ïlecordbezoek voor Lakenhal
Meer aandacht voor
slachtoffers van
geweldmisdrijven
E*Ê
nt
ALLERLEI(DS)
Meer invloed
bewoners
op stads
vernieuwing
noodzakelijk
Kroon akkoord met
parkeergarage
STEDELIJK MUSEUM TREKT MEER DAN 50.000 BEZOEKERS
Spaanse architectuur
op expositie Prinsenhof
EIDEN
CeidócSouAfmt
MAANDAG 31 DECEMBER 1964 PAGINA 3
eidenaar
ishandeld
REIDEN Een 19-jarige Leidenaar is
in de nacht van vrijdag op zaterdag in
jiet Huigpark door een groep van onge
veer vijftien jongeren ernstig mishan
deld. De jongen werd naar het zieken-
■den hFuis overgebracht en daar werd gecon
stateerd dat zijn kaak op drie plaatsen
oorlOfyvas gebroken. De jongen fietste met
dat elhjn vriendin door het Huigpark toen
groot tanuit de groep jongeren snerende op-
lajnerkingen tegen het meisje werden ge-
ïter err aakl" j°ngen reageerde niet, maar
°"ei tegen zijn vriendin dat zij door
(noest rijden. Zelf werd hij van zijn
[iets getrokken en gestompt en gesla-
;en. De politie heeft geen idee wie ver-
ntwoordelijk is voor de mishandeling.
LEIDEN /DEN HAAG De Kroon heeft de ingediende bewaren
tegen de bouw van een parkeergarage op het Ir. Drfessenplein af
gewezen. Tegenstanders van de garage wilden helemaal geen gara
ge, anderen wilden juist meer dan de 350 parkeerolaatsen, die de
gemeente daar in een eventuele parkeergarage wil toestaan. Ver
der is het opengraven van de Uiterstegracht tot nader order uitge
steld. Volgens de Kroon is dat op korte termijn niet haalbaar. De
Leidse Universiteit mag het voormalige Elisabethziekenhuis aan de
Hooigracht voortaan ook voor andere doeleinden zoals het in
richten van kantoorruimte gebruiken dan alleen lesgeven, zoals
nu het geval is. Een en ander vloeit voort uit het besluit van de
Kroon over het bestemmingsplan Pancras-Oost.
Zware kluis gestolen
LEIDEN De politie is op zoek naar ge
tuigen van de diefstal van een zware
kluis, die op vrijdag 21 december werd ge
pleegd vanuit een woning aan het Begoni
adal in de Leidse Merenwijk. Vanuit een
slaapkamer werd aan het eind van de
avond een zware kluis met het formaat
van een tafelmodel koelkast ont
vreemd. De kluis bevatte geld en siera
den. Volgens de politie moeten zeker twee
of drie mannen de kluis hebben wegge
haald. Mogelijk is een steekwagentje ge
bruikt om het ding te vervoeren, maar
daar zijn geen sporen vah aangetroffen.
De kluis moet op de Vossemeerlaan in een
auto zijn geladen. De inbrekers zijn de
woning via een keukenraam binnengeko
men. Getuigen kunnen zich melden bij de
recherche van de Leidse politie, telefoon
nummer 149961.
Weinig overlast
door vuurwerk
LEIDEN Een 16-jarige Leidenaar is
zondagmiddag in de Mors aangehou
den, nadat hij zo'n veertig a vijftig rot
jes tegelijkertijd op een schoolplein in
de Mors had aangestoken. De ontplof
fing die volgde, had geen vernielingen
tot gevolg. De jongen kon door de toe
vallig passerende politie worden aange
houden. Tegen hem is proces verbaal
opgemaakt. Klachten over voortijdig
afsteken van vuurwerk bereikten de
politie nauwelijks. De politie en de ge
meentereiniging zijn ook dit weekend
weer met kerstbomen in de weer ge
weest. Volgens een woordvoerder van
de politie zijn zeker een paar honderd
kerstbomen van straat gehaald.
