Zoon Mengele
twijfelt niet
aan de dood
van zijn vader
FC Den Haag hekelj
besluit van KNVB
Lubbers: ook bij grote
werkloosheid overheid
geen werkverschaffer
Kamer vreest verdringing
eerste-graadsleraren
cTVlAASDAM
„Jacht op Mengele gaat gewoon door"
ft
Verder
verzet tegen
dreigende
executies
Indonesië
Voorarrest arts De Terp wordt opnieuw ver
MAASDAM. WANTJE GAAT NIET
JR
"EVEN"
EEN
SCHEERCREME
m
KOPEN.
BINNENLAND/BUITENLAND
EcidócSomant
WOENSDAG 12 JUNI 1985 PAUI
MUNCHEN/FRANK-
FURT „Ik heb geen
enkele twijfel dat het lijk
dat op 5 juni 1985 op het
kerkhof Embu in Brazilië
is opgegraven, de stoffelij
ke resten zijn van mijn va
der Josef Mengele. Ik ben
er zeker van dat het me-
disch-gerechtelijk onder
zoek dit spoedig zal beves
tigen. Mijn familie is be
reid andere nuttige aan
wijzingen te verstrekken.
Ik heb me in 1979 per
soonlijk ter plekke op de
hoogte gesteld van zijn
dood. Ik heb tot nu toe
gezwegen uit eerbied voor
de mensen die de afgelo
pen dertig jaar met mijn
vader in verbinding heb
ben gestaan. Ik betuig,
met mijn familie, ons
diepste medeleven met
alle slachtoffers en hun
ouders. Frankfurt, 11 juni
1985. Was getekend: Rolf
Mengele.
Met deze korte verklaring
heeft de familie van de al 40
jaar voortvluchtige concentra
tiekamp-arts Josef Mengele
gisteren het jarenlange zwij
gen verbroken. In 1959 werd
een internationaal arrestatie
bevel uitgevaardigd tegen Jo
sef Mengele, die in Auschwitz
de bijnaam „Engel des Doods"
kreeg. Hij wordt verantwoor
delijk geacht voor de dood van
meer dan 400.000 mensen in
het concentratiekamp Ausch
witz.
De verklaring werd gelijktij
dig afgegeven door Rolf Men
gele, de zoon van de kamparts,
en door diens stiefbroer Jens
Hackenjos, een zoon van Men-
geles eerste vrouw. Hackenjos'
vrouw Sabine beschreef de
stemming onder de verwanten
van Mengele als „angstig.
Sinds de zaak weer in de aan
dacht staat, zijn al diverse be
driegingen met moord binnen
gekomen".
Rolf Mengele heeft ook een
verklaring afgegeven aan het
openbaar ministerie in Frank
furt, maar de inhoud daarvan
is niet bekend. Er zijn geen
aanwijzingen dat de familie
gerechtelijke aanklachten
staan te wachten. De West-
duitse officier van justitie die
speciaal is belast met het on
derzoek naar oorlogsmisdadi
gers, Hans-Eberhard Klein,
verklaarde eerder al dat de fa
milie niet bij wet kan worden
gedwongen opheldering te
verschaffen over Josef Menge
le. De publiciteits-schuwe fa
milie Mengele, die een goed
lopend bedrijf in landbouwma
chines drijft in Gürizburg, Bei
eren, heeft dan ook jaren ge
zwegen en weigerde elk com
mentaar op berichten, dat Jo
sef Mengele in Latijns-Ameri-
ka leefde.
De aanwijzingen die hebben
geleid tot de opgraving van
het stoffelijk overschot in Bra
zilië, zijn afkomstig uit het ge
rechtelijk vooronderzoek in
West-Duitsland tegen een me
dewerker van de familie Men
gele, die jarenlang heimelijk
contacten met Josef Mengele
zou hebben onderhouden. Hij
heeft zich mogelijk schuldig
gemaakt aan het tegenwerken
van de justitie. In de woning
van de man, Hans Sedlmeier,
werden onlangs brieven en
documenten aangetroffen,
deels in code, waaruit onder
meer bleek dat hij als tussen
persoon voor de familie jaren
lang geld heeft gestuurd naar
de gezochte kamparts. Sedl
meier zou bovendien een aan
tal malen naar Brazilië zijn ge
reisd om Mengele persoonlijk
te ontmoeten.
