De harmoniekapel van PvdA en YVD speelt (nog) ondergronds Financiële feiten ondergraven bezuinigingspleidooi tè Consumentenbond overweegt vervolging „Jan de Jong" Politiek Partij Parlement BINNENLAND QeidóaQowuvnt ZATERDAG 23 MAART 1985 PAC EN Nog geen akkoord over cao bij Akzo ARNHEM De vakbonden en de di rectie van Akzo-Nederland zijn er gis teren nog niet in geslaagd om over eenstemming te tereiken over een nieuwe cao. Op sommige punten is in middels wel overeenstemming be reikt De onderhandelingen bij AKZO zullen op 4 april worden voortgezet. Akzo denkt dat het zin heeft om ver der te onderhandelen omdat het con cern meent openingen te hebben ge boden op de belangrijkste punten van de bonden: de arbeidstijdverkorting, koopkracht handhaven en garantie van het volledige ziektegeld. Onder de Akzo-CAO, de grootste CAO in de chemische industrie, vallen 22.000 werknemers. Heertje voorzitter-af na ruzie vakgroep AMSTERDAM Het bestuur van de faculteit der rechtsgeleerdheid aan de Universiteit van Amsterdam heeft prof. dr. A. Heertje tijdelijk ontheven van zijn functie als voorzitter van de vakgroep economie van die faculteit. Een speciale commissie begint volgen de week met een onderzoek naar de „grondig verstoorde persoonlijke ver houdingen" in de vakgroep, zo heeft prof. dr. J.W. Zwemmer, voorzitter van het bestuur van de juridsche fa culteit en tevens dekaan, gisteren meegedeeld. Er is volgens Zwemmer een serie van conflicten geweest tus sen de medewerkers van de vakgroep economie „waar Heertje niet buiten staat". Sigarenfabriek Hofnar failliet VALKENSWAARD De rechtbank in Den Bosch heeft si garenfabriek Hofnar in Valkenswaard gisteren failliet ver klaard. De ongeveer 95 personeelsleden worden ontslagen. Wat er met de vestiging in Ierland, waar ruim 100 mensen werken, gaat gebeuren, staat nog niet vast. Dat heeft mr. A. Deterink, die geruime tijd is opgetreden als bewindvoerder, meegedeeld. Pogingen van mr. Deterink om Hofnar te verkopen aan si garenfabriek Willem II, waardoor een belangrijk deel van de werkgelegenheid behouden zou kunnen blijven, zijn mis lukt. Aanvankelijk was Willem II bereid te garanderen dat 58 arbeidsplaatsen behouden zouden blijven. Donderdag liet Willem II aan Deterink weten die garantie niet langer te willen geven omdat Hofnar in de eerste twee maanden van dit jaar opnieuw forse verliezen heeft geleden. Het bedrijf zat al geruime tijd in de rode cijfers. Voor mr. Deterink was dat reden om de onderhandelingen met Willem II af te bre ken. DEN HAAG De Consumentenbond overweegt gerechtelijke actie te ondernemen tegen de inmiddels failliet verklaarde witgoedgigant „Jan de Jong". Dit bedrijf zou artikelen hebben geleverd in strijd met de consumenten voorwaarden. ,Jan de Jong" had filialen in Alphen aan den Rijn, Den Haag, Delft, Voorburg, Gouda, Zoetermeer, Rotter dam, Gorinchem, Amsterdam en Waalwijk. Het faillissement van „Jan de Jong", winkelier in wasmachines, koel kasten en andere elektrische huishoudelijke apparatuur werd woens dag uitgesproken. De winkels gingen al aan het eind van vorige week dicht. De Consumentenbond heeft klachten ontvangen van mensen die vorige week nog een aanbetaling verricht hebben en die de vol gende dag tot de ontdekking kwamen dat de winkel gesloten was. Volgens de woordvoerder van de consumentenorganisatie moet het personeel toch geweten hebben dat de zaken slecht gingen. Toch heb ben ze dat geld aangenomen, aldus de bond. Tot nu toe heeft de Con sumentenbond ongeveer 25 telefonische klachten ontvangen. Kaasfabrikanten beperkt en vrijwillig produktie |en y DEN HAAG Het merendeel Nederlandse kaasfabrikanten heef^h stemd met een vrijwillige beperkij,] heef de kaasproduktie in de periode Ljen e, maart tot en met 18 mei. Om de krii