IPGBO
ELFSTEDEHTOt
ZON. ZEE, STRAND EN VLIEGTUIGEN IN DE AANBIEDING.
Hoe het Witte Huis de wereld voorlicht
Binnen één week ruim 200.000
Elfstedentoehtboeken verkocht
430.-
495.-
455.-
402.-
750.-
595.-
650.-
640.-
Zilveren camera voor
freelance fotograaf
Duitse arts wil import
nieren uit Derde Wereld
HET ENIGE ECI
BINNENLAND/BUITENLAND
^idócOowLant
VRIIDAG 1 MAART 1985 PAGINA 4
(Van onze correspondent Mare De Ko-
ninck)
WASHINGTON Larry Speakes,
sedert vier jaar de persoonlijke
woordvoerder van president
Reagan, ziet er puik uit. Hij is al
lang niet meer de transpirerende
weifelaar, bang voor de draagwijdte
van zijn formuleringen, die hij als
nieuweling op deze post was. Larry
is, als wij hem tegen het lijf lopen in
het Buitenlandse Perscentrum in
Washington, op een steenworp van
het Witte Huis, een en al rust en
welwillendheid. Hij heeft alle reden
om te glimmen van tevredenheid.
De man die als spreekbuis van de
machtigste man ter wereld door
sommigen in de Amerikaanse
hoofdstad als „de op een na mach
tigste man" wordt beschouwd, be
kleedt immers de functie waarvan
hij al droomde toen hij als jong ver
slaggever in Washington begon.
„Ik weet nog dat ik voor het eerst langs
het Witte Huis reed en dacht, hier wil ik
werken. Ik wil de woordvoerder worden
van de president van de Verenigde Sta
ten bekende Speakes vorig jaar in een
gesprek met de Washington Post.
Het is hem gelukt. Reagan haalde hem in
1981 in zijn staf als 'tweede man' in de af
deling persvoorlichting. Toen er in maart
van dat jaar een moordaanslag op de pre
sident werd gepleegd, kreeg „eerste man"
James Brady een kogel in het hoofd. Hij is
tot op de dag van vandaag geestelijk en li
chamelijk gehandicapt. Larry Speakes
nam, niet formeel maar in feite, het
woordvoerderschap over.
Hoe ziet een gewone werkdag eruit voor
iemand die elke dag door 's werelds meest
geslepen journalisten om reacties wordt
gevraagd op alle belangrijke en minder
belangrijke gebeurtenissen op aarde?
„Mijn dag begint om zes uur 's ochtends
met het nieuws op de wekkerradio. Dan
heb ik al een aardige kijk op de hoogte
punten van de dag. Ontbijten doe ik gedu
rende eèn kwartier met de Washington
Post. Ik zet daar altijd de klassieke radio
zender bij op in de wetenschap dat dat het
laatste mooie geluid zal zijn dat ik die dag
hoor.
Om half acht ben ik op het Witte Huis en
neem ik met de chef binnenland en de
chef buitenland van mijn eigen staf de
nieuwsonderwerpen door waarover ook
zij die dag vragen verwachten. Dan heb
ben we elke ochtend om acht uur verga
dering van de presidentiële staf. De presi
dent is daar nog niet bij. Voorzitter is Rea-
gans stafchef Don Regan. Ook de nationa
le veiligheidsadviseur Bob McFarlane is
erbij.
Om kwart voor acht vergader ik met in
principe al mijn 22 mensen van de presi
dentiële perswoordvoering. Ik geef op
dracht aan ieder om over een of meer on
derwerpen informatie in te winnen bin
nen de diverse ministeries".
Spreekt Larry Speakes zelf de president
ook?
„Ja, in de loop van de ochtend breng ik
altijd wel enige tijd met hem door. Ik ver
tel hem dan wat „hot" is in het nieuws.
Maar bij het ontbijt heeft de president al
een overzicht van het wereldnieuws gele
zen, dat gedurende de nacht voor hem is
samengesteld".
Wat gebeurt er verder nog voordat de da
gelijkse briefing (persconferentie door
Speakes) om twaalf uur begint?
