Soms zelfs keukenzout en sambal giftig
Tamils
profiteren j
van .Gat
van Berlijn
Man met kunsthart naar „huis"
Extreem rechts in ons
land nog „beschaafd
PvdA zet lijnen uit voor komend economisch beleid
50-jarige Zweed
eerste Europeaan
met kunsthart
l^\fi
1
BINNENLAND/BUITENLAND
fieidacQowumt
WOENSDAG 10 APRIL 1985 PAcf]
Van Kemenade
EN HAAG Gedurende
drie dagen zal het PvdA-
-congres zich vanaf mor
gen in de Amsterdamse
RAI bezig houden met het
uitzetten van de lijnen die
in de volgende kabinets
periode gevolgd moeten
worden bij het voeren van
het beleid op sociaal-eco
nomisch terrein. Het gaat
daarbij nog niet om het
vaststellen van het so
ciaal-economisch hoofd
stuk voor het nieuwe ver
kiezingsprogramma van
de PvdA, maar het ligt
voor de hand dat degenen
die later dit jaar het ver
kiezingsprogramma gaan
opstellen niet om de de
resultaten van het komen
de congres heen kunnen.
t stuk van het partijbestuur
dat ter discussie staat „So
ciaal-economische dilemma's
voor de PvdA" wordt ar
beidstijdverkorting aange
merkt als belangrijkste instru
ment om de doelstelling van
volledige werkgelegenheid te
kunnen bereiken. Het partij
bestuur verwacht dat, indien
de liin van de PvdA gevolgd
wordt, volledige werkgelegen
heid over tien jaar een feit kan
zijn.
Daarbij wordt het stringente
bezuinigingsbeleid van het ka-
binet-Lubbers van de hand ge
wezen. Ook de PvdA erkent
de noodzaak van het terug
brengen van het financierings
tekort, maar is tevens van me
ning dat het beleid van het
huidige kabinet de doorwer
king van het internationaal
economisch herstel in Neder
land blokkeert.
De PvdA wil uiteindelijk naar
een 25-urige werkweek toe.
De weg daar naartoe zal in
nauw overleg met werkgevers
en werknemers uitgezet moe
ten worden. Mochten stimu
lansen te weinig resultaat heb
ben, dan wordt een wettelijke
maatregel voor het meer
dwingend opleggen van ar
beidstijdverkorting niet uitge
sloten.
Basis voor het discussiestuk is
het rapport „Om een werkba
re toekomst" dat vorig jaar is
opgesteld door het toenmalige
fractielid Van Kemenade, het
kamerlid Wöltgens en de
hoogleraar Ritzen. Dit rapport
bepleit een veel drastischer
weg naar arbeidstijdverkor
ting. Elk jaar zouden 200.000
banen moeten worden omge
zet in 25-uursbanen, waarbij
het inkomen 85 procent van
een volle baan zou bedragen.
Het rapport van Van Kemena
de c.s. heeft zeker een rol ge
speeld in de economische dis
cussie binnen de PvdA. maar
lijkt toch niet al te veel aan
hang te hebben gekregen.
Vooral op het punt van de so
ciale zekerheid streek het rap
port vele partijgenoten tegen
de haren in. Het drietal be
pleitte een basis-uitkering op
minimum-niveau voor ieder
een, waarbovenop naar wens
bijverzekering zou kunnen
plaatsvinden. Dit element
wordt in het discussiestuk van
de hand gewezen. Een absolu
te garantie voor de koopkracht
van de minimum-uitkeringen
heeft het PvdA-bestuur niet in
zijn voorstel willen opnemen.
Het komende congres zal te
vens een nieuw partijbestuur
kiezen. Partijvoorzitter Van
den Berg, partijsecretaris Van
Velzen en internationaal se
cretaris Van Traa blijven in
elk geval in functie, want voor
hen zijn geen tegenkandidaten
gesteld.
