1
Üijna alle wijn- exporteurs
ietrokken bij schandaal
dagjes
mens
rtortere wachttijd maakt hartluchtbrug overbodig
Commissie-AIbeda
wil hoger loon
verkeersleiders
FNV boekt
ledenwinst
Premie ziektekosten mag omhoog
Pleidooi voor advies
orgaan rechterlijke macht
OOSTENRIJK GEEFT TOE:
oord-Holland wil directe
ulp aan Derde Wereld
Dagboek
van een
DINSDAG 16IUU 1985 PAGINA 3
Valse
passen
Plaatsvervangend
commandant van de
brigade-Schiphol. P.
Verdonk. toont een
stapeltje van de 245
vervalste paspoorten
die in de eerste helft
van dit jaar in beslag
zijn genomen.
Acht en veertig daar
van waren van ge
vluchte Tamils. De ma
rechaussee weigerde
in het eerste halfjaar
874 mensen de toe
gang tot ons land. Ook
daar waren veel Tamils
bij.
KEMELS
UTRECHT De ziekte
kostenverzekeraars mo
gen per 1 januari 1986
hun premies verhogen.
Volgens het KLOZ, de
organisatie van de ver
zekeraars, heeft staatsse
cretaris Van Zeil (Eco-
nomisché Zaken) daar
voor toestemming gege
ven. Hoe groot de ver
hoging wordt, is nog
niet bekend.
De verzekeringsmaat
schappijen mogen de kos
ten van hun bijdragen aan
de vrijwilige ziekenfonds
verzekering doorbereke
nen. Het gaat daarbij in
1986 om een bedrag van
180 miljoen per jaar. Die
bijdrage wordt sinds 1984
gegeven ter compensatie
van verschillen in het ver
zekerdenbestand.
Het vrijwillig ziekenfonds
telt relatief veel meer
„slechte risico's" dan de
particuliere maatschappij
en, omdat het niemand
mag weigeren en bijvoor
beeld ook geen leeftijd
stoeslagen en kortingen
voor jongeren kent.
NENLAND
£cidóe0owtant
rootscheepse
sunfraude ontdekt
PHEN De politiekorpsen van Apel-
Kn, Zutphen en de rijkspolitie in Vorden
farnsveld hebben in samenwerking met
Fiscale Fraude Team Gelderland een
kcheepse belasting- en steunfraude ont-
j In totaal 15 mensen uit Zutphen en
isveld zijn aangehouden die naar schat-
•en onrechte zeshonderdduizend gulden
id ontvingen. Ondertussen handelden
verschillende soorten goederen die
lamelijk aan landbouwers werden ver-
Tijdens het drie maanden durend on-
k kwam tevens vast te staan dat onder
geen omzetbelasting over de verkochte
iootn 's af8edra8en- De schade daardoor
^bracht aan de schatkist beloopt even-
:wer|enkele tonnen,
jnen
Man besmet bijna 100
dorpsgenoten met tbc
BEEKBERGEN Een onderzoek naar
longtuberculose in het Gelderse Beek
bergen heeft als voorlopig resultaat op
geleverd dat iets minder dan honderd
mensen met de tuberculose-bacil be
smet zijn geraakt. Dat is gisteren mee
gedeeld door dr. W. Wijk, arts van het
consultatiebureau voor tbc in Apel
doorn. Volgens de arts zijn deze perso
nen niet ziek en leveren geen besmet
tingsgevaar voor anderen op. Zij kwa
men in aanraking met een 37-jarige in
woner van Beekbergen, bij wie op 6
mei van dit jaar open tb werd ontdekt.
De man had intensieve sociale contac
ten, waardoor het nodig bleek op vrij
grote schaal een bevolkingsonderzoek
uit te voeren.
DEN HAAG De Staatscommissie
Herziening Rechterlijke Organisatie
wil dat er een Raad voor de Rechter
lijke Macht komt. De Raad zou be
last moeten worden met werving, se
lectie en opleiding en zou adviseren
de bevoegdheden moeten krijgen op
het gebied van de benoemingen bin
nen de rechterlijke macht.
