900-jarig Zevenhoven
bruist van het leven
ALLER
LEKDS)
n,"-,v
leidse spaarbank 5
,EIDEN,& OMGEVING
£eidae Somcent
DINSDAG IS JANUARI 198S PAGINA 13
Lezing
Augustinus
De mensa van Augustinus
aan het Rapenburg 24 is ge
moderniseerd. Ter gelegen
heid van deze verbouwing
wordt deze week een pro-
motieweek gehouden. Vanaf
vandaag wordt met een bon
nensysteem gewerkt om
lange wachttijden te voorko
men. De prijs van de maal
tijd (voorgerecht, hoofdge
recht en toetje) is verlaagd
tot 4,75. De mensa is voor
iedereen toegankelijk van
half zes tot kwart over ze-
De heer J.C. de Jongh houdt
morgen een lezing met dia 's
over trams en treinen in
Noorwegen in het café-res
taurant Wienerwald aan de
Steenstraat 2. De bijeen
komst begint om acht uur.
De lezing is voor iedereen
toegankelijk en de entree
bedraagt 2 gulden. De lezing
is georganiseerd door de
Leidse afdeling van de rail
vriendenclub NVBS.
Peuterspeelzaal
Peuterspeelzaal „Het Meer-
koetje" heeft haar activitei
ten uitgebreid met halve-
dag-opvang voor kleuters.
Kinderen kunnen terecht
van half negen tot half één.
De kinderen krijgen een
lunch. Voor deze halve-dag-
opvang is momenteel een
wachtlijst van zes maanden.
Voor de middaggroep van
één tot vier uur is geen
wachtlijst. Meer inlichtingen
over deze speelzaal aan de
Milanenhorts 194 zijn telefo
nisch verkrijgbaar: tel.
217043.
Afgelast
De voorstelling „Yoshiwa-
ra", die voor donderdag 24
januari in het LAK-theater
was gepland, gaat niet door.
Lucas Goudzwaard heeft
zijn produktie nog niet ge
reed kunnen krijgen. Meer
informatie bij het LAK, tel.
124890.
Wandkleden
De Leidse kunstenares An
neke van Overloop houdt in
de Centrale bibliotheek aan
de Nieuwstraat 4 een exposi
tie van wandkleden. De ten
toonstelling duurt tot maan
dag 11 februari en is tijdens
de openingsuren van de bi
bliotheek te bezichtigen.
Vooral het zeefdrukken en
het verven van stoffen heb
ben de voorkeur van Anne
ke Overloop.
Expositie
Anneke Kok en Josephine
Verbeest exposeren van 19
januari tot 9 maart in het
gebouw van de Leidse afde
ling van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrou
wen aan de Caecdiastraat
18. Belangstellenden kun
nen het werk van beide
kunstenaressen bezichtigen
op zaterdag van twaalf tot
Geneeswijzen
De arts-homeopaat C. Baas.
de homeopaat-astroloog J.
van der Braak, de acupunc
turist en paranormaal gene
zer T. Lievaert en de home-
opaal en iriscopist drs. J.
van Vliet houden lezingen
over „zelfhulp met alterna
tieve (genees-) middelen
Deze lezingen hebben plaats
in De Zaailing aan de Hooi
gracht 41 in Leiden en de
eerste lezing over „Wat kan
men bereiken met voeding,
leefwijze en ondersteunende
middelen als vitamine en
minerale preparaten" wordt
vanavond gehouden. De vol
gende bijeenkomst is op 5
februari en gaat over home
opathie. Op 12 februari gaat
het over acupunctuur en pa
ranormale geneeswijzen.
Dinsdag 26 februari wordt
bekeken welke vormen van
psychotherapie zich lenen
voor zelfhulp en dinsdag 12
maart staat in het teken van
de medische astrologie, edel
steentherapie en kruidenge-
neeskunde. Alle lezingen
beginnen om 20.00 uur. Ten
slotte worden er op zaterdag
23 cn 30 maart homeopati-
sche geneesmiddelen be
sproken die zich goed voor
zelfhulp lenen De entree
prijs voor de lezingen be
draagt 4,50 gulden inclusief
koffie of thee. Nadere infor
matie tel. 071-146917.
