Het kille oog
van de meester
L
Bollenvak freewheelend oude jaar uit
IN EN OM DE KAS
LA GRANDE PARADE:
Kerstflora in Hillegom
CUNST /iLAND EN TUINBOUW
CeidócSoivicmt
MAANDAG 24 DECEMBER 1984 PAGINA 137
La Grande Parade. Een impo
sante en wervelende slotron-
de, waarin Edy de Wilde de
paradepaarden van de moder
ne schilderkunst na 1940 in
hun beste kleed door de ver
trekken van het Stedelijk Mu
seum in Amsterdam laat dra
ven - het wereldvermaarde
centrum voor hedendaagse
beeldende kunst, waar hij als
directeur ruim 21 jaar de
scepter zwaaide. Met deze
mammoettentoonstelling
neemt De Wilde afscheid van
het
op
relatie tot het door hem
in al die jaren gevoerde expo
sitie- en verzamelbeleid geen
verbazing wekt.
Picasso, Matisse, Braque, Lé-
^ger, Mondriaan, Miró, De
Kooning, Appel, Pollock, Ba-
zaine - het zijn vooral de klas
sieke meesters van de moder
ne schilderkunst, die De Wil
de opvoert in zijn slotpleidooi
voor kwaliteit. Meer dan 250
schilderijen van 40 beroemd
heden passeerden de strenge
selectiecriteria, waaraan De
Wilde en zijn stafleden Karei
Schampers, Alexander van
Grevenstein en Hendrik
Driessen de werken onder
wierpen alvorens tot de rij
der groten te worden toegela-
Stedelijk Museum, Amsterdam. La
ger, Mondriaan en Appel. Tot 15
bekend, en La Grande Parade
bevestigt die voorkeuren nog
eens, zij het in een uniek con
centraat van stralende hoog
tepunten en anderssoortige
topstukken, afhankelijk van
de intenties en ambities van
de makers.
Van utopie naar autonomie,
zo omschreef ik naar aanlei
ding van de expositie „Twin
tig jaar verzamelen/Aanwin
sten Stedelijk Museum Am
sterdam, 1963-1984", afgelo
pen zomer in het Stedelijk, de
beleidsovergang, die het mu
seum onder het directoraat
van De Wilde heeft doorge
maakt. Voor zover de tot dan
toe altijd wat raadselachtige,
ongrijpbare museumdirecteur
dat in een begeleidend inter
view, opgenomen in de ten
toonstellingscatalogus, toen
nog niet duidelijk heeft ge
maakt, doet hij dat nu expli
ciet met zijn Grote Parade:
„Deze tentoonstelling mist de
grondslag van een kunsthisto
risch, kunsttheoretisch of in
tellectueel concept", zo liet hij
zijn gehoor tijdens een per
spresentatie weten. „Het is
een afbakening van het do
mein van de schilderkunst,
met uitsluiting van alles wat
niet via het oog begrepen kan
worden. De expositie '60/'80
eindigde met het oppakken
van de jonge schilderkunst;
La Grande Parade is bedoeld
om de jongeren een achter
grond, een kader te bieden,
met de grote schilderkunst
van de 20e eeuw - het late
werk van Picasso, Braque en
Frautier. Het werk is afkom
stig van schilders, die tot de
grote persoonlijkheden van de
kunst moeten worden gere
kend. Persoonlijkheden met
een schilderkunstige visie,
een eigen kijk op de dingen.
En dat is iets anders dan al
leen maar olieverf op linnen.
In La Grande Parade gaat het
om de grenzen van de schil
derkunst en om de grote pic
turale poëzie, die ontstaat in
de relaties tussen kleur, vorm,
beweging, ruimte, licht". Al
dus De Wilde.
La Partiede Campagne van Fernand Léger, aan wiens werk de tentoonstellingstitel La Grande
Parade in het Stedelijk Museum in Amsterdam werd ontleend.
(ADVERTENTIE)
RETOUR AUSTRALISCH BARRIERE RIF 12.50 P P
'n Spannend Avontuur in Ruimte en Tijdl
0MNIVERSUM DEN HAAG (naast Gemeentemuseum)
Nu in
Gedurende de Kerstvakantie
elke dag geopend van 10-21 u
UNIEK IN EUROPA
Aanvang shows oP de hele uren. Gratis PlaatsbesPreken: bel 070-547400
Een boeiend uitstapje voor 't hele gezin!
