Jan Huls: Deze wereld te groot voor één kerk
IN EN OM DE KAS
binnen de perken
fotebegomanl
Invoerheffing voor buitenlandse tomaten
Paksoi
BINNENLAND
ZATERDAG 1 JUNI 1985 PAGINA 8-SF
Om zijri moeizaam vergaarde ken
nis van de Japanse taal nog enigs
zins op peil te houden, reist de 71-
jarige Franciscaner pater Jan Huls
een keer per week van zijn kloos
ter aan de Witte Vrouwensingel in
Utrecht naar Amsterdam om daar
met Japanse gastarbeiders en hun
families de liturgie te vieren en
over de bijbel te discussiëren. Meer
dan 25 komen er nooit, wat Huls
nochtans een bevredigend aantal
acht. Hij is tijdens zijn missiearbeid
van 34 jaar op het Japanse eiland
Hokaido niet anders gewend ge
weest.
In Engaru, een stad met 20.000 inwoners,
waar hij tot augustus 1984 heeft geploe
terd, kwamen zondags beduidend min
der kerkgangers opdagen. Maar zelfs de
keren dat hij een half uur of langer
vruchteloos had gewacht en daarna moe
derziel alleen in zijn lege kabouterkerk
een Heilige Mis opdroeg, bleef hij zijn
taaie arbeid meer dan de moeite waard
vinden.
Toch is ook hij ooit met de kruisvlag
hoog in top uit Aalten vertrokken om
dolende zielen te winnen, door mensen
te bekeren en te dopen. Toen hij in 1925
als 11-jarige besloot missionaris te wor
den, stond het ook al voor hem vast, dat
hij naar China zou gaan. Toen hij het
aan zijn moeder vertelde was ze letter
lijk met stomheid geslagen. Wat hij ach
teraf zeer begrijpelijk vindt".
Na zijn priesterwijding in 1940 werd zijn
verlangen naar het verre, geheimzinnige
missiegebied nog ruim zeven jaar op de
proef gesteld. Er vertrokken geen sche
pen meer uit Nederland en noodgedwon
gen accepteerde hij een benoeming als
kapelaan in Venray. Na de oorlog duur
de het nog ruim twee jaar voordat hij
met enige medebroeders aan boord van
het wrakke Liberty-schip „Edmund
Fanning" aan de uitgestelde reis naar
China kon beginnen. Dat de i
vuld waren met wapens en springstof
werd hem pas enkele dagen later duide
lijk in Genua, nadat een reeks explosies
het schip in lichterlaaie had gezet. Langs
een kabel, waarmee de „Edmund Fan
ning" lag afgemeerd, kon hij ternauwer
nood aan de vuurzee ontkomen. Drie
maanden later vertrok hij voor de twee
de keer met een Liberty-schip naar Chi-
Huisarrest
Zijn eerste missiepost was Peking, waar
hij korte tijd later hardhandig gecon
fronteerd werd met de troepen van roer
ganger Mao, die Tsjang Kai Tsjek naar
Formosa joegen en Huls tot ongewenste
vreemdeling verklaarden. Het begon
met huisarrest, waarop een massale be
storming van zijn kerk volgde. Zijn per
soonlijke bezittingen, inclusief de foto's
van zijn vader en moeder, werden ver
beurd verklaard en na een eenzame op
sluiting van ruim een maand werd hij
tenslotte op een boot naar Hong Kong
gezet. En waag het niet naar Japan te
gaan", werd hem nageroepen, „want ook
daar zullen we je weten te vinden".
Huls ging dus naar Japan. Want het
stond hem op dat moment nog helder
voor de geest, dat hij vroeg of laat zou
terugkeren naar China. Vandaar dat hij
in de buurt wilde blijven. Ze boden hem
eerst nog een missiepost aan in Nieuw-
Guinea. Maar dat vond hij geen bruik
baar alternatief. „Ik had toch zeker niet
voor niets jaren op de Chinese taal zitten
zwoegen", was zijn logische uitleg.