Dat staat in het tweede deel van het
eindrapport van de staatscommissie
aan minister van justitie Korthals
Altes. Met dit rapport heeft de com
missie, die in 1976 met haar werk
begon, haar werkzaamheden beëin
digd.
De Raad voor de Rechterlijke Macht
zou volgens de staatscommissie moe
ten bestaan uit twaalf leden. Zes
zouden afkomstig moeten zijn uit de
rechterlijke macht, onder wie de
voorzitter; twee personen moeten
aangewezen worden door de Tweede
Kamer; twee moeten afkomstig zijn
uit de advocatuur en twee uit de we
tenschap of maatschappelijke organi
saties die betrokken zijn bij de
rechtspleging. Alleen de voorzitter
moet een volledige dagtaak hebben
en de Nederlandse Vereniging voor
Rechtspraak en de Nederlandse orde
van Advocaten moeten een aanbeve-
lingsrecht krijgen.
50: CF
,i "%olg van de voorpagina)
8 1 HAAG De Oos-
ve|jkse minister van
ctuilbouw, Günther Hai-
arde) heeft gisteren toege-
d dat bijna alle dertig
Wenrijkse wijnexpor-
lezeijs betrokken zijn bij de
henging van Oosten-
Vlacée wijn met diëthy-
elijlqglycol. Aanvankelijk
st-fen de autoriteiten dat
jom het werk van en-
wofeen zou gaan.
Volgens een grote wijn-produ
cent, Dieter Habenauer, is ook
een aantal boeren bij het
schandaal betrokken, omdat ze
certificaten die de kwaliteit
van de wijn garanderen, heb
ben verkocht aan exporteurs.
Die gebruikten de certificaten
om versneden wijn op de
markt te brengen in de hoe
veelheden die op de certifca-
ten stonden vermeld. De certi
ficaten werden verkocht na de
controle door de rijksinspec
teurs. Volgens Habeauer heeft
deze praktijk jaren bestaan. Bij
de keuringsdiensten in ons
land werden de afgelopen da
gen af en toe flessen aange
troffen waarop verschillende
etiketten waren geplakt ter
wijl er dezelfde wijn inzit.
Het wijnschandaal heeft in
West-Duitsland een politiek
vervolg gekregen. De opposi
tionele SPD beschuldigde de
regering ervan het publiek te
laat te hebben ingelicht over
de gevaren. De partij heeft een
debat aangevraagd in het par
lement en eist volledige open
baarmaking door het ministe
rie van gezondheid van alle
gegevens die betrekking heb
ben op het schandaal. Onder
tussen ruziën de Bondsrepu
bliek en Oostenrijk over de
datum waarop Bonn door We
nen op de hoogte is gebracht
van het bestaan van vergiftig
de Oostenrijkse wijnen. Oos
tenrijk zegt dat het de Bonds
republiek al begin april op de
hoogte heeft gesteld. De West-
duitse regering daarentegen
houdt vol, dat dit pas eind mei
is gebeurd.
Die beslissing is voor een be
langrijk deel ingegeven door
het succes van de zogenoem
de Dotter-methode bij ver
stopte kransslagaders, zestig
procent van alle hart-opera-
ties. Daarbij wordt via de lies
een catheder naar de ver
stopte kransvaten geleid.
Aan het eind daarvan zit een
ballonnetje dat bij elke ver
nauwing kan worden opge
blazen, waardoor de vaten
verruimd worden. Twee van
de drie patiënten kan met
deze techniek worden gehol
pen. De voordelen zijn dat de
patiënt maar drie dagen in
het ziekenhuis hoeft te lig
gen en dat de kosten slechts
5000 gulden bedragen. Een
„normale" ingreep aan de
kransslagader kost nog altijd
zo'n 16.000 gulden.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De lucht
verkeersleiders op Schip
hol moeten een loonsver
hoging krijgen van tien
tot 12,5 procent netto. Een
dergelijke loonsverhoging
is gerechtvaardigd totdat
de taken van de verkeers
leiders naar Eurocontrol
in Beek gaan. Bovendien
valt de loonsverhoging op
basis van het nijpende
personeelstekort op Schip
hol te verdedigen.