Beide Kerstdagen geopend van 10-21 uur Nieuwjaarsdag van 14-21 uur.
HALVE
MONDRIAAN
Met de „grenzen van de schil
derkunst" doelt De Wilde op
het maximale bereik van een
fysieke, zintuiglijke manier
van schilderen: het schilderij
als utdrukking van een schil
derkunstige visie en niet als
drager van een metafysische
inhoud. Vertegenwoordigers
van de conseptuele kunst of
de meer associatieve schilders
al Magritte werd de toegang
tot de Parade ontzegd. In het
Museumbulletin krijgt het
werk van Piet Mondriaan dan
ook een zuiver formele be
schrijving mee en blijven zijn
cosmologische denkbeelden -
waarvan zijn schilderijen
evenzeer de materialisatie zijn
- doodleuk en geheel overeen
komstig de uitgangspunten
van De Wilde, onvermeld.
„Alleen wat via het oog kan
worden begrepen" - dat bete
kent in dit geval dus maar de
helft van Mondriaan.
Wie zijn uitgangspunten zo
beperkt houdt, uit persoonlij
ke zowel als praktische over
wegingen, moet hier en daar
wat sjoemelen met betekenis
sen, materiële begrenzingen
en tijdlimieten. Het schilderij
Nu dans le Bain van Pierre
Bonnard stamt uit 1937, maar
is desondanks de moderne
schilderkunst na 1940 binnen-
fesmokkeld. En werken van
an Dibbets - met Appel,
Constant en Hans van Hoek
de enige Nederlander in dit
internationale vertoon van
meesterlijkheden - stellen met
hun mengtechniek van olie
verf en fotografie niet zozeer
hun eigen presentie, alswel
het ontbreken van andere,
soortgelijke werken ter dis
cussie. Bijvoorbeeld het werk
van Fontana.
DISCUSSIE
De tentoonstelling '60/'80,
ruim twee jaar geleden te zien
in dezelfde museumvertrek-
ken, beschreef de tumultueu
ze ontwikkeling van de beel
dende kunst in die periode,
waarin juist de traditionele
grenzen van de onderschei
den kunstdisciplines in diver
se richtingen werden over
schreden en genegeerd. „We
werden keer op keer overval
len, verbaasd en aangevuurd
door de uiteenlopende rich
tingen, die de verbeelding
was ingeslagen en ook door
telkens nieuwe uitdrukkings
middelen. De kunst reflec
teerde de radicale verande
ringen die zich in de samenle
ving voltrokken op haar ei
gen, non-conformistische wij
ze. De tentoonstelling eindig
de met de jonge kunst
jaren
Die bracht i
taal andere mentaliteit aan de
oppervlakte. De wil om de
grenzen te overschrijden had
plaats gemaakt voor het stre
ven de grenzen te bepalen en
criteria te vormen. De droom
waarin de westerse kunst
twee werelddelen zou omvat
ten, bleek te zijn verdrongen
door het bewustzijn van de ei
gen culturele identiteit".
Zo lichtte Edy de Wilde in
zijn afscheidstoespraak de
verandering (waarvan La
Grande Parade mede de uit
drukking wil zijn) toe die zich
in nauwelijks vijf jaar tijd in
de wereld van de beeldende
kunst heeft voltrokken. Maar
of die verandering ook bete
kent dat de terugkeer naar de
schilderkunst een min of
meer definitieve bevestiging
inhoudt van De Wilde's op
vatting, dat de mogelijkheden
van de pure schilderkunst on
beperkt zijn, met andere
woorden: dat elke uitbreiding
van beeldmiddelen eigenlijk
op een misverstand berust en
vergeefse moeite is, lijkt mij
eerder het gevolg van een
misplaatst triomfalisme dan
van de kunstzinnige werke
lijkheid - hoezeer De Wilde
op dit moment een deel van
het gelijk ook aan zijn kant
heeft. Dat is geen bijdrage le
veren aan een fundamentele
discussie over de betekenis
van de klassiek-moderne en
recente schilderkunst, maar
het stellen van een limiet
waarbinnen dat gesprek zou
dienen plaats te vinden. Een
bezwaar van deze prachtige
en om meer dan één reden
belangwekkende tentoonstel
ling is de superieure, ietwat
meewarige glimlach waarmee
de verklaarde meesterwerken
van de moderne schilderkunst
aan de jonge kunstenaars
worden voorgehouden. Dat
valt moeilijk in overeenstem
ming te brengen met de op
rechte poging, een bijdrage te
leveren tot een open discussie,
maar lijkt mij veeleer een po
ging om het inhoudelijke ge
lijk van La Grande Parade
bevestigd te zien.
