Iedereen heeft
wel eens van
gestampte
muisjes gesnoept
f—
✓O
Cr
CO
'O
nn
^ffjo/npk
rnmoi itco
LUI II uicK
ZATERDAG 11 MEI 1985
i nooit een Ster-spot
/nodig geweest om een
jj. publiek voor de lek-
7 j te interesseren. En
snel zal het bestendige
s van de gecombineer-
tenswaar te evenaren
De tractatie is een vas-
voonte geworden als er
j een wereldburger is ge-
Maar de rose-witte
7. Itjes, liefst dubbeldik
W it brosse tarwe-baksel,
zich ook op de door-de-
se boterham door een-
goed smaken,
oerlevering wil dat de
jes gezoete en ge-
de anijszaadjes ge-
noeten worden als het
beeld van de vrucht-
leid. Mogelijlf dat daar-
idereen mag meegenie-
An deze geboorte-tracta-
homeopathie leert
,lat anijs de werking
Ie melkklieren in vrou-
"orsten stimuleert en
litleg lijkt meer aanne-
k.
istreden is zonder eni-
'ijfel de furore die het
ïse bedrijf P. de Ruij-
ink zij het geprepareer-
__lijs maakte. Als eerste
rootste producent van
ififjiiisjes, al dan niet ge-
n ®cït, heeft het bedrijf
beelt gemaakt en geld ver-
rans^
ru,nÜ „Waar denk jij aan als
r c,Tampte muisjes zeg?", vraag
r,enijn moeder telefonisch. No
vac$e harde waarheid op tafel
esc jK, maar de vraag blijkt kin-
nsP [eenvoudig. Het lijkt wel een
c°Jn,vraag want het antwoord
a prompt, zonder een moment
'an irzeling. „Aan De Ruijter",
ns v, en even later: „Er is er toch
ien die ze maakt?",
e eei
en»ur F. W. Vlek van hofleve-
De Ruijter zal zich onge-
'eterh vergenoegd ,n de handen
Ji als hij dit leest. Alleen het
van het woord muisjes is al
1 rSe. Zoals in de volksmond
)0i"Hrordt gesproken over hoofd
eer. maar over aspirine
,aiHwel. zegt meneer Bayer),
aa®*eel Nederland al generaties
a Ver gestampte muisjes, terwijl
>roodbeleg bedoeld wordt,
iet b®we'' Ze^1 meneer Ruijter.
lam muisjes is wel degelijk
8e.r heerd", zegt Vlek, in zijn be
tijen werkvertrek letterlijk ge-
iger^eund door schappen met
;ialej keurig in gelid de produk-
in ty de bovenste plank de aller-
te' blikken busjes, beduimeld
3e8e' de bekende oranje-ronde
jebri en de gelegenheidsblikjes.
®®nldelste plank toont de kar-
sllicl doosjes met het gevarieerde
naaiidebeleg en de onderste
n8- laat de diversen zien. Zoals
aarh>en-geel-rode kabouterbusje
i ha eertijds Albert Heijn onder
af taam de muisjes bracht.' Ge-
door De Ruijter, uiteraard.
1 Uiih(CS.
In de loop der Jaren zijn er heel wat soorten blikjes geweest voor de zoete produkten van Dfe Ruijter. De firma speelde met de
verpakking ook handig in op gebeurtenissen rond het koninklijk huis.
Het groen-geel-rode
'kabouterblikje
waarmee AH des
tijds onder eigen
naam muisjes op de
markt bracht. Uiter
aard geleverd door
De Ruijter.
diend. De zoet broodbelegfa
brikant bestaat 125 jaar en
al heeft het familiebedrijf in
1983 de aandelen over ge
daan aan de CSM en is de
produktie van de muisjes
„slechts" 65 jaar geleden op
gang gekomen, een omzien
in nostalgie lijkt gerecht
vaardigd. Want wie beweert
nog nooit van de gestampte
muisjes te hebben gesnoept
zal nimmer worden geloofd.
'Igie
3rs ^eeft het volmondig toe. De
lak ekendheid van de firma is
ftijdfig groot 93 procent en
uitsjmmige produkten heeft het
uikie bedrijf 100 procent van de
De 1 >n handen, dat De Ruijter
rGi b een riante positie geplaatst
>rinc ..Natuurlijk profiteren wij
ng fteds van het beeld dat jaren
.ven11 's ontstaan. Het is voor bij-
ideniereen nostalgie. Van onze
igeb hebben we zelfs een serie
es z|ct, dit jaar komen we weer
^ooi^n nieuwe serie uit. Vertel
don<?lk ander bedrijf kan zo pro-
bij
Er zijn mensen
die een blanco
giro-betaal
kaart opsturen
met het ver
zoek om een
blikje uit vroe
gere tijden. De
Ruijter mag
zelf.het bedrag
invullen.
motioneel met zijn verpakking be
zig zijn?".
