TAFEL CeidóeSowcif;; UÏÏ71 Joodse weerstand tegen pausbezoek is calvinistisch wijsvingertje [yi^ (slGI? f 1 Kerkelijke stimulans voor weigering defensiebelasting Mgr. Kloppenburg valt Leonardo Boff scherp aan deOEJbENE kerk wereld DE TIJD -3 ACHTERGROND CcidócSommit DONDERDAG 28 MAART 1985 P t Vaticaan wil nieuwe Franse katechismus Het Vaticaan heeft de Franse bisschoppen gevraagd een nieu we katechismus te schrijven. De Congregatie voor de Geloofs leer, die waakt over de zuiverheid van het r.k. geloof, heeft deze opdracht eind januari per brief verstrekt. Het verzoek valt min of meer samen met wijzigingen die de Congregatie heeft voorgesteld in „Pierres vivantes" (Levende stenen), een katechisatiebock voor kinderen, waaraan de Franse bisschop pen hun goedkeuring hadden gegeven. Kardinaal Ratzinger, hoofd van de congregatie, heeft de bisschoppen geschreven dat ze „een katechismus moeten samenstellen, die de volledige ge loofsleer weergeeft en die een onomstreden basis voor de kate- chese vormt". Tsjechische atoompacifist naar inrichting Het bestuur van de Katholieke Arbeidersjeugd van Oostenrijk heeft in een brief aan president Gustav Husak van Tsjechoslo- wakije geprotesteerd tegen het feit. dat de jonge katholiek Jan Pukalik onder dwang is opgenomen in een psychiatrische kli niek. Pukalik heeft het bestaan handtekeningen te verzamelen onder een protest tegen opstelling van Russische kernraketten in Tsjechoslowakije. De autoriteiten in de Moravische stad Blansko verklaarden hem „geestesziek" en stuurden hem naar de kliniek. „Wij zijn ten diepste geschokt door het feit, dat nu ook in Tsjechoslowakiie de psychiatrie wordt misbruikt in de strijd tegen andersdenkenden", aldus de brief. Twee geldstukken in een beurs maken meer lawaai dan honderd. Een groep van 26 theolo gen, pastores en kerkelij ke werkers zal overgaan tot het weigeren van een deel van de (defensie)be- lasting, zodra de regering besluit tot plaatsing van de 572 nieuwe kernra ketten. De leden van de groep hebben zich hier toe ten opzichte van el kaar verplicht, zo deelde hun woordvoerder, de hervormde predikant H.J. ter Bals uit Alphen aan den Rijn gisteren De bela6tingweigeraars ko men voort uit de groep van 70 personen die vorig jaar hun handtekening hebben gezet onder de verklaring van de Amsterdamse „theo logen tegen kernwapens". De andere ondertekenaars sym pathiseren met de feitelijke belastingweigering maar kunnen hieraan zelf niet meedoen. Bijvoorbeeld door dat hun werkgevers (waar onder de Nederlandse Her vormde Kerk) niet tot mede werking bereid zijn of door dat zij geld van de belasting terugkrijgen. Weer anderen „kunnen voor zichzelf deze verplichting niet waarma ken". Naast de aanvankelijke 70 kerkelijke ondertekenaars hebben zich inmiddels nog eens 70 collega's uit het hele land achter deze actie ge schaard. De groep wil enerzijds opi nievormend en actievoerend binnen de kerken bezig zijn en anderzijds bijdragen tot verdieping van theologische vragen terzake. Waar moge lijk zal ze deze actie, die wordt gevoerd in overleg met de Beweging Weigering Defensiebelasting (BWD), aan de orde stellen op de ambtelijke vergadering van de respectieve kerkgenoot schappen. Het ligt in de be doeling om in de vredesweek in Amsterdam een manifes tatie te houden over het the ma „bidden om vrede, beta len voor oorlog". IKV Inmiddels schuift ook het IKV op naar een standpunt ten gunste van belastingwei gering als pressiemiddel te gen de voortgaande atoombe wapening. In januari zag de IKV-leiding er nog van af de achterban op te roepen aan dergelijke acties mee te doen. In een conceptbrief die