„Vrijheid bestaat
bij de grenzen
van die vrijheid"
jf
ZWEMCOACH
RUUDBEELE
VOORSTANDER
VAN
ZELFDISCIPLINE
Dokkum
ZATERDAG 261ANU.
HOOGERHEIDE Het na
tionaal kampioenschap vel
drijden moet morgen voor
Adri van der Poel het start
sein vormen van een jaar,
waarin hij alle ellende van het
vorige seizoen kan wegpoet
sen. De coureur uit Hooger-
heide, anderhalf jaar geleden
achter de Amerikaan Greg
Lemond nog goed voor zilver
in de mondiale titelstrijd op
de weg bij de beroepsrenners,
denkt nog altijd met afgrijzen
terug aan 1984. In de Sici-
liaanse week werd hij betrapt
op het gebruik van efedrine.
De affaire knakte het moreel van
Van der Poel en besmeurde zijn
blazoen als wielrenner nog meer.
Omdat in mei 1983 na de door hem
triomferend afgesloten klassieker
Rund Um Den Henniger Turm al
eens sporen van strychnine in zijn
lichaam waren aangetroffen, werd
Van der Poel prompt bestraft met
drie maanden schorsing, een boete
van 7000 gulden en de dreiging dat
zijn carrière afgelopen zou zijn
wanneer hij nog eens op het ge
bruik van stimulerende middelen
wordt betrapt. Van der Poel, die
overigens zegt zich nog altijd af te
vragen hoe de gewraakte stof in
zijn getrainde lijf terecht is geko
men, lijkt klaar voor de Grote Re
vanche.
In de nationale titelstrijd veldrijden
stond Adri van der Poel de twee
voorgaande keren al met het zilver
om de nek naast kampioen Hejinie
Stamsnijder. Maar ditmaal heeft
Van der Poel zich, ook al als gevolg
van de kommer die hem vorig jaar
ten deel viel, beter voorbereid dan
ooit. „Ik ga in elk geval mijn eigen
wedstrijd rijden, niet proberen ie
mand per sé voor te blijven. Maar
als ik kansen heb, zal ik niet schro
men risico's te nemen. Want weer
tweede worden is misschien een
heel leuk resultaat in een veld met
Hennie Stamsnijder en Reinier
Groenendaal er bij, iedereen weet
dat zo'n plaats eigenlijk toch niet
telt".
Matige generale
Als een matige generale borg staat
voor een vlekkeloze uitvoering,
dan mag morgen in Gieten op een
puik optreden van Adri van der
Poel gerekend worden. Tijdens de
laatste veldrit van het klassement
om de superprestige, afgelopen zon
dag in het Belgische Overijse, kon
de Brabander zich immers niet in
het spel van de toppers mengen. In
die door Stamsnijder gewonnen
race moest Van der Poel genoegen
nemen met een bescheiden veer
tiende positie.
„Daarom zal het voor mij toch wel
een hele verrassing zijn, hoe het in
Drenthe gaat", aldus de 25-jarige
renner, die echter wel een verkla
ring heeft voor zijn weinig geslaag
de optreden op Belgische bodem.
„Na de wedstrijd in Asper, waar ik
vrij gemakkelijk reed en vijfde
werd, heb ik een week lang heel
veel getraind. Daarvan ondervond
ik in Overijse de weerslag. Vooral
rust is deze laatste dagen belang
rijk. En dan zien we het wel. Gaat
het goed, dan zegt iedereen dat ik
me prima heb voorbereid, maar het
kan natuurlijk ook verkeerd uit
pakken. Voor mezelf weet ik ech
ter dat ik alles heb gedaan en gela
ten om zo sterk mogelijk voor de
dag te komen. Lukt het niet, dan
ALPHEN AAN DEN RIJN
Bijna anderhalf jaar inmiddels
draagt Ruud Beele de verant
woording voor de verrichtin
gen van de nationale zwem
ploeg. In die nog relatief korte
periode maakte de 31-jarige
sportleraar uit Alphen aan
aen Rijn al aardig wat succes
sen mee. Met als hoogtepunt
natuurlijk de Olympische Spe
len, waar de Nederlandse de
legatie een rijke medaille-
oogst binnenhaalde. Dit week
einde, tijdens de Speedo Meet
in Amersfoort, krijgen onder
anderen de gouden-medaille
winnaressen Jolanda de Rover
en Petra van Staveren de ge
legenheid op wereldniveau te
bewijzen, dat die fraaie presta
ties niet louter werden inge
geven door het uit Los Ange
les wegblijven van de machti
ge Oosteuropese concurrenten.
