Politie moet gaan jagen
op ongekeurde voertuigen
Tussentijds bezuinigen
komt politiek beter uit
'elfdoding
'chool niet
op
n de doofpot
Kostenbesparende rol arts overschat
De Pous en het
on wankelbare
geloof in de
overlegeconomie
^NENLAND
EcidócSommit
Missen PTT-order: geen
directe gevolgen ITT
eel baby's
ikken al
iedicijnen
traffen tot twee jaar
egens huweli jkszwendel
DONDERDAG 24 JANUARI 1965 PAGINA 3
[1/lgenaar
!UW
imerlid
iijjor VVD
I HAAG
ii om i Bruggeman
•j 'uit Den Haag
rloop |e vacature jn
i met [Tweede Ka-
arbefractie van de
vervullen
Hrpio is ontstaan
>ewerl hel overlij'
van het Ka-
milj^jj Waalkens.
)A-fr^geman is nu
krawerkzaam op
eerfn'andse za*
Gasexplosie in Woerden
door menselijke fout
WOERDEN Een menselijke fout, het te non
chalant omspringen met een gasleiding door
een 54-jarige Woerdenaar, is de oorzaak ge
weest van de ontploffing die zondag in Woer
den vier slachtoffers eiste. Dit heeft de korps
chef van de gemeentepolitie in Woerden giste
ren gezegd. Door de explosie raakten elf gezin
nen dakloos en werden 60 huizen min of meer
ernstig beschadigd. De Woerdenaar dacht de
gaskraan in de woning te hebben dichtge
draaid, maar omdat dat al eerder door anderen
was gebeurd, heeft hij onbewust de kraan weer
opengedraaid. De concentratie van gas in de
woning moet die zondag zó hoog zijn opgelopen
dat de fatale ontploffing volgde. Vrijwel zeker
heeft de brandende waakvlam van de centrale
verwarmingsketel in een afgesloten ruimte uit
eindelijk de ontploffing veroorzaakt.
DEN HAAG Volgens de de Industriebond FNV. Op langere
Industriebond FNV heeft een termijn zou evenwel een deel van
uitsluiten van ITT-NSEM bij de h,uld'ge werkgelegenheid verlo-
een miljardenorder van de d"ned"r?cUe van itt-NSEM
PTT consequenties voor het ontkent directe gevolgen voor de
bedrijf. werkgelegenheid in de vestigingen
in Den Haag en Hoogeveen als de
Een voorgenomen uitbreiding met PTT-order niet naar haar bedrijf
150 a 200 arbeidsplaatsen zou hier- maar naar Philips en Ericsson zou
door in gevaar komen, maar direc- gaan. De order, voor een bedrag
te consequenties voor de huidige van ongeveer zes miljard gulden,
werkgelegenheid, zoals gisteren in omvat de levering van zeventien
deze krant vermeld, zijn niet aan digitale telefooncentrales en mo
de orde, aldus Tineke de Beer van dernisering van het telefoonnet.
Onderzoek naar rol politie
bij schijnhuwelijken
AMSTERDAM De rijksrecherche is bezig met
een onderzoek naar mogelijke malversaties door
Amsterdamse politiemensen in verband met
schijnhuwelijken. Het onderzoek gebeurt in op
dracht van de procureur-generaal. Het gaat vol
gens een politiewoordvoerder om niet meer dan
„geruchten", die echter wel nagetrokken moeten
worden, zo zei hij. De politie in Amsterdam on
derzoekt al maanden het fenomeen schijnhuwelij
ken. Dat zijn huwelijken waarbij een van de part
ners buitenlander is. Die kan door te huwen met
een Nederlander een verblijfsvergunning krijgen.
