mi
Lars Noren op zoek naar
het onbereikbare geluk
Fascinerend spel in „De
President" van Bernhard
KUNST
QeidóaQowuvnt
l
Beheerste blik op
Bruckner-symfonie
bioscopen
Twee werelden botsen in mooie thrill^
VRIJDAG 24 MEI 1985 PAGINA'
Ik AÉMn
I
Schilder H. Kamerlingh Onnes overleden
LEIDEN De schilder/keramist name op zijn portretten van toepas-
Harm Kamerlingh Onnes is in Leiden
op 92-jarige leeftijd overleden. Hij is
vandaag begraven. Kamerlingh Onnes
was een zoon van de natuurkundige,
die in 1913 de Nobelprijs kreeg voor
zijn ontdekkingen op het gebied van
vloeibaar helium. De kunstschilder
Onnes exposeerde in tal van Neder
landse musea en galeries, waarbij hij
een opvallende veelzijdigheid aan de
dag legde. Onnes, die de Jacob Hartog-
sing, veelvuldig werden de landschap
pen van Kamerlingh Onnes geprezen,
die soms briljant van toon waren, soms
ernstig bezonken.
Ook als keramist heeft Onnes naam
gemaakt, hoewel hij zich zelden te bui
ten ging aan buitenissigheden. Zijn
werk kon „gewoon" worden genoemd:
vaasjes, bakjes en tegels; maar onder
zijn vingers werd het toch bijzonder,
zowel van vorm als van kleurentoe-
voeging. Het anecdotische, dat in zijn
Harm Kamerlingh Onnes bij een van zijn zelfportretten.
prijs kreeg voor zijn totale oeuvre, 0—0
heeft vooral naam gemaakt als „ver- schilderijen kon worden aangetroffen,
teller met de penseel"; zijn gevoel voor bracht Harm Kamerlingh Onnes ook
humor was vaak in zijn werk terug te aan in zijn keramiek. Hij was sinds
vinden, evenals zijn vermogen om 1935 lid van het schilderkundig ge-
scherp waar te nemen. Was dit met nootschap Pulchri Studio.
Jong cellotalent
debuteert op tv
HILVERSUM Een jong Nederlands
cellotalent, de 12-jarige Quirine Vier-
sen uit Amsterdam, debuteert zondag
in een uitvoering op de tv, op Ned. II
om 18.00 uur. Zij speelt samen met het
orkest van het Frans Nationaal Cen
trum voor Kamermuziek uit Bor
deaux o.l.v. Jacques Pernoo de ..Ta-
rantelle", opus 33 in G groot van D.
Popper. Dit gebeurt in het kader van
het Internationaal Jongerernaar en
het Europese Muziekjaar 1985. In dit
jaar treden twaalf jonge musici tussen
12 en 16 jaar voor het eerst op.
De vader van Quirine is Yke Viersen,
cellist in het Concertgebouworkest.
DEN HAAG/AMSTER
DAM „Demonen" van
Lars Noren is tijdens het
Holland Festival in twee
verschillende versies te
zien. De vertolking door
de Stichting Demoon is al
eerder opgevoerd, onder
meer in Den Haag. Die
van het Schauspielhuis
Bochum is er voor de eer
ste keer.
„Demonen" behandelt een
thema, dat veelvuldig terug
keert in het dramatische werk
van deze hedendaagse Zweed
se schrijver: het onvermogen
van de mens om zich geheel
los te maken van ervaringen
uit het verleden en om te ko
men tot een langdurig gevoel
van welbehagen en tevreden
heid. Het geluk is, met uitzon
dering van een kortstondige
euforie, niet voor ons wegge
legd.