(ADVERTENTIE)
De rente wordt maandelijks op uw
bankgirorekening gestort Looptijd
5 of lOjaar. Min. storting f15.000,-
Rente:^
Êj£mD /O EfTektief 7,50%
DE DICHT BU HUIS BANK
ZEVENHOVEN De
jeugd van Zevenhoven
en omgeving zal zich een
avond kunnen uitleven
in dorpshuis 't Trefpunt
als daar op 19 januari de
Toppop-disco zich pre
senteert. Dit is dan de
eerste happening van
een reeks festiviteiten,
die het dorp Zevenhoven
dit jaar te wachten staat
Want Zevenhoven be
staat 900 jaar en dat zal
de burgerij niet onge
merkt voorbij gaan.
Een speciaal daarvoor
opgericht comité houdt
zich al enkele maanden
bezig met het treffen
van voorbereidingen en
het vastleggen van festi
viteiten. Tijdens de
nieuwjaarsreceptie van
de gemeente op 2 januari
werd door dit comité op
ludieke wijze al het een
en ander bekend ge
maakt Hoogtepunt zal
de opening van de sport
hal zijn tijdens een feest-
week in september.
„omantisch
jongeman die gisteren'
het kantongerecht
:heen werd aangekon-
als een gedetineerde,
is een persoon die
een bepaalde tijd in
huis van bewaring
woont. Deze
was dan ook in
gezelschap van een be-
-o».*... die overigens be-
[cheiden bij de deur bleef
jtaan, toen zijn cliënt zich
Jiet kantonrechter Rigters
Inderhield. De jongen had
png, blond haar, een don-
er baardje en hij droeg
poezelige kleren. Het ge-
|eel maakte een wat ver
waarloosde indruk. Hij
onderzoekend de
n alsof hij iemand
Later zou blijken
verdachte, die zijn
•rije leven in Voorschoten
"ijt, werd ervan beschul-
igd een aantal mede-flat-
swoners van hun recht-
iatige slaap te hebben be-
"1 Dat gebeurde met
op volle kracht wer-
;ende radio-cassetterecor-
ler waarvan de muziek op
Verschillende etages van
iet gebouw hoorbaar zou
lijn geweest. Het frappan-
"X "■""Ie was dat de eigenaar van
m LA;iet apparaat lekker lag te
J Bilapen ten tijde van de ge
luidsoverlast. Hij reageer
de niet toen agenten om
Tlrie uur 's nachts aanbel-
I %/den en ook het forceren
J I yf van de voordeur stoorde
hem niet in zijn slaap.
Zelfs toen de agenten hem
.j C,,^5oor elkaar schudden, ont-
vooralr aakte hiJ niet De radio"
Cassetterecorder werd
ng .daarop maar meegenomen.
had de hele dag hard
erkt verklaarde de
te rngeman gisterochtend
is fijn diepe slaap'
diedekT_.
uren Heme
kinde
en bezoVolgens hem was net met
het d'e herrie wel meegeval-
in de tien. „Ik had gewoon geen
ra lesugoede verhouding met de
kindefuren", zei hij tegen Rig-
ters. „Daarbij zijn die flats
uyn noö"> gehorig dat je weet dat
it „een de buurvrouw in verwach-
iatief". ting is voordat de dokter
1 de uitjhet weet". Die laatste, wat
zeker ^vreemde zin ontstond tij-
r is bekdens het uitspreken ervan,
ïting WDe jongeman had waar-
Werkpehijnlijk iets anders wil-
k. De jlen zeggen, maar bedacht
rzich op het laatste
haar ment. Rechter Rigters
Wond het merkwaardig dat
al waande jongen de rriuziek hard
ders, galiet spelen, terwijl hij lag
oek bij te slapen. „Dan heb je er
n. Dat jtoch niets aan", sprak hij
Z'jn verwondering uit.
vverdaehte gaf eerlijk
krant, vdat dat vreemd was.
