Luchtvloot dropt voedsel
boven Ethiopische dorpen
ik Een wereld
'jol ka thedralen
Ode aan een
culinair wonderkind
Sint-Pietersberg: het gat
in de huwelijksmarkt
oS'SIJTHOFRPERS
pp IUITENLAND
CcülócSotucmt
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1985 PAGINA 5
3 Tr is een tijd geweest, waarin architec-
sPer m een wonderlijk idee hadden van
ormgeving. Als zij een postkantoor ont-
ers -ierpen, draaide het prompt uit op een
edompt paleis met pinakels, kantelen
mmmn torens. Had het land meer behoefte
'getart een beurs, dan tekenden ze schielijk
en kerk met geloofwaardige gewelven
Ï73P zijkapellen voor de speculanten.
7veral in onze vaderlandse steden en
dorpen treft men vandaag de dag dit
soort onduidelijke bouwsels nog aan. Re
bussen in baksteen, waarvan de invuloe
fening schuil gaat achter een bedrieglijk
kermisdécor.
Een ongemeen fraai voorbeeld van deze
puzzel-architectuur geeft het hoofdpost
kantoor in Amsterdam, dat van top tot
teen geschminkt is als koninklijk paleis.
Als gestolde lava liggen indrukwekken
de trappen tegen portalen, waarin alleen
een bisschop en een kardinaal met volle
bepakking overeind blijven. Wie zich
over die zee van treden naar boven
spoedt, wekt dan ook eerder de indruk
dat hij op weg is naar een audiëntie met
zijn vorst dan naar een likzegel van ze
ventig cent. In de immense hal die daar
achter ligt, draalt datzelfde weifelende
licht waarmee godshuizen gelovige zie
len zonder enig probleem een toontje la
ger laten zingen. En rooms-katholieke
afnemers van PTT-produkten kunnen
dan ook nauwelijks de neiging onder
drukken bij het betreden van deze hal
devoot een kruis te slaan.
Ook Den Haag bezit met het station Hol
lands Spoor een gaaf exemplaar van
deze versluierende manier van bouwen.
Op de gevel staat weliswaar dat de Hol-
landsche IJzeren Spoorwegmaatschappij
er gevestigd is, maar de contouren zijn
het daar duidelijk niet mee eens en
brengen de vreemdeling al te gemakke
lijk op een dwaalspoor. Toen ik indertijd
de Residentie nog slechts oppervlakkig
verkend had, nam ik dan ook aan dat
achter deze smaakvolle pui een over
zichtstentoonstelling van de Haagse
school kon worden bezocht. Geen bizar
re gedachte, houd ik vol. Want voor sta
tions, postkantoren, raadhuizen en mu
sea hebben vorige generaties immers
steeds dezelfde bouwformule gehan
teerd. Het resultaat van deze werkwijze
is geweest, dat men thans in het Amster
damse Rijksmuseum met evenveel recht
kan vragen om een retour tweede klas
naar Middelharnis als men in het Cen
traal Station informatie mag inwinnen
over de kortste weg die naar de naakten
van Rubens leiden.
De uitnodiging tot deze vergissing wordt
u immers vol overtuiging door de ho
nende bakstenen in handen gespeeld.
Het voordeel van dit kathedralen-com
plex. waarmee de generatie worstelde
die voor ons leefde, is in elk geval dat
buitenlandse toeristen ook nu de roos
kleurige indruk krijgen dat het uitzon
derlijk snor zit met de religieuze bele
ving in de lage landen. Voordat zij im
mers in de gelegenheid zijn te ontdek
ken dat het gebouw in de verte geen ka
thedraal is maar het hoofdkantoor van
de provinciale waterleiding, is hun bus
alweer vertrokken.
VleoTtwff^
let culinaire wonderkind Auguste Es-
of fier, die tijdens zijn zwerftochten
bngs de tophotels van Europa de inter-
Rationale gastronomie verrijkt heeft met
N andenvol verrukkelijke creaties, zal
09|JrtJrtjer bevroed hebben dat vijftig jaar
ja zijn dood op 12 februari 1935, als een
tr. mier be wijs aan hem in Baarn een fles
rijn van de jaargang 1934 zou worden
fytkurkt.
a. ojet is mogelijk, bedenk ik nu, dat hij en-
Ie ze|ele maanden voor zijn sterfdag bij toe-
in oqal langs de wijngaard van Chateau d'Is-
cleur^n js gekomen. Als dat zo is, heeft hij
^\.D en zeker aan doorbuigende ranken de
^ruiven zien hangen waarvan de ver-
^ejp^hrompelde vellen op 12 februari 1985
HQQpndom de glazen ziel van een fles een
nachtdonker dépot van centimeters dik
te vormden.
