Eindelijk Nederlands staatshoofd bij paus
kerk
wereld
:te
/ACHTERGROND
SeULsaQowumt
ZATERDAG 23 MAART 1935 PAd
IN
Als koningin Beatrix volgende week dinsdag op het
Romeinse vliegveld Ciampio arriveert voor een
driedaags staatsbezoek, is het de eerste keer dat een
regerende Nederlandse vorstin in een dergelijk
officieel kader voet op Italiaanse bodem zet. Zij
hoeft zich tijdens het aflopen van de talloze
programmapun ten die n u eenmaal bij een
staatsbezoek horen, in ieder geval geen zorgen te
maken overspanningen in de
Italiaans-Nederlandse betrekkingen. De relatie
tussen beide landen is tamelijk rimpelloos en ook
voor de nabije toekomst ziet geen enkele
deskundige op dit terrein onoverkomelijke
problemen opdoemen. Opmerkelijk onderdeel van
het staatsbezoek is de visite die koningin Beatrix bij
de paus aflegt. Tot nu toe zijn de Oranjes altijd met
een grote boog om het Vaticaan heengelopen.
Koningin Wilhelmina zou tijdens een discussie over
een eventuele ontoetingmet de Heilige Vader ooit
zelfs hebben uitgeroepen: „Ik ga niet op bezoek bij
die man in die lange jurk Een reportage van onze
correspondent in Rome, CeesManders.
De roos heeft slechts
doornen voor hen die
haar willen plukken.
Chinees spreekwoord
De Sovjet-minister Gromyko
en de Israëlische premier Pe-
^res zijn de afgelopen tijd bij
■*^de paus op „audiëntiege
weest. Beide staatslieden ver
tegenwoordigen weinig
„christelijke" landen en per-
soonlijk hebben zij evenmin
v reden om zich bij de paus eens
feestelijk en plechtig te laten
onthalen. Toch ontving de
paus hen in „particuliere au-
diëntie", rolde hij de rode Va
ticaanse loper voor hen uit, en
liet hij de Zwitserse garde op
l „oorlogssterkte" aantreden.
.Wanneer daarentegen Beatrix
•"van Oranje Nassau koningin
J«van Nederland volgende
••"week bij de paus aanklopt,
moet dat haast stiekem gebeu-
jj»ren. Nederland is intussen een
goed-christelijk land en telt
*-bovendien vijf miljoen katho
lieke mensen.
Volgens de Rijksvoorlich
tingsdienst gaat het donder-
r- dagochtend 28 maart slechts
om een „ontmoeting" tussen
;de paus en de koningin, om
Neen „bezoek", en het consigne
Nis dan ook om dit gebeuren zo
weinig mogelijk profiel te gé
ven. Van een audiëntie met
een officieel karakter mag
dus niet worden gesproken,
laat staan van een „officieel
staatsbezoek" aan het Vati
caan. De koningin is al op
staatsbezoek in Italië, en zij
zal dan van de gelegenheid
(de geografische nabijheid)
gebruik maken even bij de
paus „langs" te gaan. Zo sim
pel is dat. Aan het bezoek aan
het Vaticaan mag zeker niet
- teveel betekenis worden ge-
hecht, als je de voorlichters
van het koninkrijk moet gelo-
-* ven.
De huidige ambassadeur bij
de Heilige Stoel, jhr. Bee-
- laerts, worstelt ook met het
antwoord op de vraag of Bea-
- trix' bezoek aan de paus nu
officieel is of niet. „Wat heet
officieel? Ze gaat geen ere-
- wacht inspecteren. Volkslie
deren worden er niet ge
speeld, en vlaggen zullen ook
niet worden uitgehangen.
Hare majesteit gaat na haar
afscheid van de Italiaanse
president Pertini even in de
auto naar het Vaticaan, voor
dat ze het vliegtuig terug naar
Nederland neemt. Zo moet u
dat zien. Samen met prins
Claus heeft ze een gesprek
met de paus, na afloop waar
van het gevolg aan de paus
zal worden voorgesteld en ca
deaus zullen worden uitgewis
seld. En dan is het bezoek af
gelopen. Wat is daar officieel
aan? Ik weet het niet".
Nooit eerder
Maar als het zo simpel is,
waarom heeft er dan nooit
eerder een dergelijk bezoek
aan de paus plaats gehad? De
ambassadeur: „Het is gebrui
kelijk dat een staatshoofd van
een officieel bezoek aan Italië
gebruik maakt ook de paus te
bezoeken. Welnu, zon offi
cieel bezoek heeft nog niet
eerder plaats gevonden. In
1976, meen ik, stond koningin
Juliana op het punt Italië en
dus ook de paus te bezoeken.
Maar toen ging alles niet door,
vanwege een regeringscrisis".
Italië bestaat sinds 1870, en
sindsdien heeft Nederland
daarmee vrijwel onafgebro
ken zeer hechte politieke,
economische en culturele re
laties onderhouden. Deze
eeuw heeft Oranje veelvuldig
officiële bezoeken gebracht
aan landen die veel minder
voor Nederland betekenden
dan Italië, en het was haast
gênant te zien hoe angstvallig
dit land werd gemeden. Het
Nederlandse vorstenhuis
heeft zich in Italië (in Porto
Ercole en in Tavernelle) enige
landhuizen aangeschaft, waar
nog elk jaar de zomervakantie
wordt doorgebracht. Maar
„Rome" is altijd geschuwd. En
dat allemaal, volgens vele
waarnemers, vanwege de
paus, aan wie staatslieden van
enige importantie traditiege
trouw een bezoek moeten
Johannes Paulus II
brengen als zij in Rome zijn.
Voor Oranje gold het devies:
de paus willen (of mogen) we
niet zien. Nou, dan kunnen
we ook niet naar Rome.
De reden waarom (regerende)
Nederlandse koningen en ko
ninginnen met een grote boog
om het Vaticaan hebben
heengelopen is in de eerste
plaats politiek van aard, maar
ook de emotie heeft een rol
gespeeld. Tot in de jaren der
tig van deze eeuw was het
eenvoudigweg niet in het
„staatsbelang" bij de paus op
bezoek te gaan. De kwestie
van de diplomatieke verte
genwoordiging bij het Vati
caan bracht hele volksstam
men (liberale en protestantse)
op de barricaden, en één rege
ring van het koninkrijk slaag
de er zelfs in over deze kwes
tie te vallen. Dat was de rege
ring Colijn, de eerste, in 1925.
De SGP'er Kersten had de
Kamer voorgesteld de post
van de diplomatieke verte
genwoordiging bij de „Heilige
Stoel" te schrappen van de
begroting voor Buitenlandse
Zaken. En de Kamer ging
hiermee akkoord, overigens
om redenen die niets met de
paus van doen hadden. Maar
dat is een andere kwestie.
