iBallontrio
vach t geduldig
op goed weer
Rabobank
dagjes
mens
Sotha dreigt met
iiiblikatie belastend
jateriaal De Jonge
Burger krijgt
meer zeggenschap
over opgeslagen
persoonsgegevens
Onbezorgd op vakantie? Dan eerst naar de Rabobank.
Meeuwen
in
de
Dagboek
van een
porselein
kast
_fINENLAND
CcidócSouAont
DINSDAG 30IULI1985 PAGINA 3
"Inisterie: geen
fltort zeeloodsen
jHAAG Het ministerie van verkeer en
•staat ontkent dat er een tekort aan zeelood-
js, zoals de Vereniging „Do Nederlandse
5" beweert. „Onzin; sinds 1977 is het aantal
gan# gelijk gebieven en het aantal loodstaken
lietf" verminderd dan uitgebreid". Volgens voor-
1 v J. Kluwen van de vereniging groeit het te-
™6an ervaren zeeloodsen echter. Ik schat dat
'eu\ op het ogenblik al op 100". Volgens Kluwen
'erdj het tekort in de hand gewerkt door privati-
van het ministerie. De verkeers-
t aa° de wal krijgt in die plannen een grote
tepJolgens Kluwen worden de plannen van het
ijterie nu al voorbereid door het aantal lood-
verminderen. „Het privatiseert makkelijker
I "hinder loodsen".
Joodse archiefstukken
terug in Amsterdam
AMSTERDAM De voorzitter van het dagelijks
bestuur van de joodse gemeente in Amsterdam, L.
Katz, heeft gisteren 44.640 Joodse archiefstukken
teruggekregen, die in de Tweede Wereldoorlog
door de Duitsers uit de hoofdstad waren meegeno
men. Hij ontving het archief uit handen van dr. A.
Gottschalk van net Hebrew Union College te Cin-
cinnatti, waar de stukken kort na de oorlog terecht
zijn gekomen. „Ze zijn nu weer terug waar ze ho
ren. Deze stukken tonen de wortels van de ioodse
gemeenschap in Amsterdam", aldus Gottschalk. De
archiefstukken bestrijken een periode van 1753 tot
1939. De documenten, die opgeslagen hebben gele
gen in de Grote Synagoge aan het J.D. Meijerplein
in de hoofdstad, zijn huwelijks- verlovings- en ge-
boortenakten, testamenten, overlijdensakten en
ook verkoopakten en hypotheekakten. Ze geven
een beeld hoe het leven in joods Amsterdam zich
heeft ontwikkeld.
Justitie zoekt giro's De Vries
DEN HAAG Het Openbaar Ministerie is een on
derzoek gestart om de giro's van de ex-president-
-commissaris van RSV, De Vries, via de Bankgiro-
centrale alsnog boven water te halen. De Vries had
648.000 gulden zowel bij het RSV-concern als bij de
Verenigde Bouwbedrijven Bredero gedeclareerd.
Hij beweert dit bedrag aan Bredero te hebben te
rugbetaald, maar Bredero heeft het nooit ontvan
gen. Hierna ontstond het vermoeden van meineed
en de officier van justitie in Den Haag stelde een
onderzoek in. Het onderzoek naar meineed werd
vorige week gestaakt wegens onvoldoende bewijs.
Uit de administratie van De Vries bleek wel dat
hij het bedrag had overgemaakt, maar niet wie het
had ontvangen. Enkele dagen later werd bekend
dat de archieven van de BGC tien jaar bewaard
blijven. De BGC zei toen echter dat de BCG alleen
de overschrijving kan achterhalen als de officier
alle gegevens overhandigt.
Bij Landbouw
74 banen weg
DEN HAAG Bij het minis
terie van landbouw en visserij
raken 74 ambtenaren hun
baan kwijt als gevolg van in
terne reorganisaties. Als voor
hen geen vervangend werk
binnen het ministerie gevon
den kan worden zullen de be
trokkenen op wachtgeld gezet
worden. Minister Braks
(Landbouw) heeft dit de
Tweede Kamer meegedeeld.
