TAFEL Rabbijnen door de knieën voor Falasha's HTTïïTl kerk en wereld „Zicht op priesterschap in Nederland vertroebeld Jamani, spijkerharde maar goudeerlijke bedoeïen ficidóeSomm;1 Gelijke behandeling weer ACHTERGROND CcicbcSomant WOENSDAG 24 JULI 1985 PAG]. -JK Predikanten niet tuk op katalysator Koop meer milieuvriendelijke auto's met katalysator. Deze op roep heeft de gedelegeerde voor het milieu van de protestantse kerk in het noordelijke Elbegebied, Winfried Hohlfeld, giste ren gericht tot de predikanten en kerkelijke medewerkers in Noord-Duitsland. Hohlfeld herinnerde eraan dat de evangeli sche kerk in het noordelijk Elbegebied predikanten en kerke lijke medewerkers de mogelijkheid biedt een gunstige lening af te sluiten bij de aankoop van een auto met katalysator. Tot nu toe hebben maar drie van de 1300 predikanten in Noord-Duits land laten weten een auto met katalysator te willen kopen. Verbod op sekten gevraagd in Afrika Godsdienstige sekten uit het buitenland moeten in Afrika wor den verboden. Dat is de mening van dr. Zablon Nthamburi, methodistisch predikant en secretaris van de vereniging van theologische instellingen in Oost-Afrika. Volgens ds. Nthambu ri brengen „geïmporteerde" sekten het culturele, sociale en geestelijke fundament van het Afrikaanse continent grote schade toe. Hij wijst erop dat in landen als Kenya, Zimbabwe en Zuid-Afrika waar de sekten zeer actief zijn, de traditionele kerken in aanzienlijke mate zijn verzwakt en dat buitenlandse sekten een steunpilaar zijn van het apartheidsregime in Zuid- -Afrika. Men kan beter sneuvelen dan sterven van angst. Het Israëlisch Opperrab binaat heeft na tussen komst van premier Shi mon Peres een soepeler houding aangenomen ten aanzien van de Ethiopi sche joden, de Falasha's. De Falasha's protesteerden vorige week tegen het beke ringsritueel dat ze volgens de rabbi's moesten ondergaan. Ze beschouwden dit als een belediging, omdat volgens de Falasha-traditie hun gemeen schap dateert uit de tijd van koning Salomo en de konin gin van Sheba. In een onder houd met vertegenwoordi gers van de Ethiopiërs be loofde premier Peres in het conflict te zullen bemiddelen. In de gemeenschappelijke verklaring die gisteren door Peres en de twee Opper-Rab- bi's werd uitgegeven, wordt gezegd dat de Falasha's als een integraal onderdeel van het joodse volk zullen wor den beschouwd, en behan deld worden als iedere ande re joodse immigrant. Ze be hoeven nu alleen nog een be keringsritueel te ondergaan als ze in Israël willen trou wen en er twijfels bestaan over hun joods-zijn. Joodse moeder In de joodse traditie worden alleen de afstammelingen van een joodse moeder als ioods beschouwd. Opper-rab- bi's Avraham Shapiro en Mordechai Eliahu zeiden vo rige week tegen verslagge vers dat de Falasha's als ge meenschap wel als joods wor den beschouwd, maar dat er twijfel bestaat over de joods heid van individuen, omdat niet bekend is of er door hu welijken vermenging is opge treden. Volgens het compromis-VQor- stel zullen de Ethiopische re ligieuze leiders worden inge schakeld om te adviseren als de Falasha's willen trouwen. Falasha-vrouwen in een opvangcentrum in Arad, in het zuiden van Israel. Het verlies van het ge voel voor de betekenis van de priesterwijding zou wel eens een belang rijke oorzaak kunnen zijn voor het moeizame verloop van het bezoek van paus Johannes Pau- lus II aan Nederland. Deze opvatting verkon digde aartsbisschop John R. Roach van St. Paul en Minneapolis in de Ame rikaanse staat Minnesota bij een eucharistievie ring, waarin hij een aan tal priesters wijdde. Aartsbisschop Roach, die van 1980 tot 1983 voorzitter was van de Amerikaanse RK bis schoppenconferentie, zei dat kardinaal Willebrands hem enkele jaren