Kijken door een
donkere bril...
Alleen al uit Westland zo n
70 miljoen bloemen verkocht
binnen de perken
Antiek herstellen hoeft
niet meer duur te zijn
Dahlia s te kust
en te keur
Soort zonnebloem
Pennen "en munten
Naturamed 85: beurs voor
natuurlijk leven en genezen
LANDEN TUINBOUW
£eidóe@ou/ta/nt
VRIJDAG 17 MEI 1985 PAGINA 18
DË
Bloeiende kamerplanten
trekken de aandacht
Een bezoek aan één van die bloemenveilingen in ons land,
waar de kamperplanten een belangrijk aandeel hebben in de
totale aanvoer is beslist de moeite waard. Men kan dan met
eigen ogen zien welke enorme hoeveelheden bloeiende pot
planten worden aangevoerd. Ze zijn overigens ook te bewon
deren in bloemenwinkels, tuincentra en op de markt.
Het is net alsof bloeiende planten de zomer dichterbij bren
gen. Het in huis halen van een begonia, hybiscus of geranium
doet ons in één klap dit koude vooijaar vergeten. Om zo lang
mogelijk plezier van onze kamergenoten te beleven, is het
echter wel noodzakelijk hun wensen goed te kennen. Begoni
a's zowel klein- als grootbloemige, worden nu steeds meer
aangevoerd, totdat ze in mei ongeveer hun hoogtepunt heb
ben bereikt. Voor een langdurige topconditie vragen ze een
lichte standplaats, maar moet direkte zonbestraling worden
voorkomen. Niet zo verwonderlijk overigens, want van oor
sprong horen ze thuis aan de rand van bossen. De normale
kamertemperatuur past ze uitstekend en wanneer regelmatig
de uitgebloeide bloemen en lelijk geworden blad worden
weggeplukt, zijn het planten die erg Tang mee gaan.
De Ster van Bethlehem is overblijvend. Het is een zogenaam
de lange-dag plant. Dat wil zeggen, dat deze officieel „Campa-
nulla" genaamde plant, pas knoppen gaat vormen en gaat
bloeien als de dagen voldoende lang ziin. De Ster van Bethle
hem - er zijn zowel witte als blauwe - kan zelfs goed tegen de
zon. Als hangplant is deze, uit Noord-Italië afkomstige plant
eigenlijk het mooist. Er is vrij veel water nodig om het deze
Campanula, die talloze tuinbroertjes heeft, naar de zin te ma
ken. Overhouden, en hem volgend jaar weer in bloei brengen
is zeker mogelijk.
De Hibiscus-planten (Chinese roos) doen het achter een zon
nig venster prima. De plant is zeer dankbaar voor regelmatig
besproeien van de bladeren, zeker bij warm weer. De bloe
men van deze plant, rood, rose, geel of oranje, zijn uniek van
vorm en bij een goede verzorging komen ze massaal te voor
schijn. Houd de grond voldoende vochtig en geef regelmatig
wat plantenvoedsel.
Roos en ficus aan de top
De bloemen- en plantenomzet op de twaalf bloemenveilingen
in ons land steeg vorig jaar met bijna elf procent tot ruim drie
miljard gulden. Hiervan steeg de bloemenomzet met bijna
tien procent tot 2,3 miljard gulden en de platnenomzet met
veertien procent tot ruim 700 miljoen. Als we de lijst van tien
belangrijkste snijbloemen bekijken, dan blijkt, dt hoewel de
chrysant een omzetstijging van ruim dertien procent beleefde,
de roos verreweg snijbloem nummer één blijft.
De omzet van anjers gaf een lichte daling te zien, maar een
derde plaats bleef behouden. Ook de tulp bleef in de snijbloe-
men-top-tien op dezelfde plaats als in 1983. De freesia ver
drong de gerbera van de vijfde plaats, dank zij een omzetstij
ging van niet minder dan zestie n procent. De grootste omzet
stijgingen werden gemeten bij de gypsophilia 32 procent)
en de cymbidium (+20 procent). Bij de poltplanten haalde de
ficus met een omzetstijging van ruim negentien procent de
begonia in en werd hiermee met een minimaal verschil Ne
derlands potplant nummer één. Doordat de poinsettia het vo
rig jaar met eenzelfde omzetcijfer als in 1983 moest stellen,
kwam de dieffenbachia met een stijging van bijna zeventien
procent op de achtste plaats.
