betogers rammen
Darlementsdeuren
~~)eense stakers eisen
Aftreden regeringschlüter
Duitsers verdeeld over SDI
Duarte wil
gesprek met
verzet hervatten
Sovjet-Unie kampt met elektriciteitsproblemen
mORBATSJOV ROEPT OP
SjOT MEER DISCIPLINE
;,Suiveringen
r#i Sovjet-Unie
Bus rolt van heuvel: drie doden
Washington verleent Soedan financiële hulp
Tien meesterkoks er bij
ginaU
I
ITENLAND
EeidaeSowuvnt
dinsdag 2 april 1985 pagina s
voerverbod EG
nadeslag voor
ehondenjacht
holten(I HAAG Het invoerverbod
Hoog huiden en produkten van
ie nfc zeehonden in de EG heeft de
petfrnerciële jacht op zeehonden
vgenadeslag toegebracht. Hoe
de weide Canadese regering de jagers
had gegeven maxi-
zeehonden te vangen,
ue nier tn de huidige jachtperiode
oeren hts 5.000 jonge dieren om hun
en lan afgeslacht omdat er geen
Cties flg naar was. Volgens de mi-
oefemorganisatie Greenpeace is aan
(ommerciële jacht op zeehon-
nu definitief een einde geko-
VS boycotten
herdenking
in Duitsland
WASHINGTON De Verenigde Staten
zullen geen militaire vertegenwoordigers
sturen naar een herdenkingsceremonie
van Amerikaanse en Russische vetera
nen uit de Tweede Wereldoorlog op 25
april in Duitsland. Reden is, aldus
woordvoerder Bernard Kalb, dat vorige
week een Amerikaanse majoor door een
Russische wachtpost in Oost-Duitsland is
doodgeschoten. Kalb zei niet te weten of
de Amerikaanse regering wel van plan
is burgers af te vaardigen naar de cere
monie. Op 25 april zal worden herdacht
dat Amerikaanse en Russische troepen
„eleden
rivier de Elbe.
WEER PANIEK
IN BHOPAL
BHOPAL Honderden inwo
ners van Bhopal zijn gisteren
gevlucht uit hun krotten rond
om de pesticidenfabriek van
Union Carbide, nadat door een
gaslek chloordampen waren
ontsnapt. Hierbij raakten ze
ven mensen gewond. De om
wonenden pas keerden naar
hun woningen terugen het be
drijf en de overheid van de
deelstaat Madhya Pradesh de
verzekering hadden gegeven
dat de chloordampen waren
opgelost. Vier maanden gele
den deed zich in Bhopal een
gasramp voor, waarbij meer
dan 2.500 mensen omkwamen.
Elektrische muur
eist slachtoffer
JOHANNESBURG De on-
der hoogspanning staande
grensversperring tussen Zuid-
-Afrika en Zimbabwe heeft
een slachtoffer geëist. Een
zwarte man, die probeerde
vanuit Zimbabwe Zuid-Afrika
binnen te komen, werd geël-
ektrocuteerd toen hij met een
tang de draden van de „elek
trische muur" wilde doorknip
pen.
Op die draden staat 20.000
volt. De grensversperring is
door Zuid-Afrika opgericht,
om een einde te maken aan de
stroom illegale immigranten
vanuit Zimbabwe.
Staking bij Britse PTT
LONDEN Het postverkeer in Groot-Brit-
tannië zal vandaag ernstige hinder gaan on
dervinden van een staking, die gisteren is
uitgebroken in het Londense post-sorteer-
centrum Mount Pleasant. Het sorteercen-
trum Mount Pleasant is het grootste van Eu
ropa. Wekelijks worden er 18 miljoenen
brieven en postpaketten afgehandeld. De
vakbond van PTT-personeel verzet zich te
gen plannen van de directie om de postver
werking te automatiseren en de uitgaven
voor overwerk (200 miljoen pond per jaar)
te verminderen door meer part-timers in
dienst te nemen. De staking begon ondanks
een uitspraak van een lid van het Hoogge
rechtshof, dat de bond pas mag staken na
een stemming onder de leden. Leiders van
de bond zeiden zich bij deze uitspraak neer
te leggen, maar de leden trokken zich er
niets van aan.
ar I14
^ÏÏIPENHAGEN De
jense oproerpolitie is
eren in Kopenhagen in
ie gekomen, nadat de-
nstraties tegen de za-
;dag afgekondigde loon-
aarjatreëe* °P rellen waren
ariëejgelopen.
loorge
idere* het parlementsplein in
kril>penhagen eisten giste-
zo'n 60.00U betogers
aftreden van de rege-
'-Schlüter.