De Nederlandse partner wordt vaak goed betaald
voor Zijn of haar aandeel. Deze week nog werd in
Amsterdam een 29-jarige ambtenaar der burgerlij
ke stand aangehouden. De man wordt ervan ver
dacht ruim een jaar geleden tegen betaling een
huwelijk te hebben gesloten terwijl hij wist dat
een van de partners al getrouwd was.
plan
loom
aarbij
'iew
j1
iECHT Van de zui-
ngen in ons land ge-
zondeJkt 77 procent al in het
orkonvte levensjaar medicij-
i ingev Dat is gebleken bij
o onderzoek in Tilburg,
afs]^e meeste gevallen
pas ^et om door de arts
kt datrëesc^reven recepten.
be^rijv onderzoek, dat is uitge-
d door de jeugdarts me-
jw A.K. Beunen-Corts,
t aan dat vooral antibioti-
procent van de kinde-
r de q middelen tegen hoest en
ies te koudheid en koortsweren-
pfiiddelen worden gebruikt,
nl^rond van deze resultaten
B mevrouw Beunen voor
in S'betere voorlichting, onder
omdat onnodig gebruik
•kkenhdelijk is. Dat is vooral het
ie koiïl bij antibiotica. Het on-
oek omvat gegevens van
zuigelingen.
o<
het
d rijvi
DEN HAAG De ver
keerspolitie en het Cen
traal Bureau Motorrijtui
genbelasting krijgen er
een belangrijke taak bij:
de controle op de ver
plichte autokeuring die in
de loop van dit jaar wordt
ingevoerd. De politie zal
bij algemene verkeerscon
troles ook naar keurings
bewijzen moeten vragen.
Verder kunnen gerichte
acties georganiseerd wor
den. De naleving van de
keuringsplicht wordt
voorlopig ook gecontro
leerd door de fotodienst
van het Bureau Motorrij
tuigenbelasting. De pak
kans daarbij is zeer groot.
Een overgrote meerderheid
van het parlement drong giste
ren in een debat met minister
Korthals van Justitie en
staatssecretaris Scherpenhui-
zen van Verkeer aan op maat-
regen om te voorkomen dat de
verplichte jaarlijkse autokeu
ring meteen al massaal ontdo
ken wordt. In een motie vroeg
het PvdA-kamerlid Van der
Doef (daarin gesteund door
CDA, VVD en D'66) om de
keuringsplicht aan de kente
kenregistratie te koppelen.
Van der Doef, tien jaar gele
den initiatiefnemer voor het
invoeren van de verplichte
keuring, toonde zich bijzonder
kritisch over de voorstellen
van het kabinet. „Een tijdelij
ke wet waarvan de naleving
niet wordt afgedwongen wordt
een lachertje", aldus Van der
Doef. Volgens het kamerlid zal
het aantal automobilisten dat
zich aan de keuringsverplich
ting onttrekt tientallen pro
centen bedragen. „De politie
heeft het veel te druk voor
een effectieve controle". Mi
nister Korthals Altes zet trou
wens vraagtekens bij een nieu
we controlerende taak voor de
politie.
Het kabinet wil de motie om
de controle administratief te
regelen niet zonder meer over
nemen. Staatssecretaris Scher-
penhuizen zei dat het idee
hem aanspreekt en is bereid
de mogelijkheden te onderzoe-
in eerste instantie maar voor
vijf jaar wil laten gelden,
waarna een evaluatie plaats
vindt van de gevolgen van de
keuringen. CDA en VVD vin
den dat de termijn langer moet
zijn, terwijl de PvdA'er Van
der Doef liet weten helemaal
geen behoefte te hebben aan
een dergelijke „horizonbepa
ling". Scherpenhuizen hield
ken. „Maar ik heb aarzeling echter vast aan de termijn van
om allerlei andere gegevens te v'jf jaar.
koppelen aan de kentekenre
gistratie", aldus de bewinds
man.