De hele geschiedenis van onze
diplomatieke presentie bij het
Vaticaan is er een van veel
vuldig verbroken en herstelde
betrekkingen. Men wist niet
of men eigenlijk wel wilde.
Tot 1870 was de paus tenmin
ste nog hoofd van een staat,
de Kerkelijke Staat (die zelfs
groter was dan Nederland).
Na 1870 bracht met name Ga
ribaldi de omvang van het
pauselijke territoir terug tot
(letterlijk) de wallen van het
Vaticaan in Rome. Kon je de
paus toen nog wel staatshoofd
noemen? Nederland had het
daar veel te moeilijk mee, en
in 1871 werd dan ook de di
plomatieke vertegenwoordi
ging bij de Heilige Stoel opge
heven.
In 1915, dus in de Eerste we
reldoorlog, werden de betrek
kingen hersteld. Het Vaticaan
werd plotseling belangrijk ge
acht als instelling die zich
verdienstelijk kon maken
voor de wereldvrede. Deze
vrede bleek ook voor de or
thodoxe protestanten zwaar
der te wegen dan hun tradi
tionele anti-papisme.
Maar dit anti-papisme kreeg
weer de overhand toen de
vrede in de wereld was her
steld. In 1925 kon onze gezant
bij de paus opnieuw zijn kof
fers pakken. Pas in de vol
gende wereldoorlog werd het
Vaticaan weer belangrijk
voor Nederland, vanwege die
vredesfunctie, en in 1944
mocht een gezant (de protes
tantse jonker van Weede) dus
weer zijn „geloofsbrieven"
aan de paus overhandigen.
Deze accepteerde.
Luisterpost
Sinds de laatste wereldoorlog
is het koninkrijk voortdurend
bij de paus vertegenwoordigd
geweest. Het Vaticaan werd
nu een „lüisterpost"-functie
toegekend, zelfs door de zwar-
te-kousen protestanten. Wat
een gediplomeerde diplomaat
in het Vaticaan kon horen en
Koningin Beatrix
zien, kon Buitenlandse Zaken
op geen enkele andere manier
te weten komen, zo heette
het, en zo is het nog steeds.
De in Rome gelegerde Neder
landse historicus Van Kessel
zegt het zo: „Ik kom wel eens
op lunches bij de ambassadeur
bij de Heilige Stoel. Die zijn
van een eindeloos hoger ni
veau dan die bij de andere
ambassadeur hier in Rome
(die bij de Italiaanse staat). Bij
de ambassadeur bij het Vati
caan zit altijd wel een gene
raal van de Carmelieten of zo,
een man die net terug is van
een reis naar ik weet niet
waarheen. Zo'n man kan iets
vertellen. Het Vaticaan is een
informatiebron van de eerste
orde, een echte luisterpost.
Als je als diplomaat iets wilt
weten over pak weg Nicara
gua, dan moet je in het Vati
caan zijn. In het Vaticaan we
ten ze precies wat daar ge
beurt, via hun eigen kanalen,
de bisschoppen en missiona
rissen. Wat komt Den Haag
nou te weten over Nicaragua
via zijn eigen ambassadeur?
Misschien alleen de prijs van
een bepaald produkt, handel,
je weet wel. Wat er daarginds
echt gebeurt, wat er leeft bij
de mensen daar, die informa
tie kan Den Haag krijgen van
de man bij het Vaticaan".
Maar niet alleen de rede (de
politiek) heeft de officiële Ne
derlandse houding ten opzich
te van de paus en zijn insti
tuut, het Vaticaan, bepaald.
De emotie heeft ook zeker
een rol gespeeld, vooral bij de
vorstinnen Wilhelmina en
Juliana. Het is moeilijk er his
torisch bewijsmateriaal voor
te vinden, maar algemeen
wordt aangenomen (ook door
historici) dat Wilhelmina een
haast fysieke afkeer had van
de „man in die lange jurk", de
paus. „Ik ga niet op bezoek bij
die man in die lange jurk",
moet zij eens een keer tegen
haar raadgevers hebben uit
geroepen, toen de mogelijk
heid van een visite aan Vati
caanstad werd besproken.
Juliana stelde zich wat tole
ranter op tegenover de afwij
kende Vaticaanse kleding,
maar wellicht heeft zij toch
ook enige van de modeopvat
tingen van haar moeder ge
ërfd. Volgens de eerder geci
teerde historicus van Kessel
kan er over de verhouding
Oranjehuis-Vaticaan nog
maar weinig met zekerheid
worden gezegd: alle archieven
die daar opheldering over
zouden kunnen geven zijn
nog gesloten.
De laatste jaren is de houding
van het Nederlands vorsten-
huis ten opzichte van de paus
kennelijk veranderd gezien
het bezoek volgende week. De
opvolging van Juliana door
Beatrix is daaraan niet
vreemd. Beatrix is wat de
kwestie Vaticaan betreft min
der historisch beladen dan
haar moeder en haar groot
moeder, die de jarenlange po
litieke strijd om de erkenning
van de Heilige Stoel van nabij
hebben meegemaakt. Beatrix
kan zich dus heel wat onbe-
vangener, wat vrijer opstel
len, ook met betrekking tot de
kledingwijze van het staats
hoofd van Vaticaanstad.