Een aantal demonstranten
ging vervolgens tot geweldda
diger acties over. Zij gebruik
ten schildwachthuisjes als
stormram, waarmee op deuren
van het parlementsgebouw
werd gebeukt. Weer andere
demonstranten gooiden met
flessen enkele rui'er» van het
parlemenstgebouw in. Toon de
politie optrad, ontstonden er
diverse kleine vechtpartijen.
Daarbij zijn 15 demonstranten
gearresteerd. Drie agenten
raakten gewond.
Ook elders in Denemarken
werd gedemonstreerd tegen de
loonmaatregel, die het einde
had moeten inluiden van de
algemene staking. Ondanks
het door de regering-Schltlter
afgekondigde stakingsverbod
hebben gisteren veel meer
Deense werknemers het werk
neergelegd dan werd ver
wacht.
Eenddrde van de 300.000
werknemers in de privésector,
die vorige week in staking wa
ren gegaan, hebben gisteren
hun actie voortgezet. Bij de
sinds gisteren illegaal gewor
den staking sloten velen uit de
publieke sector zich aan. In
deze sector wordt nu gestaakt
in het autobusvervoer, de pos
terijen. de olie- en petroleum-
bevoorrading en de veerdien
sten. Ook veel kranten zijn
gisteren niet verschenen. De
medewerkers van de Deense
televisie besloten na het maan
dagavondjournaal hun werk
neer te leggen. Hierdoor vie
len alle uitzendingen uit. De
radio zond urenlang slechts
amusementsmuziek uit.
apartt
mtoifr,
DSKOU In het kader van de zuiveringscampagne
op last van partijleider Michail Gorbatsjov is begon-
n, zijn in verscheidene Sovjet-republieken opnieuw
ngerf1 aanta' Part'j- en regeringsfunctionarissen aan de
lat cjnt gezet. Vrijwel dagelijks wordt in de Russische
land's melding gemaakt van personeelswijzigingen in de
eidemmunistische partij. Gorbatsjov heeft dringend opge-
.lge
Jpen tot meer discipline en gewaarschuwd tegen cor-
en inefficiëntie in het bureaucratisch apparaat.
heel Pravt*a en erikele andere partij-organen maakten gisteren
;t de van ontslaSen die verband houden met zwendel en
.zruptie op hoog niveau. Tijdens een bijeenkomst van het cen-
Jle partijcomité in de republiek Oezbekistan zijn „ernstige eco-
j mische tekortkomingen" aan het licht gekomen. Als gevolg
^rvan zijn „een aantal districts-, regionale en stedelijke secre-
Sssen en hoofden van ministeries en hoge ambtenaren ontsla-
-1". zo meldde de Pravda.
!t ruim 9.000 man. Volgens de Pravda betreurde het Oezbeek-
entrale partijcomité het dat er nog steeds topfunctionarissen
die uitvoering van het economisch plan niet kunnen garan-
en. De doelstellingen in de industrie zijn wel bereikt, maar
fundamentele ommekeer naar meer efficiëntie en intensive-
g van de economie" blijft nog steeds uit.
zijn ambtsaanvaarding op 11 maart zei Gorbatsjov dat partij
kers in hun districten orde op zaken dienen te stellen. Zijn
dige campagne, voor zover daarvan kan worden gesproken,
rdt mede in verband gebracht met het komende 27ste partij-
gres. Gorbatsjov zou met het oog daafop zich willen verzeke-
van een brede machtsbasis.
SAN SALVADOR De Salvadoraanse president Napoleon Duarte
heeft na de verrassende winst van zijn partij in de zondag gehou
den parlementsverkiezingen verklaard, dat hij het als zijn eerste
taak ziet het gesprek met de guerrillabeweging te heropenen. Eind
vorig jaar werd die dialoog voor onbepaalde tijd opgeschort.
In het parlement van El Salvador kan de christen-democratische
partij van Duarte rekenen op een absolute meerderheid van 33 van
de 60 zetels. In het oude parlement had extreem-rechts de absolute
meerderheid en bezaten de christen-democraten maar 24 zetels. Bij
de eveneens zondag gehouden
gemeenteraadsverkiezingen
hebben de christen-democra
ten in 70 procent van de ge
meenten gewonnen.
Waarnemers noemen de ver
kiezingsuitslag vooral ook een
persoonlijk succes voor presi
dent Duarte. die sinds tien
maanden in functie is. Hij zal
nu iets meer ruimte hebben
voor zijn beleid, dat gericht is
op landhervormingen en een
dialoog met de guerrillabewe
ging. Desondanks zal Duarte
moeten proberen een deel van
de verliezende partijen voor
zijn programma te winnen.