iter di
ntrati
REIDEN Op de aller-
aatste museumdag
[vandaag is het museum
goals gebruikelijk op
jnaandag gesloten heeft
Stedelijk Museum de
promiLakenhal gistermiddag de
grooÖO.OOOste bezoeker van
•okkeJ984 feestelijk binnenge-
i zorghaald. Voor zover de di-
Niet ifectie van het museum
;t zich kan herinneren,
het niet eerder gebeurd,
lat meer dan 50.000 men-
:n binnen één jaar het
useum aan de Oude Sin
gel bezochten. „In het
rerleden zal het ook wel
ns zijn gebeurd, maar
Ie laatste jaren zeker niet
Het gemiddelde
van ii&antal bezoekers ligt er-
dagens rond de 35.000", al-
op peidus adjunct-museumdirec
teur mevrouw I. Moer
man.
iHet jaar 1979 was een topper
°anet 40.000 belangstellenden,
ialoojn 1980 kwam men tot ruim
zwen35.000, een jaar later werden
!e-Web'jna 39.000 kaartjes verkocht,
In 1982 zakte het aantal bezoe
kers plotseling naar bijna
32.000 en vorig jaar waren er
^e2ruim 34.000 bezoekers. Me
vrouw Cherie Goevrie uit De
Bilt tot een paar weken ge-
leden woonde zij nog in Lei-
jen, zij noemde de Lakenhal
erl^afcistermiddag „mijn lievelings-
K^hiuseum" werd gistermid
dag gehuldigd als de 50.000ste
•bezoeker. Zij kreeg het boek
zijn leven zijn
\erinneringen' door mevr. G.
Sehwarz aangeboden.
icoti-
Volgens mevrouw Moerman
vordt het record aantal bezoe
kers van dit jaar met name
jarej
OUD-POLITIECOMMISSARIS W.M. VAN ANDEL VAN STICHTING MGM:
die
die
veroorzaakt door de aantrek
kingskracht van twee tentoon
stellingen die dit jaar werden
gehouden. „Die twee liepen
grotendeels tegelijkertijd, be
gin dit jaar. 'Leven in minia
tuur' en 'Doorbraak in de mo
derne kunst'. De eerste kreeg
ook bekendheid onder de
naam 'De Bavelaars'. Het was
een expositie van kijkkastjes
en dat vinden veel mensen
blijkbaar erg leuk". Uiteinde
lijk hadden aan het eind van
het eerste kwartaal van 1984
al ruim 18.000 kunstliefheb
bers de drempel van het mu
seum overschreden. Ook de
expositie 'Beelden bekijken',
die dit najaar werd gehouden,
sloeg aan. Vooral het educatie
ve karakter van die expositie
zorgde voor succes. Veel scho
lieren bezochten geïnspi
reerd door hun leerkrachten
de Lakenhal en kwamen
volgens mevrouw Moerman
daarna vaak nog eens met fa
milie terug.
Het grote aantal bezoekers
sluit goed aan bij wat de direc
tie met het museum wil: de
drempel verlagen en proberen
de kunst minder elitair te ma
ken. „Je ziet tegenwoordig
hele gezinnen. Het gaat echt
de goede kant op", aldus me
vrouw Moerman.
Financieel wordt het museum
van dat extra bezoek overi
gens niets wijzer: de inkom
sten moeten aan de gemeente
worden afgedragen. Daar te
genover staat wel dat de ge
meente de tekorten van het
museum dekt.
Jan Wolkers
Voor 1985 heeft het Stedelijk
Museum de Lakenhal onder
meer de gebruikelijk expositie
'Leidse ateliers' op het pro
gramma staan. Deze expositie
gaat 26 januari van start en
toont dit keer tekeningen en
Mevrouw Cherie Goewie (rechts) uit de De Bilt kreeg gistermiddag als 50.000ste bezoeker van Stedelijk Museum de Lakenhal
een boek over Rembrandt aangeboden.
schilderijen van de Leidse
kunstenaars Aad van Houwe-
lingen, Fransje Krol en Rudolf
Smeets.
