Moordenaars Popieluszko
wilden Jaruzelski blameren
Hulpverleners voorspellen
een catastrofe in Soedan
Churchill wilde H-bom om
invloed van VS tegen te gaan
Zware Vietnamese aanval
op basis in Cambodja
Udenhout opnieuw premier Suriname
Hoofdprijswinnaar Van der Haar:
75.000 gulden, ik kon het niet geloven.1
BUITENLAND
Ccidae Somant
WOENSDAG 2 JANUARI 19S5 PAGINA 6
Slachtoffers
droogte vluchten
naar
Burkina Fasso
ACCRA De leider van
Burkina Fasso. Thomas
Sankara. heeft laten weten
dat slachtoffers van de
langdurige droogte in
Noord-Afrika zijn land
binnenstromen. Hij deed
een dringend beroep op de
Organisatie van Afrikaan
se Eenheid om zo snel
voedsel naar Burkina Fas
so te sturen. Volgens San
kara was zijn land in okto
ber al 150.000 ton voedsel
tekort gekomen.
Nieuwe regering
India beëdigd
NEW DELHI De Indiase pre-
sident Zial Singh heeft maandag
premier Rajiv Gandhi en zijn
nieuw benoemde kabinet beë
digd. De plechtigheid begon in de
namiddag in het presidentiële pa
leis Rashtrapati Bawan, in het
centrum van New Delhi. Even
daarvoor was Gandhi unaniem
door de afgevaardigden van de
Congres-partij gekozen als leider
van deze partij in het parlement.
De partij van Rajiv Gandhi had
vorige week een grote overwin
ning tijdens de algemene verkie
zingen. De moord op mevrouw
Indira Gandhi heeft velen op de
Congrespartij doen stemmen.
Leger Salvador
negeert
nieuwjaarsbestand
SAN SALVADOR Het Ie-
ger van El Salvador heeft zich
niet gestoord aan een bestand
van 72 uur, dat het Salvado
raanse verzet eenzijdig had af
gekondigd voor de nieuwjaars
viering. Maandag overviel het
leger een bijeenkomst van
guerrillastrijders op het dorps
plein van Poloros in het
noordoosten van El Salvador.
Bij die verrassingsaanval wer
den vijf guerrillastrijders ge
dood en nog eens vijf werden
gevangen genomen.
PARAMARIBO Te elfder ure is, bij
na twaalf uur na het aanvankelijk voor
genomen tijdstip, de nieuwe Surinaamse
regering beëdigd. Zij bestaat uit twaalf
ministers die maximaal 27 maanden
zullen aanblijven, even lang als de na
tionale assemblee, die later deze maand
zal worden geïnstalleerd. De twaalf mi
nisters van wie vijf door het militair ge
zag, vier door de vakbeweging en drie
door de vereniging van Surinaamse fa
brikanten werden benoemd, legden gis
teren tegenover waarnemend president
Fred Ramdat Misier de eed af.
De vorming van de nieuwe regering
was tot op het laatste moment onzeker
omdat de deelnemende partijen het niet
eens konden worden over de verdeling
van de zetels. Conflicten waren er rond
de bezetting van het ministerie van so
ciale zaken, dat eerder was bezet door
een vakbondsman. Het nieuwe kabinet
is nu aangetreden terwijl er nog een ze
tel vakant is.
In het kabinet keren acht van de negen
ministers uit het vorige kabinet-Uden-
hout terug. De herbenoeming van
Udenhout als premier wordt in Para
maribo een logische keuze geacht. Tot
begin vorig jaar was de 47-jarige voor
malige leraar Engels een man zonder
noemenswaardige politieke ervaring.
Zijn terughoudende en rustige wijze
van optreden en het feit dat hij nooit ui
ting heeft gegeven aan extreme opvat
tingen maakten hem voor alle coalitie
genoten aanvaardbaar. Zijn kennis van
de Engelse taal leidde uiteindelijk tot
zijn intrede in de politiek. Als adviseur
van sterke man Bouterse vertaalde hij
diens redevoeringen in het Engels.
Udenhout was betrokken bij de uitwer
king van een democratiseringsplan, dat
door Nederland echter als onvoldoende
werd beoordeeld.
TORUN In kringen
van de Poolse justitie is
gezegd dat de vier ver
dachten van de moord op
de priester Jerzy Popie
luszko handelden namens
tegenstanders van de
Poolse leider Jaruzelski.
Door middel van de
moord zouden zij gepro
beerd hebben de Poolse
leider in diskrediet te
brengen.
