Ivdtte pompen
organisaties:
Consumenten
•Economie van
alledag bij de mavo
SaidócQowuwt
Cao-akkoord in tuinbouw en karton
Koningin opent nieuw ministerie
Lubbers en Den Uyl
verwijten elkaar
ontoelaatbare inmenging
Prins Bernhard
redde Gerbrandy
uit de Theems
Avondstudent toch meeverzekerd
UTRECHT De klachtencommissie van de Ziekenfondsraad
heeft bepaald, dat ook avondstudenten gratis met hun ouders in
de verplichte ziekenfondsverzekering zijn meeverzekerd. De
klacht was ingediend door iemand die drie avonden per week
mavo-onderwijs volgde en wekelijks vijftien uur aan huiswerk
besteedde Het betrokken ziekenfonds stelde zich op het stand
punt, dat kinderen die uitsluitend avondonderwijs volgen niet
meeverzekerd kunnen zijn. Maar volgens de klachtencommissie
maakt het niet uit of het om dag- of avondonderwijs gaat. Voor
waarde voor medeverzekering van studenten is, dat de tijd die
zij voor werkzaamheden beschikbaar hebben grotendeels in be
slag wordt genomen door studie.
Projectgroep wil vijf
nieuwe gevangenissen
DEN HAAG Om het celtekort in ons
land op te vangen, moeten vijf nieuwe
gevangenissen gebouwd worden. Dat
heeft een projectgroep van het ministe
rie van justitie berekend. De vijf ge
vangenissen waarover de werkgroep
spreekt behoren alle tot de zogenoemde
gesloten inrichtingen. Uitgaande van
een voorbereidings- en bouwtijd van bij
elkaar vier jaar zijn de nieuwe inrich
tingen op zijn vroegst in de jaren 1989
tot en met 1993 klaar voor gebruik.
Deze gegevens zijn ontleend aan een
nog vertrouwelijke notitie van het de
partement van justitie over het gebrek
aan plaatsruimte bij het gevangeniswe
zen. De projectgroep schat het capaci
teitstekort op ongeveer 1600 plaatsen.
A er
irlet^N HAAG De consu
mentenorganisaties heb-
n ajn de aanval geopend op
»e'pla grote benzinemaat-
mePaPPyen- Directe aanlei-
!t djg; de prijsstijging van
ne;nzine waardoor een li-
>erdr super vanaf vandaag
vaiper dan 2 gulden gaat
>sten. Konsumenten
ontakt roept op tot een
>ycot van de benzine-
rj\ Smpen van de grote mer-
5;n en de Consumenten-
„5>nd dringt er bij minis-
[ljzit Van Aardenne op aan
01 te grijpen in de prijs-
oomlrming van benzine. Een
^"oordvoerder van Econo-
OOEische Zaken heeft laten
n eten dat de minister niet
lsjn plan is in te grijpen.
Konsumenten Kontakt heeft
een televisiespotje gemaakt
waarin de consument er op
wordt gewezen dat benzine
van een vrije of „witte" pomp
net zo goed maar goedkoper is.
De organisatie wil nog voor de
zomer in het blad Koopkracht
een lijst met adressen van
„witte' pompen publiceren.
Uit een recent onderzoek van
de Consumentenbond naar de
prijzen van autobrandstoffen
blijkt dat die plaatselijk enorm
verschillen. Bij een prijspeiling
in elf gemeenten noteerde de
Consumentenbond een ver
schil tussen de goedkoopste en
de duurste liter superbenzine
van 19 cent en gewone benzi
ne van 18 cent.
Volgens de Consumentenbond
mogen geen verdere prijsver
hogingen worden toegestaan,
in afwachting van een grondig
onderzoek naar de achtergron
den van de prijsverhogingen
van de laatste tijd. Beide orga
nisaties zetten grote vraagte
kens bij de argumenten die de
oliemaatschappijen voor de
laatste verhoging aanvoeren.
De prijsontwikkeling op de
Rotterdamse vrije markt is zo
langzamerhand niet meer ac
ceptabel als basis voor de Ne
derlandse benzineprijs, omdat
op die vrije markt nu minder
dan vijf procent van het totale
olie-aanbod omgaat en er in
Rotterdam sprake is van ui
terst speculatieve prijsbewe
gingen, zo meent de Consu
mentenbond. De toegenomen
vraag naar olieprodukten uit
de Verenigde Staten is als ar
gument eveneens onvoldoen
de, omdat volgens de bond het
sterke vermoeden bestaat dat
deze vraag gemanipuleerd is.