„Om elf uur heb ik het belangrijkste tele
foongesprek van de dag. Dan confereren
de woordvoerders van het Witte Huis, het
State Department (Buitenlandse Zaken),
het Pentagon (Defensie) en de veiligheids-
bureau's (o.m. CIA en FBI) met elkaar om
onze woordvoering te coördineren. Jullie
journalisten rapporteren onze woorden
ogenblikkelijk tot in alle uithoeken van
de wereld en in veel landen worden op
die persberichten officiële reacties en poli
tieke beslissingen gebaseerd. Daarom wil
len we, zeker als het om buitenlandse po
litiek gaat. voorkomen dat we tegenstrij
dige signalen uitzenden".
En dan komt de dagelijkse briefing?
„Ja, eerst, om half twaalf, krijg ik de in
formatie die ik aan mijn eigen medewer
kers gevraagd had. Ik krijg vermoedelijke
vragen en de antwoorden daarop of het
'geen commentaar' in uitgetikte vorm
voor me. En dat materiaal neem ik mee
naar de perskamer".
Eerlijk
Hoe eerlijk is de zegsman van de Ameri
kaanse president tijdens die dagelijkse
briefing en over het algemeen als hij de
pers te woord staat?
„Ik heb voor mezelf drie regels. De eerste
is: vertel altijd de waarheid. De tweede is,
het is beter te zeggen „geen commentaar"
dan te liegen. De derde regel is dat ik niet
bang wil zijn om te zeggen dat ik iets ge
woon niet weet. Ik lijk liever dom dan dat
ik gok op het juiste antwoord".
Hoe verloopt het tweede deel van de dag?
„In de middaguren heb ik persoonlijke ge
sprekken met journalisten of ben bij in
terviews die de president geeft. Ik blijf in
het Witte Huis totdat de avondjournaals
om zeven uur op de tv zijn geweest, om te
kijken of we nog op iets moeten reage
ren".
Heeft de woordvoerder ook de taak de
president te adviseren over diens public
relationsbeleid?
„Ja, ik houd hem altijd voor dat zodra een
bepaalde politiek wordt ontwikkeld er
daarvoor tegelijk een communicatiebeleid
moet worden ontworpen. Ik vertel hem
wat er volgens mij voor nodig is om een
bepaald besluit of idee goed op het we
reldtoneel te zetten, zodat het overkomt.
Een politiek die door het publiek niet
wordt geloofd is een slechte politiek".
Als de president zelf een persconferentie
geeft, dan mogen altijd dezelfde Ameri
kaanse verslaggevers de eerste vragen
stellen. Zijn er tevoren afspraken gemaakt
over welke vragen gesteld zullen worden?
„Nee, wij zijn niet in staat om vooraf vra
gen te „planten", zoals dat heet, onder de
journalisten. In het begin hebben we dat
wel eens geprobeerd. Maar de pers is vol
komen onafhankelijk en accepteert dan
Gaat Speakes mee op alle reizen van de
president?
„Ja, en ik niet alleen. Zeker op buiten
landse reizen gaan al mijn 22 medewer
kers mee. Onze behoefte aan het verza
melen van in- en externe informatie ten
einde de pers te kunnen antwoorden, is
dan zeker zo groot. De hele afdeling
woordvoering wordt bij wijze van spreken
opgetild en meegenomen.
Ondanks zijn eerlijkheidsfilosofie heeft
Larry Speakes eenmaal de pers ronduit
voorgelogen. Dat was op de dag voor de
Amerikaanse invasie van het eiland Gre
nada, in 1983. Op een desbetreffende
vraag antwoordde Speakes dat er geen
plannen waren voor een invasie. „Dat zal
niet meer voorkomen. Wij hadden de pers
misleid en dat was een slechte start van
de operatie. Wij als woordvoerders waren
niet ingelicht door de planners van de in
vasie. Zo'n actie moet natuurlijk geheim
blijven tot op het laatste moment, maar
als wij voorlichters tevoren intern op de
hoogte waren gesteld, hadden we de ope-
ratie veel gemakkelijker begrijpelijk kun- i
nen maken voor het publiek".
De Amsterdamse freelance fotograaf Bert Verhoeff heeft
gisteren De Zilveren Camera gewonnen met zijn foto van
Gijs van Aardenne, de door de RSV-affaire in opspraak
geraakte minister. De foto werd genomen op 19 decem
ber, vlak voordat de minister in de Kamer een verklaring
moest afleggen.
