hatcher moet uitkomst
jrengen voor mijnwerkers
Seamus McSporran,
een Schots
manusje van alles
Thatcher ongehavend
uit Belgrano-debat
jieticht van
tanden met CIA
Botsing tussen Harrier en Starfighter
SJI'ITEN EISEN ISLAMITISCHE
REPUBLIEK IN ZUID-LIBANON
■AGli
ITENLAND
Ecidóc Soumnt
DINSDAG 19 FEBRUARI 1985 PAGINA 7
juw zwanger
i donor-eicel
USSEL Een onvruchtbare
zal binnen enkele weken be
ien van een baby, nadat artsen in
'ziekenuis van de Brusselse Vrije
"versiteit een embryo hebben inge-
.at dat is gegroeid uit een donor-ei-
jJdie is bevrucht met donor-sperma,
rfirtsen, die de identiteit van de ou-
'4, die beiden onvruchtbaar zijn,
-k van de donors bekend wilden
°sen, spraken in dit verband van
fatale adoptie. De eerste keer dat
>o! dergelijk experiment werd uitge-
ki-d, in 1983 in Australië, liep op een
kjukking uit. Maar het hoofd van
gkvetefischappelijke team in Brussel
i.ke verwachten dat de aanstaande
porte normaal zal verlopen.
Dorp uit steentijd ontdekt
voor Israëlische kust
TEL AVIV Op 400 metef buiten de
Noordisraëlische kust zijn de resten ge
vonden van een ongeveer 7000 jaar oud
dorp. Ehud Galili, directeur van het Ocea-
nografisch Instituut van de Universiteit
van Haifa, deelde mee dat de ruïne twaalf
meter onder de zeespiegel ligt en daarmee
dieper dan alle tot nu toe gevonden ne
derzettingen uit de prehistorie.
De ontdekking leidt volgens Galili tot de
conclusie dat de zeespiegel aan het begin
van de vroege steentijd minstens 15 meter
lager lag dan tegenwoordig en de kustlijn
derhalve ongeveer een kilometer verder
westwaarts. In de ruïne van drie hectare
in de zeebodem vond men-ook vijf mense
lijke skeletten die evenals de Egypti
sche mummies gebalsemd waren.
Spaanse
stikt in
klapbed
MADRID Zon
dag is als gevolg
van een zeldzaam
en tragisch ongeval
een 26-jarige Madri-
leense vrouw om
het leven gekomen.
Zij stikte nadat het
klapbed, waarin zij
sliep, om onbeken
de redenen dicht
klapte. De jonge
vrouw slaagde er
niet in zich te be
vrijden en overleed
aan zuurstofgebrek.
YS VERSNELLEN
PROEFNEMINGEN MET
STARWARS-PROJECT
WASHINGTON De Verenigde Staten willen van
af 1987 proeven gaan nemen met anti-raketsystemen
in de ruimte. Dit is twee jaar eerder dan aanvanke
lijk werd gedacht, zo meldt het Amerikaanse Avia
tion Week op gezag van generaal James Abraham-
son, de leider van president Reagans Strategische
Defensie Initiatief ofwel Starwars-próject. Dit is het
programma naar de mogelijkheid van in de ruimte
gestationeerde defensiesystemen die vijandelijke ra
ketten moeten uitschakelen. Proeven zullen worden
genomen aan boord ruimteveren van de NASA. Met
de eerste proeven zal van opsporings- en richtappa-
ratuur moeten worden ontwikkeld die nodig is om
stralingswapens Sovjet-raketten te laten vernietigen.
tGI
invj
0 4 onze correspondent Ro-
Jamesl %er Simons)
226 NDEN De Britse
[nier Thatcher heeft
morgen TUC-leider
Willis ontvangen,
met haar wenste te
Jgjen over de slepende
istaking. Het feit dat
tort voor haar vertrek
Amerika nog een
M|J uurtje vrijmaakte om
|£Jis naar Downing
;et 10 te laten komen,
hatchers eerste verzoe-
gebaar sedert het
(i4n van de mijnstaking,
maart 1984.