CONTRASTEN
La Grande Parade is een
smaakvol en overtuigend ex
posé van de kwaliteiten van
het afzonderlijke schilderij en
verraadt een meesterlijk oog
voor het detail. Twee voor het
kunstwerk belangrijke, maar
in de kunsthistorische pole
miek van „ismen" en „stro
mingen" ernstig verwaarloos
de aspecten. „Elke kunsthisto
ricus", zo merkt Hans Magnus
Enzensberger in zijn boek
„De stuurloze avant-garde"
op, „mag zich het recht toe
kennen, verschijnselen te
bundelen en een bonte ver
scheidenheid onder één naam
samen te vatten, maar dan
toch op voorwaarde, dat hij
zijn hulpstellingen niet ver
wisselt met de werkelijk
heid". In dit geval de werke
lijkheid van een late Braque,
of een recentie Cucchi, want
naast de klassieke modernen
zijn ook de „meest markante
persoonlijkheden" van de vol
gende generaties opgenomen.
Zo zal de persoonlijke keuze
van De Wilde en diens mede
werkers uiteindelijk benaderd
moeten worden en op haar
beurt zal een dergelijke bena
dering weer leiae
persoonlijke keuze
ker.
Bij de inrichting van La
Grande Parade is ernaar ge
streefd, elke kunstenaar waar
mogelijk een eigen, besloten
ruimte te geven, om aan de
individuele kwaliteiten van
het kunstwerk recht te doen.
Die indeling biedt een verhel
derend inzicht in de uiteenlo
pende, vaak onverzoenlijke
standpunten, die de meest ei
genzinnige kunstenaars van
ae verschillende generaties
hebben ingenomen, en nog
innemen. Naast een eigen
ruimte is in de opeenvolging
ervan met succes gezocht naar
het aanbrengen van contras
ten. Van de intieme, absorbe
rende doeken van Mark
Rothko wandelt de bezoeker
i de kij-
de agressieve, frontale expres
sie van De Kooning tegemoet;
van de sensuele, besloten
filasticiteit van Frautier be-
andt hij in de monochrome
kathedralen van Barnett
Newman; de zintuiglijke
evenwichtskunst van Matisse
wordt slechts door een halve
wand gescheiden van de stati
sche, vergeestelijkte dyna
miek van Mondriaan. De con
frontaties in La Grande Para
de maken ook onvermoede
relaties zichtbaar, zoals die
tussen het werk van Giaco-
metti en Francis Bacon. Van
de late Braque zijn bijna-Ma-
tisse-achtige stillevens te be
wonderen, naast geheel van
het cubisme bevrijde, expres
sieve landschappen, die aan
het eind van zijn leven maak
te. En om nog een moment te
rug te keren naar Bacon: In
zijn schitterend opgehangen
drieluik Three Studies for a
Crucifiction beleeft La Gran
de Parade wat mij betreft een
van haar hoogtepunten in de
schilderkunstige en poëtische
verlossing van ons pijnlijke en
ontroostbare bestaan, in ver
gelijking waarmee de gekwel
de omkeringen van Baselitz
ineenschrompelen tot een on
schadelijke truc. Zo zijn er
naast verhelderende, intensi
verende contrasten, ook min
der positieve gewaarwordin
gen mogelijk.
KIL
Want op deze tentoonstelling
mag het oog van de meester
dan gloriëren, het is tegelij
kertijd ook een onverstoor
baar, bijna kil oog dat hier
ziin selectie weerspiegelt,
waarom geen werk
san Rothenberg, of i
van drie werken
Dibbets geen twee t
naast twee doeken v
Verhoef, miins inzi
van de allerbeste en
santste schilders die
momenteel rijk is? Bij al dit
vertoon van meesterschap, of
vermeend meesterschap, mis
ik een bezielde en gedurfde
keuze, een zwak moment
waarin de persoonlijke over
tuiging van kwaliteit onvoor
waardelijk kenbaar wordt ge
maakt, wars van hoogtepun
ten en topstukken, die door
de kunstwereld hoog en breed
als zodanig zijn erkend. Kort
om, een bevrijdend gebaar als
opening naar de toekomst. En
niet, zoals nu de schijn wordt
gewekt, dat toekomstige
kunstenaars de canon van
meesterwerken dienen voort
te zetten.
