kijken welwillend naar Irak Gorbatsjov doet voorstel aan NAVO Spanje blijft hopen op EG e3enland Unieke broedldliker dreigt uit te sterven Iran dreigt met gifgas IA wist dat Romero °A^moord zou worden Amerikanen leven steeds langer Ontvoering Franse consul en twee leden ambassade rJ 1 GÖTEBORG 265.- ^SDTHOFRHERSl £ckk>e Soniant ZATERDAG 23 MAART 1985 PAGINA 5 Perk( cn Pinter len voor Turkse pers ideel n heef^ Het militaire opperbevel eperkiij] heeft de Turkse pers giste- riode Men een bijeenkomst te ver- 01 ïir kritiek werd geleverd op P°Pfe van de rechten van de ekelijk Turkije. Het ging om een ducereirentie die de Amerikaanse 'oorraa Arthur Miller en de Britse Dat hrold Pinter in Istanbul ga- jaar gladden in opdracht van de van e^nale schrijversorganisatie Ve Turkije een onderzoek inge- volg Vt situatie van Turkse in- °'nnAn. Op de persconferentie stabiel,» dat de mensenrechten in i in vij0g steeds worden geschon- tegen.|at marteling in Turkse ge- ten wijdverbreid is. SIDNEY Een kikkersoort uit Australië, die een unieke vorm van broeden heeft waarbij de kikker de eieren inslikt en de kleine kikkertjes na een onbekende draagtijd „uit spuugt", loopt gevaar uit te sterven. Dat gebeurt zonder dat biologen hebben kunnen ontdekken hoe het broêdproces precies verloopt. Deze unieke kikker (rheobatrachus) is het enige gewervelde dier dat haar larven in de maag uitbroed. Het dier is niet alleen interessant vanwege het unieke voort plantingsproces, maar ook omdat een hormoon, dat geprodu ceerd wordt tijdens de ontwikkeling van de kikkervisjes in de maag, de afscheiding van maagzuren blijkt te stoppen en voor een verandering in de maagwand zorgt. Het uitsterven van de broedkikker is volgens de milieubescherming in Queensland veroorzaakt door het kappen van grote stukken bos en het gebruik van pesticiden, alsmede door de vele cy clonen. In India wonen 28 miljoen mensen in sloppen NEW DELHI De sloppenwijken van India tellen in totaal 28 miljoen bewoners; dat is twee keer zoveel als het totaal aan tal inwoners van Nederland. Een kwart van hen woont in de grote steden Bombay (4,3 miljoen), Calcutta (3), New Delhi (1,8) en Madras (1,4). De regering probeert de levensomstandigheden van deze mensen enigszins te verbeteren door de aanleg van water en elketriciteit. De afgelopen vijf jaar zouden 194.000 van de 231.000 dorpen zijn voorzien van op zijn minst een waterbron. Volgens de jongste cijfers zijn overigens 2,3 miljoen Indiërs zelfs volle dig dakloos. Zwarte sneeuw OSLO De luchtvervui ling heeft de afgelopen winter in Noorwegen zul ke ernstige vormen aange nomen dat in het oosten van het land zwarte sneeuw is gevallen. In plaats van mooie witte vlokken zorgde de zure re gen voor een grauwachtige neerslag, die volgens de Noorse regering vooral wordt veroorzaakt door Groot-Brittanië. De Brit ten zijn niet bereid de uit stoot van zwavel te ver minderen met derig pro cent, zoals de Scandinavi sche landen onlangs heb ben voorgesteld. Getuigen ontkennen visie Israël op dood journalistenCBS JERUZALEM Vier getuigen ontkennen dat de Amerikaanse televisieploeg van CBS was omringd door leden van een Sji'itische militie, toen donderdag een Amerikaanse cameraman en geluidsman werden gedood door Israëli's. Israëlische officieren ter plaat se hebben gezegd dat de cameraploeg van CBS bij de „terroristen" stond. Ook de Israëlische premier Peres was die mening toegedaan in een vraaggesprek giste ren met CBS. „Naar het schijnt stonden de camera- lieden temidden van een groep gewapende