DEN HAAG Het is niet aan
de rechter in te grijpen in het
proces van parlementaire be
sluitvorming. Zo luidt in het
kort het voornaamste argu
ment dat de regering aanvoert
voor haar opvatting dat de
Haagse rechtbank de vorde
ring van de „Stichting Ver
biedt de Kruisraketten" niet
ontvankelijk behoort te ver
klaren. De Stichting is door
20.000 Nederlanders die 35
gulden hebben gestort in staat
gesteld de procedure aan te
spannen.
Het verweerschrift is gisteren
door de regering ingediend.
Het is aan de Tweede en Eer
ste Kamer om zich uit te spre
ken over het verdrag met de
Verenigde Staten dat hen, als
op 1 november tot plaatsing
zou worden besloten, op 1 ja
nuari 1986 ter goedkeuring
wordt voorgelegd. De regering
noemt het „een van de essen
ties van een parlementaire de
mocratie", dat de rechter de
Eerste en Tweede Kamer niet
de mogelijkheid mag ontne
men zich als eerste uit te spre
ken over een wetsvoorstel dat
hen is voorgelegd. „De rechter
moet niet voor zijn beurt spre
ken".
Eerste exemplaren
De Tweede Kamer-defensiespecialisten hebben gisteren In Den Haag de eerste exemplaren van het
boek „minxmin=plus" van Mient-Jan Faber In ontvangst genomen Links Jan Evenhuis (WD)
twqede van rechts Relus ter Beek (PvdA) en rechts Ton Frlnking (CDA).
AG Ï5NNENLAND
'Mooie blonde vrouwen
l/lfe exportmiddel?
erhoi
erleii
)inne 0 0
ingsd
hrevi
t Stei
T
noor
lltiai MAATSCHAPPIJEN
,iju/
AANVAL OP
BENZINE-
WOENSDAG 8 MEI 1985PAGINA3
Het kant-en-klaar maken van de ambtelijke stukken op beeldschermen kreeg ook koninklijke aandacht.
DEN HAAG Koningin Beatrix heeft
gistermiddag, door middel van het onthul
len van een stenen kubus, het nieuwe ge
bouw van het ministerie van buitenlandse
zaken aan de Bezuidenhoutseweg in Den
Haag officieël geopend. Na aankomst van
de koningin, in de nieuwe conferentiezaal,
hield minister P. Winsemius (VROM) een
korte inleiding. Hij sprak vooral over de
Met de onthulling van een stenen kubus
opende koningin Beatrix officieel het nieu
we departement van buitenlandse zaken.
Foto's Milan Konvalinka
totstandkoming van het nieuwe gebouw,
waaraan zes jaar geleden al met bouwen
werd begonnen. Minister Van den Broek
van buitenlandse zaken uitte in een toe
spraak zijn waardering voor architect
prof. D C. Apon en de makers van de
kunstwerken in de nieuwe huisvesting,
„die ons gebouw door de eeuwen heen
herkenbaar zullen houden", aldus minis
ter Van den Broek. Na de toespraak van
de minister onthulde koningin Beatrix de
stenen kubus met opschrift. Met een korte
rondleiding in de nieuwe huisvesting van
het departement, werd de bijeenkomst af
gesloten.
dit
oor het eerst werd bij mavo
olkirferal het examen handels-
uur innis nieuwe stijl afgenomen.
ierin is veel minder aan-
I be\ic'lt vocr bedrijfsrekenen,
p eerfekhouden en de feitenken-
;eveeis van het economisch leven,
et accent ligt bij het nieuwe
rogramma bij de toestand
■uJarin de huidige economie
1 i9 ph bevindt.
i het examen waren veel
avenagmenten uit economische
■adejfanteartikelen. Het nadeel
ervan was dat er veel gele-
n moest worden. „Heel erg
tvaaroeilijk", was de reactie van
kandidaten. Ze hadden hun
ld dan ook hard nodig. „Ik
oest de leerlingen als het
mefere de zaal uit schoppen", al-
axmïs een docent. Bij de open
i hetagen zat een actueel onder-
erp over de buitenlandse
huid van de ontwikkelings-
5t: «tïden.