geleden had verteld dat de Nederlandse katholieken hun respect voor het speciale karakter van de priesterwijding hadden ver loren. Volgens Willebrands zou dat het gevolg zijn ge weest van het „romantise ren" van het priesterschap van alle gelovigen. Roach sprak als zijn overtui ging uit dat van alle gedoopte christenen mag worden ver wacht dat zij een priesterlijke functie uitoefenen, maar dat „het essentiële werk van de heiliging" niet zal geschieden zonder het priesterschap van gewijde personen. Het is be langrijk dat wij ons niet in verwarring laten brengen, al dus Roach. „De speciale iden titeit als priester geeft ons ge'en bijzonder privilege, maar maakt duidelijk wie we zijn, wie we vertegenwoordi gen en wat onze zending is. Bovendien is de identiteit van priester niet oppervlak kig. Het is geen identiteit waarover je slechts een deel van de dag beschikt", aldus Roach. M.W.WI.I.N,! Nederlandse Hervormde Kerk Bedankt' voor Harlingen, J.Folkertsma te Leeuwar- den-Huizum. Gereformeerde Kerken Aangenomen naar Harder wijk, K.T.Vaatstra te Ridder kerk. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Bedankt voor Zuidwolde in combinatie met Ruinerwol- de-Koekange, J.Luiten te Alkmaar. Christelijk Gereformeerde Kerken Beroepen te Oud Vossemeer in combinatie met Tholen, L.W.van der Meij te Zaam- slag. Kerkelijke medewerkers in Chili bedreigd De Belgische pater Guido Peeters is één van de naar schatting 200 personen, die de afgelopen maanden in Chili met de dood zijn be dreigd. Dit blijkt uit mede delingen in de jongste uit gave van het Chileense kerkelijk blad „Solidari- dad". Volgens dit blad zijn de aan hangers van het bewind van generaal Augusto Pinochet bezig met een grootscheepse intimidatiecampagne, die zich vooral richt tegen ker kelijke leiders en pastorale werkers. De campagne omvat niet al leen doodsbedreigingen maar ook kortstondige ontvoerin gen én mishandelingen. Leu zen waarin de dood van de „rode priester" uit België werd geëist, werden geschil derd bij de ingang van het bisschoppelijk paleis van Santiago. Opvallend is vol gens het blad dat dit onge straft kan gebeuren in een wijk waarin tal van gebou wen bij de strijdkrachten in gebruik zijn. Pater Peeters leidt al vele ja ren een parochie in de krot tenwijk La Legua te Santia go, waar onlangs één van zijn pastorale werkers werd ont voerd en mishandeld. Het se cretariaat van „Solidaridad" in Santiago ontving de eerste helft van dit jaar 176 klach ten van mensen die bedreigd zijn. In 1983 bedroeg dat aan tal 45 en vorig jaar 129. De afgelopen weken is het aan tal intimidatiegevallen nog fors toegenomen. Spek- karnemelksaus met sperziebonen en aardappelen - citroenkwark Nodig voor twee: 300 g vet rookspek, 15 g bloem, 2.5 dl karnemelk, zout; 0.5 - 1 kg aardappelen; 0.5 kg sperziebonen, zout; 225 g kwark, 1 dl melk, 1 citroen, limonadesiroop naar smaak. Spek-karnemelksaus met sperziebonen en aardappelen is een ouderwetse combina tie, die verrassend lekker smaakt. Begin met het uit hakken van het spek: snijd er het zwoerd af, verdeel het in flinke dobbelstenen en zet het op in de braadpan zonder vet en met deksel. Bak het spek op een kleine pit lang zaam uit, het wordt dan mooi en ruikt niet zo sterk. Reken er zeker een half uur voor en bak het spek op het laatst zonder deksel en op een gro ter vuur goudbruin. Kook tegen de tijd dat het spek klaar is de saus: meng in de pan de bloem aan met weinig karnemelk, roer tot alle klontjes weg zijn en voeg dan de rest van de karne melk toe. Breng het mengsel al roerende aan de kook en laat de saus een minuut zacht doorkoken. Voeg vervolgens het spek toe met per persoon een lepel spekvet. Maak de saus op smaak af met zout en zet haar direkt op tafel, zodat het spek