mi Lars Noren op zoek naar het onbereikbare geluk Fascinerend spel in „De President" van Bernhard KUNST QeidóaQowuvnt l Beheerste blik op Bruckner-symfonie bioscopen Twee werelden botsen in mooie thrill^ VRIJDAG 24 MEI 1985 PAGINA' Ik AÉMn I Schilder H. Kamerlingh Onnes overleden LEIDEN De schilder/keramist name op zijn portretten van toepas- Harm Kamerlingh Onnes is in Leiden op 92-jarige leeftijd overleden. Hij is vandaag begraven. Kamerlingh Onnes was een zoon van de natuurkundige, die in 1913 de Nobelprijs kreeg voor zijn ontdekkingen op het gebied van vloeibaar helium. De kunstschilder Onnes exposeerde in tal van Neder landse musea en galeries, waarbij hij een opvallende veelzijdigheid aan de dag legde. Onnes, die de Jacob Hartog- sing, veelvuldig werden de landschap pen van Kamerlingh Onnes geprezen, die soms briljant van toon waren, soms ernstig bezonken. Ook als keramist heeft Onnes naam gemaakt, hoewel hij zich zelden te bui ten ging aan buitenissigheden. Zijn werk kon „gewoon" worden genoemd: vaasjes, bakjes en tegels; maar onder zijn vingers werd het toch bijzonder, zowel van vorm als van kleurentoe- voeging. Het anecdotische, dat in zijn Harm Kamerlingh Onnes bij een van zijn zelfportretten. prijs kreeg voor zijn totale oeuvre, 0—0 heeft vooral naam gemaakt als „ver- schilderijen kon worden aangetroffen, teller met de penseel"; zijn gevoel voor bracht Harm Kamerlingh Onnes ook humor was vaak in zijn werk terug te aan in zijn keramiek. Hij was sinds vinden, evenals zijn vermogen om 1935 lid van het schilderkundig ge- scherp waar te nemen. Was dit met nootschap Pulchri Studio. Jong cellotalent debuteert op tv HILVERSUM Een jong Nederlands cellotalent, de 12-jarige Quirine Vier- sen uit Amsterdam, debuteert zondag in een uitvoering op de tv, op Ned. II om 18.00 uur. Zij speelt samen met het orkest van het Frans Nationaal Cen trum voor Kamermuziek uit Bor deaux o.l.v. Jacques Pernoo de ..Ta- rantelle", opus 33 in G groot van D. Popper. Dit gebeurt in het kader van het Internationaal Jongerernaar en het Europese Muziekjaar 1985. In dit jaar treden twaalf jonge musici tussen 12 en 16 jaar voor het eerst op. De vader van Quirine is Yke Viersen, cellist in het Concertgebouworkest. DEN HAAG/AMSTER DAM „Demonen" van Lars Noren is tijdens het Holland Festival in twee verschillende versies te zien. De vertolking door de Stichting Demoon is al eerder opgevoerd, onder meer in Den Haag. Die van het Schauspielhuis Bochum is er voor de eer ste keer. „Demonen" behandelt een thema, dat veelvuldig terug keert in het dramatische werk van deze hedendaagse Zweed se schrijver: het onvermogen van de mens om zich geheel los te maken van ervaringen uit het verleden en om te ko men tot een langdurig gevoel van welbehagen en tevreden heid. Het geluk is, met uitzon dering van een kortstondige euforie, niet voor ons wegge legd. In „Demonen" zijn er twee ty pes van mensen. Een jong stel is het toonbeeld van maat schappelijke welvaart, goede ontwikkeling en verfijnde smaak. Hij als advocaat en zij als ontwerpster zijn geheel van deze tijd. Zover als mogelijk genieten ze van al het goede in dit bestaan. Door een samen loop van (droevige) omstandig heden hebben ze op een avond de benedenburen bij hen thuis uitgenodigd. Dit echtpaar is aan hen tegengesteld. Hij is veel minder een man van de wereld, en is verzot op voet ballen. Voor haar telt het moe derschap zwaar. Ze is in ver achting van haar derde kind en leidt in feite een geisoleerd sleurbestaan. De ontmoeting krijgt langza merhand hoe langer hoe meer het karakter van een confron tatie. De onverwerkte