mens
Tandarts in de Bijenkorf heeft
ezelligste wachtkamer van Europa
"Door berg en dal
klinkt hoorngeschal.."
dagjes
Deetman keurt aanschaf
vergruizer nierstenen af
Onbezorgd op vakantie? Dan eerst naar de Rabobank.
Geen strafvervolging
na neerschieten
van indringer
Asielaanvraag 90 Tamils afgewezen
In het
paradijs
van de
sublieme
stilte
Dagboek
van een
INNENLAND
QaidócQouAxmt
DINSDAG 9 JUU 1985 PAGINA 3
Hvansslaan verboden
fol HAAG Het zogenoemde „ganss-
jn" zoals dat voor vanavond op het pro-
amma stond tijdens een folkloristische dag
het Limburgse Oost-Maarland mag geen
organg vinden. Het gevaar voor versto-
ig van de openbare orde is zo groot dat de
irgemeester op rechtmatige grond een ver-
n Heining voor het gebruik heeft geweigerd,
:omt (jus de uitspraak van staatsraad mr C.J.
•rongtben. waarnemend voorzitter van de afde-
-en nl6 rechtspraak van de Raad van State in
ien <rn Haag- Het organiserend comité van de
stiviteiten had bij hem een verzoek inge-
ie v$nd het gansslaan alsnog mogelijk te ma-
en a[n
ogtt gansslaan is al jaren een omstreden ge-
milpik. dat vooral in het zuiden van ons land
ordt uitgeoefend. Het is de bedoeling dat
jn geblinddoekte persoon met een sabel de
[p van een (dode) gans afhakt,
izar
Drie miljoen voor
Dordtse gifwijk
DEN HAAG De Dordrechtse gifwijk Merwedepolder
zal gedeeltelijk worden afgegraven, met schone grond
worden afgedekt en zodanig met schermen worden geï
soleerd dat de verontreiniging zich niet kan versprei
den. Er hoeven geen huizen te verwijnen. Dat schrijft
minister Winsemius van volkshuisvesting, ruimtelijke
ordening en milieubeheer in een brief aan Gedeputeer
de Staten van Zuid-holland. De minister zegt hierin een
bedrag toe van ruim 3 miljoen gulden voor de „voorbe
reidende werkzaamheden De totale saneringskosten
lopen volgens een woordvoerder van de provincie „in
de tientallen miljoenen". De rijksbijdrage hierin laat de
minister afhangen van het gedetailleerde saneringsplan
dat GS op zal stellen. In de Merwedepolder kwam eind
1983 bodemverontreiniging aan het licht. In de wijk wa
ren in het verleden twee stortplaatsen.
DEN HAAG De Nierstichting en het Rot
terdamse Dijkzigt-ziekenhuis moeten op
draaien voor de kosten van de niersteenver
gruizer. De particuliere ziektekostenverze
keraars, verenigd in het KLOZ, zijn wel be
reid de behandelingskosten te vergoeden
(drieduizend gulden), maar niet het exploi-
tadiedeel (1500 gulden). Academische zie
kenhuizen hebben voor de aanschaf van
kostbare apparatuur als de niersteenver
gruizer (vijf miljoen) toestemming nodig
van het ministerie van onderwijs en weten
schappen. In afwachting van die verwachte
toestemming werd begin dit jaar al vast tot
aanschaf overgegaan. Een woordvoerster
van minister Deetman liet gisteren evenwel
weten dat het ministerie zijn toestemming
niet zal geven. Dat houdt in dat de Nier
stichting de vijf miljoen gulden niet terug
krijgt die het heeft voorgeschoten om de
vergruizer aan te schaffen. En het Dijk-
zicht-ziekenhuis, dat inmiddels 250 patiën
ten met het apparaat heeft geholpen, blijft
daardoor zitten met een schadepost van on
geveer een miljoen gulden. Het academisch
ziekenhuis zal ook de nog af te schrijven
kosten van het apparaat zelf moeten op
brengen.
