Europese première Bruekners
voltooide Negende Symfonie
vv
Acteren is voor idioten
.KUNST
USO-VERTOLKING VANAVOND RECHTSTREEKS OP RADIO
KATHERINE HEPBURN:
David Porcelijn verlaat
Balletorkest Danstheater
>dagpuzze
CeidaeSouttwt
DINSDAG 16 APRIL 1985 PA<
Bijna f 2,5 miljoen voor
19e eeuwse schilderijen
AMSTERDAM Een veiling van negentien
de eeuwse schilderijen bij het veilinghuis
Christies in Amsterdam heeft maandag bijna
2,5 miljoen gulden opgebracht De hoogste
In]
•rijs, lo9.200 gulden, werd betaald door een
igelse handelaar voor het schilderij „Ge
nt op het dorp Makkum" van Cornelis
Springer.
Een werk van Johan Barthold Jongkind met
de Franse titel „Embouchure de la Merwède
a Dordrecht" ging voor ruim 95.000 gulden
naar een Amerikaanse particulier terwijl een
Koekkoek voor ruim 90.000 gulden. Een
Duitser had voor „Drooggevallen bomschui
ten op het strand" van Andreas Schelfhout
ruim 88.000 gulden over.
Clint Eastwood superheld van
Amerikaanse jeugd
WASHINGTON Clint Eastwood, de lakonieke macho-acteur
van het Amerikaanse witte doek die vrijdagavond op de Neder
landse TV is te zien in de film Any which way you can", is de
grootste held van de jonge Amerikanen van 18 tot 24 jaar. Vol
gens een landelijke opiniepeiling in opdracht van het weekblad
„U.S. News and World Report'werd Eastwood genoemd door
30 procent van de jonge volwassenen, aan wie de vraag was ge
steld: „Welke algemeen bekende figuur waar ook ter wereld
vindt U persoonlijk inspirerend en zou U op hem /haar willen
lijken?". Na Eastwood volgden filmacteur/komiek Eddie Murp
hy met 24 procent, president Reagan met 15 procent, actrice
Jane Fonda met 14,3 procent, actrice Sally Field en filmregis
seur Steven Spielberg met elk 13,7 procent. Paus Johannes Pau-
lus II met 12 procent, Moeder Teresa met 10 procent en de pop
sterren Michael Jackson en Tina Turner elk met 9,5 procent. De
gekozen helden en heldinnen zijn volgens de antwoorden sterke,
alleen op zichzelf vertrouwende individuen. De meesten waren
rijk of geslaagd in het leven.
Beeldhouwer Oscar Nemon
overleden
LONDEN Oscar Nemon, de in Joegoslavië
geboren Britse beeldhouwer die meer dan 50
beelden van Winston Churchill heeft gemaakt,
is in een ziekenhuis in Oxford op 79-jarige leef
tijd overleden. Andere bekende personen die
Nemon voor de eeuwigheid heeft vastgelegd
waren de Britse koningin-moeder, Sigmund
Freud, ex-premier Macmillan, premier That
cher, veldmaarschalk Montgomery en de Ame
rikaanse president Eisenhower. Nemon kwam
in 1939 uit België naar Engeland. Hij bescheef
zijn kunst ooit eens als het zoeken naar verlo
ren gegane mogelijkheden. Het mooiste beeld
dat Nemon van Churchill heeft gemaakt, staat
bij Churchills buitenverblijf in Kent. Nemons
laatste opdracht was een onvoltooid portret van
prinses Diana voor een particuliere verzame
laar. De prinses had slechts één keer geposeerd,
voor de beeldhouwer overleed.
Korzo gaat
door met
Black Mail
DEN HAAG De
toneelgroep Poging,
die afgelopen zondag
in Korzo aan de
Prinsestraat 44 een
uitvoering gaf van
„Black Mail", kreeg
er zo veel gunstige
reacties op, dat is be
slóten de voorstelling
in dit theater komen
de vrijdag te herha
len.