Van de tenstoonstelling is een
catalogus beschikbaar. Prijs:
49,50.
GODERT VAN COLMJON
land
).-
De jaarlijkse Kerstflora, die zoals vorige week gemeld, in het
Hillegomse Treslong wordt gehouden is van een saaie vakten
toonstelling in het Haarlemse Krelagehuis uitgegroeid tot een
grote bloemenkerstshow. Behalve eeri groot assortiment van
letterlijk allerlei bolbloemen zijn er nu veel meer bloemen te
zien, die nu ook in dit jaargetijde in Nederland worden ge
kweekt. De populaire kerstshow wordt elk jaar gehouden
door de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollen
cultuur. Voor de bollenhandel en export een gunstig moment
om eens goed te laten zien wat er aan verschillende variëtei
ten is en... wat er nog komt.
Op een dergelijke show zijn voor vakmensen de laatste
nieuwtjes te zien. Want de bollenbroeier die van de beroemde
Hollandse bloembol tenslotte een tulp maakt, wil dolgraag
weten wat de belangrijke 'breeders' in huis hebben. Een aan
tal van deze geheel nieuwe tulpen staat nog onder nummer.
Ze zijn nog zo jong dat ze geen roepnaam hebben. Vallen de
kwaliteiten van deze sóórten mee dan krijgen ze een n^am en
worden in de catalogi opgenomen. Maar de prijs is dan nog
vrij hoog.
de Hollandse bloembollen kunnen in
elke dag terecht (ook de kerstdagen) tot
van 10.00 uur tot 17.30 uur. Ga een een
Alle liefhebbers va
Treslong te Hillegor
en met 26 decembei
paar uur genieten!
300 miljoen in Rijnsburg
Bij de veiling Flora in Rijnsburg stromen de tulpen weer voor
de veilingklokken. Het is een fascinerend gezicht deze enor
me aanvoer van voorjaarsbloemen nu al voor kerst te zien.
Geheel Europa en Amerikaanse steden genieten mee met de
Hollandse bloemenweelde.
Bij Flora, heeft men vrijdagmorgen 21 december de jaaromzet
over 1984 van 300 miljoen gulden overschreden, een mijlpaal
bij de Rijnsburgse veiling, waar men dit jaar weer een belang
rijke groei van ruim 20 miljoen behaalde. Het is duidelijk dat
een middelgrote veiling de kwekers en kopers goed aan
spreekt. De strijd voor kwaliteitsbloemen wordt bij Flora met
zeer moderne middelen gevoerd. En of u het gelooft of niet,
de wereld heeft gebrek aan bloemen van superkwaliteit.
Sluitkool wacht op vorst
Voor sluitkool is het wachten op een echte winter. Tot dusver
zijn de marktresultaten matig geweest. Toch hebben de prij
zen niet helemaal in de goot gelegen, zoals twee seizoen terug.
Vooral die voor de rode- en groenekool hebben zich redelijk
kunnen handhaven. De vergelijking met het direkt vanaf het1
begin zeer goede seizoen 1983/84 valt echter wel sterk in het
nadeel van het huidige uit. Verleden jaar was het aanbod van
de meeste vollegrondsgroenten, waaronder ook sluitkool,
klein en het prijspeil derhalve hoog, aldus Marktinfo van het
Produktschap voor groenten en fruit.
Meer dan de helft van de oogst ligt op dit moment nog in de
koelhuizen. Zoals bekend, kan de situatie op de koolmarkt
zich bij vorst van de ene op de andere dag dratisch wijzigen.
Daarbij doet het er niet zozeer toe dat de voorraad wittekool
begin december j.l. groter was dan vorig jaar. Zo groot als de
voorraad begin december '82 was is hij nu echter ook weer
niet. De hoeveelheid rodekool die ligt opgeslagen, wijkt niet
veel af van die in voorgaande jaren. In West-Duitsland lijkt
het beeld niet veel anders te zijn.