den niet verder te laten oplopen je Var naar worden gestreefd wekelijk Turki meer dan 9.400 ton te producerende maand geleden bedroeg de voorraa Arthi in ons land bijna 76.000 ton. Dat ferold duizend ton meer dan een jaar gladde toen er eveneens sprake was van e^naje willige produktiebeperking. De furkij van de voorraden is een gevolg vr je s stijging van de produktie. De binn%n c se kaasafzet is de laatste tijd stabiel,» dat port is de eerste tien weken in v^0g st king met vorig jaar licht gestegen. |at mJ DEN HAAG Als in de VVD en de PvdA alleen commissies het voor het zeggen zouden hebben, dan is één ding deze week duidelijk geworden: na de komende verkiezingen zou de form-tie van een VVD-PvdA kabinet bijna een fluitje van een cent zijn, althans op sociaal- economisch gebied. Is de wens de vader van de ge dachte? Misschien. Vooralsnog lijken de beide partijen, vooral op fractieniveau, de deuren stijf gesloten te houden. Welis waar maakte PvdA-voorzitter Max van de Berg onlangs uit nodigende opmerkingen in de richting van de VVD, maar mocht er al sprake zijn van een ontluikende liefde, dan is daar altijd nog VVD-fractielei- der Ed Nijpels die keer op keer duidelijk maakt geen be hoefte te hebben om in te gaan op toenaderingspogingen van socialistische zijde Onlangs verklaarde hij nog in een in terview dat kiezers juist op de VVD stemmen omdat ze er ze ker van willen zijn dat de PvdA niet in de regering komt. Studiecommissies en in formele bijeenkomsten van VVD'ers en PvdA'ers (in het deftige Haagse Hotel Des In- des) zullen daar vooralsnog geen verandering in kunnen brengen. Deze week kwam aan het licht dat er desondanks binnen de beide partijen op een aantal hoofdlijnen toch gelijkluidend gedacht wordt, méér dan me nigeen ooit had vermoed. Een VVD-commissie, in 1983 in het leven geroepen door het partij bestuur, presenteerde een nota („Er is meer dan voorheen in de wereld te doen") waarin aanbevelingen worden gedaan voor de regeringsperiode van 1986 tot 1990. Het zijn advie zen waarbij rechtgeaarde VVD'ers, en vooral de VVD- kamerleden, de koude rillin gen over de rug moeten voelen lopen. Elke lezer van de aan bevelingen, opmerkingen en conclusies moet toch minstens even de indruk hebben gekre gen een ontwerp-verkiezings- program van de PvdA voor ogen te hebben gehad. Prominent De VVD-commissie, bestaande uit een vijftal prominente le den onder voorzitterschap van mr H. Polak, kantonrechter te Rotterdam, toont zich een warm voorstander van invoe ring van een 36-urige werk week in 1987. Een opmerkelijk VVD-geluid, te meer omdat ook mr. F. Otten, lid van de Raad van Bestuur van Philips, één van de samenstellers van (ADVERTENTIE) Een bijzondere PAASREIS-aanbieding van Uw krant: 10 dagen COSTA BRAVA - LLORET DE MAR vertrek maandag 1 april a.s. volpension 395.- Uoret de Mar is de meest geliefde badplaats aan de Costa Brava. Alhoewel de maand april nog geen echt strandweer biedt is het er door het prettige voorjaarsklimaat toch reeds bijzonder aangenaam vertoeven Voor wie zonder de drukte en de hitte van het zomerseizoen met de Pasen naar Spanje kan heeft Uw krant een pret tige mogelijkheid om er tegen een aantrekkelijke prijs een kijkje te gaan nemen: 10-daagse luxe touringcarreis voor slechts 395.- Lloret biedt als Spaans stadje met fraaie boule vard gelegenheid tot gezellige wandelingen en heeft zeer veel leuke winkels. Bovendien heeft u de mogelijkheid om bij onze plaatselijke Nederlandse reisleiding te boeken voor een aantal interessante excursies o.m. naar Barcelona en Montserrat, zodat u zich er dus be slist niet behoeft te vervelen. MAANDAG 1 APRIL A.S vertrekken we rond het middaguur vanuit Den Haag en Rotterdam, via Venlo en Maastricht langs Luxemburg-Metz- Lyon-Perpignan met onze comfortabele pendel bus (met bar, toilet en video) rechtstreeks naar Spanje U komt er dinsdagmorgen omstreeks 9 30 uur aan De daaropvolgende week dinsdag gaan we aan het eind van de middag weer huiswaarts en arriveren dan woensdag aan het begin van de middag in Rotterdam en Den Haag. De gecombineerde reisverzekering kost 25.