CEES MANDERS
Qzid&zQowiat
•dac)
bok
Gevaarlijke polarisatie
1TERE
nanne
insdag
I met
fé Bri:
SlNDS de Grieken vier jaar geleden de socialist Afj^er
Papandreou aan de macht hielpen, hebben de Grieken^ken
putatie een van de lastigste leden te zijn van het %|voer
bondgenootschap. De relatie met de Verenigde Staten |egen
zonder slecht doordat de Grieken het Amerikaanse opldóon
geen haar beter achten dan dat van de Russen. Va[?P
NAVO-landen onderhouden de Grieken waarschijnl^^"
beste relaties met het oostblok. Papandreou ging dit vqen
op bezoek bij de leiders in het Kremlin en was in Pofehouc
gast van generaal Jaruzelski. len in
eman
ONDANKS deze overduidelijke sympathie van Papair
voor het oostblok mag toch niet uit het oog verloren w|
dat Papandreou zijn meest harde verkiezingsbeloften O C
heeft waargemaakt: Griekenland heeft zich namelijk
toe niet teruggetrokken uit de NAVO en de Europesu^
meenschap en evenmin werden de Amerikaanse bases U
ten. Deze opstelling bewijst in feite vooral dat de Gt
(materiële) belangen nauw verbonden zijn met het
maar dat het hart van de Grieken bij links ligt. Dit laa^^
natuurlijk goed verklaarbaar uit het jongste verleden
naiuurnjK goea verxiaaroaar uit net jongste verieaen
kolonelsbewind ligt vele Grieken nog vers in het gehfrTf"
en vooral de onkritische rol van de Amerikanen daarbf'
zij niet vergeten. Dit bepaalt hun politieke opstelling e|
pandreou, die zijn politieke ervaring van geen vreemdell
zijn vader speelde tot het kolonelsbewind in 1967 a
een grote rol in de Griekse politiek vertaalt in feitsTER
velen in Griekenland denken. en vi
fchtei
NaAR aanleiding van de jongste verwikkelingen, w(prod
door toedoen van Papandreou de zittende president Komfort
tin Karamanlis plotseling de verwachte steun onthd- All
werd voor een volgende ambtstermijn, rijst toch de vrite 1
Papandreou zijn hand niet heeft overspeeld. Papan?^1}^
schoof niet alleen Karamanlis ter zijde, hij stelde ook i(se b'
pende grondwetshervormingen voor die de macht vapoon
president gevoelig beperken en die van het parlemejen m
groot maken dat instabiliteit als het ware wordt ingeb<Ien
Onder druk van de kritiek heeft Papandreou van di^jr^
vorming voorlopig afgezien. Zijn eigen kandidaat voo^m,
presidentschap, Christos Sartzetakis, bleef echter gehVan
haafd. Hij geldt weliswaar als een gematigd man die zijn|983
ren heeft verdiend door de moedige manier waarop hjsdier
rechter de corruptie aan de kaak stelde in het Griekse £mhl
tieapparaat voor de komst van de kolonels. De vraag is^ens
ter of hij niet een speelbal wordt in de nu opgestoken pf^^
satie die het gevolg was van het schofferen van de oudemuë'
ramanlis. jnuizt
keut(
Het is zeer waarschijnlijk dat Sartzetakis tot presideikrocji
worden gekozen. Gebeurt dit niet vandaag, dan zal dit uit
gende week gebeuren, wanneer met een aanzienlijk klervan
meerderheid in het parlement volstaan kan worden. Td- Sc
toe leek de rechtse Karamanlis de linkse Papandreou vor jFe
te wilde avonturen te kunnen behoeden in een land waL
democratie ondanks zijn respectabele verleden een zwimaj
basis heeft. Mocht Karamanlis definitief van het toneelpakk
dwijnen, dan zien de VS hun nachtmerries bewaarheid. Inins
alleen de interne stabiliteit wordt op de proef gesteld, od w0'
reeds gehavende relatie met het buitenland komt nog ve
onder druk te staan.
Tomatensoep
j kip met amandelen,
i' komkommer en
rijst marasquinvla
Voor twee: 1 lepdl fijnge
sneden prei en ui, 5 g boter,
1 0,5 liter bouillon (kippe-
poelet of tablet), paar le
pels tymatenpuree, zout,
cayenhcpeper, ketoembar,
djahé;
250 g kipfilet, uitje, dunne
prei, knoflook, 1 lepel olie,
1 dl kippebouillon, 1 lepel
geroosterde amandelsnip
pers. ketjap, djahé, zout,
pQper, theelepel maizena,
gplderij;
komkommer, Vt dl water, 1
lepel azijn, zout, suiker,
sambal, uitje, 1 hardge
kookt ei;
250 g droogkokende rijst,
4 '/2 dl water, zout;
4 lange vingers, 3 lepels
marasquin, half blikje ker
sen. 4 dl gele vla (4 dl
melk, 20 g custard, 24 g sui
ker), '/t dl slagroom, 10 g
basterdsuiker.
Fruit prei en ui lichtbruin in
de boter, voeg de overige be
nodigdheden toe, met even
tueel een paar stukjes kip
van het poelet en laat de
soep een paar minuten trek
ken.
Snijd de kipfilet in dobbel
stenen. Fruit kleingesneden
ui en prei met geperste knof
look lichtbruin in de olie.
Bak de kip een paar minuten
mee. voeg amandelsnippers,
bouillon, ketjap, djahé. zout
en peper toe en laat het
mengsel nog drie minuten
sudderen. Bind het vocht
met maizena en strooi de
fijngeknipte selderij over het
gerecht.
Verdeel de komkommer in
stevige plakken en meng er
een kokendheet mengsel
de fijngesneden ui over en
leg er parten ei op.
Week de m stukken gebro-
ken biscuits in marasquin en
schep er de meeste van de
uitgelekte kersen door. Leg
de vla op het mengsel en
garneer haar met stijfgesla-
gen room en de achtergehou
den kersen.
Menutip voor maandag: ver
se worst met koolraap en
aardat:
tfruesli
zondagsmissen
en avondmissen
LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za.
19.00 u. Eucharistieviering met liede
ren; zo. 9.30 u. Meditatieve Euch. vie
ring; 11 u. Euch. viering m.m.v. da
mes- en herenkoor. H. Leonardos: za.
19.00 u. avondmis: zo. 9 u. Euch. vie
ring; 10.45 u. gezongen Euch. viering.
H. Middelares: za. 19.00 u.; zo. 9.30
u. gezongen. Mis; 11.30 u. H. Lode-
wijk za. 10.00 en 19.00 u; zo. 8.30 u.;
10.00 u hoogmis: 11.30 u.; 18.00 u.
en 19.00 u. Lof. St. Anthonius van
Padua: za. 19.00 u.; zo. 9.30 u. en
11.00 u. H, Petrus: za 19.00 uur Eu
charistieviering; zo. 9.00 Eucharistie
viering; 10.30 u. hoogmis. O.L.Vr. On-
bev. Ontv.: za. 19.00 u.; zo. 9.30 u..
10.45 hoogmis; 12.15 u. Oud Katho
lieke Kerk: zo. 10.00 u. hoogmis. Re
genboog: 9.30 en 11.15 u, oecumeni
sche diensten.
AARLANDERVEEN: za. 19.00 u.; zo.
10.30 u. hoogmis.
Dep. AARDAM: zo. 9.00 u. hoogmis;
12.00 u.
ALPHEN AAN wEN RIJN: H. Pius: za.
19.00 u.; zo. 9.00 en 10.30 u. H. Boni-
fatius: za 19.00 u.; zo. 9.45 u. hoog
mis; 11.30 u. De Heilige Geest: za.
19 00 u.; zo 9 00 u. en 11.30 u.
BOSKOOP: za. 17.30 u (In de Stek);
19.00 u. (Kerk); zo. 9.30 u. en 11.00 u.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00 H.