De bruinrode, koppige nectar, die door
vinoloog Jan-Hein Verlinden uit Den
Bosch na een maandenlange speurtocht
in een particuliere wijnkelder werd aan
getroffen, heeft dus ruim vijftig jaar
moeten wachten op het feestelijk mo
ment waarop hij in kristallen glazen
klokte en gedurende luttele minuten als
chaperonne mocht fungeren van de Co-
telette de renne „Rossini", die chefkok
Ron Groen van restaurant „De prins van
Oranje" als hoofdgerecht had gekozen
voor zijn tongstrelend loflied op Escof-
fier.
In die halve eeuw is er van alles gebeurd
waarvan deze wijn onder de kurk geen
weet heeft gehad. Terwijl hij in alle rust
onder spinrag en stof rijpte en omzichtig
de geuren in zijn boeket rangschikte,
woedden er aan de andere kant van het
glas oorlogen, werd de televisie geïntro
duceerd en boorden raketten zich door
het luchtruim naar de maan.
Dat is een verwarrende gedachte op een
middag in de barre winter van 1985. Je
brengt een toast uit op dat jaar in een
ver verleden, waarvan de laatste getui
gen even later door je keelgat spoelen.
Het enige wat overblijft is de smaak van
toen, die het gehemelte attent aan je her
sens doorgeeft.
Opera
Groen, die zich had laten inspireren
door de muzische, naar beroemde opera's
vernoemde vondsten van Escoffier,
bleek op zijn beurt vele verrassingen in
petto te hebben. Te beginnen met zijn
ouverture, waarin hij een timbaai van
kreeft en kaviaar op gelei tot stillevens
had gemodelleerd. Op dezelfde contem
platieve wijze presenteerde hij zijn con-
Het culinaire
wonderkind
Auguste Es
coffier.
sommé „Verdi" en de l'etoile de barbue
„Carmen", waarvoor een griet van klas
se van de kook was geraakt. Daarbij
werden op advies van Verlinden een
Bollinger Champagne uit 1975 en de wit-
gekuifde Bourgondiër Batard-Montra-
chet gedronken.
Onderspit
Pas daarna maakte de uren tevoren ge
decanteerde hoogbejaarde edelman van
het chateau d'Issan in de Bordeaux zijn
opwachting, in goed gezelschap van een
Chateau Margaux uit 1957, die in zijn
schaduw proefondervindelijk het onder
spit moest delven.
Na deze wijnen en gerechten van mees
terklasse bleek dat het gouden duo
Groen-Verlinden nog genoeg culinair
kruit over had: bij de mousse de chèvre
„Tosca", een beeldschone compositie van
geitekaas en meiknolletjes, werd een
Kopke port uit 1935 geschonken. En bij
de grote finale van pêche „Melba" en
poire „La belle Hélène" een Sauterne uit
1950. Voorwaar een wegwezer van su
perbe klasse.
Keukenlatijn
Aan gene zijde van de wolkenpartijen
die dreigend boven Baarn hingen, zal
Escoffier op dat moment zeer tevreden
hebben toegekeken. Dat kan niet anders.
Wie immers zijn keukenlatijn zo perfect
weet te vertalen, kan ook vijf tig jaar na
de dood van de Meester rekenen op zijn
steun.
Het wordt trouwens hoog tijd, dat de
scherprechters van de Guide Michelin
de weg naar Baarn ontdekken.
In de bikkelharde strijd om de gunst van
buitenlandse toeristen heeft Zuid-Lim
burg kortgeleden een uniek wapen in
stelling gebracht. Nauwelijks benoemd
tot directeur van de Provinciale VVV
ging de immer inventieve Chiel van Lijf
reeds de boer op om trouwlustigen te
verleiden tot een nog nooit eerder ver
toonde huwelijksvoltrekking in de
krochten van de Sint-Pietersberg. Met
name richt hij zijn propaganda-pijlen op
amoureuze Japanners, die volgens hard
nekkige geruchten tuk zijn op bizarre lo-
katies waar ze de ja-woorden kunnen
uitwisselen.
