Protesten binnen WD tegen
weigering P.C. Hooftprijs
5"
Rentree van
Elfmerentocht
na 22 jaar
Mensen met geestelijke problemen
I erdwijnen te snel in inrichting"
Watersporters gaan
sneller op de bon
CÖTE D'AZUR
iS"SIJTHOFE
Geertsema: Van Aardenne moet alsnog aftreden
fiyNENLAND
EcidócSoiwant
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1985 PAGINA 3
p-officieren leuren
t verzekeringen
lECHT De marechaussee onderzoekt
nenteel de verkoop van levensverzekerin-
pan jonge dienstplichtigen. De soldatenvak-
AVNM vermoedt dat enkele tussenperso-
I van het Eindhovense assurantiebedrijf
?-Providentia daarbij gebruik maken van
I eeniale opkomstlijsten van Defensie. Boven-
een lzouden die tussenpersonen de jonge solda-
rkiezProderen te overdonderen door zich uit te
:n voor officier. Het bedrijf ontkent iets
rm<D. zaa^ te ma^en te hebben. De nep-offi-
in ">n benaderen de soldaten per telefoon op de
i hettne. waarbij zij proberen een afspraak te
?ke l#n om op de vrije zaterdag thuis langs te
talenen- Volgens hoofdbestuurder Eric Bale-
1 -J f van de AVNM zijn er inmiddels enkele
allen gevallen bekend, waarbij de soldaat
zou fin zijn onwetendheid een levensverzeke-
liet aanpraten.
Nepkleren met dure
namen uit de handel
AMSTERDAM De truien
en joggingpakken met daarop
duur klinkende namen als
Nina Ricci, Cacharel en Yves
Saint Laurent, die vooral op
markten worden verkocht,
moeten uit de handel worden
genomen. De exclusiviteit van
deze merken wordt aangetast
als ze op kleding van inferieu
re kwaliteit prijken. Dit heeft
de vice-president bij de recht
bank in Amsterdam, mr. E.W.
de Kruijff, gisteren besloten in
het kort geding dat de grote
parfum- en modehuizen tegen
drie handelaren in de nepspul-
len hadden aangespannen.
Plan Waterman
niet populair
DEN HAAG Een meerderheid
van de Nederlanders (57 pro
cent) ziet niets in een kustuit-
breiding tussen Scheveningen en
Hoek van Holland volgens het
plan Waterman. Eveneens 57 pro
cent is tegen de drooglegging
van de Markerwaard. Dit is ge
bleken uit een representatief on
derzoek dat het bureau Lagen
dijk heeft ingesteld onder 500
Nederlanders van achttien jaar
en ouder. De resultaten zijn gis
teren bekend gemaakt. Overi
gens was onder geënqueteerden
uit de Randstad wèl een meer
derheid voor kustuitbreiding.
Man bekneld tussen
twee papierrollen
ROTTERDAM Een 37-jarige
controleur uit Kerkwerve is giste
ren gewond geraakt toen hij be
kneld raakte tussen twee enorme
papierrollen van maar liefst 2600
kilo elk. Het ongeval gebeurde in
een loods op het haventerrein aan
de Willem Alexanderhaven in Rot
terdam. In een onbewaakt ogenblik
stootte een vorkheftruck tegen de
grote papiergevaartes aan, die
daardoor vielen en de passerende
controleur beknelden. Toegesnelde
omstanders zagen kans het slacht
offer snel van die enorme 'papier-
druk' te bevrijden. De gewonde
controleur is opgenomen in het
Dijkzigtziekenhuis in Rotterdam.
Politie koopt video's
van Heinekengeld
AMSTERDAM De Amstei-
damse politie mag het half mil
joen gulden dat Heineken
schonk uit dank voor zijn bevrij
ding, besteden aan video-appara-
tuur. De ^gemeenteraad van Am
sterdam stemde gisteren met dit
voorstel van B en W in. De poli
tie krijgt tegens bijna een half
miljoen gulden subsidie van de
raad voor de bouw van een socië
teit met hotel. Heineken heeft
voor dit project voor ongeveer
een kwart miljoen gulden garant
gesteld. De sociëteit is bedoeld
als ontmoetingsplaats voor voor
al jonge Amsterdamse agenten
en om de sfeer binnen het poli
tiekorps te verbeteren.
re PP
'»aeldieren
er, ob
en iieuwe milieu-
ide it
/erkie
n pollt KOSt
ijken,
rCDier 10.000
jare
-Lub!