het IK V-bestuur heeft opgesteld voor de vergadering van de Campagneraad op 27 april wordt echter gevraagd begrip en waardering uit te spreken voor de actie „Betaal Niet Mee". Dit appèl wordt ver volgens wel weer afgezwakt doordat ook nu wordt uitge sproken dat het IKV niet zelf oproept tot deelneming aan deze actie van burgerlijke ongehoorzaamheid. Het be stuur waardeert het, aldus de conceptbrief, dat de actie de medeverantwoordelijkheid van elke Nederlander voor het defensiebeleid duidelijk maakt en niet tornt aan de verantwoordelijkheid van het parlement voor de be sluitvorming. De actie „Betaal Niet Mee" roept iedereen die zich verzet tegen de plaatsing van kruis raketten op Nederlands grondgebied, op (een veel voud van) 5,72 gulden in te houden op de belastingen of de energierekening. In de concept-brief schrijft het IK V-bestuur dat kerken door alle eeuwen heen het gebod tot gehoorzaamheid aan de overheid hebben ge relativeerd. Zij weten dat er zich situaties kunnen voor doen waarin het tot plicht wordt medewerking aan be paalde overheidsbeslissingen te weigeren, aldus het be stuur. Het beklemtoont dat het zich blijft richten op ver sterking en verbetering van de parlementaire democratie en dat het zich blijft keren tegen elke actie die erop ge richt is de uitvoering van wettig genomen besluiten de finitief te verhinderen. Het dagelijks bestuur van het IKV heeft verder besloten te gaan pleiten voor de instel ling van een „Oost-Europa fonds" ter stimulering van contacten met Oost-Europa. Het fonds zou moeten wor den betaald uit de algemene middelen, bij voorbeeld met een bedrag dat gelijk is aan één procent van de uitgaven voor defensie. De Braziliaanse bevrij dingstheoloog Leonardo Boff moet zijn door het Vaticaan bekritiseerde boek „Kerk charisma en macht" onmiddellijk uit de roulatie nemen. Deze eis, die ernstige verdeeldheid kan ver oorzaken binnen de Bra ziliaanse RK Kerk, werd gisteren gesteld door de invloedrijke conservatie ve theoloog Boaventura Kloppenburg, hulpbis schop van de Braziliaan se stad Salvador. Hij ver wierp daarmee de sug gestie van de leiding van de Braziliaanse bisschop penconferentie (CNBB) de affaire verder te laten rusten. Volgens mgr. Kloppenburg zou het boek van Boff in de tijd van de „Heilige Inquisi tie" op de index van verbo den boeken zijn verschenen en in het openbaar verbrand. Hij noemde „Kerk: charisma en macht" een „hoogst ge vaarlijk boek voor onvoorbe reide personen en pastorale werkers en seminaristen". Boff moet zijn inziens niet al leen dit omstreden boek uit de handel nemen, maar ook hetzelfde doen met meer van zijn werken, „die vanuit de zelfde principes zijn geschre ven". Mgr. Kloppenburg zei dat het Vaticaanse document „tussen de regels door" de stellingen van Boff omschrijft als „ket terij". Hij noemde het „ge vaarlijk en ondermijnend", dat Boff essentiële „rooms- -katholieke doctrines" ont kent zoals „de heiligheid van de Kerk en van de hiërar chie". Tijdens de algemene verga dering van de CNBB. van 10 tot 19 april, komt de bevrij dingstheologie aan de orde en de conservatieve minderheid wil van de gelegenheid ge bruik maken, maatregelen tegen het boek van Boff af te dwingen. Kardinaal Aloisio Lorschei- der heeft al laten weten zich hiertegen fel te zullen verzet ten. Volgens hem heeft het Vaticaan het boek of zijn au teur niet veroordeeld, „maar kan men slechts spreken van een waarschuwing". De uit spraak van het Vaticaan over het boek van Boff verzwakt zijn inziens „in het geheel niet de bevrijdingstheologie, die daarentegen juist daar door verder wordt uitge diept". Braziliaanse kerkleiders