De reorganisatie op het minis
terie is een gevolg van de op
heffing van het ministerie van
CRM eind 1982. Daarbij kwam
het natuurbehoud van dat mi
nisterie over naar Landbouw.
UJERLANVERS WILLEN IN SI. JOHN'S GEEN RISICO NEMEN
de|
Het ballontrio in de speciale
capsule, waarmee ze enige
tijd geleden een proefvlucht
maakten.
gaCN HAAG/ST. JOHN'S
'artf Henk Brink, Evelien
ijnk en Evert Louwman
tofcben geduld. Al drie
Makken zitten ze in St.
hn's op Newfoundland
knada) te wachten op
<m beetje goed weer. Het
waidt ze niet om strand-
ulltfer, maar om de juiste
i v#d-omstandigheden
bissf>r hun gewaagde on-
jpelfneming; een super-
ïtigplle ballonoversteek
it Sfh Canada naar Europa,
Eeferaard het liefst naar
uijderland. Dan zijn ze de
ifste Europeanen die de
tocht tot een
ed einde hebben ge-
acht. Echter: „Voorlopig
Kdt het niets, de weers-
tandigheden zijn voor-
g verre van gunstig".
;en woordvoerders
n het KNMI en de me-
j van de luchthaven
hiphol al enige dagen.
speciale dubbelwandige
'Ion, waarmee de non-stop
rsteek gemaakt moet
e_ /den blijft voorlopig nog
|^ren opgevouwen, want het
het drietal dezer dagen
ft erg mee. Eerst was het
orkaan Anna die roet in
eten gooide. Dit weekein-
ontswerd de droom verstoord
j)r de orkaan Bob, die in de
jlirt van Florida het leven
de war stuurde. De in-
vloed van het natuurver
schijnsel ging verder dan al
leen het zonnige zuiden,
want de luchtstromingen in
de richting van Europa wer
den er danig door in het on
gerede gebracht.
„Wanhopen? Helemaal niet",
zegt Evert Louwman beslist
vanuit St. John's. „We gaan
hier pas weg als het weer
beeld goed en veilig is. Tot
dat het zover is, wachten we
hier af. Een beetje ongedul
dig, dat wel, maar we nemen
nu eenmaal geen risico's",
zegt Louwman, die bena
drukt dat volgens de statistie
ken van de laatste twintig
jaar zich per maand gemid
deld twee kansen voordoen
om een oversteek te wagen.
Vissersplaatsje
Louwman heeft met zijn
vrouw en het echtpaar Brink
zijn intrek genomen in een
houten appartement in het
Canadese vissersplaatsje.
„Het is heel klein hier, maar
uiterst gezellfg. We wachten
desnoods tot eind september
op goed weer en dat is in een
prachtig plaatsje als dit geen
probleem"valdus Louwman.
De ballonvaarder houdt met
zijn metgezellen voorlopig
maar een beetje vakantie,
wat naar zijn zeggen in dit
gebied een prachtige erva
ring is. „De natuur is hier
schitterend en we genieten er
met volle teugen van. Maar
in gedachten blijf je toch
voortdurend met de tocht be
zig, het laat je niet los. Je
blijft elke dag de tocht naar
de weerdienst maken, ho
pend op goede vooruitzich
ten", zegt Louwman.
St. John's heeft een rijke his
torie aan huzarenstukjes. In
deze plaats werd onder meer
een begin gemaakt met het
leggen van de eerste transat
lantische kabel. Bovendien is
hier de eerste, door een
vrouw volbrachte solo-over
steek per vliegtuig van de
Atlantische Oceaan begon
nen.
De Nederlanders halen hun
waagstuk natuurlijk niet uit
in een rieten mandie; daar
leent de „vaarhoogte' van de
ballon (8000 meter) zich niet
voor. Ze hebben een beman
ningscapsule laten bouwen,
die eruit ziet als een grote
oranie botervloot. Prins
Bernhard doopte het vaartuig
in februari al de „Flying
Dutchman". Deze cabine
hangt aan een zogeheten
combinatieballon, gevuld met
helium en hete lucht.
