U/IINSTENS 20%
AFGEPRIJSD!
26
27
24
25
Broeiers lopen warm voor i jstulpen
Amerika: belangrijk nieuw afzetgebied voor sierteelt
Om plaats te maken voor de nieuwe zomermode
is een groot gedeelte van onze voorjaarscollectie
IN EN OM DE KAS
„Rijksmuseum werkte niet
samen met de bezetters"
.AND EN TUINBOUW/KUNST*
£cidóe6oma*ii
DINSDAG 23 APRIL 1985 PAGINA 1
ntc
GROENTETIPS VOOR
DE CONSUMENT
Op het ogenblik is het een stuk eenvoudiger geworden om
weer meer variatie in het dagelijks menu aan te brengen zon
der dat er een aanslag op het huishoudbudget wordt gepleegd.
Behalve de goedkope groentesoorten blijven er natuurlijk ook
steeds de duurdere te koop. Andijvie is op het ogenblik goed
koop. Men betaalt gemiddeldf2.90 per kilo. Er is ook goedko
pere andijvie, het is zelfs niet uitgesloten dat men een kilo
import andijvie voor/1.45 kan bemachtigen. Door de vele re
genval is spinazie duurder geworden, men betaalt ongeveer
f 3.20 per kilo. Voor prei is de prijs aanmerkelijk gedaald,
deze groentesoort is te koop voor/3.- per kilo. Witlof behoort
nu ook tot de goed betaalbare groentesoorten. Alleen klasse 1
is stevig aan de prijs. Klasse II kost 3 - per kilo en voor een
kilo snijlof is men f2.40 kwijt. Rabarber wordt alweer van
buiten aangevoerd, een kilo kost f2.60Chinese kool is te
koop voor f2.40 per kilo. Voor bloemkool lopen de prijzen
nogal uiteen. Voor import kool uit Frankrijk ligt de prijs tus
sen f2.60 en 6.- per stuk, afhankelijk van de grootte. De
Hollandse bloemkool is duurder, gemiddeld moet men reke
nen op f6 - per stuk, kleinere maatjes zijn goedkoper. Voor
een kilo winterpeen betaalt men nu een gulden. De uien kos
ten 6 dubbeltjes per kilo. Kroten kosten eveneens 60 cent per
kilo. Er worden ook weer boskroten aangevoerd, een bosje
kostf2.60. De liefhebbers van bosuitjes kunnen ook weer aan
hun trekken komen, met 8 dubbeltjes per bosje zijn ze be
paald niet te duur. Bospeen is nog niet goedkoop, men moet
toch wel rekenen op f 6.70 voor een mooi bos peen. Paksoi is
duurder geworden, een kilo kost nu f 4.-. Postelein is even
eens duurder geworden, een kilo kost nu f6.-. Raapsteeltjes
zijn voor f 1- per bosje te koop. Voor een krop sla ligt de prijs
nogal verschillend. Belangrijk is het gewicht en de kwaliteit.
Voor een kropje van 140 gram betaalt men 45 cent, voor een
zwaardere krop van 220 gram betaalt men f 1.-. De prijzen
van de Hollandse tomaten zijn niet veel veranderd. Voor de
ronde (export kwaliteit) betaalt men f3.90 per halve kilo.
Vleestomaten zijn duurder en kosten namelijk f4.50 per hal
ve kilo. Rode paprika's kosten op het ogenblik f 1.20 per 100
gram. De groene zijn iets duurder en kosten f 1.54 per 100
gram.
En ineens was daar het
alarmerende gerucht-
Uit wiens geheime inlich
tingendienst het stamde,
doet hier minder ter
zake, maar plotseling
fluisterde men in de wan
delgangen van de bloem-
bollenbeurs in Hillegom
dat het aanbod van ijstul-
pen in de komende herfst
drie- en misschien wel
viermaal zo groot zal zijn
als in het najaa van 1984.
De broeiers lopen dus
warm voor ijstulpen en
dat is niet eens zo ver
wonderlijk.
Imago
Aanvankelijk was het imago
van de ijstulpen niet zo ver
bluffend best. Het gaat om
bloemen die zijn getrokken
uit bollen die bijna een jaar in
de koelcellen hebben gestaan.
