JOHN BLOCK
de terriër die
niet meer loslaat
Kopersstaking maakt van
?|mei goedkope vakantiemaand
IBPANJE-MOEHEID DE OORZAAK?
Air
Holland
heeft zijn
plaats op
Schiphol
verdiend,
ik blijf"
ZATERDAG 4 MEI 1985
Schiphol aangewezen. Met sterkere
D-15 of D-17 motoren was er een
heel ander verhaal geweest. Daar
mee had ik wel vanaf Rotterdam
op een groter aantal bestemmingen
kunnen vliegen".
Block belooft met de hand op zijn
hart. dat Boeings met die zwaarde
re motoren op het laatste moment
niet te krijgen waren. Maar minis
ter Smit-Kroes ziet in het motoren-
verhaal een bewuste poging de
overheid te misleiden. ..Het is nooit
de bedoeling geweest dat Block al
zijn vluchten vanaf Schiphol zou
uitvoeren", aldus de minister.
Waarbij de vraag zich opdringt: als
je Block een hand geeft, moet je
dan ie vingers natellen?
Block, verbaasd: „Wie zegt dat'>
Kom nou! Dat zou betekenen dat ik
op een dubieuze manier zaken zou
doen. Dat doe ik dus niet Ik ben
eerder te goed van vertrouwen"
Wel hebben hij en zijn advocaat
een bepaalde „listige strategie" ge
volgd. Block: „Kijk: het is natuur
lijk in het beroep van een advocaat
ingebakken om sluw te zijn. Als ik
dan de munitie lever en mijn advo
caat schiet die op de juiste momen
ten af Glimlachend: .Dan
komt er dus op een bepaald mo
ment wel een slimme oplossing
uit".
Dan, koel: „Moet je goed luisteren
het is nooit mijn idee geweest om
van de regionale velden te vliegen.
Ik heb me daar nooit toe willen
verplichten. Ik heb tegen de minis
ter gezegd: „Mevrouw, ik zal zien
wat ik voor u kan doen. maar ik
beschouw het niet als een opdracht.
En nu blijkt dat de touroperators
die regio helemaal niet interessant
vinden. Wie ben ik dan om daar
vandaan te gaan vliegen? Dat is
godsonmogelijk".
Kinnesinne
Al met al is John Block een beekje
persona-non-grata geworden op
Schiphol. Bij de opening van zijn
kantoor, nu drie weken geleden,
toonde hij er zich teleurgesteld
over dat zijn voormalige collega's
(Transavia en Martinair) geen bloe
metje of gelukwensen hadden laten
bezorgen. Het luchtvaartwereldje is
maar klein. Block: „Ze zijn bij
Transavia al lang weer vergeten
hoe groot ik dat bedrijf heb ge
maakt. Toen hadden we daar de
mond vol over vrijheid in de lucht
en nu zetten ze zich weer met z'n
allen af tegen de nieuwkomer.
Maar goed. dat is allemaal maar
kinnesinne".
Ook over de laatste actie van Smit-
Kroes lijkt Block zich niet veel zor
gen te maken. Hij blaast in de
lucht, alsof een spinneweb hem
dwarszit, zegt „En nu wil de minis
ter mijn vliegvergunning gaan wii-
zigen Ach, die hobbel zal ik ook
nog wel nemen. Kijk. ik ga er toch
vanuit dat ik binnenkort volledige
rechten vanaf Amsterdam krijg. De
minister kan nooit hard maken dat
er geen plaats is voor John Block.
Het charter-vervoer is vorig jaar
met liefst vijftien procent toegeno
men! Ik heb mijn plaats hier op
Schiphol gewoon verdiend"
Terugrijdend naar de tijdelijke be
huizing in gebouw 72 van Air Hol
land overweegt John Block: „Als ik
zo mijn plakboeken nakijk, zie ik
dat ik wel vaker heb gezegd: ik
stop ermee. Bijvoorbeeld toen ik
wegging bij Transavia. Maar wat ga
ie dan doen?". Diep zuchtend: „Dan
ben je terug in die sfeer van in
Spanje op je balkon of tennissend,
oi golfend Allemaal leuk. maar
toch die, dat spannende (balt zijn
vuist) dat je nu meemaakt Dat ga
je toch missen. Daarom ben ik te
ruggekomen. Ik zal Schiphol niet
snel de rug toe keren, dat niet".
