Ernst en Bar wellicht
aanwezig bij kritische
8 mei-manifestatie
Paus ontving 300.000 jongeren
lïïïïTl
TAFEL
Hogere oversten priester
religieuzen tegen polarisatie
£eidoc Qowa/nt
kerk
wereld
JEUGD MOET VOOR VREDE ZORGEN'
wzm
brieven
vh i
lezers
ACHTERGROND
CeidóeSotwcMit
MAANDAG 1 APRIL 1985 PAGINA 2
Mgr. Ter Schure vraagt om een kans
Mgr.Ter Schure van Den Bosch heeft vrijdag de Bossche de
kens gevraagd hem de gelegenheid te geven het bisdom te le
ren kennen. Daarvoor geeft hij zichzelf een half jaar. Hij deed
zijn oproep tijdens een besloten ontmoeting in Den Bosch. Het
was de eerste ontmoeting van de bisschop met de dekens, die
bijna zonder uitzondering zijn installatie op 9 maart hebben ge
boycot. De vergadering is in een goede sfeer verlopen, zo heeft
de woordvoerder van het bisdom na afloop medegedeeld. De
dekens hebben de bisschop geïnformeerd over het pastorale le
ven in hun dekenaten, speciaal in de grote steden. Zij belicht
ten de hoopvolle ontwikkelingen alsmede de negatieve aspec
ten van de situatie.
Dominee klaagt over „zwarte" Beatrix
„Waarom wilt u in het zwart als boeteling voor de paus ver
schijnen? Waarom laat u zichzelf door de paus uw kleding
voorschrijven? Doe Christus toch die schande niet aan". Aldus
een passage uit een brief die ds. H. Hegger uit Velp aan konin
gin Beatrix heeft geschreven naar aanleiding van haar bezoek
aan de paus. Ds. Hegger noemt de dag van het bezoek bijzon
der zwart omdat de koningin in het zwart gekleed was. Hij
stelt dat het dragen van deze kleur een eis van de paus is die
hij stelt aan niet-katholieke gasten. Volgens de nuntiatuur in
Den Haag was er van een formele „eis" echter geen sprake.
Wel is het een kwestie van etiquette dat gasten van de paus.
ongeacht hun geloofsovertuiging zwart dragen.
Allen die wegkwijnen
aan een verdriet
verraden heten dat wil
ik niet.
H. Marsman
AARTSBISSCHOP
SIMONIS:
„Waren onze
voorouders dan
gek, dat ze het
huwelijk
aanprezen?"
Waarom komt nooit de vraag
aan de orde, waarom de ka
tholieke kerk ongehuwd sa
menwonen en homoseksuele
relaties afwijst. Zijn onze
voorouders dan zo gek ge
weest door zo te hechten aan
het huwelijk?
Deze vragen stelde aartsbis
schop dr. A.J. Simonis van
Utrecht vrijdagavond in Huis
ter Heide tijdens de vergade
ring van de Diocesane Pasto
rale Raad (DPR) van het
aartsbisdom Utrecht. Mgr. Si
monis reageerde hiermee op
de kritiek die in de vorige
vergadering van de DPR op
de ontwikkelingen in de R.-
K. Kerk was geuit. De aarts
bisschop was toen verhinderd
de vergadering bij te wonen.
Mgr. Simonis noemde het
„tragisch" dat een der
DPR-leden besloten heeft uit
onvrede met onder meer de
benoeming van mgr. Ter
Schure tot bisschop van Den
Bosch uit de DPR te stappen.
Hij zei zelf ook te lijden aan
de problemen in de kerk en
noemde het van groot belang
tot een goede samenwerking
te komen „ondanks grote
verschillen van mening". De
DPR ging niet in op het be
richt dat mgr. Simonis mevr.
Catharina Halkes heeft ver
boden de paus toe te spreken
tijdens diens bezoek aan Ne
derland. De DPR wil het ge
sprek van volgende week af
wachten tussen de aartsbis
schop en de Unie van Katho
lieke Vrouwenorganisaties.