In „Demonen" zijn er twee ty
pes van mensen. Een jong stel
is het toonbeeld van maat
schappelijke welvaart, goede
ontwikkeling en verfijnde
smaak. Hij als advocaat en zij
als ontwerpster zijn geheel van
deze tijd. Zover als mogelijk
genieten ze van al het goede in
dit bestaan. Door een samen
loop van (droevige) omstandig
heden hebben ze op een avond
de benedenburen bij hen thuis
uitgenodigd. Dit echtpaar is
aan hen tegengesteld. Hij is
veel minder een man van de
wereld, en is verzot op voet
ballen. Voor haar telt het moe
derschap zwaar. Ze is in ver
achting van haar derde kind
en leidt in feite een geisoleerd
sleurbestaan.
De ontmoeting krijgt langza
merhand hoe langer hoe meer
het karakter van een confron
tatie. De onverwerkte proble
men, de schijnoplossingen en
de weinig hoopgevende ver
wachtingen verdringen de ge
zelligheid.
Neergesabeld
De nu 41-jarige Lars Norén is
door regisseur en exprt in de
Scandinavische literatuur,
Karst Woudstra, in Nederland
geïntroduceerd. Dat was in
1978. Woudstra was toen nog
als dramaturg verbonden aan
het RO-theater in Rotterdam.
Onder regie van Franz Marij-
nen werd in dat jaar voor het
Holland Festival „De Vorsten-
likker" uitgebracht. Met zo
veel succes, dat Norén het als
een welkome stimulans opvat
te om weer door te gaan met
het schrijven van toneelstuk
ken.
Sinds de zestiger jaren genoot
hij in eigen land waardering
als dichter en romancier. Zijn
toneeldebuut in 1973 met „Fur-
steslickaren" (Vorstenlikker)
werd door de critici in eigen
land dusdanig neergesabeld,
dat hem alle kracht ontbrak
om zich nogmaals voor het to
neel in te zetten.
Met recht kan daarom gesteld
worden, dat voor hem als to
neelschrijver in Holland de
victorie begon. Met herwon
nen moed schreef hij in vijf
jaar tijds een hoorspel en een
veelvoud aan stukken, waar
onder het zeshonderd bladzij
den tellende „Het avondmaal
Na August Strindberg zijn er
niet eerder van een Zweedse
schrijver in zo'n korte tijd zo
veel stukken in verschillende
landen op het repertoire geno
men.
Een belangrijk deel van dit
oeuvre is ook hier in Neder
land uitgebracht. Om voor
beelden te noemen: „De moed
om te doden" bij F'Act onder
regie van Teuntje Klinken
berg, gevolgd door „Een vrese
lijk geluk" door Globe onder
regie van Gerardjan Rijnders.
Danhet buitengewoon succes
volle „De nacht, de moeder
van de dag" bij het Publieks-
theater, gerègiseerd door Karst
Woudstra met twee hele mooie
rollen van Pierre Bokma en
Ton Lutz. En nu: „Demonen"
door de Stichting Demoon on
der regie van Teuntje Klin
kenberg.
Net als ons land heeft Zweden
een gebrek aan eigentijdse to
neelschrijvers. Werd Noréns
toneeldebuut verguisd, nu
wordt hij qua belangrijkheid
als een waardige opvolger van
Strindberg geëerd.
Crisis
blijken zijn personages
maal min of meer in een crisis
van hun leven te verkeren. Ze
vinden niet voldoende houvast
meer in hun bestaan, maar
missen het vermogen om
daadwerkelijk verandering in
hun situatie te brengen. De
ambivalente houding van
enerzijds het verlangen om uit
de impasse te geraken en an
derzijds de angst voor en de
twijfels omtrent een nieuwe
levensstijl wordt door de om
standigheden nog eens extra
onder druk geeft. Wat tot dra
matische spanningen leidt,
In „Een vreselijk geluk" gaat
het om twee bevriende paren
uit een artistiek en welgesteld
milieu. Naarmate het drankge
bruik overvloediger wordt,
breken de onderhuidse span
ningen los. De onvrede met
zichzelf en de samenleving
ontlaadt zich in verbale agres
siviteit. Hun geluk blijkt vre
selijk te zijn.
In „De nacht, de moeder van
de dag" zit een gezin finan
cieel en moreel aan de grond.