PAUL KOOPMAN
„Er is sprake van een verzadigings
effect met betrekking tot de Spaan
se zonnekusten", constateert Frans
van Steenis, directeur van Hotel
plan. „De prijzen zijn gestegen, de
service daarentegen laat steeds
meer te wensen over". Hotelplan
zag de boekingen voor Spanje sinds
1 januari ook teruglopen met een
kleine tien procent in vergelijking
met 1984. Merkwaardigerwijze zijn
de gekozen alternatieven door
gaans duurder. Griekenland profi
teert op ongedachte wijze van de
Spanje-moeheid met (bij Hotelplan)
een stijging van maar liefst 47,5
procent. Het eiland Tassos. als
nieuwe bestemming in de brochure
opgenomen, leverde deze organisa
tie al circa 1.200 reserveringen op.
Er is ook meer belangstelling voor
het zonneland Tunesië.
Kijken en doen
Het algemene beeld van de zomer
vakantie geeft tot op heden toch
een flinke stijging te zien in de sec
tor vliegreizen, maar de treinarran-
gementen zijn omlaag gevlogen
met circa 20 procent. De bus weet
zich goed te handhaven. Dat de
Spaanse zonnekusten minder in
trek zijn, zou ook toegeschreven
kunnen worden aan de nog steeds
onstuitbare opmars van kijk-en-
doe-vakanties -ten koste van het
luieren op de stranden. Wat er ook
aan de hand is, de consument kan
er, zeker in de meimaand, van pro
fiteren. Wie daar meer van wil we
ten, kan reeds zijn keus maken uit
de dozijnen „A-viertjes", biljetten
van klein formaat, waarop stunt
en voordeelreizen bij de reisbu
reau's worden aangeboden. Een
nauwkeurige bestudering daarvan
kan soms meer voordeel opleveren
dan de f 75,- van Transavia c.s.
Bij Zeus"
Opvallend is, dat ook de KLM zich
dit jaar op de toeristenmarkt ge
ducht laat gelden met goedkope
lijn-retourtjes voor een groot aantal
zuidelijke luchthavens, geldig tot 30
juni. „Vrijheid-blijheid" is daarbij
opeens het devies voor de passa
gier, op wiens zelfstandigheid een
beroep wordt gedaan met de non
chalante mededeling „een hotel is
zo gevonden". Een van de laatste
voorbeelden in deze reeks blauwe
advertenties heeft betrekking op
Thessaloniki, prijs f 649,-. „Bij
Zeus! Het lijkt wel een geschenk
van de goden", heeft het reclame
bureau daar snedig aan toegevoegd.
Maar touroperators schudden het
wijze hoofd. Ze zijn ervan over
tuigd, dat zo'n goedkope ticket, in
combinatie met de „losse" hotel-
prijs, toch vrijwel altijd duurder zal
zijn dan hun combinatietarieven.
Gezwegen van de ellende (hoe ver
ligt een luchthaven soms niet van
de stad?) die de passagiers kan
overkomen bij het zoeken van een
hotel.
Wat zit er in de lucht? In elk geval
vliegen daar nu ook de Boeing
727's van John Block, wiens maat
schappij al zoveel beroering heeft
verwekt op de vliegmarkt. Scher
pere prijzen, dank zij een grotere
concurrentie in het zwerk, komen
aan de consument ten goede.
De reeds genoemde stuntaanbiedin-
Griekenland is
de grote
concurrent van
Spanje
geworden. De
vakantie
gangers zijn
moe van het
luieren op de
stranden en
willen meer
zien en
beleven,
zeggen de reis
organisaties,
hoewel dat in
Spanje
natuurlijk ook
kan. Een blik
op Athene, met
in het midden
het Parthenon
op de
Akropotis, dat
momenteel in
de steigers
staat.
gen op A4-formaat spreken boek
delen. Zij bewijzen, dat alle pogin
gen van touroperators om deze last-
minute boekingen uit de wereld te
helpen (o.m. door vroege reserver
ingen te belonen) op niets zijn uit
gelopen. De reisorganisatoren zijn
nu omgedraaid als een blad aan de
boom. Zij betwisten elkaar het
grootste aanbod in uitverkoop-rei
zen, bestaande uit al gereserveerde
vliegtuigstoelen en accomodates
waar zij mee blijven zitten.