De commissie-Albeda heeft dit
de vakbonden en de Rijks
luchtvaartdienst (RLD) laten
weten. Het voorstel Albeda is
een compromisvoorstel. Op 24
mei zetten de luchtverkeerlei-
ders hun looneisen kracht bij
door het vliegverkeer op
Schiphol lam te leggen. Daar
na werd overeengekomen het
geschil aan de commissie Al
beda voor te leggen.
Het voorstel van Albeda komt
in de richting van de vakbon
den. De bonden eisten salari
saanpassingen vanaf 12,5 pro
cent omhoog. De RLD was in
laatste instantie niet bereid
verder te gaan dan een bruto
loonsverhoging van 7,5 pro
cent, omgerekend vier procent
netto. De loonsverhoging zou
vooruitlopen op de overheve
ling van taken naar Eurocon
trol of het afstoten van de ver
keersleiders naar een particu
lier
Aanstaande donderdag komen
alle partijen weer bijeen om
over de zaak te praten. De
RLD is vooralsnog niet bereid
met de voorstellen in te stem
men.
UTRECHT Het afkalvende ledenbestand van de vakbewe
ging lijkt tot staan te zijn gebracht. De FNV heeft zelfs het twee
de kwartaal afgesloten met een bescheiden ledenwinst van netto
1800. De grote hausse van nieuwe leden kwam tot stand bij de
Bouw- en Houtbond FNV en de Voedingsbond FNV. Vooral
door de afgelopen CAO-acties in de bouw konden 1200 nieuwe
leden worden ingeschreven, waardoor het ledenbestand van de
bouwbond op 145.600 kwam. Het CNV kende minder ledenver
lies: 245 tegen 1200 in het eerste kwartaal. Ook hier steeg het
ledenaantal van de Hout- en Bouwbond CNV (plus 500) dank zij
de CAO-acties.
3 te# HAAG Hartpa-
iiten die op korte ter-
^aa4 moeten worden geo
fferd, hoeven niet lan-
idinPt te wijken naar het
'doojenland. De capaciteit
;n i^ederland is de laatste
n. lil zodanig toegenomen,
weei de wachttijden dras-
es zijn teruggebracht,
middeld moet een pa-
»de
tiënt die niet voor een
spoedingreep in aanmer
king komt, maximaal drie
maanden wachten. Voor
de Nederlandse Hartpa
tiënten Vereniging (NHV)
is die ontwikkeling aan
leiding de hartluchtbrug
naar Londen per 1 augus
tus op te heffen. Het geld
zal nu worden gebruikt
voor een eigen vakantie-
centrum in een nog nader
te bepalen plaats.
De hartluchtbruggen werden
in het leven geroepen omdat
veel patiënten niet lang wil
den of konden wachten op
een ingreep. In de afgelopen
jaren weken er door bemid
deling van de NHV 686 pa
tiënten uit naar Houston en
920 naar Londen. Dit jaar
meldden zich 24 mensen
voor een operatie in Londen,
een aantal dat volgens de
vereniging gemakkelijk in
Nederland kan worden ge
holpen.
Staatssecretaris Van der
Reijden heeft onlangs toe
stemming gegeven voor uit
breiding van het aantal har
toperaties, dat in 1990 onge
veer 12.500 moet bedragen.
ku;
arts.
iRLEM Gedeputeerde
and*n van Noord-Holland
d fn jaarlijks 100.000 gulden
Miikbaar stellen voor ont-
der#elingsprojecten in de
21 Wereld. Het college wil
:in 1986 mee beginnen. De
jinciale bijdrage volgend
ïlaagaat rechtstreeks naar een
vrijict in het Afrikaanse land
ïidfif. zo is het voorstel aan.
?ratjinciale staten. Het project
oorfeïre omvat het aanleggen
mi drinkwatervoorziening
Dra»
voor een ziekenhuis in het dis
trict Tshela.
Het is volgens een provinciale
woordvoerder voor het eerst
dat Noord-Holland direct ont
wikkelingshulp biedt. Het pro
ject in Zaïre kost overigens in
totaal 125.000 gulden. De extra
25.000 gulden worden geput
uit de post „onvoorzien" op de
begroting, aldus de provincie.
