Vrouwen in verzet
feministisch gedram
PERSCHEF
JAN SMULDERS:
„Alleen
de paus
zelf kan
programma
nog in
de war
sturen"
ZATERDAG 20 APRIL 1985
F
IFOORT De naam
iting Vrije Vrouwen"
at ongelukkig gekozen.
ievrouw Hendriks is er
irg over te spreken. „Hij
geheel tegen de bedoe-
feministisch over. Ik
lij bij de oprichting ook
deze aanduiding verzet.
de initiatiefneemster
'rije Vrouwen, mevrouw
was al onder deze
begonnen en had er al
1 bekendheid mee gekre-
*et bestuur van de stich-
leeft toen besloten het zo
in, anders zaai je alleen
verwarring".
Grietjes, volgens me-
Hendriks een „doorsnee"-
'^fouw uit Boxtel, is vorig jaar
•oifaar openbare verzet gestart,
k luw Hendriks: „Zij kwam re-
in aanraking met vrou-
het feministisch gedram
iren; het emancipatiebeleid
imers veel te ver. Zij heeft
«fen kettingbrief opgesteld, die
Ji veel positieve reacties op-
lij kreeg duizenden" adhesie-
ingen uit het hele land". De
L werden bij elkaar gestoken,
resulteerde in de stichting,
lebben bewust niet gekozen
jen vereniging. Er moeten al-
stromingen mee kunnen
"ij hebben inmiddels uit een
laag van de bevolking steun
[gen".
komt weliswaar van
in van verschillende plui-
maar de liberale hoek laat
meest van zich horen. Ook
m die zelf een goede positie
bedrijfsleven bekleden, blij-
lesbehalve afkeurend tegen-
ït initiatief van Vrije Vrou-
staan.
vingend
(wat is er nu zo verkeerd aan
lancipatiebeleid? Het voor-
i bezwaar tegen de huidige
[Van (vrouwen)zaken:
hpatie-ideologie wordt
CCHT „De enige die
fogramma nog in de war
turen is de paus zelf. Hij
in bewogen mens, die
zeer gevoelsmatig rea-
Ik zou me kunnen voor-
n dat hij zich plotseling
aan onderhoudt met een
gehandicapten of dat hij
iren de hand reikt. De
ing in andere landen
dat je met deze paus met
oort spontane handelin-
ekening moet houden".
ef Jan Smulders (44) van de
ng Pausbezoek zet de puntjes
ni, voordat paus Johannes
II zaterdag 11 mei voet op
andse bodem zet. Smulders
zichzelf tot de kritische
loyale katholieken, die op-
verheugd zijn over de komst
paus naar Nederland, on
alle moeite die men heeft
r jmmige herderlijke geboden.
f lezoek van de paus is voor
L\ kerkprovincie een moment
allerlei zaken extra aan-
crijgen. Door zijn komst zul-
erlei ontwikkelingen, waar-
verd verondersteld dat ze
varen aanvaard, opnieuw ter
i ie worden gesteld. Met ande-
Q >rden: het bezoek werkt als
IJ; italysator. Dat Is een goede
'dracht
ntkend kan worden dat de
5-jarige paus ook tweedracht
gezaaid in de Nederlandse
eke kerk, niet in de laatste
door een aantal omstreden
ipsbenoemingen. Het kan-
de Stichting Pausbezoek
Utrechtse binnenstad, waar
in Smulders zetelt, is al eens
ird en bij aartsbisschop Si-
aan de Maliebaan te Utrecht'
e ruiten ingekegeld. Daar-
komen bij de stichting dui-
brieven binnen van voor-
l^enstanders van het pauselijk
Pro en contra houden el-
ngeveer in evenwicht.
%ers: „De briefschrijvers zijn
f tegen, een tussenweg is er
We ontvangen honderden
ji van mensen die vreselijk
dat de paus naar Nederland
j n Een lang gekoesterde wens
oor hen in vervulling. Maar
aat tegenover dat er ook tal-
J lovigen zijn die zeggen: „Hij
Vetter thuisblijven". Mensen die
leurgesteld zijn over de gang
iken in hun kerk. Het is nu
t al een gegeven dat deze paus
va.1 niemand onberoerd laat",
in
yvordt er in de top van de
-katholieke kerk gedacht
het satirische VARA-pro-
Jan Smulders: „De briefschrijvers
zijn voor of tegen, een tussenweg i
er niet".
gramma, waarin de paus als Popie
Jopie wordt opgevoerd?