I HAAG Voor de nieu-
vet op de milieugevaarlij-
ioffen zijn jaarlijks 10.000
5 °15.000 proefdieren nodig.
zal ster Winsemius (milieube-
en deelde dat gisteren in de
rertuipde Kamer mee bij de
cht t4zett'ng van het debat
gevalde n'euwe wet-
^en' Vis land worden jaarlijks
"•gen veer 1,4 miljoen proefdie-
■ect egebruikt, waarvan 102.000
den a het onderzoek naar gif-
i gaafid van nieuwe (chemi-
stoffen, zo liet de be
sman weten. Voor derge-
proeven worden door-
Bergs konijnen, ratten, honden
litsprjatten gebruikt,
er opde nieuwe wet op de mi-
kaarjevaarlijke stoffen moet
itigde?Har,d in de pas lopen met
nnenichtliin van de EuroPese
.jeenschap die proeven
1~®1xchrijft voordat nieuwe
op de markt mogen
sker^en gebracht. Daarmee
it de mogelijkheid uitge-
I om nieuwe chemische
zN?n in de handel te bren-
ekenijzonder dat er iets bekend
zal ijer gevaren die dat op
lan <ieveren.
ihtdru
veer chemische industrie heeft
'fukgfgelopen jaren een enorme
oordoj doorgemaakt. Tussen
oude len 1978 is de produktie in
srland tien keer zo groot
,n 07 lrden'
DEN HAAG De weige
ring van minister Brink
man de P.C. Hooftprijs toe
te kennen aan de auteur
Hugo Brandt Corstius
heeft binnen de VVD tot
protesten geleid. Fractie
leider Nijpels wordt ver
weten dat hij al enkele
weken geleden steun
heeft verleend aan het be
sluit van het kabinet, dat
volgens veel VVD'ers in
strijd is met de liberale
beginselen. Een van de
opmerkelijkste reacties
kwam gisteren van de
Vlaamse minister Mare
Galle (soc.). Hij zal niet
meer deelnemen aan de
werkzaamheden van de
Nederlandse Taalunie en
de jaarlijkse bijeenkom
sten met Brinkman niet
meer bijwonen.
Galle zegt „diep geschokt" te
zijn door de houding van
Brinkman. Diens beslissing
gaat het gehele Nederlandse
De commissie
letteren van de
Raad voor de
Kunst zal in zijn
geheel aftreden
als het besluit
van Brinkman
niet wordt terug
gedraaid. De
commissie, onder
leiding van de
letterkundige
Wam de Moor (r),
zal eerst nog een
onderhoud met
de minister heb
ben. De commis
sie is het belang
rijkste adviesor
gaan op dit ge
bied van de rege
ring.
taalgebied aan, „daar zij de
Nederlandse letterkunde over
de landsgrenzen heen wil ap
preciëren naar haar al dan
niet gezagsvriendelijke karak
ter". Galle zegt dat hij meent
„dat het de taak is van de Ne- letterkunde gedegradeerd
derlandse Taalunie om de let- wordt tot broodschrijverij en
terkunde te beschermen tegen propaganda voor orde en ge-
elke vorm van censuur. Indien zag",
dit niet zo zou zijn lopen wij
gevaar in noord en zuid dat de Commissaris van de koningin
in Groningen Vonhoff te
vens oud-staatssecretaris van
cultuur heeft de beslissing
van het kabinet onbegrijpelijk
genoemd. „Ik ben het eens
met Thorbecke die stelde dat
kunst geen regeringszaak is.
Daarmee bedoelde hij niet dat
de overheid onverschillig moet
staan tegenover de kunst,
maar gaf hij aan dat het niet
tot de taak van de overheid
hoort op te treden als beoorde
laar van kunst". Vonhoff zegt
respect te hebben voor het ka
binet maar nog meer voor de
liberale traditie.
In de interpellatie die Brink
man na de krokusvakantie in
de Tweede Kamer te wachten
staat, kan hij echter rekenen
op de steun van het CDA.