Mis en orgel; zo. 9.30 u. Hoogmis;
11.30 u.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK. za. Dep.
Het Anker: 19.00 u. Eucharistieviering
met volkszang; zo. 8.45 u. Euch. vie
ring met volkszang; 11.15 u. Euch.
viering met Bernarduskoor; zo. Ber-
narduskerk: 10.00 u. m.m.v Paro
chiekoor;
HILLEGOM: St. Jozef: za 19.00 u..
zo. 10.00 u. en 11.30 u. H. Martinus
za. 19 00 u. met dameskoor (Ned.);
zo. 9 00 u Ned. gezangen; 11.00 u.
gemengd koor (Lat.).
HOOGMADE: za. 19.00 u.. zo. 10.00
KATWIJK AD. RIJN: za. 19.00 u.
Euch. viering met zang van ons allen;
zo. 9.30 u. hoogmis m.m.v. parochieel
koor; 11.15 u. Euch. viering met zang
van ons allen; Dep. Rijnsburg: za.
19.00 u. Gebeds- en communie
dienst; zo. 10.30 u. Euch. viering.
(Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00
u.; zo. 10.00 u.
LANGERAAR: za. 19.00 u.; ZO. 9.30 u.
en 11.30 u.
LEIDERDORP (Menswording): za.
19.00 u.; zo. 10.00 en 11.30 u
LEIMUIDEN: za. 19.00 u.; zo. 7.30 u.;
9.30 u. hoogmis; 11.15 u.
LISSE: Agathakerk: za. 19.00 u. Euch.
viering; zo. 10.00 u. hoogmis (met
kindernevendienst); 11.30 u. Eucha
ristieviering; Dep. Poelpolder: za.
19.00 u. Euch. viering; zo. 9.00 u.
Euch. viering; 11.30 u. Euch. viering
(met kindernevendienst). Marlakerk:
za. 19.00 u.; zo 8.30 u.; 10.00 u.
hoogmis; 11.45 u. H.H. Engelbewaar
ders (Beekbrug): za. 19.00 u H Mis;
zo. 9.30 u hoogmis; 11.00 H. Mis.
NIEUWKOOP: za. 19.00 u.; zo. 9.00 u.
om 10.45 u.
NIEUWVEEN: za. 19.00 u.; zo. 9.00 en
11 00 u
NIEUW-VENNEP: za. 19.00 u. avond
mis; zo 10 00 u hoogmis
NOORDEN: za. 19.00 u.; zo. 9.00 u.;
10 30 u hoogmis.
NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00 u.;
zo. 8 00 u.; 10.00 u.; 11.30 u.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00 u.;
zo. 9.30 en 11.00 u.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19,00 u Euch. viering met koorzang,
zo. 9 30 u. hoogmis; 11.00 u. Euch.
viering met samenzang; St. Jozef: za.
19 00 u zo 9.00 en 10.30 u
OEGSTGEEST: St. Willibrord: za.
19.00 u avondmis; zo. 9.00; 10.30 u.
hoogmis.
OUD-ADE: za. 19.00 u. avondmis; zo.
8.30 u. en 10.30 u. H. Missen
OUDE-WETERING: za 19.00 u.
avondmis; zo. 9.30 u. hoogmis; 11.30
ROELOFARENDSVEEN: Mariapre-
sentatie: za. 19.00 u. gemengd koor;
zo. 9.00 u.; 11.00 u. jeugdkoor. Pe
trusbanden: za. 19.00 u. avondmis io.
9.30 u. hoogmis; 11.30 u.
RIJPWETERING: za. 19.00 u. H. Mis
met zang; zo. 9.0,, U. HOOgmis;
10.30 u. H. Mis met zang.
SASSENHEIM: za. 19.00 u.; zo. 9.30
u. hoogmis; 11.00 u.
STOMPWIJK: za. 19.30 u. avondmis;
zo. 9.30 u. hoogmis; 11.00 Stille Mis.
VOORHOUT: za. 19.00 u. H. Mis met
zang; zo 9.30 u. en 11.00 u. H. Mis
met zang.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za.
19.00 u. Euch. viering met zang; zo.
11.30 u. Euch. viering met heren- en
jeugdkoor; Moeder Gods: za. 19.00 u.
Euch. viering met zang; zo. 10.00 u.
Euch. viering met zang.
WARMOND: za. 19.00 u.; zo. 8.30 u.;
10.00 u. hoogmis; 11.30 u.
WOUBRUGGE; za. 19.00 u.; zo. 10.00
ZEVENHOVEN: za. 19.00 u.; zo. 9.00
u.; 10.45 u. hoogmis.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.00 u. met wisse
lende koren; zo. 10.00 u. hoogmis
met wisselende koren; 11.30 u. H. Mis
met orgel en Ned. liederen.
ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30 u.
hoogmis; 11.00 u. Stille H. Mis; Chr.
Dienaarkerk: za. 19.30 u. H. Mis met
zang; zo. 10.00 u. hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00 u.; zo. 10.00 u. en
11.30 u.
predikbeurten
STAD LEIDEN: Herv. Gemeente:
Hooglandse kerk: 10.00 u ds. E. M.
Pannekoek. 11.45 u. Oec. Studenten-
dienst. Marekerk: 10.00 u. dr. S. Meij-
ers, 17.00 u. ds. A. J de Jong. Mara-
nathakerk: 10.00 u. ds. R. J. Kooistra.
Regenboog: 9.30 u. ds. S. T. de Mey-
Meulendijk, 11.15 u. idem en pastoor
J. A A. van Well. Bethlehemkerk:
10.00 u. ds. H. Hortensius, Herv,/Ge-
ref. dienst. Bevrijdingskerk: 10.00 u.
ds. K. J. Jansen, gezinsdienst. Vre-
deskerk: 10.00 u ds. H. E. Schouten.
Stevenshof: 10.00 u. ds. A. Th. Kra
mer Eglise Wallone: 10.30 u. pasteur
D. Ribs. Acad. Ziekenhuis: 10.15 u.
ds. M. W. van Beinum. Diaconesse-
huis: 10.30 u. ds. H. B. van 't Hof.
Jeugdkapeldiensten: Vredeskerk:
10.00 u.. Bevrijdingskerk: 10.00 u.;
Endegeest: ds. H. L. C. Friederich.
Geref. kerken en andere kerken Stad
Leiden: Vredeskerk: 10.00 u. ds. H. E.
Schouten. Petrakerk: gez. dienst in
Bethlehemkerk. ds. H. Hortensius.
Oude Vest: 10.00 u. ds. L. C. Riet
veld. Maranathakerk: 10.00 u. ds.
