*vdA wil kamerdebat over
ludings rol in ADM-affaire
■ber;
Ambtenaren tegen Rietkerk s
„greep uit de ABP-kas"
Duikboten-kwestie
is verleden tijd
m
Rol vrouwen in t
verzet onderbelicht
„Gassamenzweerders"
naar Europese Hof
ïjna vier
biljoen
Verzoeken
JBoIitiehulp
Nederlanders overstromen
vaar-expo in Düsseldorf
Steeds meer buitenlanders zoeken heil in Nederland
^PA'NENLAND
CcidaeSowuvnt
DONDERDAG17 JANUARI 198S PAGINA 3
ipositietekening
"se moordzaak
ITAD De politie van
]ad heeft gisteren een
Demde compositiefoto
iven van de vermoe-
moordenaar van San-
'n Raalten uit Zaandam.
o werd gemaakt aan de
van getuigenverklarin-
*n vanZo heeft een politie-
L-ten Ujivoer(jer gezegd. San-
ng vai>n Raalten werd op 30
zo oppiber vorig jaar ver
in Uylï aangetroffen in een
ernwaif* °P de Westzijde te
*am. Over het motief
saan.e moord is de politie
een vqeChts weinig duidelijk,
litie vermoedt roof.
AMSTERDAM „De rol van vrouwen in het
verzet tijdens de oorlogsjaren is in de „officiële
geschiedschrijving" tot nu toe nogal onderbe
licht. De meeste mensen kennen de namen van
Hanny Schaft, Truus Wijsmuller en Gesina van
der Molen, maar wie weet iets van die talloze
vrouwen die koerierster waren, voor onderdui
kers hebben gezorgd en hebben meegeholpen
met het vervalsen van identiteitspapieren?" Dit
zegt het Amsterdams gemeentelijk 4 en 5 mei
comité over de 4 mei-herdenking en 5 mei-vie
ring van dit jaar. Thema van de activiteiten
rond die dagen is „Vrouw in Verzet, toen en
nu". Volgens het comité wordt ook de rol van
vrouwen die na de oorlog op tal van verschil
lende plaatsen en manieren in verzet waren en
zijn, meestal verwaarloosd.
Vrouw dood door
verfafbijtmiddel
EMST Een 68-jarige vrouw uit
Ernst (Gld) is begin december overle
den aan de gevolgen van het onjuist
gebruiken van een verfafbijtmiddel.
Dit bleek uit een onderzoek van de
Keuringsdienst van Waren. Volgens
de dienst treft de fabrikant geen
blaam, omdat het produkt was voor
zien van voldoende waarschuwingen.
De vrouw had verzuimd de kamer
voldoende te ventileren en was na
gebruik van het afbijtmiddel opgeno
men in een ziekenhuis waar zij enige
dagen later overleed. Omdat er een
niet-natuurlijke doodsoorzaak werd
geconstateerd, werd er een onderzoek
ingesteld.
VNO acht debat
Van Lede Kok
niet wenselijk
DEN HAAG Een debat tussen werkgevers
voorzitter Van Lede en FNV-voorzitter Kok
verstoort de decentrale onderhandelingen over
de arbeidsvoorwaarden en is derhalve niet
wenselijk. Zo reageert het VNO op Koks uitda
ging van deze week. Omdat Kok noch Van
Lede kunnen en willen spreken over arbeids
voorwaarden van een bepaalde bedrijfstak of
een bepaald bedrijf, zal de discussie noodzake
lijkerwijs gaan over gemiddelden. Daardoor
worden verwachtingen gewekt die niet overal
gerealiseerd kunnen worden, aldus het VNO.
De verwarring wordt er groter door en het ge
vaar van verheviging van tegenstellingen is le
vensgroot aanwezig.
AMSTERDAM Twaalf Amsterdammers
uit verscheidene bewonersgroepen en orga
nisaties van uitkeringsgerechtigden, vere
nigd onder de naam 'Samenzweerders tegen
de hoge gasprijs' willen de wijze waarop in
Nederland de gasprijs wordt vastgesteld, en
de verkoop van gas aan het buitenland voor
veel lagere prijzen voorleggen aan het Euro-
pes hof van justitie. Ook de weigering van de
Gasunie het Nederlandse leidingennet open
te stellen voor buitenlands aardgas krijgt het
Europese hof voorgelegd. Aan de Russische
handelsdelegatie op het Museumplein heb
ben zij een offerte gevraagd voor de levering
van Russisch gas.