<jEN HAAG De Bijen-
1)rf heeft 't: een tandarts.
-°logen tandarts? Nietsver-
bezoekers van
lament Haagse warenhuis
nti"s!orden bij één van de uit-
in 0I)ngen geconfronteerd
iebb^et de praktijk van Rut-
Frangr van Zoest. Tegenover
Haa^, hakkenbar en in de
klacljchties van de parfume-
je kunnen klanten er
un gebit laten verzorgen,
an honder een centje pijn,
>e re?ant kiezen worden er
rantëtrokken noch gevuld,
erkelan Zoest legt zich toe op
I noderzorging en voorlich-
iseeimg. Per dag belanden er
en digeveer vijf mensen bij
d vafim in de stoel. Niet ge
aaijoeg om van te leven,
gabaar over pakweg een
m daar zal dat volgens hem
trel even anders zijn.
Ik heb de gezelligste wacht-
jamer van Europa", zegt Rut-
|er van Zoest in het restaurant
tan het warenhuis. Aan de
ioffie, met suiker, ziet hij toe
an doe winkelend publiek
ich het gebak goed laten sma-
ïen. Allemaal toekomstige
■dhojjanten? „Ben je gek, tandart-
uitgten moeten niet de grote ver-
larpieders zijn. Je moet de men-
stacÊen n'et bang maken door te
joggen dat ze niet meer mogen
^at 's trouwens toch
inzin, je mag vijf „zoet-mo-
nd 'henten" per dag hebben. Als
s wè er dan maar wel voor zorgt
lat de boel voor het naar bed
jaan grondig wordt schoonge
maakt. Dat soort dingen, daar
het mij om, daarover geef
le ack de mensen zo goed mogelijk
bui«dvies. Je moet ze niet hun
jlezier ontnemen, maar leren
oe ze met de problemen kun-
len omgaan. Het is eigenlijk
:e bejiets anders dan een dienst-
zaaierlening, net als de kapper,
iet iÖus hoort het thuis in een wa-
duelj®nhuis".
gezi
jpp de prijslijst staat dat een
r
insult en een mondhygiëni-
sche behandeling 25,- kosten,
een cosmetische behandeling
van de voortanden 60,- en
polijsten 12,50. Terwijl de
schoenmaker even op Van
Zoest's praktijk let, vertelt de
ondernemende tandarts dat hij
zijn studie destijds niet heeft
gevolgd om snel rijk te wor
den. En evenmin om er status
door te verwerven. „Dat zegt
me allemaal niet zo veel. Het
is tegen mijn ethiek om ie
mand een stel kronen of een
brug aan te praten. Ik vind
voorkomen van klachten veel
leuker; het streven moet zijn
om zo min mogelijk te hande
len. Het is ook meer een vorm
van mondhygiëne waarmee ik
me bezig houd".
Mondhygiëne
„Tandartsen hebben nauwe
lijks de tijd om naast hun da
gelijkse werk ook nog aan
mondhygiëne te doen. Kunnen
ze dat wel, dan doen ze dat te
gen het officiële tandartsenta
rief en wordt het dus erg duur.
Een tandarts kan ook een
mondhygiënist in zijn praktijk
laten werken, maar dat doet
naar schatting slechts één op
de zeven. Dat is erg weinig,
terwijl de mondverzorging
juist zo ontzettend belangrijk
is. Kijk maar eens naar het
enorme probleem van de tand
vleesklachten. Mensen associë
ren dat met ouder worden en
denken dat er niets tegen te
doen is. Onzin! Een deel van
die klachten kun je voorko
men of verhelpen. Maar omdat
tandartsen daar niet aan toe
komen of niet naar een mon-
hygiënist bij een collega ver
wijzen zijn ze meteen hun
Mondhygiënisten mogen zich
niet vrij vestigen, tandartsen
daarentegen wel. Rutger van
Zoest liet zich dus registreren
als tandarts, maar werkt, min
of meer, als mondhygiënist.