Anders dreigt opnieuw een po
litieke polarisatie, waarbii de
door rechts gesteunde doodses
kaders hun acties zouden kun
nen opvoeren. Ook het leger
zou zich genoodzaakt kunnen
voelen op te treden, als Duarte
in hun ogen „te progressieve"
ideeën gaat uitdragen.
Franse agenten en brandweerlieden onderzoeken de zwaar beschadigde Westduitse bus. die giste
ren bij het kasteel Montsegur in de Pyreneeën van een heuvel was gerold. Daarbij zijn drie inzitten
den om het leven gekomen. Aangenomen wordt dat de remmen van de bus het hebben begeven.
WASHINGTON De
Amerikaanse president
Reagan heeft ingestemd
met het vrijgeven van 67
miljoen dollar aan econo
mische steun voor Soedan.
Hij deed dat tijdens zijn
onderhoud gisteren met
de Soedanese president
Nimeiri. Dit heeft de
woordvoerder van het
Witte Huis, Larry Spea-
kees, bekend gemaakt
De financiële steun heeft Ni
meiri hard nodig, omdat in
zijn land elk moment weer
voedselrellen kunnnen uitbre
ken. Vorige week kwam het
in de hoofdstad Khartoem tot
felle uitbarstingen, waarbij di
verse doden zijn gevallen.
Het Amerikaanse Congres had
al eerder ingestemd met een
economische steun van 114
miljoen dollar aan Soedan,
maar die wordt pas uitbetaald
als de besprekingen tussen
Soedan en ae Wereldbank en
het Internationaal Monetair
Fonds over verdere economi
sche hervormingen bevredi-
fend verlopen.
n Soedan heerst momenteel
een zeer ernstige economische
crisis. De afgelopen drie ïaar
wordt het land geteisterd door
een droogte. Daarbij komt no-
geens een groot aantal vluch
telingen uit naburige landen,
die eveneens door de droogte
zijn getroffen. Volgens schat
tingen worden nu zo'n vijf
zeven miljoen mensen met de
hongerdood bedreigd. De Ver
enigde Naties hebben gisteren
donorlanden gevraagd met
spoed ruim 600.000 ton voedsel
te verstrekken aan Soedan. De
oproep werd gedaan door de
VN-organisatie voor Speciale
Hulpacties in een rapport over
de voedselsituatie in Soedan.
Levenslang voor
RAF -terroristen
STUTTGART De RAF-le-
den Christian Klar en Brigitte
Mohnhaupt zijn vanmorgen
door de rechtbank van Stutt
gart beiden tot vjjf maal le
venslang plus 15 jaar gevange
nisstraf veroordeeld. Volgens
het vonnis, dat beide beklaag
den onbewogen aanhoorden,
waren Klar en Mohnhaupt on
der meer medeplichtig aan de
moorden in 197/ op de federa
le procureur Siegfried Buback
en twee begeleiders, de ban
kier Jürgen Ponto. en werkge
versvoorzitter Hanns-Marin
Schleyer en vier van diens lijf
wachten. Het proces tegen
Klar en Mohnhaupt in de ge
vangenis-rechtbank Stuttgart-
-Stammheim heeft 14 maan
den geduurd.
MOSKOU Het begint
als een normaal weerbe
richt aan het einde van
het journaal, met een me-
tereologische kaart van
de Sovjet-Unie en een
weerman die de kijkers
alles vertelt over kou
fronten en sneeuwbuien.
Daarna komen er twee
nieuwslezers in beeld die
nog wat extra aandacht
aan het koude weer
schenken.
Controleer thuis even of alle
ramen met watten en plak
band tochtvrij zijn gemaakt",
zo zei een van hen onlangs.
„En denk eraan: deuren
dicht", vervolgde de ander
glimlachend, „en wist u dat,
wanneer we in Moskou nu
één lamp per woning uitdoen,
dit ons voldoende energie be
spaart om de grootste fabriek
in Moskou een hele dag te
kunnen laten draaien? Dus
kameraden, help ons in de
energiebesparing door een
lamp uit te draaien
Elke avond doet de Sovjet-tv
zo een beroep op de kijker om
zuinig te zijn met energie.
Soms gebeurt dit op een ont
spannen en vriendelijke ma
nier. Het was bijna Westers",
aldus een Russische vrouw,
„zo subtiel, dat ik er zelfs een
lamp voor uitgedaan heb".
Maar achter de vriendelijke
aansporing zuinig te zijn met
energie gaat een harde wer
kelijkheid schuil: dit zo ener
gie-rijke land heeft te kam
pen met problemen in de
elektriciteitsvoorzieningen.