O
lat BEHAAG De PvdA-
t verlo<e za\ volgende week
Amerpienajr kamerdebat
hetpagen over de zaak
ts beslqe ADM en de Peru-
maar i kruiser „Almirante
De belangrijkste
België,j daarvan is de ver-
besluitfog dat minister Ru
ing in vorige week de ka-
blijkenojnn^sgjes van Fi-
sllen vj£n en Economische
n verkeerd heeft in-
ht, toen hij ontkende
NedPJ de Peruaanse rege"
eenhad gesuggereerd de
p tP dn,rt van de kruiser
doorb de ADM-werf in
n tP ni-erdam te vertragen.
o heeft PvdA-woord-
?r>r drs. A. van der
'legenh
Hek gisteravond desge
vraagd bevestigd.
Volgens Van der Hek zijn er
sterke aanwijzingen dat het
codebericht, dat Ruding eind
vorig jaar via het ministerie
van Buitenlandse Zaken naar
Peru verstuurde, wel degelijk
een passage bevatte over de
mogelijkheid de afvaart van
de „Almirante Grau" uit te
stellen. De Nederlandse am
bassadeur in Lima zou op
dracht gekregen hebben de re
gering van Peru op deze mo
gelijkheid te wijzen. In de
commissievergadering vorige
week werd Ruding expliciet
over dit aspect van de zaak-
ADM ondervraagd. De minis
ter van Financiën hield echter
vol, dat hij iets dergelijks niet
gesuggereerd had en dat hij
dat ook niet beoogd had. Zijn
enige oogmerk zou zijn ge
weest de Peruaanse autoritei
ten op de hoogte te brengen
van het feit dat de ADM, waar
de „Almirante Grau" ver
bouwd zou worden, de ge
vraagde staatssteun van 25
miljoen gulden niet zou krij
gen.
Ruding weigerde vorige week
de inhoud van het codebericht
bekend te maken. Volgens
hem is het „geen gewoonte"
dit te doen. PvdA-kamerlid
Van der Hek zegt helemaal
niet meer benieuwd te zijn
naar het codebericht. „Laat hij
de tekst maar geven, die hij
aan Buitenlandse Zaken aan
bood. Dat is voor ons voldoen
de".
Van der Hek verwacht dat
ook de andere grote fracties
nu hierop zullen aandringen.
„Zij hebben er toch ook belang
bij te weten wat er precies is
gebeurd. Hoe kan de Kamer
anders het beleid van de mi
nister beoordelen?". Van der
Hek wilde niet ingaan op de
vraag wat er moet gebeuren
als zou blijken dat Ruding de
Tweede Kamer verkeerde in
formatie heeft verstrekt. „Dat
zien we dan wel weer", aldus
Van der Hek.
De order voor de verbouw van
de „Almirante Grau", waarbij
het gaat om ongeveer 350 mil
joen gulden, was van groot be
lang voor de ADM. De directie
dacht dat zij door deze op
dracht het voortbestaan van
de werf voor drie jaar veilig
zou kunnen stellen. Maar toen
de regering weigerde tien mil
joen gulden steun te verlenen,
moest de ADM surséance van
betaling aanvragen. Maar ook
nu nog gaat de werf ervan uit
dat zij de opdracht zal krijgen.
Het is echter zeer de vraag of
die verwachting gewettigd is.
Minister Ruding stelt dat de
exportkrediet-verzekering, die
de werf heeft gesloten bij de
NCM en die is herverzekerd
bij de Staat, niet rechtsgeldig
is. ADM zou niet hebben vol
daan aan de eis, dat de inkom
sten uit de „Almirante Grau"-
order niet mogen worden ge
bruikt voor andere doelein
den.
