 38-urige werkweek
in. Het bestuur van de Abva
Kabo wil daar eerst ervaring
mee opdoen en stelt zich daar
mee op hetzelfde standpunt als
veel werkgeversorganisaties
bij de afgelopen cao-onderhan
delingen. Toch vindt Sonne-
veld niet dat zijn bond de
FNV-lijn doorkruist. Hij wijst
erop dat de AbvaKabo zich
binnen de FNV altijd al zeer
sceptisch over de 36-urige en
32-urige werkweek heeft uit
gelaten.
In één lijn met de koopkrach-
teisen die het bestuur van de
AbvaKabo volgend jaar wil
gaan stellen, ligt ook de wens
tot 100 procent uitbetaling van
het verder gekorte ziekengeld
en het op peil blijven van alle
wachtgeld en bovenwettelijke
uitkeringen. Bovendien wil de
bond het vakantiegeld weer
opgetrokken zien naar 8 pro
cent.
k'%PRONKSTUK DER
ZVCEANEN"
:ier
he
ibe
jaai
em
irië
gra
AMSTERDAM „Italië
fctaat in de wereld be
kend om drie dingen:
pizza, maffia en Vespuc
ci". Aldo D.efranceschi,
kapitein van de „Ameri
go Vespucci", de trots
van de Italiaanse marine,
overdrijft een beetje.
Maar als hij over „zijn"
driemast windjammer
praat, doet hij dat met de
eerbied die het 101 meter
lange en 15 meter brede
schip verdient. „Het
f»ronkstuk der oceanen"
igt in de haven van Am
sterdam met 231 beman
ningsleden en cadetten
van de Marine Academie
van Livorno te wachten
op de opening van Sail
'85, een zeilspektakel
waar deze week hon
derdduizenden mensen
op af zullen komen.
Het houten plafond van de
VIP-room is zo laag, dat vol-
staan is met bescheiden
-kroonluchters. Veel palissan-
blauwe vloerbedek-
zware tafels en met
on pluche beklede stoelen. Aan
•en de houten wanden hangen
da Schilderijen met imposante
ïeegezichten. Temidden van
"Ndit alles zit captain Defrance-
schi in een gemakkelijke
djf leunstoel, omringd door offi-
8° tieren. Buiten schuifelt het
lfls pübliek over het dek, in stille
bewondering om de schoon
heid van het historische
rhip. „Dit is het visitekaartje
^e1yan de Italiaanse marine",
g*1 tegt de kapitein. „Wat is er
mooier dan het tonen
de Italiaanse vlag op een
wjjjchip als dit? Het is veel beter
Bewonderende blikken voor de voorsteven van het visitiekaartje van de Italiaanse
marine, de Amerigo Vespucci, die maandag afmeerde aan de Oostelijke Handelskade
in Amsterdam.
een schip als de Vespucci
voor vlagvertoon te gebrui
ken dan een echt oorlogs
schip".
De Amerigo Vespucci is mor
gen het „leading vessel" tij
dens de Parade of Sail, waar
bij de gehele Sail-vloot van
IJmuiden en Velsen naar
Amsterdam vaart.
Opleidingsschip
De Vespucci is een in 1931
gebouwd opleidingsschip. Ca
detten van de marine leren
in minstens drie maanden
vaardigheden als navigeren,
mastklimmen, een zonnetje
schieten met de sextant, kort
om: alles wat nodig is om een
zeilschip als de Vespucci de
wil van de mens op te leggen.
En dat is nog al wat, want
het stalen schip heeft een
waterverplaatsing van 4100
ton, een hoofd mast van 52
meter lengte en een zeilop-
pervlak van 2827 vierkante
nieter, goed voor naar schat
ting 3000 paardekrachten.
„De cadetten leren op de
Amerigo Vespucci wat saam
horigheid is", zegt één van de
oudere officieren buiten op
het dek. „Ze krijgen ontzag
voor de wind en de zee, voor
de natuur. Veel mensen van
deze leeftijd zijn echte indivi
dualisten. Als deze cadetten
na vijf maanden van boord
komen weten ze wat groeps
geest is, wat het is om op de
ouderwetse manier, met veel
handen dit schip binnen een
uur vol in de zeilen te zetten.
Ze worden pas echte marine
mensen als ze kennis hebben
gemaakt met de elementen",
aldus de marineman.
Tradities, daar is men bij de
Italiaanse marine gek op, legt
kapitein Defranceschi uit. Zo
is de imposante tuigage van
het schip traditioneel 19e
eeuws en dus bewerkelijk.