proble men, de schijnoplossingen en de weinig hoopgevende ver wachtingen verdringen de ge zelligheid. Neergesabeld De nu 41-jarige Lars Norén is door regisseur en exprt in de Scandinavische literatuur, Karst Woudstra, in Nederland geïntroduceerd. Dat was in 1978. Woudstra was toen nog als dramaturg verbonden aan het RO-theater in Rotterdam. Onder regie van Franz Marij- nen werd in dat jaar voor het Holland Festival „De Vorsten- likker" uitgebracht. Met zo veel succes, dat Norén het als een welkome stimulans opvat te om weer door te gaan met het schrijven van toneelstuk ken. Sinds de zestiger jaren genoot hij in eigen land waardering als dichter en romancier. Zijn toneeldebuut in 1973 met „Fur- steslickaren" (Vorstenlikker) werd door de critici in eigen land dusdanig neergesabeld, dat hem alle kracht ontbrak om zich nogmaals voor het to neel in te zetten. Met recht kan daarom gesteld worden, dat voor hem als to neelschrijver in Holland de victorie begon. Met herwon nen moed schreef hij in vijf jaar tijds een hoorspel en een veelvoud aan stukken, waar onder het zeshonderd bladzij den tellende „Het avondmaal Na August Strindberg zijn er niet eerder van een Zweedse schrijver in zo'n korte tijd zo veel stukken in verschillende landen op het repertoire geno men. Een belangrijk deel van dit oeuvre is ook hier in Neder land uitgebracht. Om voor beelden te noemen: „De moed om te doden" bij F'Act onder regie van Teuntje Klinken berg, gevolgd door „Een vrese lijk geluk" door Globe onder regie van Gerardjan Rijnders. Danhet buitengewoon succes volle „De nacht, de moeder van de dag" bij het Publieks- theater, gerègiseerd door Karst Woudstra met twee hele mooie rollen van Pierre Bokma en Ton Lutz. En nu: „Demonen" door de Stichting Demoon on der regie van Teuntje Klin kenberg. Net als ons land heeft Zweden een gebrek aan eigentijdse to neelschrijvers. Werd Noréns toneeldebuut verguisd, nu wordt hij qua belangrijkheid als een waardige opvolger van Strindberg geëerd. Crisis blijken zijn personages maal min of meer in een crisis van hun leven te verkeren. Ze vinden niet voldoende houvast meer in hun bestaan, maar missen het vermogen om daadwerkelijk verandering in hun situatie te brengen. De ambivalente houding van enerzijds het verlangen om uit de impasse te geraken en an derzijds de angst voor en de twijfels omtrent een nieuwe levensstijl wordt door de om standigheden nog eens extra onder druk geeft. Wat tot dra matische spanningen leidt, In „Een vreselijk geluk" gaat het om twee bevriende paren uit een artistiek en welgesteld milieu. Naarmate het drankge bruik overvloediger wordt, breken de onderhuidse span ningen los. De onvrede met zichzelf en de samenleving ontlaadt zich in verbale agres siviteit. Hun geluk blijkt vre selijk te zijn. In „De nacht, de moeder van de dag" zit een gezin finan cieel en moreel aan de grond. Hun familiehotel loopt niet. De vader is aan de drank, de moeder heeft vermoedelijk kanker. De jongste zoon is ho- mosexueel en ziet zijn idealen niet in vervulling gaan. De oudste broer kan niet overweg met zijn vader en ga,at geheel zijn eigen weg. Het louterings proces verloopt moeizaam en gaat gepaard met lichamelijk en geestelijk geweld. Instrument Toneel moet naar de opvatting van Lars Norén een instru ment zijn, waarmee je inzicht verschaft om desgewenst wij zigingen in je leven aan te kunnen brengen, of om je te wapenen tegen eventuele con- flicteuze gebeurtenissen. „Als de toeschouwers het theater verlaten, zou ik willen dat ze op een bepaalde manier voor bereid waren. Ik probeer de tegenstellingen op het toneel