- per persoon 5 - kosten. Annuleringsverzeke ring 3,5% van de reissom 6 - kosten of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag (maandag t/m vrijdag van 9-16 uur). POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TEL 070-190882 het rapport is. Want juist Phi lips heeft zich in de cao-onder handelingen met hand en tand tegen korter werken verzet. Maar niet alleen op het punt van arbeidsduurverkorting wijkt de commissie af van het tot nu toj gevoerde VVD-be- leid. Terwijl in de Kamer strak wordt vastgehouden aan de koers van het regeerak koord, maakt de commissie met dat akkoord juist de ka chel aan. Sterker nog, zeker acht van de tien aanbevelin gen zijn vrijwel identiek aan hetgeen vorig jaar naar voren is gebracht in het rapport „Om een werkbare toekomst" van de PvdA'ers Van Kemenade, Wöltgens en Ritzen. Ook hier blijkt echter weer hoe geduldig papier is. Fractie en testuur van de Partij van de Arbeid wezen in grote lij nen het rapport van Van Ke menade c.s. van de hand; com missie exit. En nog voordat de eerder vermelde VVD-nota het daglicht aanschouwde, liet fractieleider Nijpels al door schemeren de voorstellen „omstreden" te vinden. „Maar ja", zo voegde hij er aan toe, „het gaat tenslotte ook om een discussienota en niet om vast omlijnde partijstandpunten". De nota zal in mei op het VVD-partijcongres besproken worden. De uitkomst van de discussie daarover staat echter al bij voorbaat vast: er zal geen spaan van heel blijven. Deson danks is het de moeite waard om beide omstreden rapporten eens aan een vergelijkend on derzoek te onderwerpen, daar bij het huidige politieke beleid van de beide partijen even buiten beschouwing latend. Tenslotte leert het verleden ons dat met de verkiezingen in zicht wel vaker omwentelin gen hebben plaatsgevonden. Tekort Allereerst het financieringste kort. Als er één partij is die de afgelopen jaren dogmatisch heeft vastgehouden aan het te- in het regeerakkoord, is het de VVD wel. De VVD-commissie erkent dat het beleid ook de komende re geerperiode gericht zal moeten zijn op verlaging van het fi nancieringstekort, naast ver dere versterking van de ex portpositie en stimulering van de economische groei. Maar de commissie zegt er in één adem achteraan: „Het terugdringen van het tekort moet echter geen doel op zichzelf zijn, maar één van de middelen in het streven naar economisch herstel en bevordering van de werkgelegenheid. Ook zal in de komende jaren meer dan nu rekening moeten worden gehouden met de (binnenland se) vraagzijde. Dit betekent: lastenverlichting voor burgers èn bedrijfsleven, en dan vooral het bedrijfsleven dat van de binnenlandse afzet afhankelijk is. Een geringe vertraging in het terugdringen van het fi nancieringstekort neemt de VVD-commissie daarbij voor lief. Het PvdA-rapport Van Keme nade c.s. gaat uit van dezelfde benadering. Dit erkent even eens dat, als het tekort van de schatkist niet wordt terugge bracht, het een ernstige be dreiging zal gaan gaan vormen voor het niveau van de publie ke voorzieningen. „Elke ver traging in de vermindering van net financieringstekort betekent daarmee problemen in de toekomst". Hotel Des Indes in Den Haag, rimpels glad te strijken. Bche waar prominente leden van PvdA en WD proberen wede» ns »orde psyc WOl omvangrijke bezuinigingen leiden tot een te sterke inko mensdaling. Want daardoor hebben de mensen minder te besteden, hetgeen de werk loosheid weer doet