inforn
Officier van justitie Van
den Broek eiste een boete
"a" vijftig gulden
beurdverklaring v
.Ik kan me
itellen dat ,je een slechte
•erhouding met je buren
JL Aebt wanneer je om drie
uur 's nachts de radio hebt
aanstaan". De zaal lachte
een spaien ook de Voorschotenaar
i die dekon waardering opbren-
ileverdeigen voor deze opmerking,
PaarHij vond het echter niet zo
Mirandgeslaagd dat Van den
ie RottjBroek zijn radio wilde
Ammëiebben. Volgens Rigters
2. schatte de politie de waar
an Leede van het apparaat op 25
gulden. Een schatting
de verdachte scham-
omper om lachte. „U hoort
Aa behehet", zei Rigters „De offi-
voor cier vraagt vijftig gulden
wedstfcn verbeurd verklaring
neisjes v^an de auto". Deze
Dondspreking veroorzaakte op-
ïen ruilnieuw hilariteit in de zaal
aanverven ook de verdachte lachte
den inmee.
oetbalvf
g 18.30 Lachende verdachten, dat
e Kaag is iets waar Rigters abso-
reer eenluut niet tegen kan. „Heeft
priksleU niets anders te zeggen
d. Vanabehalve dan te lachen",
voor divroeg hij bits. „Ik lach
en vanihiet", protesteerde de jon-
acht. gen zwak. „Ja, u lacht
2 uur pel", stelde de rechter i J
oor kinddig vast. Hij legde de straf-
prikslrfen op die door Van den
es, hereBroek waren gevraagd.
2 jaar. /Toen de Voorschotenaar
leekamrferugliep naar de uitgang
distond
/lie
hele distond er plotseling
wedstfmeisje op dat hem ii
dames, lomhelsde en vol op de
f 12 jaaimond kuste. Gearmd liep
1 op twehet tweetal naar buiten
De bewaker, die de situa-
igse iJtie goed aanvoelde, hield
lat zatez'ch opnieuw bescheiden
■dstrijdeiop de achtergrond. Rigters
'eorganiikeek wat zuinigjes bij het
leren. Dz'en van zoveel (pril) ge-
open 'luk- Het zal dan ook niet
ng 13.30zo vaak voorkomen dat
/orden (Het kantongerecht wordt
i de Kopgebruikt als ontmoetings-
ogte var plaats voor verliefde i
x twee, lsen-
ZEVENHOVEN Ze
venhoven is een dorp in
Zuidholland bestaande
uit de woonkernen
Noordeinde, Westeinde,
het Noordse dorp en de
Noordse Buurt dat met
zijn oppervlakte van 1660
hectare een inwonertal
heeft van 2569 personen.
Het dorp lijkt rustig als je
er doorheen rijdt, maar
het bruist van leven. Het
telt ruim 40 verenigingen
en organisaties die ieder
op hun eigen wijze mee
werken aan de leefbaar
heid van de gemeente.
Het is een dorp met een
eigen identiteit en zelf
standigheid, gunstig gele
gen ten opzichte van de
grote steden. 900 Jaar ge
leden bestond het dorp
nog niet. Toen was Zeven
hoven, tesamen met de
eromheenliggende gebie
den een veenwildernis,
begroeid met loofbomen,
veenmossen en een gras
soort, zegge genaamd; een
gebied dat te vergelijken
is met een moerasbos zoals
de Biesbosch of de Bosch
plaat op Terschelling. Dit
moerasbos werd omsloten
door de wateren de
Kromme Mijdrecht, de
Meye, de Aar en de
Drecht.
Uit het jaar 1085 dateert een
Latijnse oorkonde, waarvan
het origineel zich bevindt in
het Rijksarchief te Utrecht,
waarin bisschop Koenraad
verklaarde het moerasland in
het gebied van de Mijdrecht te
hebben geschonken aan de
Kanunniken van de Proosdij
van St. Jan te Utrecht. Deze
verkregen daarmee de kerke
lijke en wereldlijke rechten
over dit gebied. Waarschijnlijk
hebben de proosten van St.
Jan vrij snel daarna besloten
het gebied te ontginnen. Hier
voor werden kolonisten aange
trokken die tegen een geringe
jaarlijkse betaling de grond in
eigendom zouden krijgen.