Hoogtepunt van 1985 moet een
expositie worden van werk
van schrijver en beeldend
kunstenaar Jan Wolkers. Het man: „Ik weet nog niet precies
gaat om een overzichtsten- wanneer de expositie wordt
toonstelling van het werk van geopend, maar Wolkers wordt
Wolkers, die in oktober van in oktober zestig jaar. We wil-
start zal gaan en hoogstwaar- len in elk geval in die maand
schijnlijk tot eind 1985 zal du- beginnen",
ren. Adjunct-directeur Moer- De tentoonstelling zal onder
meer tekeningen van de jon
gere Wolkers bieden, uit de
tijd dat hij nog in Oegstgeest
woonde. Maar ook schilderijen
en beelden zullen in het Stede
lijk Museum de Lakenhal wor
den geëxposeerd.
.EIDEN/DEN HAAG
Ir. H. 't Hart richtte in
967 de stichting „Medele
ren met slachtoffers van
leweldsmisdrijven" op,
cortweg de stichting
ilGM. Sindsdien is een
(roeiend aantal vrijwilli-
;ers actief om het leed
deze slachtoffers
enigszins te verzachten.
Dit gebeurt veelal in de
ittentiesfeer. Er worden
iloemen verstuurd of een
>oekenbon of iets lekkers
jegeven. Kinderen krij-
|en speelgoed. Maar ook
comt het voor dat de
tichting een deel van de
'eleden schade vergoedt.
Dver het algemeen betreft
lit vaak brillen en gebit-
De Leidse politie noemt hel
werk van de stichting MGM
een goede zaak en werkt ook
samen met de twee Leidse
contactpersonen van de stich
ting. Deze contactpersonen zijn
nu twee jaar actief in Leiden
en omstreken. Naar aanleiding
van berichten in de krant,
maar ook door regelmatig
overleg met de politie, want
niet alles komt in de krant,
wordt de stichting in contact
gebracht met het slachtoffer.
In Leiden is het zo dat de poli
tie eerst contact opneemt met
het slachtoffer. Het slachtoffer
bepaalt zelf of hij of zij een be
zoekje en een attentie van de
stichting op prijs stelt.
)oor het werk van de stich-
ing is er de laatste jaren ook
>ij de politie veel meer aan
lacht gekomen voor de slacht-
•ffers van geweldsmisdrijven,
n de meeste grote steden
leeft de politie inmiddels een
iparte afdeling slachtofferhulp
»op poten gezet. In Leiden is
fker no® n'et zover- Wêl pro-
tKe. beert men zoveel mogelijk tus-
en de bedrijven door een
P lachtoffer te helpen, maar
aar' ien aparte dienst voor slach-
ebben, is er
len niet. „Misschien dat iets
(V> lergelijks gerealiseerd kan
morden als het nieuwe politie
Hireau aan de Langegracht in
ebruik genomen wordt", stelt
|e Leidse politievoorlichter D
«raveland.
Snel
„Het is zaak dat een contact
persoon snel reageert. Dan is
een bloemetje of een andere
attentie het meest op zijn
plaats. Bij slachtoffers van ze
dendelicten sturen we meestal
de attentie op. In die gevallen
hebben de slachtoffers meestal
niet zo'n behoefte aan praten. Weerloos
men zich in de eerste plaats
bezig houden met de daders.
Het slachtoffer komt daarbij
offers bezig", aldus Van An-
del.
De dertig vrijwillige contact
personen van de stichting
MGM bezochten het afgelopen
i'aar 150 slachtoffers in het
iele land. Dit blijkt uit het
jaarverslag van de stichting.