Onafhankelijk van een tand
arts werft hij zijn eigen klan
ten, geeft ze de raad mee hun
eigen tandarts eens extra naar
bepaalde dingen te laten kij-
Rutger van Zoest aan het werk in de Bijenkorf.
ken of drukt ze op het hart
toch echt eens naar een tand
arts te gaan. Vooral in dat
laatste geval denkt hij dat de
omgeving van een gezellige
winkel een gunstig effect
heeft. „Er is geen drempel, een
warenhuis is toch iets heel an
ders dan zo'n steriele praktijk.
Bovendien lijden mijn patiën
ten helemaal geen pijn en dat
kan ze net dat duwtje in de
rug geven om toch maar eens
een tandarts te bezoeken.
Want begrijp me goed: ik wil
de tandverzorging stimuleren,
het is niet mijn bedoeling kri
tiek op collega's te leveren. Ik
zal, als.dat eens voorkomt, ook
nooit tegen een patiënt zeggen
dat zijn tandarts er maar een
rommeltje van heeft gemaakt.
Absoluut niet".
Trensetter
Acht jaar woonde Rutger van
Zoest, als student aan de Vrije
Universiteit, achter de Am
sterdamse Bijenkorf. Talloze
keren liep hij er door en vond,
mede na een bezoek aan de
Verenigde Staten, dat een
tandartsenpraktijk uitstekend
in zo'n zaak zou passen. De
Bijenkorf zag direct iets in het
idee, waarmee het imago van
trendsetter dat het warenhuis
zichzelf graag toedicht, weer
eens bevestigd kon worden.
De huurprijs die Van Zoest
voor de praktijkruimte betaalt
is volgens hem minder dan hij
voor een winkel zou moeten
neertellen. Bovendien profi
teert hij er van dat er dagelijks
duizenden mensen langs zijn
zaak lopen, die hem anders
nooit zouden hebben gezien.
Of dat betekent dat er straks
Amerikaanse toestanden ont
staan, durft hij niet te zeggen.
„In de Verenigde Staten kan
een moeder in een warenhuis
haar kind naar de tandarts
brengen en zelf gaan winke
len. Dan krijgt ze een pieper
mee, zodat ze kan worden op
geroepen als haar kind klaar
is. Ik zeg niet dat het in Ne
derland ook nog eens zo ver
komt, temeer daar je de situa
ties niet met elkaar kunt ver
gelijken. Daar zijn mensen
veel minder verzekerd dan bij
ons, moeten ze ook veel meer
alles zelf betalen. Maar ik zie'
er zeker groei in zitten. Van
de collega's die ik heb gespro
ken is driekwart enthousiast,
de rest is afwachtend. Dus wie
weet komt het ooit nog zo ver
dat er in de meeste warenhui
zen een tandarts zit, hoewel
het beslist geen McDonald's
moet worden. Maar Shopping
is fun, zeggen ze toch? Nou,
tandarts en mondhygiëne
moeten ook fun worden".
DICK HOFLAND
ADVERTENTIE
rg ew**1
Ga, vóór u op vakantie gaat, nog even naar uw Rabobank. En regel er in één keer al uw
vakantiezaken. Buitenlands geld, reisverzekeringen, hulpverlening in het buitenland,
reis- en/of Eurocheques, safeloketten. n I
U gaat dan een stuk geruster op vakantie. K OllfllllOllV
"hj FRIEMELS
flin-
fd. T
Gevangenissen
naar Leeuwarden
en Hoogeveen
DEN HAAG Leeuwarden
en Hoogeveen krijgen elk een
nieuwe gevangenis van 252
plaatsen. Staatssecretaris Kor-
te-Van Hemel (justitie) heeft
na overleg met de Rijksgebou
wendienst gisteren deze twee
locaties aangewezen. De nieu
we penitentiaire inrichtingen
zijn een uitvloeisel van het ka
binetsbesluit geen bestaande
rijksdiensten meer naar het
noorden des lands over te
plaatsen, maar deze provincies
wel prioriteit te geven bij de
vestiging van nieuwe diensten.