Met die hoopvolle tijding in het achter
hoofd is Van Lijf terstond in het brons
groene eikenhakhout op zoek gegaan
naar een plek die als een magneet de hu
welijkskandidaten uit Nippon zou kun-
Chiel van Lijf voor het door hem getra
ceerde gat in de huwelijksmarkt.
nen aantrekken. Zijn speurtocht langs
ruïnes en spookkastelen zette hem bij
toeval ook op het spoor van de verkalkte
bultenaar Sint Pieter, die in de loop der
jaren door de baronnen van de cement-
industrie is uitgehold.
Eureka
Op dat moment herinnerde Van Lijf
zich, dat in 1944 duizenden inwoners van
Maastricht voor de naderbij komende
oorlogswals zijn gevlucht en in de Sint-
Pietersberg het einde van de gevechts
handelingen tussen geallieerde en Duitse
legers hebben afgewacht. Om daar te
kunnen overleven werd toen onder
meer een oven gebouwd. En in een
doodlopende gang kwamen een kapel
met een heus altaar en zichtbaar in grote
haast op de muren geschilderde kruis
wegstaties.
„Eureka", dacht Van Lijf. „wie zoekt zal
vinden. Hier ligt overduidelijk het gat in
de internationale huwelijksmarkt".
Onmiddellijk nam hij contact op met een
aantal Japanse touroperators, die positief
reageerden op zijn suggestie en subiet in
hun reisgidsen een plaats inruimden
voor de dolromantische instant-kathe
draal in de Sint-Pietersberg, waar paren
voor pak-weg 1.400 gulden afdoende in
de echt kunnen worden verbonden.
Tip top
Eerlijk gezegd heeft de respons Van Lijf
tot op heden weinig reden tot juichen ge
geven. Terwijl van zijn kant alles toch
tip-top geregeld is: de bruidsuite in Hotel
Maastricht, de limousine met chauffeur,
een koeler met champagne, bloemen en
getuigen, je kunt geen détail bedenken
of Van Lijf heeft het inmiddels feestelijk
ingevuld. Enkele bevriende zielzorgers
van courante kerkgenootschappen staan
al sinds december in de startblokken om
bij alarmfase 1 in hun wapperende sou
tanes uit te rukken. Maar tot nog toe
heeft zich helaas geen kandidaat gemeld.
„Toch is het een verrekt leuk idee",
blijft Van Lijf vooralsnog stug volhou
den.
ederlaag
ode Khmer
>mt hard aan
MPUCHEA Het Vietna-
se leger heeft gisteren een
öre nederlaag toegebracht
het verzet in Kampuchea,
de verovering van het
gang.)fdkwartier van de commu-
Rode Khmer in
*10m Malai en haar model-
>n Phnom Thamai zijn
1985.J verzetsbases in het westen
t het land ontmanteld,
gerust met Russische tanks
de Vietnamese troepen-
smetcht van 30.000 man eerst
Malai onder de voet en
"volgens Phnom Thamai.
apka- commandant van de Thai-
vastedse grenstroepen, generaal
I metya Sripen, zei dat Vietnam
gebied op nog geen 30 kilo-
Iter van de grens met Thai-
d nu volledig beheerst.
Igens Sripen hebben de
este guerrillastrijders de ba-
tijdig verlaten en is de
XXj.-jdmacht V9n de Rode
ntplc mer van 10 000 man n°g in*
s met' R°de Khmer ig de
eling-.rkste van de drie verzetsbe-
verb.gingen in Kampuchea. Ze
in totaal 35.000 tot 40.000
Ijjders die door China bewa-
|d worden.
t>r de drie verzetsbewegin-
i komt de nederlaag van de
Be Khmer hard aan. Phnom
amai fungeerde als „resi-
100 tie" van hun coalitierege-
B voor een Democratisch
mpuchea. Prins Sihanouk
met ving er vorige week zater-
als leider van de coalitie-
amer ering nog enkele buiten
ging dse diplomaten.