toenemen en vervolgens weer zal leiden tot een oplopend financie ringstekort. Conclusie: VVD en PvdA willen een meeija- renbeleid waarin versterking van de economische structuur en ondersteuning van de con sumptieve bestedingen hand in hand gaan met de vermin dering van het financierings tekort. Korter werken Terwijl werkgevers en vak bonden momenteel op het punt van korter werken vech tend over straat rollen, is een opmerkelijke overeenstem ming te bespeuren tussen soci alisten én liberalen, althans op commissie-niveau. „Verder gaande arbeidstijdverkorting, desnoods door de overheid af gedwongen", zo wordt in de stukken bepleit. Voorzitter Po lak van de VVD-commissie, onmiskenbaar teruggefloten door de werkgevers in de VVD-achterban, probeerde deze week de geschreven tekst nog wat af te vlakken door te zeggen dat nu eerst eens rustig moet worden bekeken wat 'de effecten zijn van de 38-urige werkweek. Maar het feit blijft dat de aanbeveling er staat zo- als-ie er staat: Streven naar een gemiddelde arbeidsduur van 36 uur per week in 1987. Aan het einde van de periode 1986-1990 dient dit gemiddelde zelfs al verder verlaagd te zijn. De aanbevelingen van beide commissies over de financie ring van korter werken zijn eensluidend. Inkomensoffers worden niet uitgesloten, zo concludeert men. Die offers zullen trouwens hoe dan ook gebracht moeten worden, want als er geen verdere ar beidstijdverkorting komt, groeit het aantal werklozen weer. En dat betekent, dat er meer geld moet komen voor werkloosheidsuitkeringen. Wie zal dat betalen? De wer kenden. Zij zullen meer aan sociale premies moeten op brengen. Kortom: hoe je het ook wendt of keert, arbeids duurverkorting of niet, het kost de werknemer^ geld. Verlaging Een deel van de inkomensof fers, die moeten worden ge bracht ten behoeve van ar beidstijdverkorting, willen de commissies van PvdA en VVD compenseren door een verla ging van premies en belastin gen. De VVD-commissie stelt in dit verband een jaarlijkse teruggave voor van tien pro cent van de betaalde werk loosheidspremie. In enkele ge vallen zou deze restitutie ech ter moeten vervallen, bijvoor beeld als de arbeidstijdverkor ting in een bedrijf niet tot vol ledige herbezetting heeft ge leid. Alsof de VVD-gelederen nog niet voldoende zullen zijn ge schokt, stelt de liberale com missie bovendien nog „collec tieve arbeidsduurverkorting" voor. Het voordeel daarvan is volgens de commissie dat de naleving van het korter wer ken beter te toetsen is. „Bo vendien", stelt men, „kan uni formiteit ertoe bijdragen dat aarzelingen die er nu liggen, zowel Dij werkgevers als werknemers, in de sfeer van „wij willen wel meedoen, mits anderen een gelijkwaardige bijdrage leveren gemakkelij ker kunnen worden overwon- De verantwoordelijkheid voor arbeidsduurverkorting ligt pri mair bij werkgevers en werk nemers, menen de beide com missies. Dat de PvdA een ze kere bijsturing van het proces door de overheid bepleit zal niemand verbazen. Maar de zinsnede uit het VVD-rapport, dat de overheid als „de hoeder van het belang van allen, dus ook van wefklozen, tot een in greep kan overgaan", staat De VVD-commissie weet zelfs de moed op te brengen een pleidooi te houden voor af schaffing van de WIR-premies op bedrijfsinvesteringen. Nota bene de WIR, het heilige stok paardje van de VVD-fractie! De VVD-commissie wil de WIR-pot liever gebruikC? premieverlaging voor wi~e 1 vers en werknemers mf te maken en ook mindei®rdn belasting van werknem"et te houden. „Want", zo zYe5.r commissie, „door deze vé Ue dering van het momenl.