Grafkerk van Jeruzalem bezit
van vele christelijke groepen
£cidóc<3otnanf°h.
kerk
wereld
Catharina Halkes
houdt inleiding op
8 mei-manifestatie
1
\g,:
fc
Kerken denken over landelijk
centrum ledenregistratie
AANTAL ACTIEVE PRIESTERS IN ZESTIEN JAAR GEHALVEERD
r„|
"r
weer
s.
ACHTERGROND
EeidóeSoiwfmt
DINSDAG 2 APRIL 1985 PAGIN.
m
BELGISCHE PROTESTANTEN NIET NAAR PAUS
De Belgische protestantse gemeenschap zal geen ontmoeting
hebben met paus Johannes Paulus II, die van 16 tot 21 mei een
bezoek aan België brengt. Hervormd België heeft in het alge
meen bezwaar tegen de figuur van een paus als "hoofd van de
kerk, die daarmee de pretentie zou hebben hoofd van alle
christenen te zijn, aldus een persbericht van de hervormde
kerk in België. Ook maken de Belgische hervormden bezwaar
tegen de organisatie van het bezoek, waarbij alle aandacht is
gericht op de paus, waarmee de katholieke kerkhiërarchie
wordt versterkt.
Uiteindelijk maken de protestanten bezwaar tegen het voorge
nomen bezoek van de paus aan een aantal plaatsen waar Maria
wordt aanbeden en aan zijn voorgenomen gebed op een graf.
De hervormde kerk benadrukt dat het besluit niet is genomen
om antipapistische, anticlericale of antikatholieke redenen.
Ook zegt de kerk dat het besluit de oecumenische beweging in
België niet mag schaden.
Niemand kijkt naar
wat zich voor zijn
voeten bevindt; wij
staren allemaal naar de
sterren.
Ennius
(239-169 v.Chr.)
JERUZALEM Bij de sou
venirwinkel aan de ingang
van de kerk van het Heilig
Graf vinden de doornenkro
nen weer gretig aftrek. In
bosjes gebonden hangen ze
aan de luifel, tussen vrolijk
gekleurde prentbriefkaarten
en beeldjes van de gekruisig
de Jezus. Jeruzalem beleeft
een topdrukte. Volgens het Is
raëlische ministerie van Toe
risme zijn er tegen de 60.000
toeristen in het land, een re
cordaantal. Een deel van hen
komt voor Pesach, de herden
king van de uittocht van de
joden uit Egypte. Maar de
meesten zijn christelijke pel
grims. die lijden, steiven en
opstanding van Jezus willen
herdenken op de plaats waar
het moet zijn gebeurd.
In dichte drommen trekken
ze door de hellende straatjes
van de ommuurde stad, met
haar oriëntaalse geur en la
waai. In de kerk van het Hei
lig Graf dringt de lucht van
schroeiend schapevlees en
warm pita-brood niet door.
De koude schemerige ruimte
ruikt onmiskenbaar naar wie
rook en steengruis. Kerkdie
naren van velerlei godsdien
stige richting banen zich een
weg tussen de toeristen naar
hun eigen terreinen in het ge
bouw. Eigenlijk is het niet één
gebouw, maar een ingewik
keld stelsel van kapellen,
grotten en nissen, elk met een
inrichting naar smaak en ge
bruik van de geloofsrichting
die er het beheer voert.
In deze door zoveel richtingen
gedeelde kerk heersen ijzeren
wetten om de vrede te bewa
ren. Meestal gaat het zonder
problemen, zegt Daniel Ros
sing. Hij is door het ministerie
van Religieuze Zaken in Jeru
zalem belast met de afdeling
christelijke gemeenschappen.
Als jood is hij een neutrale
scheidsrechter als er moeilijk
heden dreigen, maar in de re
gel zoeken de drie hoofdge
bruikers van de kerk zelf een
oplossing.
Zo hebben de vertegenwoor
digers van de Grieks-Ortho
doxe, de Armeense en de
Rooms-Katholieke kerk na
langdurige onderhandelingen
besloten de restauratie van
het koepeldak voor gezamen
lijke rekening te laten uitvoe
ren. Het dak bedekt de zoge
noemde rotonde, eigenlijk het
schip van de kerk, gebouwd
rondom de graftombe van Je
zus. Die rotonde is gemeen
schappelijk eigendom van de
drie geloofsrichtingen. Maar
dat geldt niet voor. de pilaren
waarop het dak rust en de
ruimten achter die pilaren.
