Het balletje rolt nu ook
in Leiden en Noordwijk
4
ïnalë EeichaQowiant
Openbaar Ministerie laat het er niet bij zitten
GOLDEN TEN VEROVERT DE RANDSTAD
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1985
LEIDEN Lang is gokken in ons
land een louche aangelegenheid ge
weest. In de schemering van de samen
leving pleegden randfiguren zich onle
dig te houden met talrijke variaties op
het bekende thema „Hoe word ik zo
snel mogelijk rijk". Chinese gokhui
zen waren een fenomeen. Terwijl het
gokken op de renbanen en het invul
len van toto- en lotto-briefjes al lang
geaccepteerd gemeengoed waren, re
den nog elk weekeinde busladingen
vol dagjesgokkers naar België om zich
daar in het klatergoud van de speelta
fels in Knokke en Oostende uit te le
ven. De wet paste zich daarom aan de
goklustige samenleving aan en on
danks heftig verzet van de zielzorgers
in de politiek werden de eerste legale
casino's geopend in Valkenburg, Zand-
voort en Scheveningen. „Zwart" gok
ken bleef echter trekken. De opkamer
tjes waar illegaal het roulette-balletje
rolde, verdwenen niet. Wellicht was
juist het schemerige element een van
de aantrekkelijke kanten van het ille
gaal gokken.
Dat in gokken geld is te verdienen,
mag duidelijk zijn en daarom is jaren
lang getracht een kansspel te ontwik
kelen, dat voor de wet als behendig
heidsspel door zou gaan, maar zoveel
gokelementen in zich zou verenigen
dat het aantrekkelijk zou blijven. Zo
ontstond Golden Ten, ook wel obser
vatie-roulette genoemd. Het is overi
gens geen nieuw fenomeen. Het in
Duitsland ontwikkelde spel, duidelijk
verwant aan roulette, bestaat al een
jaar of twintig en is via onze oosterbu
ren en België naar Nederland overge
waaid. Al vele jaren is het bekend in
het zuiden en oosten van het land.
Hoewel de exploitanten van Golden
Ten-clubs blijven volhouden dat het
een behendigheidsspel is, staat het
Openbaar Ministerie nog steeds op het
standpunt dat het om een gokspel
gaat. Alleen, de bewijslast is erg inge
wikkeld. Vandaar dat regelmatig op
last van justitie gesloten clubs hun
deuren korte tijd later weer konden
openen. Voor het Openbaar Ministerie
overigens geen reden om het spel
maar oogluikend toe te staan; ook niet
nu in navolging van collega's in het
zuiden en oosten van het land de afge
lopen maand randstelijke ondernem-
ners in dit gat in de „gokmarkt" zijn
gedoken.
In de Leidse regio werd in Noord wijk
op 4 januari in het Boulevardhotel een
Golden Ten-speelzaal geopend. Den
Haag volgde in het weekeinde van 26
en 27 januari en in Holiday Inn Lei
den ging het balletje afgelopen Woens
dag rollen. In de badplaats Noordwijk
wordt reeds gedacht een tweede speel
zaal te openen, in Huis ter Duin (de
onderhandelingen zijn gaande) en ook
in Leiden heeft men al het oog laten
vallen op een tweede lokatie.
Manager Max Worms van Holiday Inn
Leiden zegt. dat de speelzaal een
nieuw en aantrekkelijk element is in
het scala aan voorzieningen. In Noord-
wijk hoort men, na een ambtelijke
huivering, dat het casino aan de Bou
levard de badplaats extra aantrekke
lijk maakt De eigenaar van restau
rant Le Coq d'Or aan de Leyweg in
Den Haag zegt dat hij wel met deze
dubieuze aangelegenheid in zee moest
gaan om het dreigende faillissement
van zijn zaak te ontlopen. Duidelijk
is, dat Golden Ten een publiekstrek
ker van formaat is. Maar justitie laat
het er niet bij zitten. Ligt op de loer.
e
De fraai ogende
speeltafel-
bediende
Jolanda van
Waasdorp harkt
de fiches bijeen
onder het motto
..Rien ne va
plus. dit geld is
niet meer van
u".