>e rq
7 gr«
■n inoutje
ij het lbo hadden gisteren het
5 en het lhno vrij. Het leao-
o/jet llo (lager landbouw onder-
ns Ijs) en het lmo (lager mid-
e jznstands onderwijs) hadden
UJ1 de ochtenduren handels-
Je;/fnnis-
y;j het examen handelskennis
0 Joij het leao stond een opmer-
blijke fout in een van de op-
n iven. Gevraagd werd naar de
vo\ak van een „curator" bij sur-
en 4ance van betaling. De leer-
aaingen konden uit verschillen-
ve mogelijkheden kiezen, be-
fo^lve de goede. Een curator
aroiordt namelijk benoemd bij
r b£t uitvoeren van een faillisse-
r Aent. Bij surséance van beta-
Srg heet zo'n man of vrouw
baabewindvoerder".
Aijolgens een docent maakte
smPt foutje voor de leerlingen
?n jchter niets uit. „Ze kijken
Dor de beantwoording alleen
k0(par de manier van afwikke-
aak
ling bij surséance van beta
ling".
De eerste opgave van de open
vragen was een aardige bin
nenkomer. „Mooi meegeno
men" vonden enkele leerlin
gen maar bij vraag drie waarin
het manurentarief bij een in
stallatiebedrijf voor en na de
invoering van arbeidstijdver
korting berekend moest wor
den, werd het moeilijk. Het
aardige van het examen was
dat zelfs een theorethisch on
derwerp als huurkoop omgeto
verd was tot een rekensom.
Volgens de leraar was het exa
men pittig maar goed te ma
ken. De leerlingen hadden
hun tijd wel nodig.
Tuinstoelen
Het examen economische we
tenschappen II voor vwo was
hier en daar lastig, maar.ook
gevarieerd en voor kandidaten
die regelmatig studeren was
het, alaus leraar R H. Kranen
donk van het Leidse Bonaven-
tura College, prima te maken.
In opgave 1 over het in massa
produceren van wijnrekken
en tuinstoelen was een direct
costing som die nauwelijks
problemen gaf. De leerlingen
waren tevreden over dit pro
bleem van de specifieke kost
prijsmethode bij dit fabricage
proces. Opgave 2 ging erom de
bezettingsresultaten te bereke
nen naar aanleiding van de
vraag of een bepaalde produk-
tie moest worden voortgezet.
Het leverde aan het eind wat
rekenwerk op, dat door som
mige leerlingen als „getover"
werd ervaren. De derde opga
ve werd door betere leerlingen
als lastiger ervaren niet om
dat het vraagstuk lastiger was
maar omdat het voor een deel
bestond uit weetjes op het ter
rein van het vennootschaps
recht. Een examentraining is
DEN HAAG Premier
Lubbers, daarin bijgestaan
door de VVD-fractie, en
PvdA-leider Den Uyl
hebben elkaar gisteren
over en weer beticht van
ontoelaatbare inmenging.
Centraal in het korte
maar heftige debat, dat in
de Tweede Kamer plaats
vond, stond de brief die
het PvdA-kamerlid en ex-
defensieminister Stemer-
dink medio april aan het
Amerikaanse leden van
de NAVO-Assemblee
schreef.
Daarin wordt de congresleden
onder meer voorgehouden dat
een volgende regering met de
PvdA erin een eventueel be
sluit tot plaatsing van de 48
kruisraketten niet zal uitvoe
ren. De kritiek die premier
Lubbers vrijdag over de brief
van Stemerdink uitstortte, is
volgens Den Uyl „op de grens
van ontoelaatbare inmenging
in de rechten en vrijheden van
de gekozen volksvertegen
woordiging".
Lubbers verweet op zijn beurt
dat Stemerdink in zijn brief
onjuiste informatie heeft ver
schaft: het 1-junibesluit over
de plaatsing van de kruisra
ketten zou onzorgvuldig zijn
weergegeven. Bovendien
wordt volgens Lubbers ten on
rechte geconcludeerd dat een
wapenbeheersingsovereen-
komst tussen de VS en Sovjet-
Unie leidt tot het niet plaatsen
van de 48 kruisraketten in ons
land.
Gisteren werd niet duidelijk of
de premier, die zich door de
ambassadeur in de VS heeft
laten informeren, wel over de
juiste tekst beschikte. Een der
de verwijt van Lubbers (de
PvdA zou in de brief hebben
gesuggereerd dat een verlies
van de kamermeerderheid van
CDA en VVD automatisch
leidt tot regeringsdeelname
van de PvdA leidt) is daardoor
enigszins op losse schroeven
komen te staan.