Mijdrecht
Deze mensen gingen volgens
een vast stramien te werk. Met
de kromme Mijdrecht als uit
gangspunt werden er de zoge
naamde scheisloten gegraven
die loodrecht op de Kromme
Mijdrecht stonden en die voor
een goede afwatering van het
gebied moesten zorgen. Tevens
vormden deze sloten de gren
zen tussen de diverse stukken
grond die droog kwamen te
liggen en waarop boerderijen
gebouwd konden worden.
Op een afstand van 2000 meter
van de Kromme Mijdrecht
ontstond de eerste lintbebou
wing „De Sevenhovense
Buurt" aan de „Oude Wech"
waar zich nu het zuidelijke ge
deelte van de Kousweg be
vindt. De kern van Zevenho
ven ontstond op 2800 meter
van de Kromme Mijdrecht, nu
bekend als Molenweg en de
gehele dijk door het dorp. Op
kaarten is duidelijk te zien dat
deze wegen nagenoeg evenwij
dig en in dezelfde kronkel lo
pen als de Kromme Mijdrecht.
De Ronde Venen, met de hui
dige dorpen Mijdrecht en Wil-
nis werden als eerste ontgon
nen, daarna kwam het overige
gebied aan de beurt. Wanneer
Zevenhoven precies gesticht
is, wordt nergens vermeld,
maar men vermoedt rond het
midden van de twaalfde eeuw.
Men is echter toch maar uitge
gaan van het jaar 1085 waarin
de proosdij van St. Jan zijn
rechten verkreeg over het
hele gebied. Ook Mijdrecht en
Wilnis vieren dit jaar hun 900-
jarig bestaan.
Sevenhoeven
De naam Zevenhoven Se
venhoeven is afkomstig van
een bepaald aantal stukken
land op welk elk één hoeve
gebouwd kon worden. Of het
er echter zeven geweest zijn,
staat nergens beschreven. Na
de ontginning werd het veen-
land gebruikt om landbouw en
veeteelt op te bedrijven. Het
drooggevallen veen droogde
echter sterk uit en de bodem
begon in te klinken. De zees-
LH
piegel bleef in die tijd erg stij
gen, zodat dijken en kaden
aangelegd moesten worden om
het land te beschermen tegen
het rivierwater. Zo werd Ze
venhoven en omgeving in de
vijftiende eeuw een polder.
Na die tijd begon men ook het
veen af te graven dat gebruikt
werd als brandstof voor eigen
gebruik en later ook voor
steenbakkerijen en bierbrou
werijen. Door deze veenafgra-
vingen kon het „boeren" niet
meer uitgeoefend worden. Ze
venhoven en omgeving veran
derde in een groot waterge
bied: De Zevenhovense plaat
sen. De hooggelegen delen van
Zevenhoven, de Molenweg, de
dijk tot het Liemeer en een ge
deelte van de Kousweg bleven
behouden.
Archangel
Over de vroegere bewoners
van Zevenhoven is bekend dat
zij als boer in hun eigen be
hoefte en die van de regio
voorzagen. Turfstekers waren
er tijdens de afgraving van het
veen uiteraard ook en turf
schippers zorgden voor het
vervoer van de turf naar de
steden. In verband hiermee is
in Zevenhoven ook scheeps
bouw geweest. Verder is be
kend dat er meer dan 30 sme
derijen zijn geweest, waarvan
enkele gereedschap voor de
Groenlandse visserij maakten
Wijlen de heer Dirk van den
Bosch heeft met zijn opgravin
gen aan de Kousweg een stuk
Zevenhoven laten herleven.
Vroeg steengoed uit de I5e
eeuw, Jacobakannetjes, Baard
mankruiden uit de 16e eeuw.
glaswerk, keramiek en majoli
ca heeft hij daar opgegraven.
Deze vondsten duiden erop dat
er aan de Kousweg waar
schijnlijk een logement heeft
gestaan waar een scheepvaart
route langs liep. Naast dit loge
ment zou een spoelplaats heb
ben gelegen Veel van deze op
gravingen zijn in oktober 1982
in Zevenhoven tentoongesteld
en gepoogd zal worden deze
vondsten voor de gemeente
Zevenhoven te behouden.