Volgens het ministerie van
Justitie kunnen de twee ge
vangenissen 400 mensen aan
een baan helpen. Zij zullen
grotendeels in de regio zelf
worden geworven. Over de lo
catie van minstens twee ande
re nieuw te bouwen gevange
nissen is nog overleg gaande
met een aantal gemeenten in
het zuiden en het westen van
het land.
Mensen met
schulden
vragen laat
om hulp
DEN HAAG De meeste
mensen die schulden hebben,
wachten te lang voordat ze de
sociale dienst om hulp vragen.
Gemiddeld gaat het daarbij om
bedragen van 2000 en 2500
gulden in grote gemeenten en
4500 en 5000 gulden in kleine
re gemeenten. Meestal zijn de
schulden ontstaan door de
energierekening en de huur.
Dit blijkt uit een overzicht van
de schuldenproblematiek dat
staatssecretaris De Graaf van
sociale zaken en werkgelegen
heid aan de Tweede Kamer
heeft gezonden. Aan de inven
tarisatie werkten 61 gemeen
ten mee. Per duizend inwo
ners kregen in 1983 de sociale
diensten twee tot vier aanvra
gen om bijstand in verband
met schulden. Het totaal aan
tal meldingen ligt nog hoger
omdat doorverwijzingen naar
de Volkskredietbank door de
sociale diensten niet worden
geregistreerd. Het grootste
deel van de aanvragen wordt
overigens afgewezen.
ALKMAAR Een man
uit het Noordhollandse
Obdam die vorig jaar in
zijn woning een indringer
met een vuurwapen zoda
nig heeft verwond dat
deze zijn leven lang inva
lide zal blijven, zal niet
door justitie worden ver
volgd; noch voor de
schietpartij zelf, noch voor
illegaal vuurwapenbezit.
Officier van justitie mr. G.
Botman, die de zaak behan
delt, heeft gisteren laten weten
dat de zaak „op grond van om
standigheden" is geseponeerd.
Welke die omstandigheden
zijn wilde de officier niet mee
delen. Hij volstond met de mo
tivering dat de man, R.V. (33),
„al voldoende is gestraft"
doordat hij enkele dagen in
voorarrest heeft gezeten en te
vens afstand van het vuurwa
pen heeft moeten doen.
Het slachtoffer, de 34-jarige H.
Hazewinkel uit Obdam, werd
door het schot van V. getrof
fen in de onderarm en vervol
gens in de ruggegraat. Hij is
vanaf het bekken verlamd en
zal de rest van zijn leven in
een rolstoel moeten doorbren
gen. Volgens zijn raadsman,
mr. A. Bouma, is Hazewinkel
volkomen ten onrechte door
V. voor een inbreker aahge-
zien. Hij lijdt aan een op epi
lepsie gelijkende kwaal, waar
door hij zich op gezette tijden
niet meer van zijn omgeving
bewust is. Tijdens een van die
„black-outs" is hij vorig jaar
door de overigens openstaande
deur V.s woning binnenge
lopen. Hazewinkel is nog nooit
met justitie in aanraking ge
weest, aldus de advocaat.
Hazewinkel ziet er van beroep
aan te tekenen tegen de uit
spraak. Voor zover zijn raads
man weet omdat hij V. niet
verder in diskrediet wil bren
gen. Intussen zijn met de ver
zekeringmaatschappij van V.
onderhandelingen gaande over
een smartegeld-uitkering aan
Hazewinkel op grond van wet
telijke aansprakelijkheid.
DEN HAAG Staatsse
cretaris Korte-Van Hemel
heeft de asielaanvraag
van ongeveer 90 Tamils
afgewezen, terwijl onge
veer tien Tamils op grond
van humanitaire redenen
een verblijfsvergunning
krijgen.