te doseren, zodat ze niet met een crisis naar huis gaan, maar voorbereid zijn op zo'n crisis als die gebeurt", heeft hij een keer gezegd. En een andere, typerende uit spraak: „Ik denk dat het met mijn stukken is als met de psy cho-analyse, - om dat woord te gebruiken - dat in de analyse, als iemand in een „ideaal ver trek" spreekt, vroeg of laat al tijd het wezenlijke gezegd wordt. Daar draait het altijd op uit; zelfs als dit via een zij spoor gebeurt. Zo zijn de figu ren in mijn stukken altijd op weg naar zichzelf, maar als ze daar gekomen zijn, is dat niet altijd de plek waar ze zichzelf hereiken". MAX SMITH Theater zit met kater na reorganisatie toneelbestel NIJMEGEN De reorga nisatie van het toneelbe stel werd terecht toege juicht. Er hoorde een ver eveningsoperatie bij die voor velen evenwel desa streus uitpakt: de podium kunsten komen er veel slechter af dan de bedoe ling was. Politici, bestuur ders en controverses tus sen ambtenaren op de verschillende ministeries maakten dat de theaters met een kat in de zak werden opgescheept. Dit heeft w. Voorman, voor zitter van de Vereniging van Schouwburg- en Concertge bouwdirecties in Nederland (VSCD) gisteren gezegd in zijn jaarrede op het verenigings congres in Nijmegen. Hij trok er de conclusie uit, dat thea ters, gezelschappen, muzieken- sembles, vrije producenten en overige betrokkenen voortaan meer gezamenlijk moeten doen, minder afhankelijk van de diverse overheden. Hij herinnerde eraan, dat de cijfers uitwijzen, dat het pu bliek wel wil komen als er een goed theater- en muziekaan bod is. Samenwerking achtte hij daartoe absolute noodzaak. Hij vond verder dat de direc teuren goed moeten letten op maatschappelijke ontwikkelin gen, zoals het veranderd vrije- -tijdsgedrag en de sociaal-eco nomische situatie van de men sen, die van grote invloed zijn op de plaats en het functione ren van het theaterbedrijf. Het congres besloot de com missie kunstzaken van de ge meente Rotterdam een tele gram te sturen. In Rotterdam is besloten het Hofpleintheater te sluiten, maar is er inmiddels een herbezinning gaande op deze stap. Het VSCD-congres stelt dat genoemd theater een bijzondere positie voor bezoe kers en spelers heeft. Het hoopt en vertrouwt op die po litieke moed, die nodig is om een eerder genomen besluit te rug te draaien. Carol van Herwijnen en Ine Kuhr In „De president", (foto Pan Sok). LAATSTE STUK NIEUWE KOMEDIE Nieuwe Komedie speelt „De Presi dent" van Thomas Bernhard. Verta ling: Theodor Duquesnoy. Regie: Ton Lutz. Met Carol van Herwijnen als de president, Edda Barende, Ine Kuhr, Joss Flühr en Tom Hartmann. Theater aan de Haven, donderdag 23 mei, herhalingen tot en met 8 juni. Het stuk waarmee de Nieuwe Komedie dit seizoen en ook haar bestaan besluit, „De pre sident" van Thomas Bernhard, gaat niet voor niets over macht, eerzucht en angst. Het einde van de Nieuwe Komedie kenmerkt zich door het afbre ken van een ontwikkelings- boog, het knakken van een stijgende lijn, zowel op het ge bied van artistieke en techni sche pres(en)tatie als qua be leid. In „De president' wordt fascinerend geacteerd, een re den om massaal uit te rukken naar Theater aan de Haven. Dat Thomas Bernhard nu ook bij de Nieuwe Komedie wordt gespeeld, is een gevolg van dat nieuwe beleid. Het al iets ou dere stuk „De president" (1975) heeft weinig aan kracht .ingeboet en regisseur Ton Lutz legt er nog een schepje boven op. Getrouw Bernhards me thode van werken bestaat het uit twee monologen, die van de president en van zijn vrouw. Zij (Edda Barends) begint. Er is een aanslag gepleegd waar bij de kolonel is