De kamer heeft tevens bezwa
ren tegen het feit dat het kabi
net de verplichte autokeuring
De kosten van de verplichte
keuring zullen bestreden wor
den uit een opslag van onge
veer 4,50 gulden op deel 3 van
het kentekenbewijs.
het id
werkr
in toei
:al ver
-e
ver p
*^^^EN „Wij kunnen dit niet alleen aanpakken. We
n wel het nodige, maar uiteindelijk zijn toch de ou-
QYpS de aangewezen personen om problemen met hun
tderen te bespreken. Nu drie kinderen op onze
ooi zichzelf van het leven beroofd hebben, doen we
alles aan de ouders bewust te mpken van de situa-
II) t
koude
•n of tor W. Tasma van het dr. Nassau College in Assen voelt er
tigheids voor de drie zelfdodingen die zich de afgelopen twee
r een (nden op zijn school hebben voorgedaan in de doofpot te
ons oppen.. Twee jongens van 19 en 18 jaar en een meisje van 14
issie diefden zich kort na elkaar van het leven. Ouders, leerlingen
nd toeliet in de laatste plaats de leerkrachten van het college zelf
?n beetg de schrik om het hart. „Die zelfdodingen hebben ons ge-
e loop ikt. Over de motieven van de drie tasten we nog steeds in
het duister", aldus Tasma.
op
im niter deze week heeft het schoolbestuur alle ouders in een
hoge» van de situatie op de hoogte gesteld. In een open brief wor-
n mooide leerlingen aangemoedigd met eventuele ongenoegens of
zorgen.ïtemen voor de draad te komen. Er is een college van twaalf
woonwens-leraren gevormd, die ten alle tijde aanspreekbaar
diten er zÜn plannen voor een praatcafé. Tasma: „Er komen
fiteren,na"avonden voor ouders en we bespreken deze zelfdodingen
lessen. Het doet de reputatie van de school misschien geen
eer bejJ. maar wij vinden dat deze drie gevallen bekendheid moe-
krijgen".
"Ma^M^ohoolleiding heeft vrij snel na het voorval deskundigen ge-
temp te^pleegd. Conrector Droge: „Die stelden ons in zoverre gerust
4 zij ons verzekerden dat een kind zich nooit in eerste instan-
4 ,jm de situatie op school van het leven zal beroven. Maar je
;igt je natuurlijk wel af wat je kan doen om zelfdodingen in
5 .bekomst te voorkomen".
4
Schoolleiding realiseert zich bij alle opschudding over de
3 lodingen al te goed, dat de mogelijkheden op school zelf be-
3 -tt zijn. Tasma: „Een kind stapt toch niet zo maar op een le-
af. In hoeverre kun je problemen bij een leerling tijdig sig-
17 tren? Je kunt niet meer doen dat je volledig openstellen en
juders actief maken. Daar zijn we nu volop mee bezig".
'.STERDAM De rechtbank in Amsterdam heeft vanmor-
!twee Ghanese vrouwen veroordeeld tot twee jaar en aeht-
maanden cel wegens hun aandeel in het opzetten van een
ial schijnhuwelijken. Zij hadden meegewerkt aan het in
1d houden van een organisatie, die met behulp van valse do-
'enten huwelijken tussen Ghanese vrouwen en Nederlandse
Inen liet sluiten in Londen. Daardoor mochten de vrouwen
]land binnenkomen. Eenmaal hier konden ze na een schei-
i[ en een nieuw huwelijk Ghanese mannen laten overkomen,
'lens de rechtbank handelden de vrouwen puur uit geldelijk
Knooppunt
PTT
Commissaris van
de koningin in
Utrecht, Van
Dijke (links) en
burgemeester
Vos verrichten de
opening van het
nieuwe expeditie
knooppunt van de
PTT in Utrecht.
Rechts PTT-
directeur
Hermelink.
DEN HAAG Aan het
eind van twintig jaar
voorzitterschap bij de So
ciaal-Economische Raad
(SER) heeft dr. Jan Wil
lem de Pous zijn geloof in
het overlegstelsel en de
manier waarop daaraan in
de SER wordt vormgege
ven niet verloren. Inte
gendeel, hij is er een
warm pleitbezorger van
gebleven.