Twist ontstaat meestal over de
*9
Mevrouw Catharina Halkes. hoogleraar feminisme en christen
dom aan de theologische faculteit van de Katholieke Universi
teit te Nijmegen, zal een inleiding houden tiidens de manifesta
tie van het Platform Initiatieven Pausbezoek (PIP) op 8 mei in
Den Haag. Dat heeft de woordvoerder van het PIP meege
deeld. De manifestatie, waaraan meer dan 80 katholieke orga
nisaties deelnemen, is bedoeld als aanvulling op het officiële
programma van het bezoek van paus Johannes Paulus II aan
Nederland.
Mevr. Halkes spreekt in principe de tekst uit die ze had voor
bereid voor de ontmoeting tussen de paus en maatschappelijke
organisaties op 12 mei in Utrecht. Aartsbisschop dr. A.J. Simo-
nis van Utrecht heeft haar echter verboden de paus toe te spre
ken. omdat hij meent dat personen die „hoe integer en goedbe
doelend ook" een polariserend effect zouden kunnen hebben,
geen woordvoerder tijdens het bezoek van de paus kunnen
zijn.
De organisatoren van de manifestatie hebben vorige week aan
deelneming van bisschoppen onder meer de voorwaarde ge
steld dat de bisschoppenconferentie verklaart dat theologen als
prof Halkes en prof Schillebeeckx geen afbreuk doen aan de
eenheid van de r.k. kerk.
De Mariënburggroep heeft overigens gisteren in Utrecht haar
solidariteit uitgesproken met mevr. Halkes en met „al die
vrouwen die ten aieptse gekwetst zijn" door het spreekverbod,
dat aartsbisschop Simonis mevr. Halkes heeft opgelegd.
Volgens de Mariënburggroep is mevr. Halkes een „integere en
hoogstaande vrouw, die grote verdiensten heeft voor de kerk
vernieuwing in ons land en daarbuiten en gedragen wordt
door tienduizenden vrouwen in binnen en buitenland". De Ma
riënburggroep zegt alle maatregelen af te wijzen waardoor
mensen de vrijheid van spreken wordt ontnomen.
0
)p dit moment heeft Rossing
bijvoorbeeld te maken met
bezwaren van de Kopten, de
Egyptische christenen. Zij
vormen de kleinste groep ge
bruikers van de kerk en mis
schien wel daarom hechten ze
groot belang aan elke centi
meter. In dg loop van de res
tauratie, die nu al twintig jaar
aan de gang is, moesten twee
pilaren aan de voorzijde van
de kleine Koptische kapel
worden vervangen. De nieu
we zuilen bleken een paar
centimeter smaller dan de
oude en de vraag is nu waar
precies de nieuwe scheidings
wand moet worden gebouwd.
De neutrale scheidsrechter
liet publieke werken een tij
delijke wand aanbrengen,
maar op de bouw van een
nieuwe is door de menings
verschillen nog steeds geen
uitzicht.
Over de Sint Nicodemuskapel
wordt al honderd jaar strijd
gevoerd tussen de Armeniërs
en de Syrisch-Orthodoxen. Er
is een bestand bereikt over
het dagelijks gebruik, maar
het onderhoud blijft proble
men opleveren. Tientallen
toeristen hebben dat al aan
den lijve ondervonden, toen
zij een lelijke smak maakten
in de belendende joodse graf
tombe, die slechts met drie
kaarsjes is verlicht. Kans op
een verbetering is er niet zo
lang de Armeniërs en de Sy-
riërs elkaar het recht betwis
ten een electrisch peertje aan
te brengen.
Verbetering
Maar in de afgelopen jaren is
er veel ten goede veranderd.
Aan het begin van deze eeuw
nog vielen er gewonden bij
een gevecht tussen Grieks-
Orthodoxe en Rooms-Katho-
lieke geestelijken om het
recht op onderhoud van een
kerkportaal.
De wrijvingen tussen de vele
kerkgemeenschappen, niet al
leen in Jeruzalem maar ook
elders in het Heilige Land,
zijn merendeels opgelost na
de introductie van net zoge
noemde Cust-memorandum
(1921), in de periode van het
x
\MMM
mszz
De H. Grafkerk in Jeruzalem.