)ORDWIJK/ LEIDEN De
rm heeft vrij spel op de
ordwijkse boulevard. Het
ulevard Hotel, dat nog het
este lijkt op een donkere
jkkendoos, ziet er op deze
;enachtige middag nog on-
trekkelijker uit. Niet be
tid het passende decor voor
speelzaal. Een roodge-
urde lichtbak met de let-
s „Casino" neemt alle twij-
Is weg. Hoewel het uiterlijk
ders doet vermoeden,
lakt het interieur van het
tel een gezellige en gast-
ije indruk. Door een lege
tzaal lopen we naar het casi-
waar enkele spelers in een
ak verlichte ruimte hun ge
it (of is het behendigheid?)
b roeven. Veel zien we nog
)t, want bedrijfsleider' T.
assen troont ons mee naar
eetzaal, waar hij om half
je met enige tegenzin aan
ri ontbijt begint. Hij ziet er
'cht uit. „Inderdaad. Het is
it geworden vannacht", be-
stigt hij vermoeid.
issen is een Limburger, zijn
iuw en kinderen wonen in het
den van het land en hij in het
jlevard Hotel in Noordwijk.
et hotelleven is niet ideaal", zegt
De bedrijfsleider deed vroeger
t ;n de visverwerking, maar zit
al v'ijftien jaar in de Golden Ten
iiness. Hij werkt voor G. Kalk-
/en, die nog enkele speelzalen
>loiteert in Lelystad en Kampen
assen heeft enkele sluitingen
1 speelclubs meegemaakt, zoals
Roermond. Hij kijkt ook wat
jstig op als twee officieel ogende
•en met een vetlederen koffer
hotel binnenkomen, maar het
komt niet voor het casino, zo-
hij weer een hap van zijn boter
en kan nemen. Later stappen wel
i Noordwijkse politiefunctionaris
een ambtenaar van algemene
ten van de gemeente binnen en,
nen een kijkje in de speelzaal,
utine; de Noordwijkse politie
et een oogje in het zeil houden,
aar ben ik blij mee. Iedereen
g zien wat hier gebeurt, zeker
politie", meldt de Limburger
fen twee happen door. Hij ver-
I dat hij burgemeester Bonnike
1 Noordwijk en de officier van
titie het spel heeft uitgelegd,
ee, ik heb geen negatieve hou-
ig gezien", reageert hij op de
{gestie dat de burgervader van
badplaats niet blij is met een
olden Ten in het zuiden en oos-
van het land al veel langer be-
d. de Randstad maakt er nu pas
kennis mee. Noordwijk is de eerste
in de rij van westelijke speelzalen.
Waarom juist Noordwijk? „Het kon
hier erg snel", zegt Faassen. „Met
de zomer voor de boeg leek ons dat
verstandig", wijst hij op de periode
dat Noordwijk wordt overspoeld
met badgasten waarvan er onge
twijfeld velen een bezoekje willen
brengen aan de speelzaal in het ho
tel. „Maar ik staar me niet blind op
de zomer", voegt hij er aan toe.
„Ik krijg hier fantastisch publiek,
heel gezellige mensen", zegt de ma
nager, „over het algemeen vrij
jong. ik schat gemiddeld 24 jaar
oud". Faassen heeft tot nu toe twee
personen geweigerd. Wie wil spe
len moet lid worden van de vereni
ging Casino Boulevardhotel, waar
van Kalkhoven voorzitter is. De
club heeft momenteel een „leuk
bestand van ruim vijfhonderd le
den". Dat lidmaatschap kost vijf
gulden, maar daarvoor krijgt het
nieuwe lid een fiche waarmee hij
aan de gang kan. „Een drankje, een
hapje, alles wordt door de club be
taald", meldt de bedrijfsleider. „Al
cohol? Nee dat mag niet, je kunt
drank niet combineren met een be
hendigheidsspel".
Wat is het verschil tussen het casi
no in Noordwijk en dat in bijvoor
beeld Zandvoort of Scheveningen,
waar roulette wordt gespeeld?
„Daar speel je een kansspel, wij
spelen een behendigheidsspel", ant
woordt Faassen. „Bij ons is het heel
anders, de sfeer is veel ongedwon-
gener, minder commercieel. Als je
bij ons met honderd gulden bin
nenkomt en je verliest dat geld,
dan kun je grais een lekker kopje
koffie krijgen", aldus de zorgzame
speelzaalhouder. „Trouwens, we
zijn geen casino, maar een speel-
club", corrigeert hij. Daarbij uit het
oog verliezend dat hij werkt voor
de vereniging Casino Boulevardho
tel. De zuiderling blijkt overigens
een purist te zijn. Hij heeft het over
spelleider, speelbankbediende en
bediening. „We hebben zo'n fijne
taal", vindt de man die enige tijd in
Vlaanderen woonde. „Daar zoeken
ze net zo lang tot ze een Neder
lands woord hebben gevonden". De
Limburger spreekt met enige wee
moed over een mooie speelclub in
het Belgische Waasmunster waar
hij eens hoopt terug te keren.