Het blijkt dat van die 150 ge
vallen, er 55 ouder zijn dan 60
jaar. Van de 150 blijken er 90
vrouw te zijn en 130 slachtof
fers vielen in de stad. Tien
procent van de gevallen zijn
zedenmisdrijven. In de maan
den november, december en
januari vallen over het alge
meen de meeste slachtoffers.
Van de 150 slachtoffers liepen
er dit jaar 60 lichamelijk letsel
op, 40 liepen én lichamelijk én
materiële schade op. Conclu
derend kah dus worden ge
steld, dat oude vrouwen in de
stad het meeste risico lopen,
overvallen te worden.
In bijna alle gevallen nemen
we van te voren eerst telefo
nisch contact op. Het komt na
melijk regelmatig voor dat
mensen in hun woning zijn
mishandeld en zij hebben dan
grote angst om de deur open te
doen", aldus de heer W.M. van
Andel, die met zijn vrouw zit
ting heeft in het bestuur van
de stichting. De heer Van An
del is gepensioneerd politie
functionaris. Hij was ruim 10
jaar voorlichter bij de Haagse
politie en later werkte hij daar
bij de afdeling kinder- en ze
denpolitie. „Bij de politie moet'
„Oudere vrouwen uit de stad
worden dus het meest overval
len. Zij zijn het meest weerloos
en het meest breekbaar. Het
komt vaak voor dat zo'n
vrouw een heup, arm of been
breekt en lange tijd in een zie
kenhuis moet blijven, terwijl
er in haar gestolen portemon
nee niet meer dan enkele tien
tjes zaten. Het gevolg is dat
heel veel mensen de deur niet
meer uit durven of zelfs de
deur niet meer open durven te
doen", aldus de heer Van An
del.
Volgens Van Andel is er sinds
1978 een toename te constate
ren in het aantal geweldmis
drijven. „Doordat er al zoveel
gebeurt, merk je ook dat kran
ten selectiever worden. Het
moet nu al gauw heel erg zijn
geweest, voordat er een be
richtje in de krant komt. Ook
is wel duidelijk dat de hele
drugsproblematiek het aantal
geweldsslachtoffers verhoogt.
De geldnood is dan zo hoog,
dat de drugsgebruiker zich al
les veroorlooft om aan geld te
komen".
De heer Van Andel is een
voorstander van meer politie
op straat. Hij vindt dat daar
een preventieve werking van
uit gaat. Ook is hij niet altijd te
spreken over de straffen die
de daders later moeten onder
gaan. „Een rechter weet vaak
niet hoe erg zo'n slachtoffer er
aan toe is. Behalve een con
frontatie met de dader zou een
rechter ook eens het slachtofer
moeten zien. Ik denk dat er
dan hele andere straffen zou
den volgen", aldus Van Andel.
De stichting staat erop zonder
subsidie te blijven draaien. Nu
is het zo dat alle onkosten voor
bijvoorbeeld folders, brieven
enz. worden betaald van de
rente van een kapitaaltje, dat
bij de oprichting werd ver
gaard. Alle attenties worden
betaald van donaties. „Subsi
die zou ons alleen maar binden
aan allerlei regels en ook zou
iedereen zich er dan mee wil
len bemoeien. Nu is het zo dat
een slachtoffer wordt bezocht
en een passende attentie gege
ven wordt en dan worden
daarna direct alle gegevens
vernietigd. Dit om de privacy
van de slachtoffers te waar
borgen"
Verantwoordelijkheid
Behalve het geven van atten
ties doet de stichting er ook
van alles aan om mensen be
wust te maken van hun ver-
natuurlijk te gek zijn, dat bij
voorbeeld een buschauffeur,
die door voetbalsupporters in
elkaar is geslagen en daarbij
zijn bril verloor, niets vergoed
zou krijgen van zijn werkge
ver. In zo'n geval oefenen we
wat pressie uit op zo'n werkge
ver. Er was eens een congiërge
van een school mishandeld. De
schoolleiding had er niet bij
stil gestaan die man zijn kapot
te kleding en gebroken bril te
vergoeden. In zo'n geval ma
ken we de schoolleiding er op
attent, dat dit toch wel het
minste is, dat de werkgever
kan vergoeden. Ziin er finan
ciële problemen dan, zeggen
we jullie betalen wat en wij
betalen wat", aldus de heer
Van Andel.