Aan die summiere kennis van het Chi
nees had hij overigens bitter weinig op
Hokaido. Hij kon alleen de karakters
thuis brengen. Voor de rest moest hij
van voren af aan beginnen. „Ik heb wel
iswaar 34 jaar de tijd gehad om wegwijs
te worden in het Japans", geeft hij toe,
„maar in de praktijk blijkt dat voor mij
dien je vlot te kunnen verstaan. Maar
onder geen beding mag je hem zelf ge
bruiken in een gesprek"
Uit de voeten.
Gaandeweg ontdekte Huls ook, dat hij
met zijn diepgewortelde opvattingen
over het missioneringswerk in Japan
niet uit de voeten kon. Er was wel een
gretige belangstelling voor de boodschap
van het Christendom, merkte hij, maar
de drempel van de katholieke kerk was
en is voor de meeste Japanners toch te
hoog. Daar komen ze niet overheen. „Ze
luisterden met aandacht naar me en
kwamen vervolgens tot de conclusie, dat
de godsdienst die ik vertegenwoordigde,
nooit hun godsdienst kon worden".
„Achteraf beken ik deemoedig, dat ik te
lang mijn tijd gespendeerd heb aan za
ken, die al lang door God geregeld wa
ren. Ook in Japan is Zijn rijk namelijk al
eeuwen een feit. Het wordt alleen zicht
baar op een wijze, die wij in het Westen
niet gewend zijn. Het gebeurt niet via
onze Heilige Schrift en onze profeten,
maar door het geloof in de natuur. En
die natuur met een hoofdletter N heeft
Japanners dezelfde kracht,
BET
Volen
Roda
Feyer
FC U!
FC G
Eerst
SC c
toekennen. Vergelijk
dachtig het Boedhisme en het Christen
dom, dan moet je wel tot de slotsom ko
men dat ze op een wonderlijk harmo
nieuze manier in elkaar passen en elkaar
aanvullen. Deze wereld is domweg te
groot voor één kerk, één geloof. Maar hij
is niet te groot voor God, die ook in het
Japanse Boedhisme een realiteit is".
Godsrijk
onvoldoende te zijn geweest. De ellende talen moet je op de hoogte zijn, want an-
is namelijk, dat er in Japan allerlei talen ders kun je niet communiceren met
door elkaar worden gebruikt. Van al die mensen. De vrouwentaal bijvoorbeeld
„Aan het einde van de reis kan ik me
zelf het verwijt maken, dat ik rijkelijk
laat anders heb leren leven en denken.
Dat kun je terecht jammer vinden. Maar
beter laat dan nooit. Ik heb in Engaru
gelukkig niet alleen een kerk achterge
laten, maar ook een kleuterschool met
140 leerlingen. En via de kinderen is er
in de loop der jaren een hechte band
ontstaan tussen hun ouders en mij. Dat
heeft geresulteerd in een overdonderend
afscheid, waarvoor de halve stad was
uitgelopen".
„Ik ben daar overladen met geschenken,
waaronder een tekening van Yoshimatsu
Yoshikawa, wiens negen kinderen en
kleinkinderen op mijn kleuterschool
ven. Katholieken spreken in dat ver
band over een eeuwig leven. Maar voor
een Japanner is lang al mooi genoeg".
„Voor die man is het katholicisme een
onbereikbaar ideaal gebleven. Maar hij
heeft zijn uiterste best gedaan om een
goed mens te zijn. Wat hem aardig ge
lukt is. Hij en ik zijn dus wel degelijk
met dezelfde dingen bezig. En dat
spreekt mij geweldig aan".
Pater Jan Huls met een van de geschen
ken, die hij bij zijn afscheid in 1984 heeft
gekregen. „Voor Yoshikawa, die deze te
kening gemaakt heeft, is het katholicis
me een onbereikbaar ideaal gebleven",
zegt hij, „maar hij heeft zijn uiterste best
gedaan om een goed mens te zijn".