UTRECHT/HILVERSUM
De muziekliefhebbers
met de nodige repertoire
kennis weten het: met
Schubert's achtste en
Mahlers tiende Symfonie,
met Mozarts Requiem,
Bachs Kunst der Fuge,
ADVERTENTIE
19 ^20
CIRCUSTHEATER
plaatsen va heden a d kassa van 10-16 uur
KASSA in i6uu 558800
Bartoks Vioolconcert,
Puccini's Turandot en
Bergs Lulu behoort
Bruekners Negende Sym
fonie tot de grote, doch
onvoltooid nagelaten mu
ziekwerken.
Bruekners Negende eindigde
tot nu toe steeds met het aan
grijpende Adagio. De door
Bruckner zelf nogal terloops
gemaakte opmerking, dat zijn
Te Deum eventueel als finale
kon dienen, moeten we niet te
serieus nemen, want alleen al
qua karakter en toonaard (C-
groot d-klein voor de symfo
nie) passen beide werken niet
bij elkaar.
Net zoals zich reeds allerlei
musicologen met name de af
gelopen decennia inzetten om
de genoemde onvoltooide wer
ken te complementeren -
Vaughan en Newbould voor
Schubert, Serly voor Bartok,
Alfano voor Puccini, Cerha
voor Berg, Beyer en Maunder
voor Mozart, Cooke voor Mah
ler - aanvaardde ook de Ame
rikaanse fysicus/musicoloog
William Carragan de uitdaging
om aan de hand van de door
de zieke Bruckner nagelaten
onuitgewerkte, maar wel min
of meer genummerde schetsen
een Allegro Moderato, dat de
finale moet vormen, te vol
tooien.
Gelukkig hoefde hij zijn werk
niet te baseren op giswerk.
Immers, de schetsen besloegen
ruim 400 essentiële maten en
dat niet in een „naakte", nog
oningevulde pianozetting,
maar meteen reeds op parti
tuurformaat, met ruimte voor
de orkestpartijen.
Afgezien van kleine, makke
lijk te interpoleren overgan
gen waren expositie, doorwer
king en herhaling zo reeds
voorhanden. Ze moesten al
leen naadloos aaneengelapt
worden. De eigenlijke opgave
voor Carragan kwam pas, toen
hijzelf goeddeels een coda
moest aanvullen ter afronding
van het deel.
Met een paar herzieningen en
aanvullingen, construeerde hij
in een periode van vijf jaar het
hele deel, inclusief een eigen
coda van 117 maten, waardoor
het hele deel nu 705 maten be
slaat.
Carragan is niet de eerste die
de finale voltooid. Orel, Ueser
en zelfs onze landgenoot Hein
's-Gravesande ondernamen al
min of meer geslaagde pogin
gen in die richting. Laatstge
noemde bracht het zelfs tot
een afronding van 481 maten.
Maar afgezien van een paar
aarzelende, bescheiden pogin
gen bleef een klinkend resul
taat uit.
Wat dat betreft is Carragan
dus fortuinlijker. De eer van
de wereldpremière viel aan
Moshe Atzmon met het Ame
rican Symphony Orchestre in
New Yorks Carnegiehall te
beurt op 8 januari vorig jaar.
Trots
Met gepaste trots kan nu het
USO ae Europese première
van het totale werk aankondi
gen. Vanavond wordt het in
Utrechtse Vredenburg ten
doop gehouden om 20.15 uur
en voor wie daar niet lijfelijk
bij aanwezig kan zijn, bestaat
de mogelijkheid om het werk
met een inleiding vooraf vanaf
20.00 uur in FM-stereo via Hil
versum 4 te beluisteren. Een
soort voor-première vond ove
rigens zondagmiddag al in het
Amsterdamse Concertgebouw
plaats.
Het gaat hierbij om een co-
produktie van het USO en met
de NCRV, ter gelegenheid van
het 25-jarig omroepjubileum
van Brucknerfanaat Cornelis
van Zwol. De bewuste uitvoe
ring van vanavond zal als digi
tale live-opname worden be
stendigd in grammofoonplaat-
vorm. Bij USO te bestellen.