mannen die schoten wisselde met de militairen", aldus Peres. Bij nieuwe overvallen op dorpen door Israëlische troepen werden gisteren in Zuid-Libanon drie men sen doodgeschoten, onder wie een meisje van veer tien. HINGTON De <e gevechten van de open dagen tussen i en Irak worden de regering Reagan toenemende veront- |nks het neutrale punt dat de VS zeg- lin te nemen in het vier en een half bude conflict, lijken zich steeds grotere te maken om de imentalistische chap van ayatollah jieiny. tegen bekijkt Was- president Saddam rin, de sterke man van bijna met een welwil- blik. Hoessei leidde de kche boycot tegen wedeie na de Camp-Davi- lorden en zijn zucht psychologische domi- i wordt door zijn eigen bruik{?et wantrouwen beke- oor wfDe Amerikaanse vlag, ?rs m<* voor k°rt nog in Bag- üindeiertJranc* werd, wappert knem;^et eerst in zeventien zo zVeer over rivier de èze ve De Amerikaanse Ex- omenten Imp°rtbank en de ïn bri/^aanse oliemaatschap- de dri.6even financiële hulp ;alisere oliepijnlijn-projecten alsofrSdad. binnemeri^aanse neutraliteit noeg Golfoorlog is in feite wo®ien flinterdunne kwali- n 0f^as*dn8ton maakt zich rlagirf1 over nieuwe ople- ■piJLjln de gevechten. Niet al- riouif^nwege het verlies aan gezFnlevens en het 8evaar de scheepvaart dat het zijn pet met zich mee brengt, allesf ook omdat Irak on- „De S een „overweldigende ranuitpire overmacht" zich ir hets in de defensieve hoek nu afdrukken. Hoewel Irak Sn da' modern, door Oost én og gr geleverd militair mate- beschikt en de olierijke binnltaten het land een fi- 1 teviële reddingslijn hebben it de (worpen, lijkt Irak nog DEN HAAG Iran meld de gisteren nieuwe aanval len met gifgas door Irak en dreigde deze met soort gelijke middelen te beant woorden. Dat gebeurde op het moment dat tientallen Iraanse soldaten in West- Eurolpa aankwamen na vorige week het slachtof fer te zijn geworden van Iraakse aanvallen met chemische wapens. De Iraanse ambassadeur in Oostenrijk, Mohammad Kiriarishi, maakte bekend dat acht van hen in We nen worden verpleegd voor ernstige brandwon den en longaandoeningen. Sommigen zijn" blootge steld geweest aan mosterd gas. De overige 25 Iraniërs worden behandeld in De West-Duitsland, België en Groot-Brittannië. Ook Ne derland is bereid om vier of vijf Iraanse slachtoffers op te nemen, maar het is nog niet bekend wanneer zij zullen arriveren, aldus een woordvoerder van de ambassade in Den Haag. altijd niet in staat zichzelf te verdedigen. Verbazing Dit moet wel de verbazing van Washington wekken, ge zien het rotsvaste Ameri kaanse vertrouwen dat mili taire macht het antwoord op alle problemen is. Terwijl Iran er in geslaagd is een bruggehoofd te slaan op de strategisch belangrijke, ver bindingsroute van Basra naar Bagdad, hebben de Iraakse troepen nog maar weinig te genacties ondernomen. De wens om mensenlevens en militair materiaal te sparen, Westduitse artsen be kommeren zich om één van de Ira- heeft de Iraakse troepen tot een papieren tijger in de klauwen van de Iraanse mas sale aanvallen gemaakt. De recente Iraanse overwin ningen zijn des te opmerke lijker, omdat er volgens Amerikaanse militaire des kundigen nog maar weinig over is van de sterke Iraanse luchtmacht uit de periode van voor de ayatollah. Het aantal F-4 gevechtsvliegtui gen is sinds de oorlog met Irak van 90 tot 25 teruggelo pen, het aantal F-5s van 166 naar 30. Van de trots van de Iraanse luchtmacht, de 77 F- 14 vliegtuigen, zijn er mis schien nog maar vijf of tien over. Het lijkt dan ook zeer onwaarschijnlijk dat