In politiek Den Haag is het
een publiek geheim dat Ru
ding het verzekeren van een
order uit Peru veel ie riskant
acht, omdat dit land sinds me
dio 1984 zijn betalingsverplich
tingen aan ons larrd niet meer
nakomt. Op grond daarvan
lijkt ook de kans niet groot dat
een andere Nederlandse werf
de order voor de verbouw van
de Peruaanse kruiser kan
overnemen. Ook voor Hol
landse Signaal Apparaten
(HSA), die samen met ADM de
opdracht zou uitvoeren, is dat
geen leuk perspectief.
riden j
emt,
ersing
tiever
ijk
m
Oud;N HAAG In
}3 heeft 22 procent
de bevolking van
word! jaar en ouder zelf
ft koufltact opgenomen
pnieuv»t de politie, dit
overeen met 2,5
andOI$oen personen.
niddag'ze personen hebben
i. De v totaal 3,8 miljoen
eest itacten tot stand ge
le kusjcht.
nd gehgrbij werd de politie
v|er grote steden
Rotterdam,
west S1 Haag en .u*recht)
meest om hulp ge-
gd. Het aantal con-
le lucfen was 'n deze steden
EurowPeehevebjk 310.000,
el vaïOOO, 185.000 en 81.000.
irwegei
blijft blijkt uit gisteren ge-
nin woliceerde resultaten
n de wn een onderzoek dat
tussejin 1984 door het Cen-
koudeal Bureau voor de Sta-
stijiek is gehouden onder
de felta 11.000 personen.
hetna de helft (49 pro-
word^) van de voorvallen
;rof misdrijven en 27
>cent betrof de open-
wgen 07fe orde en veiligheid,
•mp u'mj resterende voorvallen
dden betrekking op
'J7 Inkeer (12 procent) en
•7 -lojatschapppelijke
.6 "!6lnstverlening (10 pro-
-eit).
-8
-13 i
-9|na eenderde van de
"gOrvallen werd in
öofdzaak afgehandeld
.,'4 or de meldkamer of de
-9 ichtcommandant, 20
t Dcent door de recher-
•j -sedienst, 18 procent
.t J pr de surveillance-
4 -iijnst, 11 procent door
t [g wijkagent en 4 pro-
11 nt door de verkeers-
4 ,?fnst. De politie maakte
7 -7 ;38 procent van de ge-
2 2 flde voorvallen proces
7 erbaal op.
Blikvanger
In Rotterdam is de 120.000 kilo bamboe gearriveerd waarvan in
de komende maanden een 20 meter hoge toren wordt gebouwd.
De toren dient als blikvanger voor de tentoonstelling „Fenome-
na" die van 15 mei tot 20 oktober wordt gehouden. Het gaat om
een tentoonstelling die inzicht geeft in de rol die natuurwetten
spelen in ons dagelijks leven. Op de foto een deel van het bam
boe met op de achtergrond de Euromast.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Drie van
de vier ambtenarencen-
trales hebben het ontrek
ken van een half miljard
gulden aan het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds
door minister Rietkerk af
gewezen. Rietkerk kan dit
overigens eenzijdig doen,
de ambtenaren hebben er
niets over te zeggen.
Alleen de middelbare en hoge
re ambternaren (CMHA) ver
zetten zich niet. Aangezien
eenderde van de afdracht (165
miljoen) in de portemonnee
van de ambtenaren terecht
komt (Rietkerk houdt de res
terende 335 miljoen) kan de
CMHA instemmen met deze
operatie.
Op die manier wordt er nog
iets gedaan voor de achterban
van CMHA-secretaris Van Da
len, die zegt dat zijn centrale
de zwaarste veer heeft moeten
laten in de ombuigingsoperatie
voor 1985. De bezuinigingen
voor dit jaar bedragen in deze
sector 1,9 miljard gulden.
De FNV-ambtenaren spreken
zelfs van „diefstal", nu Riet
kerk tegen de adviezen van de
balanscommissie van het ABP
en de Raad van Toezicht het
half miljard overhevelt. „Er is
de afgelopen jaren al twee mil
jard gulden gestolen", aldus
ACOP-secretaris Sonneveld.
