AANGEBODEN: TNT HELE ZORG MINDER. irbeidstijd- erkorting niet iet wet regelen :>agere uitkeringen scheppen geen werk DE SCHILDER STAAT ERVOOR. brieven lezers ^nenland/buitenland" EeidócSoiwant 0pderland ideaal voor uitvinders Peru morgen naar stembus SKBEWEGING WOEDEND OVER HERZIENING SOCIALE ZEKERHEID: Politiek Partij Parlement ZATERDAG 13 APRIL 1985 PAGINA 5 \S 1CTEUR CENTRUM: VROUWEN LATEN AFWETEN TERDAM Van alle uitvin- n die in Nederland worden ge- nog geen vijf procent afkom- LV-/ft het brein van vrouwen. Dit is B opmerkelijker, omdat geble- net dat het doen van een uitvin- hetfin geen enkel verband staat de|pleiding. Uitvindingen komen >n d?e la6en van de bevolking, on- maatlt milieu, maatschappelijke sta- J kennisniveau. j[?: Verklaarde ir. P.G. Markus, die vfcet Nederlandse Uitvinderscen- Pa,»in Rotterdam per week gemid- Vijftig uitvindingen moet beoor- on£6l op hun technische waard?. In ;reeg het centrum 2.150 uitvin- '°Z)A-CONGRES: dingen voorgelegd. In het eerste jaar (1980) waren dat er nogf geen 1.000. Daarvan zijn uiteindelijk ongeveer veertig uitvindingen goed bevonden voor verdere ontwikkeling tot een produkt dat massaal op de markt kan worden gebracht. Volgens Van Hessen heeft Neder land een ideaal werkklimaat voor particuliere uitvinders. In de Vere nigde Staten is het voor een particu lier bijvoorbeeld nagenoeg onmoge lijk om een uitvinding op de markt te krijgen, omdat de wetgeving het het bedrijfsleven daar makkelijk maakt om elke vorm van individue le inventiviteit onmiddellijk in. de kiem te smoren. PvdA: laat niet alleen jongeren korter werken AMSTERDAM Het congres van de Partij van de Arbeid vindt dat jonge ren bij de invoering van arbeidstijd verkorting niet voorop mogen lopen. De kortere werkweek moet voor ie dereen gelden en gelijkelijk worden ingevoerd. De PvdA besliste dit giste ren op de tweede dag van het congres. Het partijbestuur noemde het daaren tegen aanvaardbaar dat, gezien de hoge werkloosheid onder jongeren, jongeren tot 23 jaar als regel in ver korte banen zouden starten, daarbij de mogelijkheid open latend dat jongeren ook in full-time banen terecht kun nen komen. Dat ging een grote meer derheid van de congresgangers echter te ver. Twee aanslagen op Khadaffy mislukt WASHINGTON Dissi- dente groepen in de Libi sche strijdkrachten heb ben de afgelopen weken tweemaal geprobeerd kolonel Khadaffy te do den. De aanslagen mis lukten en meer dan ze ventig officieren werden terechtgesteld, aldus de Washington Post giste ren. De krant beroept zich op informatie die Amerikaanse inlichtin gendiensten aan presi dent Reagan hebben ver strekt. LIMA Voor het eerst ip de Peruaanse ge schiedenis nemen twee vrouwen van een fe ministisch platform deel aan de algemene verkiezingen, die morgen in dit Latijnsameri- kaanse land zullen worden gehouden. De Pe ruaanse bevolking, ruim acht miljoen men sen, gaat naar de stembus om in totaal 240 congresleden en een opvolger voor president Belaunde Terry te kiezen. Voornaamste kanshebber is de leider van de sociaal-demo craten, de 35-jarige Alan Garcia. Uit onder zoeken is gebleken dat hij 40 procent van de stemmen zal krijgen. De grondwet eist echter dat de nieuwe president meer dan de helft van de stemmen behaalt. Als geen van de kandidaten daar morgen in slaagt, zal er in juni opnieuw een verkiezingsstrijd worden gehouden tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen. (Van onze jirlementaire redactie) fERDAM Met een meerderheid heeft het