„Moest de PSP dan soms met
twee lijken gaan zeulen?
Moeder,
%iijn Zelf-
Realisatie"
Lj
Naderende ontmanteling
WIR kan investeringen
in ons land aanjagen
j
T>
V
Jeer mi j
alstublieft
Politiek
Partij
Parlement
395
'SIJTHOFE
BINNENLAND/BUITENLAND
EeidócSooMMit
ZATERDAG 6 JULI 1985 PAGINA 7
rURU SHRIMA TAJI HELPT
HAAR KINDEREN GRA TIS
zaten
Sl c
2
iiantifeN HAAG Tweehon-
°trdvijftig spirituele zoe-
in de Variantzaal van
3<?t Haagse Congresge-
()uw. Voormalige en
faktizerende sannyasins,
Beoefenaren van de
ranscendente Meditatie,
[troposofen, in het wit
[hulde leden van een
[ga-beweging, een vol
ding van de Dalai Lama.
—en uur later dan aange-
bndigd schrijdt, ietwat
pbogen, de Indische
flTÈöjime binnen die heeft be-
ói7>ofd het werkelijk ver-
jssende woord te spre-
rpüfen. Shri Mataji Nirmala
«Jevi. Ze neemt plaats in
en pluchen fauteuil, op
Hpn platform dat is ver-
^weij,rgen onder een tapijt
an bloemen, kaarsen en
isi.wto's van haar zelf. En
in ^et Angels: „Waar-
e icid kan niet worden ge-
EN-Ép in begrippen. De
[JJiaarheid moet door het
i. ^ntraal zenuwstelsel
(orden gekend. Wanneer
at gebeurt spreken we
van zelf-realisatie. De
kennis om tot zelf-realisa-
tie te geraken bestaat al
tienduizenden jaren, maar
was tot voor kort geheim
en slechts weggelegd voor
enkelingen. Nu is de tijd
aangebroken waarin zelf
realisatie binnen het be
reik van tallozen is geko
men".
Twee meisjes giechelen onge
lovig, maar Shri Mataji gaat
onverstoorbaar door: „De zelf
realisatie wordt mogelijk wan
neer de kundalini of levens
kracht in je gewekt wordt en
zich naar boven werkt om uit
eindelijk door de fontanel
heen naar buiten te stromen.
Het eerste fysiek voelbare
symptoom daarvan is een sub
tiele koele bries boven je
hoofd. Ik kan de kundalini in
je wekken. Ik "ben een bran
dende kaars en jullie zijn kaar
sen die gereed zijn om te wor
den aangestoken".
De lezing eindigt met een me
ditatie waarin Shri Mataji de
kundalini zal dQen ontvlam
men in ieder die dat wil. Vijf
of zes zoekers blijken hiervoor
toch terug te deinzen en verla
ten haastig de zaal. De overi
gen lijkt het wel wat en zij
volgen met meerdere of min
dere overgave de aanwijzingen
die Shri Mataji vervolgens
geeft.
Met gesloten ogen en ont
schoeide voeten betasten zij
een zevental vitale plaatsen in
het lichaam, terwijl ze daarbij
voor zichzelf de volgende
„mantra's" herhalen: „Moeder,
ben ik de spirit? Moeder, ben
ik mijn eigen meester? Moe
der, ik sta in contact met god
delijke kennis. Moeder, ik ben
mijn eigen meester. Moeder, ik
ben de spirit. Moeder, ik ben
niet schuldig. Moeder, ik ver
geef mijzelf en anderen. Moe
der, geef mij alstublieft mijn
Zelf-realisatie".
Echte zoekers
Na tien minuten is de medita
tie voorbij en vraagt Shri Ma
taji: „Vertel eens, hoevelen
van jullie hebben de koele
bries gevoeld?" Zeker een der
de van de aanwezigen steekt
de hand op, wat vrij veel is
ook al neemt men in aanmer
king dat de zaal vol echte zoe
kers zit, die voor dit soort din
gen toch een speciale gevoelig
heid hebben ontwikkeld.
Wie is deze Indische dame dat
zij, met het gemak waarmee
iemand anders het licht aan
doet, uit tientallen schedels
een zachte bries laat waaien?
Voor astrologen veelzeggend
schijnt te zijn dat zij werd ge
boren op 21 maart 1923 in
Chindawara, precies in het ge
ografisch centrum van India.
Haar man is secretaris-gene
raal van de maritieme organi
satie van de Verenigde Naties
en ze heeft twee dochters en
vier kleinkinderen.