Het bloembollenvak gaat
freewheelend het oude
jaar uit. Op een enkele
heel hoge uitzondering na
is al het plant- en rooi-
werk achter de rug. Op
de kleigebieden is men er
ondanks zondvloedachti-
ge regens toch nog in ge
slaagd om alle lelies en
het overgrote deel van de
gladiolen uit de grond te
krijgen.
De tulpenproducenten hebben
een jaar achter de rug waar
voor ze onmiddellijk weer
willen tekenen. Vooral de
broeisoorten hebben van goe-
bracht. De tuintulpen lagen
wat minder voorspoedig in de
race. Daar mag men zich toch
wel over verbazen. De groei
van de tulpenexport werd n.l.
vooral gerealiseerd in de zgn.
droogverkoop. Zouden de ex
porteurs zich niet veel gele- Hyacinten
gen laten liggen aan de speci
fieke tuintulpen? Het heet dat
de zgn. doosjespakkers zich
maar liever richten op het
grote en gemakkelijk te koop
zijnde assortiment van Apel
doorn, Golden Apeldoorn en
Cyclamineus-narcissen liggen goed in de markt
cutie. In plaats van te zakken,
gingen de prijzen omhoog en
werden de dikke maten van
een aantal cultivars zelfs uit
gesproken duur.
Met de narcissen is ook alles
volgens plan verlopen, al wa
ren er natuurlijk wel soorten
die men voor een habbekrats
heeft moeten verkopen. Maar
daar stonden er veel meer te
genover die voor best geld
Hoewel het er aanvankelijk
naar uitzag, dat de hyacinten-
kwekers door te grote uitbrei
dingen in de problemen zou
den geraken, zorgde een mati
ge oogst voor uitstel van exe-
van de hand gingen.
Met de gladiolen is het de
laatste maanden ook naar
wens verlopen. Althans wat
het prijzenverloop betreft. De
kille weersomstandigheden
hebben ertoe bijgedragen dat
er geen uitbundige groei
plaatsvond. Er is duidelijk een
tekort aan dikke maten, maar
daar staat tegenover dat de
kleinere maten daar nu van
profiteren.
Met de lelies is het bepaald
niet overal botertje tot de bo
dem. Vooral het massasoort
Enchantment is maar heel
moeilijk te verkopen. Er gaan
dan ook partijen voor spot
prijzen van de hand. Wat be
ter loopt het met het nieuwe
re assortiment.
Voorverkopen
Inmiddels zijn de voorverko
pen van tulpen, hyacinten en
narcissen alweer in volle
gang. Het betreft hier dus bol
len die in juli gerooid moeten
worden.
Een groot aantal zgn. relatie-
partijen van tulpen is al voor
goede prijzen van de hand ge
gaan. Deze weken spelen in
de tulpenhandel een-belang
rijke rol. Loopt het in de
tweede helft van december
goed met de bloemenprijzen,
dan kan men prompt op een
verhoogde activiteit van de
broeiers in binnen- en buiten
land rekenen.
Bij de hyacinten is de zgn.
beddenhandel voor een groot
deel al achter de rug. De rose
soorten zijn vrijwel op het
zelfde niveau van dit jaar ge
bleven. Maar de blauwe ras
sen, die in 1984 vaak voor
goud geld werden verkocht,
moeten zich nu met wat min
der tevreden stellen. Ook de
nieuwe witte White Pearl
een mutant uit de befaamde
rose Pink Pearl staat wat
lager genoteerd.
Narcissen
Wat de narcissen betreft zjn
het vooral de gele trompet
Golden Harvest en een aantal
kleinbloemige rassen die goed
in de markt liggen. De par
mantige kleinbloemige Tête
Tête, die zowel voor tuinbe-
planting als voor potplant bij
honderdduizenden wordt ge
bruikt, komt in 1985 extra in
the picture. De meeste potnar-
cissen worden op contract ge
teeld en zijn bestemd voor de
grootwinkelbedrijven Met
andere woorden: de bloemen
handel krijgt nauwelijks kans
er volop mee te werken
Daarom is nu met steun van
het PVS een project opgezet
om vooral Tête Tête meer
op de veiling te brengen.
Voor dit doel zullen zo'n hon
derdduizend potten met deze
cyclamineus-narcis in de
maanden januari, februari en
maart op de veilingen in
Rijnsburg en Aalsmeer te
koop worden aangeboden.