W.O.f
lassenewindsvrouwe, die achter
wintjhérmen van de Nationale
(Huizlpko^nraad (de algemene
c-kfde van de Britse Staats
mijnen) aan de touwtjes trekt,
ontving gisteren een dringend
verzoek van vakcentrale-lei
der Willis om met haar te mo
gen spreken. Zijn vraag leek
sterk op een smeekbede, want
Willis was er afgelopen week
zelf niet in geslaagd nieuwe
onderhandelingen tot stand te
brengen tussen de Steenkolen-
raad en de NUM-mijnwerkers-
Vele Britse mijnwerkers zijn
radeloos. Zij weten niet meer
wat ze moeten beginnen. Ook
voor hun land dreigt de last
van de langdurige mijnstaking
veel te zwaar te worden. Vol
gens sommige bronnen is de
actie van de mijnwerkers al
een verliespost van zowat 6
miljard pond. Bij de Nationale
Steenkolenraad vangt op 1
maart het nieuwe begrotings
jaar aan. Voor president Ian
McGregor is dat 'een reden te
meer om te hopen, dat de actie
van de mijnwerkers tegen die
tijd tot het verleden zal beho
ren.
Ondanks de mislukking van
zijn bemiddelingspogingen
schijnt Norman Willis toch te
geloven dat nog iets bereikt
zou kunnen worden. De mijn-
werkersbond heeft namelijk
afgelopen weekeinde wel en
kele concessies gedaan en dit
tegen de wil van stakingslei
der Arthur Scargill, die nu
veel minder triomfantelijk
klinkt dan vroeger. Waarne
mers hebben zelfs de indruk,
dat het NUM-bestuur alles in
het werk stelt om hem in een
hoek te dringen en over zijn
hoofd beslissingen te nemen,
die tot een akkoord met de
Steenkolenraad zouden kun
nen leiden.
De belangrijkste concessie die
door de NUM gedaan werd,
houdt verband met het recht
van de Steenkolenraad om de
Staatsmijnen te besturen. Wie
dit recht accepteert, moet ook
aannemen, dat de algemene
directie bepaalde mijnen, die
niet genoeg meer opbrengen,
dicht doet. Het NUM-bestuur
schijnt, zich daar nu bij neerge
legd te hebben, wat echter niet
betekent, dat het alle directie
beslissingen zo maar zou aan
vaarden.
Maar volgens TUC-leider Wil
lis is deze nieuwe wending
toch een stap nader tot een of
andere oplossing van de mijn
staking. „Als beide partijen
maar opnieuw bij elkaar wil
den komen, zou 10 tegen 1 een
overeenkomst afgesloten kun
nen worden, niet noodzakelijk
in een handomdraai, maar dan
toch na lange onderhandelin
gen", zegt hij.
Willis deed een beroep op
Thatcher omdat zij de enige is,
die het noodzakelijke gesprek
tot stand zou kunnen brengen.
Een telefoontje naar de heren
van de Nationale Steenkolen
raad, dat het zo welletjes is en
dat de mijnstaking nog voor
het begin van de lente tot het
verleden moet behoren, zou
allicht volstaan. Voorlopig
neemt de Steenkolenraad nog
het harde standpunt in, dat de
NUM schriftelijk vrede moet
nemen met minstens twintig
mijnsluitingen. Tot nu toe
werd deze houding door That
cher gesteund; of zij morgen
milder gestemd zal blijken,
valt nog af te wachten.