De Pous heeft daarmee de lijn
vastgehouden die zijn opvat
tingen tijdens zijn voorzitter
schap en ook daarvoor hebben
gekenmerkt.
Zijn afscheid vandaag als
SER-voorzitter komt bij toeval
een dag nadat hij 65 jaar is ge
worden. Toeval, omdat hij zich
wegens gezondheidsredenen
terugtrekt. Op 1 april vorig
jaar zag hij zich nog voor een
periode van twee jaar herbe
noemd. Het vertrek van De
Pous valt in een periode waar
van wordt gezegd dat de SER
een nieuwe plaats moet vin
den om een rol van belang te
kunnen blijven spelen bij het
bereiken van harmonie in een
veranderd sociaal-economisch
en maatschappelijk landschap
Een periode ook. waarin enke
le bepalende kopmannen op
sociaal-economisch terrein zijn
verdwenen, zoals werkgevers
voorzitter Van Veen, of zullen
verdwijnen, zoals FNV-voor-
zitter Kok.
De laatste jaren is met de re
gelmaat van de klok naar vo
ren gebracht dat het pure
overlegstelsel en de manier
waarop de SER de vaak sterk
verdeelde regering adviseert,
niet meer past bij de situatie in
de jaren tachtig. De SER raakt
daardoor zijn invloed kwijt, zo
is aangevoerd, ook door SER-
-leden zelf, zoals begin vorig
jaar door de toenmalige VNO-
-voorzitter Van Veen. De Pous
heeft dat altijd bestreden. In
één van zijn spaarzame inter
views zei hij in 1983 dat SE-
R-adviezen in onze parlemen
taire democratie geen dwin
gend karakter mogen hebben
Wel verdienen zij aandacht en
bestudering, maar regering en
parlement behoren in ons
staatsbestel de eindverant
woordelijkheid te dragen.
De Pous wees erop dat het een
heel goede zaak kan zijn als de
SER in een advies over een
fundamenteel vraagstuk twee
of drie uitgewerkte alternatie
ven opneemt. Regering en
parlement kunnen daaruit dan
een definitieve keuze maken.
Dat neemt niet weg dat De
Pous er altijd zoveel mogelijk
naar heeft gestreefd partijen
op één lijn te krijgen. Het
heeft hem kwalificaties als „de
personificatie van het overleg-
Dr. De Pous.
stelsel" opgeleverd. Zijn alge
meen erkende bekwaamheid
om tegenstellingen te over
bruggen is een eigenschap
waarvoor De Pous vaak is ge
loofd. maar hem soms ook kri
tiek heeft opgeleverd. Soms is
het immers beter dat tegen
stellingen duidelijk zijn.
In 1958 werd hij op 38-jarige
leeftijd benoemd tot lid van de
Raad van State, het jongste lid
dat dit college ooit had ge
kend Nog geen jaar later werd
hij voor de CHU minister van
economische zaken zitting in
het kabinet-De Quay. In 1964
volgde zijn benoeming tot
voorzitter van de SER
In die functie bracht De Pous
met regelmaat ideeen naar vo
ren die uitgingen van de ge
dachte dat er zoveel mogelijk
evenwicht moet bestaan in de
economie. Zo verklaarde hij al
bij zijn aantreden als SER-
-voorzitter dat de groei van de
bestedingen in de particuliere
sector en die in de overheids
sector in overeenstemming
moet zijn met de groei van het
nationale inkomen. Via de
SER kon het georganiseerde
bedrijfsleven een bijdrage le
veren om het mogelijk te ma
ken dat een dergelijk even
wicht ontstond.