Hun familiehotel loopt niet.
De vader is aan de drank, de
moeder heeft vermoedelijk
kanker. De jongste zoon is ho-
mosexueel en ziet zijn idealen
niet in vervulling gaan. De
oudste broer kan niet overweg
met zijn vader en ga,at geheel
zijn eigen weg. Het louterings
proces verloopt moeizaam en
gaat gepaard met lichamelijk
en geestelijk geweld.
Instrument
Toneel moet naar de opvatting
van Lars Norén een instru
ment zijn, waarmee je inzicht
verschaft om desgewenst wij
zigingen in je leven aan te
kunnen brengen, of om je te
wapenen tegen eventuele con-
flicteuze gebeurtenissen. „Als
de toeschouwers het theater
verlaten, zou ik willen dat ze
op een bepaalde manier voor
bereid waren. Ik probeer de
tegenstellingen op het toneel
te doseren, zodat ze niet met
een crisis naar huis gaan, maar
voorbereid zijn op zo'n crisis
als die gebeurt", heeft hij een
keer gezegd.
En een andere, typerende uit
spraak: „Ik denk dat het met
mijn stukken is als met de psy
cho-analyse, - om dat woord te
gebruiken - dat in de analyse,
als iemand in een „ideaal ver
trek" spreekt, vroeg of laat al
tijd het wezenlijke gezegd
wordt. Daar draait het altijd
op uit; zelfs als dit via een zij
spoor gebeurt. Zo zijn de figu
ren in mijn stukken altijd op
weg naar zichzelf, maar als ze
daar gekomen zijn, is dat niet
altijd de plek waar ze zichzelf
hereiken". MAX SMITH
Theater
zit met
kater na
reorganisatie
toneelbestel
NIJMEGEN De reorga
nisatie van het toneelbe
stel werd terecht toege
juicht. Er hoorde een ver
eveningsoperatie bij die
voor velen evenwel desa
streus uitpakt: de podium
kunsten komen er veel
slechter af dan de bedoe
ling was. Politici, bestuur
ders en controverses tus
sen ambtenaren op de
verschillende ministeries
maakten dat de theaters
met een kat in de zak
werden opgescheept.
Dit heeft w. Voorman, voor
zitter van de Vereniging van
Schouwburg- en Concertge
bouwdirecties in Nederland
(VSCD) gisteren gezegd in zijn
jaarrede op het verenigings
congres in Nijmegen. Hij trok
er de conclusie uit, dat thea
ters, gezelschappen, muzieken-
sembles, vrije producenten en
overige betrokkenen voortaan
meer gezamenlijk moeten
doen, minder afhankelijk van
de diverse overheden.
Hij herinnerde eraan, dat de
cijfers uitwijzen, dat het pu
bliek wel wil komen als er een
goed theater- en muziekaan
bod is. Samenwerking achtte
hij daartoe absolute noodzaak.
Hij vond verder dat de direc
teuren goed moeten letten op
maatschappelijke ontwikkelin
gen, zoals het veranderd vrije-
-tijdsgedrag en de sociaal-eco
nomische situatie van de men
sen, die van grote invloed zijn
op de plaats en het functione
ren van het theaterbedrijf.
Het congres besloot de com
missie kunstzaken van de ge
meente Rotterdam een tele
gram te sturen. In Rotterdam
is besloten het Hofpleintheater
te sluiten, maar is er inmiddels
een herbezinning gaande op
deze stap. Het VSCD-congres
stelt dat genoemd theater een
bijzondere positie voor bezoe
kers en spelers heeft. Het
hoopt en vertrouwt op die po
litieke moed, die nodig is om
een eerder genomen besluit te
rug te draaien.
Carol van Herwijnen en Ine Kuhr In „De president", (foto Pan Sok).