®n grote verschil tussen bru,kaai netto-inkomen zal de dri6ev* loonstijgingen te realiserp perkt worden". En alsof'a£ werkgeversleden binné11^1"' VVD nog niet genoeg vastgesteld, dat verlagirf1 °v de vennootschapsbelastiin de 42 procent als „voorlopi£a?Y punt" moet worden gezi^P g Het moge duidelijk zijn liet m PvdA zich bij dit allesook handen wrijft. „De 5 ee schuift duidelijk vanuiÊ're 1 rechtse positie naar heP in den op", klinkt het nu aldruk cialistische kring. En da nioc zal ongetwijfeld nog gr 8ele besc Omgekeerd wordt binnitater VVD met evenveel teviële heid vastgesteld dat de iworj langzamerhand wat naa politieke midden schuife__ Voorlopig zal het echte bij deze constateringen \M-L. want commissies en di< vende rapporten hebben de partijen niet voor he gen. De harmoniekape! PvdA en VVD zal dan o< dwongen zijn nog een jNG' ondergronds, in de keeds van het Binnenhof, te tkade spelen. lig h lam MARGA RIJ&ton elde tn d DEN HAAG Er wordt weer druk gerekend in politiek Den Haag. Het regent de laatste dagen cijfers over de huidige en toekomstige ontwikkeling van onze economie; en zo als haast per definitie met cijfers gebeurt, worden ze door iedereen anders uit gelegd, precies zoals het in de eigen kraam te pas komt. Met evenveel verve blazen de regeringspartij en CDA en VVD, ge steund door de werkge versorganisaties, de loft rompet over het „succes rijke kabinetsbeleid", ter wijl aan de andere kant de oppositiepartijen en de FNV het beleid van Lub bers cs. afkraken als zijn de volstrekt ondeugdelijk en zelfs gevaarlijk. Als met dezelfde cijfers in de hand een zo tegengesteld oor deel te rechtvaardigen is, maant dat tot extra voorzich tigheid bij het hanteren van die getallen. Helemaal voorbij gaan aan het Centraal Econo misch Plan (CEP), waarin de cijfers zijn vervat, kunnen we echter niet. Het CEP speelt immers een belangrijke rol bij de uitstippeling van het kabi- SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES netsbeleid voor 1986. Wat het plan daarover zegt is moeilijk voor tweeèrlei uitleg vatbaar: „Het financieringstekort van het Rijk bevindt zich ondanks meevallende gasbaten nog steeds op een hoog niveau en tergt met na 1985 dalende gasbaten en nog verder oplo pende rentelasten elemen ten in zich die een verder gaande vermindering bemoei lijken", staat er letterlijk. Met andere woorden: wil het kabinet de doelstelling van het regeerakkoord (een overheids tekort van 7,5 procent) in 1986 halen, dan moet er inderdaad extra worden bezuinigd. Dat vond de penningmeester van het kabinet, CDA-minister Ruding, ook al en hij kreeg op voorhand steun van premier Lubbers en de VVD. Het CDA lijkt echter een an dere mening te zijn toegedaan. De christendemocraten willen ook best terug naar die 7,5 procent, maar niet door extra te bezuinigen. Dat ligt ook erg gevoelig in een verkiezings jaar, dat 1986 onmiskenbaar wordt. „Wie in 1986 méér wil bezuinigen dan de zeven mil jard gulden die in het regeer akkoord staan, zal met goede argumenten moeten komen", zei CDA-fractieleider Bert de Vries deze week, daarmee sug gererend dat de tot nog toe aangevoerde motieven niet voldoende zijn. Tegenvallers Ruding rechtvaardigt zijn wens tot extra snoeien met en- treden: de Europese Gemeen schap kost Nederland honder den miljoenen meer, de rente last drukt zwaarder op de be groting, de omvang van de wwv-uitkeringen valt tegen, de bezuinigingen van 1984 worden voor 900 miljoen niet gehaald, de stroom van Tamil- vluchtelingen kost ons geld en de gasbaten zullen volgend jaar weer teruglopen. In totaal betekent dat een bedrag aan extra uitgaven van circa ƒ2,5 miljard. Dat zegt minister Ruding ten minste, maar het is niet eerlijk dat hij zoveel nadruk op die tegenvallende uitgaven legt. Het lijkt erop of hij de huidige meevaller van bijna 4 miljard gulden gemakshalve maar lie ver wil vergeten. Die meeval ler bestaat voor de helft uit hogere opbrengsten uit aard gas. Enerzijds is dat het logisch