Volgens hem ontbeert het
ABP nu elke buffer om onver
wachte ontwikkelingen op te
vangen. Dat zal naar zijn op
vatting tot premieverhogingen
kunnen leiden. Hij weet zich
gesteund door de CNV-ambte
naren en het Ambtenarencen-
trum.
Van Dalen (CMHA) vindt dat
het wel meevalt met de geva
ren waar Sonneveld op wijst.
In het bedrijfsleven zijn derge
lijke operaties gewoon en bo
vendien heeft het ABP vorig
jaar zes miljard overgehouden,
zo zei hij.
De CMHA is de enige centrale
die nog heil ziet in de vergelij
king tussen de ambtenarenin-
komens en de salarissen in de
marktsector. „De hogere amb
tenaren zijn een fervent voor
stander, omdat dan zal blijken
dat hogere ambtenaren er
minder goed voor staan dan
hun particuliere collega's".
Realistische situaties in de speciale duikafdeling^
DÜSSELDORF „Waar
is alles aan boord?". On
der dit motto wordt in de
Duitse stad Düsseldorf
van 19 to 27 januari de
expositie BOOT'85 ge
houden. De tentoonstel
ling is de grootste op dit
gebied in de wereld. Van
de bijna 400.000 bezoe
kers kwam en komt het
leeuwendeel uit Neder
land. Ook onder de ex
posanten zijn Nederland
se werven sterk verte
genwoordigd. Het Ne
derlands Bureau voor
Toerisme (NBT) heeft in
de Holland-stand (600
m2) liefst 35 deelnemers
bijeengebracht. De Ne
derlandse sectie behoort
daarmee tot één van de
grootste binnen de afde
ling toerisme op deze
watersportbeurs.
Het middelpunt van de show
is ongetwijfeld het wedstrijd
bassin dat zestig bij twintig
meter meet. Twee giganti
sche windmachines zorgen
voor een stevige bries, waar
door het publiek de anders
onbeweeglijke zeilboten nu
volop in actie kan zien. Meer
actie kunnen bezoekers aan
treffen in Hal nr 4., waar de
marine overlevingstrainin-
gen demonstreert en red
dingsbonden reddingsopera
ties uitvoeren. Ook voor sur
fers is er een gevarieerd een
leerzaam programma op
BOOT 85.
Maar er is nog veel meer. Zo
houden kampioenen en re
cordhouders demonstraties
free-style surfen, er is een
surfopleiding voor scholie
ren, waterskieën, een kano
toernooi, wedstrijd met
scheepsmidellen en een de
monstratie van een zeil-
school. Het is maar een greep
uit de evenementen die de
watersportliefhebber naar
Düsseldorf moet lokken.
Ook het partnerland Spanje
(volgend jaar Finland en in
1987 Noorwegen) kan in het
bassin program ma rekenen op
de nodige aandacht. Een
Spaans waterpoloteam komt
in actie, een demonstratie
Aqua-Rhytmies wordt bege
leid door Spaanse muziek. In
hal 1 is het duikcentrum
voor de negende keer
publiekstrekker. Verschillen
de duikscholen zullen zich op
BOOT'85 gezamenlijk pre
senteren.
Een noviteit is de beurs voor
occasions. Voor om en nabij
de 23 gulden kunnen hier
tweedehands vaartuigen via
een computer-informatiesy
steem te koop worden aange
boden. De tweedehandsjes
zijn iets terzijde van al het
prachtig nieuws onderge
bracht; bij de ingang noord
west. Kaarten (ad 14,25)
zijn te bestellen bij de Neder
lands-Duitse kamer van
koophandel in Den Haag (tel
070-651955). Er worden ook
speciale busreizen naar de
expo georganiseerd.
MINISTER VAN DEN BROEK IN CHINA:
PEKING De Nederlandse
minister van buitenlandse za
ken Hans van den Broek heeft
vandaag gezegd erop te ver
trouwen dat de wrijving met
China over de levering van
twee Nederlandse duikboten
aan Taiwan tot het verleden
behoort.
Van den Broek deed ziin uit
spraken na een bezoek aan
keizersgraven uit de Mingdy-
nastie, een uitstapje dat in de
plaats kwam van een tocht
naar de door sneeuwval moei
lijk te bereiken Chinese Muur.