bezorgd om democratie In bijna alle rooms-katholieke kerken van Brazilië zijn de af gelopen dagen speciale ge bedsdiensten en missen ge houden voor het herstel van president Tancredo Neves, die dinsdag voor de derde keer in twaalf dagen is geo pereerd en wiens toestand nog steeds ernstig is. Op de foto biddende vrouwen in Rio de Janeiro. Neves is de archi tect van de nog prille demo cratie in het land. De alge meen secretaris van de Brazi liaanse bisschoppenconferen tie, mgr. Luciano Mendes, zei dat „een democratische op lossing" moet worden gevon den als mocht blijken, dat de 75-jarige Neves voor lange tijd blijft uitgeschakeld. Het democratiseringsproces, dat na zoveel jaren van beperkin gen en autoritair bestuur op gang komt, moet niet van personen maar van waarden afhangen, aldus mgr. Men des. Schijndiscussie in Kamera rlingi In de Tweede Kamer is gisteren en vandaag een cussie gevoerd. Het debat ging over een kabinetsvo^ratje werkloze „jongeren" tot 35 jaar gedurende een koftrech dan nu het geval is recht te geven op een uitkeringrkt, i de wet werkloosheidsvoorziening (wwv). Weliswajg val gisteravond al vast dat CDA eri VVD het kabinet va|n§ de stemming zouden steunen, maar dat kon slajj® kwestie van louter vertrouwen zijn. Aanleiding tot f zeif vormden de door de EG voorgeschreven wijzigingoor d wet, waardoor mannen en vrouwen gelijke uitkeri 10M ten krijgen. Om het daardoor ontstane financiële gar ten, gaan .jongeren" er nu in hun uitkeringsrechter^^ Het ging daarbij slechts om een schijndiscussie, t vooruitgelopen werd op de herziening van ons stelse I ciale zekerheid, die volgens een ambitieus plan van I net begin volgend jaar moet ingaan. De argument» discussie konden niet reëel worden gewogen, z| PvdA-kamerlid mevrouw Dales terecht opmerkte, <j (V totale uitkomst van die herziening immers nog st£mer bekend is. Het was daardoor in feite niet mogelijk dRA£ ren" onder de langdurig werklozen op goede grondoet der uitkeringsrechten te geven, omdat niemand v hun positie volgend jaar na de stelselherziening zal^riev i de OPNIEUW wreekt zich hierbij het euvel, dat de h^r 1 van ons stelsel voor sociale zekerheid al maar op ,|non wachten. Weliswaar is zo n herziening een diep in® °P en buitengewoon ingewikkelde zaak, maar het wor?an' pijnlijker, wanneer geregeld bezuinigende maatregeC den genomen, die op een niet te controleren manief totale herziening vooruitlopen. Terwijl het zicht op Y ontbreekt, wordt nu her en der gesneden in de sociÉ zieningen. Dat is zeker voor de oppositie niet eenvoii dat van haar immers niet verwacht kan worden dal blind vertrouwen opbrengt in de bedoelingen van I netsleden. Ook voor de regeringsfracties mag dezi echter geenszins een vanzelfsprekende zaak zijn. Het kabinet-Lubbers heeft de afgelopen dagen i wissel getrokken op het vertrouwen van het parlen de financiële gevolgen van de door de EG afgedwofe lijke behandeling van mannen en vrouwen in de wvf te koppelen aan een korting van de uitkeringen voo|j ren". Boter bij de vis, zo redeneert kennelijk staatss! De Graaf van sociale zaken Tegelijkertijd is het kablj ter niet bereid het vertrouwen op te brengen, dat hl ment, althans een meerderheid ervan, zelf ook wel c quenties zou honoreren van de gelijke behandeling t nen en vrouwen. Het kabinet heeft daarmee de i fracties in de Tweede Kamer bij de behandeling kwestie onder een politieke druk gezet, die eigenlil hoorlijk is. 1S (I Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 up dags tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.071-12224 krant wordt nog dezelfde avond nabezorgd. Gegrilleerde schelvis met peterseliebotersla en rösti yoghurtvla met rozijnen Nodig voor twee personen: 300 g gefileerde schelvis, zout, 35 g boter, 1 lepel ci troensap, peterselie, 2 par ten citroen: sla, 2 lepels azijn, zout, pe per, suiker, mosterd, 1 le pel olie, uitje, radijsjes; '/s kg aardappelen, ui, 1 ei, zout, peper, 3 lepels olie; 2 l/i dl gele vla (2 dl melk, 12 g custard. 