In de categorie sport kreeg de Haarlemse fotojournalist
Theo van Houts van Panorama de eerste prijs voor deze
sfeerplaat van het wereldkampioenschap surfen op 7
oktober in Scheveningen.
Rinus Michels had het kennelijk tijdens de interland te
gen Cyprus op 23 december niet makkelijk, zo laat deze
plaat van ANP-fotograaf Paul Vreeker zien. Hij kreeg de
eerste prijs in de categorie portretten.
FRANKFORT De Westduitse arts, dr.Hajo Harms,
heeft een internationaal transplantatiebureau opgericht
voor nieren uit de Derde Wereld. De levende donors
zouden voor het afstaan van een nieuwe nier een be
drag van ruim 100.000 gulden krijgen. Er is veel verzet
gerezen tegen dit initiatief.
Collega's noemen het idee „onethisch" en praktisch moeilijk
haalbaar. Het medische probleem of de donor en de patient bij
elkaar passen wordt niet opgelost. Maar vooral het persoonlijk
winstbejag wekt veel wrevel. Het is altijd een regel van ethiek
geweest dat er niet betaald hoefde te worden, zodat arme men
sen die een transplantatie nodig hebben even veel kans hebben
als rijken. Volgens Harms worden de levenskansen van de do
nor van de derde wereld door de verkoop verbeterd, omdat het
grootste probleem van die landen juist een gebrek aan financiën
Meer Europese hulp Afrika
BRUSSEL De landen van
de Europese Gemeenschap
hebben al 1,4 miljoen ton
voedsel naar Afrika ver
scheept. Dat is 200.000 ton
meer dan de regeringsleiders
van de EG tijdens hun topont
moeting in Dublin, in decem
ber, hadden afgesproken. De
EG gaat uit van een totaal te
kort van 3,7 miljoen ton, waar
van 2 miljoen ton acuut ver
strekt moet worden voor no
vember van dit jaar. Neder
land levert afzonderlijk 4000
ton voedselhulp aan Tsjaad en
21.000 ton voor Mauretanië,
Mali, Mozambique en Ethiopië.
Deze hulp staat los van de on
geveer 100 miljoen gulden, die
bijeen gebracht is door de Ne
derlandse bevolking.
Nieuwe
directeur
bij
OFO-Forum
ENSCHEDE-APELDOORN
De heer P.Westerhoud uit
Apeldoorn wordt belast met de
eindverantwoordelijkheid van
het muziekgezelschap OFO-
Forum, dat gezeteld is in En
schede. Daartoe zal de direktie
van het gezelschap worden
uitgebreid. Dr. H.P. van de
Braak blijft eveneens deel uit
maken van de directie van dit
Oost-Nederlandse muziekge
zelschap. De heer Westerhoud,
die verbonden is aan een ge
lijknamig organisatiebureau in
Apeldoorn werd in augustus
van het vorig jaar door het be
stuur van OFO-Forum aange
zocht de directie bij te staan in
het oplossen van een aantal
problemen. OFO-Forum
kwam onlangs op zeer negatie
ve wijze in de publiciteit door
het op non-actief stellen van
de Israëlische chef dirigent
Elyakum Shapirra.
SUSKE EN WISKE HET DREIGENDE DINGES
FRIESE UITGEVERIJEN DOEN GOEDE ZAKEN
DEN HAAG/LEEUWAR
DEN - De Nederlandse
boekenmarkt heeft van de
vorige week verreden Elf
stedentocht een flinke im
puls gekregen: ruim twee
honderdduizend exempla
ren van Elfstedentocht-
boeken gingen over de
toonbank van boekhande
laren. Wellicht is er spra
ke van een record: Het
„enige echte Elfsteden
tochtlogboek 85", een van
de Elfstedentoehtboeken,
gaat naar een oplage van
honderdduizend exempla
ren.
De uitgevers. De Tille en het
Friesch Dagblad, beide in
Leeuwarden, zeggen dat een
aantal van honderdduizend
boeken binnen één week nog
niet eerder is voorgekomen.
En wellicht wordt de magische
grens overschreden: de vraag
naar het Logboek gaat vrijwel
onverminderd voort, „het zit
er in dat'we nog meer boeken
moeten maken zegt Thys
Dijkstra van De Tille.