MOEDERDAG-OMZET MET 16 PROCENT OMHOOG
De moeders in een aantal lan
den konden weer eens flink
in de bloemetjes worden ge
zet, want via de bloemenvei
ling „Westland" te Honselers-
dijk alleen al werden zo'n 70
miljoen bloemen verkocht (in
geheel Nederland bijna 200
miljoen stuks). Evenals de
voorgaande jaren ontwikkel
de de omzet in de moederdag-
week zich zeer positief, name
lijk 16 procent.
Over de gehele week werden
bijna acht procent meer bloe
men aangevoerd. De meer-
aanvoer vond met name
plaats in de tweede helft van
de week. De prijzen lagen ge
middeld zo'n vijf procent ho
ger dan in 1984. De extra aan
voer kon zeer vlot worden
verwerkt en in de aan- en af-
voerfase hebben zich geen
problemen voorgedaan.
De aanvoer van anjers was
wat kleiner dan in 1984, st.
anjer -14 procent en trosanjer
- 28 procent. De prijs lag ech
ter duidelijk hoger en dit be
droeg bij beide soorten 30
procent. Het gypsophila heeft
de achterstand ingehaald. De
aanvoer bedroeg 1,7 miljoen
tak 10 procent). De komen
de weken mag op een zeer
grote gyps-aanvoer gerekend
worden.
De kamerplantenaanvoer
bleef nagenoeg gelijk aan vo
rig jaar. De prijzen lagen
mede door de moederdagin
vloed op een hoger niveau
19,3 procent), waardoor de
omzet met 15 procent steeg.
De meeste belangstelling ging
uit naar bloeiende planten,
waarbij voor een aantal pro
ducten de prijzen hoog oplie-
1,90
pen, zoals kalanchoë
tot 2,70, saintpaulia van 1,57
tot 2,60, hibiscus van 3,10 tot
4,30, begonia rieger van 3,10
tot 5,20, anthurium van 6,45
tot 13,75 en stephanotis van
7,16 tot 18,00.
De tuinplantenafzet gaat zich
nu meer op de binnenlandse
afzet richten. De verkopen in
het moederdagweekeinae vie
len, mede door het redelijke
weer, niet tegen. Hierdoor la
gen de prijzen van de perk-
planten maandag een paar
dubbeltjes hoger dan in de
week daarvoor.
Freesia was nog steeds de top-
afstand volg-
oschrysar
kwamen
sen, trosanjers, kleinbloemige
rozen, gerbera's en lelies (tak).
Voor ruim 6 miljoen gulden
werd er meer geveild als in
dezelfde week van 1984 en in
dit jaar werd reeds voor 37
miljoen gulden meer omgezet
dan in dezelfde 19 weken van
1984.
Het jaarverslag van bloemen
veiling „Westland" wordt op
22 mei om 13.30 uur gepresen
teerd in het veilingrestaurant
„Fleuresto" en daarna wordt
het nieuwe expeditiecentrum
»nd door ir. K. A. de
als directeur Exportbe
vordering van het ministerie
van Economische Zaken.
Deze happening duurt tot om
streeks 16.30 uur. Een week
later, op vrijdag 31 mei, volgt
de afscheidsreceptie van vei
lingvoorzitter Marius Vare
kamp. Om 14.30 uur begint
het officiële besloten gedeelte
en van 16.00-18.00 uur de al
gemene receptie.
Dahliaknollen moeten rond half mei worden ge
plant, zodra er geen kans meer is op nachtvorst.
Dahlia's komen voor in alle soorten en formaten;
omvang, van kleine sterretjes die niet groter zijn
dan 2'/i cm, tot reusachtige bloemen van wel 30
cm in doorsnede. Er bestaan enkelbloemige soor
ten, dubbelbloemige, pomponvormige, anemoon
achtige en soorten die ons doen denken aan wa
terlelies. Het kleurenpalet van de dahlia is zonder
meer schitterend en bevat uitgezonderd blauw
alle kleuren in allerlei nuances en schakerin
gen.
Dahlia's kunnen heel goed tegen de wisselingen
van ons klimaat en zullen zowel bloeien in droge
gebonden planten vellen. Houd daarmee reke
ning en zet de planten niet op de wind.
Goede tuingrond garandeert een stevige plant en
goed gekleurde bloemen. De dahlia vraagt dan
ook goed gedraineerde tuingrond die verrijkt is
met kompost. We planten de knollen op een diep
te van ongeveer 10 cm, waarbij de onderlinge af
stand 50 cm is. De kleinere soorten volstaan met
een plantdiepte van 5-7'A cm, de plantafstand kan
daarbij 25 cm bedragen.
Dahlia's kunnen allerlei afmetingen hebben: van 2.5 tot t
doorsnede.