el-congres gisteren beslo- ijrbeidstijdverkorting toch niet bij wet te regelen. \dA-congres, bijeen voor _s congres te Am- im, voelde er uiteindelijk i. |voor om de herbezetting pnen die vrij komen door werken wettelijk af te Het partijbestuur had met klem voorstellen in deze rich ting afgewezen. „We willen niet naar een Sovjet-model, waarin alles door de staat bij wet geregeld is", zo lichtte be stuurslid Stan Poppe het ad vies van het bestuur toe. Vol gens het bestuur zou zo'n wet bovendien de CAO-onderhan- delaars in het bedrijfsleven voor de voeten lopen. Een aantal PvdA-afdelingen had voorgesteld om in een raamwet de aard, tempo en fi nanciering van de arbeidstijd verkorting te regelen. In deze wet zou ruimte moeten wor den gelaten voor de totstand koming van een sociaal ak koord tussen overheid, werk gevers en vakbeweging. Het uiteindelijk verwerpen van een wettelijk kader voor ar beidstijdverkorting ontlokte een zucht van verlichting bij de op het congres aanwezige vakbondsvertegenwoordigers. Veilingkisten in vlammen Een grote uitslaande brand heeft gisteren voor twee miljoen gulden schade aangericht in de fruit veiling van Geldermalsen. De brand, die om vier uur 's middags werd ontdekt, ontstond in het midden van de veilingloods, waarna de helft van de loods ter lengte van ongeveer honderd meter in vlammen opging. Daarbij gingen 50.000 houten kisten en pallads verloren. De oorzaak van de brand is niet bekend. Persoonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan. Rond half acht werd het sein brand meester gegeven. Hie e f HAAG De vakbe- ing heeft woedend ge- J(eerd op de kabinets- Lfclnen betreffende de omstige uitkeringen .^werklozen en arbeids- )j ischikten. „Anderhalf oen mensen op bij- dsniveau", was de ^lusie van CNV-hoofd- —uurder Ad Molendijk. phristelijke vakcentra- ontsteld" en spreekt ils de FNV van een ip van de sociale ze- ïeid". FNV-vice-voor- er Herman Bode beti- le het regeringsvoorne- zelfs als een „grenze- I brutaliteit". lier Lubbers vindt die "va£k vooralsnog ongegrond, oeten de stukken eerst laar eens beter lezen", zei een reactie. Het is duide- lat de vakbeweging de ka- iplannen verafschuwt, iten kabinet en parlement desondanks van die kri- liets aantrekken, en dat is ir j^ald niet uitgesloten aange dane regeringspartijen VVD bberDA de plannen in eerste vjntie positief hebben be- lanfeld, dan zullen de werk- over de brug moeten meent de vakbewe- ^Igjiet nieuwe stelsel wordt jaan uit van een uitke- van 70 procent tverdiende loon. Dat zal voor de meesten ech- Jr (Spoedig uitkomen op 70 jcjint van het minimum- op De vakbeweging eist de[r percentage. Volgens het moet het minstens 75 •nt zijn. De christelijke intrale maakte deze week ind dat zij desnoods bereid premieverlagingen die de iet wil doorvoeren, niet gens het CNV nodig, ofndat anders te grote verschillen zul len ontstaan tussen sterke en zwakke bedrijven. De vakbeweging voelt zich in het plan voor aanvullingen in de bovenwettelijke sfeer via cao's gesterkt, omdat in het lo pende cao-overleg is gebleken dat verreweg de meeste werk gevers zij het morrend toch bereid zijn het door het kabinet verlaagde ziekengeld, aan te vullen tot honderd pro cent. In een kwart van de cao's is bovendien een aanvul ling op de wao-uitkering opge nomen. Bemoeien De woede van de vakbewe ging is ook ingegeven vanuit een idee van „waar bemoeit de overheid zich eigenlijk mee?". De werknemersverzekeringen als de ziektwet, de werkloos heidswet (ww) en de