Zeker is al wel, dat menig ge
vestigde Bruckner exegeet
(Leopold Nowak) en in Bruck
ner gespecialiseerde dirigenten
(Eugen Jochum, Bernard Hai-
tink) nogal afwijzend staan ten
opzichte van de voltooide ver
sie. Zij beperkt zich liever tot
de reële noten, die Bruckner
zelf naliet.
JAN DE KRUIJFF
VV
Katherine Hepburn, hier samen met Henry Fonda in „On
Golden Pond": „Als ze je niet meer willen, gooien ze je
aan de kant".
LONDEN Tijdens een van
de weinige keren dat zij zich
voor de televisie heeft laten
interviewen heeft de Ameri
kaanse filmactrice Katharine
Hepburn acteren een „beroep
voor idioten" genoemd en
wenste zij dat zij een „meer
particuliere carrière" had na
gestreefd.
„Ik raakte in het acteren ver
zeild", aldus Hepburn. „Ik
vind het een soort vak voor
idioten. Ik zou het heerlijk ge
vonden hebben schilderes of
schrijfster te zijn geweest".
De actrice, die voor de laatste
keer acteerde in „On Golden
Pond", met wijlen Henry Fon
da, stond het vraaggesprek in
New York toe aan de Australi
sche presentator Clive James,
en het werd uitgezonden op
het Britse, particuliere Vierde
Net. „Mijn aftakeling verko
pen is erg vernederend werk",
aldus Hepburn. „Als ze je niet
meer willen, gooien ze je aan
de kant. Men heeft mij laten
vallen en ik ben weer opge
pikt. Ik zou graag een wat par
ticulierder beroep hebben ge
had".
Katharine Hepburn zei dat zij
als actrice een „perfectioniste"
en „irriterend" was geweest,
„nooit gemakkelijk en altijd
laaiend van energie".
De 75-jarige actrice beschreef
haar vriend van lang geleden,
de (later) zonderlinge miljo
nair Howard Hughes, als „een
voornaam man", die „excen
triek" was geworden na „op
15-jarige leeftijd ernstig ge
hoorgestoord" te zijn geraakt.
De winnares van 4 Oscars zei
ook dat wijlen de acteur Spen
cer Tracy, die tot aan zijn dood
in 1967 van Katharine Hep
burn hield maar als katholiek
niet wilde scheiden van zijn
vrouw, een „ongelukkige"
man was, die „leven moeilijk"
vond.
Ze is nooit getrouwd geweest
„omdat ik huwelijk en carrière
niet vond samengaan.,Mannen
hebben het gemakkelijk. Zij
krijgen de kinderen niet.
Vrouwen zitten in een veel in
gewikkelder situatie. Om een
volledig leven te leiden kan je
geen twee kanten op".
Als kind was zij een „kwajon
gen" en had „wanhopig graag
een jongen" willen zijn, vertel
de ze.
Gevraagd wat het is dat ie
mand tot ster maakt, ant
woordde zij: „Ik weet het niet,
maar ik heb het. Ik weet echt
niet wat het is: charisma, en
geluk. Ik werd geboren op het
juiste tijdstip, toen ze mijn type
nodig hadden. Dit (wijzende
op haar hoge jukbeenderen)".
Over haar leeftijd zei Kathari
ne Hepburn: „Oud worden
kan voor niemand een lolletje
zijn. Ik ben gewoon aan het
wegrotten".
China Crisis en
King op 16e
Pinkpop Festival
GELEEN China Crisis en
King zijn twee van de zes
groepen die op tweede Pink
sterdag (27 mei) op het podium
zullen staan van het Geleense
Burgemeester Damensport-
park om het zestiende Pink
pop Festival op te luisteren.
De andere groepen die optre
den zijn de hardrockgroep
Yngwie Malmsteen, de reggae-
band Steel Pulse, de uit Texas
afkomstige Jason The Scor
chers en de Nederlandse groep
Gaga.
