„Beperkte
risico's zijn
onontkoombaar'
Conny van Bentum
l.nder indruk van sport en studie in Amerika
01
rr
NOC-VOORZITTER HENK VONHOFF
OVER SPELEN 1992:
Onzin
15JIÏ
ZATERDAG 15 JUNI 1985
NGEN Henk
iff, Commissaris van de
jin in Groningen en
tort voorzitter van het
lands Olympisch Comité
J, is zeer beslist wanneer
|I~Jport ter sprake komt dat
Witsel moet geven of het
^^^niet haalbaar is de
"^Jbische Spelen in 1992 in
Ojiand te houden. De 54-
Jiberaal bijt liever zijn
LMf dan ook maar iets prijs
„Neen", zo zegt hij,
niet juist zijn vooraf
vertellen. Het is
'elijk. Op 21 juni moet
zijn. Op 24 juni wordt
het kabinet
len". Hij verheelt
niet dat een snelle
rming daarna
is.
^HAer de overheid positief rea-
■r* de garantiestelling niet uit
raralj gaat, dan ziet Henk Von-
toekomst heel optimistisch
|/"Nl**t. Hij beseft dat tal van
'V/ike hindernissen zullen moe-
1 Wen genomen, maar hij laat
fj Pjaardoor niet ontmoedigen.
^veert niet dat de door hem
y* -*tane aanpak van een aantal
tXXQien de juiste resultaten te
J geven, maar het geloof in
gelijkheden is wel aanwezig.
Ie veiligheidseisen een ac
egeven die tijdens de Spe-
zakelijk zullen zijn, heeft
jggggjoorbeeld zijn eigen visie. „Ik
m ^et n'el te mioirnaliseren.
^^we zullen elkaar natuurlijk
eel onveiligheid aanpraten.
Sind een aanslag op mij zou
legen, kan ik dat niet voor-
Wat voor maatregelen ook
getroffen. President
en de paus zijn daarvan
jorbeelden. De veiligheids-
{gelen mogen echter niet het
Qpivan de operatie gaan over-
"wr%. Er moet geen sprake zijn
ïmfgewn optocht van agenten. We
brava,| niets aan grote staven met
seizofltrikken die allemaal zitten te
roure.ken wat er mis kan gaan en
Ingbdmaatregelen moeten worden
it om zoiets te voorkomen. Je
p- iiu eenmaal altijd risico's. Als
t Mi f°ut gaat dan is dat niet
et stra» maar die verantwoordelijk-
2ljurf°°rt erbij- Beperkte risico's
ontkoombaar. Het is een gro-
ratie. Ik poets het niet weg,
e mag best kritisch zijn",
il de voorzitter van het NOC
t niet op de zaken vooruit-
staat voor hem wel vast dat
tuele organisatie van de
in ons land gestoeld moet
commerciële basis. „Zonder
ring is het ondenkbaar. Er
hter een evenwicht moeten
gezocht tussen een deel
^^|e overheid en dat van het
jliere bedrijfsleven. De be-
langen en de te brengen offers zul
len op elkaar moeten worden afge
stemd. De invloed van de commer
cie mag niet te groot zijn. Het kan
natuurlijk nooit dat bij wijze van
spreken bepaalde finales om 01.00
uur 's nachts moeten worden afge
werkt, omdat dat de sponsor beter
uitkomt".
Klare taal
Het is klare taal. Het mag eigenlijk
ook worden verwacht van de man
die vooral is binnengehaald om de
Spelen voor Nederland veilig te
stellen. „Onzin", protesteert hij di
rect. „Daarvoor ben ik niet aange
trokken. Dat is niet helemaal juist.
Natuurlijk heb ik een grote be
stuurlijke ervaring die ik kan aan
wenden. Ik kan bijdragen leveren
uit een andere invalshoek, maar
het is teamwerk. Na voor het voor
zitterschap benaderd te zijn heb ik
lang geaarzeld. Het is geen sinecu
re. Ik krijg met veel andere raak
vlakken te maken, zoals de sport
sponsoring, de topsport en de
jeugd-olympische-dagen om de ide
alen van Pierre de Coubertin niet
te vergeten. Ik heb ten slotte posi
tief gereageerd. Ik heb een groot
werkvermogen. Dat is individueel
bepaald. Ik denk dat ik me mag en
kan inzetten voor een publieke
zaak, maar het moet in een verant
woordelijk geheel gebeuren. Het
kost veel tijd. Ik doe dan ook wat
andere dingen weg. Maar dit is een
echte uitdaging".