LAATSTE STUK NIEUWE KOMEDIE
Nieuwe Komedie speelt „De Presi
dent" van Thomas Bernhard. Verta
ling: Theodor Duquesnoy. Regie:
Ton Lutz. Met Carol van Herwijnen
als de president, Edda Barende, Ine
Kuhr, Joss Flühr en Tom Hartmann.
Theater aan de Haven, donderdag
23 mei, herhalingen tot en met 8
juni.
Het stuk waarmee de Nieuwe
Komedie dit seizoen en ook
haar bestaan besluit, „De pre
sident" van Thomas Bernhard,
gaat niet voor niets over
macht, eerzucht en angst. Het
einde van de Nieuwe Komedie
kenmerkt zich door het afbre
ken van een ontwikkelings-
boog, het knakken van een
stijgende lijn, zowel op het ge
bied van artistieke en techni
sche pres(en)tatie als qua be
leid. In „De president' wordt
fascinerend geacteerd, een re
den om massaal uit te rukken
naar Theater aan de Haven.
Dat Thomas Bernhard nu ook
bij de Nieuwe Komedie wordt
gespeeld, is een gevolg van dat
nieuwe beleid. Het al iets ou
dere stuk „De president"
(1975) heeft weinig aan kracht
.ingeboet en regisseur Ton Lutz
legt er nog een schepje boven
op. Getrouw Bernhards me
thode van werken bestaat het
uit twee monologen, die van
de president en van zijn
vrouw.
Zij (Edda Barends) begint. Er
is een aanslag gepleegd waar
bij de kolonel is omgekomen
en haar hondje een hartver
lamming heeft gekregen. De
kogels waren voor haar en
haar man bedoeld. Wispelturig
van de hak op de tak sprin
gend ratelt zij voort met schel
le stem. De daarbij aanwezige
mevröuw Frolic, haar dienst
bode, moet het ontgelden,
maar verdraagt de scheldkan-
nonade gelaten, zonder haar
waardigheid te verliezen. Op
de achtergrond klinkt de bul
derende lach van de president.
„Zijn masseur vertelt hem al
tijd moppen". De vrouw ont
leent haar filosofietjes aan pla
titudes van de kapelaan. Ze is
eenzaam en bang en tracht dat
te overschreeuwen. „Men zou
moeten verbieden dat blijspe
len worden gespeeld in een
tijd als deze", verzucht ze.
Haar man is een en al zelfver
trouwen. Zijn monoloog vindt
plaats in een casino in Estoril,
waar hij zich mag vermaken
met zijn maitresse, een twee
derangsactrice die giechelend
zijn ego oppompt. Over de pas
gedode kolonel denkt hij deni
grerend. Alles draait om het
Sezwollen ego van deze presi-
ent en om zijn talent. Hij
kijkt de zaal in en vraagt:
„Wat zijn mensen, wat is een
omgeving, vergeleken bij mijn
talent, mijn doel, mijn kunst?"
Hij acht politiek de grootste
kunst, gevolgd door het toneel.
Hij vindt zijn vrouw, de
vrouw, een hoer en negeert de
opmerking van de actrice dat
hij een dictator is. Bernhard
levert door hem zo te tonen
scherp commentaar op (onze)
machthebbers.
„De President" loopt helder af.
Een ontploffing klinkt in het
casino. Langzaam komen de
acteurs uit het donker op het
podium, de president als laat
ste, na een korte pauze. De
dictatuur gaat door, de dom-
men zijn aan de macht en als
die overlijden, staat de volgen
de al klaar. Knap gespeeld
door Carol van Herwijnen,
wat een présence, en Edda Ba
rends die haar felle personage
messcherp neerzet. „De presi
dent" geeft blijk van het élan
van de Nieuwe Komedie, dat
net een goede weg is ingesla
gen, die helaas wordt opgebro
ken door gemeente en rijk.