CHEMICUS WAARSCHUWT TEGEN PANIEKBERICHTEN
DEN HAAG Te vaak
worden giftige stoffen in
het voedsel beschouwd
als een gevaar voor de
volksgezondheid. Stoffen
die bij hoge concentraties
giftig zijn, blijken bij
lage concentraties vaak
niet giftig of zelfs een
noodzakelijk bestanddeel
in ons voedsel. „De me
ning: er mag helemaal
niets inzitten, is vaak on
genuanceerd". Dat zegt
ir.dr. M. Oosting, hoofd
kwaliteitsbeheer van Nu-
tricia in Zoetermeer.
Oosting heeft over dit
onderwerp een artikel
geschreven in het april
nummer van het Che
misch Magazine, het
maandblad van de Ko
ninklijke Nederlandse
Chemische Vereniging
(KNCV).
..We moeten zien te bereiken
dat over ons levensmiddelen
pakket geen misverstanden
meer worden gewekt en dat
niet meer paniek wordt ge
zaaid dan wetenschappelijk
verantwoord is", aldus de
chemicus.
In het Magazine, dat deze
maand onder het thema
„Voeding en Analyse" ver
schijnt, wijst Oosting erop dat
giftige stoffen eikaars wer
king soms tegengaan, zoals
bij kwik het geval is. „Kwik
is giftig, maar in tegenwoor
digheid Van het eveneens gif
tige seleen in veel mindere
mate of geheel niet", aldus
Oosting. De chemicus haalt
een oude waarheid van de
geleerde Paracelsus aan: „Er
zijn geen giftige stoffen, al
leen giftige concentraties".
Met andere woorden, het
gaat niet om de aartwezig-
heid, maar om de hoeveel
heid van de giftige stof.
„Koper is giftig, velen weten
dit zeer goed, niettemin moet
koper als essentieel sporene
lement worden toegevoegd
aan zuigelingenvoeding", al
dus Oosting.
Populaire media
Desgevraagd verklaart Oost
ing dat hij zich er bijzonder
aan ergert dat onderzoeksre
sultaten steeds vaker worden
gebruikt en geïnterpreteerd
door wat hij „ondeskundi-
gen" noemt. Daarbij heeft hij
het vooral over „de populaire
media", waar men de kennis
niet in huis heeft om goed
over bepaalde cijfers te oor
delen. „Over die bladen ha
len wij chemici de schouders
op, we gaan hoofdschuddend
weer aan ons werk", aldus
Oosting.
Hij hekelt in dit verband ook
de anonieme pamfletten die
eerst in België, maar later
ook in Nederland verschenen
en waarin onder meer ci
troenzuur als „zeer kanker
verwekkend" wordt om
schreven. „Als dat zou klop
pen, zou geen mens meer si
naasappels of citroenen kun
nen eten. Ronduit belache
lijk, paniekzaaierij", oordeelt
Oosting.
Oosting zegt in de media veel
van dergelijke voorbeelden
tegen te komen, waaruit het
beeld kan ontstaan dat er
nauwelijks meer ongevaarlij
ke stoffen bestaan. „Ze zijn
volgens de quasi-deskundi-
gen bijna allemaal gewoon,
zeer, of uiterst giftig, explo
sief of kankerverwekkend.
Vergeet niet, dat in bepaalde
concentraties en onder be
paalde omstandigheden bij
voorbeeld tarwebloem en
whiskey explosief zijn en
keukenzout met sambal soms
zelfs giftig".
„Kortgeleden werd de lekka
ge van 100 gram fluorwater-
stof belangrijk genoeg geacht
om er vele malen in het
tv-journaal op terug te ko
men. De vermelding, dat
deze „ramp" kon worden be
streden met een liter water
en een handje kalk per uur
ontbrak helaas", constateert
Oosting met spijt.