Henk Vonhoff beseft terdege dat
het imago van het NOC niet dave
rend is. Het verbaast hem niet. Het
bepalen wie wel en niet naar de
Spelen mag en het motiveren van
het een en ander zal altijd proble
men blijven geven en een bepaalde
uitstraling meebrengen. Henk Von
hoff is niet van plan zich daarover
op te winden. „Het beeld is slecht.
Het is vermoedelijk onontkoom
baar. Ik zal in elk geval proberen
mezelf te zijn. Daarop moet ik
maar worden beoordeeld. De een
zal het prachtig vinden, de ander
niet".
De voormalige Amsterdamse politi
cus gaat zijn eigen gang, en heeft zo
zijn eigen ideeën. Ook over de hou
ding van de overheid ten opzichte
van de sport. Wanneer het befaam
de tientje dat per hoofd van de be
volking voor sport wordt uitgetrok
ken aan de orde komt, glimlacht hij
eens. „Kijk, die tien gulden is na
tuurlijk geen exact bedrag. Daarbij
zijn de kosten van ordehandhaving,
verkeersregeling, etcetera, niet in
begrepen. Natuurlijk is het jammer
dat op de scholen niet meer tijd
kan worden vrijgemaakt voor de
sportbeoefening omdat in het kader
van de bezuiniging vakleerkrach
ten niet aan de bak kunnen komen,
maar in het algemeen krijgen li
chamelijke opvoeding en sport op
de scholen wel voortdurend de
aandacht". Hij haast zich overigens
direct te verklaren een voorstander
te zijn van een ondersteunend be
leid van de topsport. „Het is nodig
voor het in stand houden van de
sportbeoefening".
Onnatuurlijk
Op de vraag of het Nederlandse
klimaat voor een topsporter positief
is, reageert hij met: „Nederland
heeft het moeilijk met zaken die
boven het gemiddelde uitsteken.
Enerzijds wordt tot in het overdre-
vene toe de grote zorg uitgedrukt
over de kwalijke bijverschijnselen.
Anderzijds wordt met de resultaten
gegeurd. Het is een merkwaardige
mix en een beetje onnatuurlijk".
Sport staat bij de Groningse Com
missaris van de Koningin hoog in
het vaandel geschreven. Op jonge
leeftijd was hij uiterst actief. Met
name als scheidsrechter heeft hij
zijn sporen verdiend. „Ik heb in de
grote bond gefloten. Het ging lek
ker maar op een bepaald ogenblik
ben ik gestopt. Ik heb gekozen voor
mijn volledige baan op school als
Henk Vonhof:
„Ik zie meer in
een zo strak mo
gelijke conse
quente orde
handhaving.
Hard en conse
quent ptreden.
Dat moet. Als
het beschavings
niveau op het
veld minder
wordt, dan gaat
het ook op de
tribunes om-
geschiedenisleraar en alle politieke
activiteiten. Ik was te vaak en te
lang van huis".
Die periode als scheidsrechter is
niet onbelangrijk geweest. Henk
Vonhoff heeft op het veld de sfeer
geproefd. Bovendien heeft hij de
contacten met de sportwereld in de
loop der jaren vastgehouden zodat
hij een oordeel kan uitspreken over
de wijze waarop tegenwoordig
vaak sport wordt bedreven. Het
komt aan de orde wanneer het
woord Heizel-stadion valt. Het
bloedige schouwtoneel van een
massaal gebeuren. Een arena die in
zekere zin de vergelijking kan
doorstaan met de aantrekkings
kracht van een evenement als de
Olympische Spelen. Henk Vonhoff
matigt zich geen oordeel aan. Ook
al omdat hij de rapporten niet heeft
gelezen. Hij volstaat met enkele al
gemene opmerkingen die echter
wel een beeld geven. „Ik heb een
aantal jaren geleden meegewerkt
aan een rapport Voetbalsupporter
en Vandalisme. Ik heb als burge
meester van Utrecht met de mate
rie te maken gehad. Er is sprake
van een verschijnsel. Veel jongere
mensen vinden in hun normale be
staan te weinig uitdaging. Die krij
gen te weinig normale gezonde
prikkels om zich waar te maken.