omgekomen en haar hondje een hartver lamming heeft gekregen. De kogels waren voor haar en haar man bedoeld. Wispelturig van de hak op de tak sprin gend ratelt zij voort met schel le stem. De daarbij aanwezige mevröuw Frolic, haar dienst bode, moet het ontgelden, maar verdraagt de scheldkan- nonade gelaten, zonder haar waardigheid te verliezen. Op de achtergrond klinkt de bul derende lach van de president. „Zijn masseur vertelt hem al tijd moppen". De vrouw ont leent haar filosofietjes aan pla titudes van de kapelaan. Ze is eenzaam en bang en tracht dat te overschreeuwen. „Men zou moeten verbieden dat blijspe len worden gespeeld in een tijd als deze", verzucht ze. Haar man is een en al zelfver trouwen. Zijn monoloog vindt plaats in een casino in Estoril, waar hij zich mag vermaken met zijn maitresse, een twee derangsactrice die giechelend zijn ego oppompt. Over de pas gedode kolonel denkt hij deni grerend. Alles draait om het Sezwollen ego van deze presi- ent en om zijn talent. Hij kijkt de zaal in en vraagt: „Wat zijn mensen, wat is een omgeving, vergeleken bij mijn talent, mijn doel, mijn kunst?" Hij acht politiek de grootste kunst, gevolgd door het toneel. Hij vindt zijn vrouw, de vrouw, een hoer en negeert de opmerking van de actrice dat hij een dictator is. Bernhard levert door hem zo te tonen scherp commentaar op (onze) machthebbers. „De President" loopt helder af. Een ontploffing klinkt in het casino. Langzaam komen de acteurs uit het donker op het podium, de president als laat ste, na een korte pauze. De dictatuur gaat door, de dom- men zijn aan de macht en als die overlijden, staat de volgen de al klaar. Knap gespeeld door Carol van Herwijnen, wat een présence, en Edda Ba rends die haar felle personage messcherp neerzet. „De presi dent" geeft blijk van het élan van de Nieuwe Komedie, dat net een goede weg is ingesla gen, die helaas wordt opgebro ken door gemeente en rijk. PETER SNEL Toneelprijzen uitgereikt Anne Wil Blankers en Siem Vroom hebben gisteren in het con certgebouw De Vereniging in Nijmegen de hen onlangs toege kende jaarlijkse toneelprijzen overhandigd gekregen. Dat ge beurde door de commissaris der koningin in Gelderland. Anne Wil Blankers kreeg haar Theo d' Or voor haar rol als koningin Christina van Zweden in „De Troonsafstand", Siem Vroom zijn Louis d'Or voor zijn rol als Socrates in „Het Symposium". dan ook geen maat tot uiter sten, wel genuanceerd maar zowel forte als pianissimo bin- Blomstedt met werken van Berg en nen de perken. Blomstedt is Bruckner. Sollet de violist Gidon een dirigent van wie een grote Kramer. Hnrhnlinn hedenavond. Da rust uitgaat, hij werkt nauwge zet met veel aandacht voor het detail en is voor de orkestle- A den volkomen betrouwbaar, Aan het einde van het men kan bij wijze van spreken winterseizoen staan de 0p hem blind varen. Dat ver- symfonieën van Anton leende de interpretatie zeker- Bruekner zowel bij het held en overtuigingskracht. Residentie Orkest als bij De combinatie met een Bruck- het Rotterdams Philhar' monisch Orkest in de be- concert van Alban Berg en langstelling. Het Haagse niemand minder dan de feno- orkest brengt vanavond menale Gidon Kremer was de de negende symfonie on- vertolker. Berg's vioolconcert der aanvoering van Ferdi- T j Andenken ernes Engels en nand Leitner (deze week Kremer's introverte voor- hebben zij ook een plaat- dracht deed dit instrumentaal opname van het werk ge- requiem alle recht. Vertolkt maakt) en in Rotterdam met een uiterste aan beheer- werd gisteravond de zesde S1"£' technisch perfect en mu- symfonie geleid door Her- ontroerend en aanSrlf