Er zijn inmiddels vier Elfste
dentocht-boeken verschenen.
Daarnaast kwamen diverse
uitgaven in de tijdschriften-
en magazine-sfeer op de
markt.
„Ze gaan als zoete broodjes
over de toonbank", zegt een
boekverkoper. „Er zijn men
sen die met vier of vijf ver
schillende uitgaven onder de
arm de winkel uitgaan. De
boeken en tijdschriften lijken
wel verzamelobjecten te wor
den".
Het Elfstedentochtlogboek 85
(ook bij onze krant te koop) is
„winnaar" in de (Friese) race
van uitgevers van boeker» over
de op 21 februari gereden Elf
stedentocht. De andere Friese
uitgevers van Elfstedentocht-
boeken: De Friese Pers Boeke
rij en Van Dam.
„Friesland heeft het gewon
nen van de landelijke uitge
vers. En dat is een verheugen
de constatering. De Friese uit
gevers bevestigen met hun
grootste aandeel in de Elfste
dentocht-markt de sterke boe-
kentraditie van Friesland. Al
in de vorige eeuw hadden de
Friese „boekverkopers", die
ook uitgever waren, een sterke
positie".
De strijd om als eerste op de
markt te komen, werd vorige
week gewonnen door de Leeu
warder Henk van Dam. Dank
zij een snelle communicatie
met drukkerij Smeets in 's
Hertogenbosch kon de uitge
ver vandaag een week geleden
's morgens om half tien met de
eerste exemplaren naar de
winkels. De oplage van het fo
toboek is vijftigduizend exem
plaren. „Ik overweeg een her
druk", meldt Van Dam, „begin
volgende week valt de beslis
sing daar over".
De andere Friese „concurrent"
van het Elfstedentochtlogboek
is de uitgave van de Friese
Pers. De divisie huis-aan-huis-
bladen had het boek, samen
met drukkerij Tulp in Zwolle,
klaar in drieëndertig uren na
het sluiten van de finish. R.
Wielenga van de Friese Pers
Boekerij verklaart dat er ze
ventigduizend boeken zijn ge
drukt: „En we gaan door naar
de tachtigduizend".
In de loop van deze week
kwam nog een vierde Elfste-
dentochtboek; een produktie
van „Schaats" in samenwer
king met Elsevier. Daarvan
werden vijfenvijftigduizend
exemplaren gedrukt. Naar
verluidt staan nog enkele uit
gaven op stapel.
Het Elfstedentochtlogboek is
samengesteld op basis van het
materiaal dat de redactie van
het Friesch Dagblad rond de
Elfstedentocht verzamelde. Op
de dag van de schaatsmara-
thon werkten de ongeveer
dertig Friesch Dagblad-journa
listen samen met collega's van
bij de Pers Unie aangesloten
regionale bladen, waaronder
ook dagblad Het Binnenhof en
de Leidse Courant. De ANP-
-fotodienst had eveneens on
derdak bij het Friesch Dagblad
en het gezamenlijke materiaal
diende als basis voor het
schrijven en samenstellen van
het „enige echte Elfsteden
tochtlogboek 85".
Vier journalisten sloten in de
nacht van donderdag op vrij
dag (02.30 uur) de tekst van
het boek en de fotoselectie af.
Bij de Handelsdrukkerij van
1874 ging om zes uur 's och
tends de plaat voor de laatste
pagina's van het boek op de
pers en twee uren later kon
Boekbinderij Friesland met
het werk beginnen. Om 10.30
uur waren de eerste boeken
klaar en om 13.00 uur werden
de eerste vrachpauto's geladen
voor het transport door het
hele land. Vrijdagavond was
de eerste run van het boek
volledig uitgeleverd.
Joop Visscher, commercieel
adjunct-directeur van de Han
delsdrukkerij en tevens pro
jectleider van de drukop
dracht, zegt „nog nooit zoiets
te hebben meegemaakt". „De
produktie van dit boek was
nog veel spectaculairder dan
die van het Witboek 79, de uit
gave van het Friesch Dagblad
en De Tille over de winter van
1979. Dat was toen met yijfen-
vijftigduizend exemplaren in
korte tijd al iets bijzonders,
maar dit Elfstedentochtboek
slaat alles".