Kaya"! T
ISUfterste vertoning in Israel van
(Zeldzame film Führer en Duce
Mill
1e ERUZALEM Een filmarchief in Israël heeft gisteren
inf'doe eerste openbare vertoning gegeven van een zeldzame
erg (deurenfilm van Adolf Hitler en Benito Mussolini. De film
onlangs geschonken door een voormalige ambtenaar van
e Amerikaanse inlichtingendienst. Op de film, gemaakt
oor Hitiers persoonlijke piloot, staan de Führer en de
1. f)uce tijdens een bezoek in 1941 of 1942 aan het oostfront
2.1 de Oekraïne. De directeur van het Isr§ëlische filmar-
3. Deüef, Geoffrey Widoger, zei dat de film vermoedelijk
(5 *''iaar één van drie kleurenfilms over Hitler was die nog
3 -j-Iestonden. De andere twee werden gemaakt vóór 1939. De
wm toont een Hitler die handen schudt met Duitse solda-
en en die Mussolini begroet bij zijn aankomst per vliegtuig
p haastig meeneemt voor een maaltijd aan veldtafels voor
,ndsefet Duitse hoofdkwartier,
ande
=1'«UWE PROPAGANDACAMPAGNE
(Ne(
Eric VI
Marcc
i Zoetj 9 -m
RSCHAU Een hoge functionaris van het Poolse ministe-
'an binnenlandse zaken heeft leden van het vakverbond So-
■iteit binnen en buiten Polen beticht van banden met de
I |rikaanse centrale inlichtingendienst CIA. In de nieuwe pro-
indacampagne van het regime tegen Solidariteit en haar
pathisanten was ook het bureau van Solidariteit ip Brussel
drafkunt van kritiek.
t mo|nei Zbigniew Pudysz, directeur van het inlichtingenbureau
punt [het Poolse ministerie van binnenlandse zaken zei dat een
banneling die naar zijn vaderland was teruggekeerd in
de bezit was van documenten waaruit bleek dat er banden be-
overjien tussen de buitenlandse afdeling van Solidariteit en wes-
er en» inlichtingendiensten Pudysz zei dat de militaire aankla-
'»geld|Ben onderzoek heeft gelast naar het Brusselse kantoor van
De Vakbond op verdenking van „hoogverraad". Het vraagge-
an met Pudysz werd in heel Polen uitgezonden en werd in
zalkranten afgedrukt. In deze aanpak wordt een poging van
aait-ggime gezien mogelijke deelnemers aan de vijftien-minu-
n de faking op 28 februari waartoe Solidariteit heeft opgeroepen
protest tegen de verhoging van de prijzen voor levensmidde-
n^'s|te intimideren.
Een Harrier-straaljager van de Britse luchtmacht en een Westduitse Starfighter zijn gisteren in de
lucht met elkaar in botsing gekomen en in de omgeving van Gütersloh neergestort. De piloot van
het Britse toestel kwam om het leven. Zijn co-piloot kon zich met de schietstoel redden, evenals de
vlieger van het Westduitse toestel. Beide vliegtuigen voerden routinevluchten op geringe hoogte
uit, aldus een woordvoerder van de Westduitse luchtmacht.
BEIROET Duizenden isla
mitische fundamentalisten uit
Beiroet zijn gisteren met steun
van gewapende groepen Sidon
binnengetrokken. Vele dran
kwinkels in deze Zuidlibanese
havenstad werden geplunderd.
Tegelijkertijd ageerden de
fundamentalisten tegen de Li
banese president Gemayel, het
Libanese leger en Israël.
Zij eisen de vestiging van een
islamitische republiek in Zuid-
Libanon. Daar wonen voor het
merendeel sji'iten, die de afge
lopen jaren onder toenemende
invloed zijn geraakt van de or
thodoxe ideeën van ayatollah
Khomeini.
De sji'itische Amal, die onder
leiding staat van minister Ber-
ri en een gematigd standpunt
inneemt, heeft de actie van de
fundamentalisten afgekeurd.
Waarschijnlijk als gevolg daar
van hebben fanatieke moslims
wraak willen nemeq. Bij een
autobomaanslag in Beiroet zijn
maandag gisteren doden en 40
gewonden gevallen. De aan
slag vond plaats bij een kan
toor van de sji'itische Amal-
-militie in een voorstad ten
zuiden van Beiroet.