Bij het geven van de attentie
wordt vaak gekeken naar de
wensen van de slachtoffers. Zo
was er eens een vrouw, die zo
graag telefoon naast haar zie
kenhuisbed wilde hebben,
maar de verzekering voorzag
daar niet in. In zo'n geval be
taalt de stichting die telefoon
Ook heeft de stichting wel
eens meebetaald aan een reis.
Het slachtoffer had na het
„ongeluk" namelijk maar één
wens en dat was er een tijdje
tussenuit. Een oude vrouw bij
wie haar hele aow was afge
pakt, kreeg van de stichting
een deel vergoed, zodat ze ten
minste enige tijd vooruit kon.
Oud-politiecommissaris Van
Andel is blij dat de politie
korpsen in het land nu wat
meer aandacht besteden aan
de slachtoffers. „Zo zie ie maar
weer waar een particulier ini
tiatief toe kan leiden", aldus
Van Andel.
Wie meer wil weten van de
stichting MGM of een donatie
wil doen kan contact opnemen
bij de stichting MGM, postbus
97664. 2509 GB Den Haag
SYLVIA VAN LEEUWEN
k
Kantklossen
Het dienstencentrum voor bejaard en werk wil in Janua
ri '85 een cursus kantklossen van start doen gaan. Het
cursusgeld bedraagt f 10,50 voor twaalf lessen. Belang
stellende 65-plussers kunnen zich aanmelden bij bet bu
reau van de stichting. Hooglandse Kerk gracht 32 tel.
123744.
Breehuys
In het Scholierencentrum 't Breehuys (Breestraat 19) wordt
dinsdag 1 januari van 19-22 uur een nieuwjaarsreceptie ge
houden. Woensdag 2 januari is een sportdag georganiseerd
Om half twee wordt vanaf het Breehuys vertrokken naar de
sporthal aan de Damlaan. Deelname is gratis.
Frans
Er zijn nog enkele plaatsen vrij bij de cursussen Frans
(voor beginners en gevorderden) die door het Leids
Volkshuis worden verzorgd. Inlichtingen bij bet tijde
lijk onderkomen aan de Middelstegracht 5-7 of via tel.
65-plus
Vanuit het Dienstencentrum Merenwijk worden voor 65-
plussers cursussen aquarelleren georganiseerd. De eerste les
start op dinsdag 8 januari om 14.O0 uur in het buurtcen
trum 'Op Eigen Wieken' aan het Valkenpad 2. Inlichtingen
via tel. 123744.
LEIDEN/DEN HAAG Een goed georganiseerde en
functionerende bewonersorganisatie is in de stadsver
nieuwing noodzakelijk. Als bewoners wezenlijke in
vloed willen hebben op de stadsvernieuwing in hun
buurt en tegenwicht willen bieden aan aannemers, ar
chitecten en gemeente zal ook aan de details alle mo
gelijke aandacht besteed moet worden.
Dat blijkt uit het rapport „Bouwen met bewoners" dat is opge
steld door het zogeheten stadsvernieuwingsteam van de provin
cie Zuid-Holland. Het team heeft bij negen bouwprojecten in
stadsvernieuwingsgebieden in Leiden, Vlaardingen, Den Haag,
Rotterdam en Bodegraven bekeken in hoeverre toekomstige be
woners bij de voorbereiding en uitvoering van de projecten be
trokken waren. In Leiden ging het om totaal 86 woningen, die
zijn gebouwd bij de voormalige terreinen van de textielfabrie
ken Zaalberg en Van Wijk aan de Uiterstegracht en de Veste-
straat en om 75 woningen aan de Molenstraat in het Noorder
kwartier.