Men plant ze in kistjes, laat ze
even groeien en plaatst ze dan
bij een temperatuur van even
onder nul. De groei staat dan
zo stil als een emmer. Maar na
verloop van tijd kan men ze
op commando in bloei laten
komen. Want zet men die kis
tjes met bollen dan in de
warmte, dan zullen ze na een
paar weken in bloei staan.
Desnoods middenin 'de zomer.
Kwaliteit
Zoals gezegd: de kwaliteit was
niet altijd om over naar huis
te schrijven. Niet zelden mis
Flora's Henk Hogervorst keurt de kwaliteit van de aangevoerde tulpen.
lukte een deel van de bollen
bij de broeiers en de exempla
ren die wel in bloei kwamen,
bleken een heel matige houd
baarheid te hebben. Maar
sinds de herfst van 1984 kan
men geen kwaad woord meer
over de ijstulpen horen. De
kwaliteit was namelijk best
en er bleek een zeer willige
markt voor te bestaan. Met
name de exporteurs die de
Amerikaanse markt bedienen,
drukten met veel geestdrift
op de knoppen als er karren
met ijstulpen voor de veiling-
klokken werden gereden. En
bij de inkoop keken ze niet op
een paar honderd bossen
meer of minder. Merkwaardig
fenoeg behoorden ook de
lachten over een (te) kort
vaasleven tot het verleden.
Opgelost
Is het nu plotseling allemaal
koek en ei met de ijstulpen?
Zijn alle problemen aan een
oplossing geholpen? Als dat zo
is, kan dat voor de broeiers,
de bloemenhandel en de bol-
lenkwekers alleen maar een
goede zaak zijn. Het verkoop
seizoen van snijtulpen wordt
immers met drie maanden
verlengd. Of liever gezegd:
vervroegd. Dat vergroot de
markt voor de bloembollen
niet onaanzienlijk. En wat
ook belangrijk is: als er geen
problemen zijn met ijstulpen
zou men dit artikel kunnen
blijven aanvoeren tot half de
cember. De broeiers hebben
zich dan niet meer druk te
maken over de vraag of sta
dium G al is bereikt. Men be
hoeft ook niet meer op het
scherp van de snede te balan
ceren zoals tot nu toe vrijwel
altijd het geval is met de
vroegste broei van tulpen
nieuwe oogst.
Toevalstreffer
Maar zijn de problemen rond
de ijstulpen inderdaad alle
maal opgelost? Of zijn de uit
stekende resultaten die men
in de herfst van 1984 bereikte
alleen te danken aan toevals
treffers? Men mag er slechts
naar raden. Want van de ij
stulpen met alles d'r op en d r
an, weten de broeiers meer
niet dan wel. Ook op het La
boratorium voor Bloembolle-
nonderzoek kan men hen niet
veel wijzer maken. Want op
dit instituut heeft het ijstulpe-
nonderzoek tot voor kort op
een heel laag pitje gestaan.
Maar dat alles neemt niet weg
dat er over een half jaar een
veel groter aanbod van deze
tulpen weggewerkt zal moe
ten worden. Als het aanbod
inderdaad drie- of viermaal
zo groot wordt, dan is er niet
veel fantasie voor nodig om te
kunnen voorspellen waar dat
op uitdraait. Dan zullen de
prijzen stellig onder zware
druk komen. Om brokken te
voorkomen heeft veiling Flo
ra uit Rijnsburg nu het voor
touw genomen.
Seminar
Men heeft voor donderdag 23
mei een studiedag op de ka
lender gezet. Die dag zal wor
den gehouden in één van de
zalen van deze veiling. Een
aantal prominente sprekers
zal het woord voeren. Doel
van deze studiedag is zo veel
mogelijk gegevens boven wa
ter te brengen en ook te ko
men tot een plan om straks
tot een zekere spreiding van
het aanbod te komen. Ook
wat het assortiment betreft
Men wil bijvoorbeeld voorko- li
men dat vele broeiers in okto
ber met Kees Nelis komen,
terwijl de bollen van andere
cultivars in de rel staan. Opjj
de studiedag zal onder meer!
het woord worden gevoerd!
door PVS-voorzitter ir. J. Spi-1
thoven, door ir. Maarten Tim
mer, de consulent voor
tuinbouw in Hoorn, door Ho-
baho-directeur Jan Willem
Plug en door bloemenexpor-
teur Rob Zurel. Na deze inlei-
dingen vinden workshops
plaats. Dan gaat men in klei
ne groepen discussiëren over
de volgende onderwerpen:
preparatietechniek, broeitech-
niek, bloemenhandel en -ex
port, het stroomlijnen van het
aanbod aan de veilingen en
de bollenexport.