In 1970 begon ze met het uit
dragen van haar boodschap,
die ze aanduidt met de naam
Sahaja Yoga. Sindsdien maakt
ze furore in India zelf, de Ver
enigde Staten en wat Europa
betreft vooral Italië. Haar ver
blijf in Den Haag deze week
maakte deel uit van een toer-
nee door Europa. Shri Mataji
vraagt geen geld voor haar
boodschap en houdt er ook
geen organisatie op na waartoe
haar volgelingen moeten toe
treden. Daardoor is ze er tot op
heden in geslaagd te ontsnap
pen aan het etiket „gevaarlijke
secte". Desondanks speelt de
persoonlijke band tussen Shri
Mataji en haar volgelingen een
essentiële rol. De volgelingen
stellen zich op als kinderen en
noemen haar „moeder", zoals
ook al uit de mantra's bleek.
In een nader onderhoud be
vestigt Shri Mataji dat we haar
moeten zien als de hoogst ver
lichte mens die de afgelopen
2000 jaar op deze planeet heeft
rondgelopen en dat alle overi
ge guru's bij haar vergeleken
volkomen in het niet verdwij
nen. Sterker: de overige leer
meesters acht ze bepaald scha
delijk. Maar in deze stellingna-
me is ze natuurlijk niet uniek.
Iedere guru van een beetje ni
veau noemt zichzelf de enige
echt verlichte, houden we Shri
Mataji voor. Hoe nu het kaf
van het koren te scheiden?
„Alle guru's die geld voor hun
werk vragen, vallen zonder
meer al als vals door de
mand", luidt haar antwoord.
„Een echte heilige vraagt geen
geld voor zijn werk, maar legt
er zelf op toe. En alle guru's
waarbij de discipel geacht
wordt het werk te doen, vallen
ook af. Niet de discipel doet
het werk maar de guru. Ver
der is de enige methode om ze
kerheid te verkrijgen over de
echtheid van mijn boodschap
dit proefondervindelijk vast te
stellen. Mediteer met een foto
van mij. Een krante-foto is al
voldoende. En voel de koele
bries van de kundalini".
DEN HAAG Onderne
mend Nederland is zich
vorige week rot geschrok
ken. Een monsterverbond
van liberalen en socialis
ten loodsde tot verbijste
ring van menige werkge
ver op een zomernamid
dag een motie door de Ka
mer dat op termijn het
einde betekent van het
troetelkind van menig on
dernemer: de WIR.
Sinds 1978 sluisde de overheid
jaarlijks zo'n vijf miljard gul
den naar het bedrijfsleven als
beloning voor allerhande in
vesteringen. Achtereenvolgen
de regeringen hoopten op die
manier niet alleen de ingezak
te investeringen op te krikken,
maar hen bovendien te sturen
naar die regio's, die het meest
gebukt gingen onder de econo
mische recessie.
Over het effect van de WIR
hebben altijd twijfels bestaan.
Vooral toen de werkloosheid
tot record
de roep
schaffen of in elk geval te ver
anderen, steeds luider. Ge
dachte daarachter was dat de
WIR nu eenmaal kapitaalin
vesteringen (zoals machines)
beloont, maar niet of nauwe
lijks arbeidsplaatsen goedko
per helpt maken, zodat het ef
fect op de werkgelegenheid
gering zou zijn.
Van CDA en VVD-zijde werd
elke poging om de WIR ter
discussie te stellen steeds in de
kiem gesmoord. Beide partijen
waren er heilig van overtuigd
dat alleen een forse beloning
de Nederlandse ondernemer
ondanks de economische ma
laise nog tot investeren kon
brengen. En investeringen
zouden vroeg of laat toch wel
leiden tot meer werk. Boven
dien, zo werd steeds in het re
geringskamp benadrukt, hech
ten ondernemers aan continuï
teit in het beleid. Alleen een
consequente politiek, waarop
ondernemers kunnen bouwen,
bewerkstelligt een goed inves
teringsklimaat
Donderslag
Ondernemend Nederland
leunde gerustgesteld achter
over. Investeringen hebben
niet zo'n haast. Dit kabinet
hgudt de WIR toch overeind.
Laten we eerst onze kaspositie
maar weer eens gezond ma
ken, zal in menige directieka
mer de redenering zijn ge
weest. Gevolg: de investerin
gen bleven lange tijd uit en
premier Lubbers zelf moest de
werkgevers een en ander maal
opjutten.
En dan ineens dat kamerbe-
sluit: binnen nu en twee jaar is
het afgelopen met de meeste
WIR-douceurtjes. Voor veel
werkgevers komt het als een
donderslag bij heldere hemel.