UNIEKE OPERATIE 'HOOP':
ADDIS ABEBA Een
aantal landen laat in Ethi
opië hun luchtmachten sa
menwerken in een unieke
operatie die de codenaam
Hoop draagt, waarbij men
voedsel dropt voor 175.000
hongerlijdende dorpelin
gen in de geïsoleerde
hooglanden, zo'n 300 kilo
meter benoorden Addis
Abeba.
Helicopters en transportvlieg
tuigen van Groot-Brittannië,
Ethiopië, Polen. West-Duits-
land en de Sovjet-Unie heb
ben. na enkele testvluchten in
januari, al de eerste versterkte
zakken graan laten vallen in
het noorden van Shewa en
Glshe.
Zakken van 50 en 80 kilo wor
den op een hoogte van 3 tot 10
meter uit de vliegtuigen ge
gooid boven dorpen die slechts
per ezel langs bergpaden te be
reiken zijn, zo vertelde de
coordinator van de operatie,
de Zweed Staffan op een pers
conferentie. De multinationale
luchtvloot die ondersteund
wordt door een Italiaans me
disch team, heeft een eigèn
coördinatie-tent onder de
blauw-witte vlag van de Vere
nigde Naties op het vliegveld
Bole bij Addis Abeba.
De bedoeling van de operatie
is een voedselvoorraad van
een maand in elk dorp in de
streek te droppen om uithon
gering te voorkomen. Ook
wordt zaad uitgeworpen, opdat
gewassen geplant kunnen
worden als deze maand de
lang verwachte regen komt.
Volgens coördinator Staffan
barst 8 tot 12 procent van de
uitgeworpen zakken door de
hoge valsnelheid open „maar
de dorpelingen werpen zich
hierop en er blijft geen korrel
liggen". De hooglanden van
Shewa en Gishe zijn gekozen
vanwege hun geïsoleerde lig
ging. „Het is de eerste operatie
van deze soort en een unieke
internationale samenwer
king", aldus de coördinator.
Derde kunsthart transplantatie
NEW YORK De 58-jarige voormalige automonteur Murray P.
Haydon krijgt morgen in de Amerikaanse stad Louisville als
derde mens in de medische geschiedenis een kunsthart. De
transplantatie van de Jarvik-7 staat onder leiding van dr.Willi-
am Devries, die ook de vorige twee operaties uitvoerde.
MIDJE VERHOLEN HETGEHEIM VAN DE UYLENBORGH
KBi
apet. I
i.Het duurde niet lang of de poortwachter
™en |S a| terug. „Mijn goede meester zal U gaarne
tvangen," glimlachte hij. „Maar dat verbaast
A niet. want mijn meester is een nobel en
.^htvaardig man. Volgt U mij maar. Ja juist...,
igneur Verholen. Gaat U hier maar naar bin-
£^h." De poortwachter opende een deur en
dde de smid een grote salon binnen, waar
n behagelijke warmte heerste. Een houtvuur
etterde vrolijk in de haard en een vriendelijk
5' 51 rsoon trad de smid met uitgebreide armen te-
moet. „Kom binnen, kom binnen, seigneur
S&Jjfholen," lachte deze persoon. „Ge zijt honge-
mm en koud, hoor ik. Welnu, zet U dan gauw bij
1 haardvuur. En gij, Julia-mijn-lief, wat zoudt
i ervan zeggen, als ge een ha^ije van het een
of ander voor onze gast toebereiddet? Dan
schenk ik hem intussen een glaasje gloeiwijn in.
Wel sakkerloot, daèr knap je van op, zeg ik al
tijd maar!" „Ik rén al naar de keuken, lieve
Jacob," zei de dame. die een borduurwerkje zat
te doen in een grote leunstoel. „Een hartige
bete zal er wel ingaan bij onze welkome gast."
„Mijn Julialief is een schót," sprak de slo
theer, toen de dame het vertrek verlaten had.
„Ik zou niet weten wat ik zonder haar moest be
ginnen. Zij is voor mij en onze kinderen een gro
te steun.. Intussen schonk hij een glaasje
gloeiwijn in, maar smidje Verholen dacht: „Het
zijn lieve, aardige mensen. Maar wat zien ze er
ouderwets uit. Er is hier iets vreemds aan de
handmaar wftl?"