Voor deelname aan deze stu
diedag kan men zich opgeven
bij veiling Flora in Rijnsburg
(telefoon 01718-55220). De
deelnamekosten zijn inclusief
een koud buffet vijfenzeven
tig gulden.
Hoewel de tuinbouw op dit
moment in een wat moeilijke
fase zit, werd in 1984 bij de
bloemenveiling „Westland"
de recordomzet van één mil
jard bereikt. „We hadden de
één miljard in 1984 of 1985
verwacht. Gelukkig kwarn
die mijlpaal nog net op de val
reep van 1984". Aan het
woord: Marius Varekamp, elf
jaar geleden bij de veiling be
gonnen als secretaris-pen-,
ningmeester van de toenmali
ge Coöperatieve Centrale
Westlandse Snijbloemenvei
ling. Na zes jaar werd hij
voorzitter en ook in 1985 be
kleedt hij nog steeds dezelfde
functie. Vorig jaar verruilde
de veiling de naam van
CCWS voor Bloemenveiling
„Westland".
De heer Varekamp die zelf
kweker van rozen is en per 1
juni de Honselse bloemenvei
ling verlaat om praeses van
het KNLC te worden, meent,
dat een verdubbeling van de
omzet in één decennium er
zeker inzit. „Bij het doortrek
ken van de huidige trend, wat
inhoudt een produktieverho-
ging met daarnaast een mati
ge prijsstijging verwachten we
over 9 a 10 jaar aan de twee
miljard omzet te komen. Maar
je weet nooit wat er op je af
komt. De sierteelt heeft nog
tal van andere gebruiksmoge
lijkheden. Wanneer je weet
dat men in Nederland en
West-Duitsland voor 130 gul
den en in de USA en Groot
Brittanië nog voor slechts 40
gulden per jaar aan bloemen
uitgeeft'
Dat is dan meteen het belang
rijkste punt voor een eventue
le uitbreiding van de bloeme-
nafzet. Hoewel in Nederland
en West-Duitsland nog enige
expansie in de bloemenver
koop zit, is het grootste ge
deelte van deze markt al ver
zadigd. „In West-Europa kan
de afzet nog verder ontwik
keld worden tot het niveau
van West-Duitsland en Ne
derland, waarbij ik aan Enge
land en Frankrijk denk. Aan
de andere kant is er toch nog
wat te doen in de verre af-
standmarkten. Door interna
tionale promotie kan de vraag
naar bloemen stijgen. Dit jaar
wordt daarom in de geconcen
treerde gebieden van Ameri
ka reclame gemaakt in sa
menwerking met Columbia,
Israël en de Amerikanen. Vo
rig jaar was er een export-
groei van 15 procent naar de
verre gebieden. En wanneer
het bloemenverbruik omhoog
gaat, dan groeit de Neder
landse bloemenexport daarbij
mee", zo duidt Varekamp de
te „ontginnen" afzetgebieden
aan.
Concurrentie
Nederland heeft in de loop
van deze eeuw bijna een mo
nopoliepositie op de interna
tionale bloemenmarkt opge
bouwd, waarbij het Westland
het leeuwedeel in de produk-
tie verzorgd heeft. De gunsti
ge klimatologische omstandig
heden, de sterk zuigende wer
king van Bloemenveiling
„Westland", die vele cen
trumvoordelen oplevert plus
de know-how en de werklust
van de Westlandse tuinder
zorgden in de afgelopen de
cennia voor een ongekende
productietoename. De vraag is
of binnenlandse of buiten
landse concurrentie (nog) niet
krachtig genoeg is om een
aanslag te doen op de schier
onaantastbare positie van het
Westland. Marius Varekamp
denkt, dat de status-quo zich
nog wel enige tijd zal continu
eren. „Belangrijk is wat er in
Spanje gaat gebeuren. De
tuinbouw daar is vooralsnog
toegespitst op groente. In hoe
verre gaat de sierteeltproduk-
tie daar doorzetten? Buiten
Europa kan Israël een concur
rerend land zijn. In de winter
levert dit land aanvullende
produkten op het Nederland
se produktiepotentieel, waar
door ze niet concurreren. Dat
doen ze echter wel in het
voor- en najaar. Kenia is een
land waar sierteelt een pro-
duktie heeft van enkele hon
derden hectaren, waarbij
vooral trosanjers naar Europa
gaan. En ik weet niet of je
van binnenlandse concurren
tie kunt spreken .De LEI
(Landbouw Economisch Insti-
tuut)-cijfers per regio geven
duidelijk aan dat in het West
land de hoogste rentabiliteit
gemaakt wordt. Het Westland
hoeft zich dus niet zoveel zor
gen te maken", aldus Vare
kamp.