15 g sui ker), 2 '/t dl yoghurt. 1 le pel rozijnen, jam. Spoel de vis af met koud wa ter, leg hem in een vergiet en strooi er weinig zout over. Roer de boter zacht, voeg al roerende druppelsgewijs het citroensap toe en vervolgens naar smaak fijngeknipte pe terselie en zout. Dep de vis droog met keukenpapier en strijk er aan één kant de helft van de peterselieboter over. Leg de vis met de inge vette kant boven in een vet tige ondiepe ovenschaal en zet die zeven minuten onder een hete grill. Keer de vis dan voorzichtig (filet valt makkelijk uit elkaar), best rijk de tweede kant met de rest van de f>eterselieboter en bak die ook onder de grill. Garneer de schotel met citroen. Neem afgekoelde, halfgaar gekookte aardappelen en rasp die grof. Meng de aard appelen met kleingesneden ui, losgeklopt ei, zout en pe per. Laat de olie warm wor den in de koekepan, druk er het aardappelmengsel gelijk matig in, sluit de pan en tem per de warmte sterk. Bak de rösti in twintig minuten bruin en gaar. Keer de aard appel koek met behulp van een deksel en bak de tweede kant vlot bruin. Was de rozijnen, zet ze net onder water op en laat ze tien minuten zacht koken. Laat de rozijnen uitlekken en afkoelen en meng ze met de vla en yoghurt. Garneer dit nagerechtje met kleurige jam. JEANNE De Tijd speculeert over de kansen van een nieuwe poli tieke partij links van het CDA, misschien met Hans de Boer als lijsttrekker. Voorzit ter Hout- en Bouwbond CNV, Dilo van Commenee: „We moeten een christelijke arbeiderspartij oprichten. Ge ïnspireerd op de bijbel, met goede kerels aan de top. Mannen van stavast, die er varing hebben in de politiek. Maar ik denk niet dat het goed is Jan Nico Scholten lijsttrekker te maken. Hij ligt niet goed bij de leden van het CNV". Voorts een interview met mr. R.Levisson, de man van de dialoog tussen christe nen en joden. „Heel die weerstand vanuit de Neder lands-joodse gemeenschap te gen het komende pausbezoek is niet joods, maar typisch Nederlands. De Nederlandse joden zijn, evenals Neder landse katholieken, net zo calvinistisch als de gerefor meerden. Als je de reactie van de joodse gemeenschap analyseert, dan blijkt het vermanende calvinistische wijsvingertje, de beruchte Nederlandse behoefte altijd voortrekker te willen zijn, een zeer grote rol te spelen". In een reportage over het vertrek van Bernard Haitink als dirigent van het Concert gebouworkest, oefent de di recteur van het Amsterdams Conservatorium Joop van Zon kritiek uit op het gebrek aan durf bij solisten en diri genten. „Beethoven zou zich dood schrikken als hij wist dat anno 1985 zijn symfo nieën honderdduizend keer per jaar worden uitgevoerd". Het blad heeft voorts een bij lage over toeristenland Italië. In Vrij Nederland aandacht voor de koehandel rond de Shellraffinaderij op Curacao. „De vestiging op de Antillen is het moederbedrijf geen dollar meer waard". Elders een interview met acteur Je roen Krabbé. „Toen het moest voor een film, ben ik Dilo van Commenee in De Tijd: ,,We moeten een christelijke arbeiders partij oprichten. Geïnspi reerd op de bijbel, met goede kerels aan de top". meteen gestopt met nagelbij ten. Voor een rol heb ik alles over. Vermageren vind ik moeilijk, maar als het moet voor een film, vliegen er zo 10 