wet op de arbeidsongeschiktheid (wao), worden immers gefinancierd uit de premie-opbrengsten van werkgevers en werknemers. De overheid heeft financieel dus niets in de melk te brok kelen. Daarom, zegt de vakbe weging, is de hoogte van de uitkeringen een zaak die werkgevers en werknemers bepalen. De bezuinigingen die het nieu we stelsel zal opleveren ko men voort uit de doorwerking daarvan naar de ambtenaren. Volgens premier Lubbers is het bezuinigingselement in het nieuwe stelsel uitermate klein: minder dan een half procent bezuiniging op de totale uitga ven voor sociale zekerheid, wat neerkomt op een bespa ring van 400 miljoen gulden. De stelselwijziging op zich zal op den duur pas echte finan ciële besparingen opleveren. De verzekeringsgedachte, het verband tussen de betaalde premie en de hoogte van de uitkering, is overigens in de kabinetsplannen geheel zoek. Iedereen zal immers na ver loop van tijd op het sociaal mi nimum (70 procent van het minimumloon) terechtkomen. Of, zoals CNV-voorzitter Harm van der Meulen het deze week samenvatte: „Het kabinet wil op deze manier het stelsel betaalbaar houden voor de overheid. Maar men gaat eraan voorbij dat duizenden huishoudens maar moeten zien hoe ze straks het hoofd finan cieel boven water kunnen houden". Zo gaat een vakman die nu zo'n vierduizend gulden bruto per maand verdient, er bij werkloosheid binnen enke le jaren méér dan vijftig pro cent op achteruit. Solidariteit Iedereen heeft met de sociale voorzieningen te maken. Met z'n allen betalen we premies en ontvangen uitkeringen ten bedrage van zo'n 80 miljard gulden per jaar. De collectieve uitgaven zijn echter het afge lopen decennium de pan uit gerezen en bedragen momen teel ruim zeventig procent van het nationaal inkomen (in 1969 was dat nog maar 45 procent). Het huidige sociale zeker heidsstelsel kwam tot stand in een periode, waarin het aantal mensen dat een beroep deed op een uitkering, nog gering was. De premiedruk was toen navenant minder. Met het stijgen van de collec tieve uitgaven gingen ook de premies omhoog, hetgeen leid de tot een almaar grotere kloof tussen bruto- en nettoloon. De grens van de premieverhoging als financieringsbron voor de huidige uitkeringen is voor het kabinet (niet voor de vakbe weging) bereikt: er kan niet een nóg groter beroep worden gedaan op de solidariteit van werkenden met niet-werken- den. De werkenden, zo rede neert het kabinet, kunnen niet langer opdraaien voor de stij gende uitgaven voor uitkerin gen. Rest slechts één alterna tief: een radicale verandering van het stelsel van sociale ze kerheid. Begin jaren zeventig, aan het begin van de economische re cessie, werd de roep om de col lectieve uitgaven te beperken, steeds groter. Het zogenaamde 1 procentsbeleid (het aandeel van de collectieve uitgaven in het nationaal inkomen zou met niet meer dan 1 procent per jaar mogen stijgen) van de toenmalige minister Duisen- berg van Financiën, kwam evenwel niet van de grond. Ook het ombuigingsplan „Be stek '81" va!n het latere kabi net-Van Agt bracht nauwelijks geld in het laadje. Den Uyl deed als minister van Sociale Zaken begin 1982 ook al een vergeefse poging het zieken geld te verlagen. Pas bij het aantreden van het huidige kabinet-Lubbers werd het mes daadwerkelijk in de sociale zekerheid gezet. De on dankbare taak te bezuinigen en de gewenste stelselherzie ning door te voeren, kwamen daarmee op het bord van de veel verguisde staatssecretaris De Graaf van Sociale Zaken terecht. Naar