bert Blomstedt opgevoerd. p adr. hager Deze dirigent is in ons land een veel gevraagde gast, zo gaf hij eerder deze madnd een voortreffelijke uitvoering van de vierde symfonie van Sibeli us, eveneens met het Rotter damse orkest. Ook bij het Con certgebouworkest wordt hij re gelmatig gevraagd. Bruckner's zesde symfonie werd door Blomstedt parti- tuurgetrouw weergegeven. Het was in zijn directie of hij be vreesd was al teveel een eigen stempel op de uitvoering te drukken. Hij ging in zijn visie GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE Bil UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA Voor een uitgebreide agenda, ook voor de ko mende dagen, raadplege men „UIT", de gratis we kelijkse bijlage van deze krant. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19. tel. 071-121239): The Am bassador (12); 14.30. 19.00, 21.15. zo. 14.15, 16.30. 19.00, 21.15. LIDO en STUDIO (Steenstraat 39, tel.124130): Passage to India (al); 20.00. zo. ma. ook 14.30; Witnesa (12); 14.30, 19.00, 21.15. Into the night (12); 19.00, 21.15. do. vr. dl. 14,30, 19.00, 21.15. Ama- deua (al); 20.00. zo. ma. ook 14.30. Beverly Hills Cop (al); 14.30, 19.00, 21.15. TRIANON (Breestraat 31, tel. 123875): The postman always rings twice (12); 14.30. 19.00, 21.15. zo. 14.15, 16.30, 19.00, 21.15. REX (Haarlemmerstraat 52, tel. 071-125414): Wilde aexpar- ty'e (16); 14.30, 19.00, 21.15. ia ;t>* dt KINDERVOORSTELLING LIDO Assepoester (al); za. zo. ma. wo. 14.30. '3e I to- L lel. 1 al* NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr. Bernhardstraat 56, tel. 01719-12800): First Blood (12 Jaar); vr. zo. 16.00. za. ma. dl. 19.00; The Terminator (16); za. 16.00, 22.30. zo. 20.15. ma. 16.00, 21.15. di 21.15. KATWIJK CITY THEATER I (Badstraat 30. tel. 01718-74075): Never Ending Story (al); do. vr. za. zo. wo. 14.45, 19.00, 21.15. ma. 14.30, 16.45. 19.00, 21.15. CITY THEATER II: The Key (16); tijden zie City I. CITY THEATER III: Maak je borst(en) maar nat (12); tijden zie City I. CITY THEATER IV: Hells An gela USA (16); do. vr. zo. 14.45, 19.00, 21.15. za. di. wo. 19.00, 21.15. ma. 16.45, 19.00, 21.15. KINDERVOORSTELLING CITY THEATER: Walt Disney's bekroonde tekenfilme (al); za. wo. 14.45. ma 14.30. LIDO THEATER: Wolven huilen niet (al); vr. za. zo. ma. 14.00. wo 14.30. VOORSCHOTEN GREENWAY: Purple rain (al); do. t/m ma. 19.00. vr. t/m ma. 15.45. Under the Vulcano (16); do. t/m za. 21.15. di. wo. 20.00. Los santos innocentea (16); zo. ma. 21.15. ALPHEN AAN OEN RIJN EU ROCINEMA I (Van Boetzelaer- straat 6. tel. 01720-20800): Fal ling in love (al); 18.45, 21.15. EUROCINEMA II: Beverly Hills cop (al); 18.30, 21.00. za. zo. ma. wo. ook 13.30. EUROCINEMA III: De Bedrieger (12); 18.45. 21.15. za. zo. ma. wo. ook 13.45. EUROCINEMA IV: Missing in action (16); 18.30, 21.00. za. zo. ma wo. ook 13.45. NACHTVOORSTELLING EUROCINEMA I: Over sex ge sproken (18); za 24.00. EURO- bent helemaal te gek (16); za 24.00. EUROCINEMA IV: Mis ting in action (18); za. 24.00. KINDERVOORSTELLING EUROCINEMA IV: Dik Trom weet raad (al); za. zo. ma. wo. 14.00. WASSENAAR e ASTRA: Body double (12); do. t/m zo. 20.00. Against all odde (12); wo. 20.00. na KINDERVOORSTELLING d De vrolijke piraten van achate!- ,nt land; za. zo. ma. 14.00. |0j je DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27, I v tel. 463500):The cotton club va (12); 14.00. 18.45, 21.30. zo. ma ed 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. j,A, ASTA 2 (Spul 27. tel. 463500): Witnese (12); 14.00. 19.00, 21.30. zo. ma. 13.30, 16.00, 19.00. 