Daardoor zal de Vespucci
weinig succes boeken bij de
windjammer-races. Het is
een dwarsgetuigd schip, dat
niet scherp aan de wind kan
zeilen en dus ook geen hoge
snelheden zal bereiken. „Een
andere traditie bij ons' is dat
de kapitein van zo'n schip in
z'n eentje eet. „Zodat hij na
kan denken", zegt de overle
vering. Maar ik moet beken
nen dat ik me er niet altijd
aan hou, soms mogen er wel
eens een paar cadetten meeë-
ten", lacht de kapitein, ter
wijl hij een van de jonge
knapen gebaart nog eens in
te schenken van de Vernace.
Massimo
„Elke morgen poetsen we al
les wat koper is", zegt Massi
mo Lo Sciavo, een in het
donkerblauw gestoken eer
stejaars cadet van de marine
academie. Massimo, met op
zijn matrozenpet „Academia
Navale", spreekt een klein
beetje Engels en wil dolgraag
een rondleiding over het
schip geven. Alleen al over
de ingewikkelde tuigage van
de hoofdmast kan hij uren
vertellen, in zijn merkwaar
dige maar toch redelijk doel
treffende mengelmoesje van
Italiaans en Engels.'Ook bij
de hoofdmast is de traditie
sterker gebleken dan de ver
nieuwing. Origineel touw, zo
als ze dat in de vorige eeuw
gebruikten. Geen nylon, dat
past niet bij de Vespucci. Ook
het dek blijkt traditioneel,
teakhout van maar liefst 9,5
centimeter dik.
Een dek lager is de „Sala
Carteggio Allier", de naviga-
tiekamer. Omstandig legt
Massimo uit hoe hij en zijn
medestudenten hier de laat
ste maanden hebben geleerd
wegwijs te raken op de we
reldzeeën. „Compreso?" Ja,
we snappen het, ook al moe
ten er handen en voeten aan
te pas komen om duidelijk te
maken dat het over een sex
tant gaat.
De cadet heeft al sinds 28
juni zijn Italiaanse vaderland
niet meer gezien en zal daar
ook voorlopig niet terugko
men. „Ja, we zijn erg lang
van huis", zucht hij. „En het
leven op een schip is niet al
tijd even makkelijk. Als je
weet dat we soms om half zes
in de ochtend al op onze
knieën het dek zitten te
schrobben. Eergisteren had
ik 's nachts wacht. Toen heb
ik niet meer dan twee uur
geslapen", zegt Massimo.
Toch had hij een reis als deze
nooit willen missen. Hij ver
telt over de sfeer tussen de
jongens onderling en van gis
teravond, toen ze met een
man of tien „de blits" hadden
gemaakt in het „red light dis
trict". zoals hij het uitdrukt.
Het zijn welkome verzetjes
voor de jongens op een toch
niet gèringe reis als deze.
„Heimwee? Ach, we hebben
dat gevoel allemaal wel een
beetje, maar niet zo erg dat
we niet meer verder willen.
Bovendien beschouwen we
het als een eer om op de Ves
pucci te mogen varen", zegt
Massimo en het lijkt alsof hij
bij die woorden een klein
beetje zijn rug recht.
Na Amsterdam voert de reis
nog naar Oslo, Kopenhagen,
Hamburg, Londen, Vigo en
Algiers. Pas op 8 oktober zien
deze jongens van vaak niet
ouder dan achttien jaar „die
papa" en „die mama" weer
terug op de kade van Livor
no. Als echte zeemannen.
ARJEN VAN DER SAR
RIEMELS
i Me naaste
Jte SBNO&BtJ, HCÜL
ALKMAAR De president van de Alkmaarse recht
bank heeft gisteren de Bergense auteur Wilko Berg
mans verboden in zijn boekje „Schiermonnikoog, oog
appel van Hitier" oud-burgemeester H. van den Berg
van het eiland nog langer van verraad, hoogverraad en
„een judasrol" jegens de Duitse bezetter te beschuldi
gen. Het geding was aangespannen door een zoon van
de voormalige burgemeester. De president van de
rechtbank gaf hem op vrijwel alle puntert gelijk.
De auteur is verboden nog enige uitlating te doen over de gesug
gereerde verradersrol van de burgemeester op straffe van een
dwangsom van tienduizend gulden. Hem is tevens verboden het
boekje onder deze of een andere titel uit te geven zolang deze de
de lasterlijke passages bevat, op straffe van duizend gulden per
exemplaar. Bergmans kreeg bovendien nog de opdracht alle tot
nu toe verspreide boekjes terug te halen en aan de eiser ter be
schikking te stellen. Voor elk exemplaar dat na vandaag nog in
de boekhandels wordt aangetroffen, moet hij duizend gulden
boete betalen.