de stelselwijziging, waar het kabinet nu mee voor de dag is gekomen, is jarenlang uitgekeken. Volgens afspraak had die begin dit jaar al in werking moeten treden. Uit eindelijk werden de plannen pas vorige week gepresen teerd. Kort samengevat wil het kabinet de voorwaarden voor een werkloosheidsuitke ring per 1 januari 1986 aan zienlijk strenger maken. Zo zal de lengte van de periode waar in men heeft gewerkt alsmede de leeftijd, bepalend worden voor de omvang en de duur van de uitkering. Voorts wor den de uitkeringen voor werk lozen die gedeeltelijk arbeids ongeschikt zijn, verlaagd. Ie dereen die werkloos wordt zal. indien men aan de voorwaar den voldoet, in eerste instantie gedurende een half jaar 70 procent van het laatstverdien de loon krijgen. Minimum De 70 procent van het laatst verdiende loon zal na die zes maanden in halfjaarlijkse stap pen worden afgebouwd naar 70 procent van het minimum loon (1400 gulden). Dit „sociale minimum" wordt gedurende één jaar uitgekeerd. Daarna komt men in de bijstand te recht. Langdurig werklozen van 50 jaar en ouder, die één of meer mensen moeten on derhouden, blijven weliswaar buiten de bijstand, maar krij gen wél te maken met een re geling die de hoogte van de uitkering afhankelijk stelt van het inkomen van de partner. Het verschil in uitgangspunt tussen vakbeweging en kabi net ten aanzien van de stelsel herziening is evident. Terwijl de vakbonden de solidariteit in de sociale zekerheid hand haven, stelt het kabinet cen traal dat de premiedruk niet verder mag oplopen en liefst moet worden verminderd. Bij dit alles is één ding zeker: lagere uitkeringen scheppen geen werk voor de anderhalf miljoen werklozen en arbeids ongeschikten. Daarvoor is bij voorbeeld een degelijk werk gelegenheidsplan nodig. He laas wordt daarover in de ka binetsplannen nog met geen woord gerept. MARGA RIJERSE (ADVERTENTIE) Zelf uw huis schilderen? Ga er maar aanstaan. En een klusser helpt u ook niet vooruit Half werk is niet zozeer slecht werk, 't is VA helemaal geen werk. Terwijl de schilder exact weet hoe 't VA moet Als zijn werk gereed is, hebt u een zorg minder. VA En u weet zeker dat uw huis afdoende beschermd is. Daarom: V\ bel de man die 't kan. PUBLIKATIE VAN HET BEDRIJFSCHAP SCHILDERSBEDRIJF TE RIJSWIJK (ZH) 'PI Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten Ziekenhuis kantoor? Als bejaarde van 70 jaar die in de Haagse wijk Morgenstond woont, ben ik diep getroffen door het bericht dat de staats secretaris van volksgezond heid, drs. J.P. van der Reijden, besloten heeft het ziekenhuis Bethlehem te sluiten. Het is duidelijk dat al het verzet door duizenden bewoners van de wijken Moerwijk, Morgen stond en Boüwlust in het ge heel niet werd opgemerkt door de staatssecretaris. Ik kan an ders een dergelijk besluit niet verklaren. Het is natuurlijk zo dat Zoeter- meer een ziekenhuis moet krijgen. Maar waarom onder zoekt de staatssecretaris niet de mogelijkheid om van het ziekenhuis Leyenburg een kantoorpand te maken in plaats van Bethlehem te slui ten. Het is daarvoor bij uitstek geschikt en waarschijnlijk is het zelfs mogelijk eventuele verbouwingen door de kopen de of hurende bedrijven te la ten uitvoeren en van het be drag dat deze verkoop of ver huur opbrengt een ziekenhuis „naar maat" te laten bouwen. Want het ziekenhuis Leyen burg is een „miskleun" van de eerste orde. Het is veel te mas saal. Iedereen die er na een vermoeiende voettocht (zeker voor een bejaarde) eindelijk aankomt, gaat