Gevolgen
„Een chemicus zal zich meer
dan ooit moeten realiseren,
wat de maatschappelijke ge
volgen van zijn werk zijn",
schrijft Oosting verder in het
Chemisch Magazine. De che
mici moeten volgens hem
ook de hand in eigen boezem
durven steken, zich meer
moeten bekommeren om de
interpretatie die de maat
schappij aan hun onderzoeks
resultaten zal geven. Oosting
houdt daarom een pleidooi de
chemie-studenten meer aan
dacht te laten besteden aan
een vak als maatschappijleer.
De chemicus noemt het een
groot gevaar dat de overheid
gevoelig blijkt voor druk uit
de politiek en daardoor te
snel voorschriften opstelt om
zogenaamd gevaarlijke stof
fen uit ons voedsel te weren.
„De eisen die de overheid in
middels stelt aan de levens
middelenindustrie zijn zo ex
treem geworden, dat tegen
reële prijzen geen absolute
garantie meer kan worden
gegeven dat aan die eisen
wordt voldaan". „Boven
dien", zegt Oosting, „mis
schien zijn de nu als giftig
beschouwde kwik, lood en
cadmium wel net zo essen
tieel voor het leven als nu
reeds bekend is van koper,
zink, mangaan, seleen en
chroom. Dit zal pas blijken
als langdurige proeven kun
nen worden gedaan met
dieetvoedingen, die absoluut
vrij zijn van deze „giftige"
stoffen".
WASHINGTON Willi
am Schroeder, de Ameri
kaan die 134 dagen gele
den een kunsthart kreeg
ingeplant, voegde afgelo
pen zondag een nieuw
hoofdstuk toe aan zijn bij
zondere medische geschie
denis. Op eerste paasdag
mocht hij het ziekenhuis
verlaten. Maar het spe
ciaal aangepaste vier-ka-
mer appartement waar
Schroeder en zijn vrouw
voortaan verblijven, ligt
op nog geen kilometer af
stand van het ziekenhuis
en verdient daarom niet
echt de benaming „thuis".
In zijn nieuwe behuizing
.houdt een team particuliere
verpleegsters de 53-jarige
Schroeder onder voortdurende
observatie. In de kelder van
het appartement staat een
luchtcompressor, waarop
Schroeder is aangesloten en
die zijn hart door middel van
kleine luchtstootjes aandrijft.
Zelfs tijdens het douchen zal
hij op het apparaat aangesloten
blijven.
Het kunsthart heeft inmiddels
meer dan dertien miljoen keer
zonder falen „geklopt". In
noodsituaties kan echter wor
den teruggevallen op een re
servesysteem en is één druk
op de alarmknop voldoende
om de artsen te waarschuwen.
De eerste ontvanger van een
kunsthart, Barney Clark, stierf
na 112 dagen zonder het zie
kenhuis te hebben verlaten.
Een derde patiënt, Murray
Haydon, heeft 52 dagen gele
den een kunsthart gekregen
en gaat maar langzaam voor
uit De artsen hopen dat
Schroeder uiteindelijk echt
Een niet gedateerde foto van Leif Skit
ter, de eerste niet-Amerikaan die een
kunsthart kreeg ingeplant.
STOCKHOLM In het ziekenhuis van de
Zweedse hoofdstad Stockholm is op tweede paas
dag voor het eerst buiten de VS bij een mens een
kunsthart ingeplant. Dat is gisteren door het Ka-
rolinska-ziekenhus bekendgemaakt. De patiënt,
de 50-jarige Zweed Leif Skiffer, maakt het vol
gens de artsen naar omstandigheden goed.
De Noorse hartspecialist Bjarne Semb, die de ope
ratie leidde, zei gisteren op een persconferentie
dat de patiënt niet langer wordt beademd, wakker
is en weer praat.