Kolonel Pietruszka, een van
de voornaamste verdachten,
zou volgens deze kringen
vandaag, wanneer het proces
wordt hervat, een verklaring
in die zin afleggen. Waarne
mers achten het evenmin
uitgesloten dat een door Mos
kou gesteunde groep binnen
de communistische partij op
dracht heeft gegeven voor de
moord op Popieluszko om
Jaruzelski in diskrediet te
brengen, omdat de Poolse
leider zich te slap zou opstel
len tegenover de verboden
vakbond Solidariteit.
De Poolse president Jablons-
ki zei eerder in zijn nieuw
jaarstoespraak dat de moord
plannen waren gesmeed door
onbekenden die de situatie in
Polen wilden destabiliseren.
Ruim 25.000 gelovigen woon
den dit weekeinde in een
kerk in Warschau een mis
bij voor de vermoorde pries
ter Popieluszko. Deze droeg
de laatste zondag van de
maand steeds een mis op in
de kerk van de heilige Sta
nislaus na de afkondiging
van de staat van beleg in
1981. Zij trokken ten tijde
van zijn leven al een massale
belangstelling, maar deze is
nu nog groter geworden.
In de voorbije vijf maanden
hebben ruim 370 strijdbare
Polen die in de oppositie wa
ren, zich overgegeven aan de
autoriteiten, daarbij profite
rende van een amnestie die
hen vrijwaart voor straf. Dit
heeft een regeringswoord
voerder in Warschau meege
deeld. Niettemin vinden de
VS dat de onderdrukking in
Polen weer is toegenomen.
ENORME VLUCHTELINGENSTROOM UIT ETHIOPIE
KASSALA Soedan, het
land dat al de meeste
vluchtelingen herbergt
van alle Afrikaanse sta
ten, heeft te kampen met
een enorme toevloed van
slachtoffers van de hon
gersnood uit Ethiopië en
Tsjaad. Ongeveer 200.000
vluchtelingen uit deze
landen zijn inmiddels
naar Soedan getrokken
op zoek naar voedsel.
Volgens regeringsfunctio
narissen en hulpverleners
zijn nog eens 250.000
Ethiopiërs op weg naar
de Oostsoedanese stad
Kassala.
Deze exodus heeft de Vere
nigde Naties en Soedan ge
dwongen tot een noodkreet
om hulp. Gevreesd wordt dat
de hoeveelheid voedsel die de
komende maanden is toege
zegd aan Soedan niet vol
doende zal zijn voor het groei
ende leger vluchtelingen.
De toevloed van de honderd
duizenden Ethiopiërs wordt
gezien als het grootste pro
bleem, maar ook de komst
van talloze Tsjadiërs baart de
autoriteiten ernstige zorgen.
In Soedan bevinden zich mo
menteel ongeveer één miljoen
vluchtelingen.
Jarenlang hebben duizenden
Ethiopiërs uit de aangrenzen
de provincies Eritrea en Tigre
al hun toevlucht gezocht in
Soedan om te ontkomen aan
droogte, de strijd tussen rebel
len en regeringstroepen, mili
taire dienst of het marxisti
sche bewind. De Soedanese
regering, hulporganisaties en
het Hoge Commissariaat voor
de vluchtelingen van de VN
hebben reeds een infrastruc
tuur opgezet voor opvang van
de vluchtelingen. De huidige
vluchtelingenstroom dreiet
deze
infrastructuur echter
zwaar te overbelasten. De
Ethiopische vluchtelingen ko
men in groepen van ongeveer
5.000 aan, die veelal een we
kenlange voettocht achter de
rug hebben.
Deze infrastructuur voed
sel, artsen, opvangcentra,
hulporganisaties en water
voorzieningen bestaat niet
aan de Tsjadische grens.
Functionarissen vrezen dan
ook dat een plotselinge toe
vloed van mensen, die de
droogte in Tsjaad ontvluch
ten, niet kan worden opge
vangen. „Het is niet hetzelfde
als in het oosten, waar wordt
gerekend op 200.000 of meer.
Hier verwachten wij 50.000
tot 60.000 mensen, maar dat is
alleen het topje van de ijs
berg", zo zei een VN-functio-
Aan beide grenzen is de situa
tie slecht. De vluchtelingen
moeten samenleven met de
Soedanezen, die door de
droogte zelf te kampen heb
ben met een van de slechtste
oogsten sinds jaren. De op
brengsten van landbouw lig
gen ongeveer 50 procent lager
dan normaal. „Als wij 250.000
Ethiopiërs krijgen zou dat
evenveel zijn als de hele be
volking van Kassala. Daarom
proberen wij die vluchtelin
gen naar andere plaatsen over
te brengen om ernstige span
ning te voorkomen", zo zei
het hoofd van de Soedanese
vluchtelingencommissie.