PETER SNEL
Toneelprijzen uitgereikt
Anne Wil Blankers en Siem Vroom hebben gisteren in het con
certgebouw De Vereniging in Nijmegen de hen onlangs toege
kende jaarlijkse toneelprijzen overhandigd gekregen. Dat ge
beurde door de commissaris der koningin in Gelderland. Anne
Wil Blankers kreeg haar Theo d' Or voor haar rol als koningin
Christina van Zweden in „De Troonsafstand", Siem Vroom zijn
Louis d'Or voor zijn rol als Socrates in „Het Symposium".
dan ook geen maat tot uiter
sten, wel genuanceerd maar
zowel forte als pianissimo bin-
Blomstedt met werken van Berg en nen de perken. Blomstedt is
Bruckner. Sollet de violist Gidon een dirigent van wie een grote
Kramer. Hnrhnlinn hedenavond. Da
rust uitgaat, hij werkt nauwge
zet met veel aandacht voor het
detail en is voor de orkestle-
A den volkomen betrouwbaar,
Aan het einde van het men kan bij wijze van spreken
winterseizoen staan de 0p hem blind varen. Dat ver-
symfonieën van Anton leende de interpretatie zeker-
Bruekner zowel bij het held en overtuigingskracht.
Residentie Orkest als bij De combinatie met een Bruck-
het Rotterdams Philhar'
monisch Orkest in de be- concert van Alban Berg en
langstelling. Het Haagse niemand minder dan de feno-
orkest brengt vanavond menale Gidon Kremer was de
de negende symfonie on- vertolker. Berg's vioolconcert
der aanvoering van Ferdi-
T j Andenken ernes Engels en
nand Leitner (deze week Kremer's introverte voor-
hebben zij ook een plaat- dracht deed dit instrumentaal
opname van het werk ge- requiem alle recht. Vertolkt
maakt) en in Rotterdam met een uiterste aan beheer-
werd gisteravond de zesde S1"£' technisch perfect en mu-
symfonie geleid door Her- ontroerend en aanSrlf
bert Blomstedt opgevoerd. p adr. hager
Deze dirigent is in ons land
een veel gevraagde gast, zo gaf
hij eerder deze madnd een
voortreffelijke uitvoering van
de vierde symfonie van Sibeli
us, eveneens met het Rotter
damse orkest. Ook bij het Con
certgebouworkest wordt hij re
gelmatig gevraagd.
Bruckner's zesde symfonie
werd door Blomstedt parti-
tuurgetrouw weergegeven. Het
was in zijn directie of hij be
vreesd was al teveel een eigen
stempel op de uitvoering te
drukken. Hij ging in zijn visie
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen, raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19. tel. 071-121239): The Am
bassador (12); 14.30. 19.00,
21.15. zo. 14.15, 16.30. 19.00,
21.15. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39, tel.124130):
Passage to India (al); 20.00. zo.
ma. ook 14.30; Witnesa (12);
14.30, 19.00, 21.15. Into the
night (12); 19.00, 21.15. do. vr.
dl. 14,30, 19.00, 21.15. Ama-
deua (al); 20.00. zo. ma. ook
14.30. Beverly Hills Cop (al);
14.30, 19.00, 21.15. TRIANON
(Breestraat 31, tel. 123875): The
postman always rings twice
(12); 14.30. 19.00, 21.15. zo.
14.15, 16.30, 19.00, 21.15.
REX (Haarlemmerstraat 52,
tel. 071-125414): Wilde aexpar-
ty'e (16); 14.30, 19.00, 21.15.
ia
;t>*
dt
KINDERVOORSTELLING
LIDO Assepoester (al); za. zo.
ma. wo. 14.30.
'3e I
to- L
lel. 1
al*
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel.
01719-12800): First Blood (12
Jaar); vr. zo. 16.00. za. ma. dl.
19.00; The Terminator (16); za.
16.00, 22.30. zo. 20.15. ma.
16.00, 21.15. di 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Never Ending Story (al); do. vr.
za. zo. wo. 14.45, 19.00, 21.15.
ma. 14.30, 16.45. 19.00, 21.15.
CITY THEATER II: The Key
(16); tijden zie City I. CITY
THEATER III: Maak je borst(en)
maar nat (12); tijden zie City I.