Semb implanteerde zondagavond in twee opera
ties een Amerikaans kunsthart van het type Jar-
vik-7. Skiffer had twee zware hartaanvallen ach
ter de rug en was zonder deze operatie niet meer
te redden, aldus de artsen. Bovendien had hij pro
blemen met zijn lever en nieren, zodat hij niet in
aanmerking kwam voor een gewone harttrans
plantatie. Jarvik, de uitvinder van het kunsthart,
was bij de operatie aanwezig als adviseur. In totaal
zijn nu vier kunstharten uit de Jarvik-serie inge
plant, de eerste drie in de Verenigde Staten. Twee
van de patiënten zijn nog in leven.
naar huis terug zal kunnen ke
ren.
De man, die 134 dagen geleden
zijn door mensenhanden ge
maakte hart ontving, heeft
echter een serie tegenslagen
moeten verwerken. Een paar
dagen na zijn operatie was
Schroeder, die als gevolg van
zijn suikerziekte aan een ern
stige hartspierkwaal leed,
weer in staat om een biertje te
drinken, verslaggevers te
woord te staan en president
Reagan aan te tand te voelen
over zijn achterstallige pensi
oensuitkering. Kort daarop
werd hij echter getroffen door
een beroerte, waardoor zijn ge
heugen en spraakvermogen
werden aangetast en hij ge
deeltelijk verlamd raakte.
Amerikaanse televisiekijkers
konden afgelopen weekeinde
zien hoe Schroeder, die zittend
in een rolstoel door zijn zoon
Mei naar de ambulance werd
gereden, slechts in staat bleek
met de handen te klappen, een
vuist te maken en een paar
onverstaanbare woorden uit te
brengen. Zijn familie en de be
handelende artsen hebben de
buitenwereld laten weten dat
William een makkelijke pa
tiënt is en dat hij nog steeds
vooruitgaat, hoewel hij zware
medicijnen moet slikken om
bloedstolsels te voorkomen en
lijdt aan stuipaanvallen en de
pressies.
CopyrightThe Guardian
SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES
0f on KtnaiiK mm nmo weer ua I
I Her wurm en vmj oe ammniuen
nee or nn weitnr
Qnniooeu, in Hoornen itn
Hier inkt
W ftheurit a mt it hooi)
tht hun ftsprrh
midhthopêilitn
Itlun hm Ot knap
hal tltilo tn n ha
toonht m lürt rnr,
Uien öothter
Water en vuur in Noordzeekanaal
Water en vuur zorgen in het Noordzeekanaal bij Amsterdam voor
een spectaculair schouwspel. Het geweld betreft hier de pijler
van de voormalige Hembrug, door de aanleg van een spoortun
nel overbodig geworden. Het obstakel voor de scheepvaart werd
gisteren via een zorgvuldig aangebrachte springlading in één
klap uit de weg geruimd.
Banden met China verder aangehaald
DEN HAAG De banden
tussen China en Nederland op
het gebied van onderwijs en
onderzoek worden verder aan
gehaald. Minister Deetman
van Onderwijs heeft daartoe
tijdens zijn bezoek aan het
Verre Oosten een aantal over
eenkomsten getekend met de
Chinezen. Zo zal de uitwisse
ling van studenten tussen bei
de landen worden verdubbeld
van tien naar twintig. Na te
rugkeer in Nederland liet de
bewindsman weten dat op het
terrein van onderwijs en on
derzoek de relatie met China
hartelijk te noemen is. Door
het taalprobleem is. het vol
gens de bewindsman een rigo-
reuze uitbreiding van de sa
menwerking echter nog niet
mogelijk.
Landelijke open dag crematoria
AMSTERDAM Om misver
standen over de feitelijke gang
van zaken rond cremeren weg
te nemen, wordt in 23 crema
toria een open dag gehouden
op 20 april. Dit heeft de Ko
ninklijke Vereniging voor Fa
cultatieve Crematie gisteren
bekendgemaakt. Veel mensen
blijken niet te weten waar en
wanneer de feitelijke crematie
plaatsvindt en zijn onbekend
met de mogelijkheid van as
bijzetten in de urnentuin en de
verschillende manieren van
asverstrooiing. In Nederland
wordt jaarlijks bijna 39 procent
van alle overledenen gecre
meerd, vorig jaar waren dat
46.496 mensen. Het is de eerste
keer dat landelijk open dagen
in crematoria plaatsvinden.