OOM SIMON
Nu de nachten moeilijk meer vat krijgen
op de avonden en de televisie boerend
vanuit zijn lebmaag is begonnen met
herhalingen van programma 's die de af
gelopen winter reeds bitter zijn tegenge
vallen, krijgen we in de uren tussen licht
en dralend donker regelmatig de aan
vechting om af te reizen naar die erven
en magen, over wier lot wij te lang in
het onzekere zijn gebleven. Soms levert
zo'n bezoek geringe vreugde op, wan
neer bijvoorbeeld blijkt, dat een verre
neef wederom in welbehagen bij de in
specteur der Directe Belastingen is toe
genomen. Omdat hij al lang verleerd is
zelf wat leuks te bedenken, staat er nu
ook een kleurentelevisie in zijn slaapka
mer met gescheiden bedden. „Elk huisje
heeft zijn kruisje", zegt hij gelaten, ter
wijl hij de tweede fles Zuid-Afrikaanse
wijn ontkurkt.
Vaker echter wordt aan het einde van
zo'n reis een klein verdriet als eigen
geld je aan ons uitgekeerd. Wat ook gis
teravond het geval was. Wij belden aan
bij het huis van oom Simon en zagen bij
het open gaan van de massief eiken
deur, dat hij sinds ons vorig bezoek ver
ontrustend ouder was geworden. Hem
trof overigens geen schuld, want hij
heeft jaren naar dit weerzien uitgeke
ken.
„Wat een verrassing", zei hij zacht, „kom
binnenEn sloffend ging hij op de tast
de smalle gang in, waar het nog nooit
dag is geweest. In de kamer aan het ein
de zat tante Cato nog steeds bij de tuin
deuren in dezelfde houding, die wij ons
herinnerden van de vorige keer. In 1967.
Of was het toch 1968?
Zij reikte een broze hand aan en noemde
de naam van onze oudste broer. „Nee
vrouw", souffleerde oom Simon gedul
dig, „nu ben je even in de war. Hans is al
jaren dood. Dit is Leo. Je weet wel.
Vroeger kwam hij op woensdagmiddag
altijd zijn huiswerk bij ons maken
„Suiker en melk in je thee?", informeer
de ze even later. En net als de vorige
week antwoordden wij: „Geen suiker en
geen melk tante".
Zwijgend dronken we van de thee. „Mijn
grootste verdriet is, dat je tante de laatste
tijd zo vergeetachtig is", had oom Simon
al in de gang gezegd. „Daar is helaas
niks aan te doen. Een kwestie van ou
derdom, zegt de dokter. Jammer hè, van
tante"..
ALs de zon nu nog scheen, dachten we,
als er maar een vogel zong. Een zou al
genoeg zijn. Misschien werd dan alles
wat draaglijker.
Tante was ondertussen opgestaan en in
de richting van de keuken geschuifeld.
Toen de deur achter haar was dichtge
vallen, mompelde oom Simon: „Even
kijken wat ze doet. Neem me niet kwa
lijk dat ik je even alleen laat. Maar het is
echt nodig".
Toen ze terug waren in de kamer en tan
te weer bij de tuindeuren zat, schonk
oom Simon vermouth uit een karaf, die
we ons herinnerden van vorige bezoe
ken. Hij hief zijn glas en zei: „Op jouw
welzijn dan maar. Want als ik op mijn
gezondheid toast of op die van je tante,
ben ik bang, dat we niet meer aan een
tweede glas toekomen
„Eigenaardig", hoorden we tante Cato in
de verte mompelen, „de vorige keer,
toen Hans hier was, had hij toch een
snor. Ik ben daar bijna zeker van
Oom Simon keek haar liefdevol aan en
Anton is ook al weer jaren dood.
beurt gegaan. Wat zou je zeggen van een
vers sigaartje?".
Tegen tienen namen we afscheid. Oom
Simon liep mee tot halverwege de gang.
„Je moet gauw terugkomen", gebood hij,
,je vindt het toch niet erg hè, dat ik niet
meega tot de deur. Ik hoest de laatste tijd
weer zo, begrijp je. Je mag de dood nooit
op een idee brengen".