Iran, hoewel het land succes boekt op het vaste land, nog in staat zal zijn de scheepvaart routes of de olieraffinaderij en van de Golf vanuit de lucht te bedreigen. Daartegenover staat dat Irak over een veel grotere lucht macht beschikt dan het land lijkt te willen of kunnen ge bruiken. Geschat wordt dat Irak de beschikking heeft over 500 gevechtsklare vlieg tuigen en 320 helicopters. Bo vendien heeft Frankrijk viif Super-Etendards aan Irak geleverd, die uitgerust zijn met Exocet-raketten. Bagdad is dus in staat grote verwoes ting aan te richten, wanneer Saddam Hoessein zou beslui ten zijn luchtmacht los te la ten op de Golf en Iran. Dat dit niet gebeurt, heeft vol gens sommige Amerikaanse deskundigen te maken met Saddam Hoesseins vrees dat niet alle afdelingen van zijn luchtmacht even loyaal zijn. Vrienden Zoals de laatste Iraanse of fensieven op land echter hebben aangetoond, laten de troepen van de ayatollah zich niet intimideren door beter uitgeruste Iraakse troepen en de luchtmacht, noch door de steun van Oost en West aan Irak. Ook een „vogelvrije" staat als Iran heeft vrienden. Volgens Washington ligt Iran aan het einde van een toe voerlijn, die ook landen als Noord-Korea, Libië en Syrië van militair materiaal voor ziet. Maar hoewel Iran mis schien bevoorraad wordt door vrienden van het Kremlin, is het materiaal dat zij ontvangen bij lange na niet zo modern als dat wat Irak krijgt. Een uitbreiding van het Iraanse rijk lijkt niet in het belang van Moskou te zijn en bovendien hebben de Russen hun handen vol aan de islamitische guerrillas in Afghanistan. Uit opmerkin gen van Gorbatsjov na de be grafenis van Tsjernenko blijkt hoezeer het Kremlin zich zorgen maakt over het conflict in Afganistan, dat mankracht en geld opslokt. Iran heeft een krachtig en efficiënt leger van de grond weten te krijgen, dat in staat is gebleken vrij ingewikkelde militaire operaties onder zeer lastige terrein-omstandighe den uit te voeren. Geschat wordt dat Iran ongeveer een half miljoen soldaten heeft en Irak ongeveer 400.000. Washington vermoedt echter dat Bagdad geen massale slachtpartij wil riskeren en dat hierdoor de kansen van Iran, dat de reputatie heeft de strijdkrachten massaal in de strijd te gooien, gestegen zijn. Bedreiging Gevreesd wordt dat Iran zijn positie op het land zal veste- vigen en verder op zal kun nen trekken naar Bagdad tot het moment dat de Iraan se troepen een serieuze be dreiging voor het district zouden gaan vormen en Irak wel uit haar defensieve hoek zou moeten komen. Er zit misschien één gunstig kant aan de Golf-impasse: de supermachten hebben een grote mate van terughou dendheid aan de dag gelegd. De VS hebben Moskou dui delijk laten weten dat zijn enige rol in het Golfconflict het openhouden van de scheepvaartroute is en dat de VS geen territoriale ambities in het gebied hebben. Op hun beurt hebben de Russen laten merken weinig zin te hebben zich in het conflict te men gen. Mocht Iran echter tegen alle verwachtingen in nog een echte overwinning boe ken, dan valt nog maar te be zien hoe het conflict zich verder uit zou kunnen brei den. ALEX BRUMMER Copyright The Guardian echte, gen ;n di< bben Ji< ïkape] lan o< een jNGTON De Amerikaanse inlichtingendienst CIA ie keeds vooraf op de hoogte geweest van moorden die de te bjcaders in El Salvador hebben gepleegd. Dat heeft het lig hoofd van de veiligheidsdienst van dit Middenameri- land, kolonel Roberto Santivanez, gisteren gezegd in l RIJgton. elde dat er directe banden bestonden tussen de doodses- En de hoogste militairen in El Salvador, die meehielpen Iipmaken van lijsten met te kiezen slachtofers. Santivanez uitgesloten dat de CIA niet wist wie betrokken waren loorden op aartsbischop Oscar Romero, vier Amerikaan- ieuzen en twee Amerikaanse vakbondsfunctionarissen, rd op Romero is volgens Santivanez gepleegd door een die grader waartoe enkele Nicaraguanen behoorden. Voor en w!