Gaspnjs
Ondanks dat zorgden de forse
verhogingen van de gasprijs
in 1981 en 1982 voor flink wat
beroering bij de tuinders. „De
gasprijzen zijn door twee
energiecrises aangescherpt.
De Nederlandse overheid
heeft een beleid gevoerd,
waarin de gasprijs geleidelijk
naar de aanpassing van een
bepaald niveau werd ge
bracht. In 1980 eiste de EEG
een versnelde gasprijsstijging,
omdat ze deze maatregelen
zagen als een steunmaatregel
voor de Nederlandse tuin
bouw", zo verwoordt Vare
kamp de gasprijsontwikke-
ling. Het lijkt voor de hand te
liggen, dat na alle isolatie-
maatregelen van de tuinders,
sommigen nu op kolenstook
overgaan. Nadeel hiervan zijnPr'
de hoge aanschafkosten, die*1^
soms pas na 8 9 jaar terug jul
verdiend zijn. ;1
„De ontwikkeling van de ko
lenstook is afhankelijk van di
gasprijs. Naarmate het gas ei
de kolenprijs verder uit el
kaar gaan schakelen meer be ije
drijven over op andere bron el<
nen. De vraag is ook wat vooi m
rol de afvalwarmte zal gaarn
spelen. De overheid zal me
verdere gasprijsverhoginj
echter wel zeer voorzichtii
moeten zijn", meent Vare Z<
kamp, die ondanks de huidigr
problemen nog wel degelijk
vertrouwen heeft in de Ne-)
derlandse en in het bijzond
de Westlandse glastuinbou1
En voor de Kring geldt stellij
hetzelfdeaR'
?d<
ïbl
MUSEUMDIRECTIE WEERLEGT BESCHULDIGINGEN
AMSTERDAM Het Rijks
museum in Amsterdam heeft
tijdens de oorlog niet jnet de
bezetter samengewerkt, noch
is er sprake geweest van een
houding tegen
de Duitsers. Dit blijkt
volgens de directie van het
museum uit nieuw onderzoek
de archieven van het mu
seum en in de archieven van
het ministerie van WVC en
het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie. De weerslag
van dat onderzoek is neerge
legd in „Het Rijksmuseum in
Oorlogstijd", een tentoonstel
ling die van 26 april tot en met
31 december in dit museum in
de hoofdstad is te zien.
De tentoonstelling toont bijna
uitsluitend wat zich in de oor
logsjaren in het gebouw aan de
Stadhouderskade zelf heeft af
gespeeld. Volgens de museum
directie toont de expositie aan
dat uitspraken, gedaan in di
verse publikaties, als zou het
museum welwillend tegenover
de bezetter hebben gestaan,
bereidwillig kunstwerken in
bruikleen afstond of zelfs met
de bezetter hebben samenge
werkt, niet op waarheid berus
ten.
Geen enkel museum kon zich
onttrekken aan het toelaten
van foute tentoonstellingen op
grond van de bepalingen van
de bezetter, aldus de museum
directie. Het Rijksmuseum
heeft zich er in moeten schik
ken, maar volgens de directie
niet welwillend. De resultaten
van het onderzoek zijn neerge
legd in een boekie dat de ten
toonstelling begeleidt.