VERKLARING BISSCHOPPENCONFERENTIE MOET RUIMTE SCHEPPEN
Bisschop H. Ernst van
Breda en bisschop R.Ph.
Bar van Rotterdam wil
len door een verklaring
van de r.k. bisschoppen
conferentie mogelijk ma
ken dat zij kunnen deel
nemen aan de manifesta
tie van het Platform Ini
tiatieven Pausbezoek
(PIP) op 8 mei in Den
Haag. In deze verklaring
zouden de bisschoppen
erkennen dat kritische
katholieken niet per se
deloyaal zijn en dat theo
logen als prof. dr. E.
Schillebeeckx en prof.dr.
C. Halkes geen afbreuk
doen aan de eenheid van
de kerk. De bisschoppen
zullen over de verkla
ring niet alleen met hun
collega's maar ook met
de organisatoren van de
manifestatie overleggen.
Dat is gebleken in een „open
hartig" informatief gesprek
tussen een afvaardiging van
de Stichting Pausbezoek Ne
derland, onder wie de bis
schoppen Ernst en Bar, en de
coördinatiecommissie van het
PIP, zaterdag in Utrecht. De
manifestatie van het PIP is
bedoeld als aanvulling op het
officiële programma van het
bezoek van paus Johannes
Paulus II aan Nederland.
Mgr. Bar
Meer dan 80 katholieke orga
nisaties hebben toegezegd
aan de manifestatie deel te
In het gesprek lieten mgr.
Ernst en mgr. Bar blijken dat
de bisschoppen hun aanwe
zigheid bij de manifestatie
zeer op prijs stellen. De ver
tegenwoordigers van het PIP
antwoordden daarop dat ie
dereen op 8 mei welkom is,
maar dat het karakter van de
bijeenkomst wordt bepaald
door de deelnemende organi
saties. Deze staan een open
kerk voor en willen zichzelf
als loyale katholieken erkend
zien, aldus de afgevaardigden
van het PIP. Zij wezen erop
dat „van bisschoppelijke
kant" in het verleden de sug
gestie is gewekt dat men het
oneens is met de manifesta
tie. Deze suggestie zou uit de
wereld moeten worden ge
holpen, voordat bisschoppen
bij de manifestatie aanwezig
kunnen zijn. Dat zou moeten
gebeuren met een verklaring,
waarmee de organisatoren
kunnen instemmen, aldus de
delegatieleden van het PIP.
Pijn wegpemen
Mgr. Ernst en mgr. Bar deel
den mee dat zij de bijeen
komst in Den Haag een be
langrijk gebeuren voor de
kerk vinden. Zij begrijpen
dat ze niet zomaar aanwezig
kunnen zijn en willen daar
om een poging doen „de pijn
die leeft, weg te nemen".
Aartsbisschop Simonis zei in
december het PIP een „onge
lukkige" zaak te vinden. Hij
meende dat de manifestatie
van het PIP tot „een zeer
verkeerd beeld van de Ne-
Mgr. Ernst
derlandse kerkprovincie in
de wereldpers" zou kunnen
leiden". Deze week werd be
kend dat de aartsbisschop
mevr. Halkes, hoogleraar fe
minisme en christendom aan
de Katholieke Universiteit te
Nijmegen, heeft verboden de
paus toe te spreken. Zij was
voorgedragen door de Unie
van Katholieke Vrouwenor
ganisaties. Mgr. Bar liet en
kele maanden geleden in een
dagbladinterview weten gro
te moeite te hebben met
theologen als prof. Schille
beeckx en de Braziliaanse be
vrijdingstheoloog Leonardo
Boif, omdat zij „aanleiding
hebben gegeven tot gróte
controverses in de kerk". Hij
verweet hen dat zij de een
heid van de kerk niet zoe
ken.