gevolg van de veel grotere gasafzet door de strenge win ter. Anderzijds hebben we voordeel gehad van de toren hoge Amerikaanse dollar. Onze exportprijs van gas wordt immers in deze munt eenheid uitgedrukt. In de zogenaamde „kader brief" die minister Ruding aan zijn collega's in het kabinet stuurde over de begroting van 1986 stond geen woord over deze meevallers, maar in de ontwerp-voorjaarsnota, waarin de tussenstand van de lopende begroting wordt opgemaakt, kon Ruding deze week onmo gelijk meer om die meevallers neen. Niettemin schreef hij zijn collega's dat hij in de mee vallers (hogere gasopbreng sten, meer belasting-inkom sten en een hogere -vinst van de Nederlandscne Bank) geen aanleiding ziet, zijn bezui- ningsplannen te wijzigen: dit jaar moet er volgens hem nog 300 miljoen worden bezui nigd en volgend jaar maar liefst 2 miljard extra. Naijlen Nu is ons altijd voorgehouden dat aardgasmeevallers „naij len". Dat wil zeggen dat we pas na verloop van maanden profijt krijgen van bijvoor beeld een hogere dollarkoers. Maar dat betekent dat we naast een meevaller in het voorjaar pas volgend jaar de werkelijke vruchten plukken van de extreem hoge dollar koers die sinds begin dit jaar geldt. Bedenken we daarbij dat net ministerie van Financiën tot nog toe rekende met een koers van 3,20 gulden en het Centraal Planbureau nu in haar berekeningen uitgaat van een koers van 3,60, terwijl de werkelijke waarde van de dol lar rond 3,75 3,80 schommelt, dan kan het niet anders of ons wordt maar een deel van de medaille getoond. Elk dubbel tje dat de dollar méér waard is dan de basisberekening levert op termijn een meevaller van een half miljard gulden op! Nu zegt minister Ruding dat de gasafzet de komende jaren terug gaat lopen. Dat klopt, al is het zeer de vraag of dat al in 1986 merkbaar wordt. We her inneren ons nog berichten van langlopende extra gaslev'eran- ties onder meer aan België en Duitsland, tegen prijzen waar sommigen in ons eigen land ja loers op zijn. Daar komt ook extra geld mee binnen. Maar zelfs al zou de afzet conform de cijfers van minister Ruding werkelijk gaan verminderen, dan nog kunnen wij niet heen om het hierboven geschetste effect van de naijlende dollar- meevallers. Hoe groot dat ef fect kan zijn wordt treffend geïllustreerd door andere cij fers die deze week bekend werden: het jaaroverzicht 1984 van de betalingsbalans. De uit voer van energie verminder de, maar de opbrengst was groter dan ooit, als gevolg van de stijging van de uitvoerprijs van aardgas met 15 procent! Vraagteken Wie aan dit alles denkt, plaats op zijn minst een vraagteken achter de roep om extra te be zuinigen. Zeker als die g^ad< seerd zouden moeten W?,1. door in 1986 de lasten in het kabinet suggererei derland scoort met name. industrie en handel onmi baar beter dan het ons o gende buitenland. Bij"' groeit de werkgelege eindelijk weer een beetj< wijl zij in andere EG-li nog steeds daalt. Nu bi*™" de cijfers eindelijk ook dr— nenlandse consumptie aantrekken, omdat de kracht niet meer ac^7\ holt, is het verzwaren vtfT* lasten wel het domste wafw doen kan. Behalve om cijfermatige nen zijn extra ombuigt nauwelijks te rechtvaar? Ook de politieke spreekt niet in het vo< van het pleidooi van miH-J* Ruding. Zoals we al rf, reerden zijn er volgend verkiezingen. Willen de!u r ringspartijen hun gunst f?( kiezers niet nog verder®1®* spelen dan zullen zij her"' name in hun portemr1 moeten spekken of hen_~e rust moeten laten, maar f®" geval niet nog eens zwau treffen. Hoe al die cijfefvr over ons worden uitgP.11 ook worden uitgelegd, d/ll9 litieke feit is onbetwist Tr dus zeker een centrale r de discussie over de begt '86 blijven vervullen. |J| ARJEN BROEKHUf.9'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 4