knapperig blijft. Overblijvend spekvet kan la ter gebruikt worden voor het bakken van aardappelen of eieren, het blijft lang goed. Kook de sperziebonen in twintig minuten gaar in wei nig water met zout, giet ze af en geef ze zö bij de saus en aardappelen. Halveer de citroen, snijd er een schijf af en pers de rest van de vrucht uit. Meng kwark, melk en citroensap. Vul schaaltjes laagsgewijs met het kwarkmengsel en de limonadesiroop. Halveer de schijf citroen, snijd het vruchtvlees in het midden tot op de schil in en steek op elk schaaltje een halve schijf. JEANNE SAOEDISCHE OLIEMINISTER SYMBOOL VAN OPEC RIADH „Spijkerhard, maar zo eerlijk als goud". Zo typeert een interna tionale olieproducent de man die eigenlijk nooit de lof heeft gekregen die hij verdient: sjeik Jamani van Saoedi-Arabië, de man die op een eerlijke manier zijn brood ver dient in een land, waar het smeergeld rijkelijk vloeit. Zijn beginkapitaal voor namelijk land mag hij dan in de jaren zestig en zeventig cadeau hebben gekregen van koning Feisal, die Jamani als een zoon beschouwde. Maar wat hij op dit moment extra verdient buiten zijn sala ris als minister is het re sultaat van hard werken en slimme investeringen. Jama ni en de broer van zijn eerste vrouw, een arts, zijn geza menlijk eigenaar van een aantal medische klinieken en van een papierfabriek, die onder andere de gesluierde vrouwen van het Saoedische koninkrijk voorziet van tam pons. De afgelopen tien jaar heeft de westerse visie op 's we relds bekendste olieminister een transformatie ondergaan. Toen Jamani naar aanleiding van de eerste OPEC-prijzen- slag in 1973 voor het eerst op onze tv-schermen verscheen, compleet met flapperende ge waden, vingersnoer en baardje, leek hij de belicha ming van een bedoeïnen- sjeik te zijn. Al gauw bleek dat „sjeikh" een eretitel was en werd hij bestempeld als een omhooggevallen opportu nist; een weinig accurate be schrijving van een man wiens vader een uitstekende rechter was en wiens groot vader de hoogste rechterlijke post bekleedde toen de Tur ken nog over Saoedi-Arabië heersten. Reputatie Het grappige van het wester se beeld van Jamani is dat hoewel hij sociaal in status is gedaald (geen echte sjeikh), zijn politieke reputatie een enorme vlucht heeft geno men. In de dagen van de eer ste oliecrisis werd hij nog ge zien als niet veel beter dan in een boernoes gehulde band iet. Sinds die tijd is het Wes ten echter langzamerhand tot de conclusie gekomen dat men beter af is met Jamani in de OPEC, dan met wie dan ook. Het was tenslotte Saoedi-Arabië dat zich ver zette tegen de sjah van Iran na de Arabisch-Israëlische oorlog in 1973 en zo wist te bereiken dat de olieprijs in plaats van vertienvoudigd, maar „slechts" vier maal zo hoog werd. Het waren ook de Saoedi's die weigerden mee te doen aan de enorme prijs stijgingen van de andere OPEC-landen in 1979, en die, op het moment dat de prijzen weer begonnen te dalen, zorgden voor een langzame in plaats van een te abrupte prijsdaling. Sjeikh Jamani is opgegroeid in Mekka, de stad die in wes terse oren misschien een exo tische en verre klank heeft, maar als pelgrimsoord een van de meest kosmopolitische centra in het Midden-Oosten is. Dit verklaart misschien Jamani's persoonlijke instel ling. Hij is het levende bewijs voor het idee dat wanneer er maar genoeg tijd en geld be schikbaar is, „zij" uiteindelijk net zo zullen worden als „wij". Jamani werkt net zo hard als zijn westerse colle ga's; zijn privé-secretaris is een Britse edelman en zijn lijfwacht bestaat uit ex-SAS leden. Zijn oudste zoon is pas afgestudeerd aan een Ameri kaanse universiteit, zijn twee dochters uit zijn eerste huwe lijk hebben een gedeelte van hun opleiding in het Westen volbracht en een van hen