21.30. ASTA 3: The kil- »r ling fiels (12); 13.45, 18.45, de 21.30. BABYLON 1 (naast „0. Centraal Station, tel. 471656): Amadeue (al); 14.00, 20.00. 10 BABYLON 2: Into the night hvi (12); 14.00, 19.00, 21.30. zo. ma L 13.45, 16.15, 19.00, 21.30. T e BABYLON 3: Lee una et lea Ij autres (al); 13.45, 19.45. Cl- V NEAC 1 (Buitenhof 20. tel. 630637): Beverly Hills cop (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. ma 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. e CI- I NEAC 2: Young warriors (16); I 18.45, 21.30. do. vr. ook 14.00. I CINEAC 3: Repo man (16); I 14.00. 18.45, 21.30. zo. ma L 13.15, 16.00, 18.45, 21.30. EURO CINEMA (Leyweg 910. tel. 667066); Duin (12); za. w 20.00. zo. 16.00, 20.00. overii dagen '4.00, 20.00. METRi POLE 1 (Carneglelaan, 456756): A passage to India (al); 14.00, 20.15. METROPOLE 2: Metropolis (al); 14.00, 18.45, 21.30. zo. ma. 13.15. 16.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 3: Birdy (12); 14.00, 18.45, 21.30. zo. ma. 13.15, 16.00, 18.45, LI 21.30. METROPOLE 4: Falling ft In love (al); 14.00, 18.45, 21.30. fL zo. ma. 13.15, 16.00, 18.45, KO 21.30. METROPOLE 5: Het .n bittere kruid (al); 18.45, 21.30. do. vr. ook 14.00. ODEON 1 IU1 (Herengracht 13, tel. 462400): he Beverly Hill» cop (al); 13.45, I 18.45, 21.30. zo. ma. 13.15, Y1- 16.00, 18.45, 21.30. ODEON 2: a De nurds slaan terug (12); .v. 13,45. 18,45. 21.30. zo. ma 13.15. 1600, 18.45. 21.30. ODEON 3: Ontwakende ver- nf langens (16); 13.45, 18.45. f 21.30. zo. ma. 13.15, 16.00. IK 18.45, 21.30. ODEON 4: The r0< falcon the snowman (16); j 13.45, 18.45, 21.30. zo. ma 1 c 13.15, 16.00. 18.45, 21.30. LE PARIS 1 (Kettingstraat 12b, tel. 656402): Meisjes in extase (18); 12.00 tot 22.30. zo. ma. v.a i 13.30. LE PARIS 2: Hete speeltjes (18); 12.15 tot 22.45. zo. ma. v.a 13.45. LE PARIS IK« 3: Liefde zonder schaamte (16); 12.30 tot 23.00. zo. ma. v.a 14.00. vr. za. 23.00. PASSAGE n (Passage 63, tel. 460977): Her- ;sv cules II (16); 14.00, 18.45, 21.30. zo. ma 13.15. 16.00, 18.45. F11 21.30. HAAGS FILMHUIS (Denneweg 56, tel. 459900): Zaal 1: Dood door hanging; do. 19.30. Harakiri; do. 21.30. 6 kor te tilma van Terayama; vr. 19.30. The profounds Deaire of the Gods; vr. 21.30. 6 korte films van Terayama; za 19.30. Eroa Massacre; za. 21.30. Coupe d'ótat; zo. 19.30. The ae- sasination of Rioma; zo. 21.30. L'Empire des tens; ma 19.30. A boy called third base; ma 21.30. Utamaro's world; di. 19.30. Zigeunerweise; di. 21.30. Lea fruits de la paaaion; wo. 19.30. Eyanaika; wo. 21.30. Zaal 2: Je voue eelue Marie; 19.45. 21.45. KINDERVOORSTELLINGEN CINEAC 2: Assepoester, za dl. wo. 14.00. zo. ma 13.15, 16.00. EUROCINEMA: Woody Woodpecker festival; za. zo. wo. 14.00. METROPOLE 5: Asse poester; za. di. wo. 14.00. zo. ma 13.5, 16.00. NACHTVOORSTELLINGEN CINEAC 1: Beverly Hills cop (16); za. 00.15. CINEAC 2: Cheech Chong'e nice dreams (16); za. 00.15. CINEAC 3: The wall (16); za. 00.15. EUROCI NEMA: Love dreams (18); za 00.02. Gestolen werken van Salvador Dali teruggevonden COLTON Achttien schilderijen van Salvador Dali die vor jaar juni werden gestolen uit een galerie in het Amerikaan Newport Beach, zijn teruggevonden in de slaapkamer van er r* inwoner van het nabijgelegen Colton. De waarde van de schild/ rijen die door de FBI en de verzekeringsmaatschappij Lloyds g zocht werden, wordt op meer dan 500.000 dollar geschat. Ondi de werken bevond zien een van de meest bekende schilderijs van Dali uit de jaren veertig, Adolescentie. De collectie was ter^ toongesteld in de Signature-galerie ter ere van de tachtigste vevai jaardag van Salvador Dali. De schilderijen waren deels eigeP1 dom van de galerie en deels ter beschikking gesteld door diver1!