Een lezer van deze rubriek zit met
„een beetje ten einde raad" of wij hem Ttunnen helpen,
lezer is op zoek naar een bepaalde plant die misschien ouder
wets is en daarom niet meer in de handel. Alle mogelijke
tuinboeken zijn al uitgeplozen en zelfs is er een oude schoolf.
lora aan te pas gekomen, maar de plant is nog niet gevondei
„Het gaat", aldus de lezer, „om een klein soort zonnebloei.
die vroeger Helianthen genoemd werd. De bloem is geel ei
heeft een doorsnede van ongeveer acht centimeter. De sten
gels worden anderhalve meter hoog. 's Winters sterft di
plant af, maar in het voorjaar komen uit de wortelstokkei
nieuwe planten. De bladeren zijn ruw behaard. De plant i
moeilijk uit te roeien als hij eenmaal een vaste plaats heeft
gevonden". Onze speurtocht ging eerst in de verkeerde rich
ting.
Afgaand op de oude naam van de plant zochten wij naar de
soort Helianthemum, net als een zonnebloem ook een compo
siet. Maar die soort (ook wel bekend als zonneroosje) kan niet
de gezochte plant ziin. De bloemen zijn weliswaar geel, maar
veel kleiner dan acht centimeter. Bovendien wordt het hele
plantje niet hoger dan enkele tientallen centimeters.
Bij het vervolgen van onze speurtocht stuitten we op de soort
Helianthus, waartoe de echte zonnebloem ook behoort. Naas
te familie van de Helianthus Annuus is de Helianthus Tube-
rosus. En die laatste is waarschijnlijk de gezochte „ouderwet
se" zonnebloem. Ze voldoet namelijk volledig aan de gegeven
omschrijving. Het is een dicht bebladerde, kruidachtige,
overblijvende plant met forse rechtopstaande stelen die een
hoogte kunnen krijgen van één tot tweeëneenhalve meter.
De plant heeft talrijke, dikke, aardappelachtige wortelknol
len. De bloemhoofdjes variëren in doorsnede van vier tot
acht centimeter en hebben een diepgele kleur.
De bladeren staan meestal tegenover elkaar aan de steel, zijn
lancetvormig en ruw behaard. De plant staat in Nederland
bekend onder de naam aardpeer of Topinambour en is inder
daad al heel oud. Topinambour is afkomstig uit Noord-Ame-
rika en al voor de aardappel ingevoerd in West-Europa. In
de zeventiende eeuw werd de plant op grote schaal ver
bouwd en diende toen vooral a is veevoer. Een eeuw later
werd ze door de aardappel verdreven. Topinambour wordt
nu nog hier en daar door liefhebbers gekweekt omdat de
knol ook zeer geschikt is voor menselijke consumptie. Af en
toe is de knol zelfs te koop in groentezaken met een uitge
breid assortiment.
De plant gedijt uitstekend op alle gronden waarin ook aard
appels willen groeien en wanneer de wortels niet voor men
selijke of dierlijke consumptie gerooid worden komt ze elk
jaar op dezelfde plaats terug. Ook als er wel delen van de
knol uit de grond gehaald worden kunr
vende stukjes in het volgende voorjaar weer volop bloemen
leveren. De plant is dus inderdaad moeilijk uit te roeien als
ze zich eenmaal een plekje in de tuin heeft veroverd.
In het verleden is de knol van de plant gebruikt voor ge
neesmiddelen voor patiënten met suikerziekte. In de knol
komt namelijk insuline voor. Tegenwoordig wordt insuline
op grote schaal gemaakt met behuTp van bacteriën. Het Ame
rikaanse bedrijf Eli Lilly slaagde er als eerste in 1982 in een
door bacteriën gemaakte vorm van menselijke insuline op de
markt te brengen. Behalve insuline bevat de knol van de To
pinambour ook nog suiker, proteïne, wat mineralen, een
klein percentage vet en 76 procent water.
Als een tuincentrum de pootknollen niet kan leveren (het
geen vreemd zou zijn) kan de groenteman misschien uit
komst brengen. Waarschijnlijk is de periode waarin knollen
van de Topinambour gepoot kunnen worden nu wel achter
de rug. De plant heeft enige tijd nodig om te ontkiemen en
veel warmte tijdens de groei. Een experiment in de tuin blijft
echter altijd spannend.
i.C
CONSUMENTENINFORMATIE
Een zwarte herenbril, variant op het bekende Rayban montuur
naast een zwart/wit opart bril vén kunststof met geometrische
patronen (bijv. in blauw/bruin). De bril van meneer zit stevig op
de neus en hebben geperfectioneerde kameleon glazen.