Toen we buiten stonden, zagen we tante
Cato achter het raam in de voorkamer
zwaaien. Ze riep nog iets. Misschien wil
de ze alsnog zekerheid over de suiker en
de melk. Maar omdat ze achter glas
stond, vingen we alleen haar laatste
woorden op.
Wat heb je met je snor gedaan?", maak
ten we er uit op.
Sp
LAND EN TUINBOUW
»|Vo«
strij
Bijzonder grote aanvoer
van bloemen in Westland
De afgelopen week werd bij bloemenveiling „Westland" ge
kenmerkt door een bijzonder grote aanvoer van snijbloemen.
Er was maar liefst 31 procent meer dan in dezelfde week van
1984. De prijsvorming kwam vanwege de grote aanvoer en
het warme weer behoorlijk onder druk te staan en het gemid
delde prijspeil lag 37 procent langer. De meeraanvoer in pro
centen: alstroemeria 56 procent; standaardanjer 64 pro
cent; trosanjer 76 procent; bouvardia 123 procent; gypsop-
hila 80 procent (3 1/2 miljoen tak!!).
Het assortiment „kleine gewassen" wordt steeds breder. Bij
deze snijbloemen bleef de prijsvorming over het algemeen re
delijk op peil: achillea 46 (107); aconitum 110(170); asclepias
75(118); campanula persicifolia 40(72); carthamus 60(160); sca-
biosa 76(89); phlox 63(93); veronica 58(98) en watsonia 54(85).
De kamerplantenaanvoer bleef gelijk aan het vorige jaar.
Ruim 1.8 miljoen stuks werden de afgelopen week verwerkt.
De vraag naar kamerplanten bleef op niveau, waardoor de
gemiddelde prijs van vorig jaar (2.19) steeg met 22 procent
naar 2.67. De bloeiende planten doen het rond deze tijd van
het jaar iets beter dan de groene planten, getuige enkele note
ringen: saintpaulia 1.37; kalanchoe 1.71; hibiscus 2.85; sinnin-
gia 3.67; exacum 1.58; campanula 3.00 en anthurium 5.22.
De afgelopen week was tevens de week voor de tuinplanten
met een topaanvoer van ruim zes miljoen stuks en een omzet
van 3 miljoen gulden. Enkele noteringen: pelargonium pelta-
tum 1.84; pelargonium zonale 1.55; impatiens 0.33; petunia
0.36; verbena 0.40; tagetes grootbloemig 0.41 en gazania 0.54.
De omzet was 17 1/2 miljoen hoger dan in dezelfde week van
vorig jaar en het bedrag bijna acht ton lager: dat zegt vol
doende over de lagere prijzen in vergelijking met 1984. Tot
nu toe is de jaaromzet tot en met week 21 55 miljoen hoger
dan vorig jaar en het bedrag is 37 1/2 miljoen gulden hoger.
Toppers deze week bij de snijbloemen waren freesia, trosan-
jers, jaarrondtroschrysanten, rozen (kleinbloemig), gypsophila
en standaardanjers. De prijsvorming van import-snijbloemen
en tuinplanten was vrij stabiel in vergelijking met vorig jaar,
terwijl de kamerplanten duidelijk hogere prijzen maakten.
Het beeld bij bloemenveiling „Berkel en omstreken" te Bleis-
wijk verschilde nauwelijks van „ziin grote broer" in Honse-
lersdijk. Vooral aan het begin van de week was er sprake van
een rustige handel met lage prijzen. Vlak voor Pinksteren
werden de prijzen beter en de Franse Moederdag heeft hier
mee te maken. De algemene ledenvergadering wordt op dins
dagavond 25 juni gehouden. Het Agrocenter zal ongetwijfeld
één der belangrijkste agendapunten vormen en wellicht het
veilingpercentage en de bestuursverkiezing.