Steenkamp bepleit
verzoening katholieken
Senaatsvoorzitter Piet Steenkamp (CDA) heeft de verdeelde
katholieken in Nederland het afgelopen weekeinde opgeroe
pen nog voor de komst van de paus om de tafel te gaan zitten
om hun geschillen uit te praten. Steenkamp hoopt dat hier
mee een mislukking van het pausbezoek kan worden voorko
men. Hij verklaarde zelf bij paus Johannes Paulus te zullen
gaan pleiten voor meer emancipatie van de vrouwen binnen
de Rooms-Katholieke Kerk.
„Onze religieuze ge
meenschappen moeten
openstaan voor gelovi
gen, die teleurgesteld en
ontmoedigd zijn, maar
toch willen blijven zoe
ken naar wegen die per
spectief bieden". Dat
zeggen de hogere over
sten van de priester-reli
gieuzen in een verkla
ring, die tot titel heeft
gekregen „Zoeken naar
wegen die perspectief
bieden".
De algemene vergadering
van de Samenwerking Ne
derlandse Priester-Religieu
zen SNPR heeft besloten
het dagelijks bestuur vol
macht te geven hierover in
gesprek te gaan met diverse
geledingen in de Neder
landse kerkprovincie. De
oversten vinden dat van de
binnen de Kerk gegroeide
tegenstellingen, die tussen
de leiders van de Kerk en
grote groepen gelovigen het
meest in het oog springt.
„Blijkbaar bestaan er niet
alleen verschillende kerk
visies, maar ook verschil
lende wijzen van geloofsbe
leving", aldus de hogere
oversten. Zij beklemtonen,
dat het evangelie en het ei
gen geweten de laatste
maatstaf vormen voor een
christelijke levenswandel.
Die maatstaf mag ook bij
discussies over ae vraag,
wie tot de eucharistie mo
gen worden toegelaten, niet
uit het oog worden verlo
ren.
De leden van de SNPR-ver-
gadering achten het een op
dracht van de eerste,orde
voor allen die tot de Kerk
behoren, dat gelovigen met
elkaar in gesprek blijven.
Waar dat gesprek ontbreekt
neemt de polarisatie toe. Op
alle leden van religieuze ge
meenschappen doen zij
daarom een dringend be
roep, luisterbereidheid te
tonen naar verschillende of
zelfs tegengestelde inzich
ten, omdat alleen zo men
sen bij elkaar kunnen wor
den gehouden. Die religieu
zen moeten ook andere ge
lovigen bij elkaar brengen,
„opdat aan het heilloze pro
ces van polarisatie een halt
wordt toegeroepen", aldus
de verklaring.
(geproclameerd doo:
Verenigde Naties)
(Van onze correspondent in
Rome Cees Manders)
Voor de paus kan het In
ternationale Jaar van de
Jeugd al niet meer ka
pot. Hoe weinig dit soort
.internationale jaren"
door de
ook
nog om het lijf hebben,
het Vaticaan heeft al
thans het huidige inter
nationale jeugdjaar heel
serieus genomen. De jon
gerenontmoeting die de
paus het afgelopen
weekend in het kader
van dit jeugdjaar in
Rome had georganiseerd
is een „weergaloos" suc
ces geworden.
Zaterdag en zondag heeft de
paus niet 200.000 jongeren
om zich heen kunnen verza
melen, zoals de organisatie
had gemeld, maar 300.000. De
Vaticaanse statistiek is altijd
wat rooskleurig als het om
een schatting van de omvang
van de eigen kudde gaat.
Maar zelfs al doe je er 50.000
van die 300.000 af dan blijft
er nog een aantal over dat
groter is dan deze paus ooit
in Rome heeft kunnen mobi
liseren.
Het ziin „twee onvergetelijke
dagen geweest voor het Va
ticaan, en ook voor de jeugdi
ge deelnemers, afkomstig uit
70 landen en 5 continenten.
Het is boud te beweren (zoals
de Vaticaan-vriendeliike pers
deed) dat alle 300.000 jonge
ren zich nauwlettend aan het
programma van de „twee
daagse van gebed en bezin
ning" hebben gehouden.