Faassen stélt voor om de speelzaal
op te zoeken. Eerst echter leidt hij
ons door de kelders van het hotel
naar een ruimte die precies onder
de speelzaal ligt. Tegen het plafond
is een constructie van ijzeren bal
ken bevestigd, waarop de twee in
het casino opgestelde speelcilinders
rusten. Toen het casino open ging,
stonden de speelcilinders nog op de
vloer, maar men merkte al spoedig
dat ze niet waterpas te houden wa
ren. De cilinders waarover het
speelballetje rolt, moeten volkomen
horizontaal staan. Daarom werd
besloten de cilinders onafhankelijk
van de vloer in de speelzaal op sta
len binten te plaatsen. In de kel
ders is het rollende balletje in de
'stalen cilinder goed te horen. „Het
weer open", zegt de Brabander. Hij
bevestigt dat het zuiden vol zit met
casino's waar observatieroulette
wordt gespeeld. „In Eindhoven heb
je acht clubs die vlak bij elkaar lig
gen. En die zijn ook nog eens 24
uur per dag open". Aanvankelijk
zegt hij dat zijn winstpercentage op
2,7 procent moet worden geschat,
maar als we daar onze twijfels over
uitspreken, meldt hij na enig na
denken dat het percentage op onge
veer acht mag worden gesteld.
De opvattingen van Van Vlerken
verschillen niet zo sterk van die
van Faassen en ook de regels die de
kersverse vereniging (in dit geval
speelclub Casino Holiday Inn) heeft
opgesteld, lijken sterk op de bepa
lingen van de Noordwijkse club.
Wie zich in Leiden aanmeldt wordt
geen lid, maar aspirant-lid. Men
wordt op de ballotagelijst gezet.
Van Vlerken meldt dat men zich
hij volgens de regels ook een speel
verbod opleggen wanneer hij van
mening is, dat een beroepsspeler
aan een tafel heeft plaatsgenomen.
„Het gaat toch om de gezelligheid",
meent de zakenman De Leidse
club vraagt geen lidmaatschaps
geld. Het casino in Holiday Inn is
een uurtje langer open dan de
Noordwijkse speelzaal, van twee
uur 's middags tot twee uur
's nachts. Ook in Leiden zijn de
drankjes gratis en de minimum en
maximum inzetten respectievelijk
een rijksdaalder en 50 gulden. Op
vallend is. dat Van Vlerken het
met vijf personeelsleden denkt af
te kunnen („Ik werk zelf ook
e"). terwijl Faassen acht werk
nemers in dienst heeft en druk op
zoek is naar nog meer personeel
De speelclinders staan in Holiday
Inn gewoon op de vloer. Volgens
de speelzaalhouder kan dal best,
omdat het hotel over goede funda
menten beschikt. Volgens hem is
de vloer minstens 40 a 50 centime
ter dik en aangezien het gebouw
i heel eind van de weg ligt, zou
den er geen trillingen zijn. Ook
hier schrijven wij ons in. een uitleg
krijgen we niet, maar dat kan te
maken hebben met het feit dat we
zeggen de regels te kennen. Het
lijkt erop alsof de weg van het bal
letje wat moeilijker te doorgronden
is dan in Noordwijk Een onzer be
sluit niet te spelen omdat hij het
niet doorziet, de ander verliest 25
gulden, maar de fotograaf bewijst
er echt kijk op te hebben door ruim
80 gulden te winnen.
Speelzaalhouders spelen zelf niet
Ook Van Vlerken zegt nimmer
mee te doen. Het exploiteren van
een casino moet dus echt veel voor
deliger zijn dan zelf spelen. „Als ik
20 jaar speel, dan heb ik nog geen
fiets verdiend", zegt de casinodirec
teur uil Valkenswaard. die op het
ime parkeerterrein van het Leid-
hotel een fraaie bolide heeft
staan.
KEES VAN HERPEN
WIM BUIJTEWDC;
FOTO'S WIM VAN NOORf
waterpas staan is van levensbe
lang", meldt Faassen. „Daarom
wordt dat ook elke dag twee keer
gecontroleerd". Het waterpas werkt
zeer nauwkeurig. Als de bedrijfslei
der er een dun velletje papier on
der legt, reageert het instrument
onmiddellijk.
Uitleg
Het is niet druk in het casino, aan
slechts een van de vijf met groen
vilt beklede tafels wordt gespeeld.