Ondernemend Nederland in al
zijn schakeringen staat dan
ook op z'n achterste benen. De
grote jongens van het VNO
veegden de drijfveer achter de
aanstaande ontmanteling van
de WIR, nota bene de VVD'er
De Korte, al enkele uren na
diens voorstel de mantel uit.
Geheel tevergeefs. De kleinere
ondernemers, de middenstand
en de agrariërs, volgden de af
gelopen week en alle werkge
vers grepen een overleg met
bewindslieden uit het kabinet
nog eens aan om toch vooral
het belang van de WIR te be
nadrukken. Het kabinet is im
mers volop bezig de begroting
voor 1986 in elkaar te timme
ren en zal de komende dagen
een oordeel moeten vellen
over de wens van PvdA en
VVD om de WIR te ontmante
len. Er is de werkgevers heel
wat aan gelegen dat de WIR
volgend jaar onaangetast blijft.
Voorzet
Toch komt het einde van de
WIR niet zo onverwacht als
veel reacties nu doen geloven.
Het was nota bene premier
Lubbers zelf die vorig jaar zo
mer in een interview het
voortbestaan van de WIR op
termijn al ter discussie stelde.
Dat gebeurde in het partijblad
van het CDA. „Het afbouwen
van de WIR is een kwestie
van timing", stelde Lubbers
toen. Vice-premier en minister
van economische zaken Van
Aardenne (VVD) volgde in het
voetspoor van de premier. In
een vraaggesprek met het Fi-
nancieele Dagblad (bij uitstek
een ondernemerskrant) stelde
Van Aardenne eind mei van
dit jaar de negatieve aanslag in
de WIR ter discussie.
Via deze belastingfaciliteit
kunnen verliesgevende bedrij
ven aanspraak maken op in
vesteringspremies. Er is nogal
wat misbruik van deze rege
ling door bedrijven die via
kunstgrepen hun winst naar
het buitenland sluizen, daar
mee voor de Nederlandse fis
cus geen vennootschapsbelas
ting hoeven te betalen en via
de negatieve aanslag vervol
gens ook nog eens premies in
casseren.
PvdA en VVD willen dat aan
deze regeling al op 1 januari
aanstaande een einde komt.
Dat levert in 1987 (belastingen
worden altijd een jaar later
verrekend) een voordeeltje op
van 1,5 miljard, die dan de
plaats kan innemen van een
eenmalige gasmeevaller van
hetzelfde bedrag die voor 1986
op de lat staat. Op die manier
is de financiering van de door
de VVD gevraagde lastenver
lichting voor de burgers vanaf
volgend jaar blijvend verze
kerd.
Geregisseerd
Was net toeval dat minister
Van Aardenne daags na het
aanvaarden van de VVD-mo-
tie deze meevaller erkende?
Integendeel. Het maakt deel
uit van een uitgekiend VVD-
plan om weer als kampioen
belastingverlager de verkie
zingsstrijd in te kunnen gaan.
De Korte kon zich beroepen
op Van Aardennes interview
en de vice-^remier kon mooi
inhaken op de wens van zijn
partij de premies en belastin
gen volgend jaar flink te ver
lagen. Politiek goed geregis
seerd!
Intussen kijkt ondernemend
Nederland echter flink op z'n
neus. Wil het nog van de WIR
profiteren, dan moet snel ge
handeld worden. De KLM
heeft dat goed begrepen. De
nationale luchtvaartmaat
schappij kondigde de afgelo
pen week al een aantal inves
teringen aan die, om nog even
van de WIR-premies te kun
nen profiteren, naar voren zijn
gehaald. Menige andere onder
nemer zal de komende maan
den nog wel eieren voor zijn
geld kiezen. Op die manier
kan de WIR in zijn nadagen
nog echt effectief worden!
ARJEN BROEKHUIZEN
ADVERTENTIE
Met uw krant naar het Sauerland:
5-DAAGSE LUXE
TOURINGCARREIS
naar WINTERBERG
J Vertrek dinsdag 30 juli a.s.
Voor een aantrekkelijk 5-daags arrangement van dinsdag
30 juli t/m zaterdag 3 augustus a.s. hebben we niet zo erg
ver van huls gezocht: SAUERLAND. het fascinerende land
van de duizend bergen. Een populaire vakantiebestem
ming en een bekend kuuroord dat zich door de met uitge
strekte bossen bedekte hellingen en diep ingesneden da
len uitstekend leent voor fijne wandelingen.