R. J. Koolstra. Bevrijdingskerk: 10.00
u. ds. K. J Jansen, gezinsdienst.
17.00 u. ds. H. Hortensius. Bejaar
denhuis Groenhoven: 10.00 u. ds. S.
Eringa, Den Haag. Merenwljk aula
Valkenpad: 9.30 en 11.00 u Eucharis
tie/Avondmaal. Chr. Geref. Kerk:
10.00 u. ds. E. E Slofstra, Noordwijk,
17.00 u. ds. J. M. Aarnoudse. Geref.
Kerk Vrijg 10.00 en 17.00 u. ds. P
Houtman. Doopsgez./Rem. Kerk:
10.30 u. ds. B. A. Koek. Bapt. gem.:
10.00 u. dhr C. Rosles. Ev. Luth.
Kerk 10.15 u. ds. A. K. v.d. Mey,
Zoetermeer. Nieuw Apost. Kerk:
Diensten 9.30 en 16.00 u. Ev. Chr.
Gemeenschap: 10.00 u. Evang. Dlk-
kes. Leger des Heils: 10.00 en 19.00
u. samenkomsten Zevende-Dag-Ad
ventisten: zat. 9.45 u. Bijbelstudie.
10.45 u. Eredienst. Evang. Centrum
Zijlsingel 2a: 10.00 u. dhr. Zijlstra.
Zendingsgroep „Jeruel" samen
komst 17.00 u Pinkstergemeente
Oude Vest 13: 10.00 u dhr. J Eiker
bout
AARLANDERVEEN: Herv. Gemeente:
10.00 u. ds. G. van Driel, 19.00 u.
zangdlenst. Geref. Kerk 10 00 u. ds.
J. Stolk, Alphen a/d Rijn. 18 30 u. ds
M J. Wattel. Hoofddorp Chr. Geref
Kerk 9.30 u. Dienst des Woords
TER AAR: Herv. Gem.: 9.30 u. kand.
M. J. Middelkoop, Dordrecht, 18.30 u.
ds. J. Gebraad, Katwijk a/d Rijn. Ge
ref. Kerk: 9.30 u. kand. J. v. Wallinga,
Leiderdorp. 18.30 u. ds. J. Cziria.
Rijnsburg.
ABBENES: Herv Gem.: 9.30 u. ds.
Bronsgeest. Leiden, 19.00 u. ds. M.
Bergsma.
ALPHEN A/D RIJN: Herv. Gem. Op-
standingskerk: 10.00 u. ds. J. J. v.d.
Heiden (H. A.). 18.30 u. ds. R. H. M.
de Jonge. Adventskerk: 10.00 u. ds.
R. H. M. de Jonge. 18.30 u. ds. J. H.
Bogers. Kruiskerk: 10.00 u. ds. J. H.
Bogers. Geref. Kerk: Maranathakerk:
10.00 u. ds. P. Wilschut, 18.30 u. ds.
M. J. Wattel. Salvatorikerk: 10.00 u.'
ds. G. Snel, 18.30 u. ds. J. Stolk.
Baptistengemeente: 10.00 u. ev. J.
Leidekker, 18.30 u. ds. H. G. Koek
koek m.m.v. zanggroep Ezra. Leger
des Heils: 10.00 en 18 30 u. samen
komsten. Volle Evangelie Gemeente:
10.00 u. dhr. D. van Steenis.
ALPHEN-NOORD: Herv./Geref. dien
sten: Goede Herder: 10.00 u. ds. J.
Verheul. 18.30 u. ds. G. Mulder. De
Bron: 9.30 u. ds. P. Taselaar, 10.15 u.
ds. F. Moll, 18.30 u. ds. F. Moll. Ash-
ramcollege: 10.00 u. ds. G. Mulder.
Driehoorne: 19.00 u. ds. P. Taselaar.
ALPHEN-NOORD: Herv. Gem.: Sions-
kerk: 9.30 u. ds. J. Ouwendijk, 18.30
u. ds. S. W. Verploeg, Ermelo. Oud-
hoornseweg: 10.00 u. ds. Oort.
BODEGRAVEN: Herv. Gemeente:
Dorpskerk: 10.00 u. ds. R. J. v.d
Hoef. 18.30 u. ds. C. van Sliedregt,
Katwijk. Salvatorkerk: 10.00 u. ds. J.
Richter. 18.30 u. ds. R. J. v.d. Hoef.
Bethlehemkerk: 10.00 u. ds. J. Wie
man. 18.30 u. ds. A. E. van Eeden,
Putten. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. D. H.
Elderman, 18.30 u. ds. W. A. v.d.
Berg.
BOSKOOP: Herv. Gemeente: Dorps
kerk: 9.30 u ds. W A. Vlasblom.
18.30 u. ds. H A. v.d. Pol. De Stek
(Herv./Geref.): 9.30 u. ds. H. A. v.d.
Pol. Geref. Kerk: 9.30 u. dhr. C. M.
Cornelisse, Nieuwekerk, 17.00 u. ds.
J. Niemantsverdriet. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 17.00 u. ds. P. N. Rlbbers.
HAZERSWOUDE: Herv Gem.: 9.30
en 18.30 u. ds. Z. de Graaf. Geref.
Kerk: 10.00 u. dr. G. C. v.d. Kamp.
Wassenaar. 17.00 u. dr. H. Bade,
Koudekerk a/d Rijn.
HOOGMADE: Herv. Gem.: 10.00 u.
ds. H. L. Boonstra.
DE KAAG: Herv. Gem.: 10.00 u. ds.
Chr. Koldewijn.
KATWIJK a/d RIJN: Herv. Gem.:
Dorpskerk: 10.00 u. ds. L. Boer,
18.00 u. dr. C. Bezemer. Ontmoe-
tingskerk: 10.00 u. ds. J. Gebraad,
18.30 u. ds. L. Boer.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gemeente:
Nieuwe Kerk: 10 00 u ds J P v.
Roon, 18.00 u. ds. H. Visser. Wou
denberg. Oude Kerk: 10.00 u. ds. S.
de Jong. 18.00 u. ds. C. B. Schuur
man. Ichtuskerk: 10.00 u. ds. C. v.
Sliedregt. 17.00 u. prof. dr. A. v.d.
Beek. Pnielkerk: 9.30 u. ds. C. B.
Schuurman, 18.00 u. ds. S. de Jong.
Bestevaer Mavo: 10.00 u. ds. J. Vroe-
gindewey. Kapel Overduin: 14.15 u.
ds. H. van den Beid Geref. Kerk:
Open Hof: 9.30 u. ds. A. C. Kersten,
17.00 u. ds. J. van Breevorl. jeugdd.