Ruud Beele, al sinds 1978 part-time
aan de KNZB verbonden waarvan
de eerste vijf jaar bij de nationale
ieugdploeg, volgde in 1983 als
bondscoördinator de kort voor de
Europese titelstrijd naar Spanje
vertrokken en daar inmiddels vol
ledig ingeburgerde Bert Sitters op.
Een ingrijpende taktische omwen
teling is voorlopig niet te verwach
ten. „Het beleid van de laatste ja
ren hebben wij min of meer samen
Semaakt", aldus Beele. „Omtrent
e overgang van de jeugd naar de
senioren bijvoorbeeld, daarover
volgden we tevoren al dezelfde
strategie Dus zal er inhoudelijk
niet veel veranderen. We stonden
allebei voor dezelfde zaken Alleen
hanteren we ieder een ander kleur
potlood. Maar de algemene rode
lijn blijft gewoon bestaan"
Ruud Beele is mede benieuwd wat
de wedstrijden in Amersfoort zul
len brengen. „De vraag is natuur
lijk of Jolanda en Petra de favorie-
tenrol, die de publieke opinie hun
oplegt, kunnen dragen. Leer met
die druk maar eens te leven, dat is
heus niet eenvoudig. Het zal in de
praktijk moeten blijken. Er ontstaat
ongewild een enorme stress-situa
tie. Dat betekent voor mij als coach
veel individueel met die zwemmer
of zwemster praten. Dat is zeer op
de persoon-in-kwestie toegespitst.
Ieder individu heeft een aparte
aanpak nodig".
„Wat je zegt en hoe je dat zegt, is
erg interessant, aan de andere kant
luistert het bijzonder nauw. Dat
mentaal-psychologische deel van
het gebeuren spreekt mij aan. Dan
ben ik zeer nadrukkelijk aanwezig.
Tiidens de wedstrijd moeten ze het
zelf maken, maar ervoor en erna
moet je zorgen ontspannen gespan
nen te zijn. De kick mag niet be
klemmend, moet juist stimulerend
zijn. En dat ligt vaak heel dicht bij
elkaar".
Theater
„Het coachen is echt niet alleen een
kwestie van met een stopwatch
langs de rand van het bassin heen
en weer lopen. In moeilijke tijden
moet je wel eens aan jezelf voorbij
kunnen gaan. maar dat is nog niet
hetzelfde als theater spelen. Na die
diskwalificatie van de estafette
ploeg in Los Angeles voelde ik me
ook kapot, maar ik heb dat niet
naar de ploeg toe laten blijken.
Want zodra je allemaal met een
lang gezicht gaat lopen, is het al
mis. Ik ben ook redelijk tevreden
over de laatste anderhalf jaar, maar
we mogen nooit op onze lauweren
gaan rusten. Het kan altijd beter,
altijd bij de les blijven. Een auto
kopen is niet zo duur. maar die
auto onderhouden is het grootste
probleem".
„Ik ben ook erg blij dat ik de mees
ten al vanaf de jeugd heb meege
maakt. Ik heb die mensen zien
groeien, dat is heel plezierig. Dan
weet je wat je aan elkaar hebt, we
derzijds. In totaal zien we elkaar
zo'n vijfentwintig keer per jaar, bij
centrale trainingen, trainingskam
pen, wedstrijden. Dat weten waar
aan je toe bent, geldt met name ook
voor de vastgestelde spelregels.
Binnen die marge kun je heel ge
makkelijk met elkaar omgaan. In
Moskou moet je eenmaal op het
Rode Plein zijn geweest, in Parijs
naar de Eiffeltoren, die vrijheid is
er, desnoods maken we die. Als
groep, om die eenheid te handha-
„Als ze wat ouder zijn, kan ik ook
de vraag stellen of ze denken dat
het zin heeft om bijvoorbeeld
's nachts op straat te lopen, in het
buitenland uit de kraan te drinken,
ijs te kopen. Het zijn heel simpele,
maar ook duidelijke zaken Anders
word je alleen maar afgeleid van
dat ene centrale doel. En als er iets
fout gaat. moeten ze ook weten
waarom. Dan weten ze ook dat dat
de volgende keer anders moet".