CITY THEATER IV: Hells An
gela USA (16); do. vr. zo. 14.45,
19.00, 21.15. za. di. wo. 19.00,
21.15. ma. 16.45, 19.00, 21.15.
KINDERVOORSTELLING
CITY THEATER: Walt Disney's
bekroonde tekenfilme (al); za.
wo. 14.45. ma 14.30. LIDO
THEATER: Wolven huilen niet
(al); vr. za. zo. ma. 14.00. wo
14.30.
VOORSCHOTEN GREENWAY:
Purple rain (al); do. t/m ma.
19.00. vr. t/m ma. 15.45. Under
the Vulcano (16); do. t/m za.
21.15. di. wo. 20.00. Los santos
innocentea (16); zo. ma. 21.15.
ALPHEN AAN OEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6. tel. 01720-20800): Fal
ling in love (al); 18.45, 21.15.
EUROCINEMA II: Beverly Hills
cop (al); 18.30, 21.00. za. zo. ma.
wo. ook 13.30. EUROCINEMA
III: De Bedrieger (12); 18.45.
21.15. za. zo. ma. wo. ook 13.45.
EUROCINEMA IV: Missing in
action (16); 18.30, 21.00. za. zo.
ma wo. ook 13.45.
NACHTVOORSTELLING
EUROCINEMA I: Over sex ge
sproken (18); za 24.00. EURO-
bent helemaal te gek (16); za
24.00. EUROCINEMA IV: Mis
ting in action (18); za. 24.00.
KINDERVOORSTELLING
EUROCINEMA IV: Dik Trom
weet raad (al); za. zo. ma. wo.
14.00.
WASSENAAR e ASTRA: Body
double (12); do. t/m zo. 20.00.
Against all odde (12);
wo. 20.00. na
KINDERVOORSTELLING d
De vrolijke piraten van achate!- ,nt
land; za. zo. ma. 14.00. |0j
je
DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27, I v
tel. 463500):The cotton club va
(12); 14.00. 18.45, 21.30. zo. ma ed
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. j,A,
ASTA 2 (Spul 27. tel. 463500):
Witnese (12); 14.00. 19.00,
21.30. zo. ma. 13.30, 16.00,
19.00. 21.30. ASTA 3: The kil- »r
ling fiels (12); 13.45, 18.45, de
21.30. BABYLON 1 (naast „0.
Centraal Station, tel. 471656):
Amadeue (al); 14.00, 20.00. 10
BABYLON 2: Into the night hvi
(12); 14.00, 19.00, 21.30. zo. ma L
13.45, 16.15, 19.00, 21.30. T
e BABYLON 3: Lee una et lea Ij
autres (al); 13.45, 19.45. Cl- V
NEAC 1 (Buitenhof 20. tel.
630637): Beverly Hills cop (al);
14.00, 18.45, 21.30. zo. ma
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. e CI- I
NEAC 2: Young warriors (16); I
18.45, 21.30. do. vr. ook 14.00. I
CINEAC 3: Repo man (16); I
14.00. 18.45, 21.30. zo. ma L
13.15, 16.00, 18.45, 21.30.
EURO CINEMA (Leyweg 910.
tel. 667066); Duin (12); za. w
20.00. zo. 16.00, 20.00. overii
dagen '4.00, 20.00. METRi
POLE 1 (Carneglelaan,
456756): A passage to India (al);
14.00, 20.15. METROPOLE 2:
Metropolis (al); 14.00, 18.45,
21.30. zo. ma. 13.15. 16.00,
18.45, 21.30. METROPOLE 3:
Birdy (12); 14.00, 18.45, 21.30.
zo. ma. 13.15, 16.00, 18.45, LI
21.30. METROPOLE 4: Falling ft
In love (al); 14.00, 18.45, 21.30. fL
zo. ma. 13.15, 16.00, 18.45, KO
21.30. METROPOLE 5: Het .n
bittere kruid (al); 18.45, 21.30.
do. vr. ook 14.00. ODEON 1 IU1
(Herengracht 13, tel. 462400): he
Beverly Hill» cop (al); 13.45, I
18.45, 21.30. zo. ma. 13.15, Y1-
16.00, 18.45, 21.30. ODEON 2: a
De nurds slaan terug (12); .v.