Tijdens de bezetting had het
museum niet alleen te maken
met het „Departement van
Opvoeding, Wetenschap en
Cultuurbescherming, waar het
onder ressorteerde, maar ook
nog met het foute propaganda-
departement van „Volksvoor
lichting en Kunsten" onder
leiding van de NSB-er T. Goe-
dewagen, bijgenaamd Rotkar.
Er werden drie soorten ten
toonstellingen tijdens de oor
log in het Rijksmuseum ge
houden. Er waren de eigen
tentoonstellingen, die meestal
klein van omvang waren. Dan
waren er de tentoonstellingen
ingericht door het propagan-
dadepartement van Goedewa-
§en. Onderdeel daarvan vorm
en verkooptentoonstellingen
van leden van de Kultuurka
mer. En tot slot waren er ten
toonstellingen ingericht door
diverse Duitse instanties.
Tweemaal werd bijvoorbeeld
een tentoonstelling door de
Wehrmacht opgezet, getiteld
„Kunst der Front".
Het Rijksmuseum vond het
heel onaangenaam deze ten
toonstellingen te moeten toela
ten, aldus de museumdirectie
nu, maar het kon zich er niet
tegen verzetten, want voor al
les wilde het museum blijven
functioneren om de kunst te
kunnen blijven beschermen.
Wel is bij het onderzoek aan
het licht gekomen dat er af en
toe voorzichtige pogingen wer
den gedaan onwelgevallige
tentoonstellingen buiten de
deur te houden. Zo bestaat er
een brief waarin de directie
suggereert een NSB-expositie
maar liever in de Apollohal te
organiseren. Maar de moeite
was vergeefs.
Volgens de onderzoekers gaf
het personeel blijk van zijn an
ti-Duitse gevoelens door mid
del van kleine pesterijen die er
uitzagen als ongelukjes of ver
gissingen. Een aantal perso
neelsleden was betrokken bij
het verzet en zorgde voor on-
derduikmogelijkheden in het
museum, vier medewerkers
hebben zich eind 1944, toen de
razzia's op mannen voor de
Arbeitseinsatz in alle hevig
heid losbarstten, enkele weken
verstopt in het museum alvo
rens elders verder onder te
duiken.
Pamela als bruid
Victoria Principal, beter bekend als Pamela Ewlng in de nim
mer eindigende televisie-serie Dallas, heeft de opnamen voor
de serie even gelaten voor wat ze zijn om belangrijker zaken
te regelen. In Rome koos ze gisteren een bruidsjurk uit voor
haar huwelijk met de Amerikaanse plastische chrlrurg Harry
Glassman. Dat gebeurde bij de op dit mode-onderdeel zeer
bekende ontwerpster Elvlara Gramano (links).
Reconstructie
beeldengroep
ROME De „Strijd van de
Amazonen", een Griekse beel
dengroep die de tempel van
Apollo in Rome sierde en die in
de loop der eeuwen in talrijke
stukken was uiteengevallen, is
grotendeels gereconstrueerd kun
nen worden na zeven jaar voor
studie en restauratie. De uit de
vijfde eeuw voor Christus stam
mende groep is opgenomen in
een tentoonstelling die tot 16 juni
plaatsheeft in het Kapitool. De
groep stelt voor Athena in het
midden met een tors van Hera
cles rechts en Theseus links.
Twee Amazonen te paard en een
dode Griekse krijger completeren
de groep.
Alain Delon
als clown
De Franse acteur
Alaln Delon heeft
veel voor zijn vak
over, hij wil zelfs
voor clown spe
len. Hij moet ook
wel, want die rol
Is hem toebe
deeld in zijn laat
ste film „Parole
de flic" (het
woord van een
agent) die op dit
moment in de
Zuidfranse stad
Lyon wordt op
genomen. Delon
moet in deze film
een clown voor
stellen uit het cir
cus Pinder.
Thatcher bij
première
van Requiem
Andrew Lloyd-Websters Requ^
em Is In premlèi$i
gegaan in de Londense Wesf
minster Abbey. Na afloop girt
gen de solisten en dirigent L<F
rin Maazel (geheel rechts)
de foto, met letterlijk in hJ
midden de Engelse premi^
Margaret Thatcher.
Webster staat rechts
Margaret.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uurJc,
telefoonnr. 071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
VRIJDAG
APRIL
ZATERDAG
APRIL
WOENSDAG
APRIL
DONDERDAG
APRIL
CA