is getrouwd met een Pakistani iets dat voor inwoners van de Golfstaten onbegrijpe lijk is. De meeste Pakistani in de Golfstaten zijn immers immigranten, arbeiders die op dezelfde trede van de soci ale ladder staan als de Turk se gastarbeiders in Neder land. Dit alles maakt sjeikh Jama ni extra kwetsbaar in de Arabische wereld. Funda mentalisten beschouwen hem als een op het Westen gerich te intellectueel en radicalen beschuldigen hem ervan een Amerikaanse pion te zijn. Persoonlijkheid Noch het westerse noch het Arabische beeld doen recht aan de complexe persoonlijk heid van Jamani. Hij mag Sjeikh Jamani in een dringend telefoongesprek met zijn Saoedische thuisfront tijdens de OPEC-conferentie in We nen, die afgelopen maandag is begonnen. zich tegenwoordig dan in westers pakken kleden; hij heeft altijd geroepen dat hij '„in zijn hart een bedoeïen is". Het is ook maar de vraag of Jamani inderdaad zo'n grote vriend of stroman van het Westen is. Jamani is vooral ambtenaar en dan in het bijzonder een ambtenaar van de Saoedische koninklij ke familie. Het verhaal doet de ronde dat hij altijd opstaat wanneer hij met koning Fahd telefooneert. Zoals elke gewetensvolle ambtenaar, zal Jamani doen wat hij denkt dat goed is voor zijn land. Hij was een van de oprichters van de Or ganisatie van Arabische Olie producerende Landen en de voornaamste architect van de samenwerkingsverdragen van 1972, waardoor de Golfs taten een aandeel van 25 pro cent in de buitenlandse olie- maatschppijen in de Golf konden kopen. Sinds 1973 komen de belan gen van het Westen en Saoe di-Arabië grotendeels over een. Wanneer je Venezuela's enorme voorraad ruwe olie buiten beschouwing laat, be schikt Saoedi-Arabië over meer dan een kwart van de wereld-olievoorraad. Olie is echter de enige natuurlijke grondstof die het land heeft en het is daarom niet ver wonderlijk dat de Saoedi's zich in de jaren zeventig en en het begin van de jaren tachtig zijn blijven verzetten tegen een te grote stijging van de olieprijs: wanneer de prijs te hoog wordt en de we reld andere en goedkopere energiebronnen zou moeten zoeken, dan loopt het land de kans dat zijn enorme olie voorraden niets meer waard zijn. Bovendien heeft Saoedi- Arabië veel geld in het Wes ten geïnvesteerd. Een finan ciële crisis als gevolg van een scherpe stijging of daling van de olieprijs zou voor het land net zo schadelijk zijn als voor de Westerse landen. Het probleem waar Jamani zich op dit moment voor ge steld ziet, is dat de belangen op lange termijn van het ko ninkrijk niet meer parallel lopen met het huidige beleid van de heersende elite. Het terugschroeven van de Saoe dische olieproduktie, dat er voor zorgde dat de prijs lang zaam kon dalen, heeft de economische planning van het land grondig in de war gebracht. Het is geen geheim dat de re latie tussen sjeik Jamani en koning Fahd niet zo vriend schappelijk is als die tussen Jamani en de in 1975 ver moorde koning Feisal. Dit maakt de minister kwets baarder voor de groeiende kritiek die sommige Saoedi's op zijn beleid hebben. Som migen denken zelfs dat Saoe di-Arabië er beter aan zou doen zich terug te trekken uit de OPEC. Jamani heeft tegenwoordig ook niet zoveel vrijheid van handelen als hij onder Feisal had. Koning Fahd stelt bij zonder veel belangstelling in het politieke beleid van zijn land. Begin dit jaar waar schuwde Fahd op een infor mele bijeenkomst van OPEC- minister in Taïf dat Saoedi- Arabië niet eeuwig door kon blijven gaan met het beper ken van haar olieproduktie als compensatie voor de over- produktie van andere OPEC- staten. Sjeikh Jamani realiseert zich maar al te goed wat de gevol gen hiervan kunnen zijn. Volgens berichten uit de olie- industrie probeert Jamani zijn bazen over te