Men mikt op duizend potten
per dag, terwijl het produkt
zal worden gepresenteerd in
een speciaal ontworpen hoes
om het wat meer body te ge-
Over kleinbloemige
gesproken: het gaat niet met
alle soorten even goed Het is
bijvoorbeeld erg moeilijk om
voor Minnow en Hawera een
koper te vinden. Daarentegen
is de vraag naar Jumblie wel
weer goed
Al met al: in het bollenvak is
men redelijk tevreden over de
huidige gang van zaken En
als men dat hardop durft te
zeggen, is er zeker sprake van
een allervriendelijkst inko-
Deze week verloopt nogal
rommelig, omdat er voor zo
wel telers als de handel twee
dagen uitvallen. Hierdoor
komt een vaste prijsvorming
voor een aantal gewassen in
het gedrang. Voor de kerstda
gen wordt er vaak tegen hoge
prijzen ingekocht en dit
werkt na deze dagen door.
Spruiten zullen de komende
week goed betaalbaar zijn. De
eerste soort fijne spruiten kos
ten 1.80 per kilo en de eerste
soort grove spruiten 1.60
Witlof is duurder geworden,
bij klasse III is de prijsstijging
het kleinst. Voor een kilo lof
van klasse III moet men reke
nen op een prijs van 3.50. De
klasse I kost 7.10 per kilo.
De Hollandse kasbloemkool is
duur, de prijs ligt rond 8.-
per stuk. Franse bloemkool is
heel wat goedkoper en kost
f 4.30 per stuk. De slaprijzen
zijn nauwelijks veranderd,
voor een grote krop sla van
ongeveer 220 gram betaalt
men 1 gulden per stuk. Een
klein kropje van 130 gram is
te koop voor 40 cent. Ijsberg
sla is niet duur en kost f1.20
per stuk. Radijs is duurder ge
worden en kost nu 1.80 per
bosje. De Hollandse andijvie is
goedkoper geworden. Het
prijsverschil met de Franse en
Italiaanse andijvie is nog
klein. Hollandse andij-
Fransej
kost f2.60 per kilo, de
2.40 en de Italiaanse
f2.20. Prei werd duurder en
kost nu 1.90 per kilo. Knol
selderij kost thans 2.25 per
stuk, omdat de aanvoer van
deze groentesoort kleiner
wordt zal de prijs niet dalen.
Kroten zijn ook duurder ge
worden en kosten/1.- per
kilo. Naast deze, toch wel alle
maal duurdere soorten, zijn er
ook wel goedkope groenten.
Raapsteeltjes kosten 40 cent
per bosje. Bleekselderij is te
koop voor 1- per stuk. Voor
rode en witte kool is men on
geveer 60 cent per kilo kwijt.
Voor koolrapen is men 50
cent per kilo kwijt Naast het
aanbod van de Hollandse
groenten is er een ruim aan
bod van importgewassen. Zo
kan men kiezen uit: snijbonen
uit Spanje, zijn te koop voor
f 7.80 per kilo. De vaste leve
rancier van sperziebonen in
de winter is Egypte. Deze
boontjes kosten7.40 per kilo.
De Canarische Eilanden leve
ren tomaten voor 6.50 per
kilo, komkommers voor 2 gul
den per stuk, rode paprika's
voor 10.30 per kilo, groene
paprika's voor f5.60 per kilo
en aubergines voor f 6.35 per
kilo. Als men de kiloprijs van
paprika's en aubergines door
4 deelt heeft men bij benade
ring de prijs per stuk. Import-
fruit is er ook te kust en te
keur. Bovenaan staan de si
naasappelen en mandarijnen.
Bij de sinaasappelen zijn de
Griekse navelsinaasappelen
het goedkoopste en wel 1.70
per kilo. Voor de duurste,
deze komen uit Spanje, be
taalt men3.20 per kilo. Voor
mandarijnen ligt de prijs tus
sen f2.60 en 4.60 per kilo.
Franse prei
Een flinke ananas uit Ivoor
kust is te koop voor een tien
tje. Kiwi's kosten 1.60 per
stuk. Er zijn ook importme
loenen uit Brazilië te koop ken. zouden het kunnen pro-
voor/ 5.- Der stuk. Zij die tus- beren met een kokosnoot. Ze
sen de feestdagen door tijd zijn te koop voor 2 gulden per
hebben om een noot te kra- stuk.