„Ik vind ook dat ze van jongs af
moeten worden ingelicht over het
hoe en waarom van bepaalde za
ken. Waarom een sprinttraining,
waarom je bepaalde dingen gewoon
móét doen, wat voor consequenties
dat heeft. Als ze dat weten, zijn ze
al wat meer geïnteresseerd dan dat
het hun steeds van bovenaf moet
worden opgelegd. Vrijheid bestaat
•bij de grenzen van die vrijheid.
Deze selectie bezit een goede zelf
discipline. Een kwestie van zelf
standigheid ontwikkelen".
el in
Het is allemaal niet zo uit p^sn'
gekomen, maar Hans van |SPP_n
heeft afgelopen maandag c/ejelijk
elfstedentocht uit de historie, d;
den. Hoewel er nog steeds *chie
schijnen te zijn, die memenk^isc
barre rit ooit nog eens zalt...
gehouden ben ik een tegentl^ër
opinie toegedaan. irorn
Hoe komt dat? Ik ken Fne{lopi£
ik wantrouw ze al sinds ze;eilar
cius bij Dokkum vermoordd^anS(
gebeurde in 754 en dat iv,.
voor er ook maar iemani p
verste verte aap dacht ijs ?e'a c
ken om er overheen te frsha
Naar mijn smaak is ijs sieclgilan
één ding geschikt: in de vo|Urscl
blokjes voor een goede cock
Vanaf het moment, dat eer,
zele hals uitvond dat je op
wat bijgevijld stuk beesleb(
bevroren water kon zwieret
fout gegaan. Tot dat uiterst i
renswaardige voorval werd
de mens nog louter gebrul
een stukje af te snijden van I
die men te gaan had. Het in Q
te liggende bruggetje behoei
mers niet eerst te worden b
men om aan de overkant it
water te geraken men
woon over. Dat was ecoi
want je versleet er minder
mee en het sociale contact
eveneens wel bij. Je kwam
te 's winters nog eens bij
buurman, die zonder ijs sh
trekschuit was te bereiken,
manier kon je de lange
vonden tenminste nog aai
verpozend bij elkander di
gen. Met het spelen van ee,
kaartspel, waaruit het nu v«
dijde bóeren-bridge is vool
Tot dat stuk beestebot helejjg
wegjoeg bij de snorrende kal
het ijs op drong. Ik weet i{
zeker, maar ik durf er verggre 1
te nemen dat het een Frie. en
weest die de schaats heeflóere
vonden. Ik heb me ook lali, alle
tellen dat het een Fries was, me,
eerste het populaire en tegi
dig wijd verbreide tijdverdtP
scheve-schaats-rijden heeft J
duceerd. En het klinkt mlt. I
gek, maar waar ik schaattbaai
van de meest stupide vorn^e
vermaak v/nd, kan ik me|pn j
keer weer mateloos op vei
iemand te betrappen, die he mpJ
doet. ïmde
elk
Hans van Helden is zo 'n
is geen Fries, laat ik dat
len. Hans is
ge tijd in Friesland en
wezen: waar je mee
raak je door besmet Dat
Hans gebeurd. Inmiddels
Frans. Hij trouwde een fO
en kon zich als veteraan iJ. L
werpen als de beste schaad
het land van Marianne 2w
trok hij mee naar ongekend J
ten erf zij geldt inmiddels
beste rijdster van haar lan\
dat is nu ook weer niet zo't-
Want mevrouw Van Heldl
enige vrouw, die in fÏIA
schaatst. Scheef of niet.