Edo Bergsmaprijs voor periodiek „19 NU"
De Edo Bergsma Prijs een penning, een bedrag van 5000
gulden en een kunstwerk is dit jaar toegekend aan de
Stichting Public Relations Land- en Tuinbouw voor haar
twee-maandelijks periodiek „19 NU". De prijs is aan deze aan
het Kleine Loo in Den Haag gevestigde stichting toegekend
door dè ANWB. Met de prijs wordt waardering geuit voor
grote verdiensten en uitzonderlijke initiatieven op de door de
ANWB bestreken terreinen. Al meer dan twintig jaar vestigt
„19NU" op journalistiek hoog niveau de aandacht op het
landschapsschoon, het boerenbedrijf en de recratie in hun on
derlinge Verwevenheid. Een niveau waaraan de hoofdredac
teur, directeur van de stichting, de heer F.A.M. Wilbers, in
hoge mate heeft bijgedragen. De prijs, waarvan de toekenning
geschiedde op voordracht van een adviescommissie onder
voorzitterschap van de heer H.J.L. Vonhoff, wordt op don
derdag 14 november in Nieuwspoort in Den Haag uitgereikt
door ir. F.H. van der Linde van Sprankhuizen, voorzitter van
de ANWB.
De Commissie van de Euro
pese Gemeenschap heeft met
ingang van 24 mei een com
penserende invoerheffing in
gesteld voor Spaanse tomaten
van 47,73 per 100 kilo. Vijf
dagen later besloot men om
de heffing op tomaten uit
Marokko te verhogen naar
127,97 per 100 kilo. Voor de
komende maand juni was de
referentieprijs vastgesteld op
ƒ261,04 per 100 kilo. Het zijn
allemaal maatregelen om de
concurrentie op de Westeuro-
pese tomatenmarkt wat in te
dammen. In de afgelopen
week herstelde de situatie op
de tomatenmarkt zich.
De concurrentie nam af en
de aanvoer groeide minder
explosief als in de week er
voor. Naast West-Duitsland is
Frankrijk op het ogenblik de
belangrijkste afnemer van
Hollandse tomaten. Volgens
ramingen zal het tomatena-
reaal in Frankrijk het ko
mende seizoen 4% kleiner
zijn als vorig jaar. Door het
langdurig koele weer is de
oogst in Frankrijk verlaat.
De export naar Engeland
vertoonde wel groei, maar in
vergelijking met vorig sei
zoen worden er minder to
maten op de Engelse markt
afgezet. De prijzen voor zo
wel de ronde als de vleesto
maten trokken in de afgelo
pen week aan. Bij de ronde
tomaten liep de prijs het
sterkst op. Voor de A-export
werd er ƒ2,45 per kilo be
taald. In de eraan vooraf
gaande week kwam men niet
verder dan 1,84 per kilo. Bij
de vleestomaten liep de prijs
op naar 2,53 per kilo. De
prijzen van de afgelopen
week steken weer gunstig af
bij die van vorig seizoen. Het
totaal aanbod van tomaten
neemt verder toe, met als ge
volg een daling van de prijs.
Naar verwacht blijven de
prijzen gunstig afsteken bij
die van vorig jaar.
Sla.
ke mate toe bijgedragen. De
prijzen voor zowel de glassla
als de natuursla trokken aan.
Voor de glassla werden er
hogere prijzen betaald als
voor de natuursla. Glassla
bracht gemiddeld 53 cent per
stuk op. De natuursla-telers
kwamen niet verder dan een
middenprijs van 4 dubbeltjes.
In beide gevallen steekt de
prijs gunstig af bij die van
vorig jaar. Toen bracht de
glassla slechts 13 cent per
stuk op en de natuursla 23
cent. De aanvoer glassla
Duizenden pallets wachten op de veilingen om straks, opgetast met komkommers of tomaten,
naar het buitenland te worden getransporteerd.
neemt verder af en het aan
bod van natuursla neemt toe.
Als het weer de komende
week meewerkt zullen de
prijzen redelijk stand weten
te houden.
Overige gewassen.
De belangstelling voor de
groene paprika's was groot.
De middenprijs liep zelfs op
naar 6,40 per kilo. Bij de
rode paprika's is er sprake
van een topaanvoer. De prijs
daalde sterk en kwam ge
middeld op 3,60 per kilo uit.