Lampen flikkeren. Westerse
home-computer bezitters zien
hun beeldscherm zwart wor
den tijdens stroomstoringen
en elektrische gasfornuizen
slaan door wanneer er in het
spitsuur rond etenstijd meer
dan twee elektrische pitten
worden gebruikt.
Goedkope energie
Energie is zeker naar wester
se begrippen nog altijd goed
koop in de Sovjet-Unie. De
centrale verwarmingskosten
zijn inbegrepen bij de lage
huur, gas komt op ongeveer
twee gulden per maand per
inwoner en voor een kilo
wattuur elektriciteit moet je
ongeveer twinig cent in de
meter stoppen.
Het kost de staat echter aan
zienlijk meer. Volgens het
Russische blad Izvestia, dat
een serie artikelen brengt
over het elektriciteitspro
bleem, wordt er meer dan
honderd biljoen kilowattuur
per jaar gebruikt voor huis
houdelijke doeleinden dat
is vijf maal zoveel als de hy-
dro-elektriciteitscentrale bij
Bratsk, de trots van Siberië,
per jaar aan energie levert
Slechte elektrische appara
tuur is volgens Izvestia de
hoofdschuldige van de ener
gieverspilling. Electrische for
nuizen verspillen meer dan de
helft van de hitte die ze pro
duceren en Russische lampen
zijn nog altijd van een ouder
wetse. energie-verslindende
kwaliteit.
Het elektriciteitstekort en de
energiekosten hebben echter
ook voor een nieuwe vorm
van misdaad in de Sovjet-
Unie gezorgd: het stelen van
energie. De autoriteiten heb
ben toegegeven dat er per jaar
meer dan een biljoen kilo
wattuur door gebruikers
wordt gestolen genoeg om
de kleine Balkan-republiek
Moldavië een maand lang van
stroom te voorzien.
Verslaggevers van Izvestia
hebben de „elektriciteits
spionnen" van de autoriteiten
vergezeld tijdens hun speur
tocht naar stroomdieven,
speurtochten die veel weg
hebben van militaire opera
ties, zoals blijkt uit deze elek
triciteitscontrole in de stad
Simpheropol in de Krim.
„Toen onze auto het verdach
te huis naderde, gingen de
lichten plotseling uit het
was een degelijk gebouwd
huis, met een twee meter
hoog hek erom heen. Het
aangesloten. Weer andere
draden leidden naar een elec
trische zaag en naar een dou
che waar kokend heet water
uit kwam. De inspecteur be
gon ziin rapport in te vullen,
terwijl de huiseigenaar hem
gordijnei
Uiteinde
Jiteindelijk werden
nengelaten. Bij een muur-
kleed begon onze elektroni
sche verklikkereen piep
toon uit te zenden. Op dat
moment greep de huiseige
naar de elektriciteitscontro
leur bij de hand: „Niets aanra
ken! Dat zijn jouw zaken
niet", zei de man. De achter
het kleed verborgen elektrici
teitsdraden wezen ons de weg
naar verborgen stopcontacten
en een werkplaatsje. De dra
den waren niet op de meter
Sommigen ontduiken hun re
kening echter op veel grotere
schaal en gebruiken gestolen
elektriciteit voor het verwar
men van hun groente- en
fruit kasjes. Een kilo tomaten
brengt in de wintermaanden
op de markt in Moskou in al
gauw zo"n honderd gulden op.
zodat een handige tuinier uit
de Krim aan een paar koffen
vol genoeg heeft om zijn vlie-
gretourtje naar Moskou te be
talen en zelfs nog met een
leuk winstje weer naar huis te
gaan.
het Strategische Defensie Ini
tiatief (het Starwars-project)
van de Amerikaanse president
INN Binnen de Duitse re- Reagan. Terwijl minister Wör-
ing heerst onenigheid over ner van defensie nog liever
vandaag dan morgen mee zou
doen aan het Amerikaanse on
derzoeksprogramma, is zijn
collega Genscher van Buiten
landse Zaken uiterst sceptisch.
flIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
De plichtsgetrouwe diender Eelco Eelkema
p krijgshaftig door het Rijkhuyzer Bos. klaar-
jkelijk op ólles voorbereid. In zijn ene hand
erde hij zijn onafscheidelijke gummiknuppel
ie. doch in zijn andere hand droeg hij een
rgrootglas. „De burgemeester heeft gezegd,
'k moest gaan rondneuz'n in het bos," mom-
Ide hij. „Bah...., zo'n burgemeester heb mak-
lijk praat'n, want hij kent de fijne kneep'n van
I speurdersvak niet. In elk geval hè'k het
ikglas meegenoom'n, en da's een sluwe daad.
int met zo'n ding lost Sjerlok Hommeles ook
3 zaak'n op. Dat kan je gereeg'ld op de telle-
Isie zien. En.... nouwat zeg ik! Daar lig-iel
Tk zij mien vergrootglas hè'k die malle Ver-
il'n al gevond'n óók!" Eelco bukte zich
over de liggende figuur, die lag te slapen tegen
een dikke boomstam, en bekeek deze schone
slaper nog eens door zijn vergrootglas. „Ja...,
da's Verhool'n," mompelde hij toen overtuigd.