De resten die in Brazilië zijn
opgegraven, waren begraven
onder de naam Wolfgang Ger
hard. De man kreeg in 1979
tijdens het zwemmen in zee
een beroerte en verdronk.
Gerhard zou in werkelijkheid
Mengele zijn. In huizen waar
Gerhard heeft gewoond, zijn
foto's van Rolf Mengele met
vrouw en kind en mogelijk
ook foto's van de kamparts
zelf gevonden. De eigenaren
van deze huizen hebben be-
NEW YORK De ver
klaring van Rolf Mengele,
de zoon van oorlogsmisda
diger Josef Mengele, heeft
nazi-jagers er niet van
kunnen overtuigen dat de
gezochte kamparts inder
daad in 1979 is overleden.
Simon Wiesenthal ver
klaarde nog steeds te twij
felen.
„De verklaring geeft geen ant
woord op de vraag waarom zes
jaar is gewacht met het nieuws
van zijn dood". Hij wees er
verder op, dat de familie ja
renlang is achtervolgd door
journalisten, joodse organisa
ties en nazi-jagers, die wilden
ontdekken waar Mengele zich
ophield. „Waarom al d^e tijd
gezwegen? Er moet nog een
aantal vragen opgehelderd
worden", aldus Wiesenthal.
Óok in Israël is men nog lang
niet overtuigd van de dood
van Mengele. De speurtocht
om de kamparts in Israël voor
de rechter te brengen zal daar
om gewoon worden voortge
zet, verklaarde Yitzhak Fein-
berg, woordvoerder van het
ministerie van justitie in Jeru
zalem. Het Westduitse open
baar ministerie heeft gezegd
dat het niet uitgesloten is, dat
het lichaam in Brazilië dat van
Mengele is. Maar samen met
de Israëlische en de Ameri
kaanse instanties zal men de
speurtocht naar Mengele
voortzetten totdat zijn dood
vaststaat, aldus de Duitse ver
klaring.
kend, dat zij de ware identiteit
van hun gast kenden. Een van
deze families verklaarde Men
gele „uit menslievende over
wegingen" verborgen te heb
ben gehouden, eenvoudig
„omdat het zo'n aardige man
was".
De politie in SSo Paulo liet gis
teren weten dat ook na de ver
klaring van Rolf Mengele de
formele indentificatie van het
opgegraven skelet wordt
voortgezet. „Dit is weer een
stukje in de puzzle, maar het
onderzoek gaat door", aldus
het hoofd van de federale poli
tie, Romeu Tuma. Volgens
hem krijgt de politie steeds
meer aanwijzingen dat een in
ternationaal netwerk Ger
hard /Mengele heeft geholpen
aan zijn jagers te ontkomen.
Intussen bestuderen deskundi
gen documenten, om bevesti
ging te krijgen van Mengele's
handschrift. Verder worden
vingerafdrukken gezocht op
zaken die hij wellicht in Brazi
lië in handen heeft gehad, en
vrienden en kennissen worden
ondervraagd om een beeld te
Dit is een van de
foto's die zijn
gevonden in de
huizen in Brazilië,
waar Mengele
jarenlang
verborgen zou
zijn gehouden. De
man die in de
auto stapt, zou
Mengele zijn.
vormen van zijn verborgen le
ven.
Overige aanwijzingen dat het
inderdaad zou gaan om Josef
Mengele betreffen onder meer
de getuigenis van drie politie
mannen, die op 7 februari 1979
aanwezig waren op het strand
van Bertioga, aan de Atlanti
sche kust zuidelijk van SSo
Paulo. Daar overleed toen de
man die zich Wolfgang Ger
hard noemde. De politieman
nen beschreven de man als
een ongeveer 65-jarige. Men
gele was in toen 68 jaar, de
echte Wolfgang Gerhard 53.
De voorlopig enige getuigenis
die de theorie van de dood van
Mengele in Brazilië tegen
spreekt is die van een tandarts
in Sao Paulo, mevrouw Maria
Helena de Castro, maar zij
wordt nauwelijks serieus geno
men door de politie. Maandag
verklaarde zij tegenover re
chercheurs Gerhard/Mengele
te hebben behandeld na zijn
veronderstelde dood op 7 fe
bruari 1979, maar zijn medisch
dossier daarna te hebben ver
brand.