Smulders: „Popie Jopie, wat moet
ik daar nu van zeggen? M'n doch
tertje vindt het wel leuk, maar ik
kan me niet voorstellen dat vol
wassen mensen om die flauwe kul
moeten lachen. Laatst zag ik zo'n
uitzending, waarin die zogenaamde
paus een koekje in de thee doet,
waardoor het smelt. Dat was blijk
baar het toppunt van lolligheid.
Aan de andere kant zeg ik: „Moet
je daar nou kwaad om worden?
Wordt de paus beledigd?". Eerlijk
gezegd vind ik het zo puberaal dat
ik me nauwelijks kan voorstellen
dat mensen boos worden. Natuur
lijk, er zijn best mensen die het al
lemaal schandelijk vinden en Pisa
het liefst zouden verbieden. Maar
we leven in een vrij land, het is
een groot goed dat zoiets hier kan,
ook al ben je het er helemaal niet
mee eens. Van paniek is in elk ge
val totaal geen sprake. Aartsbis
schop Simonis, met wie ik geregeld
contact heb, heeft er nog nooit met
één woord over gerept. Trouwens,
ik geloof dat hij nog nooit naar Pisa
heeft gekeken. Hij kan z'n tijd wel
beter besteden".
den jongeren met Popie-Jopiesjaals
langs de kant van de weg staan?
Jan Smulders: „Bang? Waarom? Ik
denk dat duizenden gelovigen met
geel-witte vlaggetjes, de pauselijke
kleuren, aanwezig zijn. En als er
nou eens vijfhonderd jongeren met
Popie-Jopiesjaals tussen lopen, wat
dan nog? Die sjaals lossen toch he
lemaal op in de massa. Dacht je nou
werkelijk dat de paus denkt: Hé,
wat zie ik daar, Popie-Jopies
jaals Het kan alleen de feest
vreugde verhogen".
Is de organisatie niet bang dat tij- Terug naar de organisatorische
dens het bezoek van de paus hor- kant van het pausbezoek, want
daarvoor is Jan Smulders tenslotte
aangetrokken. Samen met twee an
dere staffunctionarissen moet hij
ervoor zorgen dat het bezoek van
de paus tot in de kleinste details is
geregeld. En dat is een bijna hei
dense klus. Voorbeelden uit het re
cente verleden zijn er niet, omdat
het duizend jaar geleden is dat een
paus voet op Nederlandse bodem
heeft gezet. Daar komt nog bij, dat
paus Johannes Paulus II honderd
duizenden mensen in beweging
weet te zetten.
„Als er een staatshoofd op bezoek
komt, wordt er een draaiboek uit
de kast gehaald, dat eventueel een
beetje wordt aangepast. Wij moeten
echter alles zelf bedenken. We heb
ben geen voorbeeld bij de hand.
Wel kunnen we ons spiegelen aan
bezoeken aan andere landen. Maar
dat is ons enige houvast. Voor de
rest moeten we alles zelf uitzoe
ken".
Voor alle duidelijkheid: de paus
brengt een pastoraal bezoek aan
ons land op uitnodiging van de Ne
derlandse bisschoppenconferentie.
Dat houdt automatisch in, dat de
rooms-katholieke kerk voor de
kosten opdraait. De Nederlandse
regering heeft zich alleen verant
lsp.V/ffl/vve/7 willen vechten. Niet
iglï de mannen, maar tegen de
kmeid, wier bemoeizucht in hun
n. nu toch te ver dreigt te gaan. De
ei): het „feministische gedram", dat
hand begint te lopen. Als
Secretaris Cappeyne van de
lCHello haar zin krijgt en het concept
beleidsplan „Emancipatie" komt erdoor,
is de ellende niet te overzien. Miljoenen
vrouwen zullen tegen hun zin
gedwongen worden een baan
buitenshuis te zoeken, waardoor het
gezin steeds meer in het gedrang zal
komen, zo voorzien de Vrije Vrouwen.
Een van de drijvende krachten achter
deze vorig jaar opgerichte stichting is
mevrouw M. Hendriks-Stoorvogel uit
Amersfoort. Zij neemt de gelegenheid
haar grieven tegen het functioneren
van de staatssecretaris en haar
Emancipatieraad te uiten, graag waar.
dwingend opgelegd. Mevrouw Hen
driks: „Wij zijn niet tegen emanci
patie, integendeel. Wij zijn allemaal
geëmancipeerde vrouwen, we zijn
voor gelijke beloning, gelijke kan
sen op elk gebied en ga zo maar
door. Ons bezwaar is dat men te
veel op het individu af gaat. Ieder
een moet zelf beschikken over zijn
eigen leven, moet zijn eigen inko
men hebben, zodat er een plurifor
me maatschappij ontstaat. Maar als
men een gezin heeft, dan kun je
niet uitgaan van het individu; je
vormt samen een eenheid. Het is
fout om vrouwen buitenshuis werk
op te leggen".