Onze standplaats is WINTERBERG, met in het centrum
nog een aantal sfeervolle straaties met karakteristieke
vakwerkhuizen en gezellige terrasies. De ligging is uiterst
gunstig voor het maken van een aantal interessante ex-
i val alle voorzien van douche, toileï, telefoon, radio, kleurt
tie 0' en mini-bar. Voorts is het hotel voorzien van lift naar alle
etages, kegelbanen, overdekt en verwarmd zwembad.
sauna en solarium Benevens het schitterend gemeubi
leerd restaurant vindt u ook gezellige zithoekjes en een
bar met open haard Ook de maaltijden laten niets te
wensen over Er wordt een uitgebreid ontbijtbuffet geser
veerd en 's avonds een drie-gangen menu.
Het programma voor dit arrangement bevat een drietal in
teressante middagtochten o.a naar de Kahler Asten, een
ertsmiin in Ramsbeck. stuwmeer Edersee. slot Waldeck-
Pyrmont. Kor bach en de bekende druipsteengrotten in
Attendorn.
De prijs voor deze aantrekkelijke
Sauerland-tocht bedraagt slechts
per persoon op basis van VOLPENSION Tvanaf de lunch
op de heenweg t/m het afscheidsdiner) en een 2-persoons
395.-
VrijtlnJichtingen en boekingen telefo-
btaiach onder nummer 070-190882
or of persoonlijk in onze vestiging
aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te
iu vP*D Raa9-
en ^maandag t/m vrijdag van 9-16 uur),
ig. 3
rs E
•j
li
POSTBUS 16050
2500 AA DEN HAAG
TEL 070-190882
:d;USKE EN WISKE—ANGST OP DE „AMSTERDAM'
Vol een drukteHier wordt olies wot muil hit rem}
oosten komt in pakhuizen opfeslojen fync lydc, exo
tische sptteruen. oliemaat uit iotano aanpoerd door
Inlst Pioenen !JJt hruf er dots! ran! j
AMSTERDAM- Hele
maal aan het einde van
het gesprek, dat plaats
heeft op een zonnig ter
rasje in Amsterdam, haalt
PSP-fractieleider Fred
van der Spek een stencil
uit zijn tas. „Dit mag u
wel hebben," zegt hij op
onverschillige toon, alsof
het om een niemendalletje
gaat. In werkelijkheid be
treft het een geheim ver
slag van de groep in zijn
partij, die een samengaan
met PPR en CPN na
streefde. Uit dat verslag
blijkt dat die „doorbraak-
groep" Van der Spek de
partij uit heeft willen drij
ven.
De betreffende bijeenkomst
heeft plaats op zaterdag 16 fe
bruari in Amsterdam. Aanwe
zig zijn een vijftiental mensen,
onder wie het Tweede-Kamer
lid Wilbert Willems. Onder
werp van gesprek is de ma
nier, waarop een „fusie" met
de PPR van Ria Beckers en de
CPN van Ina Brouwer gereali
seerd kan worden. Eind juni
zou de PSP daaraan een con
gres wijden, om een eind te
maken aan de richtingenstrijd,
die nu al jaren duurt en die de
partij met een scheuring be
dreigt.
De meeste „doorbrekers" spre
ken zich uit voor een voor
zichtige strategie, gezien de te
verwachten tegenstand van de
„Spekkianen", ook wel de ten-
densgroep genaamd. Het ge
sprek blijft aanvankelijk wat
vaag; men draait wat om de
hete brij heen. Totdat één lid
van de groep, een zekere Paul
Denekamp, het beestje bij de
naam noemt. Hij spreekt zich
uit voor een „goed voorbereid
compromis, waarmee Van der
Spek WEGGEWERKT
wordt". De wenselijkheid van
dat laatste wordt door nie
mand van de groep tegenge
sproken, ook niét door het
Tweede-Kamerlid Willems.
Fred van der Spek kijkt ons
aan, grijnslachend. Hij wijst op
de afloop van het congres in
Utrecht. De PSP besloot daar
dat elke formele samenwer
king met CPN en PPR moest
worden afgewezen. Een triomf
dus voor Van der Spek, die ge
dreigd had de PSP te verlaten,
als deze haar zelfstandigheid
zou prijsgeven. De oude vos
hij is 61 en zit nu ruim vijf
tien jaar in de Kamer kan
het jonge spul nog ruimschoots
aan. En hij ligt er niet van
wakker dat zijn beide fractie
genoten, Wilbert Willems en
Andrée van Es, hebben ge
dreigd zich niet meer kandi
daat te stellen voor de kamer
verkiezingen van 1986.