Grote groepen hadden zich
met succes aan het strakke
regiem van hun (geestelijke)
begeleiders kunnen ontwor
stelen, en hadden Piazza di
Spagna. Piazza Navona, Villa
Het Pietersplein was tjokvol toen de paus daar gisteren de heilige mis opdroeg. In zijn preek riep Johannes
Paulus de jongeren op tot enthousiasme. INZET: Een palmtak in de hand, liep de paus voorop in de processie.
Borghese en meer van dit
soort „heidense" trekpleisters
van het Romeins toerisme
„bezet".
Happening
De grote bijeenkomst op het
plein voor de basiliek van
San Giovanni in Laterano,
zaterdagmiddag, was een gro
te happening, en meer een
feest dan een religieuse
plechtigheid. De paus liet
zich in het bekende pausmo
biel door de menigte rijden,
welk tafereel bekend is van
zijn reizen. Trouwens de hele
sfeer van die massabijeen
komsten tijdens de pausrei
zen was er ook nu weer. De
paus „maakte contact" met
de menigte. De menigte rea
geerde op zijn woorden en hij
reageerde op de reactie. „Jo
hannes Paulus II, de hele we
reld houdt van jou", riep bij
voorbeeld een Spaanse groep
De paus onderbrak zijn be
toog en zei: „Erg goed, goed
zo". De paus had er duidelijk
zin in, hetgeen te merken
was aan zijn voortreffelijke
humeur, aan zijn gebaren,
aan zijn voortdurend glim
lach. Dit overkomt hem
vooral als hij zich temidden
van jongeren weet.
Dit nam niet weg dat de paus
de jongeren ook bij die gele
genheid krachtig toesprak.
Hij riep de jongeren op, nee
hij beval hen, zich in te zet
ten voor de vrede. „Christus
onze vrede" luidde trouwens
het thema van deze jeugd-
bijeenkomst. „Jullie jongeren
zijt geroepen om deel te ne
men aan die grote onderne
ming waar de mensen niet
zonder kunnen en die tot
doel heeft het spook van de
oorlog weg te jagen en de
vrede op te bouwen". De jon
geren moeten volgens de
paus de „operatori di pace"
zijn, zij moeten dus ervoor
zorgen dat er vrede komt, die
vrede bewerkstelligen. „Jul
lie moeten een werkelijk
broederlijke samenleving tot
stand brengen".
De paus verklaarde dat de
vrede nu meer gewenst was
dan ooit te voren. „We willen
de drempel van het jaar 2000
niet overgaan, met kanonnen
en puinhopen in onze baga
ge". De paus groette de deel
nemers in 21 talen, waaron
der het Nederlands. „Een
hartelijke groet aan alle jon
geren uit Nederland", zei hij.
Processie
In de nacht van zaterdag en
zondag (die door de invoe
ring van de zomertijd een
uur langer duurde dan was
voorzien) is er door vele
groepen in de verschillende
Romeinse kerken gewaakt en
gebeden, tot aan de opkomst
van de zon, op Palmzondag.
De Palmprocessie en de heili
ge mis op het Pietersplein, op
deze Palmzondag, vormden
de hoogtepunten van de jon
gerenbijeenkomst. Het Pie
tersplein was tjokvol, en tien
duizenden deelnemers kon
den niet verder komen dan
de Via della Conciliazione, de
„toegangsweg" tot het Pie
tersplein.
In de preek tijdens de mis
behandelde de paus uitvoerig
het thema van de dag: de in
tocht van Jezus in Jeruzalem.
Bij die gelegenheid zwaaide
de menigte met palmtakken,
juichte men Jezus toe en
werd er geroepen: „Hij is
onze Messias". Volgens de
paus waren het voornamelijk
jongeren die hem toen zo
geestdriftig bejubelden. De
paus: „We willen dat de ju
belkreten van die jongeren
ook nu worden gehoord, ze
ker in dit jaar, dat door de
hele wereld is uitgeroepen tot
Jaar van de Jeugd".