„Kamerlef
moeten zefj
Sri Lanka p
bezoeken'Vt
Ion
DEN HAAG Hetpgen
-Kamerlid D. van d(?s v£
(CDA) vindt het verstPus
een (inter)parlement^ulc
missie zelf op Sri LanF'e
hoogte neemt om te f de
de situatie voor de Taf m:
is. In ieder geval star-
houd van het rapfP"4*
naendts over de situatP1-
na een besloten vei
van de commissies
tie, buitenlandse
minderhedenbeleid. Oi
rapport-Wijnaends
concludeerd, dat debyn
Lanka gevluchte Taij**-'
wie er 3.500 in ons 1)
blijven, niets te duchflK
ben als ze worden J
stuurd naar het zuil
hun land. Van de dfj i
partijen onderschreef j
VVD de conclusies j
ambtelijk rapport. OaP™
buitenland bestaat £n
heid over het lot vaiF"3
mils. De Zwitserse Y°r"
besloot vorige week vë?r
geen Tamils naar Sif™.
terug te sturen. Jerdi
chat
•a n
ent,
Nederland vraafn£j
Suriname om «u/
concrete stappeg^
DEN HAAG Als Tev
een concrete stap dotn^
richting van herstel viaro
mocratie en de reclM[el
heid, zoals bij voorbei
richting van de al
geleden in het vooruitP.zaf
stelde nationale cf"
voor de rechten van f
zal Nederland daarop F6€l
met een stap in de fens
van herstel van de ojrn
lingssamenwerking. iffP°'
de woordvoerder van'^f1
nisterie van buitenlaf al
ken gisteren in Den
klaard in antwoord O]
over uitlatingen van
Schoo over het ontwil
amenwerkingsverdraj
woordvoerder herini
verder aan, dat in
ook de beloofde vol!
ging is uitgebleven. j
renc
>ldt
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De Neder
landse regering blijft alles
in het werk stellen om te
voorkomen dat in Indone
sië nog meer doodvonnis
sen worden voltrokken
aan personen die zijn be
schuldigd van communis
tische activiteiten. Dit
heeft minister Van den
Broek (Buitenlandse Za
ken) gisteren in de Twee
de Kamer meegedeeld in
antwoord op vragen van
het PvdA-kamerlid Henk
Knol.
Van Nederlandse zijde wordt
volgens Van den Broek zowel
in rechtstreekse contacten met
de Indonesische regering als
via internationale kanalen
druk uitgeoefend op de autori
teiten in Jakarta, de uitgespro
ken doodvonnissen om huma
nitaire redenen niet ten uit
voer te brengen.
Hij ontkende dat de Indonesi
sche minister van Buitenland
se Zaken vorige week gezegd
zou hebben dat de doodvonnis
sen van drie veroordeelden
automatisch zullen worden
voltrokken nu president Su
harto hun gratieverzoeken
heeft afgewezen. „Er is in dit
verband beslist geen sprake
van een automatisme", ver
klaarde Van den Broek. De
minister wilde niet ingaan op
de vraag wat de Nederlandse
regering zal doen als er onver
hoopt toch weer executies zou
den plaatsvinden.
SER-BOEK OVER 20 JAAR SOCIAAL-ECONOMISCH BELEID
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG „Zelfs bij
het perspectief van een
miljoen werklozen heeft
vrijwel niemand de over
heid gevraagd dan maar
zelf ondernemer of werk
verschaffer te worden".
Dat is ook de gewenste en
juiste houding, vindt pre
mier Lubbers.
In zijn bijdrage aan het boek
„Twintig jaren sociaal-econo
misch beleid", een bundel ter
gelegenheid van het aftreden
van dr. J. de Pous als SER-
voorzitter, zegt Lubbers: „De
verantwoordelijkheid van de
overheid uit zich in beleid in
de vorm van beleidsinitiatie
ven zoals het technologiebeleid
en het informaticaplan. Daar
naast is de politiek het erover
eens de overheid niet recht
streeks te laten intreden in het
marktgebeuren".
De overheid heeft echter hier
mee, aldus Lubbers, wel risi
co's genomen. Namelijk het ri
sico te blijven geloven in her
stel van groei en verdeling
van werk (en niet zelf werklo
zen aan werk zetten) en daar
naast het risico van een hoog
minimumloon en bodemfcitke-
ring.