Dat opleggen van werk ziet de
stichting als logisch gevolg van het
invoeren van een 25-urige werk
week, zoals de Emancipatieraad die
met ingang van 1990 wil. Als ge
volg daarvan zullen veel vrouwen
om financiële redenen gedwongen
worden een baan te zoeken; iets
wat ze vaak helemaal niet willen.
„Er moeten overal opvangcentra
komen voor kinderen als vrouwen
massaal gaan werken. Men wil
kennelijk naar een situatie als in de
Sovjet-Unie en Japan. Die vrijheid
om te doen en te laten wat je wilt,
zoals die nu bestaat, dat is toch fan
tastisch in ons land. Als men wil
werken, heb ik daar geen moeite
mee. Maar als men thuis wil blij
ven, is dat ook prima. Je moet
vrouwen niet dwingen een baan te
nemen. Het is een stom beleid. En
wat dacht je van de jongeren die
zonder baan zitten? Ontelbaren ko
men erbij als je vrouwen een werk
plaats laat bezetten; een werkplaats
die zij bovendien niet eens willen".
Eveneens aan de Sovjet-Unie en
andere Oostbloklanden moet me
vrouw Hendriks denken als ze ziet
welke kant het onderwijs op gaat.
„De ideologie wordt een dwingen
de deugdelijkheidseis. De leermid
delen, alles wordt gebruikt om de1
emancipatie naar voren te brengen.
Je kunt rustig spreken van indoc
trinatie".
Verdomhoekje
Door de ontwikkelingen van de af
gelopen jaren is het huisvrouw-zijn
steeds meer in een negatief dag-
woordelijk gesteld voor de veilig
heidsaspecten.
Binnen de organisatie is Jan Smul
ders belast met het hele persgebeu-
ren, een deel van de organisatie en
de coördinatie tussen de stichting
en de veiligheid.
Van de zijde van de pers is de be
langstelling overweldigend. Het
vier dagen durende bezoek van
zaterdag 11 mei tot en met woens
dagmorgen 15 mei zal in zijn ge
heel rechtstreeks door de televisie
worden uitgezonden. Het gaat
daarbij om in totaal 28 uur televi
sie, waarbij de KRO het grootste
deel voor zijn rekening zal nemen.
De schrijvende pers zal eveneens in
al haar schakeringen aanwezig zijn.
De belangstelling beperkt zich niet
alleen tot de Benelux. Vanuit heel
de wereld komen er verzoeken om
het pauselijk bezoek te mogen ver
slaan. Perschef Smulders rekent
zelf, gezien de huidige stand van
zaken, op ongeveer duizend journa
listen (inclusief fotografen en tech
nici). Tijdens het verblijf van de
paus in ons land dient de Beatrix-
hal in Utrecht als perscentrum. De
media krijgen daar de beschikking
over alle mogelijke faciliteiten zo
als telefoonlijnen en telexen.
Op Jan Smulders rust nu de zware
taak om de media zoveel mogelijk
van dienst te zijn, zonder dat het
hinderlijk wordt. Het staat echter
al bij voorbaat vast dat lang niet ie
dereen tevreden kan worden ge
steld. Slechts enkele gelukkigen
zullen de paus van dichtbij kunnen
bewonderen en wellicht de plaat
van hun leven kunnen „schieten".
Nederlandse les
De paus zal 25 toespraken houden,
allemaal in het Nederlands. Over
de inhoud is nog niets bekend. De
toespraken brengt hij mee uit
Rome en zullen hier onder embar
go worden verspreid. De Stichting
Pausbezoek heeft daarom een ver
taalbureau ingeschakeld (Lexitel in
Utrecht), dat de Nederlandse tekst
in het Frans, Duits, Engels en Ita
liaans zal vertalen.
De paus bereidt zich ondertussen
voor op z'n bezoek aan ons land.
Hij krijgt op het ogenblik twee
keer per week Nederlandse les
(met succes, zoals onlangs uit zijn
tv-toespraak viel op te merken) en
verdiept hij zich in de Nederlandse
geschiedenis, zodat hij goed besla
gen ten ijs komt. Van haar kant zal
de Stichting Pausbezoek er alles
aan doen om het bezoek zo vlekke
loos, maar tegelijk zo spontaan mo
gelijk te laten verlopen.
Jan Smulders: „Ik hoop dat ik op 15
mei kan zeggen: „Het is een goed
feest geweest".