Maar terug naar Hans. JU
was er altijd wat. Toen hij}j}a
uitmaakte van de kernploepijzc
zo'n nare schaatsterm) was0jet
tal conflicten rond hem Üyolg\
Hans haalde steeds maar
publiciteit. Waar een Drenl
bode als Piet Kleine Ir
trachtte zijn imago wat opp
sen met gepeperde uitspraÉnlai
Friese onderwijzer als HilHonge
der Duim vergeefs trachttej js
len met sponsors de pers j
en een Groningse student
Kuipers zonder resultaat^1*1®
men ten met windmolentwB
zette Hans ze allemaal op in c
de. tenai
Hans hoefde maar met zifran j
den te knipperen en de vahpprr
se pers stond al bij zijn car en
de stoep. En in het voetsp 1S 1
de pers de sponsors. Wd in
welk karretje Hans ook te
spannen, het leverde gegai
reclame op. Zoals in de n
weken tweemaal gebeurdün
bij de sportverkiezing op er
sie (hallo meneer Brinkmat
daar nog?) en af gel
tijdens de allerlaatste ^aakl
tocht uit de geschiedenis.
De sponsor van Hans moetfs f(
maal weer handen wrijvem
aangezien. Eerst de hele
op de radio en vervolgt
erop in de kranten nog t
netjes over. Mét foto vootijc^
sponsornaam en al. En Har
rit die dag nog niet eens a
volbracht. Maar de nameiUjja'n
rappere mannen, Friezen
feld, is iedereen allang wi
ten. ps be
Zou Hans onderweg bij
nog aan Bonifacius hel
dacht? Ik wed van niet.
wel. En daarom denk i\
nooit meer een elfslt
komt. En dat is maar goet
Ruud Beele: „leder
individu heeft een apar
te aanpak nodig".
Adri van der
Poel. ..Voor
mezelf weet ik
dat ik alles heb
gedaan en
gelaten om zo
sterk mogelijk
voor de dag te
komen. Lukt
het niet, dan
heb ik me wat
dat betreft
niets te
verwijten
vrezen dat ze nog slechts voor één
WK-ticket mogen strijden. Van der
Poel zelf: „Die coureurs moeten de
oorzaak dan toch maar bij zichzelf
zoeken. Ik deed vroeger altijd mee
aan clubcrossjes, maar toen de te
genstand daarbij langzamerhand
.vrij gering werd, heb ik zoveel mo
gelijk de wereldtop opgezocht. Der
de worden in zo'n grote wedstrijd
geeft me ook veel meer voldoening
dan het winnen van zo'n kleine
veldrit. Vergeet trouwens niet, dat
ik al twee keer eerder mee had ge
kund naar het wereldkampioen
schap. Toen stond ik er zelf even
wel niet achter en heb ik mijn
plaats vrijwillig afgestaan. Want
ben je niet gemotiveerd, dan kun je
beter een ander laten gaan, daar
moet je eerlijk in zijn".
WILLEM PFEIFFER
Sociale controle
„Binnen de ploeg bestaat ook een
sociale controle. Het is daarbij niet
n slechte zaak dat wat ouder met
wat jonger wordt gemengd. En de
meeste jongeren kijken ook goed
hoe de ouderen zich voorbereiden,
hoe ze in het hotel kwartier maken
bijvoorbeeld, daar pikken ze altijd
wat van op. Die gedragsregels we
ten ze gewoon en accepteren die
ook. Het is een bepaalde code die je
met elkaar afspreekt zodat wordt
voorkomen dat je over niet-zwem-
zaken onenigheid zou kunnen krij
gen. Als je je daaraan conformeert,
gaat het perfect. Het is heus geen
totalitaire staat. Alleen moet je het
bijvoorbeeld niet in je hoofd halen,
zwart-wit gesteld, om voor een gro
te wedstrijd een liter whisky te
drinken. Daarom gaan we tijdens
de centrale trainingen ook liefst in
een zo sober mogelijke accommoda
tie. want dan kan het tijdens de
wedstrijden alleen maar beter"
In het Kei-stedelijke Sportfondsen-
bad ontmoet de Oranje-ploeg dit
weekeinde een aantal gerenom
meerde tegenstanders. Bij de dames
ontbreekt weliswaar het Oostduitse
krpchtmens Ute Geweniger, maar
dat mag nauwelijks afbreuk doen
aan de interessante bezetting tij
dens de alweer tiende editie van dit
internationale zwemgala. „De ver
gelijking Oost- en West-Europa en
de rest van de wereld zal altijd wel
opgaan. Ik denk alleen dat het ge
heel een beetje in het kader van
deze wedstrijden moet worden ge
houden. Het is toch niet te vergelij
ken met evenementen als Olympi
sche Spelen of de Europa Cup.