Triumphator. 10.00 u. ds. P. C. Kos
ter. 17.00 u. ds. A. Bolwijn. Rijswijk.
Vredeskerk 10.00 u. ds. J. van Bree-
voort, 17.00 u. ds. P. C. Koster. Chr
Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. ds.
Slagboom.
KOUDEKERK a/d RIJN: Herv. Gem.:
10.00 u. ds. H. J. van Achterberg, Lei
den. 19.00 u. ds. H. C. van Itterzon,
Gouda, gez dienst in Geref. kerk.
Geref. Kerk: 10.00 u. ds E. Boswijk,
Llsse, 19.00 u. ds. H. C. van Itterzon.
LEIDERDORP Herv./Geref. diensten:
Dorpskerk: 10.00 en 18.30 u. ds. G.
van Loenen, Hoofdstraat 10 00 u. ds.
Tj. Doesburg. Scheppingskerk: 9.00
en 10.30 ds. G. Stegeman
LEIMUIDEN: Herv. Gem.: 9.30 u
Dienst des Woords. Geref Kerk: 9.30
u. ds. D. W Geslnk. Noordwijk, 19.00
u ds. J. P. E. Verheul, Alphen a/d
LISSE: Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00
u. ds. P. C. 't Hoofl. Pauluskerk:
10.00 u. ds. B. C. de Gelder (H. D.).
19.00 u. in Geref. Kerk, jeugdd. Ge
ref Kerk: 10.00 u. ds. H. Bade, Kou
dekerk, 19.00 u. ds. S. Oegema, gem.
jeugdd. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en
16.30 u. ds. J. van Dijken. Geref.
Gem.: 10.00 en 16.00 u. ds. D. Hak
kenberg. Geref. Kerk Vrijg.
(Princ.str 8.45 en 16.30 u. ds. C. de
Putter. Ned. Geref. Kerk (Salvatori):
10.45 u. ds. C. P. Plooy, Ede. 17.00 u.
ds. J. Keuning, Culemborg.
NIEUWKOOP- Herv. Gem.: 9.30 u. dr.
J. Haitsma, Boskoop. 18.30 u. ds.
G. A. de Weerd, Ophemerl. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. N. Warner. Utrecht,
17.00 u. ds. H. I. G. Jaspers Focks.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 u.
student K. Hoefnagel.
NIEUWVEEN: Herv. Gem.: 9.30 u. ds.
A. S Klusener, 18.30 u. ds. L. F. de
Graaff.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem.: 9.30 en
19.00 u. ds. M. Bergsma. Geref. Kerk:
9.30 u. ds. G. Rang. 16.30 u. ds. N.
Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 16.30 u. ds. D. Visser.
NOORDWIJK: Herv. Gemeente: Grote
Kerk: 10.00 u. dr. P. B. Dirksen. Lei
den. 19.00 u. ds. D. Keuning (G. D
Kerk aan Zee: 10.00, u. ds. D. Keu
ning. De Rank: 10.00 u. ds. L. Roet-
man (H. A.). Grote Kerk: 17.00 u. ds.
H. Koudstaal. Geref. Kerk: Hoofd
straat (Buurtkerk): 10.00 u. ds. R. S.
Elgersma, 17.00 u. ds. D. Keuning en
ds. J. J. Kuiper (G. D.). Vinkenlaan:
10.00 u. ds. J. J. Kuiper. Stichtings-
kerk: 11.00 u. ds. A. Steinhart, Al
phen a/d Rijn. Sole Mio: 9.00 u. ds.
D. Keuning
NOORDWIJKERHOUT: Herv. Gem.:
10.00 u. ds. A. v.d. Mey.
OEGSTGEEST: Herv./Geref. dien
sten: Endegeest: 10.00 u. ds. L. H. C.
Friederich. Mauritskerk: 10.00 u. ds.
K. Vegter Groene Kerkje: 10.00 u.
ds. J. J. Kooman. Pauluskerk: 10.00
u. R. E. da Costa. Gemeentecentrum:
10.30 u. mevr. ds. A. Möhring-Wilter-
dink, 19.00 u. ds. R. E. da Costa. Van
Wijckersloot: 16.00 u. ds. J. J. Koom
an. Luthersekerk: 10.15 u. ds. A. K.
v.d. Mey. Acad. ziekenhuis: 10.15 u.
mevr. ds. M. W. van Beinum. Ned.
Geref Kerk: 8.45 en 16.00 u. ds. G.
de Lange.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Herv.
Gem.: 9.30 u dhr J. Goedhart,
Nieuwkoop. Geref. Kerk. 9.30. u. drs.
H. Jaspers Focks. 17.00 u. ds. M.
Aalders. Woubrugge Remonstrantse
Gem 10 00 u. dr. E P. Meyering,
Oegstgeest.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem.:
9.30 u. ds. W. v.d. Kamp, 19.00 u. ds.
W. Koelewijn, Woubrugge.
RIJNSBURG Herv. Gemeente: Grote
Kerk: 9.30 u. ds. Wagter, 17.00 u. ds.
Smaling. Bethelkerk: 9.30 u. ds. Sma
ling Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 u.
ds. Ribberink, 17.00 u. ds Damsma.
Immanuelkerk- 9.00 en 10.30 u. ds.
Cziria. 17.00 u. ds. J Lems. R'dam,
jeugdd. Maranathakerk: 9.30 u. ds.
Damsma, 17.00 u. ds. Snel. Chr. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 17.00 u. ds. W. van
Sorge
SASSENHEIM: Herv Gem.: 9.00 u.
dhr. D. M. A. v. Teylingen, 10.30 u.
ds. G. Germans, 19.00 u. ds. Ger
mans, jeugddienst. Geref. Kerk: 10.00
u. ds. W. Baas, 19.00 u. ds. Th. Fer-
werda. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en
17.00 u. ds. E. Slofstra, Noordwijk.
Ned. Prot. Bond Sassenheim/Lisse:
10.30 u. ds. J. van de Witte, Zeist.
VALKENBURG Z.-H.: Herv Gem.:
10.00 u. ds. C. Vermeulen, 18.30 u.
kand. W M. de Boer. Geref. Kerk:
9 30 u. ds. S. Oegema, 18,30 u. mr
Th. O. Vreugdenhil, Koudekerk.
VOORHOUT Herv. Gem. 10.00 u.
Dienst des Woord.
VOORSCHOTEN: Herv Gem 10.00
u. ds. W Blanken. 19.00 u. ds. Ver-
heule, jeugdd. in Geref. Kerk. Geref.
Kerk. 10.00 u. ds. G. de Zeeuw
(H A 19.00 u. ds. Verheule. jeugd
dienst. „Ontmoeting" (Herv./Geref.):
10.00 u ds. J. de Zwart.