Bij aanslagen in Zuid-Libanon
zijn maandag twee Israëlische
militairen gedood. Daarmee is
het totaal aantal gedode Israë
liërs op drie gekomen sinds Is
raël het afgelopen weekeinde
zijn troepen uit Sidon trok.
Opmerkelijke kettingbotsing
Heel Europa is nog steeds in de ban van de winter. In Zwitserland heeft de gladheid gezorgd
voor een kettingbotsing, waarbij de auto's op deze merkwaardige manier zijn doorgeschoven.
GIGHA, SCHOTLAND
Wanneer je op het
kleine Schotse eilandje
Gigha de politie belt,
krijg je Seamus McSpor
ran aan de telefoon. Bel
je de brandweer, dan
hoor je: „Met Seamus
McSporranWil je een
taxi of ambulance? Dan
moet je bij Seamus zijn,
net als voor het aange
ven van een geboorte,
een huwelijk, het overlij
den van een familielid
en het regelen van een
begrafenis.
Seamus McSporran heeft
vijftien baantjes. Een tijdje
geleden waren het er nog
zestien, maar hij heeft zijn
taak als havenmeester op
moeten geven met de komst
van een moderne veerboot -
dienst tussen Gigha en het
vaste land. Seamus McSpor
ran is onderdirecteur van het
plaatselijke postkantoor; hij is
verder postbode, kustwach
ter. politieman, brandweer
man, taxi-chauffeur, ambte
naar van de burgelijke stand,
begrafenisondernemer, win
kelier, benzinepomphouder,
hotelmanager, schoolbu
schauffeur. huurophaler, ver
zekeringsagent, en brood- en
kran ten bezorger.
Toch maakt hij met zijn ze
senveertig jaar een ontspan
nen indruk. Zijn vrouw Mar
garet vat in één zin samen
hoe de zaken op Gigha gere
geld zijn: „Wanneer er pa
niek uitbreekt op het eiland,
dan roept men om Seamus".
En zelfs op dit zo vredige ei
landje, dat ongeveer tien ki
lometer lang en drie kilome
ter breed is en waar 171
mensen wonen, komt het wel
eens voor dat er paniek uit
breekt. Dan moet Seamus
uitkomst bieden.
Neem bijvoorbeeld het onge
luk van een tijdje geleden.
Een jongen was bij het zagen
gewond geraakt doordat de
zaag brak en er een stuk in
zijn lies terecht was geko
men. Aangezien er op het
eiland geen ziekenhuis of
dokter is, moest Seamus de
jongen naar het vasteland
brengen - ruim vier kilome
ter over het water - waar een
dokter klaarstond met een
bloedtransfusie. De jongen
werd vervolgens naar een
ziekenhuis in Glasgow ver
voerd, waar hij weer geheel
herstelde.
Seamus heeft zijn uitgebreide
werkzaamheden voorname
lijk te danken aan het feit
dat hij de aangewezen „vrij
willige" persoon was voor de
baantjes - hij beheert immers
de belangrijkste winkel én
het postkantoor van Gigha.
Erebaantje
„De politie van het vasteland
vroeg me of ik politieman op
het eiland wilde worden
maar het is eigenlijk meer
een soort erebaantje", zegt
agent McSporran. Omdat
Gigha bijna geheel misdaad-
vrij is, bezit Seamus geen
handboeien of enige andere
middelen om boeven te van
gen. Er is volgens Seamus
echter wel een nadeel aan
het politieman-zijn verbon
den: hij moet zich tijdens de
verkiezingen in zijn te krap
pe uniform zien te wurmen,
want dan moet hij officieel
post vatten bij het stembu
reau.
En dan was er die keer dat
twee knapen van het vaste
land tijdens een bezoek aan
het eiland chocolade en siga
retten uit de winkel van Sea
mus gapten. Dat hadden ze
niet zo slim bekeken: toen de
veerboot met daarop de twee
ijlings gevluchte jongens
twintig minuten later bij het
vasteland aanlegde, stond de
plaatselijke politie, gewaar
schuwd door hun collega Se
amus, hen daar al op te
wachten.