Eivormige
dansende
energiebron
ontdekt
PASADENA Geleerden
hebben voor de eerste maal
een grote eivormige energie
bron in de ruimte ontdekt die
medeverantwoordelijk is voor
het Noorder- en Zuiderlicht,
de raadselachtige groene
schijnsels die rond de aardpo-
len worden waargenomen.
De energiebron is een onzicht
baar veld dat 20 tot 30 keer zo
groot is als de aarde, zo heeft
natuurkundige Lou Frank van
de universiteit van Iowa be
kendgemaakt. De bron ligt op
een afstand van ongeveer
640.000 kilometer aan de kant
van de aarde die niet door de
zon wordt beschenen.
Frank ontdekte dat de bron
magnetische krachten ge
bruikt om elektrisch geladen
deeltjes op te vangen van de
'zonnewind', een heet geïoni
seerd gas dat met een snelheid
van 1,6 miljoen km per uur
door de zon wordt uitgestoten.
„Het energieveld danst aardig
heen en weer", aldus Frank,
die verslag deed van zijn be
vindingen tijdens een interna
tionaal congres over de wissel
werking tussen zonnewind en
het aardmagnetisch veld.
PEKING De Chinese offi
ciële bevolkingspolitiek van
één kind per gezin heeft geleid
tot het ontstaan van een gene
ratie van verwende deugnie
ten van kinderen, wier ouders
speciale cursussen moeten
hebben om de omgang met
hen te leren. Het dagblad Chi
na Daily berichtte dat meer
dan 10.000 jonge ouders in de
noordelijke provincie Liao-
ning, „schoolgaan, om te leren
hoe met een enig kind om te
springen
Ruim 90 procent van de kin
deren beneden de 6 jaar in
Liaoning heeft geen broertjefs)
China kweekt generatie
van verwende deugnieten
of zusjefs), aldus China Daily.
Het cijfer verraadt het welsla
gen van de politiek van de re
gering van één kind per gezin,
gericht op het beperken van
de bevolkingsgroei in een land
van meer dan 1 miljard zielen.
..Vele kinderen zijn qua kle
ding en voedsel beter af, maar
zijn slecht opgevoed. Peuterza
len en kleuterscholen kunnen
hen moeilijk de baas", aldus
China Daily. Liaoning heeft 84
scholen gesticht voor cursus
sen in bevallen, babyverzor
ging, sociologie, kinderpsycho
logie en esthetica, aldus een
provinciaal woordvoerder. De
cursusduur varieert van één
week tot zes maanden.
Spanje zet Amerikaanse
diplomaten het land uit
(Van onze correspondent Paul van der Voort)
BARCELONA De Spaanse autoriteiten hebben begin februari
in alle stilte twee Noordamerikaanse diplomaten het land uitge
zet op verdenking van spionage. Dit bericht uit de Spaanse dag
bladpers heeft premier Felipe Gonzalez gisteravond bevestigd.
De twee Amerikanen zouden op heterdaad betrapt zijn bij het
fotograferen van enkele officiële Spaanse overheidsinstellingen.
Volgens de Spaanse regeringsbronnen worden er elk jaar wel
enkele Noordamerikanen op verdenking van spionage uitgewe
zen. Voorzover bekend is dit echter nog nooit eerder gebeurd
met Amerikaanse diplomaten. Het zou hier gaan om de tweede
secretaris van de ambassade en een functionaris van een Ameri
kaanse militaire basis. De Amerikaanse ambassade in Madrid
geeft geen commentaar.
ADVERTENTIE.
Mat uw krant naar
MOSKOU en LENINGRAD
8-daagse vliegreis 4P .4 CTPC
vertrek zaterdag 6 april a.s. J liVI We1"
Het Kremlin Is wel het bekendste centrum van de wereld
politiek. waar men bi|na dagelijks In de krant en op t v
mee wordt gecontronteerd. Moskou, een stad met bijna 8
miljoen Inwoners, heelt echter nog talrijke andere be
zienswaardigheden van uiteenlopende aard. zoals het
Rode Plein, het Bolsjol Theater, het Roasla Hotel (grootste
van de USSR met 6000 bedden) de tv-toren van Ostinako
en de Lomonosov Universiteit.
In samenwerking met Holland Travel Service hebben wij
een 8-daagse vliegreis naar deze exclusieve bestemming
georganiseerd, vertrek zaterdag 6 april a s.