halen tot eind september niet meer dan 2,5 miljoen vaten olie per dag te produceren. Na sep tember zou de naderende winter de oliemaatschappijen op het noordelijke halfrond weer dwingen tot het aanvul len van hun voorraad, en kan de olieproduktie bijge steld worden. De komende maanden zal niet alleen blij ken of de OPEC de ennorme druk van buitenaf kan weer staan, maar ook of haar be kendste minister de druk kan weerstaan die er op hém wordt uitgeoefend. Het lijkt erop dat het lot van de orga nisatie en het lot van de man die daarvan het symbool ge worden is, zeer nauw met el kaar samenhangen. JOHN HOOPER Copyright The Guardian Pag. 6: Klynveld Kraayen- hof neemt OPEC-produktie onder de loep INDERTIJD zijn CDA en VVD overeengekomen, dat 4n a binet vóór 1 juli van dit jaar een wetsontwerp zou indjxel waarin allerlei vormen van discriminatie zouden w{ehe: verboden. Die datum is verstreken zonder dat er een* er rond voorstel op tafel ligt, maar het kabinet heeft nog,]*? de bedoeling binnen niet al te lange tijd met zo'n voorde komen. De VVD-fractie in de Tweede Kamer echter|ijvl< haast en is deze week met een notitie gekomen, die alsvan dient voor een initiatief-wetsontwerp. Dat wordt ingeonv indien het kabinet niet snel zelf met een ontwerp-wel™^, de draad komt. '|ich Tijdens het eerste kabinet-Van Agt heeft de toemT minister van justitie De Ruijter (CDA) al een vooron'OK ingediend, maar de notitie die de VVD nu heeft gejtei ceerd, gaat aanzienlijk verder. Op zichzelf is een brede pak wel te waarderen; zo mogelijk moet elke vorm va criminatie immers worden tegengegaan. TEGEN het voorontwerp van het eerste kabinet-Van 1 al veel verzet gerezen vanuit christelijke kring. Mepn daarin een aantasting van de vrijheid van onderwijs, -tzt schoolbesturen leerkrachten op grond van hun se t,j, geaardheid niet meer zouden kunnen weren. De wet gasoi behandeling dreigde een ander grondrecht te ondergjiun de vrijheid van godsdienst. Mei erst NADAT binnen het CDA indertijd verzet was gerezenÉodi de bereidheid mee te werken aan het legaliseren vpela abortus, heeft die partij het nu ook moeilijk met onder'*-" van de in voorbereiding zijnde wet gelijke behandeling1^ het oog op de naderende verkiezingen is het CDA er bjginj dien veel aan gelegen zich op een aantal terreinen duifs te te onderscheiden van zijn VVD-coalitiepartner. Sametr ir de PvdA stellen de liberalen zich immers traditiegetroipnd het punt van de zedelijkheidswetgeving aanzienlijk libèf), ser °P- len laar TEGEN deze achtergrond is het verklaarbaar, dat het( v weinig voelt voor de VVD-eis geen uitzonderingen oP®. discriminatieverbod toe te staan aan instellingen die ofyezt van hun levensbeschouwelijke grondslag homofilie (eij___ halve zonodig ook homofiele medewerkers) afwijzen ene grondrecht (gelijke behandeling) dreigt op die man"^ conflict te komen met andere (godsdienstvrijheid, vr«£| van vereniging en vrijheid van onderwijs). J m hh sexuelen veelvuldig gediscrimineerd. Een meer tol&an' houding tegenover deze bevolkingsgroep is op de foei. plaats een mentaliteitskwestie. Dat ontslaat onze volkszin s genwoordigers echter niet van de plicht te trachten dij vc via wetgeving gestalte te geven, zonder dat daarbij aPies belangrijke grondrechten in het gedrang komen. Met L vindingrijkheid moet toch een werkbaar compromis totUisc zijn te brengen. Over de basis van de wet gelijke behancar. zijn de coalitiegenoten het immers eens. Terecht stelllen zich op het standpunt, dat er niet gediscrimineerd mag*00; den door de overheid tegenover haar burgers, evenmfw' tussen burgers en maatschappelijke groeperingen ondetjj^ In naam van het christendom is en wordt jegens Warm DE BILT Het zonnige en warme weer duurt ook mor gen nog voort. Verwacht