Het provinciebestuur vroeg
enige tijd geleden aan de pro
vinciale diensten om sugge
sties te leveren voor de beste
ding van het geld.
Daaruit kwamen twee projec
ten naar voren: Zaïre en een
subsidieverzoek van SOS We
reldhandel voor haar Wereld
winkel in Amsterdam. Geko
zen werd voor het eerste, hoe
wel GS „grote waardering"
hebben voor instellingen die
mensen in Nederland bewust
maken van de ontwikkelings
problematiek.
Raderboot
De Mark Twain, één van
de vier nog bestaande
raderboten, is gisteren in
een speciaal dokschip
aangekomen in de haven
van Amsterdam. Deze
oude boot die op de Mis
sissippi heeft gevaren,
gaat op Het IJ dienst
doen als drijvend restau
rant. De Mark Twain
werd in 1896 gebouwd in
Pennsylvania en is zestig
meter lang, elf meter
breed en achttien meter
hoog.
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgeno
ten trekken onze verslag-
gevers er de komende we
ken in eigen land op uit
Van noord naar zuid en
van west naar oost door
kruisen zij onze lage lan
den om dagelijks een zeer
persoonlijke impressie te
geven van zomerse evene
menten vol vakantiever
tier. In sommige gevallen
kan het zelfs een waarde
volle tip zijn voor een dag
je uit Dat geldt bijvoor
beeld voor de onderstaan
de passages uit het dag
boek van dagjesmens Ar
jen van der Sar. Hij be
zocht namelijk gisteren de
Lakenfeesten in Leiden
die nog duren tot en met 3
augustus. De VVV van
deze plaats (telefoon 071-
14.68.46) geeft informatie
over de evenementen tij
dens de Lakenfeesten, zo
als de wekelijkse laken-
markt de opvoeringen
van het moraliteitsstuk
Elckerlyc, de Rembrandt
Schilderwedstrijd, bet
Nachtwachtfestijn, de or
gel- en carillonconcerten,
het straattheater en de La
ken tocht.
Rembrandt en
de Leidse
lakens
herleven
Schrik! Da 's waar ook, dach
ten een paar nijvere landge
noten enkele maanden gele
den. Hebben we niet in het
verleden tot ver over de
landsgrenzen beroemde
schilders voortgebracht? Een
Rubens, een Vermeer, een
Van Gogh? Het zijn namen
die onherroepelijk bedragen
met heel veel nullen in de
ogen van menige veiling
meester doen verschijnen en
die in prestatie alleen over
troffen worden door Rem
brandt. De eerder opgevoer
de geschrokken landgenoten
zijn niet toevallig inwoners
van Leiden. Rembrandt, de
schilder in kwestie, werd
namelijk op 15 juli 1606 in
de Weddesteeg in Leiden ge
boren. Al gauw bleek dat hij
heel aardig kon schilderen
en zoals zoveel genieën werd
hij pas na zijn leven ten vol
le gewaardeerd. En dat
geldt, of liever gezegd gold,
in zijn geboortestad tot op de
dag van gisteren. Toen zijn
daar de Leidse Lakenfeesten
begonnen met de stof waar
om de stad lange tijd ver
maard is geweest als thema.
Een dubbel /eestwant wie
Leiden zegt, zegt ook Rem
brandt Dus werden de La
kenfeesten geopend met het
Rembrandtfestival, een fees
tje ter ere van de 379e ver
jaardag van de schilder. Ja
renlang is aan deze geboor
tedag stilzwijgend voorbijge
gaan, maar door nijvere lie
den is daar nu een eind aan
gekomen.
Zo'n verjaardag, dat geeft
toch maar een drukte. Hier
vendelzwaaiers, daar onge
regeld en spontaan straat-
theater, verderop opvoerin
gen van een hedendaagse
Elckerlyc, compleet met 't
Goet en de Vijf Sinnen. De
in een land als Nederland
onvermijdelijke braderiefes
tiviteiten met dito hapje,
drankje en terrasje, zijn een
uurtje leuk; zeker voor hen
die alleen op de leut afko
men. Toch begint er na het
tweede borrelgarnituurtje en
de zoveelste alcoholische
versnapering iets te knagen.