Britse mandaat over Palesti
na. Het memorandum bepaal
de dat de status-quo, de toe
stand van dat moment, bepa
lend zou zijn voor de toe
komst.
Het moet gezegd worden dat
in de meeste heilige plaatsen
de toestand geen aanleiding
geeft tot moeilijkheden. In
Bethlehem bijvoorbeeld ex
ploiteren diverse geloofsrich
tingen zelf hun eigen geboor
teplaats van Christus. Maar
voor wat betreft Jeruzalem
betreft ligt het moeilijker. Het
enige alternatief vormt het
zogenoemde Tuingraf, even
buiten de westelijke muur
van de stad. Die plaats is in de
vorige eeuw als het graf van
Jezus aangewezen door de
Britse generaal Gordon. Deze
bestudeerde, gezeten op het
dak van een huis in de buurt
van de Damascuspoort, een
nieuwe kaart van Jeruzalem.
Uitkijkend in westelijke rich
ting zag hij een rotswand in
de vorm van een schedel, en
bracht deze in verband met
Golgotha, wat „schedelplaats"
betekent.
Het graf moet vlak bij de
plaats van de kruisiging heb
ben gelegen. De evangelist Jo
hannes vertelt dat er „ter
plaatse waar Hij gekruisigd
was" een hof was met een
nieuw graf. Het was voor be
graven kort dag, omdat de
avond van de sabbath bijna
was aangebroken. Daarom
legden Jezus' volgelingen Jo
sef van Arimathea (waar
neer.
De districtsarcheoloog van Je
ruzalem, Dan Bahat, noemt de
ontdekking van Gordon een
produkt van diens romanti
sche geest. De generaal wilde
een plaats aanwijzen die over
eenstemde met wat hij zich er
door bijbellezing van had
voorgesteld. Een graf in een
tuin en buiten de stadsmuren,
want joden zullen hun doden
nooit binnen de muren begra
ven. De plaats van de Heilig
Grafkerk, binnen de muren
en zonder tuin, voldeed een
voudig niet aan zijn romanti
sche voorstelling. Sómmige
toeristen van nu moet het niet
anders vergaan als destijds
Gordon, als zij de plaats van
de kruisiging en de tombe in
de oude stad bezichtigen. Er is
enige fantasie voor nodig om
zich een voorstelling te ma
ken van het oorspronkelijke
Golgotha en het oorspronke
lijke graf, omdat de kerk over
alles heen is gebouwd.
Opgravingen
In 1972 kwam er een eind aan
een lange periode van opgra
vingswerkzaamheden in het
kerkgebouw. De resultaten
daarvan zijn nog steeds on
derwerp van intensieve stu
die. Ondertussen gaan opgra
vingen elders in de stad on
verminderd voort. Archeo
loog Bahat zegt dat hij en zijn
collega's ervan overtuigd ge
raakt zijn dat de grafkerk
precies de plaats aanwijst
waar Christus is gekruisigd en
bijgezet. Als jood is Bahat niet
in de eerste plaats geïnteres
seerd in de religieuze aspecten
van de zaak. Het gaat hem
vooral, zegt hij, om het vast
stellen van de oude stadsplan
nen. De plaats van de oude
muren is daarbij van belang,
en een nauwkeurige situering
van Christus' graf helpt bij
het bepalen daarvan. Het graf
moet immers hebben gelegen
vlak buiten de muur. Onmid
dellijk naast de kapel van Ni-
codemus is een oude joodse
graftombe aangetroffen met
in de rots uitgehouwen gra
ven. Dat bewijst dat ple plaats
waar de kerk is gebouwd
vroeger in ieder geval buiten
de muur moet hebben gele
gen.
De eerste Heilig Grafkerk is
gebouwd omstreeks 340 na
Chr., de huidige dateert van
1099. Het gaat er nu om te
weten te komen of deze plaats
ook in de periode tussen het
jaar 36 (het jaar van Jezus'
dood) en 340, werd be
schouwd als de plaats van het
graf. De Romeinse keizer Ha-
drianus liet in de tweede
eeuw op de plaats waar de
eerste Christenen bijeen kwa
men om Jezus' opstanding te
gedenken een tempel bouwen,
gewijd aan Venus. Hij liet
daartoe de plaats geheel met
grond volstorten „zodat geen
zonnestraal het graf van
Christus zal beschijnen". La
ter, bij de bouw van de kerk,
is de grond gedeeltelijk ver
wijderd om de top van Gol
gotha en de graftombe bloot
te leggen.