WARMOND: Herv. Gem 10.00 u. ds.
H. J. Hemstede
WASSENAAR: Herv. Gem.: Dorps
kerk: 10.00 u. ds. W. Waasbergen,
16.30 u. ds. P. Kolijn, 19.00 u. mu
ziekdienst. Kievietkerk: 10.00 u. ds.
R. Steenstra. Messlaskerk: 10.00 u.
dr. W. van Bruggen. Dorpscentrum:
9.30 u. ds. G. J. Wolters. Geref. Kerk:
Bloemcampkerk: 10.00 u. drs. A.
Brombacher, Utrecht. Zijllaan 4:
10.00 en 17.00 u. ds. C. v.d. Woude.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. Rex Brico,
A'dam, bezinningssamenkomst.
WOUBRUGGE: Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. W. J. J. Koelewijn. 18.30 u. ds. W.
v.d. Kamp, Rijnsaterwoude. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. M. J. Aalders. 18.30
u. ds. H. I. G. Jaspers Focks, Oude
Wet.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. A. de Leeuw, Maarn. Geref. Kerk:
9.30 u. ds. G. Rang. 19.00 u. ds. El
derman.
ZWAMMERDAM: Herv. Gem.: 10.00
u. ds. T. A. Eijsenga, Zwammerdam,
18.30 u. dhr. J. Goedhart, Nieuw
koop. Geref. Kerk: 10.00 u. dhr. P.
Knotters. Oudewater, 18.30 u. ds. W.
Baas, Sassenheim.
>dienstuerlening
ARTSEN Lelden: Groep 1: Tan,
Van Tol, Zwijnenburg. Meyer, R. van
Leeuwen, Verhage, Groeneveld en De
Ruiter: za. tot 18.00 uur dr. R. van
Leeuwen tel. 218661, van 18.00 tot
zo. 8.00 dr. Groeneveld tel. 218661,
zo. dr. Meyer tel. 215510. Groep 2:
Mastenbroek, Pleterse, Van Gent,
Taytelbaum, Van Luyk, Klaassen. Rus
en Kruis: za. dr. Kruis, tel. 126371. zo.
dr. Taytelbaum tel. 120266. Groep
3: Pleiter, J. van Leeuwen. Smit, W.
de Bruijne, J. de Bruijne, Stolk. Jur-
gens en Fogelberg: za. dr. H. Jur-
gens. tel. 125820, zo. dr. J. De Bruy-
ne. tel. 141225 Groep 4. Van Win
gerden, Lahr, Van Rijn. Bènit, Nieu-
wenhuls, Roos, Boer, Van de Waard
en Arnou: za. dr. Muller tel. 765400,
zo. dr. Bènit, tel. 720404. Groep 5:
Schaefer, Jasperse. Crul. Kooyman,
De Jong, Prince, Reinders. D. Ham-
merstein en A. Hammerstein: za. dr.
A. Hammerstein tel. 767646, zo. dr.
Crul tel. 142888. Oegstgeest: vanaf
za. 10 uur: dr. Roelants tel. 153747.
Patiënten van dr. Steenhoven of dr.
Voorzaat: bellen naar 176867.
Spreekuur za. en zo. 11.30-12.30.
Kaag - Abbenes - Nieuw Vennep:
tel. 02526-72850 Leiderdorp: za.
dr. Landsmeer, tel. 413913. zo. dr.
Kemme. tel. 893139. Spreekuur van
12.30 tot 13.00. Voorschoten: za.
dr Metman. zo. dr. Van Ouwerkerk.
Warmond - Voorhout: dr. De Gijzel,
tel 01711-10834. Noordwijk:
Groepspraktijk tel. 19300. Noord
wijkerhout Llsse: dr. Van Ronnen,
spreekuur za. en zo. 12.00 en 17.00
uur. Katwijk aan Zee: dr. Pool tel.
22322. Katwijk - Rijnsburg - Val
kenburg: dr. Priester tel. 21024.
Sassenheim: dr. Moerman tel. 11119.
Alkemade - Rijnsaterwoude - Lei-
muiden: dr. v. Dongen, tel. 01713-
4044 Vaste weekenddienst dr
Saeys, tel. 01713-2217. Alphen:
groep 1. za. dr. v. Engelen, zo. dr.
Visser, groep 2, za. dr. Eradus zo. dr.
Bos Hazerswoude - Koudekerk:
dr. Sprangers en dr. Vermeulen, tel.
01714-3700. Benthuizen - Bos
koop: dr. Harderwijk, tel. 01727-
7540. Langeraar - Nieuwveen - Ter
Aar - Woubrugge: dr. v. Sprang en
dr. Zandstra. tel. 01722-2811.
Nieuwkoop Noorden: dr. Sanders,
tel. 01725-1555.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest: dr Tjaarda, tel.
123739» za en zo spreekuur om 13.00
uur. Alkemade - Leimuiden: eigen
tandarts bellen voor 15.00 uur.
Leidschendam: Voor spoedgevallen
tel. 238356. Bollenstreek: Dr. de
Bode, tel. 02520-18017.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Apo
theek Z.W en Apotheek Boehmer in
Leiden Alkemade: Apotheek Alke
made, open: zat 12-13, 17.30-18 u.
zon feestdagen 12.30-13 en 17.30-
18 u. Noordwijk Katwijk: Zee
Apotheek (alleen voor spoedgevallen)
Geopend van 12-13.30 en 18.30-19.
Noordyijkerhout: za geopend van 9-
13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-
13 u. en 17-18 u. Spoedrecepten tel.
3511 of dienstbei. Sassenheim:
02522-10169.
WIJKVERPLEGING Leiden -
Noordwijkerhout - De Zilk - Voor
hout: tel. 071-122222. Bollenstreek:
Wijkverpleging Gezondheidscentrum,
tel. 02522-14147 Hillegom: Opgave
via het antwoordapparaat, tel. 02520-
16217. Leidschendam: Kruisvereni
ging. tel. 070-455300. Oegstgeest:
Kruisvereniging, tel. 071-177444.
DIERENARTSEN Leiden: dr. Vest-
jens. tel. 144323 en dr. Muurling, tel.
125057. Voorschoten - Leidschen
dam: dr. Frencken, tel. 070-271110.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendlenst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling
dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet
meer dan twee bezoekers per patiënt.
Sint Elizabeth-ziekenhuis: Volwas
senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en
van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen
ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling:
dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor
echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en
van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling
dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa-
king) dag. van 14.00-14.30 u. en van
19.00-19.30 u Intensieve verpleging:
dag van 14.00-14.30 u. en van 18.30-
19 00 u. Sport-Medisch Adviescen
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u.
in het St. Elisabeth-ziekenhuis. En
degeest: Di. en vr.'13.00-14.30 u.; zo.