^' kregen ze 400.000 gulden van enkele rijke Salvado- isten >allingen die in Miami wonen. De kolonel geeft de recht- Dgen 'a'r D'Aubuisson de meeste schuld van de moorden. rinds)5500 verloor vorig jaar de presidentsverkiezingen van ?rerei_ onmi ons o! g^nt ontvangen? Bel tussen 18.00 en 20.0 elegeUUr f fin ,1W krant wm beetjf EG-li fu blp MOSKOU De Russische partijleider Gorbatsjov heeft gisteren gezegd dat het de be sprekingen in Genève ten goe de zou komen als de NAVO een einde maakt aan de plaat sing van Pershing 2 kruisra ketten. Hij zei dat de Sovjet- Unie in ruil daarvoor getrof fen „tegenmaatregelen" zou kunnen staken. Gorbatsjov doelde daarmee op de statione ring van nieuwe taktische kernwapens in de DDR en Tsjecho-Slowakije en de uit breiding van het aantal kern onderzeeërs voor de Ameri kaanse kust. Het was de eerste keer dat Gorbatsjov uitgebreid commentaar leverde op het Amerikaans-Russische wape- noverleg. „Wij zijn er vierkant tegen, dat het overleg in Genève een soort dekmantel wordt voor de verdere escalatie van de wa penwedloop", aldus Gorbats jov. „Daarom stelt de Sovjet- Unie een bevriezing voor van de kernwapenarsenalen van beide partijen". Daaruit blijkt dat Gorbatsjov niet van plan is een einde te maken aan de plaatsing van SS-20 raketten voor de middellange afstand. Die plaatsiung heeft de NAVO op zijn beurt weer een bedrei ging voor de veiligheid in Eu ropa genoemd en aangevoerd als reden voor de plaatsing van Pershings. Een Westerse diplomaat noemde het een interessante ontwikkeling dat Gorbatsjov in zijn voorstel niet repte over het Amerikaanse Starwars- plan. Dat zou erop kunnen wijzen, dat de rakettenkwestie het werkelijke struikelblok voor het overleg kan zijn. De onderhandelingen in Genève beginnen volgende week dins dag en eindigen op 23 april. Daarna, op 15 mei in Wenen, bepraten ae ministers van bui tenlandse zaken van beide grootmachten, Schultz (Vst) en Gromyko (Sov), over de moge lijkheden voor een top-ont- moeting tussen Reagan en Gorbatsjov. Sterrenstelsel ontdekt van tien miljard jaar PITTSBURG De Ameri kaanse professor in de natuur kunde dr. Cyril Hazard heeft de ontdekking gemeld van de verst van de aarde verwijder de quasar die ooit met een op tische telescoop is waargeno men. Volgens Hazard is deze quasar meer dan tien miljard jaar oud en dat is ongeveer driekwart van de leeftijd van het universium zelf. Een qua sar is een extragalaktisch ster renstelsel, wat wil zeggen dat het zich buiten ons eigen ster renstelsel bevindt. Hazard (56) was in 1963 betrokken bij de ontdekking van quasars, wat letterlijk betekent: bron voor radiogolven in het heelal. Ha zard verklaarde dat de nieuwe vondst geleerden kan helpen die onderzoek doen naar de geboorte van het universum. Volgens zijn berekeningen zonden de quasars meer aan tien miljard jaar geleden licht uit. Een quasar heeft ongeveer de grootte van een zonnestel sel en is oneindig veel krachti ger dan sterren als de zon. De lichtstralen stellen die van 100 miljard gewone sterren in de schaduw. Daardoor zijn ze ook op grote afstanden waarneem baar. JE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH i de|u nó9 prêêtjes óók!!" knarsetandde ka- inst praeclnae9hel' die zic^ n09 nooit z0 hacJ >rdereled'9en- »'k zal Jou es even wat verte'- j heisas! ,n alle 9ro,e z®ehavens sidderen rtem^ horen van mijn naam en verbleken ze henz'en van mijn spieren! Toevallig is die iaar Be-olifant Draednaeghel een der beste zwaksers van de héle handelsvloot. En daar- die dikke schellevis Draednaeghel jou >1 lesje geven, zwartjas! Ik heb niet voor ig dure guldens voor je betaald!" De trok zijn jas uit, stroopte zijn mouwen afe )etle zich 'n positie. Een héél ouderwetse overigens, waaruit smidje Verholen >utte. „Nou, kom es op, vetzak!" trel- lij. „Ik lóch om zo'n bokser van honderd ftjgr „Dat lachen zal je gauw vergaan, f' gromde de kapitein en meteen deed cijfe hij een woedende uitval. Hij gaf een klap, die een os had kunnen vellen, maar de smid dook er pijlsnel onderdoor en grinnikte: „Wel es van karajudokempo gehoord, kappie?" Kapitein Draednaeghel was echter niet In staat deze vraag te beantwoorden, want zijn hevige slag had de wrakke wand van een hut getroffen met het onverwachte gevolg, dat er nu enkele ver splinterde planken door de lucht vlogen „Au! Me vuist!!" jammerde de kapitein en dat was voorlopig het laatste wat hij zei. Smidje Verholen diende hem namelijk een bekwame ltsu Fukai op de carotiszenuw toe. De slachtof fers van zo'n ltsu Fukai kunnen gewoonlijk twee dagen lang geen mond meer opendoen. Eén ding is nu in ieder geval wel duidelijk: smidje Verholen gaat niet naar de Oost BRUSSEL Het Europese parlement heeft de EG-landen gemaand volgende week nu toch echt tot een akkoord over de toetreding van Spanje en Portugal te komen. Dan kan de datum van 1 januari 1986, waarop het lidmaatschap van die landen een feit zou moeten zijn, wordt gehaald. De rap- Eorteur voor de toetredings- westie, de Westduitser Klaus Hansch, verklaarde gisteren dat het Parlement anders in tijdnood komt. Voor uitbrei ding van de EG is namelijk een tijdrovende procedure in het Europese Parlement ver eist Ondanks de onverwachte cri sis in de onderhandelingen blijft de Spaanse premier Feli pe Gonzalez goede hoop be nouden op een snel en positief resultaat. Gonzalez zei dat gis teravond nadat hij een telefo nisch gesprek had gevoerd met de Franse president Mit terrand. In de Spaanse pers is Frankrijk gisteren eensgezind aangewezen als schuldige voor het mislukken van de mara thonzitting van de Europese ministers van buitenlandse za ken. Volgens de Westduitse minis ter van buitenlandse zaken Genscher is de EG „voorbij het punt waarop terugkeer niet meer mogelijk is. Er kan geen twijfel meer over bestaan aat Spanje en Portugal lid van de Europese Gemeenschap worden". WASHINGTON De gemid delde leeftijd van de .Ameri kaanse bevolking is in 1983 ge stegen tot 74,7 iaar. Dat is het hoogste gemiddelde uit de ge schiedenis van de VS. Blanken leven in Amerika gemiddeld langer dan zwarten: 75,2 tegen 69.6 jaar. Dat verschil wordt volgens het jaaroverzicht vcan het ministerie van volksge zondheid steeds kleiner. Sinds 1970 is de gemiddelde leeftijd van zwarten met 5,5 iaar ge stegen en die van blanken met 3,5 jaar. Het aantal zwarte ba by's dat in het eerste levens jaar sterft, is twee keer zoveeF- als het aantal blanke baby's. De kindersterfte (10.9 op elke 1000 geboren kinderen) ligt in de VS aanzienlijk hoger dan in andere geïndustrialiseerde landen. In Zweden is dat cijfer-' bijvoorbeeld 5,4. Nog enkele' andere gegevens uit het jaaro- vericht: het aantal hartaanval len in de VS is