Maar waarschijnlijk zijn de
pelgrims toch blijven komen.
Archeoloog Bahat gaat voor
naar de Sint-Helenakapel. De
vriendelijke Armeense bis
schop Kapikian vergezelt ons,
omdat we Armeens gebied be
treden. Hij opent een getralie
de deur en we dalen af in de
Grot van het Kruis. Dat moet
vroeger een kloof zijn geweest
waarin na de executies de
kruisen werden geworpen. De
grot is afgesloten voor het pu
bliek. In een hoek hurken we
neer voor een glasplaat, die
een tekening op een vlakke
steen beschermt. Het is een
opmerkelijk gaaf gebleven
houtskoolschets van een zeil
boot met gestreken zeil. Er
onder staat in Romeinse let
ters: „Domine ivimus" („Heer,
wij zijn aangekomen"). Vol
gens Bahat moet de tekening
gemaakt zijn door een van de
eerste groepen pelgrims die
vanuit Rome de reis naar het
Heilige Land ondernam. Na
in Jeruzalem te zijn aangeko
men na een lange tocht, zagen
zij dat er een heidense tempel
was verrezen op de plaats die
hun werd aangewezen als die
van het Heilige Graf. Uit te
leurstelling moeten zij de te
kening in het geheim hebben
aangebracht op de fundering
van de Romeinse tempel. De
muurtekening van een schip,
daterend uit omstreeks 200, is
tevoorschijn gekomen bij op
gravingen in 1932, maar daar
na snel vergeten. Pas een jaar
of tien geleden is hij „heront
dekt" en nauwkeurig bestu
deerd. De 1800 jaar oude teke
ning vormt nu een van de be
wijzen voor de stelling van de
archeologen, dat de Heilige
Grafkerk inderdaad de plaats
aangeeft van Golgotha en het
graf van Jezus.
AD BLOEMENDAAL
Eerste deken van
bisdom Den
Bosch neemt
ontslag
Bisschop J.G. ter Schure van
Den Bosch heeft pastoor J. A.
Brouwers op diens verzoek
eervol ontslag verleend als
deken van het dekenaat Best.
Brouwers is daarmee de eer
ste deken in het bisdom Den
Bosch die ontslag neemt na de
benoeming van mgr. J.G. ter
Schure op 2 februari dit jaar.
Deken Brouwers (66) was van
1957 tot 1966 secretaris van
bisschop W.P.A.M. Mutsaerts
en na diens ontslag in 1960
van bisschop W.M. Bekkers.
Tijdens het Tweede Vaticaans
Concilie was hij de centrale
verbindingspersoon tussen de
Nederlandse bisschoppen en
de andere episcopaten.
In 1966 werd Brouwers be
noemd tot pastoor van de pa
rochie van de H. Catharina in
Den Bosch en tot deken van
het dekenaat Den Bosch. In
1972 werd hij pastoor in Best.
Negen jaar later werd hij te
vens deken van het dekenaat
Best, met vijf parochies het
kleinste dekenaat van het bis
dom.
Deken Brouwers was als eni-
te afwezig bij de spoedverga-
ering van de dekens van het
bisdom Den Bosch, daags na
de benoeming van bisschop
Ter Schure. De dekens beslo
ten toen paus Johannes Pau
lus II schriftelijk op de hoogte
te stellen van hun afwijzing
van de benoeming. In een in
terview met het weekblad De
Tijd liet deken Brouwers toen
weten dat hij het eens was
met zijn collega's, maar er de
voorkeur aan had gegeven de
voorganger van mgr. Ter
Schure. bisschop Bluyssen,
een vriend van hem, te bezoe-
Vicaris Ooms naar
Tilburg
De oud-vicaris van het bis
dom Den Bosch, drs. A. Ooms
(57) is per 15 mei benoemd tot
pastoor van de parochie van
de H. Dionysius ('t Heike) te
Tilburg.
Na de benoeming van mgr.
ter Schure tot bisschop van
Den Bosch liet vicaris Ooms
weten niet voor een herbe
noeming in aanmerking te
willen komen. Hij is sinds
1969 vicaris geweest van het
territorium west van het bis
dom Den Bosch. Vicaris Ooms
is afkomstig uit Tilburg en
wordt pastoor in een bekende
parochie, genoemd naar de
patroon van de stad Tilburg,
waar indertijd de voorganger
van bisschop Bluyssen, mgr.