NIEUWE PUBLICATIE ANNE FRANK STICHTING
AMSTERDAM Verge
leken bij soortgelijke or
ganisaties elders in Euro
pa zijn extreem rechtse
groeperingen in Neder
land nog beschaafd, maar
daarom niet minder ge
vaarlijk. Onder invloed
van fascistische, antisemi
tische en racistische groe
peringen in het buiten
land ontstaat er namelijk
ook bij ons een verontrus
tende gewenning en
normverschuiving. Dit zei
drs. Vera Ebels-Dolanové
gisteren bij de presentatie
van haar boekje „Extreem
rechts in Europa en de
Verenigde Staten", uitge
geven bij de Anne Frank
Stichting.
Volgens mevrouw Ebels ken
merkt extreem rechts zich in
de tachtiger jaren door een
toename van gewelddadig ra
cisme, met name bij onlusten
tegen buitenlanders en joden
in landen als Engeland,
Frankrijk en België. Politiek
wint extreem rechts met name
in Italië en Frankrijk aan in
vloed. het succes van het
Franse Front National bij de
Europese verkiezingen is daar
van een indicatie, aldus me
vrouw Ebels.
De Anne Frank Stichting in
Amsterdam wil via uitgifte
van het boekje meer duidelijk
heid geven over de verschil
lende fascistische, nationaal-
-socialistische en racistische
groepen, bewegingen, partijen
en ideologieën. Het boekje is
een samenvatting van inlei
dingen en discussies op een se
minar van de Anne Frank
Stichting in november vorig
jaar. De Anne Frank Stichting
is van plan veel werk te ma
ken van het aanleggen van
een uitgebreide documentatie
over extreem rechts.
Vier Tamils voor de ingang van het Rode KruisziiJJ
huis in de Spandauer Streitstrasse. ,lsi
tri
Bi
rei
jeli
ntr
BERLIJN De eerste echte warme- dag in El.
wordt dankbaar geconsumeerd door de 2.000 Tarets
het aan de Spandauer Streitstrasse gelegen voorn
Rode Kruisziekenhuis. Sommigen zitten er al eei
jaar. Allen wachten op een uitslag inzake hun asi»
vragen. Als Duitse autoriteiten daarop positief
sen, dan volgt een verdeling over de gehele Boi
publiek. Iedere bondsstaat is dan verplicht, in vi
ding met het bevolkingsaantal Tamils op te nemei
op dat moment wordt West-Berlijn ontlast va^
stroom vluchtelingen die dagelijks door de mui'
pelt.
Behalve Tamils hebben ook andere nationaliteiten die on
tieke of economische redenen naar het vrije Westen uitv
het „gat" in de Berlijnse Muur ontdekt. Op een persconft/^
vlak voor Pasen zei de Berlijnse senator voor inter-Be^
aangelegenheden Heinrich Lummer, dat in het eerste kv
van dit jaar door 2.791 personen een beroep op het ask
werd gedaan. Onder hen 1.790 Srilankanen (Tamils), vercM*-
Ghanezen, 461 Libanezen en 287 statenloze Palestijnen. ica
de 355 asielzoekers uit andere landen waren 181 Turken f' I
Polen. Alle aantallen liggen hoger dan in het eerste k\^ee
van het vorig jaar. jro
De reden dat Berlijn als aankomstplaats wordt gekozen likei
de hand. Om bij de Tamils te blijven: er wordt een enkejel
Colombo-Oost-Berlijn gekocht. Via verscheidene tussenstj
soms zelfs via Schiphol, wordt tenslotte het net buiten OoLj
lijn gelegen vliegveld Schönefeld bereikt. Daar wordt dj.