11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer
ste klasse: de gehele dag. Acade
misch Ziekenhuis: Voor alle patiën
ten (behalve kinderen) zijn de be
zoekuren als volgt. Dagelijks 14.15-
15.00 u. en 18.30-19.30 u Avondbe
zoekuur afdeling verloskunde: 18.00-
19.00 u. De Praematurenafdeling da
gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30-
18.45 u. Voor ouders en familie is
voortaan doorlopend bezoek moge
lijk. Bezoek aan ernstige patiënten:
wanneer aan ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor
speciale kaarten verstrekken. De be
zoektijden van de klnderkllniek zijn
dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30-
19.00 u. De bezoektijden van de kin
derafdeling (alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige) zijn dagelijks van
14.15-15 00 u. en van 18.30-19.00.
Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30-
15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be
zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u.
Extra bezoek vaders kraamafdeling:
19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00-
15.30 u. alleen voor ouders 18.00-
18.30 u.
S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst. tel. 071-125202. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn Vertrouwelijk. Dag en nacht be
reikbaar.
BUREAU VOOR RECHTSHULP
Herengracht 50. tel. 123942; spreeku
ren ma. en dl. 10.00-12.30 u.. wo.
13.30-16.00 u.. do. 18.30-20.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Ketelboeters-
steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo
nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo.
10.00-12.00, do. 18.30-20.30 Afde
ling belastingen: di. 18.30-20.30. wo.
18.30-20.30. Klachtenbureau: di.
18.30-20.30. do. 18.30-20,30.
DIERENHULPDIENST Hulpverle
ning aan verongelukte honden, kat
ten. vogels, e.d. in de gemeenten Lei
den. Leiderdorp, Oegstgeest. War
mond en Zoeterwoude. Tel. 071-
220021
di. e
30-20.0C !0I
E
Ir
v-<:u.uu u
meentelijks.-j
5.00 u. aJ-JN
io. 14.00-t k£
BURGERRAADSLIEDEN >c
brugsteeg 2, tel. 143171 (kan
ren). Spreekuren ma..
11.00-12.00 u.. do. 18.30-2
GEZINSVERZORGING
gezinsverzorging Leiden. Aan\
hulp voor bejaarden en langl
zieken en gezinsverzorging,
brandtstraat 17, tel. 149441 (m
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.0
KINDER- EN JONGERENTELEf
Op woensdag- en zaterdagrr
van 14-18 u. telefoon 071 - 12(
MAATSCHAPPELIJK WERK
reau Maatschappelijk werk.
Rijn 44c, spreekuur dagelijks Van
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00
142144. Spreekuur gemeentelijk,
ciale dienst: di 14.00-15.0"
laan 1a. Zuid-West; do.
u. Herensingel 3. Leiden NoordT.
tel. van 09.00-10.30 via 766600,
ling maatschappelijk werk. [tillt
RAAD VAN ARBEID Hoge RLj„
306. Leiden, tel 071-899375. Ka/1^
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14(8de
Telefonische informatie over kfell
bijslag: 8-12 u. f.
SOCIALE RAADSVROUW SpBga
uren sociale raadsvrouw. Binneitn
Gerecht 10. wo. 17.00-18.0t
Noord: Van Hogendorpstraat 3IFr
10.30-11.30 u.; Kool: Driftstraatfeter
di. 10.30-11.30 u.; Morskw»
Buurthuis Morskwartier, Topaai
10.00-11.00 u. wo. io.oo-i3.opn.
Tuinstadwijk: Herengracht 45,
10.30-11.30 u. k.
SOCIALE RAADSVROUW Vlnei
SCHOTEN Spreekuren: ma. »nse
20.00 u. wo. en vr 9.00-10.30 u.Ha-F
seweg 33, Voorschoten. Tel. 32! zej(
SP HULP- EN INFORMATIEDIlui
Groenesteeg 33, Leiden. Tel.
134640 of 071-144600. Hulp en 1 m
matie op medisch, juridisch en n(>r I
gebied, werk, sociale verzekerir mit
huurkwesties. Spreekuur: elke D 0.
derdag van 20.00-21.00 u. J"
STICHTING VRIJWILLIGERS pen
TRALE Pallasstraat 1, Alpheif» aa
den Rijn. Tel. 01720-33033. Be em<
ding en opvang van mensen, di s vi
welke reden dan ook. tijdelijk oc^
nodig hebben. Bovendien wordt
matie verstrekt over andere mo(
heden van hulpverlening
reik baarheid daarvan. c
VRIJWILLIGERS CENTRALE s[\
gegracht 246a, Leiden. Tel. 14
Dagelijks bereikbaar van 9.00-
u. voor informatie over vrijwilli r9e
werk en cursussen of een persofein
gesprek iad<
WERKENDE JONGEREN K
ten- en informatieuur Elke dins
avond van 17.00 tot 20.00 u. H
kantoor Koppenhinksteeg 2, Le
Tel. 071-121139.
WERKLOZEN ADVIES CENTRU
Breestraat 19. tel. 122000. Sprei j
ma. en do. 14-16 u. (Gedurend
maand augustus gesloten).
LEIDS WERKLOZEN KOMITE - 1
terskerkchoorsteeg 15, tel 12
Spreekuur wo. 10.11.30 u.
WETENSCHAPSWINKEL Info
tiecentrum voor onderzoek val
Leidse universiteit. Stationsweg 'r
tel. 071 - 148333. Geopend ma
vr 10.00-16.00 u.
FIOM Hulpverlening bij zwadj
schap en alleenstaand ouderst) I
Noordeinde 40 b, tel 144715.
dorhorst 1. tel. 210430 (dag.
15.30 u.).
HULP VOOR MOEDER EN KIN
Bij niet gewenste zwangerschap,
foon 071-895724 en 01728-8333 M
HUURAANGELEGENHEDEN W
Spreekuren huurcommissie. Voof 'nj
den: Schuttersveld 9 (tel. 071-13
van 10.00-12.00 u Spreekuur
t/m vr. 8 30-10.00 u. Voor Al(
Opstandingskerk. Prinses Mai
straat 69. Spreekuur do. 14-15.3
HULP AAN BUITENLANDERS,
Spreekuur voor Marokkanen. All
aan den Rijn, Emmalaan 2. tel 0
- 94841 ma. 9-10 u. di. 14-15 u.
den. bureau voor maatschapi
werk. Oude Rijn 44c tel. 071 - 14
en 146049 do. en vr 14-15 i
fin.
1
2