Geen voedsel
voor rebellen
Vluchtelingen, die aankwa
men in Kassala, vertelden dat
zij naar Soedan moesten ko
men omdat de Etiopische re
gering weigerde voedsel te ge
ven omdat zij afkomstig wa
ren uit gebieden, die door re
bellen worden beheerst.
De „evacuatie" is georgani
seerd door het Volksbevrij
dingsfront van Tigre, het
TPLF, dat streeft naar een ei
gen staat los van het bewind
in Addis Abeba. Soedanese
regeringsfunctonarissen en
hulpverleners van de VN
schatten dat alleen al in de af
gelopen week tussen de 3.000
en 4.000 Ethiopiërs, voorna
melijk vrouwen, kinderen en
bejaarden, zijn samenge
stroomd in drie kampen bij
Kassala, ongeveer 50 kilome
ter van de Ethiopische grens.
In die kampen woonden al
vluchtelingen die in de voor
gaande jaren naar Soedan wa
ren gevlucht, voornamelijk
vanwege het krijgsgeweld in
Tigre en een andere Ethiopi
sche provincie die naar auto
nomie streeft, Eritrea.
De vluchtelingen hebben
vaak afstanden van meer dan
500 kilometer te voet afgelegd
door het uiterst onherbergza
me terrein. Na de barre tocht
staan ze vaak uren in de rij op
de winderige hoogvlakte bij
de ingang van het vluchtelin
genkamp Tokalbad bij Kassa
la, wachtend op een onder
zoek van een uit een arts en
een verpleegster bestaande
„medische staf". Deze twee
mensen, uitgezonden door de
organisatie Medecins sans
Frontières (Artsen zonder
Grenzen) moeten bepalen
welke vluchtelingen er het
ergst aan toe zijn en het drin
gendst hulp nodig hebben,
's Nachts, wanneer de tempe
raturen vaak rond het vries
punt schommelen, verblijven
de vluchtelingen dikwijls zon
der enige beschutting in de
buitenlucht. Er is een groot
tekort aan tenten. Het
UNHCR schat dat bij Kassala
de afgelopen weken tussen de
20 en 30 vluchtelingen per
dag bezwijken aan ondervoe
ding, mazelen, tuberculose en
uitdroging. Onder de slachtof
fers bevinden zich relatief
veel kinderen.
De internationale hulporgani
saties zijn niet goed voorbe
reid op de vluchtelingen
stroom uit Tigre, omdat in
eerste instantie de vooruit
zichten voor de oogst in het
westelijk deel van die provin
cie redelijk goed waren. West-
-Tigre is in normale tijden in
staat de hele provincie van
voedsel te voorzien. In Oost-
-Tigre ligt de oogst tussen de
20 en 40 procent onder de
verwachtingen vanwege ge
brek aan regen en een wor-
menplaag, die de gewassen
heeft aangetast.
In een poging aan de hongers
nood te ontkomen, hebben tal
van Tigre'ers, overwegend
koptische christenen, hun toe
vlucht gezocht in een Afri
kaans land waar na drie jaar
droogte ook al voedselgebrek
heerste.
Soedan kampt al drie jaar met
onvoldoende regen en mi
soogsten. Bovendien woedt er
ook nog een oorlog.
Ethiopië dankt
voor voedselhulp
ADDIS ABEBA Ethiopië
heeft op nieuwjaardag dank
betuigd aan de landen die het
land het afgelopen jaar heb
ben geholpen met voedsel,
medicijnen en andere hulp
goederen. Ruim zeven miljoen
Ethipoiërs worden na een
droogteperiode van drie jaar
in de Hoorn van Afrika be
dreigd met de hongerdood.