De drie willen zo snel moge
lijk naar Europa varen door
met de ballon op de juiste
hoogte tussen twee depressies
in te „surfen". Henk Brink,
de captain van het team:
„Met één van de depressies
in de rug kunnen we een
snelheid van honderd kilo
meter per uur bereiken. Het
is eigenlijk net een surfplank
en als je even niet oplet en op
het verkeerde moment hoog
te wint of verliest, raak je de
golf kwijt". De ballonvaar-
ders willen over hun tocht
drie a vier dagen doen.
Grondwind
Op 18 juli was het bijna zo
ver. De luchtstromingen wa
ren stabiel, de omstandighe
den derhalve bijna ideaal
op de hinderlijke grondwind
na. De reis moest zes uur
voor vertrek (het drietal
stond klaar om de ballon te
vullen) alsnog worden wor
den afgelast. Een bittere pil
voor de ondernemende Ne
derlanders.
Als één dezer dagen de lucht
stromingen zo goed zijn dat
weer aan het welslagen van
de onderneming gedacht kan
worden, richt het thuisfront
van de ballonvaarders in een
sportcentrum in Badhoeve-
dorp een vluchtleidingscen-
trum in. Van daaruit houden
meteorologen het gebeuren
in de gaten, om in samen
spraak met de Canadese col
lega's in St. John's het sein
voor vertrek te geven.
Zover is het echter nog niet.
Als we de meteorologen mo
gen geloven, zou de „Flying
Dutchman" bij vertrek onder
de huidige omstandigheden
op de Canarische Eilanden
landen en dat is natuurlijk
niet de bedoeling. „We kun
nen de zaken nu eenmaal
niet bespoedigen. Rustig blij
ven dus, geen overhaaste en
onverstandige dingen doen.
We zijn vastbesloten de tocht
tot een goed einde te bren
gen", aldus Louwman.
ARJEN VAN DER SAR
ielvï
Ie vj
ÏANNESBURG De Zuidafrikaanse minister van
zaken, Roelof Botha, heeft gedreigd met
een vrijgeven van een bandopname waarop - volgens
6 td belastend bewijsmateriaal staat voor de Neder-
Ise antropoloog Klaas de Jonge, tenzij de regering
Haag hem weer uitlevert aan Zuid-Afrika.
I >rs zal mijn regering niet aarzelen het vrijgeven van band-
tiut en 'n °verweg'ng te nemen, waarop de heer de Jonge zelf
,U1^lt over welke plannen hij had, wat hij had gedaan en wat
II *ilde gaan doen", aldus Botha.
ninister zei dat Zuid-Afrika zich aan de internationale wet-
nJg heeft gehouden en het beginsel van de onschendbaarheid
^^mbassades heeft geëerbiedigd. Botha: „Het is aan de Neder-
regering om hetzelfde te doen, omdat het een duidelijk
- ^nationaal principe is dat een ambassade geen onderdak ver-
t aan personen die op de lijst van gezochten staat van de
gheidspolitie van de staat waar die ambassade is gevestigd".
Danning in en rond de Nederlandse ambassade in Pretoria,
De Jonge verblijft, is intussen belangrijk opgevoerd. Zeker
en veiligheidsagenten partouilleren rond het gebouw en bo-
pe kamer van De Jonge, op de derde verdieping van het
üw, wordt aanhoudend geboord en gehamerd. Volgens een
dvoerder van de ambassade is het goed mogelijk dat de
xmwing" een etage hoger als doel heeft De Jonge nerveus
hken.