De ruimte is verdeeld in een speel
zaal en een bar met zitjes. Bij de
kassier levert een man fiches in en
stopt 2.500 gulden in een dikke por
temonnee. Volgens de voorschrif
ten legt Faassen het spel uit. Op
een grote stalen schijf wordt door
de spelleider een wit balletje gede
poneerd, dat langs de opstaande
rand gaat rollen en rondjes draait.
Na een tijdje verlaat het balletje de
rand en gaat een ellips beschrijven
op weg naar het lager gelegen mid
dengedeelte. In dat midden zitten
26 vakjes (de cijfers 1 tot en met 24
en 0 en X) De speler mot» voor
spellen in welk vakje het balletje
uiteindelijk terecht komt. Uit de
gedragingen van het balletje kan
men ongeveer opmaken waar het
terecht komt. Vandaar de naam ob
servatieroulette.
Elke gast moet een verklaring on
dertekenen dat de spelregels hem
bekend zijn, dat er zeker vijf keer
geobserveerd zal worden voor de
eerste fiche wordt gedeponeerd en
dat hij of zij bereid is het spel be
hendig te spelen. Ook wij bekijken
(observeren) het spel een paar keer
en besluiten met het zojuist ver
worven fiche mee te doen. Niet
zonder succes, we gaan met wins
tjes van 5 en 35 gulden naar huis.
de alerte fotograaf wint 120 gulden.
Eerste indrukken na een half uur
tje spelen? Je kunt inderdaad bij
benadering zeggen in welke regio
nen het balletje zal belanden. Door
op diverse nummers in te zetten is
het mogelijk winst te boeken. Wie
het iuiste' vakje aangeeft, krijgt 24
maal de inzet. De minimum inzet is
een rijksdaalder, maximaal mag
men voor 50 gulden spelen. Faas
sen zegt eerlijk dat het een spel is
dat veel concentratie v^rgt. Zodra
de aandacht verslapt, is de kans op
winst klein. Veel deelnemers staan
na een uur spelen vaak op voor
deel, maar verliezen vervolgens.
Sommige spelers lijken in te zetten
zonder naar het balletje te kijken,
lijken dus te gokken, hetgeen offi
cieel verboden is. maar waartegen
weinig te doen is. Het bekende ca
sino-motto „Rien ne va plus dit
geld is niet meer van u" is op hen
van toepassing. „Wie wil gokken
kan trouwens beter naar het casino
in Scheveningen gaan en roulette
spelen. Daar heeft de bank een
voordeel van 2.8 procent, wij heb
ben een voordeel van 7.6 procent",
zegt de speelzaalhouder.
Holiday Inn
Aangezien het een behendigheids
spel zou zijn en Faassen een kenner
is. zal hij wel vaak spelen en rijk
zijn, is een voor de hand liggende
veronderstelling. Waarom werkt
hij eigenlijk nog^ „Ik speel uit prin
cipe nietluidt het antwoord
„Ook niet in andere speelzalen. Ik
ben wel behendig.-maar geen spe
ler. Ik ben tevreden met mijn le
ven".
Dinsdagavond om tien uur is het
zaaltje in Holiday Inn, dat werd ge
bruikt voor partijtjes, nog helemaal
leeg. De volgende dag, om twee uur
's middags, blijkt het ineens te zijn
veranderd in een speelzaal Er
staan namaakpalmen. een bar en
vijf speeltafels met drie speelketels
(of -cilinders). De kleur rood over
heerst in deze zaal die ontegenzeg
lijk meer stijl heeft dan die van het
casino in Noordwijk „De eerste
spelers stonden om twee uur al
voor de deur te trappelen", meldt
de heer P. van Vlerken van Casino
Services uit Valkenswaard. Ook
deze zuiderling oogt Vermoeid,
maar gezien de hoeveelheid werk
die in korte tijd is verzet, is dat niet
verwonderlijk Terwijl het balletje
rolt, worden de laatste schilderijen
nog aan de muur gehangen. De po
litie is nog niet op bezoek geweest,
die wordt 's avonds pas verwacht.
Van Vlerken vertelt dat hij een
Golden Ten casino in zijn woon
plaats runde, maar dat hij dat van
wege de carnavalsfestivitciten tij
delijk moest sluiten. „Men had de
zaal nodig; wc kunnen daar zo
Paul van Vlerken, tweede van links, in de Leidse speelzaal: „Beroepsspelers worden geweerd. Het gaat immers om de gezelligheid".