W. Bekkers, pastoor is ge
weest.
De kerken die samen
werken in het CIO (Con
tact. in Overheidszaken)
plegen overleg over de
problemen met de leden-
registratie, die gaan ont
staan als de overheid op
houdt de kerkelijke ge
zindte van de burgers te
registreren. De gedach
ten gaan in de richting
van een landelijk regi
stratiecentrum, zo heeft
drs. E. Hazelaar, alge
meen secretaris van de
gereformeerde kerken,
laten weten op de in
Barneveld gehouden
jaarvergadering van het
Landelijk verband van
commissies van beheer.
De overheid zou dan moeten
meewerken door periodiek
aan dit centrum alle burger
lijke mutaties van alle Ne
derlanders te verstrekken.
Per computer kan het kerke
lijk registratiecentrum daar
uit de mutaties selecteren die
betrekking hebben op ker
kleden. De rooms-katholieke
kerk en de Nederlandse her
vormde kerk maken voor
hun administratie gebruik
van door burgerlijke ge
meenten verstrekte gege
vens. Ook gereformeerde
kerken, die in principe hun
ledenadministratie zelf ver
zorgen, maken steeds meer
gebruik van gegevens die het
gemeentehuis levert.
De registratie van de kerke
lijke gezindte wordt echter in
een aantal burgerlijke ge
meenten wellicht al ingaande
1986 gestaakt. Overigens be
hoeft het stichten van een in
terkerkelijk registratiecen
trum niet in te houden dat
daar ook de mutaties worden
verwerkt. De GKN behoeft
niet per se tot een landelijke
geautomatiseerde ledenregi
stratie te besluiten, zoals de
SMRA in de NHK, om toch
van een dergelijk centrum te
kunnen profiteren.
De plannen wérden nog na
der uitgewerkt binnen het
CIO en in overleg tussen dit
interkerkelijk contact en de
rijksoverheid. Daarbij zal het
parlement ook een belangrij
ke rol spelen, onder meer
vanwege de wetgeving ter
bescherming van de privacy
van de burgers.
In 1990 zal het aantal actieve
f»riesters dat voor de Neder-
andse bisdommen beschik
baar is. gedaald zijn tot 1900.
In 1974 waren er nog 4.008
priesters. Van deze priesters
zullen er 1.325 actief zijn in de
Karochiële zielzorg. Dat bete
ent dat er in 1990 ongeveer
twee priesters zijn voor drie
parochies, of één priester voor
4.500 gelovigen
Dat voorspelt hel kerkelijk
onderzoeksinstituut KASKI.
De gegevens van een onder-
zoek naar „de ontwikkeling
van het aantal actieve pries
ters in Nederland" werden
gepresenteerd tijdens een bij
eenkomst van de Mariënburg
groep. Deze groep presenteer
de zich eind mei 1983 met de
oproep „Getuigen van de
geest die in ons leeft", waarin
werd gepleit voor voortzetting
van het vernieuwingsbeleid
in de Nederlandse r. k. kerk.
Het KASKI meent dat het
priestertekort pas in 1990 in al
zijn scherpte zal worden erva
ren. Het wijst verder op de
onevenwichte leeftijdsopbouw
van de actieve priesters. Op
dit moment is ruim veertig
procent van de priesters in de
parochies 55 jaar of ouder.
Degenen, die met emeritaat
gaan, worden slechts in be
perkte mate door jonge pries
ters vervangen.
In een reactie op de cijfers
van het KASKI zei dr. A.W.J.
Houtepen. hoogleraar aan de
Erasmus Universiteit te Rot
terdam en deskundige op het
gebied van de oecumene, dat
het belijden van de r.-k kerk
„opnieuw en nog steeds", be
halve door ongeloof ook be
lemmerd wordt door „wanbe
leid" van de kerkleiding.
Houtepen noemde een aantal
gevolgen van dit „wanbeleid".
Zo wordt het pastoraat voor
en met jongeren steeds moei
lijker en hebben vrouwen er
steeds meer moeite mee actief
in de kerk te worden. Verder
heeft de splitsing van het lei
dinggevende pastorale werk
in taken voor gewijden en
niet-gewijden een uitholling
van de verbinding tussen be
diening van de sacramenten
en andere taken tot gevolg en
wordt de betekenis van de
priesterwijding verduisterd,
doordat deze aan geslacht en
levensstaat wordt gebonden.