Huisvrouw-zijn zeker
zo hoogwaardig als een
baantje buitenshuis"
licht geplaatst, vindt mevrouw
Hendriks. Vrouwen die niet bui
tenshuis werken, voelen dat zij met
een scheef oog worden aangekeken
omdat zij „alleen" het huishouden
doen. Een herwaardering van de
positie van de vrouw thuis is daar
om in haar ogen bittere noodzaak.
„Er wordt gesuggereerd alsof vrou
wen niets anders doet dan wc's
schoonmaken, boodschappen doen
en meer van die karweitjes. Wij
vinden het opvoeden van kinderen
en het eventueel verrichten van
vrijwilligerswerk zeker zo hoog
waardig als een baantje bij de
Hema of zo".
Dat opvoeden wordt veel te veel
onderschat: „Je hebt daarmee echt
een positie in de maatschappij. Ik
heb zelf drie kinderen. Die hebben
een klankbord nodig. Je moet veel
lezen om bij te blijven, om je kin
deren te kunnen begeleiden. Ze
moeten altijd bij je terecht kunnen,
overal met je over kunnen praten.
Je moet je in onze samenleving
verdiepen, in de problematiek van
kernbewapening, euthanasie, hon
ger en nood in de wereld en ga
maar door".
Om de politieke partijen achter
hun standpunt te krijgen, hebben
de Vrije Vrouwen regelmatig con
tact met politici. Onlangs had een
delegatie van de stichting een on
derhoud met CDA-fractievoorzitter
De Vries, bij wie een gewillig oor
werd gevonden.
Een poging van mevrouw Hen
driks om in de Emancipatieraad
zitting te nemen en zo het beleid
enigszins bij te sturen, leed schip
breuk. „Ik denk dat deze raad zeer
eenzijdig is samengesteld, ze verte
genwoordigt zeker niet alle vrou-
Sinds kort gebeurt dat dus niet al
leen voor haar politieke partij,
maar ook voor de Vrije Vrouwen.
Naast haar huishouden en het pro
pageren van de doelstellingen van
de stichting zet de domineesvrouw
zich ook voor de radio in voor het
GPV, waarvan zij de programma's
voor haar rekening neemt.
Feministen
De oprichting van de Vrije Vrou
wen is feministen, zoals verwacht,
in het verkeerde keelgat geschoten,
zo kan geconstateerd worden na le
zing van een column van Renate
Dorrestein in het weekblad De
Tijd. Dorrestein ziet de vrouwen
die zich tot de stichting voelen aan
getrokken als theemutsen". Bo
vendien steekt zij niet onder stoe
len of banken toch al niet veel op
te hebben met vrouwen die slechts
huisvrouw en moeder willen zijn.
Er is volgens Dorrestein geen spra
ke van dat de Emancipatieraad
poogt om vrouwen achter hun for
nuis weg te sleuren; voor de meeste
vrouwen valt er helemaal niets te
kiezen. Zij moeten voor anderen
zorgen, of zij dat nu ambiëren of
niet.
Geconfronteerd met deze kritiek,
die op haar gefrustreerd overkomt,
kan mevrouw Hendriks slechts la
chen. Belangrijker vindt ze de posi
tieve reacties die blijven binnen
stromen sinds de eerste brochure
van de Vrije Vrouwen het daglicht
zag. In het foldertje wordt opgeroe
pen „te vechten voor de terugkeer
van het gezond verstand nu het
nog niet te laat is" en wordt vrij
heid van rolverdeling voor ieder
een bepleit.
De stichting heeft, zoals trots wordt
gemeld, een schare bekende Neder
landers achter zich verzameld die
het comité van aanbeveling vormt.
Enkelen van hen: majoor Bosshardt
van het Leger des Heils, bisschop
Bomers van Haarlem, het echtpaar
Philips en Rietje en Toon Hermans.
E1ISE WAGNER
Mevrouw
M. Hendriks-
Stoorvogel:
„Vechten voor
terugkeer gezond
verstand nu het
nog niet te iaat
is".
wen in Nederland, vandaar njijn
sollicitatie toen er vacatures ont
stonden". In de advertentie die vo
rig jaar in de dagbladen verscheen,
werden mensen gevraagd die over
emancipatiedeskundigheid beschik
ten. „Ik vraag me nog steeds af wat
die deskundigheid inhoudt, omdat
er voor deze zaken geen scholing
bestaat. Ik vermoed dat het een on
derstrepen is van de emancipatie
ideologie, die je onder de bevolking
moet uitdragen. Die deskundigheid
heb ik niet in huis". Wel buigt me
vrouw Hendriks zich als lid van de
schaduwfractie van het GPV voor
de provincie Utrecht al jaren over
het emancipatiebeleid op provinci
aal ^n landelijk niveau