„Ja, Wilbert heeft deze week
op een fractievergadering her
haald dat hij niet meer terug
wil keren. Jammer, hij doet
zijn werk in de Kamer goed.
Maar als hij wil gaan, het zij
zo. Wat Andrée betreft weet ik
het niet zo precies. Óp het con
gres vertelde zij mij persoon
lijk dat ook zij zou opstappen.
Dat verbaasde me, want ik
hoorde voor het eerst dat zij er
zo over denkt. Tot voor kort
beschouwde iedereen haar als
een fervent aanhangster van
mij. Ik denk dat zij een beetje
in de war is. Dinsdag in de
fractie sprak zij ook niet over
opstappen. We zullen dus wel
zien".
50,8 Procent
Maar is Van der Speks over
winning in Utrecht toch niet
eigenlijk een nederlaag? De
meerderheid voor een zelf
standig blijven van de PSP be
droeg immers slechts 50,8 pro
cent! Van der Spek haast zich
ons te corrigeren. „Dat cijfer
geeft een verkeerde voorstel
ling van zaken. Als je de stem
men voor de twee meest ver
gaande voorstellen optelt, kom
je maar aan 34 procent. Daar
uit blijkt dat slechts een derde
van onze partij de doorbraak
gedachte is toegedaan. Dat de
stemming uiteindelijk anders
uitviel, kwam doordat de
doorbraakgroep, toen zij een
Fred van der Spek
eclatante nederlaag voelde
aankomen, op het laatste mo
ment met een compromisvoor
stel kwam. Daarmee hebben
zij hun stemmental nog wat
weten op te krikken".
Van der Spek is er dan ook
vast van overtuigd dat de
schade van het congres be
perkt zal blijven. „Ik schat dat
er zo'n vijfhonderd mensen
zullen uittreden. Als de andere
groep had gewonnen, zou de
zaak veel ernstiger zijn ge
weest. Volgens mij zou er dan
een uittocht gekomen zijn en
zou er heel snel een nieuwe
PSP zijn opgericht". Van der
Spek legt een enquête op tafel,
die een Amsterdamse afdeling
van zijn partij heeft gehouden.
Ook daaruit blijkt dat twee
derde van de achterban tegen
de vorming van één linkse
partij is.
Citaten van tegenstanders, die
bij de enquête-uitslag worden
vermeld, liegen er niet om.
„Denk je nou heus dat één
communistische havenarbei
der zal stemmen op een lijst,
waar die Beckers of die De
Gaay Fortman (beiden PPR)
op staan? Als die arbeider
links moet doorbreken, breekt
die meteen door naar Marcel
van Dam. Of een PSP'er met
een Derde-Weg-achtergrond?
Die stemt toch in geen duizend
jaar op een lijst waar Walra
ven (CPN'er) opstaat!"
Geen compromissen
Dit soort overwegingen blijkt
ook een belangrijke drijfveer
van Fred van der Spek ge
weest te zijn. Hij was als de
dood dat de twee idealen van
de PSP, pacifisme en socialis
me, teloor zouden gaan in een
nieuwe linkse partij. „PPR en
CPN zijn links, jnaar op een
vage manier. Ze hebben niet
helder vbor ogen wat voor sa
menleving er moet komen. Ze
zijn tégen iets, maar niet vóór
iets. Ontwapening en socialisa
tie van de produktiemiddelen.
dat zijn zaken waarmee niet
gesjoemeld kèn worden. Een
beetje bewapening is geen
compromis met ontwapening,
het is het tegenovergestelde
daarvan. Datzelfde geldt voor
een gemengde economie; dat is
een vorm van kapitalisme en
dus het tegenovergestelde van
socialisme".
Van der Spek beaamt dat hjj
het allemaal mooi weet te zeg
gen. Ongevraagd geeft hij nog
wat staaltjes van zijn rede
naarskunst „PPR en CPN
willen vooral met ons samen
werken, omdat ze met ver
dwijnen bedreigd worden. Dus
heb ik eens gezegd; wat heeft
de PSP eraan nog een paar
jaar met twee lijken te moeten
zeulen?" En de stelling van
zijn tegenstanders dat een sa
menwerkingsverband extra
stemmen zou trekken, heeft
hij als volgt ontkracht: „Ja,
misschien dat sommige men
sen het interessant vinden een
stervensproces van nabij gade
te slaan'Maar Van der Spek
haast zich eraan toe te voegen
dat hij gelooft in wat hij zegt.
Hij weet zeker dat er in Ne
derland behoefte is aan een
compromisloze linkse partij.