$RIEMELS
HAAG PvdA-senator Schinck heeft de
Ivindslieden van Economische Zaken inlichtin-
(i gevraagd over activiteiten van de voormalige
unct-directeur van de Economische Voorlich-
gsdienst, Schwietert, die ook enkele dagen
atssecretaris van defensie is geweest. Schinck
eerde een krantebericht over Schwieterts be-
?de s^jvigheid toen eind vorig jaar een veertigtal za-
latsemlieden uit Japan in Nederland op bezoek was:
,pe gp Schiphol had ik vijf en veertig Volvo's klaar
ren met mooie blonde vrouwen achter het stuur,
lor ieder lid één. Het was een file van twee kilo-
^ter". Schinck wil weten of dit een eenmalige
ïschr^üjder is die meer over de stijl van Schwietert
onteijt dan over de EVD. „De export mag met alle
Pvdjicht zelfs die van Anton Geesink bevor-
e kefd wort^en- maar n>et met alle middelen", zo
lechfarsc^luWt^e ^et kctmerlid.
ng o]
DEN HAAG Een cao-ak
koord in de tuinbouw (25.000
werknemers) en de karton-
verwerkende industrie en
een vastgelopen overleg in
de welzijnssector (130.000
werknemers). Dat waren de
belangrijkste nieuwsfeiten
uit het landelijk cao-overleg
gisteren.
De stakende werknemers in de
kartonverwerkende industrie
zijn vanmorgen weer aan het
werk gegaan, nu er overeen-
sidie voor 60 procent herbezet
ting, maar de AbvaKabo eist 85
procent, net als in de gezond
heidszorg. De bond gaat nu eerst
zijn leden raadplegen.
Bij Shell hebben leden van de
Industriebond FNV gisteren
unaniem het laatste aanbod van
de directie van de oliemaat
schappij afgewezen. Shell biedt
onder meer een werkweek van
35,2 uur voor werknemers in de
volcontinudienst. De FNV heeft
de directie uitdrukkelijk ver
zocht de onderhandelingen te
hervatten.
DEN HAAG Prins Bernhard heeft tijdens de oorlogsja
ren eens het leven gered van premier mr. Pieter Sjoerds
Gerbrandy. Dat gebeurde tijdens een warme zomerdag,
toen leden van de koninklijke familie en leden van de Ne
derlandse regering in ballingschap een vaartocht maakten
over de Theems. De temperatuur was zodanig, dat het ge
zelschap besloot het water in te gaan en de eerste die het
water inging was premier Gerbrandy. Toen bleek dat deze
de zwemkunst niet machtig was sprong prins Bernhard
hem na en bracht Gerbrandy weer op het droge.
Premier Lubbers vertelde
deze anekdote, hem verteld
door prinses Juliana, gister
middag in de Ridderzaal als
een van de inleiders bij de
herdenking van Gerbrandy's
honderdste geboortedag. Hij
tekende Gerbrandy als onver
schrokken. oorspronkelijk, on
verzettelijk. onwrikbaar, origi
neel en onmogelijk.
„Rechter mag niet
ingrijpen in
besluitvorming
kruisraketten"
7ÏK6
(het
\t«I
)K 0OJDNDÖ? J£ MC6Q, 2CCW, HAAR
HET IS sxr NOG At ONZINNIG CM AtS
ve x/ueoDefeuiNQ&i tb ooeN
stemming is over invoering van
de 36-urige werkweek per 1
april 1987. In de tuinbouw is een
werktijd per 1 juli van 7 uur en
36 minuten per dag overeenge
komen naast een eenmalige vut
regeling voor 60-jarigen. De
werknemers leveren hiervoor
volgens de Voedingsbond FNV
1 procent prijscompensatie in.
In de welzijnssector liep het
overleg gisteren stuk op de her
bezetting van de openvallende
arbeidsplaatsen als gevolg van
de invoering van de 38-urige
werkweek. Er is een extra sub-
meer gericht op methodisch
werken.
Aankoop auto
De havo-kandidaten kregen
een prettig te maken examen
handelswetenschappen en
recht, al waren na afloop de
reacties zeer uiteenlopend.
Voor driekwart van de leerlin
gen was het examen echter
zeer redelijk, aldus leraar Kra
nendonk.