kilo af. Omdat ik dan vrij wel niks meer eet. Voor Wil lem van Oranje heb ik drie kwart jaar met een kale kop gelopen, omdat de pruiken dan beter passen. Was door lopend hartstikke verkou den". Een ander artikel con cludeert dat zure regen ook een bedreiging vormt voor het gezonde verstand. „Wat moeten we met zo'n beleren de, verwijtende campagne in de media? Minister Winsemi- us had van die ruim 2 mil- ioen gulden beter het Neder landse volk in leuke sport- kledij kunnen steken. Dan zouden we lekker de mara thon met hem kunnen lo pen". Ook een gesprek met voetballer Johan Neeskens. „Weten jullie dat de telefoon helemaal gek kan maken? heb verschillende keren op het punt gestaan om de draden uit de muur te trek ken. Toen bekend was dat ik naar Groningen zou gaan, heb ik bijgehouden hoe vaak dat ding is gegaan. In twee dagen over de honderd tele foontjes. Om de tien minuten ging dat kreng". In De Groene Amsterdam mer zeggen PvdA-Kamerle- den Hans Kombrink en Els- ke ter Veld: „We gaan niet in het wilde weg roepen: wij brengen de werkloosheid wel even met een paar honderd duizend naar beneden. We zijn de tijd van de mooie, te mooie verhalen, voorbij. We profiteren natuurlijk van het idee dat de PvdA het beter zal doen dan de club die nu regeert. Maar het uitgangs punt is niet: we gaan het alle maal anders doen. Het idee is meer: als we ons maar braaf gedragen, groeien we heel groot". Het dubbelartikel constateert, dat er weer be weging in het midden-Oosten zit en dat er deuren op kie ren staan. „Egypte is on danks het vredesverdrag met Israël weer heel geïntegreerd in het midden-Oosten. Daar aan ontleent president Moe barak zijn gezag en dat maakt zijn actieve inbreng in het vredesproces van zulk wezenlijk belang. Zowel voor Amerika als voor Israël is het moeilijk hem voortdurend met lege handen terug te zenden". Elders een reporta ge uit woelig Zuid-Afrika. „Het blanke gebied is totaal gemilitariseerd. Iedere twee kruispunten worden bewaakt door een. hippo, een soort hoge. smalle gepantserde stortbak waarin 8 man zit. Als ze zitten, zie je ze niet. Kruisende lanen bevatten drie hippo's". man. „Je moet niet verbaasd zijn als ik er binnenkort mee stop. Je vraagt het uiterste van je lichaam. Gezond is het niet, die training. Een derge lijke overbelasting gaat zich wreken". Voorts een inter view over zelfdoding bij scholieren met rector Tasma van het Dr. Nassaucollege in Assen. „Kinderen die tegen de rode streep aanzitten, kun je haast niet meer tegenhou den. Misschien lukt het één keer, maar de tweede of der de keer glipt het je toch door de vingers. Maar we kunnen wel leren de signalen van kinderen eerder te onder kennen". Ook een vraagge sprek met de actrice Jip Wijngaarden die voor de laatste keer Anne Frank heeft gespeeld. „Ik heb geen vertrouwen in een of andere politiek. Ik heb überhaupt geen vertrouwen in mensen, geen vertrouwen in leiders. Ik denk dat ieder mens alles voor zichzelf doet. Je doet haast nooit echt iets voor een ander". Elders zegt de onder wijsdeskundige Cil Wigmans: „Men neemt ten onrechte aan dat verschillen tussen leerlingen het gevolg zijn van verschillen in natuurlij ke begaafdheid. Die veron derstelling is onhoudbaar. De verschillen zijn voornamelijk maatschappelijk en cultureel bepaald. Er wordt ten on rechte aangenomen, dat het kind wel op eigen houtje de juiste richting weet te vin den". Hervormd Nederland praat met de Nederlandse sport vrouw van het jaar Ria Stal- Jeroen Krabbé In Vrij Ne derland: „Toen het moest voor een film, ben ik met een gestopt met nagelbij ten. Voor een rol heb ik alles over". Elsevier schrijft over 