^ns professor John Dugard, docent internationaal recht aan
diversiteit van Witwatersrand in Johannesburg, is de lijn
Pretoria erop aan te dringen dat De Jonge geen recht heeft
feiel in de Nederlandse ambassade op humanitaire gronden,
"voordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in
Haag wilde niet op de laatste ontwikkelingen rond de zaak
ong ingaan.
i üf
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Burgers van wie gegevens worden op
geslagen in registers moeten daarvan op de hoogte
worden gesteld, die gegevens kunnen inzien en verbe
tering ervan eisen. De houder van de persoonsgegevens
moet meedelen welke gegevens zijn opgeslagen, waar
die vandaan zijn gehaald en of zij aan derden verstrekt
zijn. Mensen die door gebruik van onjuiste gegevens of
verkeerd gebruik schade lijden, kunnen die via de
rechter verhalen op de houder van die gegevens.
Deze bepalingen staan in een door de ministers Korthals Altes
(Justitie) en Rietkerk (Binnenlandse Zaken) bij de Kamer inge
diend wetsontwerp Persoonsregistraties. Met het ontwerp ver
vallen twee wetsvoorstellen die eeder over deze zaak werden in
gediend: de Wet op de centrale personenadministratie en de Tij
delijk wet op de aanmelding van geautomatiseerde personenre-
gistraties.
De wet geldt voor alle verzamelingen van persoonsgegevens die
zijn aanlegd met het doel ze regelmatig te raadplegen. Alleen
registraties die voor persoonlijk of huishoudelijk gebruik zijn
vallen buiten de wet, evenals boeken, geschriften, registraties
ten behoeve van de media, verzamelingen onder de Archiefwet,
bij de wet ingestelde openbare registers en registratie ten behoe
ve van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Voor deze regi
straties worden aparte regels gesteld.
De gegevens moeten rechtmatig verkregen zijn. De gegevens
mogen alleen gebruikt worden voor het doel waarvoor ze verza
meld zijn. In dat geval mogen ze ook aan derden worden gege
ven. Er zullen nadere regels worden gesteld over gegevens die
betrekking hebben op godsdienst, levensovertuiging, ras, politie
ke gezindheid, seksualiteit en intiem levensgedrag. Ook voor het
verzamelen van gegevens over medische, psychologische en jus
titionele zaken worden nadere regelingen getroffen.
Bergen op Zoom verdeeld
over opslag kernafval
BERGEN OP ZOOM Twee leden (PvdA en CDA) van het
college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom
vinden dat hun gemeente niet de aangewezen plaats is voor de
vestiging van een bedrijf voor zowel opslag als verwerking van
radio-actief afval. Dit blijkt uit een notitie die burgemeester en
wethouders van Bergen op Zoom gisteren naar buiten hebben
gebracht over de eventuele vestiging in die gemeente van zo'n
bedrijf. Het industrieterrein Noordland in Bergen op Zoom is
door de commissie LOFRA (Locatiekeuze Opslagfaciliteit Radio-
-actief Afval) als een van de twaalf mogelijke lokaties uitgeko-
(ADVERTENTIE)
Ga, vóór u op vakantie gaat, nog even naar uw Rabobank. En regel er in één keer al uw
vakantiezaken. Buitenlands geld, reisverzekeringen, hulpverlening in het buitenland,
reis- en/of Eurocheques, safeloketten.
U gaat dan een stuk geruster op vakantie.
IEMELS
Kinderbescherming niet geinformeerd bij inval
ROTTERDAM De
Raad voor de Kinderbe
scherming in Rotterdam
ontkent ooit te zijn geïn
formeerd over het plan
van justitie om twee Rot
terdamse woongroepen
binnen te vallen.
Volgens woordvoerder A.
Schellenberg van de Raad
heeft het ministerie van justi
tie evenmin .bij de Rotterdam
se kinderbescherming nage
vraagd of dat contact er al dan
niet geweest is. Hij spreekt het
antwoord van minister Kort
hals Altes van Justitie op ka
mervragen daarover tegen.
De minister zei dat de raad
een week voor de inval op de
hoogte was gesteld. „Blijkbaar
heeft de minister zich alleen
laten informeren door het
openbaar ministerie", aldus
Schellenberg.