Er zit iets niet lekker. Zijn
dit nu de feesten rond de
wereldberoemde Leidse stof
en de zeker zo beroemde
schilder? Wat is er in het he
dendaagse Leiden nog zicht
baar van deze twee groothe
den? Waar is de heroïek die
ik me nog herinner uit de
gloedvolle betogen die bo
venmeester Veerman ooit
hield over de nationale trots,
Rembrandt Harmensz. van
Rijn?
Een wandeling door Leiden,
destijds ook het hart van de
lakenindustrie, laat zien dat
er nog maar weinig over is
dat nog herinnert aan deze
man. Zijn huis staat er niet
eens meer, zelfs niet in ge
restaureerde vorm. Op de
plek waar hij werd geboren
is slechts een gedenksteentje
zichtbaar, ingemetseld in
een strakmodern gebouw.
Geenszins het pittoreske ge-
veltje waarachter de wieg
van het genie moet hebben
gestaan. In de Weddesteeg
zijn geen in lompen gehulde
kinderen meer die vechten
om tol of hoepel. Op straat
zitten studenten uit de twin
tigste eeuw in de zon en
naast de kleine Rembrandt-
gedenksteen, keert een pos
ter zich tegen de kernwa
pens van deze tijd. Verderop
in de Lakenhal is met nog
een paar etsen slechts één
van zijn schilderijen terug te
vinden. „Doodzonde dat
onze trots, als geboortestad
van de schilder, uit zo wei
nig dingen blijkt", dacht het
organisatiecomité van de La
kenfeesten dan ook onlangs.
Ziedaar de reden voor de ex
tra aandacht die de persoon
van de schilder dezer dagen
krijgt Een soort inhaalma
noeuvre.
En hoe staat het met die la
kens? Het feestgedruis ach
ter me latend, is de rustieke
Herengracht in de Laken-
stad snel gevonden. „Drie
jaar geleden heb ik nog een
paar meter aan het konings
huis verkocht Het laken is
gebruikt om het interieur
van twee koetsjes van de ko
ningin mee te bekleden
zegt een trotse heer C. van
Valderen (74), eigenaar van
N.V. Engelstein. Hij heeft
nog twee magazijnen met la
ken en dan is de koek op. De
laatste Leidse fabrikant sloot
een paar jaar geleden de
poorten en beëindigde daar
mee een tijdperk. Er is nog
wel een soortgelijk laken te
koop in Engeland en Duits
land, maar natuurlijk niet te
vergelijken met de echte
Leidse. Ook Van Valderen
bouwt af. „Vroeger hebben
we echt heel veel verkocht,
vooral voor marine- en dou
ane-uniformen. Die tijd is
voorbij. Ik ben de laatste die
het echt originele laken nog
verkoopt", zegt hij een beet
je droef. De stof is zo schaars
geworden dat prijzen van
over de honderd gulden per
strekkende meter voor be
paalde partijen niet onge
woon zijn. Nee, bloeien doet
de lakenindustrie niet meer.
Tijdens de Lakenfeesten is
het typisch Leidse produkt
nog te bewonderen op de
zondagse markt. Ook Van
Valderen zal daar staan met
zijn fijne stoffen, net als on
geveer tachtig andere tex
tielhandelaren met meer ei
gentijds materiaal. Het pu
bliek kan het laken, kant,
linnen of gewoon katoen ko
men kopen of alleen keuren,
zoals de Staalmeesters van
Rembrandt dat in hun tijd
deden. De schilder is van
daag niet meer jarig en dus
is het Rem brandtfestival(le-
tie) eigenlijk een beetje afge
lopen. De Lakenfeesten du
ren nog vrolijk voort en de
speciale Rem brandt wijn
wordt elke dag nog volop
geschonken. Rembrandt kan
zich in Leiden weer een
beetje thuisvoelen.
ARJEN VAN DER SAR