Vervolgens riep hij: „Hé, Verhool'nl Word es
wakker, mien jong!" Onthutst krabbelde
smldje Verholen overeind en hij stamelde: „Eel
cojijl? Waar is al die sneeuw gebleven?"
„Sneeuw op een warme septemberdag zeker!
Man..., je hebt mooi ligg'n droom'n!" riep de
koddebeier. Doch toen barstte hij uit In een da
verende lachbui, die op iets dolvermakelijks
scheen te wijzen. „Hihihimot je NOU 'es
kiek'nl" gierde hij. „Verhool'n heb de winterjas
van wljl'n z'n overgrootvader anl!"
Het conflict tussen de beide
bewindslieden is nu openlijk
aan de oppervlakte gekomen.
Tijdens een Amerikaans-Duit
se bijeenkomst in Dallas,
Texas, zei de christen-demo
craat Worner dat de Bondsre
publiek deel moet nemen in
het Amerikaanse SDI-onder-
zoeksprogramma. Daags daar
na verklaarde echter staatsse
cretaris Molleman van Buiten
landse Zaken, die net als Gen
scher tot de liberale FDP be
hoort, in Dallas dat West-
-Duitsland af moet wachten.
Die positie werd vanuit Bonn
nog eens door Genscher on
derstreept, die er op wees dat
de Bondsrepubliek alleen sa
men met zijn Europese part
ners eventueel aan het Ameri
kaanse onderzoek mee moet
doen. Wörners enthousiasme
voor SDI zorgde vorige week
al voor verbazing. Op de dag
dat de regering zich officieel
gereserveerd opstelde tegen
over het project, liet Wörner
tijdens het NAVO-overleg in
Luxemburg een notitie circu
leren waarin concreet stond
aangegeven op welke terrei
nen Bonn aan het onderzoeks
plan mee zou kunnen doen.
Genscher weet in het conflict
met Wörner bondskanselier
Kohl aan zijn zijde. Deze hoopt
dat de onderhandelingen in
Genève het project overbodig
kannen maken.
Staatssecretaris Ginjaar van onderwijs heeft maandag tien koks
onderscheiden met de meestertitel. Dat gebeurde In het Kurhaus
Hotel in Scheveningen. De meesterkok-titel wordt verleend door
het SVH Onderwijs Centrum voor Horeca In Zoetermeer. Een
deskundige Jury velt een oordeel over de kwaliteiten van de kan
didaten aan de hand van een van zeven-gangen-diner. Ook d«
theoretische kennis van de koks wordt tijdens het examen ge
toetst. Sinds het begin van de opleiding in 1980 zijn er In Neder
land 38 koks voor hun meestertitel geslaagd. Er deden dit Jaar
21 koks aan het examen mee.
Alcoholverbod in Britse stadions
LONDEN De Britse regering heeft gisteren een verbod op
het gebruik en de verkoop van alcohol in de voetbalstadions
aangekondigd. Dat was de eerste concrete stap in het door pre
mier Thatcher aangekondigde beleid tegen de toenemende rel
len bij voetbalwedstrijden. De ministers Brittan, Jenkins en
McFarlane hebben in samenwerking met bondsvertegenwoordi-
gers een serie maatregelen opgesteld die de uitspattingen van de
voetbalfans in de toekomst dient in te dammen Naast het aco-
den ingezet. De bezoekers worden voortaan gefouilleerd In de
stadions zullen video-camera's op roerige supporters worden ge
richt om met bewijs te kunnen straffen. Als preventieve maatre
gel dient ook de uitgifte van speciale pasjes aan alle stadion-be
zoekers. Na misdragingen wordt het pasje ingenomen Verder
zal de verkoop van kaartjes op de dag van de wedstrijd worden
beperkt. Voor een betere controle zullen meer toegangsbewijzen
via de voorverkoop worden aangeboden Alle maatregelen zijn
er volgens de commissie op gericht om de woorden van Marga
ret Thatcher waar te maken „Voetbal moet weer een sport voor
het hele gezin worden"