Woordvoerder Beinema zei
gisteren dat de „buitenpropor
tionele reacties" de indruk
wekken dat het culturele va
derland in doodsgevaar is. Bei
nema zou met het oog op die
reacties de interpellatie on
middellijk willen houden,
maar hij kon zich verenigen
met een behandeling op 19 fe
bruari.
De Amsterdamse hoofdbrandwacht Jos de Jong reikt hier naar
een fuut. die zich door de vorst heeft laten verrassen De in het
ijs van de Singel vastgevroren vogel, stel*, de aangeboden hulp
niet erg op prijs...
SNEEK IJs en weder dienende wordt aanstaande
maandag de Elfmerentocht gereden. De organisatoren
van de IJswegencentrale Sneek-Wymbritserdeel-IJlst
besloten gisteravond de tocht na 22 jaar weer uit te
schrijven. De traditonele voorloper van de Elfsteden
tocht werd in 1963 voor het laatst gehouden, maar ging
toen over een ingekort parcours van 70 kilometer
De negende Elfmerentocht is vastgesteld op de oude lengte van
105 kilometer en voert door het merengebied van zuidwestelijk
Friesland, voor een groot deel over Elfstedenijs. Er wordt 's-
ochtends tussen 8 en 10 uur gestart in Sneek. De eindcontrole
sluit eveneens in Sneek. 's avonds om 6 uur
In Friesland zijn ook plannen in de maak waarbij verschillende
bekende Friese schaatsers op eigen houtje een Elfstedentocht
willen organiseren. Daartoe worden slechts initiatieven onder
nomen als de officiële tocht niet zou doorgaan. De secretaris van
de Vereeniging De Friesche Elfsteden, jonkheer G us tav Witsen
Elias. liet weten dat het Elfsteden kruisje wettelijke bescherming
krijgt. Dat blijkt nodig omdat buitenstaanders het embleem wil
len gebruiken voor handelsdoeleinden. De maatregel wordt nog
deze week van kracht.
STUURSLID CLIËNTENBOND OVER WEEK VAN DE PSYCHIATRIE:
12°
13°
11®
8®
"11* l
1°° 'DEN Volgens een
io° ig jaar verschenen nota
_1J° r geestelijke gezond-
Sszorg heeft één op de
- 2° Nederlanders psychi-
problemen als slape-
-21° jheid, stress en nervo-
-4° it. Slechts een beperkt
^^tal van hen gaat er-
MÉ naar de dokter of
[kBt met de psychiatrie
•Aanraking. Uit een rap-
t van het Sociaal Cul-
#1 Planbureau blijkt
andïjvflwel dat dit aantal
'abartM toeneemt. Er wordt
n6i5-tfns in voorspeld dat
180-4'groeiend aantal perso-
l1; ,ad gedurende langere
en bij herhaling van
YIÊ) hulp gebruik zal ma-
In de jaren zeventig
g dit aantal jaarlijks
gemiddeld 800, in de
tachtig is dat tot nu
Hpl 1250 per jaar. Daar-
htinf komt het totaal aan-
H en o,prefereerde) patiën-
Iver b."P 25 00°-
nforma
n. ontwikkeling wordt in de
4G (ld van de psychiatrie zelf
n: kennisgeving aangeno-
r.00 ut, maar de Cliëntenbond in
Ï.00 uiGeestelijke Gezondheids-
1.00 uu denkt daar anders over.
"n""%nd komt op voor de be-
van mensen die met de
hiatrie in aanraking ko
en geeft gevraagd en on-
aagd advies aan beleids-
ers. „De toenemende
De vo£ om psychisch6 hulp ver-
ons niet, maar is wel
/arf
betreurenswaardig,
daar de extra vraag hele
maal niet nodig is", zegt Jac
queline Buquet, bestuurslid en
ex-voorzitter van de Cliënten
bond.
Er is volgens haar veel te red
den in de Nederlandse psychi
atrie. Zegt ze: „Zolang maar
wordt ingezien dat we meestal
niet te maken hebben met
geestesziekten, maar met men
sen die gewone menselijke
problemen hebben. Door die
problemen eerder te onder
kennen en probleemgevallen
niet per definitie in een in
richting te plaatsen, kan al
veel goed worden gedaan".