Van het district Strathclyde
waartoe het eilandje behoort,
kreeg Seamus de opdracht
toezicht te houden op de vrij
willige brandweer van het
eilandje. Dat doet hij op de
zelfde basis als zijn baantje
als politieagent dat wil
zeggen, zonder dat hij ervoor
wordt betaald. Daarom
krijg ik ook geen jaloerse
blikken van de buren: er is
geen geld mee gemoeid".
Dit baantje leverde hem wel
een sirene, meters brands
lang en een pomp op, die hij
op zijn stationcar kan beves
tigen wanneer er een brand
bestreden moet worden. Ge
lukkig komt brand weinig
voor op het eiland; de bevol
king is verstandig en voor
zichtig. Maar het is een ge
ruststellende gedachte voor
de eilandbewoners (en voor
het district Strathclydedat
men in geval van calamiteit
de hulp van Seamus in kan
roepen.
Noodweer
Het beroep van kustwachter
wil vanwege het onbetrouw
bare weer in deze Schotse
wateren nog wel eens ge
vaarlijke situaties met zich
meebrengen. „Op een nacht
in september vorig jaar", zo
verhaalt Seamus. „schoten
een paar kanovaarders vuurr
signalen af. Ze bevonden zich
halverwege Gigha en een na
burig eiland en waren door
het noodweer in paniek ge
raakt. Toen we de signalen
zagen, gingen we er onmid
dellijk met de reddingsboot
op uit en tot vier uur 's och
tends hebben we toen naar
de jongens gezocht Achteraf
bleek dat ze met het tij mee
een baai van het eiland bin-
nengedreven waren Ze had
den er echter niet aan ge
dacht ons te laten weten dat
ze veilig waren.
Seamus' favoriete baantje is
dat van postbode. Hij houdt
ervan in de buitenlucht te
werken en bezorgt zijn brie
ven op de fiets. Alet zijn
functie als begrafenisonder
nemer is hij minder geluk
kig, maar Gigha is een ge
zond eilandje en wanneer er
drie mensen per jaar overlij
den. is dat veel. Zijn station
car is al net zo veelzijdig als
Seamus zelf: de wagen fun
geert als taxi. schoolbus, am
bulance en lijkkoets, al naar
gelang de bordjes op de wa
gen .veranderd worden.
SjllDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
ora AU
afdc
oland^ W MM' i|i(' ffV
Unit ff,,Als ik U niet ontrief, zal ik gaarne van uw
ede fvr'iheld gebruik maken," zei'smidje Verho-
xogPankbaar. „Bezorg ik U echt geen last?"
91 sakkerloot, natuurlijk niet!" riep heer Ja-
uit. „Op de Uylenborgh is iedereen welkom,
•waar mijn lieve Julia-mijn?" ,,0..op
l..de UYLENBORGH!?" riep smidje Verholen
lutst uit. Het klamme angstzweet brak hem
6n hij keek Jacob en Julia beurtelings ontzet
Hol „Ma..maar dan zijt gij... heer Jacob van
is tc9n!" steunde hij. „Wel sakkerloot, natuur-
e seleben ik heer Jacob van Uylen!" lachte de slo-
bson.ïr. Hij keek zijn vrouwtje olijk aan en grapte
•interalks: „Ik vergis mij toch niet, hè Julia-lief?
op 2'man, die hier voor u staat en zo smakelijk
id m sigaartje rookt, dat is toch Jacob van Uylen,
ienvcheer van de havezate Uylenborgh?"
steld.iar natuurlijk, mijn lieve Jacob!" lachte vrou-
ssurq
we Julia. „Men noemt U ook wel Jacob de
Rechtvaardige..." „O grutjes..., nou dót ook
nog," mompelde de smid bijna onverstaanbaar.