Last minute
De Nationale Aanbiedingenlijn van
D. Reizen heeft de stoot gegeven tot
deze ontwikkeling. Dit bureau
grossiert uitsluitend in last-minute
reizen en is daarbij ook een cen
traal dumpadres voor tal van ande
re touroperators. Er vormen zich
nu andere pools die deze boot niet
willen missen. Het succes van de
Nationale Aanbiedingenlijn (NAL)
die uitsluitend telefonisch de vlieg
reizen naar het zuiden verkoopt,
heeft de late beslissers doen toene
men. Zij maken ook veel gebruik
van goedkope campingvluchten en
alles gaat zo snel in zijn werk, dat'
soms pas op Schiphol de reis be
taald wordt.
De NAL vult de gaatjes uitsluitend
via het telefoonnummer 020-103030
met veel lagere prijzen dan in de
reisgidsen zijn vermeld. Het bureau
telt al dertig medewerkers en heeft
zich nu ook op de markt voor verre
vluchten gestort, eveneens tegen
discount-prijzen, omdat tal van
luchtvaartmaatschappijen rmt
slecht bezette machines hun trans
atlantische vluchten maken Ook
deze maatschappijen gaan er van
uit, dat het halve ei beter is dan de
lege dop. Het ziet er naar uit. d4t er
ook na de prijzenslag van mei 1985
steeds meer koopjes te halen zullen
zyn-
LEO J. LEEUWIS
CH1PHOL Minister Smit-Kroes en de
ele Nederlandse luchtvaarwereld moeten er
Üvast maar rekening mee houden: John
Block laat zich niet van Schiphol verjagen. Na
tijf jaar procederen kreeg Block het voor el-
;aar met zijn chartermaatschappij Air Hol-
and vanaf Schiphol te opereren en nu is hij
ïrastbesloten te blijven. Over het dreigement
|an de minister om Air Holland naar de re
gionale vliegvelden terug te verwijzen, maakt
Jij zich weinig zorgen. „Ik denk niet dat me-
ouw Smit-Kroes mijn faillissement op haar
jeweten wil hebben", meent Block, die zich
venmin druk wil maken over de haat en nijd
an zijn vakbroeders. „Ik hou van perfecte
o'latie", zegt de luchtvaartpionier die ooit te-
ende voor de oprichting van Martinair en
'ransavia, nu zijn belangrijkste concurrenten,
liet verhaal van een weerbarstige onderne-
ils een veldheer stapt John Block
nd in zijn nieuwe onderkomen
Schiphol-oost. Zich nog veront-
•huldigend voor de krappe behui-
jing in gebouw 72, maakt hij te-
idden van opgestapelde hard-
>ardplaten en gasbetonblokken
ijdse gebaren. „Hier komt dus
lijn staf te zitten" zegt Block, ter-
ijl boven de ingang van het ge-
uw een glasplaat omzichtig uit de
onningen gelicht wordt. Vervol-
;ns schildert hij in gedachten in-
Tuctieruimtes voor piloten en ste-
oit Vardessen, typekamers en kantoor-
Y d%ndschappen. In Blocks eigen kan-
gy porruimte was ooit de voormalige
gy tirecteur van Schiphol gevestigd,
lebbjin deze ruimte zag hij uit over het
ckerftrijdtoneel, een sappig groene wei-
Je. Dat wordt dus mijn werkplek",
ecevlohn Block is terug op Schiphol.
yyeejloewel aanvankelijk wat vleugel-
?ns hm gemaakt door de acties van
a ^Verkeersleiders, is hij weer volop
^entaan het ondernemen geslagen. In
an trn' verwacht Block zijn tweede
rel '27 voor een van de pieren
e Lj/an Amsterdam Airport te kunnen
d^gjarkeren. Binnen twee jaar worden
j. gie Boeings vervangen door grotere
'VuJ>estellen: de 757's. Deze zomer al
gr(3enkt de zakenman uit Aerdenhout
n Hi°'n 47.000 Nederlanders naar zon-
[ave-Jestemmingen rond de Middelland-
ejjje Zee te kunnen brengen. Air Hol-
jg vjand maakt een vliegende start.