Zorgen naast enthousiasme
Er is reden tot vreugde nu de Europese Gemeenschap na
jarenlange onderhandelingen dit weekeinde overeenstem
ming heeft bereikt over het lidmaatschap van Spanje en Por
tugal. De politieke wil om beide landen in de Gemeenschap
op te nemen was uiteindelijk toch sterker dan de kruide
niersmentaliteit, die het laatste jaar de onderhandelingen
met deze twee landen heeft beheerst.
Belangrijk is de beslissing in de eerste plaats voor
Spanje en Portugal zelf. Zij krijgen met het lidmaatschap
meer kans uit het eeuwenlange isolement te komen, dat hun
ontwikkeling zo negatief beïnvloed heeft.
Reden tot reserve is er overigens ook, want sinds de En
gelsen voor de eerste uitbreiding zorgden, maar vooral sedert
de komst van de Grieken, is het nemen van besluiten binnen
de Gemeenschap een steeds moeizamere opgave geworden.
In een tijd waarin sommige landen moesten inleveren om
andere een gerechtvaardigd aandeel te bezorgen, heeft het
elan van de oprichters plaats gemaakt voor behoudzucht en
belangenbehartiging op de korte termijn.
Het is niet meer dan realistisch te verwachten, dat de twee
nieuwkomers voor nieuwe vertraging in die besluitvorming
zullen zorgen. Bovendien zal het aanpassingsproces jaren
vergen. De kloof, vooral met Portugal, is zeer groot. In dat
land lijkt overigens wel de wil aanwezig die aanpassingspro
blemen serieus aan te pakken. Het mag bovendien een voor
deel heten, dat Spanje en Portugal geregeerd worden door
socialisten, wier geldingsdrang is ingetoomd door het besef,
dat al te wilde recepten een welvaart voor allen niet sneller
naderbij brengen.
De eg -instanties staan voor de taak de verschillen in wel
vaart binnen de Gemeenschap tussen de deelnemende lan
den te verkleinen en de eenheid te versterken. Gebeurt dat
niet, dan zal de Europese Gemeenschap als de potentieel
grootste economische macht ter wereld, een louter statistisch
gegeven blijven. Gezien die uiterst omvangrijke taak is het
onontkoombaar, dat het bestuur van de Europese Gemeen
schap wordt versterkt. Het ligt in de rede dat vooral de be
slissingsmacht van de Europese Commissie zal worden ver
groot. De vraag hoe dat moet gebeuren is overigens niet een
voudig te beantwoorden. Toch zal de EG een grotere cohesie
moeten opbrengen, anders is de toetreding van Spanje en
Portugal, die terecht met het nodige enthousiasme is begroet,
eerder een nagel aan haar doodskist.
Enkele buien:
DE BILT Het ziet ernaar
uit dat het weer langzamer
hand een lente-achtig karak
ter krijgt. Voor het zover is
passeert vanavond en van
nacht eerst nog een regenge-
bied en ook morgen overdag
worden met een westelijke
wind nog enkele buien aange
voerd. Daar tussendoor is ook
de zon af en toe te zien. Van
nacht daalt de temperatuur tot
ongeveer 8 graden, morgen
wordt het circa 14 graden.
Na morgen komt het weer
meer onder invloed van een
hogedrukgebied dat zich ver
plaatst van Spanje naar mid
den-Europa. De wind draait
naar zuidelijke richtingen, er
komt geleidelijk meer zon en
de temperatuur komt op eèn
niveau van ongeveer 16 gra
den. In het zuidoosten van net
land misschien nog iets hoger.
Hachee met rode
kool en
aardappelen
vlaflip
Voor twee personen hebt u
nodig: 200 g runderpoelet, 3
dl water, zout, foelie, tijm,
peperkorrels, laurierblad,
1 ui, 20 g margarine, 15 g
bloem, aroma, Worcester-
saus, peper, azijn.