De president kwalificeert het boekje van Bergmans, waarin on
der meer de meidagen van 1940 op Schiermonnikoog worden
beschreven, als „een niet strikt wetenschappelijk historisch
werk". Het is volgens hem niet aannemelijk geworden dat ge
daagde daarvoor de nodige deskundigheid zou bezitten. Hij
noemde het daarentegen een boekje waarin op veelal emotionele
wijze feiten, veronderstellingen en fantasiën door elkaar zijn ge
mengd". In een uitvoerige toelichting verwerpt de president alle
„bewijzen" die Bergmans aanvoert om de oud-burgemeester te
beschuldigen.
(ADVERTENTIE)
OMBUDSVROUW IN KORT GEDING:
Geen voorrang voor ex-dienstplichtigen
DEN HAAG De werkloosheid onder vrouwen in het onder
wijs is veel groter en zal procentueel nog veel groter worden
dan die van mannen. Positieve discriminatie van ex-dienstplich
tigen is dan ook niet terecht, omdat er geen sprake is van onder
vertegenwoordiging op de arbeidsmarkt.
Dat betoogde mr I. van Dijk, advocate van de Stichting Lande
lijke Ombudsvrouw gisteren in het kort geding dat de stichting
had aangespannen tegen minister Deetman.
In een circulaire die Deetman heeft doen uitgaan naar de rijks
scholen wordt bepaald dat bij de afvloeiingsregeling de militaire
diensttijd van een leerkracht meetelt bij de tijd in dienst van de
school. De Stichting Landelijke Ombudsvrouw wil dat de circu
laire wordt ingetrokken. Uitspraak 6 augustus.
Aids-test bij GG
en GD in Rotterdam
ROTTERDAM De GG en
GD in Rotterdam gaat met in
gang van 1 oktober op verzoek
van particulieren bloed onder
zoeken op het voorkomen van
Aids. Mensen die vermoeden
dat zij aan de gevreesde ziekte
lijden kunnen tegen een ver
goeding van 25 gulden bij de
geneeskundige dienst een
bloedtest laten doen. Het parti
culiere Preventief Medisch
Centrum in Rotterdam biedt
sinds enkele dagen via krante
nadvertenties bloedtests aan
voor 130 gulden.
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgenoten
trekken onze verslaggevers
er de komende weken in ei
gen land op uit. Van noord
naar zuid en van oost naar
west doorkruisen zij onze
lage landen, om dagelijks
een zeer persoonlijke im
pressie te geven van zomer
se evenementen vol vakan
tievertier. Sail Amsterdam
mag in de reeks uiteraard
niet ontbreken. Dagjos-
mens Piet Snoeren ging er
aan de vooravond kijken.
De weemoed
van Sail85
Omdat morgen Sail '85 be
gint. lijkt een wandeling door
maritiem Amsterdam voor de
hand te liggen, want nu kan
het nog. De rest van de week
wordt het meer dan twee
miljoen bezoekers verwacht
ellebogenwerk. De acroba
tiek om daarbij ook nog de
hand aan,portefeuille, porte
monnee of beide te houden,
dit met het oog op de invasie
van zakkenrollers, zal meni
ge buitenman een tennisarm
kosten. Maar ieder zijn lol.
De maritieme wandeling is
uitgezet door de VVV Am
sterdam. Een heldere, leerza
me routebeschrijving ligt
klaar bij het informatiekan
toor in het Noord-Zuidhol
lands Koffiehuis, pal tegen
over de hoofduitgang van het
Centraal Station. De tocht
zelf vangt aan bij de achter
uitgang van dat gebouw, op
de De Ruyterkade. De heroï-
nehoertjes die hier tussen
spoor- en waterweg een
smalle tippelzone toegewezen
hebben gekregen, zullen
morgen wel met zachte
dwang verwijderd zijn; de
hoofdstad wil de duizend
binnenlopende zeilschepen
okselfris tegemoet treden,
schoongeschrobd als de ar
duinen stoepen, die nog niet
lang geleden op deze zelfde
plek door eenkennige diens
tmeisjes in klederdracht uit
Spakenburg met veel geplens
van sop onderhanden wer
den genomen. Amsterdam,
dat is poep op de stoep, jawel,
maar niet tijdens Sail '85. De
manifestatie heeft vooral tot
doel de naam van de stad we
reldwijd te doen klinken als
een carillon, en dat lukt al
leen met onbezoedeld bla
zoen.