tussen 1970 en 1983 gedaald met 26 procent. Auto-ongelukken staan boven aan de lijst van doodsoorzaken bij jongeren tussen 15 en 24 jaar. De belangrijkste doods oorzaak bij zwarte jongens is zelfdoding. Leider Solidariteit beëindigt hongerstaking WARSCHAU De Solidari- teitsleider Bogdan Lis heeft zijn hongerstaking beëindigd. Lis, die behoorde tot de onder grondse leiding van Solidari teit, was in het huis van bewa ring in Gdansk in hongersta king gegaan uit protest tegen het feit dat hij gevangen werd gehouden zonder dat hij ver oordeeld is of in staat van be schuldiging is gesteld. Hij heeft acht dagen niet gegeten. Naar zijn advocaat meedeelde hield Lis op met zijn honger staking om „zijn dossier te be studeren", dat de juridische autoriteiten hem hadden doen toekomen. BEIRUT De organisatie „Is lamitische Jihad" (Heilige oor log) heeft zich gisteren verant woordelijk gesteld voor de ontvoering van de plaatsver- vangend-consul van Frankrijk in Beirut, Marcel Fontaine. Ie mand van het tot dusverre on bekende „commando Beirut" zei tegenover een buitenlands persbureau dat Fontaine was ontvoerd, „omdat hij een agent was van het Franse imperialis me". De organisatie, die ijvert voor het vertrek van buiten landers uit Beirut, heeft zich afgelopen zondag verantwoor delijk gesteld voor de ontvoe ring van twee Britten en een Amerikaanse journalist Op de Franse amabssade vreest men dat nog twee medewerkers zijn ontvoerd. De chef-protocol Marcel Carton en zijn dochter verschenen niet op de ambas- sade, maar waren wel 's och tend van huis vertrokken. (ADVERTENTIE) Reis met uw krant naar Zweden: 3-daagse bus/bootreis Vertrek zondag 14 april a.s. Een gevarieerde bus/bootreis, waarin begrepen rondritten door de mooie stad Göteborg en het prachtige Zweedse landschap, Is de aanbieding van onze 3-daagse reis naar Zweden. Het reispro gramma ziet er in het kort ais volgt uit: 1e dag - Vertrek per luxe touringcar richting Ne derlands-Duitse grens. Na een kottiestop wordt de reis vervolgd naar het lunch-adres. Daarna via Bremen richting Hamburg naar Kiet voor inscheping aan boord van èèn van de prach tige schepen van Stena-Line Diner aan boord, overtocht in comfortabele 1. 2. 3 of 4-persoons standaard hutten. Aan boord zijn gezellige bars. casino's en winkels. 2e dag - Na ontscheping rondrit door Göteborg. waarbij gelegenheid om voor eigen rekening Ie lunchen. Na de middag een schitterende tocht naar het fraaie eilandie TJörn met o a. bezoek aan de schilderachtige vissersplaatsjes Rönnang en i Skarbamn. In de vroege avond inscheping vc^r de terugreis naar Kiel. 3e dag - Na ontscheping via Hamburg en Bremen 8 terug naar Nederland Op Hollandse bodem wordt de reis met een uitge- breid afscheidsdiner besloten De prijs voor deze interessante reis x OCC iï bedraagt slechts J per persoon op basis van een standaard hut en haifpension in de reissom zijn begrepen alle tounngcarvervoer Jl volgens het programma - bootreis Kiel-Goteborg 8 Incl. 2x diner en 2x ontbot - uitgebreide stads- en westkusttour o.l v een Nederlands sprekende gids Jï - afscheidsdiner in Nederland. Toeslag voor hut ,ïi met douche 90.- per persoon Toeslag voor een 1-persoonshut eveneens 90.- Niet inbegrepen de -Jl kosten van de lunches Gecombineerde reisverze- kering 7.50 per persoon 5 - poliskoslen An- Y> nuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6 - poliskosfen ,an 9 POSTBUS I60S0 rPt! «JÏÏJwJftó; "00 A A DEN HAAG ij h*t spui) TEL 070.190882 0f\/w™

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 5