12.000 engelbewaarders rond de Ne derland-bezoekende paus of wel „De grootste beveili gingsoperatie, ooit in ons land uitgevoerd, kosten tien miljoen". Het gevolg: „De ge wone politiedienst in veel dorpen en steden, ook in ge bieden waar de paus niet komt, zal op een aanzienlijk lager pitje komen te staan. De situatie is hier en daar zo nijpend, dat burger-reservis ten zijn opgeroepen". Elders een gesprek met Ton Koop man die de komende maan den een reeks ongewone ver tolkingen verzorgt van Bach's Mattheus-Passion. „Van Parijs tot Naarden maakt men kennis met de kleinst mogelijke bezetting om de humane boodschap van het werk puur uit de geest van de muziek naar vo ren te laten komen". Voorts een artikel over de plaag van de slapeloosheid, waaraan anderhalf miljoen Nederlan ders lijden. Een tip: „Dompel stevige katoenen sokken in koud water, en wring ze uit. Trek de natte sokken aan over blote voeten en trek dan nog een paar dikke wollen eroverheen. Ga dan onmid dellijk naar bed". Een portret tenslotte van de Nederlandse ruimtevaarder in spé Wubbo Ockels. „Wetenschappelijk is de baan van astronaut niet zo zwaar, niet zo interessant, niet zo creatief. De creativi teit blijft beneden. Vergelij kenderwijs: de musici zitten boven, de componist blijft be neden". Wubbo Ockels: „Weten- schapplijk is de baan van astronaut niet zo zwaar, niet zo interessant, niet zo creatief. De creativiteit blijft beneden". De Haagse Post heeft twee weken voor zijn dood gespro ken met polemoloog prof. Röling. „Het gebruik van wa pens voor het veilig stellen van oliebelangen en andere economische belangen, ben ik steeds meer gaan zien als een gevaar dat misschien nog wel veel groter zal worden in de toekomst dan het gevaar van de kruisraket". Voorts klaagt de Amsterdamse wet houder Walter Etty zijn nood over het dirigisme van Den Haag. „De politiek zal kre diet moeten terugwinnen en dan gaat het in de eerste plaats om de basisvoorzienin gen, om de schone stoep. Het is een keihard gevecht om al leen daarvoor al te zorgen". Het omslagartikel gaat over de plastic droom van de kre dietkaarten. „Ze geven mij het gevoel dat ik ergens bij hoor. Het is een sekte. Ze prediken het goede leven en dat je moet genieten van mooie, dure dingen en lekker eten". Een gesprek tenslotte met de populaire Belgische televisiepresentator Bart Pee- ters. „Het absolute probleem is dat men in Nederland nooit stelling neemt voor jon geren. Ik bedoel: vader Abra ham zit ook in Toppop. Ik zie niet in wat dat met jongeren te maken heeft". Afnemend buiig •lem H/ je DE BILT De winlnge morgen naar het westéiet ter op de dag naar l*n westen. Door deze oijng ling wordt de aanvt J® koude lucht uit noc3 streken onderbroken. Morgen trekt eerst i. rug van hoge luchtdK^ west naar oost over met als gevolg dat de Ir verder wordt onderd(^en staat een matige wesi die boven land matig ugT- kust en boven het ijssef en toe krachtig. De tr tuur wordt nog niet v&.. dan 7 graden en ook daalt de temperatuur' om het vriespunt. p Na morgen moet het' worden en bereiken rT-t dagtemperaturen waaqs t normaal zijn voor dezagj het jaar, dat wil zegguit de 12 13 graden. 3 n Een oceaandepressie »n t komende dagen het je v ons bepalen. De wind>__ het zuiden waaien me volg de al eerder gTJT temperatuurstijging, moet er rekening mee gehouden, dat er nu gen valt. ha n wan morgan C V€ Weerrapporten Don Holder inia! rote nes Frank tort Geneve Helsinki Locarno Ibex Londen iwb Luxemburg zw t> ;K zw bew. 17* 1! Stockholm zw bew. Beiroet niet onh Tel-Avtv on bew Tunis regen «bew. 17* I r i -*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2