Damesbrillen, afgewerkt met doublé. Het montuur rechts heeft
donkere panoramaglazen, gevat in fel fuchsia. De brillenglazen
reiken van de neusbrug, puntig toelopend tot even voor de oor
schelp.
Sportief in rose met wit (links), rood/zwart (rechts).
Na een paar dagen zonnig
weer zie je al weer verschil
lende zonnebrillen tevoor
schijn komen. Sinds de zonne
bril modeaccessoire geworden
is er zoveel keus in dit artikel
gekomen dat de consument
door de bomen het bos niet
meer ziet. Ook de opticiën
heeft er zich op geworpen,
want met voorzetglazen is
niet iedereen tevreden.
Allereerst kunnen tegenwoor-
ig de glazen van 15 procent-
tot 85 procent ontspiegeld
worden, hetgeen er voor zorgt
dat het beeld zuiverder „door
komt". Nu kan de zon die van
achteren op de binnenkant
van het glas valt niet in de
ogen weerkaatsen.
Ook zijn er al enige tijd gla
zen die zich automatisch aan
passen bij veranderende licht
sterkte (autorijden tegen de
avond in de bergen). Glazen
die dit klaarspelen heten
„phototrope" of kameleon. De
grondstof is boorsilicaatglas,
waaraan lichtgevoelige zilver
deeltjes zijn toegevoegd. De
„phototrope" is er nu in drie
typen, afhankelijk van de ei
sen die men eraan stelt. Een
bruine of grijsbruine verkleu
ring kan variëren tussen 15
procent en ca 75 procent don
kerheidsgraad, zodat de bril
bij felle zonneschijn optimale
beschermt tegen verblinding.
De bescherming bereikt al na
60 seconden 90 procent van
het maximale vermogen. Een
derde type verkleurt nog
sneller: de donkerheidsgraad
van het bruine glas ligt tussen
de 10 en de 50 procent, het
geen de nachtrijder meer ze
kerheid biedt. Prettig is dat
de „phototrope" glazen door
de opticiën ook als correctie
glas en zelfs als meervoudig
correctieglas („dubbelfocus")
kunnen worden geslepen. Mo-
disch nieuwtje is de Jet-Style
zonnebril met glasloos basis
montuur (meestal metaal) dat
zeer snel kan worden voor
zien van panoramische gla
zen, gevat in een ragdun fra
me van SPX (dunne, zeer soe
pele kunststof), leverbaar in
aqua, rood, rose, wit, zwart,
groen en blauw en in dégradé.
Voor watersporters is het
donkerste glas (85 procent)
het beste.
Je moet er maar opkomen: een ceintuur, waarir
zitten, die bruikbaar zijn bij een geliefde sport. Walter Funken,
half op weg naar Amerika met zijn Golf Line ceintuurs, heeft
al 56 winkeliers in Nederland bereid gevonden vanaf heden
zijn katoenen- en/of geïmpregneerde rundleren riemen met of
zonder opgestikte kleurlintjes te verkopen aan, geïnteresseerde
consumenten. Het is ook een vondst van deze agent van diver
se confectiefabrikanten ruimte te maken in ceintuurs voor
„pennen" en „muntjes", bekende bijkomstigheden voor het
golfspel. De pennen worden in de grond gestoken voor de „af
slag", de muntjes zijn er voor het markeren van de bal die het
verst van de „hole af is. Bij de in Italië gemaakte kwaliteits
ceintuurs zitten de benodigdheden bedrijfsklaar om de gordel-
...zo voor het grijpen. In diverse kwaliteiten van ƒ35,00 tot
f 85,00 (leer) en uitzonderlijk, een ceintuur met „golfgesp", die
beschikt over een automatisch afsluitsysteem, zodat de ceintuur
op maat kan worden afgeknipt. De eerste exportmarkt is het
Verenigd Koninkrijk met zijn 2007 golfcourses. Het fluister-
spook heeft echter onthuld dat de golfsport de snelst groeiende
vrijetijdspret in Europa is. Vandaar....
Inlichtingen: Confectie Centrum, Amsterdam, tel.: 020 - 173513
Iedere antiek-eigenaar weet
hoe moeilijk het is
belmaker te vinden die zijn
kostelijk goed zo nodig kan
repareren, of zo u wilt: onder
houden. Echte stukken zijn
dikwijls honderden jaren oud
en dan wil er door tempera
tuurschommelingen in huis of
vochtigheidsverschillen in de
lucht wel eens iets misgaan
met, bijvoorbeeld, het oud-
Nederlands dressoir uit 1525.