13,45. 18,45. 21.30. zo. ma
13.15. 1600, 18.45. 21.30.
ODEON 3: Ontwakende ver- nf
langens (16); 13.45, 18.45. f
21.30. zo. ma. 13.15, 16.00. IK
18.45, 21.30. ODEON 4: The r0<
falcon the snowman (16); j
13.45, 18.45, 21.30. zo. ma 1 c
13.15, 16.00. 18.45, 21.30. LE
PARIS 1 (Kettingstraat 12b, tel.
656402): Meisjes in extase (18);
12.00 tot 22.30. zo. ma. v.a i
13.30. LE PARIS 2: Hete
speeltjes (18); 12.15 tot 22.45.
zo. ma. v.a 13.45. LE PARIS IK«
3: Liefde zonder schaamte (16);
12.30 tot 23.00. zo. ma. v.a
14.00. vr. za. 23.00. PASSAGE n
(Passage 63, tel. 460977): Her- ;sv
cules II (16); 14.00, 18.45, 21.30.
zo. ma 13.15. 16.00, 18.45. F11
21.30. HAAGS FILMHUIS
(Denneweg 56, tel. 459900): Zaal
1: Dood door hanging; do.
19.30. Harakiri; do. 21.30. 6 kor
te tilma van Terayama; vr.
19.30. The profounds Deaire of
the Gods; vr. 21.30. 6 korte
films van Terayama; za 19.30.
Eroa Massacre; za. 21.30.
Coupe d'ótat; zo. 19.30. The ae-
sasination of Rioma; zo. 21.30.
L'Empire des tens; ma 19.30.
A boy called third base; ma
21.30. Utamaro's world; di.
19.30. Zigeunerweise; di. 21.30.
Lea fruits de la paaaion; wo.
19.30. Eyanaika; wo. 21.30. Zaal
2: Je voue eelue Marie; 19.45.
21.45.
KINDERVOORSTELLINGEN
CINEAC 2: Assepoester, za
dl. wo. 14.00. zo. ma 13.15,
16.00. EUROCINEMA: Woody
Woodpecker festival; za. zo. wo.
14.00. METROPOLE 5: Asse
poester; za. di. wo. 14.00. zo.
ma 13.5, 16.00.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: Beverly Hills cop
(16); za. 00.15. CINEAC 2:
Cheech Chong'e nice dreams
(16); za. 00.15. CINEAC 3: The
wall (16); za. 00.15. EUROCI
NEMA: Love dreams (18); za
00.02.
Gestolen werken van Salvador
Dali teruggevonden
COLTON Achttien schilderijen van Salvador Dali die vor
jaar juni werden gestolen uit een galerie in het Amerikaan
Newport Beach, zijn teruggevonden in de slaapkamer van er r*
inwoner van het nabijgelegen Colton. De waarde van de schild/
rijen die door de FBI en de verzekeringsmaatschappij Lloyds g
zocht werden, wordt op meer dan 500.000 dollar geschat. Ondi
de werken bevond zien een van de meest bekende schilderijs
van Dali uit de jaren veertig, Adolescentie. De collectie was ter^
toongesteld in de Signature-galerie ter ere van de tachtigste vevai
jaardag van Salvador Dali. De schilderijen waren deels eigeP1
dom van de galerie en deels ter beschikking gesteld door diver1!™
eigenaren. De vrouw van de dief had de waarde van de schild! Y
rijen die haar man een week geleden naar huis meenam nila*'
ingezien. Wel zei ze de doeken een beetje raar te hebben 6evo^t|
ra
den.
LIDO: „Witness" (12) met
Harrison Ford, Kelly
McGillis en Lukas Haas.