Zoals zo vaak is ook de ontstaans
geschiedenis van de Baarnse muis
jes zo simpel als wat. Banketbakker
P. de Ruijter. in 1860 begonnen met
fijn gebak, ontdekte al snel een gat
in de markt. De traditie dat bij ge
boorten heschuit-met-muisjes werd
gepresenteerd bestond reeds, maar
slechts op kleine schaal. De banket
bakker heeft die zaken wat groot
ser aangepakt.
De afzet lag hoofdzakelijk rond
Baarn; via vele in Amsterdam wer
kende forensen sloeg de vonk vrij
snel over naar de hoofdstad. Am
sterdamse bakkers klopten in
Baarn op de deur en in 1927 kon
De Ruijter zijn eerste knecht (pro-
duktie-medewerker zouden we nu
zeggen) in dienst nemen. De basis
van het latere bedrijf was gelegd.
En, wat belangrijker was, het nutti
gen van beschuit-met-muisjes werd
F. W. Vlek, poserend voor het embleem dat de deur van de eerste winkel van De Ruijter sierde.
een oer-Hollandse gewoonte. Alom
verspreid en onuitroeibaar.
„Ik wil niet beweren dat ons be
drijf de beschuit-met-muisjes heeft
uitgevonden, maar het is wel waar
dat mijn voorgangers er een begrip
van hebben gemaakt Kijk, toen
prinses Beatrix werd geboren ging
C. P. de Ruijter zelf naar paleis
Soestdijk en bood een reuze oranje
kleurig blik met muisjes aan. Ja,
dan maak je natuurlijk wel even
een boem", memoreert Vlek,
Rode muisjes?
Deze ludieke actie leidde tot vele
zakelijke successen, want het Ne
derlandse publiek graaide gretig
naar oranje-busjes, oranje-hagel en
oranje-muisjes indien de firma in
speelde op een heuglijke gebeurte
nis rond het koninklijk huis. Ette
lijke tonnen extra werden er door
verkocht.
Komt de firma morgen met rode
muisjes indien ons land een socia
listische republiek wordt? Vlek
geeft geen direct antwoord. Grijpt
naar een glazen stolp op een van de
planken. „Kijk, een grapje van ons
lab, nooit in de handel geweest.
Rode, witte, blauwe en oranje
muisjes in één glazen flesje. We
kunnen alles maken".
Weten we nu hoe de rose-witte
hele muisjes in de handel kwamen,
'n plezante vertelling is het ont
staan van de gestampte muisjes.
Vlek: „Op zeker moment moet er
in de Baarnse winkel een ouder ie
mand zijn gekomen die problemen
met zijn gebit had. Of de korreltjes
niet fijn gemaakt konden worden.
Welnu, De Ruijter heeft met zijn
vijzeltje toen wat muisjes fijn ge
stampt. Zo ontstond het tweede
produkt: gestampte muisjes"
Derde produkt waar het bedrijf in
korte tijd furore mee maakte was
de vruchtenhagel. Ver voor de
Tweede Wereldoorlog werden ook
deze gekleurde suikertjes op ruime
schaal geproduceerd.
De huidige directeur koestert zich
eveneens behaaglijk in de zonne
stralen van het succes als hij de
respons overziet die het bedrijf
doorlopend van de consument
krijgt. „We krijgen veel brieven.
Zelfs blanco giro-betaalkaarten van
mensen die graag een blikje uit
vroegere tijd willen. Het bedrag
mogen we zelf invullen". Vlek's
concurrenten en die ziin er
aanschouwen deze taferelen met
lede ogen, dat moge duidelijk zijn.
Lekkerder
„Je moet echter niet vergeten", be
nadrukt Vlek, „dat niet alleen de
naam van belang is. Het gaat ten
slotte om de kwaliteit en daar heb
ben wij altijd borg voor gestaan.
Dat willen wij uiteraard zo hou
den". De al eerder in dit verhaal fi
gurerende moeder bevestigt boven
staand ongevraagd. „De muisjes
van De Ruijter waren soms wel
duurder en dan kocht je 'n ander
merk, maar De Ruijter was altijd
veel lekkerder".
De directeur wil niet „alleen maar
praten over onze muisjes. We heb
ben toch een beetje dat muisjes
syndroom, terwijl wij een veel bre
der pakket op de markt brengen.