Breingeindag
We leven in de Week van de
Psychiatrie, die morgen wordt
afgesloten met de Breingein
dag. De hele week is door be
trokkenen in de geestelijke ge
zondheidszorg gesproken over
de vraag hoe we er in Neder
land op dat gebied voor staan.
En, belangrijker nog, waar het
heen moet. Omdat het in de
geestelijke gezondheidszorg
nog altijd om mensen gaat,
voelt Jacqueline Buquet van
de Cliëntenbond zich in haar
element. Ze brengt het uit
gangspunt van de bond zo
naar voren: de psychiatrie weg
uit de inrichtingen en dichter
bij huis. Dat is een lange weg,
ze geeft het toe. „De mentali
teit van de werkers in deze
sector kan niet dwingend wor
den veranderd en daar maken
we ons nog het meeste zorgen
over. De macht wordt uitein
delijk toch bij de patiënt weg
gehouden. In een gewoon zie
kenhuis is'het simpeler. Daar
is het van groot belang dat er
een zekere geaccepteerde
machtsverhouding is, omdat
die blindedarm er toch een
keer uit moet. En er is maar
een kleine groep mensen die
dat kan, namelijk de chirur
gen. Met de geest, kortom in
de psychiatrie, ligt dat anders.
Die is „des mensen". In feite is
iedereen deskundig op dat ge
bied".
Dat verklaart volgens Jaqueli-
ne Buquet de roep van de
Cliëntenbond om minder op
names in inrichtingen en meer
zorg erbuiten. „De inzichten
van de psychiaters zijn alle
maal verschillend", zegt ze.
„Als een patiënt naar drie psy
chiaters gaat, krijgt hij drie
verschillende diagnoses. Als je
bij een psychiater onder be
handeling bent, heeft die een
bepaald beeld van hoe hij
denkt dat mensen moeten zijn.
Aan dat beeld moet je voldoen
als je „normaal" wilt zijn. Een
andere psychiater kan weer
een totaal ander beeld hebben.
Het is maar net bij wie je te
recht komt. Je hebt te maken
met een willekeur".
Te pretentieus
Het idee dat de (huidige) psy
chiatrie geestelijke problemen
kan voorkomen en verhelpen,
wordt door het al eerder ge
noemde rapport van het Plan
bureau als „te pretentieus" be
titeld. Buquet is het daarmee
eens. „Het is een cliché, maar
zoiets kan de psychiatrie hele
maal niet. Dat komt door de
manier van werker». Mensen
krijgen te snel het etiket „pa
tiënt" opgeplakt. Patiënten
worden automatisch en te ge
makkelijk doorverwezen naar
inrichtingen. Dat is onze kri
tiek: de nu bekende wegen
worden te vanzelfsprekend
bewandeld. Als daar niets aan
verandert, is binnen een paar
jaar één achtste deel van de
Nederlanders écht psychia
trisch patiënt, of is dat ge
weest".
Er zijn volgens de Cliënten
bond enorm veel investerin
gen nodig om de dreigende ex
tra vraag naar psychiatrische
hulp op te vangen. „Investe
ringen in mankracht en in
omscholing. Het accent moet
komen te liggen in de ambu
lante psychiatrie". Eén psychi
ater op iedere drie huisartsen?
„Daarmee ben je er niet. We
zien een grote toekomst voor
zelfhulpgroepen. Je kunt ze
vergelijken met de praatgroe
pen in de vrouwenhuizen. Zo
iets zou in de psychiatrie een
erkend middel moeten zijn.
Als ik bij mijn huisarts kom
met geestelijke problemen, zou
ik doorverwezen moeten kun
nen worden naar een groep
mensen met dezelfde proble
men. Daar zou een psychiater
bij kunnen zitten, maar de
echte deskundigen zijn de er
varingsdeskundigen. De men
sen zelf dus. Mensen kunnen
in de meeste gevallen het bes
te elkaar helpen. Ze maken el
kaar niet belachelijk, maar on
derkennen de problemen".
Ontwrichtend
Een belangrijke rol bij het
pleidooi van de Clieëntenbond
speelt de gedachte aan stimu
lering van de zelfredzaamheid.
„Mensen met (ernstige) psy
chische problemen moeten te
rug in de maatschappij en niet
te snel worden weggestopt in
een inrichting", vindt Buquet.