Nou, dat valt wel mee", vertelt
tlock als hij in een goudkleurige
olide het platform van de luchtha-
'en opdraait, op weg naar de cock-
inkéjit van zÜn eerste toestel. „Ik heb
'ijf jaar als een bezetene moeten
nokken voor mijn vliegvergun-
ing. Het was zo'n beetje John
lock tegen de rest van de wereld,
fi nu presteert de minister het om
iet een plan te komen om Air
iolland naar de regionale vliegvel-
en te deporteren. Daar word ik
if 6611 ^etje moe van Ja- ^an
jjlenk ik: daar heb je het weer. De
^schiedenis herhaalt zich",
lock doelt op zijn opbouwwerk bij
artinair en Transavia, dat even-
•ns met conflicten en moeilijkhe-
len gepaard ging. Al na zeven jaar
'"irliet hij Martinair, waar hij was
ïgonnen als reclamevlieger en
iel tweede man werd naast direc-
it ia ir Martin Schroder. In lucht-
Vaartkringen wordt gezegd, dat de
ntra(wee e^taar °P den duur niet meer
?i j»onden verdragen. Block: „Je moet
ie Wet zo z'en: Martin is een enorme
ndividualist en ik ben dat ook. Op
tal vTn ^paald moment wil je allebei
wi vleugels uitslaan. Daarom ben ik
iandraar we66eSaan- Natuurlijk is er
Vere' eens knallende ruzie geweest,
_Jnaar dat is toch part-of-the busi
ness? Verder konden Martin en ik
:d met elkaar overweg",
lat John Block kort daarna zijn ei-
;chr<en grasgroene Transavia de lucht
ir dri hielp, viel echter bij Martinair
lingsn KLM niet in goede aarde. Block.
telbaToen gebeurde eigenlijk hetzelfde
uit al
als wat er nu aan de hand is. John
Block werd gewoon doodgezwegen,
genegeerd. Er zijn momenten ge
weest dat de overheid Transavia op
scherp stelde, dat ik dacht: zo met
een is het gebeurd. Maar niettemin
hebben we er wat moois van ge
maakt".
Prijsafspraken
Met Transavia, KLM en Martinair
zat de luchthaven Schiphol inmid
dels wel vol. Drie chartermaat
schappijen op een land met 14 mil
joen inwoners is internationaal ge
zien heel behoorlijk. Vanaf 1978
was het bovendien snel achteruit
gegaan met het passagiersvervoer
door de lucht, niet in de laatste
plaats vanwege de concurrentie
van de touringcars. En op zo'n mo
ment komt John Block die zich
inmiddels lucratief van zijn aande
lenpakket in Transavia ontdaan
n vpEN HAAG Landgenoten
?eW(flie deze maand met vakantie
mokunnen gaan en daarbij Span
na Wije als bestemming kiezen, zit-
varvjen op rozen. De Nederlandse
Reisorganisaties klagen steen
en been over een soort „ko
en tpersstaking" in deze voor-
Héaarsperiode. Het aantal boe-
"'Kingen blijft ver achter bij de
gchJtiormale reserveringen, zodat
lij efran een waar dieptepunt
ivordt gesproken. Ook de
at zthartermaatschappijen hebben
hiijlaar onder te lijden, met
|k dihame wat betreft de vluchten
naar Spanje. Tot op heden zou
fRIjde achterstand voor 1985 op
peze bestemmingen al gemid-
il zo'n tien procent bedra-
hoog de nood gestegen is bleek
dagen uit de paginagrote ad-
tnties van Transavia, met het
od van een korting ad f 75,-
persoon op diverse vluchten
Spanje. Deze pogingen om de
«rvluchten een impuls te ge
worden ondernomen in sa-
verking met Bel Air, D. Tours,
ementsreizen, Gulliver Fly-
Hotelplan en Sudtours. Het
;t wat zuur voor de mensen
eeds tegen de normale prijzen
ïkt hebben voor de Costa Do-
Ibiza, Mallorca, de Costa Bra-
n de Costa Blanca, omdat zij
raf geen reductie ontvangen,
waardebon" van f 75,- is ove-
s slechts geldig voorzover de
>lijke minimum verkoopprijs
belemmering vormt
had met het verhaal dat hij op
nieuw wil beginnen. Op verzoek,
dat wel. van twee touroperators
(Arke en Neckermann). Deze twee
„stoelenverkopers" ergerden zich
al geruime tijd aan de prijsafspra
ken die KLM, Transavia en Mar
tinair in die moeilijke tijd met el
kaar gemaakt zouden hebben.