500 g rode kool, zout, sui
ker, kruidnagel, kaneel, 1
zure appel, 10 g margarine,
azijn (aardappelmeel).
Vi tot 1 kg aardappelen.
2,5 dl yoghurt, 3 lepels jam,
2 lepels water, 2,5 dl gele
vla (2,5 dl melk, 12 g cus
tard, 15 g suiker), 1 lepel
marasquin of iets maras-
quinessence.
Breng het water aan de kook
met zout, foelie, tijm, peper
korrels en laurierblad en leg
er het poelet in. Trek heel
zacht koken) het vlees in
twee uren gaar. Zeef de
bouillon en doe de kruiden
weg. Snijd de ui in grove
snippers, bak die lichtbruin
in de margarine, voeg de
bouillon toe en laat het
mengsel tien minuten zacht
koken.
Rooster de bloem al roerende
in een droge koekepan licht
bruin, laat haar uitgespreid
op een bord afkoelen, meng
haar met weinig koud water
en bind er het ui-mengsel
mee. Voeg het vlees toe en
breng de hachee op smaak
met zout, aroma, worcester-
saus, peper en azijn.
Kodk de fijngesneden rode
kool gaar met weinig water,
zout, suiker, kruidnagel, ka
neel en schijfjes appel in vijf
tien twintig minuten. Voeg
vervolgens de margarine toe
en maak de kool op smaak af
met zout, suiker, de gebruik
te kruiden en azijn. Bind
desgewenst overblijvend
kooknat met weinig aardap
pelmeel.
Verdeel de yoghurt over
hoge glazen en leg er de met
warm water verdunde jam
op. Meng vla en marasquin
of marasquinessence en leg
het mengsel op de verdunde
jam. Garneer de vlaflips met
iets onverdunde jam.
JEANNE
W eerrapporten v
De Bilt regen
Deelen regen
Eelde regen
Eindhoven regen
Den Helder regen
Rotterdam regen
Twente regen
Vlissingen regen
Barcelona onbew.
Bordeaux l.bew.
Frankfort regen
morgen 00 uui
Max Min t
tamp temp i
rw.bew. 20° 13°
l.bew. 16° 1°
motregen 16° 9°
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Pausbezoek
In de loop der jaren is ons land
bezocht door souvereinen en
presidenten van tal van lan
den. Jegens geen van hen is
ooit een actie gevoerd, de spot
gedreven of beledigend opge
treden (b.v. met een denigre
rende „kostenberekening" van
het bezoek). Die misselijke,
tactloze wijze van optreden is
uitgerekend gereserveerd voor
het staatshoofd van het Vati
caan. Niet alleen met de on
waardige tv-vertoning van een
swingende „paus" en het on
beschofte, als „grap" bedoelde
liedje „Popie Jopie", maar ook
door volksgroepen die het be
ter denken te weten dan de
koningin, die paus wèl heeft
ontmoet. Het ergst van al is:
dat een aantal zich nog steeds
katholiek noemende Neder
landers volop meedoet aan
deze antipapistische hetze; dat
een rk-schoolklas, als de on
derwijzer iets wil gaan vertel
len over het a.s. pausbezoek,
en bloc bovengenoemd „liedje"
begint te zingen; dat een rk-
bisschop in zijn eigen residen
tie, hoofdstad van een eens bij
uitstek rk-provincie. politiebe
scherming nodig heeft; dat rk-
geestelijken, die in eerbied en
gehoorzaamheid jegens de
paus het voorbeeld zouden
moeten geven, openlijk ageren
tegen door hem genomen be
slissingen. Dat is voor katho
lieken beschamend. Daarvoor
behoeft men zich echt niet met
mgr. Gijsen of de heer Beuker
te vereenzelvigen, doch uit
sluitend met Rome. En dat
mag van eenieder die zich ka
tholiek noemt, zonder meer
worden verwacht.
A.w.M. Schaffer,
LEIDSCHENDAM