Wij leveren alles wat met het droge
zoetbroodbeleg te maken heeft, zo
als chocoladevlokken, pasta's,
hagelslag. We zijn de broodversier
ders".
Toch steekt deze moderne kreet,
ongetwijfeld bedacht door rappe
copy-writers van het reclamebu
reau, schril af tegen het huiselijke
beeld dat de muisjes oproepen. De
slogan past evenwel prima bij het
huidige beeld dat de firma graag
van zichzelf geeft. Vlek toont zich
een modern, dynamisch en vooruit
ziend manager. Zwaar steunend op
de in het verleden opgebouwde
roem, worden nieuwe wegen inge
slagen, nieuwe produkten bedacht,
nieuwe markten bewerkt.
„Stilstaan is achteruitgaan en dat
komt niet in mijn woordenboek
voor", zegt Vlek. „Ik zeg niet dat
het ons bedrijf slecht gaat. Nee. En
wat de toekomst betreft zou ik wil
len zeggen, goed. Ja goed. Zonnig is
wellicht wat overdreven". Hij ver
zet zich tegen veronderstellingen
dat het voor een gerenommeerd
bedrijf als De Ruijter, met zulke ge
wilde produkten. toch een fluitje
van een cent moet zijn om vanach
ter de comfortabele directeurszetel
als een croupier de papieren geld-
bundeltjes bijeen te schrapen. „Het
is kei- en keihard werken. De
markt verandert voortdurend; via
geregeld onderzoek houden we dat
bij. En de concurrent zit ook niet
stil. Maar ik geef toe, wij hebben
een ^oede uitgangspositie, dat is
Grootwinkelbedrijf
Twee problemen maken dat toe
komstbeeld niet zonnig ma^ goed.
De directeur: „Erg belangrijk is
wat de prijs van de grondstoffen
doet, daar zijn we erg van afhanke
lijk. De laatste tijd is die prijs be
hoorlijk gestegen en dat kunnen
we niet doorberekenen. De winke
lier .wil niet voortdurend met prijs-
veranderingen geconfronteerd
worden en naar de consument toe
willen wij niet met verhogingen
komen. Iedereen denkt wel dat we
ons geen zorgen hoeven te maken,
maar als ons prudukt te duur wordt
zet de consument iets anders op ta
fel. Wat koop ik ervoor wanneer er
jam gekocht wordt in plaats van
hagelslag?".
Tweede probleem is de onstuimige
groei en de welhaast onwrikbare
machtspositie van het grootwinkel
bedrijf met concerns als AH, Edah
en Aldi. Vlek: „Ze hebben 65 pro
cent van de markt in handen. Dat
lijkt handig op het eerste gezicht,
immers met een paar inkoopbezoe-
ken heb je 't gehad, maar aan de
andere kant vind ik dat het groot
winkelbedrijf een te grote greep op
de distributie heeft".
„Ons produkt moet je overal kun
nen komen, ook bij de kleine zelf
standige winkelier-op-de-hoek. Te
gen dezelfde prijs als bij de super
markt. Niemand weet dat. maar
ook wij hebben, evenals bijvoor
beeld Hemeken, een bodemprijs.
Als landelijk leverancier van een
A-merk vinden we dat onze plicht.
Inderdaad, of je nu een paar pakjes
afneemt of een paar ton, onze prijs
is nagenoeg dezelfde".
De voorbije jaren heeft het bedrijf
weinig tot niets aan de export ge
daan. Als er al blikjes en pakjes de
grens over gingen dan was die la
ding bestemd voor landgenoten in
den vreemde. Hei m wee-export
noemt Vlek dat. Hij pakt de zaken
voortvarender aan. Met name in de
States werd een gat in de markt
ontdekt: het versieren van taarten
en ijsjes. Scheepsladingen speciaal
voor de USA ontworpen, gevormde
en gekleurde muisjes en hagelslag
vinden hun weg naar de Ameri
kaanse consument.
Geheim
Omliggende landen als Belgié,
Duitsland. Frankrijk of Engeland
hebben de nazaten van P. de Ruij
ter nog niet de lucratieve beschuit
met-muisjes-traditie kunnen aan
praten. „In Engeland moeten ze la
chen als ze zien wat voor broodbe
leg wij hier maken", zegt Vlek.
Hoewel de doelgroep, de jeugd tus
sen 4 en 16 jaar (onze „heavy-ge
bruikers", noemt Vlek hen) be
hoorlijk aan het afnemen is, stijgt
merkwaardigerwijs de produktie
van muisjes elk jaar met een pro
cent pf acht. Veel exacte cijfers
over zijn bedrijf wil hij overigens
niet geven, evenmin mag de pro-
duktie-afdeling worden bezichtigd.