Dr. De Pous heeft er vaak
voor gepleit de SER meer te
betrekken bij het algemeen
economisch beleid. In de jaren
tachtig is de raad adviezen
gaan opstellen over het so
ciaal-economisch beleid op
middellange termijn (twee tot
vier jaar). De SER-voorzitter
had graag gezien dat over dat
beleid afspraken hadden kun
nen worden gemaakt in een
raamovereenkomst. Niet al
leen zou de SER na de tot
standkoming van een regeer
akkoord hierover advies moe
ten uitbrengen, ook zouden re
gering, werkgevers en vakbe
weging jaarlijks voor de indie
ning van de Miljoenennota
raamafspraken kunnen ma
ken, waarbinnen het arbeids
voorwaardenoverleg zich in
het najaar zou kunnen afspe
len.
Rudolf de Korte
DEN HAAG Ze raken een beetje op
de achtergrond nu het met de economie
wat beter gaat, maar ze zijn er nog wel:
de miljardentegenvallers van minister
Ruding (Financiën). Twee weken gele
den telde hij voor een radiomicrofoon
weer eens op hoeveel hij intussen weer
tekort komt. Alles bij elkaar een bedrag
van een dikke miljard gulden. Gewoon
lijk voegt de minister van Financiën aan
zo'n lijstje onmiddellijk een datum toe
waarvoor het gat naar zijn mening moet
zijn gedicht. Dit keer ontbrak die datum.
Reden voor de financieel-specialist van de
VVD-fractie, dr. Rudolf de Korte, om als een
soort reserve budgetbewaker zelf die kat maar
de bel aan te binden. De Korte wil het gat dich
ten met een reeks bezuinigingen die eigenlijk
voor 1986 op de lat staan. Een deel van die be
zuinigingen zou opnieuw uit de sociale zeker
heid moeten worden gehaald. Maar De Korte
was ook niet te beroerd om een aantal sugges
ties van het CDA aan zijn borst te drukken.
CD A-leider De Vries deed die bij de algemene
beschouwingen over de begroting van 1985. Hij
noemde toen met name een aantal posten die
regelmatig worden overschreden, zoals huur
subsidies, studietoelagen en kinderbijslag.
Bij die opmerkingen van De Korte passen een
paar kanttekeningen. Het VVD-kamerlid deed
zijn voorstellen in reactie op de stelling van mi
nister De Koning (Sociale Zaken) dat er in 1986
niet extra hoeft te worden bezuinigd. Daarmee
zou de indruk kunnen ontstaan dat er weer een
stevig gevecht gaat losbranden over een nieuwe
bezuinigingsronde en ons "mogelijk dus nog
reeksen van extra snoeimaatregelen te wachten
staan. Die schijn bedriegt. De Korte vroeg na
melijk niet om extra maatregelen, maar slechts
om het naar voren halen van voor 1986 geplan
de bezuinigingen. Dat is een groot verschil.
Verzachting
Dat de kampioen bezuinigingen tot zo'n opmer
kelijke verzachting van zijn traditionele stand
punt komt. heeft alles te maken met de politie
ke werkelijkheid. Die is dat het CDA al kort na
Prinsjesdag vorig jaar heeft laten weten bitter
weinig te voelen voor een nieuwe bezuinigings
ronde in de sociale zekerheid. De aanhang van
het CDA is nogal gevoelig voor dit soort maat
regelen en de ervaring leert dat je als partij
voor een verkiezingsjaar beter niet al te veel
impopulaire maatregelen kunt nemen. Met an
dere woorden: niet opnieuw snijden in sociale
uitkeringen en minimumlonen als de betrokke
nen enkele maanden later mogen gaan stem
men.