In 1983 werd de Historische
Kring opgericht, een groep
mensen aie zich met veel en
thousiasme inzetten voor de
Baardman
De Historische kring organi
seert dit jaar ook een fietstocht
die langs historische plaatsen,
markante gebouwen en ver
veende plekjes zal voeren. De
kring verspreidt onder haar
donateurs een periodiek „De
Baardman", waarin allerlei as
pecten van de Zevenhovense
geschiedenis aan bod komen.
In verband met het 900-jarig
bestaan ligt het in de bedoe
ling dit najaar een bijzonder
nummer te maken dat huis-
aan-huis verspreid zal worden
Hierin zullen onder andere in
terviews met oude Zevenhove-
naren komen te staan.
Dat Zevenhoven 900 jaar
bestaat, zal behalve aller
lei festiviteiten ook blij
ken uit een speciale gele-
genheidsmunt die ontwor
pen is door de heer S.
Griffioen. Deze munt
wordt geslagen door de
Rijksmunt, heeft een
doorsnede van 3 centime
ter en verschijnt in goud.
zilver en cupro-nikkel.
Bestelformulieren zijn
verkrijgbaar bij het ge
meentehuis en de plaatse
lijke bank aan de Al-
brechtshof..
MARGRET DE GROOT
Het ontwerp van de herdenkingsmunt die binnenkort in Ze
venhoven wordt verkocht.
Dit meer dan 250 jaar oude huis aan de Dorpsstraat is vermoedelijk de oudste woning die nog
in Zevenhoven te vinden is.
In het begin van de 19e eeuw
werden de Zevenhovense
Plassen drooggelegd na een
besluit van de Staten van Hol
land in 1796. Er ontstond een
diepe polder (tot 5 meter bene
den ANP) waarin een verka
veling volgde waarbij de hui
dige Achterweg, de Jonge Ze
venhovense weg en de Sta
tionsweg ontstonden. Er verre
zen nieuwe boerderijen die
door mensen van buitenaf be
trokken werden omdat Zeven-
hovenaren zelf onvoldoende
landbouwervaring hadden en
er bovendien het geld niet
voor hadden. Een aantal boer
derijen, daterende uit deze tijd,
staat er nu nog en worden nog
bewoond, zoals bijvoorbeeld de
boerderij Archangel aan de
Molenweg uit 1814.
Fragment van een kaart van Rijnland uit 1611.
De laatste drooglegging van
een stuk Zevenhovense grond
gebied had plaats in de jaren
1949 tot 1953: de Noordse
Buurter polder. Hier heeft zich
een stuk glastuinbouw ontwik
keld. Na 1960 breidde Zeven
hoven uit. Landbouwgrond
ten westen van de „dijk" werd
woon- en leefgebied, nu be
kend als kern Westeinde, ter
wijl in het noorden de kern
Noordeinde zich ontplooide.
Een aantal straatnamen herin
nert aan de historie van Ze
venhoven: De Dobbe, een
veenstroompje dat uitmondde
in de Drecht, Het Verlaat, een
schutsluis die te maken heeft
met het waterbeheersingssys
teem, De Vrijenhoek, een
klein driehoekig stukje grond
waar in de zeventiende eeuw
geen heerschap over was, Her
tog Albrechtstraat naar de
graaf van Holland, Albrecht
van Beieren die in 1396 aan de
inwoners van Zevenhoven be
paalde privileges verleende.
De in 1983 gereedgekomen
nieuwe R.K.-school in het
nieuwbouwplan in het Noord-
einde ligt aan de St. Janstraat
(proosdij van St. Jan). Ook de
naam van de school Johannes
de Doper en de naam van de
kerk Johannes Geboorte vin
den hun oorsprong bij de
proosdij van St. Jan.
Turfstekers
feschiedenis van Zevenhoven.
!en van die mensen. Wille*
Heyting, heeft naar aanleiding
van de tentoonstelling van de
scherven van de heer Van den
Bosch in 1982 een boekje ge
schreven over de geschiedenis
van Zevenhoven. Dit boekje
wordt momenteel herschreven
en aangevuld en zal op de bra
derie van 11 mei te koop zijn.
Het werkje bevat naast tekst
afdrukken van oude kaarten
en nu gemaakte aquarellen
moeten een indruk geven van
het landelijk schoon van Ze
venhoven in vroeger tijden,
omdat er van vroeger weinig
of geen prenten zijn.