„Wij zijn volledig geautomatiseerd
en de meeste machines hebben we
naar eigen ontwerp en in eigen be
heer gemaakt. Met het produktie-
procédé is dat ons geheim. Daarom
laten wij geen vreemden toe in
onze fabriek".
„Toen wij in 1983 naar CSM gin
gen, lag, zeer tegen mijn zin, de
omzet van onze holding op straat.
Negentig miljoen gulden. Ik vond
en vind dat niemand daar wat mee
te maken heeft Hoeveel ton muis
jes en hagelslag er wekelijks uit
gaan? Dat zeg ik u niet, houdt u dat
maar op ettelijke tonnen. Ja, dat
kunnen ook honderden tonnen
GERARD CHEL
wijl
>en 1
jn v,
spla
?s rr
Ireil
ren
geti
sm
>del
„Ons wereldje verandert snel
efi raakt meer en meer in de
ban van computers, automati
sering en veel andere nieuwe
technieken. Dertig jaar gele
den dachten enkele topdes
kundigen nog dat ons land
met drie of vier (grote) com
puters zou kunnen volstaan.
De toekomst is weer eens niet
vrij van verrassingen geble
ken: in Nederland zijn we on
dertussen omringd door cum-
puters en daarmee met infor
matie".
Aldus de eerste zinnen uit de bro
chure „Thuis in de informatica" die
het ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen heeft laten maken
als toelichting op het Informatica-
stimuleringsplan. Een plan van de
overheid, waarvoor veel geld is uit
getrokken. In totaal staat er voor
de periode tot 1989 meer dan an
derhalf miljard gulden voor op de
begroting.
Duidelijk is nu in elk geval waar
een deel van dat geld blijft: in fraai
uitgevoerde brochures met veel
kleurenfoto's. Want deze brochure
is niet de enige. Hetzelfde ministe
rie heeft er nog twee laten ver
schijnen. respectievelijk gewijd aan
onderzoek en aan scnool. Belang
stellenden kunnen ze gratis krijgen
door een briefkaartje te schrijven
naar de centrale directie voorlich
ting van het ministerie, postbus
25.000, 2700 LZ Zoetermeer.
Zorgen
van Landbouw en Visserij hebben
overigens eigen brochures laten
maken). Omdat, zo wordt gezegd,
Nederland in vergelijking met an
dere geïndustrialiseerde landen een
achterstand heeft als het om infor
matica gaat. „De rijksoverheid
maakt zich daar zorgen over. Van
daar dat zij door middel van een
reeks brochures de ogen van de be
volking probeert te openen voor de
noodzaak de boot niet definitief te
Introduktie van computers in het
onderwijs dient daarom sterk te
worden bevorderd, zo vindt de
rijksoverheid. Dus wordt de zaak
voortvarend aangepakt. Het hon-'
derd-scholen-plan werd geïntrodu
ceerd. Een aantal onderwijsinstitu
ten werd uitverkoren en kreeg de
beschikking over computers. Na
maanden vergaderen het geld
daarvoor zal ook wel uit het infor-
matica-stimuleringsplan zijn geko
men werd uiteindelijk een keus
gedaan. Twee Nederlandse merken
kwamen aan bod. Over die keus al
leen al valt al heel wat te zeggen.
De ene fabrikant is failliet, de an
der laat de computer in Oostenrijk
maken en heeft zich inmiddels al
weer geconcentreerd op een com
puter in andere uitvoering.
Onduidelijk
Veel erger is het natuurlijk, dat het
voor velen nog onduidelijk is wat je
met die computer op school alle
maal kunt doen. Goedwillende on
derwijskrachten zijn er genoeg,
maar slechts weinigen hebben vol
doende inzicht om met de compu
ter uit de voeten te kunnen. Dus
blijft het bij leerprogrammaatjes
die weinig creativiteit van de leer
lingen vereisen of, wat mogelijk
De HP150 II van Hewlett Packard, met links een plotter voor grafische af
drukken en rechts een zeer fijn werkende laserprinter.
nog erger is, gaat men ze vermoei
en met het „echt" laten program
meren. Bij voorkeur dan in BASIC
en dat is een programmmeertaal
(vriend en vijand zijn het daar over
eens) die uitblinkt door ongestruc
tureerdheid en onlogische, moeilijk
herkenbare opbouw.
Kortom: het moet anders. Er moe
ten betere programma's komen.