Door het stil vallen van het
luchtverkeer, vorige week,
heeft de export van paprika's
naar Amerika hinder onder
vonden. Voor zowel rood als
froen wordt er op ruim dan-
od gerekend. Voor de groe
ne sorteringen zal de prijs da
len. Voor de rode sorteringen
lijkt het verder dalen van de
prijs zeer onwaarschijnlijk.
Ondanks de topaanvoer bij
de komkommers wist de prijs
zich goed te handhaven. De
sorteringen 41/61 verander
den nagenoeg niet van prijs.
De prijs lag tussen 65 cent en
73 cent per stuk. De lichtere
sorteringen moesten inleve
ren. Zo daalde de midden
prijs voor de sortering 31/36
van 53 cent naar 36 cent per
stuk. Een verdere groei in de
aanvoer wordt er niet ver
wacht en de prijzen lijken de
komende week niet veel te
veranderen. De belangstel
ling voor koolrabi nam nog
verder af, met als gevolg een
priisdaling naar 42 cent per
stuk. In aanvoer en prijs lijkt
er de komende week niet
veel te veranderen. De prijs
daling bij bloemkool zette in
lichte mate door. De „ach
ten" daalden in prijs naar
ƒ2,10 per stuk. Het aanbod
wordt nog iets groter en de
prijs daalt licht of blijft ge
lijk. Op de radijsmarkt bleef
de matte stemming voortdu
ren. De vraag blijft sterk
achter bij het in korte tijd
uitgegroeide ruime aanbod.
In de week van 20 t/m 25
mei bedroeg de landelijke
aanvoer zelfs ruim 5 miljoen
bos. Er werd de afgelopen
week 36 cent per bosje be
taald. Het is nog maar de
vraag of hier de komende
week verbetering in komt.
Door het weer kleiner ge
worden aanbod van aubergi
nes trok de prijs aan naar ge
middeld 3,35 per kilo. Er
wordt een kleiner aanbod
verwacht dat tegen gelijke of
hogere prijzen verkocht zal
worden. Ijsbergsla mocht
zich verheugen over een toe
genomen belangstelling. De
prijs liep op naar f 1,01 per
stuk. Deze prijs lijkt de ko
mende week niet haalbaar.
De ruime aanvoer van cour-
Settes bleef de prijs onder
ruk houden. De gemiddelde
prijs daalde naar 57 cent per
stuk. Vorig seizoen was de
aanvoer ruim de helft klei
ner en lag de prijs o{J 1,65
per stuk. Het aanbod van
vollegronds-andijvie wordt
steeds groter. De middenprijs
daalde naar 60 cent per kilo.
De aanvoer blijft groeien en
de prijs daalt verder. De
vraag naar Chinese kool was
al uitstekend, maar werd nog
groter. De prijs liep op naar
2,65 per kilo.
Er worden lagere prijzen
voor dit gewas verwacht. Het
groeiende aanbod van bos-
peen daalde slechts licht in
prijs. Er werd 2,32 per bos
betaald. De aanvoer wordt
nu snel groter en de prijs zal
sterker dalen. Raapsteeltjes
brachten 33 cent per bos op.
Voor postelein zakte de prijs
weg naar 40 cent per kilo.
V ollegrondsgroenten.
Bij spitskool trok de prijs na
een sterke daling in de voor
gaande week weer aan. Er
werd nu 72 cent per kilo be
taald. Voor de komende
week worden er gelijke of la-
fere prijzen verwacht. Het
leiner wordende aanbod
van prei liep als gevolg van
de uitstekende vraag sterk in
prijs op. Gemiddeld werd er
ƒ3,80 per kilo betaald. Het
verder kleiner wordende
aanbod zal tegen hoge prijzen
verkocht worden. Het nog
steeds ruime aanbod van spi
nazie bracht 50 cent per kilo
op. Voor dit gewas zal er in
de komende week niet veel
veranderen.