Ten slotte waarschuwde hij
ervoor dat de parochie steeds
meer hun eigen gang zullen
gaan en dat katholieke pasto
res in de oecumene steeds
meer in een uitzonderingspo
sitie terecht zullen komen.
Houtepen keurde het scherp
af dat de leiding van de kerk
zich bij haar weigering over
deze problemen te spreken
beroept op het geloof van de
kerk, hoewel het in feite om
problemen van disciplinaire
aard gaat.
Houtepen pleitte niet alleen
voor een verandering in de,
recrutering van priesters. Hij
beval ook de vorming van zo
geheten pastoraatsgroepen
aan, groepen van pastores en
vrijwilligers in het pastoraat
die in de parochie worden ge
ïnstalleerd en samen voor de
zielzorg verantwoordelijk zijn -
Ook zag hij mogelijkheden in
een nauwere betrokkenheid
van school- en districtscate
cheten bij de toerusting van
de kerkleden en in samen
werking tussen de rooms-ka
tholieke en protestantse
ambtsdragers.
Nieuwe aanpak nodig
TERWIJL in Amsterdam de stroom Tamils uit Sri LanF"^
(het vroegere Ceylon) met ongeveer de helft is afgenom^^
tot ruim honderd per week, is in Den Haag het gemiddel<^on(j
aantal aanmeldingen onveranderd gebleven: een weekgachte
middelde van ongeveer vijftig. Wonderlijk genoeg is van feest
naar ons land uitgewekenen het juiste aantal niet precies bpn P5
kend; het gaat vermoedelijk echter om ruim vierduizend TfaIre
mils. In het Haagse politieke jargon spreekt men van
vrijwel drempelloze instroom". Als de aanwas, zelfs met hig^'
wat verminderde aantal, zo nog een tijdje door zou gaan, da
zou het aantal Tamils in ons land binnen een half jaar vri
wel zijn verdubbeld. IDJ
Er is al voor een wat andere aanpak gekozen bij de opvan)
Er worden opvangcentra ingericht, contracten gesloten mt
pensions die over het hele land verspreid zijn, terwijl de bfl
standsuitkering heeft plaats gemaakt voor een zakgeld v^ I
twintig gulden per week. Al met al is er voorlopig een kleir)
dertig miljoen gulden vrijgemaakt om de stroom Tamils in 2
goed mogelijke banen te leiden. De „Tamil Dutch Solidarity
Association" maakt overigens bezwaar tegen die nieuwe aarl
pak.
ONDERTUSSEN blijft het nog steeds zeer de vraag, of he
inderdaad alleen politieke vluchtelingen zijn die uit Sri Lar
ka ons land zijn binnengestroomd. Afgaande op informatjl
die de Nederlandse regering uit Sri Lanka heeft ontvanger
o.a. van onze diplomatieke dienst, groeit de twijfel of ve*
Tamils hun vaderland zijn ontvlucht omdat zij gevaar voo
eigen leven hadden te duchten. Er zijn ook steeds meer aan
wijzingen, dat West-Duitsland waar de meeste Tamils ii
eerste instantie heen gaan ons deze vreemdelingen wat
te luchthartig toeschuift.
OnS land heeft door de jaren heen de goede traditie opgq
bouwd, dat politieke vluchtelingen hier gastvrij worden op
genomen. Ook onder de huidige economische omstandightyOC
den mag er geen misverstand over bestaan, dat politiek^roc
vluchtelingen hier welkom zijn. Er dienen echter evenmi^ee
misverstanden te bestaan over de politieke status van de T^
mils, die naar ons land komen. Zijn er inderdaad zeer vele^ujs
bij, die om louter economische motieven hun toevlucht heb^^e<
ben gezocht in het „paradijselijke" Nederland, dan moet aayen
hen het verblijf in ons land worden geweigerd. In het belanfcjjn
van ons land, maar ook in dat van de Tamils zelf. nisi
mei
HET vergt echter veel tijd uit te zoeken of het inderdaaïlen
politieke vluchtelingen betreft, want het gaat om individuë^egi
en niet om groepen. Ondertussen gaat de instroom door. Hemel
is alleszins begrijpelijk dat de VVD onder deze omstandighèmis
den spoedoverleg met de regering heeft gevraagd, dat na Pa
sen zal worden gehouden. Ons land, dat door de gang vai^et
zaken min of meer is overvallen en nog geen duidelijke
lossing heeft voor de ontstane problemen, zal genoodzaak^en
zijn met spoed andere regels te gaan hanteren. Regels di^oe
vanzelfsprekend niet voorbij gaan aan humanitaire aspectenis ii
velt
""Aar
W"
aij.