Ook de overheid weet dat en stu
deert erop. Maar merkt tegelijker
tijd nog iets op. „Uitgangspunt is en
blijft echter, dat het ontwikkelen
en ook het op de markt brengen
van deze leermiddelen een zaak is
van educatieve uitgevers". Maar
wie met deze uitgevers spreekt,
krijgt te horen dat ze wel willen
maar dat ze, zolang er geen eendui
dige programma's van eisen zijn
zoals die bestaan voor elk school
vak niet weten hoe die program
ma's eruit moeten zien. Met als lo
gisch gevolg, dat ze niet kunnen
worden ontwikkeld, laat staan op
de markt gebracht.
Groei
Lopen we nu echt zover achter?
Dat is natuurlijk de hamvraag.
Welnu, het blijkt dat vooral in klei
nere bedrijven nog maar weinig
computers in gebruik zijn. Tijdens
de presentatie van de nieuwe
HP150 II personal computer van
Hewlett Packard merkte manager
Gert Jan de Kruyff van dit bedrijf
op, dat in nog maar vier procent
van de ondernemingen met ten
hoogste 20 werknemers een perso
nal computer te vinden is. Hij voor
spelde echter dat daar snel veran
dering in zal komen. Werden er in
1984 in Nederland 35.000 personal
computers verkocht (zodat het tota
le aantal op 131.000 kwam), dit jaar
verwacht de handel er 59.000 af te
zetten. Die groei zal zich naar ver
wachting doorzetten. In 1990, zo is
uiteraard op een computer bere
kend. staan er bij de 500.000 bedrij
ven en bedrijfjes in Nederland
595.000 personal computers. Dat is
net zoveel als er nu in heel West-
Europa in gebruik zijn.
„Booming business" dus, zoals dat
zo fraai heet. De achterstand op dit
gebied lopen we kennelijk met ras
se schreden in. Het zou heel mooi
zijn als vooral het midden- en
kleinbedrijf daarbij de helpende
hand zou worden toegestoken.
Tipscherm
Voorzitter Oosterhoff van het Ko
ninklijk Ondernemersverbond
heeft daarover onlangs al een bal
letje opgeworpen: zijn organisatie
wil de coördinatie van die bijstand
wel oppakken. De rijksoverheid
zou dat eens serieus moeten over
wegen Allicht is het voordeliger
dan allerhande dure studiecommis
sies aan het werk te houden.
Nog even terug naar de introduc
tiedag van Hewlitt Packard. De
HP150 II is een computer die voort
borduurt op de HP150 die vorig
jaar op de markt kwam. De basis
prijs bedraagt ongeveer 14.000 gul
den. maar daarvoor krijgt men ook
heel wat in huis: een doordacht ap
paraat, bescheiden van afmetingen
maar met allerlei mogelijkheden.
Zo kan de gebruiker, als hij daar
aan toe is, de plastic omlijsting van
het 12 inch grote beeldscherm een
voudig zelf vervangen en dan is
het opeens een tipscherm. Aanwij
zen van functies en commando's op
het scherm is dan voldoende om ze
te laten uitvoeren. HP levert bij de
computer zogenaamde geïntegreer
de software, programma's die men
met elkaar kan laten samenwer
ken. Natuurlijk ontbreken randap-
paraten, zoals geavanceerde prin
ters, niet. Men kan een aantal com
puters met elkaar verbinden zodat
een netwerk ontstaat, dat eventueel
weer kan worden gekoppeld aan
een grotere „moedercomputer".
Tot slot nog wat opmerkingen over
een echte huiscomputer, de Elec
tron van het Engelse bedrijf Acorn
Al geruime tijd doen geruchten de
ronde, dat deze machine binnen de
kortste keren van de markt zou
verdwijnen omdat de fabrikant in
financiële problemen verkeert.
„Niets van waar", zegt Acorns gro
te man, dr.Alexander Reid. „Ons
marktaandeel is juist aan het stij
gen, dus verdwijnen we zeker niet
van de markt".
Dat zal ongetwijfeld waar zijn.
Computerdeskundigen op de En
gelse markt weten te vertellen dat
de magazijnen van Acorn vol staan
met Electrons, die na een drasti
sche prijsverlaging procentueel
goed worden verkocht Grote
vraag, die ook door Reid niet af
doende wordt beantwoord, is: blijft
de Electron in produktie'' Acorn
voelt er zich wel toe verplicht de
Electron nog jaren te produceren
zo heeft de fabriek laten weten. We
zullen wel zien.
PI ETER TAFFIJN