als patiënt on der in de massa en wordt een nummer. Misschien dat jonge mensen dat niet zo voelen, maar de ouderen, die over het algemeen ook nog hulpbehoe vend of gebrekkig zijn, hebben het meest behoefte aan sfeer en rust in hun omgeving, zo wel poliklinisch als bij opna me. Ik heb daarom de staatssecre taris in een brief geadviseerd eens onaangekondigd bezoe ken te brengen aan de polikli nische afdelingen van beide ziekenhuizen: Bethlehem en Leyenburg. Dan kan hij zelf een oordeel vellen over het bezwaar van bejaarden zo in de massa onder te gaan als zij gedwongen worden gebruik te maken van zo'n groot zieken huis. Ik hoop daarom dat de staatssecretaris zijn besluit als nog wil herzien. Tevens hoop ik dat bovenstaande suggesties hem daarbij van dienst kun nen zijn. Het ziekenhuis Ley enburg is een uitgesproken za kelijk, dus kil pand, niet ge schikt voor ziekenhuis, maar bij uitstek geschikt voor het vestigen van vele bedrijven, door zijn ligging en de ruime parkeermogelijkheden. Ik stel mij voor dat van het tegen woordige „zusterhuis" gemak kelijk een motel kan worden gemaakt, waar zakelijke rela ties van de bedrijven in het hoofdgebouw kunnen logeren. Het Diaconessenhuis in Voor burg mocht blijven bestaan, omdat het onmisbaar is voor het omringende gebied. Met hetzelfde recht moet zieken huis Bethlehem blijven, omdat het onmisbaar is voor de be jaarden die voor tweederde de bevolking van Moerwijk, Mor genstond en Bouwlust uitma ken. Zimbabwe Volgens het artikel over vijf jaar Zimbabwe, in Finale van afgelopen zaterdag, glanst de parel van Zimbabwe nog steeds. Wij hopen er het beste van, maar mogen van uw blad toch zeker verwachten dat er geen valse propaganda wordt gevoerd. Er is nog fascisme ge noeg in de wereld en we be hoeven Mugabe dus niet als de uitgelezen man van de één-' partijstaat te verheerlijken. Het mag dan ver van ons bed zijn, maar fascisme is fascisme. Het zou niet hebben misstaan als het artikel van een kantte kening was voorzien. De ellen de van de dictatuur zit ons nog goed in het geheugen. Over de medestanders en strijders voor de gelijke rechten in Zimbab we, te weten Nkoko en zijn stam, een minderheid van 15 20 van de zwarte bevolking uitmakend, wordt met geen woord gerept. (Naschrift redactie: De brief schrijver heeft in zoverre ge lijk, dat de onderdrukking van Ndebelen door de aanhangers van premier Mugabe in het ar tikel niet met name wordt ge noemd. Indirect wordt er ech ter wel een aantal malen naar de binnenlandse problemen in Zimbabwe verwezen. Het ver wijt dat wij propaganda zou den voeren voor het bewind- Mugabe vinden wij niet te recht. Overigens ging het eer ste artikel in de reeks van drie over Zimbabwe (woensdag 6 maartgeheel over de moor den, verdwijningen en intimi datie door aanhangers van premier Mugabe in Matebele- li id.) Pausbezoek Wie de paus gehoord heeft op de televisie zal het met hem eens zijn, dat we nu maar eens eensgezind met elkaar samen moeten komen en onze eigen inzichten even terzijde moeten schuiven om zodoende in staat te zijn naar elkaar te luisteren. Daarom maar eens gebeld met enkele reisbureaus om te we ten te komen hoe op 12 mei in Utrecht-Irenehal te komen of nóg beter op 14 mei in Beek-Maastricht bij de grote Eucharistieviering. Want er zijn veel vragen. Bijvoorbeeld zijn er toegangskaarten nodig? Waar bestelt men die? Wat kosten die? Hoe laat beginnen die bijeenkomsten? Hoe laat moet men uiterlijk binnen zijn? Welke vervoersmogelijk heden zijn