wordt dat vrijdag aan het mooie weer alweer een einde komt. Het hogedrukgebied, dat het weer in onze omgeving be paalt, trekt naar midden-Euro pa. Tussen dit hogedrukgebied en een depressie boven de oceaan komt boven de Golf van Biscaje en Frankrijk een zuid tot zuidwestelijke stro ming opgang. In deze stroming zal een onweersstoring mee trekken. Vrijdag kunnen de eerste on weersbuien ons land bereiken. De depressie boven de oceaan trekt de komende dagen naar west-Europa en zal zaterdag dichtbij ons land liggen. Dan is niet alleen de kans op regen en onweer groot, maar treedt ook een flinke afkoeling op. Iels Zuid-Scandinavie: droog en p^-jm met zon. Middagtemperatuur. veer 20 graden. "t. bij Britse Eilanden: af en toe trs vooral in Engeland regen «me weersbuien. Middagtemperatn,n in noord-Schotland tot 20 graj.;.- zuidwest-F Benelux: regen- en onweersbu overgang naar koel weer. J Duitsland: vrijdag nog op de i plaatsen zonnig en warm, Za regen- en onweersbuien, regen- en uni door afkoeling. Weersvooruitzichten diverse Frankrijk: regen- en onweert vooral vrijdag, gevolgd door afkoeling. N Alpengebied: vrijdag in Zwits? en zaterdag in Oostenrijk regipt onweersbuien, gevolgd door n hng' inje Portugal en Spanje: periodeitel( zon, in het noorden enkele reg onweersbuien. Minder warm,' dagtemperatuur van 20 aaie noordkust tot 30 graden aan deprl dé. SaL irb Italië en de Joegoslavische kusjm: nig en warm met middagteni j tuur rond 30 graden, maar noorden kans op onweer en et Q kele onweersbui. MiddagtempeL van 22 graden in noordwest-Iv <1 P North Sea Paul Acket moet zich niet la ten afschrikken door mensen, die het North Sea Jazz Festi val verafschuwen en hem en Den Haag zelfs dit succes niet gunnen. Hij moet doorgaan. De hele wereld spreekt over het Festival. Wij hebben geno ten en zijn volgend jaar weer op het festival present. B. Strik, DEN HAAG. FNV- Campagne Het wordt de hoogste tijd dat de leden van de FNV de ogen openen nu met hun drie mil joen gulden aktie gevoerd gaat worden tegen het kabinet van VVD en CDA. Uit een NIPO- onderzoek is gebleken dat ve len het niet eens zijn met deze campagne. Daarom mensen: stap uit dat FNV. Ga over ■naar het CNV of bedank! We weten allemaal dat als de PvdA mee gaat regeren er misschien weer miljoenen uit gedeeld gaan worden en dat wij dan weer krom moeten lig gen. We hebben het momen teel immers zo slecht nog niet. Vooral de jongeren moeten de ogen openhouden. De wereld is al genoeg naar links afge dwaald. Wees waakzaam! K. IJssels, LISSE. Zoekende jeugd In de rubriek „Kerk en We reld" gaf prof. dr. K. Runia een aangrijpend inzicht in de nood van de jeugd „die iets méér zocht, maar alleen niet wist waar". De meest schok kende konstatering lag in het: „niet weten waar". Want nu was een beschuldiging iet onze nalatigheid. Het isjd mer dat de geleerde profjhii voorbij ging aan het pa» he zoek. De paus heeft de jn er onophoudelijk op gevl waar te zoeken. Daarom il goed nog eens een recenté spraak van de paus in hr nering te brengen waarbij- zei: „Alleen wanneer de haar zelfvertrouwen worijl ruggegeven en zij een van hoop krijgt, kan zij zi<E de toekomst oriënteren!} haar creativiteit uitdaag! haar enthousiasme weel laat leven". Wanneer de jf ons echt ter harte gaat, r we haar een andere kwa^ van het leven verkopenbll wat we tot nu toe deden, de jongeren van alles tet ven" om te „hebben". De liteit van het leven wordtL*. gereikt in de boodscha) van de paus. In het nadeelty de jeugd wordt daar nietsll gedaan. Die profeet van O godsdienst wordt in onze 4 kerk te weinig serieus g men. Tot schade van de j die de ene ware grondsla Christus niet te weten koj H. Rutges, DEN. HAAG 1A

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2