Dit heeft een woordvoerder
van het ministerie van justie
gisteren meegedeeld. Het gaat
om Tamils die het eerst in ons
land aankwamen. In totaal
verblijven inmiddels ongeveer
3500 Tamils in ons land.
Onder de beschikkingen moe
ten nog enige handtekeningen
worden gezet, alvorens ze deze
week worden opgestuurd naar
de politiekorpsen waar de ver
zoeken zijn ingediend. De af
wijzingen kunnen meerdere
gronden bevatten, zoals het
feit dat er een land van eerste
opvang is waar de aanvrager
al langer verbleef voordat hij
naar Nederland kwam, het op
geven van verkeerde of ver
valste gegevens, en het opge
ven van gronden die te zwak
waren om voor asielverlening
in aanmerking te komen.
Pag. 5: Regering Sri Lanka
en Tamils praten over beëin
diging geweld.
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgeno
ten trekt een van onze ver
slaggevers er gedurende de
vakantietijd in eigen land
op uit om een zeer per
soonlijke impressie te ge
ven van zomerse evene
menten vol vakantiever
tier. Gisteren ging dagjes
mens Leo Thuring naar
het natuurgebied de Weer-
ribben. Het is vrij toegan
kelijk. In Kalenberg kun
nen bij Pieter Jongschaap
kano's gehuurd worden (5
gulden per uur en 50 gul
den per dag voor twee per
sonen, 4 gulden per uur en
20 gulden per dag voor één
persoon). Bijna even ge
luidloos zijn de fluisterbo
ten, die, aangedreven door
de stroom uit een accu,
met een snelheid van
maximum 15 kilometer
per uur door de Weerrib-
ben glijden. Reserveren
kan per telefoon: 05614-527
of 05614 214.
De tijd, die niet alleen alle
wonden heelt, maar ook het
aanschijn van de Lage Lan
den bij de Noordzee telkens
verandert, en helaas maar al
te vaak met steun van du
bieuze handlangers pro
jectontwikkelaars, speculan
ten en architecten met
grootheidswaanzin ver
prutst en verknipt, heeft zijn
greep op de vochtige uithoek
in het noordwesten van
Overijssel gaandeweg verlo
ren. Bij het voortdurend
stuivertje wisselen van wa
ter en land, die eeuwen lang
in de verraderlijk zuigende
moerasbossen 'vierkante me
ters van elkaar hebben afge
pikt, stond hij, de Opper
machtige, voor spek en bo
nen buiten spel. Vele malen
heeft hij nochtans gepro
beerd vat te krijgen op dit
gebied, maar vrijbuiter Na
tuur, die zijn eigen wetten
maakt, versperde de weg
voor de strijdkarossen, waar
mee de tijd terreinwinst
hoopte te boeken. Ze bleven
steken in de drassige grond
en werden overwoekerd
door berken en elzen, waar
van de zaden door de wind
over duizenden kilometers
naar het veen waren gebla
zen. Het verrassende resul
taat was een ondoordring
baar labyrint van kreken en
smalle landtongen, die zich
in een volkomen isolement
hebben teruggetrokken.
Door dat constante falen van
de tijd, konden de Weerrib-
ben zo ongehinderd uitgroei
en tot het mooiste brok on
gerepte natuur dat nog in
Nederland voorhanden is.
Wie er gevoelig voor is,
komt nu op zijn eenzame
tocht door de Weerribben
nog steeds de schimmen van
■doodarme sloebers tegen, die
tot diep in de twintigste
eeuw de weke turf hebben
gestoken voor hun veen her
en.
Wie zulke confrontaties aan
durft, heeft er geen enkele
moeite mee zich als recreant
uiterst bescheiden op te stel
len. Je hebt in feite in dit
niemandsland niets te zoe
ken en wordt er door de na
tuur alleen geduld zo lang je
je koest houdt en je volledig
ondergeschikt maakt aan
eenden en libellen, kikkers
en visotters, die een thuis
wedstrijd spelen en als enige
recht hebben op applaus.