Oostwaarts langs het open
ha ven front voert de wande
ling, en een stijve nek dreigt
van het opkijken naar de ge
velstenen waarover het
VVV-foldertje de loftrompet
steekt, gebeeldhouwd als ze
zijn met engeltjes die manden
en vaten vis aan de wal bren
gen, met de klassieke han
delsgod Mercurius of diens
collega voor de zeevaart Nep-
tunus, met op schelpen bla
zende tritonen, met wereld
bollen en Jacobsstaven,
scheepskatrollen en ankers,
koggeschepen en karvelen,
met heel de santekraam aan
symboliek, kortom, die zich
leent voor de verzinnebeel
ding van ondernemingslust
en handelsgeest.
werf, de zeilende tjalken op
het IJ, de stilte van de Riet
landen, de regen en de natte
straten. Mannen met ring
baarden stonden morgen en
middag op de wal te kijken,
soms knipoogde er een voor
hij verder ging, soms nam er
een de pijp uit de mond om
een enkel woord te zeggen;
een hoofdknik was voor de
bewondering, maar geen die
niet bedenkelijk de ogen
kneep als hij de hoogte van
masten en stengen mat". Al
leen de museumwerf
't Kromhout op de Hoogte
Kadijk, een van de oudste
werven in Amsterdam, blijkt
in staat geweest te zijn een
vleugje nostalgie levend te
houden.
Zwalkers
Voor sfeer naar De Karpers-
hoek dus, niet het meest be
kende bruine café in Amster
dam dat is Hoppe maar
wel het meest bruine. Het
ligt vlak bij het Centraal Sta
tion waar de wandeling weer
eindigt, op de hoek van de
Martelaarsgracht. Hier vallen
het hele jaar door nog zeezei
lers in levenden lijve te be
zichtigen die uit het ware
hout gesneden zijn, niet de
mooi-weerschippers van Sail
'85. Onverbeterlijke zwalkers
zijn het, van een onuitroei
baar heimwee naar de verte
vervuld, altijd onderweg
1 1
Langs de natte kaden liggen de eerste schepen die Amster
dam hebben bereikt voor Sail '85. Zij hebben deelgenomen
aan de City-to-Damrace, die zondag in Londen werd gestart.
Op de achtergrond de Amerigo Vespucci.
Langs de Calvinistisch recht- over de zeven zeeën, solo of
lijnige woonhuizen van Mi- met een vrouw die aan boord
chiel de Ruyter en Piet Heyn haar kinderen baart. Op
voert de wandeling, langs de vlucht voor de beschaving,
rijen pakhuizen luiken ge- Deze middag leunt er een uit
sloten, alsof er veel te ver
bergen valt van de Vere
Sydney over de uitgesleten
toog. Hij is midden in zijn zo-
nigde Oostindische en West- veelste verhaal. „Pikdonker
indische Compagnieën die de was het en een zware zee
eerste multinationals ter we- stuwde mijn schip regelrecht
reld waren, langs het Scheep- naar de klippen van Kaap
vaartmuseum in 's lands zee- Hoorn. Het enige wat ik kon
magazijn op het Katten bur- doen, was drie ankers uitzet-
gerplein natuurlijk, en langs ten en een tros vastmaken
de Montelbaanstoren, door de aan een rotspunt. Toen de
volksmond „malle Jaap" ge- wind wat afnam, zette ik het
noemd en door Rembrandt schip op een zandbank, zodat
vaak vereeuwigd. Een waar- ik voor het eerst in drie da-
dige wandeling aan de voora- gen kon slapen. Na tien uur
vond van Sail. Dit is het Am- besloot ik verder te gaan,
sterdam waarnaar Jacob maar door de zware sneeuw-
Brouwer hunkerde, de zeil- val gedurende de nacht wa-
schepen onder Nederlandse de andere moeten koken om
vlag, de Johanna Maria, door ze te ontdooien",
er zeventig maal langer voor -8S ,s „,e(s h
I'Lsf.'.fffl eer- Wanneer morgen de Armada
ste reizen gespaard had.
Jacob Brouwer is de hoofd- v?"JTJÏÏZZ?
„or-™™ r„ Amsterdamse haven bm-
PrnmTn £t Fr^rh.n fn nenrükt' Zal h'J de buizen
roman Het Fregatschip Jo- van jjmujgen weer
hanna Maria waarmee Ar- 9,-„h
,ir. c I, zich hebben, eenzaam op weg
nument vol weeLfd voor Ten^mr Z odfan^'i
mokken ''"dI* sfeer' echter renanders ver,ank ik niet"
irotttcen. ue sieer eenter j,v,i,iop c/-,.
waarvan het boek doorpe- nnh.
keidis, laat zich tijdens'de Tmmem
zou hij de dichter Slauerhoff,
wandeling door maritiem
- „Geen vrouw verwacht mii
bZZpeTJeTÊë ""A"" b'»1 °°k *°"d" Ik
Verdam deschemeroverhet ets mb "d" °P
water op Oostenburg, het ^er'-
kloppen van de hamers op de
PIET SNOEREN