Het hoofd van de coördinatie
voor de hulpverlening in
Ethiopië schat dat het afgelo-
SMIDJE VERHOLEN HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
1) Dit verhaal vangt aan in Ravelijn, een sto
koud. klein stadje In een vergeten uithoek van
het land. In dat stadje dreef de heer Gozewijn
van Uylen een kleine boekhandel, waar bene
vens letterkundige werken als stripverhalen
ook schoolschriften, kroontjespennen en stuk
jes vlakgom verkrijgbaar waren. De heer Goze
wijn van Uylen mocht zich ook eigenaar noemen
van een stokoude auto, waarvan de geestige In
woners van Ravelijn altijd zeiden, dat dit wagen
tje nog ouder was dan het stadje zélf. En dit
mag een zéér humoristische opmerking ge
noemd worden, als men in aanmerking neemt,
dat Ravelijn In 1230 was gesticht-
Op een goede ochtend nu laadde de heer Van
Uylen een grote koffer In zijn auto en sloot de
deur van zijn boekwinkeltje af. „Héla, buurman,
ga je op reis?" vroeg Kobus Kaas. de melkwin-
kelier. „Ik moet naar Rijkhuyzen", antwoordde
Gozewijn van Uylen plechtig. „Voor een belang
rijk, wetenschappelijk onderzoek. Verder zeg ik
niks..." Toen startte hij zijn auto en ging op
weg. Uren en uren reed hij langs allerlei landwe
gen en tenslotte bereikte hij de provinciale weg,
die langs de rand van het Rljkhuyzer Bos leidde.
Doch toen begon zijn auto plotseling vreemde
kuren te vertonen. Het voertuigje huppelde,
sprong, kuchte en hoestte enkele malen, en
bleef toen stokstijf staan. „Sakkerloot! Hij doet
het niet meer!" sprak Gozewijn, geheel naar
waarheid...
Slachtoffers
giframp eisen
snellere hulp
van Indiase
regering
BHOPAL Enkele duizen
den slachtoffers van de gi
framp in Bhopal hebben giste
ren urenlang het verkeer in
deze Indiase stad geblokkeerd.
Zij protesteerden daarmee te
gen de trage financiële hulp
van de Indiase regering.
De betogers begonnen met
hun protestmars bij de fabriek
van Union Carbide, waar vori
ge maand de giframp ontstond.
Vandaaruit trokken zij naar
het centrum van Bhopal en
legden het verkeer lam. De re
geringssteun aan de slachtof
fers van de giframp is opge
schort. omdat de autoriteiten
eerst willen uitzoeken wie er
voor hulp in aanmerking
komt.
Parijs wil
gratie voor
veroordeelde
Vietnamezen
PARIJS De Franse pre
mier Fabius heeft persoon
lijk bij de Vietnamese am
bassade in Parijs gepleit
voor gratie voor de vijf
mannen, die op 18 decem
ber in Ho Chi-Min-stad ter
dood zijn veroordeeld op
beschuldiging van hoog
verraad.
Fabius heeft zijn brief vo
rige week zaterdag aan de
Vietnamese ambassade ge
stuurd. Twee van de vijf
veroordeelde Vietnamzen
zouden de Franse nationa
liteit bezitten. Vietnam er
kent het Franse staatsbur
gerschap van de twee ver
oordeelden echter niet.
Gevangene
kaapt
vliegtuig
NEW YORK Een gevange
ne op transport van de Maag
deneilanden naar New York;
heeft maandag een DC-10 van;
American Airlines gekaapt.
Hij overmeesterde zijn bewa-,
kers, pakte hun geweer af en
eiste dat het toestel naar Cuba
zou vliegen. In Havanna werd
de kaper door de Cubaanse au
toriteiten gearresteerd. Na een
oponthoud van enkele uren,
kon het toestel de vlucht naar
New York voortzetten.
NONG SAMET Tijdens
de jaarwisseling is er in
Cambodja weer hevig ge
vochten tussen Vietname
se troepen en guerrilla
strijders. Bij gevechten om
Nong Samet, een guerril-
labsis aan de Cambod-
jaans-Thaise grens, zijn ze
ker twee guerrillastrijders
omgekomen en raakten er
tientallen gewond.
De Vietnamezen voerden de
zwaarste artillerie aanval sinds
zij zes jaar geleden Cambodja
binnenvielen. Tijdens de
kerstdagen hadden de Vietna
mese troepen de basis Nong
Samet veroverd. Maar in en
kele delen van de basis waren
nog guerrillastrijders achterge-
De premier van het pro-Viet
namese regime in Cambodja,
Khan Sy. is op 50-jarige leef
tijd overleden aan een hart
kwaal. Dit meldde het Cam
bodjaanse persbureau maan
dag. Het is niet duidelijk waar
en wanneer Khan Sy is over/-
LONDEN De vrees dat
de Verenigde Staten een
wereldoorlog zouden ont
ketenen was voor Enge
land de belangrijkste re
den om een eigen water
stofbom te ontwikkelen.