Nastassja Kinski
en man na zeven
maanden uiteen
LONDEN De Westduitse
25-jarige filmactrice Nastassja
Kinski heeft haar Egyptische
man Ibrahim Moussa na een
huwelijk van zeven maanden
verlaten. Het tweetal had eerst
enkele jaren samengewoond,
voordat het trouwde. Moussa
werkzaam voor een Ita
liaanse juwelier en Kinski
hebben in de Italiaanse hoofd
stad een elegante villa. Nas
tassja Kinski woont op het
ogenblik in Engeland, in ver
band met opnamen voor de
film „Revolution", met Donald
Sutherland en Al Pacino.
Geld optreden „Up with People" voor verkeersveiligheid
Prinses Margriet en haar man
mr. Pieter van Vollenhoven
hebben gisteren In Carré in
Amsterdam een optreden bij
gewoond van de jeugdige mu
ziekgroep „Up with People".
De opbrengst van de voorstel
ling kwam ten goede van het
Nationaal Verkeersveiligheids-
fonds. Na afloop van het con
cert onderhielden de prinses
en mr. Van Vollenhoven zich
langdurig met de optredende
artiesten. De opbrengst werd
mr. Van Vollenhoven, voorzit
ter van de Raad voor de Ver
keersveiligheid. na afloop in de
vorm van een cheque aange
boden.
DEN HAAG David Porcelijn, nu vaste dirigent van het Bal
letorkest bij het Nederlands Danstheater in Den Haag, zal dit
ensemble per 1 september 1986 op eigen verzoek verlaten. Naar
een opvolger wordt gezocht. Wel zal Porcelijn, die inmiddels is
benoemd tot docent moderne muziek aan het Utrechts Conser
vatorium, nog enige tijd als gastdirigent optreden.
Het is al geruime tijd bekend dat Carel Birnie, zakelijk directeur
van het Nederlands Danstheater, ontevreden is over de gang
van zaken en dat hij het liefst zou beschikken over een volledig
symphonie-orkest en over een koor, waarmee hij aan het balle
trepertoire een grotere demensie hoopt te geven. Het is Birnie
bekend dat in deze tijd van bezuinigingen en orkestfusies weinig
uitzicht is op een eigen orkest en koor. „Maar", zegt hij, „dat is
mijn bedoeling ook niet".
In de commissie Sutherland is ooit de suggestie gedaan het Resi
dentie-Orkest voor begeleiding van een of meer balletprodukties
van het Nederlands Danstheater in te schakelen, hetgeen door
het ministerie van WVC in het orkestenbestel niet bindend is
overgenomen. Wel zou men het daar toejuichen als beide partij
en tot elkaar zouden komen. En daar ziet het op dit ogenblik
nog niet naar uit.
Birnie klaagt dat hij drie keer een poging in die richting heeft
ondernomen en dat het steeds door de directeur van het Resi
dentie-Orkest, mr. H.B. van der Meer zou zijn afgewezen.
„Dat klopt wel", zegt drs. Jan Taat, de juist benoemde artistiek
directeur van het Residentie-Orkest. „Maar het werkt anders bij
ons dan de heer Birnie zich klaarblijkelijk heeft voorgesteld.
Ons orkest is zeker bereid een begeleidingstaak voor één of
meer produkties op zich te nemen. Maar wij kunnen niet onmid
dellijk klaar staan als we een telefoontje krijgen met het ver
zoek „dan en dan te komen begeleiden met dét werk". Onze ei
gen programma's worden twee jaar van tevoren voorbereid en
vastgelegd. Wil het Nederlands Danstheater serieus dat wij ko
men, dan moet dit twee jaar van te voren exact worden bespro
ken en vastgelegd, omdat wij dit in onze programma's moeten
inpassen. En dit schijnt bij het Danstheater moeilijkheden op te
leveren.
Een tweede'punt dat voor ons problemen opwerpt is het feit. dat
het Nederlands Danstheater 21 dagen achter elkaar een produk-
tie wil uitvoeren. Ook dat is voor ons orkest, de eigen program
ma's in aanmerking genomen, onmogelijk. Bovendien kunnen
we onze mensen om artistieke redenen niet vragen 21 dagen
lang een begeleidingstaak uit te voeren met steeds hetzelfde
werk. En dan is er nog een derde punt: de dirigent moet voor
ons orkest acceptabel zijn. Het is ruim een maand geleden dat
wij voor het laatst contact hebben gehad met Birnie. Ik hoop dat
we om de tafel kunnen gaan zitten en een oplosing zullen vin
den voor onze problemen", aldus Taat.