„John Block kan wel voor de derde,
keer een luchtvaartmaarschappij
op Schiphol willen beginnen, maar
de minister heeft de verantwoorde
lijkheid te kijken of daar ruimte
voor is. Die ruimte is er niet", zegt
een woordvoerder van het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat.
Martin Schroder van Martinair
meent: „Als John Block iets nieuws
zou oppakken, dan juich ik dat van
harte toe. Als hij iets toe te voegen
heeft aan het bestaande luchtver
keer: prima. Maar dat is niet het
geval. Block doet niets anders dan
ons het brood uit de mond stoten.
In plaats dat wij die passagiers ver
voeren, neemt John ze mee. En
daar is niemand bij gebaat".
Onvoorwaardelijke steun
Al met al is het Block toch gelukt
om van Schiphol af te vliegen, ge
heel tegen de zin van de politiek en
de gevestigde luchtvaartmaatschap
pijen. Dat is, vertelt hij. allereerst
te danken geweest aan de onvoor
waardelijke steun van Arke en
Neckermann. Die twee touropera
tors garandeerden vijf jaar geleden
50.000 stoelen te bezetten, zodra Air
Holland zou vliegen. Arke en Nec
kermann zijn bij de belofte geble
ven. Block: „Die twee hebben echt
hun nek voor me uitgestoken. Op
24 oktober had ik mijn vliegver
gunning en de volgende ochtend
om tien uur waren er al 47.000
stoelen verkocht".
Verder spreekt natuurlijk de erva
ring die Block als geen ander heeft
in het opbouwen van chartermaat
schappijen een woordje mee. De be
leggingsmaatschappij Transol In
vestments uit Ridderkerk durfde
daarom de gok met Block aan en
leverde meer dan driekwart van
het benodigde startkapitaal.
En niet in de laatste plaats, erkent
Block zelf, is zijn karakter debet
aan de start van Air Holland. „Ik
heb een hele gekke karaktertrek:
hoe harder ze tegen me aantrap
pen, hoe harder ik terugtrap. Ik
geeft dan niet meer op. Daar kan
ik gewoon niets aan doen. Aan de
andere kant denk ik dat je zo'n ka
raktertrek moet hebben om dit te
doen. Een terriërmentaliteit. Ge
woon vastbijten en dan doorgaan.
Doordat de concurrenten zo in de
contramine zijn gegaan hebben ze
mij alleen maar sterker gemaakt.
Door volledig op jezelf aangewezen
te zijn, ontwikkel je een soort
kracht. Een inwendige kracht,
John Block en zijn ste
wardessen mogen dan op
deze foto Schiphol de rug
toekeren, men moet er
geen symboliek achter
zoeken. Ze zijn niet van
plan zich met hun nieuwe
luchtvaartmaatschappij
van de nationale luchtha
ven te laten verjagen.
waardoor je jezelf niet laat beïn
vloeden van buitenaf. Daar hou ik
van. perfecte isolatie"
En dan waren we bijna nog iets
vergeten: de uiterst listige juridi
sche manoeuvres waardoor Block
het voor elkaar kreeg om in elk ge
val deze zomer vanaf Schiphol te
vliegen. Met zichtbaar genoegen
maakt hij duidelijk dat Air Holland
zijn bestaan in feite te danken
heeft aan een woord van drie let
ters.
„In de definitieve vliegvergunning
staat dat ik vanaf Schiphol met een
Boeing 727 alle vluchten uit mag
voeren die ik niet vanaf de regio
nale vliegvelden kan bereiken. Let
wel: in die vergunning staat dus
niets over de motoren van de vlieg
tuigen die ik mag gebruiken. Om
kort te gaan: ik heb dus gekozen
voor de zogenaamde D-9 motoren.
Die zijn te zwak om van Rotterdam
of Beek een aantal bestemmingen
te halen, dus ben ik nu wel op