Oostduitse volkspolitie vastgesteld dat de Tamils geen
hebben voor de DDR. Via het Oostberlijnse station Fm1*1
strasse worden de Tamils vervolgens in West-Berlijn getn
Aan Westberlijnse kant is geen controle omdat de Bond d(
bliek Berlijn als één stad beschouwd. In de huidige siti^g(
controle op binnenstromende vreemdelingen trouwens:
noeg ondoenlijk omdat je, nadat je door de Oostduitse cc q
bent, kunt kiezen uit zo'n honderd stations van de Westbe
ondergrondse „U-Bahn" en veertig stations van de »»Si
(Stadt-Bahn), voornamelijk bovengronds gelegen. Onno°e<
zeggen dat Oostduitsers niet van dit Berlijnse gat gebruilaai
nen maken. Hun hoop is vooralsnog gericht op het vrifV
door de Westduitse regering in Bonn. p"
laai
De Tamils die aldus West-Berlijn binnenrijden, mogen twlat
ken in de voormalige Duitse rijkshoofdstad rondtoeren. Sir v
gen wachten die periode niet eens af en vertrekken metever
vliegtuig naar West-Duitsland. Zij die wel in West-Berlijen
ven hangen, kunnen na verloop van tijd opgepakt wordejnir
de zogenaamde „Greifer", veertig man van de Vreemdel)t.
politie, die controleren op identiteitspapieren. Als blijkt
vreemdeling al twee weken in West-Berlijn is, dan wof-
overgebracht naar het voormalige Rode Kruisziekenhuis J._
Spandauer Streitstrasse. Hier worden de paspoorten ingellL
„in ruil" voor onderdak, kleding en voeding. Momenteel
er 2.000 Tamils in het oude ziekenhuis. Hun aantal groeit
Er zijn voor West-Berlijn drie mogelijkheden om de
vluchtelingen vanuit Oost-Berlijn in te dammen. Allereei
Oost-Duitsland als buitenland te erkennen. Maar dat is
politiek niet haalbaar Een andere mogelijkheid is eei
scherpte controle aan de Westberlijnse grenzen. Die o]
vereist een heel apparaat dounaniers die niet mogen
mengesteld uit de Bundesgrenzschutz, omdat Bonn niets
zeggen over deze Berlijnse aangelegenheden. De drie
mogendheden, VS, Frankrijk en Engeland, hebben nog
het laatste woord. De derde en meest kansrijke mogelij"
het afkopen (bij de DDR) van binnenstromende vlucht»
Zweden schijnt al een dergelijke regeling te hebben geL
Ook de Nederlandse regering neeft vorige week contact g|
met de Oostduitse autoriteiten over het Tamilvraagstuk. fa's
nme
Het verhaal dat Tamils in de Streitstrasse vertellen is steeife V
zelfde. Ze voelen zich als minderheid op Sri Lanka ondeJ vei
door de meerderheid van Singalezen. Sommigen sprekejij b
acties in hun dorpen. Anderen geven toe, slechts uit te fldel
werk en een woning. Geen van hen spreekt vloeiend Bant
laat staan Duits. Enkelen zeggen naar Nederland te willejwec
dat ze gehoord hebben dat ons land Tamils, die om politie! sa
denen zijn gevlucht, op zou nemen. Maar Nederland is vjl bij
„Berlijnse" Tamils niet meer dan een naam. Ze weten nit"
Amsterdam de hoofdstad* van ons land is. En willen oo£ m
naar „Swissland",(ze bedoelen Zwitserland) en Frankri^
mijn suggestie het ook eens in Engeland als stamland vianv
voormalige Britse wereldrijk te proberen is hun antwooW Go
delijk: Engeland laat niemand toe. vs.
JOCHEM GRlspr