De spaarzame bewoonde we
reld vind je in de Weerrib
ben alleen aan de uiterste
randen in Muggenbeet, Ka
lenberg, Ossen zijl, IJsselham
en Nederland. De mensen
die er wonen zijn nazaten
van de vertrapten, die
slechts konden overleven
door hun eigen bonen te
doppen. In die tijd was ie
dereen in deze streek even
rijk en even arm.
Dat isolement, waarin tot op
de dag van vandaag geleefd
wordt, maakt mensen apart
en eigenzinnig. Omdat nooit
iemand zich met hen be
moeid heeft, waren ze wel
gedwongen zelf te denken,
zelf beslissingen te nemen
en zelf hun armzalig bestaan
waf op te vrolijken. In een
onaanzienlijke vlek als Ka
lenberg, waar het beste rib
van de wereld wordt gesne
den, zijn in 1985 nog altijd 22
bloeiende verenigingen. Wat
neerkomt op 1 vereniging
per 10 inwoners.
Met ere kan genoemd wor
den de fanfare „Excelsior",
compleet met majoretten-
korps, die aan de lopende
band glanzende bokalen van
concoursen wegsleept.
Vergeet ook niet de
„sneeuwclub", die ervoor
zorgt dat 's winters de vaar
ten in de Weerribben be
gaanbaar blijven voor de sle
den, waarop de ontslapenen
van Kalenberg naar hun
laatste rustplaats glijden.
Ook de dokter, die voor een
spoedgeval wordt gebeld,
maakt dankbaar van het
zelfde vervoermiddel ge
bruik.
De sneeuwclub mag overi
gens niet verward worden
met de „ijsclub", die pas be
gint met sneeuwruimen als
het ijs betrouwbaar genoeg is
om er kortebaanwedstrijden
op te houden.
Een eminente inbreng heeft
voorts de vereniging „Helpt
Elkander", waar je vooreen
tientje per jaar lid van bent
Voor dat bedrag wordt te ge
legener tijd je uitvaart gratis
verzorgd, compleet met rijk
belegde broodjes na afloop
en koffie ad libitum. Omdat
de bestuursleden van ..Helpt
Elkander" grotendeels ook
de lakens uitdelen in „Plaat
selijk Belang", houden beide
verenigingen hun jaarverga
deringen gemakshalve op
dezelfde avond in dezelfde
lokaliteit.
In de recreatieve sector wor
den gelukkig heel wat min
der initiatieven ontplooid.
De Kalenbergers willen hun
paradijsje onder geen beding
uitleveren aan het miljoe-
nenleger van het massatoe
risme en laten slechts ka
no's, roeiboten en fluister-
scheepjes in de Weerribben
toe. In deze hoogtijdagen
van de zomer varen er wél
ruim 20.000 zeilboten en ple
zierjachten door hun brede
Kalenberger grachten. Maar
die minderen nauwelijks
vaart. Hun reisdoel ligt ver
derop in Friesland en straks
op de terugweg bij moeders
pappot in de Randstad.
En dat moeten ze vooral blij
ven doen, vinden Bene
Jongschaap en zijn zoon Pie
ter, twee volbloed Batavie
ren, die in Kalenberg een
milieuvriendelijke vloot
aanvoeren, die ze voor een
vriendenprijs verhuren aan
minnaars va'n sublieme stil
te.
De mensen, die de patatcul
tuur zoeken, verwijzen ze
graag naar buurman Giet
hoorn. Terwijl daar de ker
mis van het massatoerisme
op volle toeren draait, heb ik
amper tien kilometer verder
het rijk alleen in de Weer
ribben. Welk een zege.
Laten we het tot in lengte
van jaren zo houden, denk
ik ontroerd.
LEO THURING
Bene Jongschaap en zijn zoon Pieter, die in Kalenberg een
vloot aanvoeren, die ze verhuren aan minnaars van stilte.