Normaal gesproken is de VVD voor dit aspect
wat minder gevoelig. De liberalen gaan er
doorgaans terecht van uit dat de kiezer wel
weet wat hij aan de VVD heeft. Een partij die
met liefde en overtuiging het snoeimes hanteert
om alles wat zij als bedreiging voor de welvaart
ervaart weg te snijden. Desondanks lijkt het li
berale kiezersvolk zich in toenemende mate
van de VVD af te keren. Opiniepeiler Maurice
de Hond wijst al een tijdje op een overgang van
VVD-kiezers naar de PvdA, die juist de tradi
tionele tegenpool van de liberalen is als het om
sociaal-economische maatregelen gaat. Natuur
lijk speelt hier ook de waslijst van affaires met
alle negatieve publiciteit vandien een belangrij
ke rol. maar daarnaast wordt het sociaal-econo
misch beleid van het kabinet een aantal VVD-
stemmers zo langzaam aan ook wat te gortig.
Verzet
Het is dus zaak voor de VVD zich meer dan
ook te hoeden voor maatregelen die tot nieuwe
affaires of maatschappelijk verzet aanleiding
kunnen geven en naar mate mei 1986 nadert
des te voorzichtiger met dat soort maatrege
len te zijn. Dat alles maakt het pleidooi van De
Korte om de maatregelen die voor 1986 zijn ge
pland maar te vervroegen begrijpelijk. Hij slaat
dan bovendien een paar vliegen in één klap,
want de VVD blijft dan de naam hoog houden
van een partij die het altijd zo ernstig meent
met de sanering van de overheidsfinanciën. In
zo'n beleid past immers niet het laten liggen
van gaten.
Tenslotte is er naast die tegenvaller van Ruding
ook nog zoiets als een meevaller Als een goed
minister van Financien verzwijgt hij die ge
makshalve nog even. maar uit het feit dat hij
niet onmiddellijk op extra bezuinigingen heeft
aangedrongen mag worden afgeleid dat hij voor
zichzelf wel degelijk met die meevallers reke
ning houdt. Ruding krijgt dankzij de strenge
winter bijna een kwart miljoen meer aan gasba
ten binnen en het ministerie van Financien re
kent nog steeds met een veel te lage dollar
koers. wat op termijn ook voor een meevaller
zorgt.
Dat gevoegd bij het feit dat deze week in de
Kamer bleek dat Ruding de tegenvaller van
ruim een miljard die hij noemde in feite enkele
honderden miljoenen heeft overdreven, maakt
duidelijk dat het met extra bezuinigen op de
korte en de langere termijn best mee zal vallen.
ARJEN BROEKHUIZEN
tIEMELS
2e Cte ficoie-
Wf>ER \fcORje
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Verster
king van de rol van huis
arts in de gezondheidszorg
is nauwelijks een oplos
sing om de kosten aan
specialistische en zieken
huiszorg terug te dringen.
Zijn regelende rol in de
gezondheidszorg wordt
overschat. Niet de huisarts
bepaalt het aantal door
verwijzingen, maar de
vooruitgang in de medi
sche ontwikkelingen
(waarop hij nauwelijks in
vloed heeft) én de steeds
grotere druk van patiën
ten om doorverwezen te
worden.
Tot die conclusie komt de Har-
monisatieraad Welzijnsbeleid
in zijn rapport over ..Herver-
kavelen in de gezondheids
zorg"
Het streven van de regering
om de kosten van de „tweede
lijn" (de ziekenhuizen en spe
cialisten) te drukken door ver
sterking van de „eerstel nns-
zorg" huisartsen en ambulan
te zorg, werkt volgens de raad
niet De huisarts wordt teveel
gezien als „de poortwachter"
van de Nederlandse gezond
heidszorg. die via het aantal
mensen dat hij doorverwijst
bepaalt hoeveel patiënten te
rechtkomen in de gespeciali
seerde zorg en het ziekenhuis.
De rol van de huisarts kan
volgens de raad alleen ver
sterkt worden door de koste
nontwikkelingen in de tweede
lijn af te remmen. Het beleid
dient daartoe meer gericht te
worden op het in de hand hou
den van ontwikkelingen in de
gespecialiseerde geneeskunde