Deze wedstrijden zijn belangrijk als
tussenstation, om de resultaten van
de laatste vier maanden trainen te
bekijken. Alleen komt het een aan
tal mensen gewoon slecht uit zich
te etaleren wanneer de vorm er
nog niet is. En zelfs als ze al het
achterste van hun tong zouden
kunnen laten zien, geloof ik toch
niet dat dat zou gebeuren".
In de zwemspott gaan de laatste
tijd steeds meer stemmen op om te
komen tot de invoering van een zo
geheten Grand-Prixcircuit. Beele:
„Ik denk niet dat het zo ver zal ko
men. De ontwikkeling, die de atle
tiek de laatste jaren heeft doorge
maakt en die daarin een eigen his
torie heeft gekend, zal bij ons voor
lopig nog niet gebeuren. Omdat de
mensen rekening moeten houden
met studie of werk. wat ze ook be
langrijk vinden. In de atletiek, en
nu generaliseer ik even, wordt
tachtig procent van de dag gevuld
met het bedrijven van de sport en
twintig procent met iets anders. Ik
denk dat die verhouding bij ons
precies andersom is. Ga maar na,
's ochtends in alle vroegte moet er
worden getraind, daarna wacht de
school. Plus natuurlijk het feit dat
de meeste zwemmers nog niet de
leeftijd hebben voor het professio
nele karakter, dat daarbij aansluit.
Dat is altijd zo geweest en ik denk
dat we er naar moeten streven dat
ook altijd zo te houden".
DICK KIERS
heb ik me wat dat betreft niets te
verwijten".
Volgens Adri van der Poel zal het
morgen in het Zwanenmeer-bos
vooral aankomen op zelfbeheer
sing. „Wie zijn zenuwen het best in
bedwang heeft, wordt kampioen",
stelt hij vast. „Ga je op het par
koers af, dan heeft Groenendaal
zeker zoveel kans op de titel als
Stamsnijder, maar eerlijk gezegd
ben ik bang dat het bij Rein weer
op hetzelfde uitdraait als in het
verleden, toen hij op het beslissen
de moment ook te nerveus was".
Hoe hij zichzelf moet inschatten, is
volgens hem onduidelijk. „Je kunt
zeggen dat ik als wegrenner be
paalde voordelen heb en op de weg
meters kan winnen, maar daar
staat weer tegenover dat de specia
listen dat op andere delen in het
parkoers kunnen goedmaken. Ik
probeer gewoon weer goed te rij
den. Word ik tiende, dan zou dat
zonder meer een kleine teleurstel
ling zijn, maar ik zal er niet onder
lijden".
Achterstand
Ten opzichte van de grote concur
renten, van wie Hennie Stamsnij
der die in 1979 in Gieten al eens
winnend over de streep ging bij het
Nederlands kampioenschap, kandi
daat is voor een vijfde nationaal
prof-kampioenschap op rij, heeft
Adri van der Poel overigens wel op
voorhand een kleine achterstand
weg te werken. „Weliswaar heb
ook ik nu veel materiaal, maar de
meeste crossers zitten met hun
spullen toch gunstiger dan ik", al
dus de inwoner van Hoogerheide.
„In onze ploeg zijn we nu eenmaal
gespecialiseerd op de weg en niet
zo geïnteresseerd in de cross. Toch
staan ze volledig achter me. En dat
alleen al geeft ook een hoop ver
trouwen".
Zo veel zelfs, dat Adri van der Poel
(„Ik mis natuurlijk ook nog wat er
varing") goede hoop heeft te kun
nen voldoen aan de verwachtingen
van bondscoach Cees Zoontjens, die
hem al min of meer een startplaats
bij het wereldkampioenschap, me
dio volgende maand in München,
beloofd heeft. „Vorig jaar won Van
der Poel een super-prestige cross in
Zürich en dit seizoen haalde hij al
eens een derde plaats. Dat bewijst
dat hij als veldrijder goed uit de
voeten kan", aldus Zoontjens.
Niet iedereen is overigens gelukkig
met de kandidatuur van Van der
Poel voor de wereldtitelstrijd. Con
currenten als Kees van de Wereld