Tedere zang
door Wout
Oosterkamp
Liederenrecital door Wout Ooster
kamp in composities van o.m. Schu
mann, Beethoven en Robert Heppe-
ner met begeleiding van Theo Bles.
Oiligentia, Den Haag.
Zangrecitals zijn op de Neder
landse podia een weinig voor
komende aangelegenheid.
Zangrecitals met een première
zijn een zeldzaamheid, zeker
als die première een werk van
een Nederlands componist op
Nederlandse tekst betreft. De
bas-bariton Wout Oosterkamp
presenteerde gisteravond in
Diligentia de eerste uitvoering
van de cyclus „Tussen bo
men", gedichten van Chr. J.
van Geel, speciaal voor de
stem mogelijkheden van Oos
terkamp gecomponeerd door
Robert Heppener. De compo
nist heeft 't zanger en begelei
der (Theo Bles) niet gemakke
lijk gemaakt, Heppener be
speelt uitersten waarbij de toe
hoorder zich niet aan de in
druk kan onttrekken, dat door
de aard van de compositie-op-
dracht de componist toch in
een bepaald keurslijf is ge
drongen.
Wout Oosterkamp opende zijn
recital met de Italianen Falco-
nieri, Caccini en Durante, wel
luidende „inzingers". Voor het
Duitse aandeel koos hij een
aantal liederen van Schumann
en de cyclus „An die ferne Ge-
liebte" van Beethoven. Al luis
terend kwam de vraag op of
Oosterkamp zich met de aan
duiding „bas-bariton" juist ge
typeerd heeft. Hij is een lichte
bariton die hoorbaar zijn best
moet doen om in de lagere lig
ging klankrijk te blijven zoals
bijv. in „Aus den hebraischen
Geséngen" van Schumann.
Zijn sterkste kant ligt in de te
derheid en in de lyriek, dat
demonstreerde hij in Schu-
manns „Zwei Venezianische
Lieder", verfijnd weergege
ven. Oosterkamp, die zijn op
leiding onder meer kreeg bii
de Académie Maurice Ravel
en bij Pierre Bernac, heeft
technisch veel in zijn mars en
aan tal van onderdelen van de
zangkunst wordt maximaal
aandacht besteed. Niettemin,
hij geeft zoveel zorg aan het
produceren van mooie tonen
(met een sterk vibrato), dat de
bezieling, de intensiteit, de
spankracht te weinig doorklin
ken in zijn interpretaties,
waardoor bij de toehoorder de
aandacht verslapt.
ADR. HAGER
Voor een uitgebi
agenda, ook
mende dagei
men „UIT",
kelijkse bijlage
krant.
bioscopen
ALPHEN AAN DEN RIJN i,
ROCINEMA I (Van Boet*
straal 6. tel. 01720-2
Amadeua (al); 13.30,
EUROCINEMA II: De vu
der* van Saint Tropezb
18.30. ma. di. ook 14.00. L
ROCINEMA III: Hot bubbll
dikke liefde (12); 13.45.
21.00. EUROCINEMA IV)
killing fields (12); 18.30, 2pr
r
KINDERVOORSTELLING f
EUROCINEMA I: Alicfl
Wonderland (al); wo 14 00*
LEIDEN LUXOR (Statioi
19, tel. 071-121239); City
(12); 14.30, 19.00, 21.15.
en STUDIO (Steenstraat 3!
124130); The killing field*
14.15. 18.45, 21.15. Fallid
love (al); Beverly Hills CopT
A soldiers story (al); 1
19.00, 21.15. Amadeus,
20.00. TRIANON (Breell
31. tel. 123875); The KeyL
14.30, 19.00, 21.15. *r
(Haarlemmerstraat 52, tel.ïï
125414): Jong en op drifliji
14.30, 19.00, 21.15. V
n
(Pr. Bernhardstraat 56/
01719-12800); Gremlins (alR
di. 21.30. Purple rain (12.