De eerste oplage van dertig
duizend stuks bleek al binnen
enkele dagen veel te klein. In
vier runs werd de oplage ver
groot tot tachtigduizend. En
gisteren kwam de historische
beslissing in ieder geval tot
honderdduizend te gaan. Joop
Visscher heeft berekend dat
tot nu toe voor het Logboek
bijna vijftig ton papier is ge
bruikt.
De beslissing tot oplageverho
ging is genomen omdat de
vraag naar het boek blijvend
groot is, ondanks de „concur
renten". „Begin volgende
week leveren we de eerste
exemplaren van de vijfde
druk uit. Vanuit het hele land
blijft de vraag komen. En wel
in zo'n grote mate dat we met
die twintigduizend misschien
niet eens toe kunnen...", aldus
de Friesch Dagblad-directeur
drs. J. J. Atema.
die
den
steli
Ter
twe
Van
S!\
ADVERTENTIE
Cami
Tipingvluchtcn per Martinair-charter
ia! eind maart/begin april:
Alicante
vanaf f 420-
Malaga
vanaf f 450.-
Ibiza
vanaf f 420.-
Mallorca
vanaf f 402.-
Athene
vanaf f 530-
Korfoe
vanaf f 530.-
Kos
vanaf f 600.-
Kreta
vanaf f 560-
Rhodos
vanaf f 580-
Costa Blanca. Vacanza Benidorm. 2- en 3-kamer
appartementen in rustige wijk. 750 meter van het strand.
Bi) vertrek op: 3/4,6/4,10/4
en 13/4:
Per persoon 8 dagen vanaf
Costa del Sol. Las Palmeras Sol - Fuengirola.
Uitstekende appartementen midden in het centrum
op 200 meter van het strand. Bij
vertrek op 4/4,6/4,11/4 en 13/4:
Per persoon 8 dagen vanaf
Ibiza. Lido Llobet - Es Vive. Leuke appartementen op de
grens van Es Vive en Figueretas. Winkels, bars en restau
rants in de directe omgeving.
Bij vertrek op 7/4 en 14/4:
Per persoon 8 dagen vanaf
Mallorca. Coral y Flor Santa Ppnsa. Nieuw, rustig
gelegen appartementengebouw direct aan de baai van
Santa Ponsa. Bi| vertrek op
31/3.7/4 en 14/4:
Per persoon 8 dagen vanaf
Kreta. Hotel Aphrodite Beach. Levendig hotel, 20 km
ten oosten van Heraklion, gelegen aan een baai met
klein zandstrand Bi| vertrek op
2/4,9/4 en 16/4:
Per persoon 8 dagen
Rhodos. Hotel Cairo Palace. Gunstig gelegen stadshotel,
midden in een winkelstraat, dichtbij de
Mandraki-havea Logies/ontbijt
Bi| vertrek op 2/4,9/4 en 16/4:
Per persoon 8 dagen
Korfoe. Pension Dimitris Moraitika. Vnendelijk
pension met 8 kamers in het cèntrum van
Moraitika.
Bij vertrek op 1/4,8/4 en 15/4
Per persoon 8 dagen
Athene, Hotel Rondo Voula. Eenvoudig hotel op 200
meter van het strand, 15 kilometer van Athene
Bij vertrek op 29/3,5/4 en 12/4:
Per persoon 8 dagen
Bovenstaande speciale aanbiedingen gelden alleen voor ANWB-leden. U kunt
boeken bij alle ANWB-kantoren en de ANVR-reisbureaus. waar u tevens nog meer aan
biedingen vindt Daarnaast heeft de ANWB nog veel meer goedkope vliegreizen naar
Spanje en Griekenland. Alle informatie vindt u in de ANWB brochure Vliegreizen
Spanje/Griekenland, voor 1 gulden verkrijgbaar bij de ANWB-
kantoren en ANVR-reisbureaus. AiI
Prijswijzigingen voorbehouden. W m
DE ANWB VUEGT NOOiï BOVEN JE BUDGET NAAR SFANJE OF GRIEKENLAND
51)1
de U
weer
ken,
nog
te zi
wist
Kobi
Uyler
al lar
alle s
stapt
Mijn
reed.
warm
en ik