Ze worden onzeker en zoeken hun
toevlucht in het groepsgebeuren.
Vandaar ook die dassenrage. Ieder
wil ergens bij horen. De mogelijk
heid om iets te doen is vanuit de
clubs beperkt. Ik zie meer in een zo
strak mogelijke consequente orde
handhaving. Hard en consequent
optreden. Dat moet. Als het bescha
vingsniveau op het veld minder
wordt, dan gaat het ook op de tri
bunes omlaag".
PETER VAN PUTTEN
tWE VELD Ze was sinds
itijd de eerste
ren rlandse zwemster die aan
per tiversiteits-
rioenschappen van de
25ynigde Staten deelnam. En'
i op''eel, niet ingecalculeerd
's. De Barneveldse
ïrkip" Conny van Bentum
rk vavom met het meisjesteam
van de Universiteit van
Californië naar een zeer
acceptabele vierde plaats
achter de teams van de
universiteiten van Texas,
Florida en Stanford. Het
individuele
universiteitskampioenschap
zwemmen sloot Conny van
Bentum af met een derde
plaats. Na negen Amerikaanse
maanden is Conny van Bentum
terug in Nederland, in
Barneveld. Niet om uit te
rusten, maar om zich voor te
bereiden op de begin augustus
in Sofia af te werken Europese
zwemkampioenschappen.
^■Raugustus van het vorig jaar,
iHHii moment dat Amerika de
ische roes aan het uitslapen
lestelde Conny van Bentum
n Californië. De universiteit
alifornië, die in Berkeley ge
il is, stelde de Nederlandse
|houdster op de 200 meter
irslag financieel in staat haar
zwemmen met haar studie
Ilijnen) te combineren,
inkelijk voor één studiejaar.
maanden later weet ze dat
h nog een jaar aan vast kan
n. Een prachtkans. Meters
de tweevoudige Olympiade-
er (Moskou 1980 en Los An-
"1984) niet stukgebeten tijdens
-fijke trainingen en wedstrij-
Amerika. Yards (omgere-
0,914 meter), daar gaat het
"Van dat yards zwemmen zijn
Amerika helemaal gek". Con-
n Bentum is het persoonlijk
p weet gekomen. De Barne-
i is enorm onder de indruk
kt van de Amerikaanse ma
an sporten èn studeren. „Het
^^n ontzettend leuke ervaring,
rootste verschil in de combi-
sport/studeren is dat je in
uitkomt voor een univer-
rigefteam. Elke universiteit heeft
;n zwembad. In Berkeley
we vrijwel onbeperkt trai-
eerstejaars studie medicijnen
(ATElt 'n Utrecht gedaan. Die stu
nt, onfrvolg ik pas als ik in Ameri-
»der gezwommen ben. Ik bedoel te
079-3fc jjjg studie komt straks goed
'^RS%erland, die maak ik hier af.
D»het zwemmen ben ik naar
jtOuflka toe gegaan. Maar ik ging
RÊrt heen met het idee, dat ik
nb., #iu ineens zoveel beter zou
0S234n. Helemaal niet. Dat zou
3 %w*en waanidee zijn, denk ik,
öo alkunt overal op de wereld
-frainen. Alleen wordt het je
,T®^[ ene plaats moeilijker of ge-
irtvoclijker gemaakt dan in de an-
Télk ben naar Amerika gegaan
rvaring op te doen. Ik wilde
pschillen proeven".
gher
natie'heeft Conny van Bentum in
qua^ika niet meer uren in het
ditt>ad gelegen dan dat ze achter
Itudieboeken heeft gezeten.
„Het voordeel was wel dat om de
zwemkeuze van het universiteits
team de rest van het rooster werd
gebouwd. In dat team zwemt ook
Mary T. Maegher, veelvoudig we
reldrecordhoudster en olympisch
gouden medaille-winnares".