Lubbers plaatst kritische kant
tekeningen bij de functie van
het minimumloon. Volgens de
minister-president heeft het
minimumloon teveel de func
tie gekregen van een „koop-
krachtvloer". „Toen eenmaal
de recessie? kwam ging het mi
nimumloon toch niet flexibel
naar beneden. Integendeel,
feitelijk steeg tot 1980 de koop
kracht van de minima, terwijl
bijvoorbeeld in de Verenigde
Staten de neerwaartse loon-
aanpassing al in 1974 begon".
De koppeling van de sociale
uitkeringen aan het mini-
mumloon heeft tot verkleining
van de inkomensverschillen
geleid. Daardoor moest een
steeds groter beroep worden
gedaan op overheidsmiddelen
(belastingen) en premies. Bo
vendien werd daardoor, aldus
Lubbers, de werking van de
arbeidsmarkt fors aangetast.
Volgens Lubbers is er alle aan
leiding de afbakening van ver
antwoordelijkheden tussen
collectieve besluitvorming (po
litiek) en de marktsector
(werkgevers en werknemers)
te handhaven. Belangrijk
daarbij is een groeigericht te-
leid, begunstigd door lagere
belastingen en sociale premies.
Voor zover dit leidt tot wat
grotere inkomensverschillen
zal, aldus Lubbers, dit effect
vooralsnog niet teniet mogen
worden gedaan. De koop
kracht van de laagste inko
mens zal wel „redelijk" ge
handhaafd moeten worden en
we moeten doorgaan met her
verdeling van werk, aldus de
premier.
Lubbers kan het niet nalaten
om nog even uit te halen naar
PvdA-leider Den Uyl. Hij
wijst erop dat Den Uyl in 1966
als minister van economische
zaken pleitte voor verminde
ring van arbeidstijdverkorting,
om de economische groei te
bevorderen. „Wat is geschie
denis toch boeiend", gnuift
Lubbers, die ook meldt dat
Den Uyl zich eens een voor
stander van kernenergie toon
de. Nu is Den Uyl een groot
voorstander van arbeidstijd
verkorting en tegenstander
van kernenergie.
Het boek, dat vandaag in be
sloten kring aan oud-SER-
voorzitter De Pous werd aan
geboden gaat over twintig jaar
sociaal- economische beleid op
een aantal hoofdterreinen.
Daarbij wordt ook aandacht
besteed aan de betekenis die
de Sociaal-Economische Raad
heeft gehad onder voorzitter
schap van De Pous (1964-1984).
Deskundigen binnen en buiten
de raad, als dr. W. Duisenberg
en prof.dr. W. Albeda, hebben
stukken over belangrijke eco
nomische items geschreven.
DEN HAAG De Twee
de Kamer heeft minister
Deetman (onderwijs) er
dinsdag voor gewaar
schuwd dat leraren in het
voortgezet onderwijs met
een tweede-graadsbe
voegdheid niet te veel les
sen mogen geven in de
hoogste klassen. De Ka
mer vindt dat ervoor moet
worden gewaakt dat deze
docenten de eerste-gra-
ders voor een deel zullen
verdringen. De WD
vindt dat alleen in aan
toonbare noodgevallen
met een tweede-graads
bevoegdheid in de boven
bouw les mag worden ge
geven.
De Kamer behandelde giste
ren het nieuwe stelsel van on-
derwijsbevoegdheden, waarin
van een onderscheid in drie
graden wordt teruggegaan
naar twee. Tweede-graads le
raren mogen volgens dit sys
teem les geven in het MAVO,
het Middelbaar Beroepsonder
wijs (MBO) en de eerste drie
jaar van VWO/HAVO. Daar
naast wordt hun toegestaan
maximaal veertien uur van
een volledige betrekking (29
uur) in de bovenbouw van
deze laatste schoolsoort les te
geven. De derde-graders krij
gen automatisch een tweede
graads bevoegdheid. PvdA en
CDA stemmen in grote trek
ken in met deze opzet.