,De eerste opgave betrof een
annuïteitenberekening die
sloot met journaalposten over
het verwerken van obligaties
in de administratie; gesneden
koek voor de gemiddelde leer
ling. De tweede opgave ging
over kosten die samenhangen
met de aankoop en gebruik
van een horecapand: geleend
vermogen, wijze van boeken,
terugbetalen, etc. Een bekend
terrein. Opgave 3 over con
stante en variabele kosten bij
de aankoop van een auto door
een bedrijf was wat lastiger,
waarbij het aankwam op cons
ciëntieus lezen. Soms worden
in zo'n opgave door de zenu
wen enkele onderdelen niet
gezien, aldus de leraar. Opga
ve vier over het opstellen van
een liquiditeitsbegroting be
treft een gevreesd onderdeel
van het examen. Het ging
erom te bepalen of de liquidi
teit toereikend is of dat
vreemd vermogen moet wor
den aangetrokken.
Bij het examen biologie voor
havo was, aldus docent B.
Dijkmans van het Haagse St.
Janscollege, werd aardig inge
speeld op de maatschappij
waarin de leerlingen leven. Er
waren geen moeilijke pro
bleemstellingen aan de orde
en de „goede" leerlingen wa
ren op tijd klaar.
Moderne onderwerpen behan
delden vraag 14 over vegeta
risme en de wijze waarop de
voeding moet worden aange
vuld, vraag 24 over de functie
van het oog, waarbij de leer
lingen met een potlood op ver
schillende afstand van het oog
een proefje moeten doen. Dit
soort vragen sluit goed aan bij
de praktisch gerichte opleiding
van de havo-leerling. Pittig
was een vraag over micro-or-
Êanismen in de bodem, waar-
ij het gaat om het begrip bo
dem-ademhaling.
Een van de opgaven luidde:
Een jongen wordt aangespro
ken door een meisje dat hij
aardig vindt. Hij bloost. Hierbij
loopt zijn gezicht rood aan.
Over dit blozen worden de
volgende uitspraken gedaan: 1.
bloedvaten in de huid verwij
den zich, 2. het rood worden
van de huid staat onder in
vloed van het autonome ze
nuwstelsel, 3. dit blozen is een
aanwijzing dat impulsen van
het animale zenuwstelsel kun
nen worden doorgegeven naar
het autonome zenuwstelsel.
Welke uitspraak of welke uit
spraken zijn juist?
A alleen uitspraak 1; B alleen
de uitspraken 1 en 2; C alleen
de uitspraken 2 en 3; D de uit
spraken 1, 2 en 3.
Gezichtsbedrog
In vergelijking met hun havo
collega s hadden de vwo-kan-
didaten het bij biologie op hun
niveau gemakkelijker. Er was
inzicht nodig in processen, zo
als van een vwo-leerling ver
wacht kan worden. Het exa
men bood goede grafieken en
figuren. Kritiek kon er zijn op
vraag 16 waarbij de verkeerde
term prikkels werd gebruikt
in plaats van elektrisch sig
naal. Bii de vraag over ge
zichtsbedrog (over een balkje
dat door verticale streepjes
was onderbroken) was het
goede antwoord slechts te vin
den door de onjuiste weg te
strepen een foutieve metho
de. Er was een uitstekende
vraag over warmteverlies bij
.de mens bij verschillende bui
tentemperaturen. Al met al
een examen dat beduidend be
ter was dan in sommige voor
afgaande jaren.
Driekwart van de mavo-kan
didaten was bij het biologie-
examen al na een uur weg.
„Simpel" en „een makkie"
waren de reacties. Als er al
problemen waren had dat zo
wel bij mavo-D als -C niks te
maken met gebrek aan kennis,
maar veel meer met de vraag
stelling.
Bij het lbo had alleen het llo
biologie, terwijl bij het lmo
etaleren op het programma
stond. Het llo-examen biologie
was zeker niet gemakkelijk en
veel kandidaten hadden de
volle tijd van twee uur hard
nodig. Er werd bij de open
vragen veel inzicht gevraagd
en sommigen vroeger zich af
of dit niet eerder D- dan C-ni-
veau was. Een goed ding was
wel dat de vragen goed ge
spreid waren over de lesstof
en dat ze waren geent op de
praktijk. De tekeningen waren
slecht. Het spierstelsel van de
mens was zo zwart afgedrukt
dat het de kandidaten donker
voor de ogen moet zijn gewor
den.