„Men moet opname zoveel mo
gelijk zien te voorkomen. Dat
kan door de symptomen van
naderende grote psychische
problemen zo snel mogelijk te
onderkennen, maar er niet
meteen het etiket geestesziek
op te plakken. Uiteraard moet
het mogelijk blijven om ie-
Jaqueline Buquet
mand op te nemen, voor een
week, twee weken of desnoods
langer Het gaat ons er echter
om het automatisme van die
opname te doorbreken. Men
haalt de mens daarmee uit
huis, wat ontwrichtend
werkt".
Volgens Buquet is de snel ver
anderende en steeds ingewik
kelder wordende maatschappij
voor een belangrijk deel oor
zaak van het toenemende be
roep op de geestelijke gezond
heidszorg. „Daarmee zeg ik
niets nieuws, ons idee dat er
geen echte geesteszieken zijn
is erop gebaseerd. Niet het in
dividu is ziek, maar de maat
schappij. De spanning van het
stedelijke leven en de snelle
veranderingen zijn voo^ veel
mensen moeilijk te verwer
ken. Allerlei kleine en grote
revoluties, waardoor de wereld
op z'n kop werd gezet brengen
velen van hun stuk, al was het
alleen maar de snelle emanci
patie van de vrouw".
„De maatschappij is bovendien
meer prestatiegericht ingesteld
dan we zelf in de gaten willen
hebben. We zijn zo op werken
ingesteld dat werkloosheid
voor velen maar een paar
maanden zonder grote span
ningen te verwerken is. In
ruimer verband zien we dat
we steeds meer vrije tijd krij
gen, maar we gewoon niet we
ten hoe we daarmee moeten
omgaan. Dan gaan mensen
vaak denken dat het leven
doelloos is. merken ze dat er in
deze maatschappij een groot
gebrek aan aandacht en begrip
is. De moeilijkheden die men
sen hebben om zich aan te pas
sen aan de omstandigheden,
spelen een grote rol bij het
ontstaan van kleine en grote
psychische problemen".
ARJEN VAN DER SAR
AMSTERDAM Watersporters zullen het komende
seizoen op minder clementie van de Rijkspolitie te Wa
ter kunnen rekenen wanneer zij de regels van het
Nieuwe Binnenvaart Politie Reglement overtreden.
Kwamen overtreders er het afgelopen jaar nog af met
waarschuwingen, nu is een verbaliserend optreden op
zijn plaats.
Dit heeft de districtscommandant B. Schmidt van de Rijkspoli
tie te Water in Leeuwarden gisteren in het Amsterdams Scheep
vaartmuseum aangekondigd tijdens de persconferentie over de
HISWA '85.
Het Nieuwe Binnenvaart Politie Reglement is op 1 april van het
vorig jaar van kracht geworden en maakt in tegenstelling tot de
oude regels geen onderscheid meer tussen de beroeps- en de re
creatievaart. Er bestaat nu slechts onderscheid tussen grote en
kleine schepen. Het is daarom volgens Schmidt van groot belang
dat men alle regels en verkeerstekens ken. De Rijkspolitie te
Water zal ook tijdens de komende HISWA-tentoonstelling de
voorlichting over het nieuwe reglement centraal stellen. De der
tigste waterrecreatie-tentoonstelling wordt 8 maart door prinses
Margriet in de Amsterdamse RAI geopend
Gebruik fiets
bij openbaar
vervoer is
moeilijk
DEN HAAG Hoewel 36
procent van de treinreizigers
(ruim 200.000 mensen) met de
fiets naar het station gaat, is
het gebruik van de tweewieler
in samenhang met het open
baar vervoer erg moeilijk Te
kleine of slechte fietsenstallin
gen. ontbrekende fietsroutes
en gevaarlijke verkeerssitua
ties vormen een ernstige be
lemmering voor de verdere in
tegratie van trein- en fietsver-
keer. Tot deze conclusie komt
de werkgroep „Integratie fiet
sen openbaar vervoer" in een
rapport over de mogelijkheden
om het gebruik van de fiets en
het openbaar vervoer beter op
elkaar af te stemmen. De mi
nister van Verkeer en Water
staat heeft het inmiddels naar
de Tweede Kamer gestuurd.