er? Is er voldoende parkeerruimte? Zijn er busrei zen (dagtochten) enz.enz. Maar die informatie is niet te krij gen. Chr. van Assendelft PIJNACKER Naschrift redactie: De afgelo pen maanden heeft onze krant uitvoerig melding gemaakt van de gang van zaken rond het bezoek van paus Johannes Paulus II aan ons land. Daarbij is er ook op gewezen, dat vrij wel alle bijeenkomsten beslo ten zijn, met andere woorden, alleen op uitnodiging toegan kelijk. Alleen de Eucharistie viering op vliegveld Beek, op dinsdag 14 mei, is voor ieder een toegankelijk. In de ru briek Kerk en Wereld, in de krant van donderdag 4 april, is uitgebreid ingegaan op alle fa cetten van het programma van die dag. De bijeenkomst van de paus met de maatschappelijke groe peringen, op zondag 12 mei in lijk. De voorlichtingsdienst van het Aartsbisdom Utrecht heeft desgevraagd meegedeeld, dat er nog wel kaartjes over zijn, aangezien er genodigden zijn, die inmiddels hebben la ten weten niet te zullen ko men. Belangstellenden kun nen het beste even telefonisch contact met deze voorlich tingsdienst opnemen. Het tele foonnummer is 030 316956. Linkervleugel Ik lees ik altijd met bijzondere interesse pagina 2: „Achter- frond" Kerk en Wereld; uw lad heeft wat betreft stellig een eigen functie. Hulde dus Woensdag il. trof me echter in het artikel over de tv-toe- spraak van de paus een naar zinnetje. Eerst maar even het betreffende citaat: „Kennelijk refererend aan de kritiek op de bisschopsbenoemingen van de laatste jaren, beklemtoonde de paus overigens wel dat de bisschoppen „door de Heilige Geest zijn aangesteld om Gods kerk te hoeden". Deze uitlting wekte bij de linkervleugel van de Nederlandse kerkprovincie onmiddellijk de voorspelbare wrevel" Tot zover het ci taat Het tendentieuse en daardoor onjuiste in de opmerking is, gesuggereerd wordt, dat ieder die die wrevel voelt, wel tot de linkervleugel zal behoren. En wat is dan die linkervleugel7 Wie moet ik me dan daarbij voorstellen? Ieder die die wre vel voelt? Zelf voel ik die wre vel ook. Ieder weldenkend ge lovige zal aanvaarden, dat de Heilige Geest best wat te ma ken wil hebben met die laatste benoemingen, maar ook we ten, dat diezelfde Heilige Geest lelijk gedwarsboomd is door een grote portie kerkpoli tiek en angst voor machtsver lies. Vele oprecht-de-kerk-zoe- kende gelovigen zullen met mij een wrevel voelen om die absolute uitspraak van de paus en dan bedank ik ervoor om ingedeeld te worden bij een of andere vleugel. Zo'n indeling vind ik een vorm van kort zichtigheid en dat is iets waar we nu juist zo graag van af willen. Verder mijn dank voor uw aandacht en zorg rond de inhoud van „Kerk en We reld". P.J. Kraakman SCHEVENINGEN Naschrift redactie: Links en rechts, orthodox en vrijzinnig, jong en oud het zijn begrip pen die zeer ruim van beteke nis en dus zeer onnauwkeurig zijn. In de grove, haastige en onnauwkeurige vorm van ge schiedschrijving die we jour nalistiek noemen zijn ze niet temin bruikbaar Als wc ons er maar van bewust blijven dat het om weinig precieze aanduidingen gaat en er geen waardeoordeel aan verbinden Hart op de tong Naar aanleiding „Het hart op de tong" in de rubriek Kerfc en Wereld, zou ik nog iets aan het verlanglijstje van pastoor H. P. Meyer willen toevoegen Wanneer paus Johannes Pau lus II bij kardinaal Alfrink op bezoek zou moeten gaan, laat hem dan ook naar diens gewé zen hulpbisschop mgr. Hen driks en de emeritus-pastoor

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 5