16.00, 20.15. 20.15. ma
19.00. f
KATWIJK CITY THEAl.
(Badstraat 30. tel. 01718-7F
Ghostbusters; 14.45, pi
21.15. CITY THEATEL
Wildschut (12); tijden zie r
CITY THEATER III: The
nator (16); tijden zie City'
CITY THEATER IV: Vlucll
New York (16); 19.00, 21.1T
KINDERVOORSTELLING
CITY THEATER: Vrolijke
ten van het schateiland; L
LIDO THEATER: De G#[
zeehond (al); wo. 14 30.
VOORSCHOTEN GREENtC
Gremlins (al); ma. di. wo. He
Under fire (16); di. wo. 21.i,
dimanche a la campagns
ma. 21.15. p]
WASSENAAR ASTRA:
nuta (16); 20.00. v
m
DEN HAAG* ASTA 1 (Spj„
tel. 463500):Duin (12); F
18.45,21.30.* ASTA 2 (Sp 1
tel. 463500): The killing H<
(12); 14.00, 18.45, i><
ASTA 3: Trading placeL
14.00, 18.45. Filmfrieken 1*1
val: An unmarried womana
ma. Merry Christmas mÊ*
wrence (16); di. Apociw
now (16); wo. dag. 9.15. st
BYLON 1 (naast Centraal
tion. tel. 471656): Amadeu-
14.00, 20.00. BABYLCf
Stop making sense (al);
19.00, 21.15. BABYLOf
Micki Maude (al);
19.00. 21.15. CINEAC if
tenhof 20. tel. 630637):
Hills cop (al); 14.00,
21.30. CINEAC 2: Wildl
(16); 18.45, 21.30.
De uitroeier (16); 14.00,
21.30. EURO CINEMA'
weg 910, tel. 667066): You
live twice (12); wo. 19.00, J
overigé dagen 14.00, j
21.30. METROPOLE 1 (C©
gielaan, tel. 456756): A pai
to India (al); 14.00, 20.15. ty
TROPOLE 2: Mr. Mom'1
14.00. 18 45. 21.30. M#
POLE 3: Falling in love; 1,
18.45, 21.30. METROPO
Micki A Maude (al); 1
21.30. METROPOLE 5„
lokvogel (12); 14.00. F
21.30. ODEON 1 (Hereng*
13. tel. 462400): Beverly l>
cop (al); 13.45, 18.45, Jr
ODEON 2: Bachelor
(12); 13.45. 18.45. 21.30. [T
ON 3: Ladyhawke (al); f
18.45. 21.30. ODEON 4:fO
simple! 16); 13.45, 16.45. ft
LE PARIS 1 (Kettingki
12b, tel. 656402): 'n Paradit,
ke droom (18); 12.00 tot I
LE PARIS 2: Begeerte'*.
12.15 tot 22.45. LE PA0l
Ik ben 'n heel stout meisjee
12.30 tot 23.00. PASfc
(Passage 63. tel. 460977),.
heat (12); 14.00. 18.45, f
HAAGS FILMHUIS (Denib
56. tel. 459900): Zaal 1: 9
ger than paradise (16);
21.45. Zaal 2; From he
eternity (16); ma. 19.30.
and dolls (16); ma. 21.45
joker is wild (16); dl. 19.3
Joey (16); dl. 21.45. Can
(16); wo. 19.30. Robin i
seven hoods (16); wo. 21.
KINDERVOORSTELLINGEI
CINEAC 2: Assepo
14.00. EUROCINEMA:
Bell; wo. 14.00. METRO
4: Assepoester; 14.00.
RUITENPUZZEL t
Steeds te beginnen in het w1
ven het cijfer en verder gaaii,
richting van de wijzers vanh
kunnen rond de genummerdj
woorden van 4 letters van ir
de betekenis worden verkreff1
1 aardbeienmandje;
2 ongeschonden; L
3 stand, houding; tb
4 regelmaat; a
5 Arabisch opperhoofd;
6 deel v e. boom;
7 melodie;
8 denkbeeld; 0<
9 karakter |)i
OPLOSSING: ic