We gaan per luxe touringcar naar Luxemburg, vanwaar
naar Leningrad wordt gevlogen. Stadsbezichtiging aldaar
van o a. Isaack-kathedraal. winterpaleis. Smolnyklooster.
Newskl Prospekt. ..Marsveld". Peter- en Paulvestigtng.
het Newski Prospekt en ..Hermitage' Fakullatiel: Pceskin
(Catharina-paleis) en eventueel Pawlowski
Per nachttrein van Leningrad naar Moskou In Moskou
worden de voornaamste bezienswaardigheden bezocht,
waaronder Tret|akov Gallery. Goem warenhuis en uiter
aard Kremlin en tv-toren
Op één van de avonden staat een theater- of balletuitvoe
ring op het programma (event Bolsioi-theater) dan wei
een bezoek aan een circus ol folkloristische dansavond.
Zaterdagmorgen vroeg wordt uit Moskou vertrokken en
rechtstreeks naar Schiphol gevlogen, waar om 1105
aangekomen. Programmawijzigingen worden voor-
De gehete reis wordt begeleid door een Nederlandse
Russisch sprekende en deskundige gids. welke wordt
aangevuld met piaatseii|ke tolken
Inbegrepen zi|n de kosten van beide vliegreizen, het tou-
rmgcarvervoer naar Luxemburg de nachttrein Leningrad-
Moskou. looien, toegangsbewijzen en alle excursies met
uitzondering van die naar Poeskin 45-) en Zagorsk 1
80.-). waaraan de deelname vri| staat De toeslag voor 1
een 1-persoonskamer bedraagt 225 - Oe visomkosten j
(geldig paspoort vereist) 35 - per persoon Reisverzeke-
ring 20 - per persoon 5 - kosten Annulermgsverze-
kering 3 1/2% van de ren som 6 - kosten Vóór vertrek f
wordt een vooriichtingsmiddag georganiseerd voor ken
nismaking met de overige deelnemers en de gids en uit
gebreide reisinformatie.
Inlichtingen en boekingen telefonisch
onder no. 070-190882 (van maandag
l/m vri|dag van 9 tot 16 uur) ol
persoonlijk in onze vestiging Spui
straat 71, Den Haag (op de hoek van
het Spui).
n.rwil IWff
POSTBUS 16050
2500 AA DEN HAAG
TEL 070-190882
Autoriteiten:
ruim vijftig
Tamils gedood
COLOMBO De Srilankaan-
se veiligheidstroepen hebben
gisteren 52 Tamil-separatisten
gedood bij een aanval op een
van hun kampen in het noord
oosten van het land. Dit heeft
de minister van Binnenlandse
Zaken. Lalith Athulathmudali.
bekendgemaakt. Bij die over
val waren wapens en ammuni
tie buitgemaakt, zo voegde hij
er aan toe. Volgens Athulath
mudali maakte de afwezigheid
van burgers in het gebied het
voor de veiligheidstroepen
eenvoudig hun actie uit te voe
ren. De burgers ziin volgens dé
bewindsman in december ge
vlucht nadat' „separatisten"
twee vissersdorpen hadden
aangevallen in de buurt van
Mullaitivu.
Sharon: 1,8 min
voor smaad proces
JERUZALEM Israels ex-
-minister van defensie Sharon
heeft in een interview met de
krant Haaretz verklaard dat
het door hem verloren smaad-
proces tegen het Amerikaanse
weekblad Time hem 500 000
dollar (ruim 1.8 min) heeft -
gekost. Dat is exclusief de kos
ten van de rechtsbijstand van
zijn advocaten omdat die zich
naar zijn zeggen gratis voor
hem hebben ingezet. Het
grootste deel van het geld
kreeg hij van particuliere ge
vers in Israel en het buiten-
Italiaanse journalisten
staken 24 uur
ROME In Italië is vanmor
gen een 24-uursstaking van
journalisten begonnen, uit pro
test legen het afbreken van de
cao-onderhandelingen door de
uitgeversfederalie en vanwege
de veroordeling in Milaan van
de journalist Paolo Longanesi.
Deze kreeg maand schrijfver
bod omdat hij details had ont
huld van een operatie tegen de
^afia.