™ eigenaren. De vrouw van de dief had de waarde van de schild! Y rijen die haar man een week geleden naar huis meenam nila*' ingezien. Wel zei ze de doeken een beetje raar te hebben 6evo^t| ra den. LIDO: „Witness" (12) met Harrison Ford, Kelly McGillis en Lukas Haas. Regie: Peter Weir. Peter Weirs „Witness" is een van de mooiste thrillers van de laatste tijd. Waarom? Onder meer omdat hij zo weinig op een thriller lijkt. De film ver telt een zeer origineel verhaal, spelend op een merkwaardige plek in Amerika en voorzien van een aantal karakters met vleeS aan hun botten. De film van de Australiër Weir gaat over schuld en onschuld via een culturele botsing tussen de pastorale wereld van een groep onwrikbare Anabaptis- Politieman Harrison Ford kijkt met het jongetje Lukas Haas de ten (wederdopers) in Pennsyl vania die nog leven als toen ze in de achttiende eeuw in Ame rika arriveerden en de heden- daagde wereld van drugs, ge weld en corrupte politie. Harrison Ford bevrijdt zich voorgoed van zijn Star Wars- Indiana Jones imago in zijn rol als politieagent. Hij krijgt het onderzoek te verrichten naar de moord waarvan een klein jongetje toevallig in een heren toilet in Philadelphia getuige is. Dat jongetje is een van de Amish, de uit Zwitserland af komstige Anabaptisten die hun oude zeden in ere houden, nog altijd de breedgerande lijst van verdachten door in „Witness" hoeden van eeuwen her dra gen en een mengsel van Zwit sers-Duits en Engels spreken. Tussen haakjes: Die Amish- groep bestóét, zoals Pennsyl vania toch al een staat is van vele stromingen uit de refor matie. De naam verwijst al naar William Penn en zijn Quakers, de Pennsylvania Dutch (Duitsers overigens) brachten er o.a. die Amish-we- derdopers met als buren een andere tak van die beweging, de verre volgelingen van Men- no Simonsz, mennonieten. Het jongetje, met zijn moeder (een weduwe) op doorreis, herkent bij toeval een politie man als de moordenaar en via hem komt John Book (Harri son Ford) op zo'n heet spoor dat hij uit de weg geruimd dreigt te worden. Hij brengt jongetje en moeder terug naar hun woonplaats en duikt daar onder. De „culturele schok" die Weir zich daar laat afspe len is net zo interessant als net thriller-gegeven. John Book en de Amish-weduwe (Kelly McGillis) groeien steeds dich- rde ter naar elkaar toe. Hun vetille liefdheid blijft steken in blilrWl ken en één enkele omhelzing™ maar is wel een van de sur c tielste getekende relaties die q m in een moderne thriller te viii®n den is. f Az Uil; Zo worden de verschillend dn ij kleurde verhaaldraden rege Sc matig om en om ge woven. Djec spanning van de thriller blij ei voortdurend op een zacht piljialt voelbaar, maakt plaats voo, t die van de onmogelijke n st, mance, voor die tussen de g«k welddadige stadsmens Book m o zijn volstrekt geweldloze gaÉ b< heren, om daarna weer in abjec hevigheid de boventoon te nt' h men. Kelly McGillis is em n ontdekking van de eerste ordnd het jongetje (Lukas Ha^om speelt aangrijpend echt ft te Harrison Ford levert zijn besient rol tot nu toe. De wederdopt ee die zijn relatie met de wedu^dei argwanend aanziet wordt gn tt speeld door Alexander Godto nov, een gevluchte danser vift i het Bolshoi Ballet. Tijdens zijen „onderduikperiode" heljgei Book/Ford een houten schunvr, te timmeren. Wie vindt dL Ford z'n gereedschap overtii gend vasthoudt, wete dat <i acteur ooit, uit onvrede ovta ic allerlei nietszeggende tv-roUjalpi tjes, een opleiding tot timmejïo y man volgde. jent BERT JANSMf-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 16