Dit blijkt uit de notulen
van de Britse ministerraad
uit 1954, die afgelopen
maandag zijn vrijgegeven.
Premier Winston Churchill
verklaarde in juli 1954 in het
kabinet dat Engeland zonder
moderne kernwapens zijn in
vloed als grote mogendheid
niet zou kunnen handhaven.
De opbouw van een Britse nu
cleaire macht moest verzeke
ren dat in Washington geluis
terd zou worden naar het Brit
se standpunt. Engeland nam
zijn eerste kernproef in 1952.
Volgens de vrijgegeven notu
len achtte het Britse kabinet
het „mogelijk dat de ontwik
keling van een waterstofbom
het risico van een oorlog zou
verminderen. Sommigen dach
ten dat het grootste risico was
dat de VS de wereld in een
oorlog zouden storten, hetzij
door een verkeerd beoordeel
de interventie in Azië, hetzij
om een aanval van Rusland
voor te zijn".
Uit de notulen blijkt verder
dat de Britse regering bij ver
scheidene gelegenheden nogal
wantrouwend stond tegenover
de VS. Churchill was er in zijn
laatste ambtsjaar vooral op uit
om de Britse positie van grote
mogendheid te handhaven. Uit
de notulen blijkt tevens dat
binnen de regering geregeld
spanningen ontstonden, omdat
Churchill eigenmachtig beslis
singen nam zonder zijn colle
ga's daarin te kennen.
Zo stuurde Churchill in 1954
buiten het ministerie van bui
tenlandse zaken om een brief
aan de Sovjet-minister van
buitenlandse zaken, Molotov.
In deze brief verzocht hij om
een onderhoud met Molotov.
In drie zittingen probeerden
de Britse ministers er achter te
komen wat hun premier pre
cies had ondernomen. Enkele
ministers dreigden met aftre
den, omdat Churchill volhield
dat hij het volste recht had
Over het Midden-Oosten ont
hullen de notulen, dat Enge
land een plan had ontwikkeld
om Israël binnen te vallen
vanuit het zuiden. Dit plan zou
in werking treden als Israël
een grote aanval op Jordanië,
zou lanceren. Engeland had
indertijd een veiligheidsver-
drag met Jordanië.
(ADVERTENTIE)
Keur Koop deelde opnieuw prijzen uit
Breda, de heer A.B. van der
Haar uit Bergen op Zoom kon
aanvankelijk niet geloven dat
hij de hoofdprijs had gewon
nen in KeurKoop's 1/4 miljoen
Prijzentrekking 1984.
Maar op 12 december j.l. werd
hij in Breda voldoende over
tuigd toen KeurKoop-direc-
teur Brandt hem 75.000 gulden
"handje contantje" overhan
digde.
"Ik dacht eerst dat iemand een grap
met ons wilde uithalen", vertelt een
opgetogen mijnheer Van der Haar.
Vooral omdat de priis uitgereikt zou
worden op onze 9-iange trouwdag.
"Maar toen ik de aangetekende brief
met de officiële bevestiging ontving,
moest ik het wel geloven. En nu ik de
koffer met inhoud in handen heb. ben
certificaat heb ingestuurd."
En25.000 gulden
naar Friesland
En cp 17 december was het groot
feest voor de heer en mevrouw De Ja
ger. Zi| waren uit Bergum (Friesland)
naar Breda gekomen, omdat zij de
Kerst Express Priis van 25.000.- in
KeurKoop's Provincie Priistrekking Koop's Pnizentrekkingen. die tot
hadden gewonnen. niets verplichten maar waar schitte-
"Hoe bestaat het. al iaren doen wi| rende prijzen mee te winnen ziin.
mee. omdat wi| tevreden zi|n over de KeurKoop. het snelgroeiende post
service en de artikelen, en dan zo'n warenhuis, met meer dan 400 mede-
prijs... het is fantastisch", aldus de werkers, die met elkaar ruim 1 miljoen
gelukkige winnaar De Jager nadat hi| pakies naar tevreden klanten zenden,
de 25 groene briefjes van 1 000 gulden En als straks, tezamen met de aan-
uit handen van onze directeur consu- trekkeh|ke Koopgids, de nieuwste
mentenzaken Van den Hoek mocht KeurKoop Priizentrekking bij u in de
ontvangen. bus valt. geldt meer dan ooit: mee-
Meedoen loont doen men,en. het loontl
"Jen KEURKOOP
om ook in 1985 mee te doen aan Keur- Vu> vriendelijk* PoUurnrnkuU