Bij de inval op 26 april werden
zes kinderen uit de twee Rot
terdamse woongroepen wegge
haald en tijdelijk in kinderte
huizen geplaatst. Volgens Jus
titie werden de kinderen met
„lichamelijke en geestelijke
ondergang" bedreigd.
De Raad voor de Kinderbe
scherming maakte enkele da
gen later bekend het bijzonder
te betreuren dat zij niet van te
voren door Justitie was geïn
formeerd over deze zaak. Het
is volgens Schellenberg nog
nooit eerder voorgekomen dat
de Raad ineens kinderen
kreeg toevertrouwd zonder dat
daarover overleg was ge-
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgenoten
trekken onze verslaggevers
er de komende weken in ei
gen land op uit. Van noord
naar zuid en van west naar
oost doorkruisen zij onze lage
landen om dagelijks een zeer
persoonlijke impressie te ge
ven van zomers vakantiege
not. In sommige gevallen kan
het zelfs een waardevolle tip
zijn voor een dagje uit. Dit
maal ontdekte dagjesmens
Piet Snoeren bijvoorbeeld,
dat er nog andere vennen
zijn dan die van Oisterwijk.
Altijd gedacht dat Kampina
een ijsje was. Een uit de hand
lopend bezoek aan Oisterwijk
echter leert anders. Het zit-
meubilair in deze „parel van
Brabant" blijkt inderdaad
van het massieve, geloogde
eiken te zijn, dat de klop-
klop-reclame belooft, maar
de authentieke Oisterwijkse
bol, die bij de koffie in het
vooruitzicht wordt gesteld,
ontpopt zich als een ordinaire
moorkop. Dat valt tegen en
hetzelfde doen de vennen.
Oisterwijk is „het land der
vennekes", zoals iedere Ne
derlandse dagjesmens weet.
De dichter Bert us Aafjes
heeft ze eens beschreven als
„grote, ernstige ogen", en
precies op die manier lagen
ze ooit zoete jeugdherin
nering van veertig jaar gele
den de ongerepte ziel van
de Kempen te spiegelen.
Sindsdien, zo moet worden
vastgesteld, hebben zich lelij
ke rimpels rond die grote,
ernstige ogen gegroefd: een
warwinkel van wilde paad
jes, door honderdduizenden
gezondheidssandalen in het
breekbare groen uitgetrapt.
Hoewel de oevers van de
vennen officieel gesloten he
ten, heeft olifant toerist toch
kans gezien huis te houden in
deze porseleinkast van moe
der natuur.
Wegwezen, want de kaart
van de streek- VVV Hart van
Brabant biedt alternatieven.
Kampina dus, niet een ijsje,
maar een landgoed. Acht en
twintig blauwe, grillig belijn-
de vlekjes laten zich tellen op
de kaart, ook vennen, en dat
zijn er beduidend wat meer
dan Oisterwijk heeft. Boven
dien is het gebied eigendom
van Natuurmonumenten, zo
dat het betreden aan leden is
voorbehouden. Geen wilde
paadjes hier. Naar alle hori
zonten strekken zich uitgele
zen vergezichten uit. Ieder
een kent wel de Delense Was
in het park De Hoge Veluwe.
Een bekende fabrikant van
camera's en films heeft er
onlangs zelfs een fotografisch
punt van gemaakt. Welnu: bij
de panorama's van Kampina
verbleekt de Delense Was.
Naar het zuiden strekt zich
de vochtige hei uit (vergeet
de rulle laarzen niet), met
een begroeiing van dopheide,
breek been en klokjesgen ti -
aan, zoals bijna nergens in
West-Europa meer voorkomt.
In noordelijke richting, waar
het droger is, golft de struik-
heide weg met zijn opslag
van dennen en berken. En
dan is er nog het kronkelige
dal van de Beerze, een beekje
dat de normalisatiedrift van
ruilverkavelaars heeft weten
te ontglippen. Hier broeden
het korhoen en de wulp nog,
scheren beekjuffers als heli-
koptertjes langs de oevers,
wordt de roep van de sprink-
haanrietzanger gehoord, en
staat het koninginnekruid
anderhalve meter hoog tegen
de hemel.