«.I
:ei*-
Macaroni met
gehakt en groenten
vla met rozijnen
Voor twee personen hebt u
nodig: 250 g (volkoren)
macaroni, zout, 1 ui, 25 g
margarine, 100 g champig
nons, knoflook, 150 g ge
hakt, peper, 400 g soep
groenten of 400 g wortel,
kool, prei en knolselderij,
50 g gekookte ham of ont
bijtspek, circa 1 blikje to
matenpuree, aroma, wor-
cestersaus, peterselie of
selderij.
Vt liter melk, 25 g custard,
30 g suiker, 1 lepel rozij
nen.
Kook de macaroni gaar vol
gens de gebruiksaanwijzing
op het pak. Fruit direct na
het opzetten van de macaro
ni de kleingesneden ui licht
bruin in de margarine. Bak
vervolgens de hele of gehal
veerde champignons, geper
ste knoflook en het gehakt al
roerend mee en doe er on
dertussen zout en peper bij.
Voeg daarna de kleingesne
den (kant en klaar kopen
kan, maar zelf snijden is ver
ser en voordeliger neem
dan twee of meer soorten)
groenten met een paar lepels
water toe, sluit de pan en
smoor het mengsel in tien
minuten. Snijd ham of ont
bijtspek klein en meng de
stukjes door de gehakt-
groentenmassa. Schep er ook
de gare en uitgelekte maca
roni door met de tomatenpu
ree en breng het geheel op
smaak met zout, peper, aro
ma en worcestersaus. Strooi
op de schaal fijngeknipte pe
terselie en selderij over dit
macaronigerech t.
Breng de helft van de melk
aan de kook. Meng custard,
suiker en weinig koude melk
tot een papje. Schenk daar
wat hete melk bij en doe het
al roerende in de pan. Laat
de vla onder steeds roeren
even koken. Voeg van het
vuur de overige koude melk
toe en laat de vla koud wor
den. Roer er af en toe in om
te voorkomen dat er een vel
op komt. Was de rozijnen,
laat ze tien minuten in wei
nig water koken, daarna uit
lekken en afkoelen. Meng de
rozijnen door de vla.
JEANNE
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Zacht lenteweer
DE BILT (KNMI) Een i
van hogeluchtdruk verpl
zich de komende nach
woensdagochtend over Frank-f
rijk en ons land naar het oos-f**
ten. Dit gaat vergezeld van op-
klaringen, waarbij de tempera
tuur in de vroege ochtend—
daalt tot omstreeks 6 graden.
Woensdagochtend staat er eeng
zuidelijke luchtstroming die In
stand wordt gehouden door
een diepe depressie op de
oceaan en de eerder genoemde
rug van hoge luchtdruk. Hier-
mee wordt zachte lucht vanuit
Frankrijk aangevoerd waarin 1
de temperatuur tot circa 17 I
graden kan stijgen. Aan zee
blijft het enkele graden kou
der, door de aanwezigheid van
het koude zeewater. Het blijft
in het algemeen droog, terwijl n
op perioden met zon gerekend g
mag worden. Na donderdag
nemen de regenkansen toe,,
terwijl de temperatuur gelei-
delijk weer daalt.
Weerrapporten van vanmorgen 08 uur. <j
Weer Mai Min Neer- c
temp temp eteg w
Amsterdam regenbul 18" 9* 3 mm r
regen 18° 9° 4 mm
Eelde"
Eindhoven
Rotterdam
Dubmf
20° 10° 2 mm
itregen 19° 10° 0.5 mm I
w.bew. 12° 10° 2 mm
b«w. 24° 10° 0 mm
w.bew. 20° 10° 2 mm 1
Frankfort zw.bew. 18°
zw.bew 19° 5'
w.bew. 17° 9° 0.
Muenchen
'Si
0 mm
0 mm
22° 12° 0 min
o mmj
zw bew 22° - 0 rr
Stockholm zw bew.
Wenen h bew.
Zuerich h.bew
Casa blanca niet ontv
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zater
dags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw
krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