Van Bentum vervolgt: „Met haar
optrekken was op zich al een hele
ervaring. Zij is zo bekend, ze staat
al zoveel jaren aan de top, het is
toch wel iets speciaals om met haar
te kunnen zwemmen. Ze heeft ook
ontzettend goed voor ons universi
teitsteam gezwommen. Ik heb alle
estafette-nummers met haar ge
zwommen. Als team trokken we
veel met elkaar op. Ook buiten de
zwemactiviteiten om. Voor Mary is
dit niet een superbelangrijk jaar. Ze
trainde ook niet altijd twee keer
per dag, ze ontspande zich na de
Olympische Spelen, na zoveel jaren
van alles moeten doen. Ik heb ech
ter tegen mezelf gezegd, zodra ik
wist dat ik naar Amerika zou gaan:
nou wil ik ook proberen zo goed
mogelijk te zwemmen om aan het
EK te kunnen deelnemen. Als ik in
Nederland was gebleven, en verder
Conny van Ben
tum: „Er zijn na
tuurlijk wel om-
rekenformules.
maar yards blij
ven yards en
meters blijven
t meters".
was gegaan met mijn medicijnen
studie in Utrecht, dan had ik mis
schien mijn aandacht meer gericht
op de Universiade die later deze zo
mer in Japan plaatsvindt. Nu
spreekt het EK me toch iets meer
aan".
„Ik heb in Californië getraind on
der Karne Moe-Thornton, winna
res op de 200 meter vlinderslag tij
dens de Olympische Spelen van
1972. Zij heeft biomechanica gestu
deerd, is daarin ook afgestudeerd.
Doordat ze veel van lichaamsbewe
ging afweet, heeft ze een ontzet
tend goede kijk op techniek. Daar
heeft ze dan ook veel aandacht aan
besteed. En dat is een goede zaak,
want een goede techniek is een
eerste vereiste".
Biomechanica
Van die universiteitskampioen
schappen ben ik enorm onder de
indruk geraakt. Het zijn wedstrij
den waarin de druk enorm groot is
en die men in feite belangrijker
vindt dan het zomerseizoen. Op ni
veau zou je ze kunnen vergelijken
met de Europese kampioenschap
pen". Dat Conny van Bentum daar
niet uit de toon viel, bewees haar
derde plaats in het persoonlijk
klassement wel. Maar wat weer
houdt veel Nederlandse topzwem
mers en -zwemsters ervan om naar
Amerika te gaan om te sporten en
te studeren? Van Bentum: „Ik weet
het niet. Gewoon een beetje angst,
denk ik. Het is ook nooit gestimu
leerd vanuit de zwembond. Je
werd ook niet tegengewerkt als je
ging, maar de bond stond er afwij
zend tegenover. Als je er de gele
genheid voor krijgt, zou ik zeggen:
ga er heen. Het is natuurlijk een
stap. Als je in een heel erg belang
rijk jaar zit, bijvoorbeeld voor de
Olympische Spelen of de wereld
kampioenschappen, dan is het een
te grote stap voor een groot aantal
mensen. Een gok. Haal ik het wel?
Ik ben er niet heengegaan om van
de zomer zo goed mogelijk te kun
nen presteren. Ik ben gegaan, om
dat ik zo'n jaar eens wilde meema
ken. Annelies Maas en Enith Bri-
gitta zijn er wel eens voor een
maand of twee geweest".
„Ik wil nu nog niet naar het EK
uitkijken, totdat de selectiewedstrij
den in Amersfoort op 21, 22 en 23
juni voorbij zijn. Ik heb het hele
jaar geen wedstrijden in meters ge
zwommen, dus het is echt moeilijk
te zeggen waar ik op dit moment
lig ten opzichte van andere zwem
sters in Europa. Er zijn natuurlijk
wel omrekenformules. maar yards
blijven yards en meters blijven me
ters".
HANS VOS
Jo van Marie is sinds niet al te
lange tijd lid van het bestuur van
de Europese voetbalunie, de
UEFA, een college dat het de
laatste tijd stevig voor de kiezen
heeft gekregen. Men denke maar
aan de nasleep van de ramp in
het Brusselse Heizel-stadion. In
de internationale storm van kri
tiek, die opstak direct na het tra
gische gebeuren in België, blies
Van Marle c.s. een stevig deuntje
mee. De heren van de UEFA be
sloten daarom eendrachtig tot
een keiharde maatregel: de En
gelse clubs worden voor onbe
paalde tijd uit Europa verbannen.
Jo van Marle was het daar hart
grondig mee eens. Ook hij ver
nam met instemming de reactie
van mevrouw Thatcher, die van
harte instemde met de UEFA-
straf. Dat hadden de heren van
het bestuur van de UEFA toch
maar eventies koelbloedig en za
kelijk opgelost.