(ADVERTENTIE)
Met uw krant naar
de Franse Riviéra:
8-DAAGSE
LUXE TOURINGCARREIS
Vertrek maandag 11 maart a.s.
Genieten van het plezierige klimaat der Franse Rivipra
Dal is de bedoeling van onze reis naar het nabi) Frejus.
vlak aan het goudgele strand van de Middellandse Zee
gelegen hotel Saint Aygull In dit sleervolle hotel (alle
kamers voorzien van bad/douche, toilet) onder Ne
derlandse leiding wordt gedurende ons verbli|( al
daar gelogeerd
Maandagochtend vertrekt de bus om acht uur uit Den
Haag en halt negen uit Rotterdam Zowel op de heen
als op de terugreis wordt overnacht m Hotel Le Ruiiy na
bij Dyon De volgende dag gaat het via het traaie
Rhone-dal naar het hotel bi| Frejus Tijdens uw verbli|t
worden enkele excursies gemaakt o m naar Frejus.
Porte Gnmaud. Saint Tropez. en een pijpentabnekje te
Cogolin. alsmede twee volle dagtochten naar Grasse
(bezoek partumtabriek). Sl Paul de Vence. Cannes.
Nice en Monaco Eventueel kan bovendien aan een sa
faritocht worden deelgenomen
De pri|S van deze bijzonder aantrekkel jke «nr
Cóte d Azur-tour bedraagt slechts J wüD."
op basis van een 2-persoonskamer met hall-pension
logies, ontbijt, dinerj. echter induswt afscheidsdiner
Toeslag voor een eenpersc
nngsverzekering 3 1/2% van de r
kosten, gecombineerde reisverzekering 20 -
persoon 5 - pokskosten
Inlichtingen en boekingen telefo
nisch onder no 070-190882 (van
maandag t/m vrijdag van 9 tot 16
uur) of persoonlek in onze vestiging
Spuistraat 71. Den Haag (op de hoek
van het Spui)
POSTBUS 16050 vi/yir
2500 AA DEN HAAG
TEL 070-190882 IUJ)
'HlEMELS
g VlV|
jen u
ax ov
rijn if
iium.
tijde»
'ergao
/erigfl
wikki
iloclul
ïsloot
wedt
fen. T
iitgebio
r0K AAHftilOING 6MT ME ÉEN LIEVE T
>UIT KCSm IK HOOp A1X6Ë1J PtTJC NIET
sODk Na pe SOVMfe AAN DIE TRAM Cf MV
jCAAN V£RHA<£J£_
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG VVD-se-
nator mr. J.W. Geertsema
vindt dat zijn partijgenoot
minister Van Aardenne
(Economische Zaken) als
nog uit eigen beweging
zou moeten aftreden naar
aanleiding van de RSV-
zaak. „Ik heb het gevoel
dat zijn positie in het par
lement wat moeilijk is ge
worden. Het zou verstan
dig zijn als hij zou opstap
pen", aldus Geertsema in
het NOS tv-programma
Den Haag Vandaag na ge
lijkluidende uitspraken
tijdens een spreekbeurt in
Zoetermeer.
Geertsema zei dat het opstap
pen van Van Aardenne vooral
goed zou zijn voor het kabinet-
Lubbers ..Een minister die
een minder goede verstand
houding heeft met het parle
ment is voor dat kabinet niet
goed", aldus Geertsema. Hij
acht de positie van Van Aar
denne echter niet onmogelijk
geworden ..Onmogelijk niet,
bemoeilijkt", aldus de senator
Geertsema zei overigens dat
een aftreden van Van Aarden
ne niet moet leiden tot de val
van het hele kabinet. Als Van
Aardenne zou opstappen zou
daardoor, aldus Geertsema.
ook een later deze maand te
voeren debat tussen Kamer en
regering over het RSV-rapport
zuiverder worden. Overigens
meent Geertsema dat Van
Aardenne zijn ministerszetel
niet ter beschikking zou hoe
ven te stellen vanwege de ne
gatieve conclusies die de RSV-
commissie ten aanzien van ziin
beleid heeft getrokken Hij
toonde begrip voor het feit dat
Van Aardenne de Kamer in
1979 niet had ingelicht over de
„blanco cheque" die hij aan
RSV had verstrekt.