Bij antieke dekenkisten gaan
de panelen wel eens wat los
zitten; van een 18e eeuws ka
binet breekt een stukje uit de
kroonlijst. Ook oude lijm
heeft het eeuwige leven niet.
Dan zit de eigenaar, meestal
„bezeten van zijn bezit" met
de handen in het haar.
De bekwame timmerman op
de hoek kan het karwei niet
klaren, omdat „antiek herstel
len" bijna een liefhebberij is
geworden, een ambacht dat
gevoelige vingers en diep
gaande kennis van oude stij
len vereist. Natuurlijk kan
een antiquair het „bureau
plat" opknappen als er iets
aan gaat mankeren, maar
meestal moet hij de arbeid
uitbesteden aan derden, het
geen de rekening er niet
goedkoper op maakt.
geduld en liefde bijv. de jaloe-
pronkstük
ziedeurtjes
op het gebied van schrijn
kersarbeid, een nieuwe linnen
achterkant wilde geven. Maar
deze hoog gespecialiseerde
vaklieden zijn dun gezaaid.
Antiek hersteller is een uit
stervend beroep. Nederland
heeft nog altijd, maar ook in
steeds mindere mate, vak
mensen die bekwaam zijn in
marmer- en houtimitaties en
„tromp l'oeiT'-technieken (ar
chitectorale of geschilderde
elementen die net echt zijn).
Maar men moet de weg naar
deze vertrouwde vakmensen
weten te vinden.
Zojuist echter is in Amster
dam de Stichting Spiegelbeeld
opgericht, die zich gaat mani
festeren als nieuw centrum
voor niet alleen aquarelleer,
maar ook voor decoratie- en
restauratiekunst. Particulie
ren, bedrijven en stichtingen
kunnen in de toekomst bij
deze instelling terecht om be
paalde werkzaamheden ver
antwoord te laten uitvoeren.
„Spiegelbeeld" is
door Anne Marie
(39), Margriet Jongmans (41)
en Leo Koot (41). Het secreta
riaat en de kunsthandel van
de stichting zijn gevestigd in
het gerestaureerde monumen-
tenpand Kerkstraat 139, een
voormalig koetshuis waar
men in eigen atelier werkt.
De prijzen voor antiek her
stellen zijn redelijk en worden
per project berekend. Het kan
mee- of tegenvallen, hoofd
zaak echter is dat het kost
baar meubilair zijn waarde
behoudt door de gespeciali
seerde aanpak. In bepaalde
gevallen kan men al vanaf
een paar honderd gulden zijn
dierbaar meubelstuk in alle
glorie laten opkanppen. En
dat is het meestal wel waard.
UTRECHT Wie de inter
nationale beurs voor natuur
lijke leef-en geneeswijzen wil
bezoeken, moet rap zijn. Mor
gen is reeds de laatste dag
van „Naturamed '85", zoals
deze beurs heet en die in de
Jaarbeurs te Utrecht wordt
gehouden.
Op „natuurlijke basis" zoals
dit heet, zijn de produkten
van het Huis Clinique, die
bovendien worden getest op
allergieën. Puur natuur zijn
ook de produkten van „Wel-
eda" en „La Roche" (apo
theek en drogist) terwijl de
VNR (Vereniging van Neder
landse Reformhuizen) de se
rie „Neobio" imnporteert, die
circa veertig produkten om
vat. De prijzen zijn redelijk
(vijf tot veertig gulden) voor
samenstellingen van kamil
len, arnika, hamamelis en ca-
rotine in kleine- en grote
potten dag- en nachtcrème.
Ook vitaminen zijn soms toe
gevoegd. Dezelfde fabriek
brengt „Annemarie Börlind-
cosmetica" bij de Reformhui
zen op de markt, waarin
geen dierlijke, doch uitslui
tend plantaardige stoffen
voorkomen. In elke alterna
tieve winkel treffen we de
Paul Penders produkten aan
(vivisectievrij), terwijl bij
voorbeeld Reurik in Den
Haag een reinigingsmasker
uit aarde verkoopt („Luvos",
Natuurkruiden
azijn(en) in alle
maten en
soorten op
Naturamed,
morgen nog In
de Jaarbeurs.
kilopak 8,60). Het Franse
Huis Pierre Fabre staat ga
rant voor een nieuw Klorane
zonneassortiment, dat onder
scheid maakt tussen verschil
lende huidtypen. Het is af
hankelijk van de omgeving:
strandbergen, watersport,
zee, alpinisme. De serie is
plantaardig en bevat geen
bruiningsbevorderende of
olieachtige bestanddelen.