Maar wat gebeurt er dan plots
klaps? Jo van Marle roept ineens
dat het een schande is dat de in
ternationale voetbalorganisatie
FIFA een soortgelijke straf over
de Engelse voetbalclubs heeft uit
gesproken: de hele wereld is ver
boden terrein voor Engelse clubs.
Jo van Marle in de rol van blad
aan de boom. Jo van Marle als
pleitbezorger van de Engelse
clubs, die zo nodig hun kas moe
ten spekken met het spelen van
partijtjes in alle mogelijke uithoe
ken van de aardbol. Jo van Marle
als de exponent van bestuurlijk
voetballand op zijn smalst Want
waarop lijkt het gedrag van Jo
van Marle? Een gecombineerde
voetbalversie van de Ver-van-
mijn-bed-show" en de All es-is-
anders-show".
Hoe zo? Jo van Marle staat toch
bekend als een uiterst kundig en
betrouwbaar bestuurslid? Die
zich niet laat leiden door emoties
en puur afgaat op zakelijke fei
ten? Die Nederland in de UEFA
op een buitengewoon bekwame
wijze vertegenwoordigt? Die op
geen enkele wijze blijk geeft uit
de provincie te stammen? Ja, die
Jo van Marle is het, die afgelopen
maandag tijdens de bondsverga
dering van de voetbalbond drie
kwartier nodig had om de FIFA
de oren te wassen. Vanwege een
beslissing nota bene, waar alle
heren van de UEFA (inclusief Jo
van Marle) zich in hun geheel
van vooroordelen en sentimenten
gevrijwaarde onkreukbaarheid
geheel achter stonden.
Hoe is dat te rijmen? Je zou toch
sterk de indruk krijgen van pot
ten, die ketels verwijten. Want
waarom zouden Engelse clubs,
die volgens de gangbare gedach
ten gestraft moeten worden voor
wat enige honderden boefjes heb
ben uitgehaald, wel in Oceanië,
Australië en Zuid-Amerika mo
gen spelen? Volgens Jo van Mar
le moet dat kunnen. Welke En
gelse club neemt naar Oceanië,
Australië en Zuid-Amerika zijn
beruchte fans mee? Niet één toch,
veel te ver, moet Jo van Marle in
zijn onpeilbare wijsheid hebben
gedacht. Maar sprak hij niet uit
Want pas dan zou hij echt getui
gen van zijn hypocriete houding.
Ziedaar de eigen versie van de
„Ver-van-mijn-bed-show" van Jo
van Marle, die nog een stapje
verder ging in zijn begrip voor de
Engelse problemen. Niet als
UEFA-bestuurder, maar als
KNVB-voorzitter riep Jo van
Marle dat toch niet ille Engelse
supporters criminelen zijn.
Dat haalt je de koekoek. Moet die
schorsing dan maar weer meteen
worden teruggedraaid? Volgens
Jo van Marle wel kennelijk. Na
een paar nachtjes slapen is hij
kennelijk tot het besef gekomen
dat de heren van het UEFA-be
stuur misschien wat te overijld
hebben gehandeld. En daarmee
plakt Jo van Marle zichzelf en
zijn collega's een dubbelklevend
etiket van onvermogen op.
Hetgeen eerder al was gebleken
door de keuze van de heren voor
de bouwval, die als Heizel-stadion
nog slechts door beschaafde Bel
gische supporters kon worden be
treden. Daarover geen woord van
Jo van Marle afgelopen maandag.
Evenmin over Nederlandse uit
wassen, waarvan de supporters
van Ajax nog een aardig staaltje
ten beste gaven het weekeinde na
de Heizel. Drie kwartier had Jo
van Marle nodig om de FIFA aan
te klagen, maar hij lichtte zelfs
geen tipje van het eigen boete
kleed op.
Jo van Marle. Er waren ooit
voorzitters van de voetbalbond,
die slechts het woord namen als
er inderdaad wat te zeggen was.
Maar Jo van Marle hoort zichzelf
graag praten. En er zijn nog
steeds hele volksstammen, die be
vattelijk zijn voor de theorie dat
onzin voor waar wordt versleten
als het maar voldoende nadruk
kelijk en herhaaldelijk wordt
aangeprezen. En dat moet Jo van
Marle worden nagegeven: daarin
is hij een meester.
BUYS