Kampina is afgeleid van het
Franse woord voor Kempen.
En warempel, nauwelijks het
klaphekje door zoals dat be
kend is van de wildbanen op
de Veluwe, of daar zijn ze al.
Kempische heideschapen, in
alle maten en tinten, tot git
zwart toe. Eigensoortige die
ren zijn het, lang en woest
behaard boven hoge benen,
met een kleine, felle kop
waarin barnstenen ogen
staan, die binnendringers ho
nend .opnemen. Vijftien jaar
geleden werd dit ras nog uit
gestorven gewaand, maar een
veearts uit de buurt van
Eindhoven heeft het met be-
hulp van in Belgische uithoe
ken opgespoorde bloedlijnen
terug weten te fokken, en nu
stoffeert het opnieuw de
Kempische hei. Geen herder
met hond en kluutschop hier,
om de kudde bijeen te hou
den, zoals op de hei van
Drente of de Veluwe. De die
ren grazen in het wild, aldus
de bedreigde heidevegetatie
stofzuigerend van pijpestro
en wollegras. Vandaag echter
hebben ze trek in een hap uit
de banden van de toerfiets,
waarop deze dagjesmens
voortzeult, uit het zadel, uit
de fietstassen. Paniek. De
sterke, gele tanden proberen
zich zelfs in het bidonnetje te
zetten. Dekselse rakkers zijn
het, die zich bij hun voorge
nomen loopwerk door geen
misbaar van de wijs laten
brengen.
Vennen. Ook verderop, meer
zuidelijk, pal tegen de Belgi
sche grens aan, vindt men ze.
Naar Esbeek gaat het, de
poort tot het landgoed De
Utrecht. Hier is de toegang
weer vrij, maar er wordt
vandaag slechts spaarzaam
gebruik van gemaakt. De
dagjesmensen zijn halverwe-
fe het recreatiepark Beekse
'ergen gekomen en daar
vermoedelijk blijven hangen.
Dus heeft de boswachter, die
natuurslijpers uit het vogel
reservaat De Flaas moet ive-
ren, alle tijd voor een praatje.
Breed probeert hij uit te wei
den over de talingen en kui-
feenden, de futen en dodaar-
zen, de zeldzame zwarte
stern zelfs en de ijsvogel, die
hier fourageren, maar meer
dan eens wordt hij over
schreeuwd door zwermen
kokmeeuwen, die krijsend
opwieken of neerstrijken. De
kokmeeuwen zijn een pro
bleem, zucht de boswachter.
De rappen van de lucht
noemt hij ze, want ze hebben
ontdekt dat ze op de vuilnis
belten van de omliggende
dorpjes gemakkelijk aan de
kost kunnen komen, en bij
gevolg gigantische kolonies
gevormd. Van nature zijn de
vennen, hoofdzakelijk gevuld
met regenwater, zo voedse-
larm, dat er slechts een zeer
aangepaste, dus karakteristie
ke vegetatie kan gedijen.
Denk aan de rode zonne
dauw, die zijn voedsel niet
eens uit het water betrekt,
maar uit de lucht, in de vorm
van insecten. Het is een vlee
setend plantje. Maar de gi
gantische hoeveelheden mest,
die de meeuwenkolonies af
scheiden, maken de vennen
steeds voedselrijker. Er be
ginnen biezen in te groeien,
lisdodden, riet en zelfs strui
ken als die van de gagel. De
zeldzame, oorspronkelijke
plantegroei waarvan vooral
de sieralg vermelding ver
dient, wordt verdrongen. De
vennen woekeren dicht. Tot
zover een bezorgde boswach
ter. Meeuwen in de porse
leinkast van moeder natuur,
het is weer eens wat anders.