Regie: Peter Weir.
Peter Weirs „Witness" is een
van de mooiste thrillers van
de laatste tijd. Waarom? Onder
meer omdat hij zo weinig op
een thriller lijkt. De film ver
telt een zeer origineel verhaal,
spelend op een merkwaardige
plek in Amerika en voorzien
van een aantal karakters met
vleeS aan hun botten. De film
van de Australiër Weir gaat
over schuld en onschuld via
een culturele botsing tussen de
pastorale wereld van een
groep onwrikbare Anabaptis- Politieman Harrison Ford kijkt met het jongetje Lukas Haas de
ten (wederdopers) in Pennsyl
vania die nog leven als toen ze
in de achttiende eeuw in Ame
rika arriveerden en de heden-
daagde wereld van drugs, ge
weld en corrupte politie.
Harrison Ford bevrijdt zich
voorgoed van zijn Star Wars-
Indiana Jones imago in zijn rol
als politieagent. Hij krijgt het
onderzoek te verrichten naar
de moord waarvan een klein
jongetje toevallig in een heren
toilet in Philadelphia getuige
is. Dat jongetje is een van de
Amish, de uit Zwitserland af
komstige Anabaptisten die
hun oude zeden in ere houden,
nog altijd de breedgerande
lijst van verdachten door in „Witness"
hoeden van eeuwen her dra
gen en een mengsel van Zwit
sers-Duits en Engels spreken.
Tussen haakjes: Die Amish-
groep bestóét, zoals Pennsyl
vania toch al een staat is van
vele stromingen uit de refor
matie. De naam verwijst al
naar William Penn en zijn
Quakers, de Pennsylvania
Dutch (Duitsers overigens)
brachten er o.a. die Amish-we-
derdopers met als buren een
andere tak van die beweging,
de verre volgelingen van Men-
no Simonsz, mennonieten.
Het jongetje, met zijn moeder
(een weduwe) op doorreis,
herkent bij toeval een politie
man als de moordenaar en via
hem komt John Book (Harri
son Ford) op zo'n heet spoor
dat hij uit de weg geruimd
dreigt te worden. Hij brengt
jongetje en moeder terug naar
hun woonplaats en duikt daar
onder. De „culturele schok"
die Weir zich daar laat afspe
len is net zo interessant als net
thriller-gegeven. John Book
en de Amish-weduwe (Kelly
McGillis) groeien steeds dich-
rde
ter naar elkaar toe. Hun vetille
liefdheid blijft steken in blilrWl
ken en één enkele omhelzing™
maar is wel een van de sur c
tielste getekende relaties die q m
in een moderne thriller te viii®n
den is. f
Az
Uil;
Zo worden de verschillend dn ij
kleurde verhaaldraden rege Sc
matig om en om ge woven. Djec
spanning van de thriller blij ei
voortdurend op een zacht piljialt
voelbaar, maakt plaats voo, t
die van de onmogelijke n st,
mance, voor die tussen de g«k
welddadige stadsmens Book m o
zijn volstrekt geweldloze gaÉ b<
heren, om daarna weer in abjec
hevigheid de boventoon te nt' h
men. Kelly McGillis is em n
ontdekking van de eerste ordnd
het jongetje (Lukas Ha^om
speelt aangrijpend echt ft te
Harrison Ford levert zijn besient
rol tot nu toe. De wederdopt ee
die zijn relatie met de wedu^dei
argwanend aanziet wordt gn tt
speeld door Alexander Godto
nov, een gevluchte danser vift i
het Bolshoi Ballet. Tijdens zijen
„onderduikperiode" heljgei
Book/Ford een houten schunvr,
te timmeren. Wie vindt dL
Ford z'n gereedschap overtii
gend vasthoudt, wete dat <i
acteur ooit, uit onvrede ovta ic
allerlei nietszeggende tv-roUjalpi
tjes, een opleiding tot timmejïo y
man volgde. jent
BERT JANSMf-