Valentijnschool
Aalmwr. Amoud de Boer AlphM Mn
den Rijn: Richard v/d Pol; lliiunin* Col
lin Baan. Peter Koeleman; RoeMawnde-
vmr Fellcto van Klink, Arnold van der
Meer. Leon van Rutten; Rftneetatarwondec
Sjaak de Wagenaar Ter Aar Ron Bosman,
Huibert EsvekJt, Krijnle van Etjk, Arjan Kei
zer, Rob van der Maden, Arnood van Wijk,
Arno Zevenhoven; Woubntgge: Gert Hooge
veen; Zevenhoven Hennie Clazing.
J. N. M. van der Hoorn; Ter
Aar LP.N Akerboom. P. J. Hulscher, R. P.
M. van der Jagt, N. G. M. de Jong, Ph. A. G.
Ke«per. J. C. Koeleman; ZaventeowK H. C.
de Groot.
DEN HAAG In verband
met „de ernst van de zaak"
heeft de raadkamer van de
Haagse rechtbank gistermid
dag besloten het arrest van de
32-jarige huisarts, die heeft
toegegeven dat hij euthanasie
heeft toegepast op vijf bejaar
den in het verzorgingstehuis
De Terp, opnieuw met dertig
dagen te verlengen. Het is de
laatste keer dat justitie dit
middel mag hanteren. Het ge
rechtelijk vooronderzoek moet
nu binnen een maand zijn af
gerond en uitmonden in een
rechtszaak.
De huisarts zit al sinds begin
april vast. Een tweede ver
dachte, de 32-jarige hoofdver
pleegkundige van De Terp,
werd medio vorige maand uit
zijn voorlopige hechtenis ont
slagen. Maar ook jegens hem
koestert justitie nog steeds ver-
engd Ij™
ege
denkingen. Zolang hetf i.
telijk vooronderzoek ierl
is afgesloten, bestaat iele;
zekerheid over de ten
ook de hoofdverplegenand
Terp-affaire wordt gectann
en wat hem daarbij ezen
ten laste wordt gelegdfcun;
NÈTDAT
BEETJE MEER
PERSOONLIJKHEID
■D/iogisfetój -<rFb^umeftie
Leiden Oegstgeest: Noordwijk aan Zee:
Kopermolen 32 Langevoort 57 Hoofdstraat 60
Tel 071-220038 Tel 071-174715 Tel 0I7I9-I269I
ijk
vng
ïon
aalt
asti
ffic
tent
W
Ml
mij
m
i ani
een
Ml
ZEIST FC Den Haag is
verbolgen over het besluit
van de KNVB om verde
diger Martin Jol met di
recte ingang een voorlopi
ge schorsing op te leggen,
waardoor de Hagenaar
vanavond niet in actie
kan komen tegen NEC.
De affaire Jol raakte gis
teravond onverwacht snel
in een stroomversnelling.
Secretaris Fred van Hal
van FC Den Haag: „Gis
termiddag ontvingen wij
een brief van de KNVB,
waarin werd gesteld dat
Jol door de tuchtcommis-
sie in staat van beschuldi
ging was gesteld. Hij zou
tot vrijdag de gelegenheid
krijgen zich schriftelijk te
verweren. Gisteravond
ging plotseling de telefoon
in onze bestuurskamer.
Toen werd gemeld dat de
KNVB directe maatrege
len had getroffen. Mede
naar aanleiding van ver
klaringen van mensen
van De Graafschap. In
mijn ogen duidelijk een
belanghebbende in deze
zaak".
Voorzitter Dé Stoop van
FC Den Haag is woedend
over de beslissing van de
tuchtcommissie. „Dit is
een grote schande. Het
verbaasd mij dat er plotse
ling zo spoedig moest wor
den gehandeld. Aanvan
kelijk kregen wij een
brief waarin we tot vrij
dag de gelegenheid kre
gen te reageren. Maar de
KNVB vond het wel no
dig De Graafschap direct
om reactie te vragen. Nu
is Jol niet gehoord en is
men louter op De Graaf
schap afgegaan".
Stoop vervolgt met: „Maar
als de KNVB tot vrfj-
|2)
spraak moet beslu la:
daar ben ik varfP 1
tuigd", aldus Stoof
wordt de zaak nog
pliceerder. Want n.,
Den Haag vanavoihet
wint van NEC vin# la
de wedstrijd moet 1
overgespeeld. Als yk
ste blijkt dat tegijj,
toch geen maatfn e
kunnen worden ge» lie
Men heeft zichzelf1 ka
lijk in een zeer ij®e'
parket gebracht". 1