Volgens het rapport is nieuwbouw in stadsvernieuwingsgebie
den voor grote groepen onbetaalbaar, wat met name wordt ver
oorzaakt door hoge service- en energiekosten. Bij discussies over
de huren zouden door bewonersorganisaties dus ook deze kosten
betrokken moeten worden. De hoogte van dergelijke kosten zou
zo vroeg mogelijk vastgelegd moeten worden. Er zou een maxi
male prijs vastgelegd moeten worden om redelijke huren te ga
randeren en ook zou in de gaten gehouden moeten worden wat
de huur over een paar jaar zal zijn om onverwachte tegenvallers
te voorkomen.
Bewonersorgansaties zouden ervoor moeten zorgen dat leden
niet halverwege afhaken. Onderlinge tegenstellingen en belan
gen zouden daartoe van te voren op een rijtje gezet moeten wor
den. Bewonersorganisaties zouden bij andere vergelijkbare orga
nisaties ervaringen moeten opvragen om fouten zoveel mogelijk
te voorkomen en in zoveel zelf initiatieven ondernemen.
In het rapport wordt benadrukt dat er subsidieregelingen zijn
voor bewonersorganisaties en dat vanaf 1 januari 1985 de ge
meenten meer greep op die regelingen krijgen. Een gevolg kan
dus zijn, dat gemeenten daar geld willen weghalen en besteden
aan de uitvoering van projecten. Bewoners zouden zich zoveel
mogelijk met de ontwerpen van nieuwe woningen moeten be
moeien om hoge huren als gevolg van ingewikkelde plannen
van architecten tegen te gaan. Tenslotte wordt erop gewezen dat
bewonersorganisaties deskundigen te hulp kunnen roepen.
Afwijkend
De bevolkingssamenstelling in stadsvernieuwin,
bieden wijkt
veel alleenstaanden, buitenlanders en lagere inkomensgroepen
Dit hangt nauw samen met de afwijkende samenstelling van de
woningvoorraad: veel goedkope woningen, veel meergezinahui
zen en veel particulier eigendom. Een en ander heeft tot gevolg
dat er in stadsvernieuwingsgebieden een concentratie bestaat
van huishoudens met een laag inkomen in een voorraad goedko
pe woningen.
Dit blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van het ministerie
van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer is
uitgevoerd en dat is vastgelegd in het rapport „Bewoners stads
vernieuwingsgebieden".
Door het relatief grote aantal goedkope huurwoningen in stads
vernieuwingsgebieden is de gemiddelde huurauote (verhouding
tussen huur en inkomen) lager dan het Nederlands gemiddelde
en het reeds lage gemiddelde dat uit een eerdere studie over de
vier grote steden naar voren kwam.
DELFT In het stedelijk museum Het Prinsenhof te Delft is
tot 4 maart volgend jaar een expositie ingericht van architec
tuurtekeningen die studenten van de Technische Hogeschool
voor Architectuur te Madrid hebben vervaardigd. De expositie
„Dibujar Madrid" vindt plaats in het kader van het Nederlands-
Spaans Cultureel Verdrag en kwam tot stand door samenwer
king van diverse Spaanse en Nederlandse overheidsinstellingen
„Dibujar Madrid", tekenen Madrid, werd voor het eerst tentoon
gesteld in februari 1984 in het Spaanse Museum voor Heden-
iaagse Kunst. Door middel van honderd geselecteerde tekenin-
jen en aouarellen van studenten van de TH voor Architectuur
te Madrid wordt een goed panoramisch overzicht geboden van
de architectuur van Madrid. De tentoonstelling licht hiermee op
geheel eigen wijze een stukje van de Spaanse cultuur toe, name-
Ink de karakteristiek van het onbekende of minder bekende
Madrid