„Ik heb er alle vertrouwen in
dat deze kwestie tot het verle
den behoort. Alleen het feit al
dat we hier op bezoek zijn
toont aan dat de zaak niet
meer als een werkelijk wrij
vingspunt kan worden be
schouwd", aldus Van den
Broek
Tijdens gesprekken die giste
ren werden gevoerd toonde
China zich bij monde van mi
nister van buitenlandse zaken
Wu Xueqian bezorgd over
plannen om de Nederlandse
marine proefvaarten te laten
maken met de twee voor Tai
wan bestemde onderzeeers, die
in aanbouw zijn in Rotterdam
en in 1986/87 moeten worden
?eleverd. China vreest dat of-
iciele Nederlandse betrokken
heid bij het project door Tai
wan zal worden uitgelegd als
politieke erkenning.
Wu Xueqian heeft minister
Van den Broek gisteren dan
ook uitdrukkelijk gevraagd bij
de overdracht van de twee
door Wilton-Fijenoord ge
bouwde onderzeeërs aan Tai
wan de grootst mogelijke zorg
vuldigheid te betrachten. Van
den Broek ziet in deze vraag
geen dreigement vervat dat
deze kwestie de Chinees-Ne
derlandse betrekkingen weer
zal aantasten.
Volgens de Nederlandse be
windsman zou dreigende taal
niet hebben gepast in zijn be
zoek aan de Volksrepubliek.
„Het bezoek heeft tot nu toe
beantwoord aan het doel. het
bezegelen van het herstel van
de goede betrekkingen en het
nog verder verbeteren van
deze relaties.
China heeft zich in het jaar
dat is verlopen sinds het op
nieuw uitwisselen van ambas
sadeurs, extra ingespannen om
de achterstand, ontstaan door
drie jaar verkoeling, versneld
in te lopen", aldus minister
Van den Broek. Nederland en
China gaan nu veel meer sa
menwerken, onder andere op
landbouwgebied.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Steeds meer
buitenlanders proberen Neder
land binnen te komen om hier
een bestaan op te bouwen. Het
aantal asielaanvragen is vorig
jaar verdubbeld tot rond 2300.
Verwacht' wordt dat deze ten
dens dit jaar onverminderd zal
doorgaan. Een groot deel van
de asielzoekers zijn Tamils, de
minderheid op Sri Lpnka die
daar zou worden gediscrimi
neerd. De laatste maanden
hebben ruim 900 van hen een
verzoek tot asiel ingediend
Het ministerie van Justitie
kan de wassende stroom asie
laanvragen nauwelijks ver
werken. „Er dreigt een ver
stopping op te treden van de
kanalen die deze aanvragen
moeten beoordelen", verklaar
de een woordvoerder vanoch
tend. Hij bevestigde dat het
steeds minder politieke motie
ven zijn die buitenlanders
naar Nederland brengen.
Vooral economische redenen
brengen hen ertoe hier asiel te
vragen. Vorige zijn 45 Tamils
teruggestuurd naar hun land,
toen zij, op weg naar Oost-Ber-
lijn. Schiphol aandeden zonder
juiste reisdocumenten
De directeur-generaal vreem
delingen zaken van het minis
terie, mr. Grosheide, heeft tij
dens de deze week te houden
conferentie over een terug
houdend asielbeleid in Europa
een beroep gedaan op de hulp
organisaties voor vluchtelin
gen. Grosheide waarschuwde
ervoor geen valse hoop te
wekken bij mensen die eerder
om economische redenen dan
om politieke in Nederland wil
len blijven. De verwachting
dat ze in Nederland een beter
bestaan kunnen opbouwen.
kan op geen enkele manier
een reden voor asiel ziin.
De toestroom van asielzoekers
op dubieuze motieven heeft di
recte nadelen voor de werke
lijke bonafide vluchtelingen.
Zij moeten nu veel langer dan
norm—J op uitsluitsel over
hun asielaanvrage wachten.
Mr Grosheide waarschuwde
er dan ook voor dat de goeden
thans onder de kwaden gaan
lijden.