Toen vroeg hij: „Kent ge dan wel licht een zeke
re Sijmen Knoet?" „Nou en óf ik die ken,"
schaterde Jacob van Uylen. „Enkele dagen ge
leden liep ik in het bos, en toen verkocht ik die
nietsontziende woesteling nog een muilpeer, die
klonk als een klok. Hij sloeg een oude man met
een zweep, begrijpt ge. Welnu, zoiets nemen wij
van Uylens niet! Wel sakkerloot! De van Uylens
zijn niet bang voor Sijmen Knoet, ook al is hij
duizendmaal schout van Rijkhuyzen en grietman
van de aanpalende horigheden!" Maar dit
hoorde smidje Verholen al niet meer. De emotie
was teveel voor hem geworden en met een
zucht viel hij in zwijm....
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Het verhitte
Belgrano-debat in het
Britse Lagerhuis is gister
avond geëindigd met een
comfortabele overwinning
voor de regering That
cher. Het Labour-amen-
dement waarin zij ervan
beschuldigd werd het La
gerhuis misleid en bedro
gen te hebben over de
omstandigheden waarin
haar atoomonderzeeër de
Conqueror op 2 mei 1982
de Argentijnse kruiser
Belgrano getorpedeerd
had, sneuvelde met een
meerderheid van 148
stemmen voor de rege
ring.
Hierna keurde het Lagerhuis
met 351 stemmen de motie
goed, die het kabinet-That-
cher voor haar Belgrano-be-
leid op een voetstuk plaatste.
Labour onthield zich in deze
stemming. Sprekers van de
oppositie eisten tijdens het
debat dat onderminister van
Defensie John Stanley ont
slag zou nemen.
Maar zoals te verwachten
was, blijft Stanley aan. Zijn
politieke toekomst is echter
onzeker. Minister van De
fensie Heseltine en Stanley
maakten gisteravond dank
baar gebruik van het Belgra
no-debat om Clive Ponting
zwart te maken. Ponting is
de gewezen ambtenaar van
Defensie, die afgelopen zo
mer vertrouwelijke informa
tie over de Belgrano doorgaf
aan een Labour-afgevaardig-
de. Hij maakte de oppositie
daardoor nog scherper attent
op bepaalde tegenstrijdighe
den in diverse regeringsver
klaringen over het Belgrano-
wapenfeit uit de Falkland-
oorlog dat het leven kostte
aan bijna 400 Argentijnse
matrozen.
WENEN/ROME De
Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie zijn vandaag
in Wenen besprekingen
begonnen over de situatie
in het Midden-Oosten.
Het is voor het eerst sinds
het midden van de jaren
zeventig dat de twee su-
permogendheden weer
met elkaar spreken over
de problemen in dat ge
bied.
Volgens westerse diplomaten
staat de overeenkomst, die de
Jordaanse koning Hoessein
vorige week sloot met PLO-
-voorzitter Jasser Arafat, cen
traal in het Amerikaans-Russi
sche overleg. Verder zal wor
den gesproken over Afghanis
tan en de Golfoorlog.
De Amerikaanse delegatie
wordt geleid door Richard
Murphy, onderminister van
buitenlandse zaken en deskun
dige op het gebied van het
Midden-Oosten. Aan de ande
re kant van de tafel zit Vladi
mir Polyakov, hoofd van de
afdeling Nabije Oosten van het
Soviet-ministerie van buiten
landse zaken. De besprekin-
Washington
en Moskou
praten weer
over het
Midden-
Oosten
gen, die twee dagen zullen du
ren, wordne vandaag de Sovje
t-ambassade gevoerd. Morden
zal het gesprek in de Ameri
kaanse ambassade worden
voortgezet. Amerikaanse rege
ringsfunctionarissen hebben
verklaard dat de besprekingen
niet moeten worden gezien als
onderhandelingen, maar eer
der als een gedachtenuitwisse-
ling