Verschillende lezers van deze rubriek hebben voor het
eerst een tamelijk nieuwe groentesoort verbouwd of
willen dat deze zomer gaan doen; paksoi is de naam
van die groente. Er wordt gevraagd naar herkomst en
bereidingswijzen van paksoi. Op die vragen willen we
hier een antwoord proberen te geven.
Paksoi is een bladkoolsoort die oorspronkelijk uit Azië komt.
Daar is de groente al lang bekend en zeer geliefd. De plant kan
in de volle grond en in de kas gekweekt worden en bestaat uit
stevige wifte stengels met daaraan grote groene bladeren. Blad
en stengel kunnen beide gegeten worden.
Paksoi is familie van de Chinese kool en smaakt daar ook wel
naar. Alleen is paksoi wat pittiger en aromatischer. Ze kan zo
wel gekookt als rauw gegeten worden. Bij het koken er reke
ning mee houden dat paksoi zich gedraagt als spinazie: het blad
slinkt nogal.
In repen
De eenvoudigste manier van bereiden gaat zo: snijd de bladvoet
eraf en scheur of snij lelijke delen van de bladeren. Was de
groente en snijd ze in repen. Opzetten met zo weinig mogelijk
aanhangend water. Zout toevoegen (niet te veel de eerste keer.
de groente is al pittig van zichzelf) en ten hoogste 10 minuten
koken. Bij een kooktijd vap 5 minuten blijven de in de paksoi
zittende vitaminen beter berwaard.
Om de groente te leren waarderen hier een paar recepten van
het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen dat de laatste
tijd stevig aan de weg timmert met niuewe groente- en fruit-
ij__,iden voortgebracht
We beginnen rauw. Van een halve kilo paksoi maakt u fijne
reepjes. Voeg aan een bakje magere kwark 2 eetlepels mayonai
se toe, 1 theelepel mosterd, wat zout, citroensap en wat fijnge
hakte peterselie. Meng dat alles door de paksoi en schud stevig.
Klaar voor gebruik. In plaats van kwark en mayonaise kan na
tuurlijk ook een dressing gemaakt worden van olie en azijn met
wat fijne tuinkruiden toegevoegd.
Paksoi is ook erg lekker als vulling en garnering in kippesoep.
Laat de groente dan vooral niet te lang meekoken zodat ze nog
wat knapperig blijft. Omdat paksoi ook iets wegheeft van spina
zie kan een variant gemaakt worden op de bekende en geliefde
„spinazie-a-la-crème".
Was, snipper en kook de paksoi. Niet langer dan 5 minuten in
de pan met een beetje zout. Laat alles goed uitlekken. Smelt 25
gram boter en doe daar een eetlepel bloem bij. Daarna onder
goed roeren 2 dl melk toevoegen. Als de saus over het kookpunt
is, is ze gebonden. Klop dan een eierdooier los in een beetje,
room, doe daar zout en peper naar smaak bij. Doe wat hete saus
bij dit mengsel en doe het voorzichtig bij de rest van de wanne
saus in de pan. Nu mag de saus niet meer koken, anders schift
het ei. Schep de saus door de paksoi en doe alles in een voorver
warmde schaal. Wie graag kaas eet kan de groente ook aanma
ken met een kaassaus of over de schotel geraspte kaas strooien
en het geheel even onder de grill of in de oven zetten.
Paksoi is met aardappelen ook een heel goede basis voor de Bel
gische „stoemp". Eerst aardappelen koken. Vijf minuten voor
die gaar zijn de paksoi erbij. Door elkaar scheppen tot een soort
stamppot. Aan het geheel wat gebonden jus toevoegen en op
smaak maken met zout en peper. De Belgen (en dan vooral de
Brusselaren) geven bij een „stoemp" verschillende soorten vlees:
verse worstjes, gebakken speklappen, carbonades of lever. Dit
echt oud-Nederlandse gerecht (België was vroeger immers ook
een van de Nederlanden) krijgt door de paksoi een beetje exo
tisch smaakje. Normaal wordt „stoemp" gemaakt van een of an
dere inheemse koolsoort. Wie nog niet aan de paksoi durft kan
het dus met gewone witte, groene of Chinese kool proberen.
