„Wij wilden de collega's in de Kamer waarschuwen tegen Van Aardenne" „Ziektewetmaatregel kost alleen maar geld" Schmidt verwacht geen daling van werkloosheid in Europa /NO: LAAT WERKNEMERS OOK >REMIE AAW EN AKW BETALEN £aidóc<Bowumt Kees van Dijk, voorzitter RSV- commissie: 8/10 395.- m 'SUTHOFE 22! INNENLAND/BUITENLAND DONDERDAG 13 DECEMBER 1984 PAGINA 11 an onze parlementaire re dactie) ;N HAAG In plaats van lastenverlichting beteke- de ziektewetmaatregelen _n maar een verzwaring or het bedrijfsleven. Omdal t bezuinigingsbedrag op nul komt is er geen enkele gel ift ie reden meer waarom het S binet met deze plannen zou orgaan. Dat stelde VNO- orzitter Van Lede gisteren lens een hoorzitting over de ktewetplannen in de Twee- iie no Kamer. eidste werkgevers als werkne- pijn irs herhaalden daar nog PvJ is in alle toonaarden hun ie tei iwaren tegen de voorstellen uitken ^et kabinet om de wette- tenj te ziekengelduitkering in 0 peT WERKGEVERS EN WERKNEMERS EENSGEZIND: twee fasen tot 70 procent te verlagen en premies te gaan heffen over zowel de uitkering als de mogelijke aanvulling die hierop door de werkgevers wordt gegeven. Van de kant van CNV, FNV en MHP werd er op gewezen dat de maatregelen van het kabinet een zware claim leg gen op het arbeidsvoorwaarde noverleg. „Ze schaden de soci ale gevoelens van de mensen en dat zal zeker gevolgen heb ben voor de cao-onderhande lingen en de sfeer waarin ze verlopen", betoogden de werk nemersvertegenwoordigers. Zij vrezen dat de prioriteit die de vakbeweging wilde geven aan verder gaan met korter werken en bestrijding van de jeugdwerkloosheid in het ge ding is nu aan de werkgevers de eis gesteld gaat worden het gekorte ziekengeld tot 100 pro cent te blijven aanvullen. DEN HAAG De voormalige Duitse bondskanselier Helmut Schmidt verwacht niet dat de daling van de werkloosheid in Nederland als een hoopvol te ken gezien kan worden voor de werkgelegenheid in de Eu ropese Gemeenschap. Op een vraag hiernaar antwoordde Schmidt slechts met een reso luut „neen". Over een mogelij ke handelsoorlog tussen de EG en de VS de Amerikaanse regering heeft onlangs de in voer van Europees staal aan restricties onderworpen wilde hij alleen kwijt: „Dat is een zaak voor politici en ik ben geen politicus meer". Helmuth Schmidt, vergezeld door zijn vrouw Loki, is in Den Haag op uitnodiging van het Genootschap van Hoofdre dacteuren. Gistermiddag had Schmidt een ontmoeting met koningin Beatrix, nadat hij en zijn vrouw tevoren welkom was geheten door de Westduit- se ambassadeur in Nederland, Von der Gablentz. Schmidt wil zijn korte verblijf in Nederland zo rustig moge lijk doorbrengen en zijn tijd grotendeels besteden aan ont moetingen met vrienden. Mor gen spreekt Schmidt in een rede van een uur het Genoot schap van Hoofdredacteuren in de Ridderzaal toe. Hij zal dan ingaan op enkele interna tionale vraagstukken. Tijdens zijn rede vorige week in Londen voor een groep in ternationale bankiers ginf, Schmidt uitgebreid in op de internationale consequenties van het Amerikaanse econo mische beleid. In het bijzonder hekelde hij toen het enorme Amerikaanse begrotingstekort, dat dit jaar is opgelopen tot on geveer 600 miljard gulden. ..Als het Amerikaanse begro tingstekort niet flink wordt aangepakt, zullen de rente, de wisselkoersen en de dollar hoog blijven. Dit kan leiden tot een rampzalige ontwikke ling voor de Derde Wereld, voor West-Europa en voor het Westerse banksysteem", zo waarschuwde Schmidt den pEN HAAG „De com- d?eïnentaren die Bert de r voc ^ries aanvankelijk op die taak heeft gegeven, wa- ckelinren niet geheel in over di (enstemming met wat in ,taSinze kring was afgespro- u l>n" CDA'er Kees fan Dijk, alom gevierd s we voorzitter van de RSV- w Snquêtecommssie, zegt delijlj iet enigszins ongemakke- "idaj jjk jn portiek Den Haag s het immers geen ge woonte in het openbaar je eigen fractievoorzitter af t e vallen, rk bi stelle Maar "e manier. waarop Bert )at bi 'e Vries zich in eerste instan- ranti< *e uitliet over de misleiding iet Pe'an bet parlement door mi- aar dn'ster Van Aardenne, laat antie iem kennelijk geen andere niet. keus- Volgens Van Dijk is het Je„onaanvaardbare" van het ge va 'rag van Van Aardenne ee ,naancla6 ^oor *-*e Vries te ot weinig benadrukt. En dat le- nj,verde wel een erg grote te- ij genstelling op met wat Van Dijk zelf kort tevoren tijdens zijn eigen persconferentie had verklaard, namelijk dat het gedrag van de minister „raak- j ie aan de levensader van de zij, democratie", te hoKees van Dijk bevestigt dat a de CD A-fractie een werk groep van vijf mensen had sa mengesteld, die maandag een eerste reactie zou opstellen op het RSV-rapport. Naast De ;ies waren dat Van der irg (ook een lid van de En- itecommissie), Van Iersel, ritse en Van Dijk zelf. Dit pie kwam maandagoch- I bijeen om de definitieve [tekst vast te stellen van het |uit te geven communiqué, fok bij die gelegenheid heeft 'an Dijk zich op het stand- unt gesteld dat wat Van Aar- lenne had gedaan, absoluut liet door de beugel kon. „Ik ioeende die opstelling ook bij "DefVTies te bespeuren...". n versimpeling te verbaasder was Van toen hij dinsdag alle ttendbladen in koor zag •oepen: Van Aardenne ig Blijven. „In het daarop volgende fractieberaad is dan ook een verduidelijking van het CDA-standpunt aange bracht", zegt Van Dijk. „We hadden moeten voorkomen wat er maandag is gebeurd. Het is niet de opstelling van het fractiebestuur en evenmin die van de fractie dat de zaak- Van Aardenne zonder conse- luenties kan passeren. Die in- Iruk is ten onrechte ontstaan. Het was beter geweest als wij vanaf het begin wat duidelij- cer waren geweest". Maar was Van Dijk zelf ook niet verantwoordelijk voor de indruk die in het land is ont- itaan? Hij was toch mede-op- iteller van het communiqué, waarin geen woord van kri tiek voorkwam op het mislei- iende gedrag van Van Aar denne? De aangesprokene cnikt op de van hem zo he tende ernstige wijze. „Wij ga ven er de voorkeur aan in de RSV-commissievoorzitter Van Dijk: „Van Aardenne wekte de indruk dat hij het zelf niet zo ver werpelijk vond, wat hij heeft gedaan. Dat heeft ons ertoe gebracht dit onderwerp heel pregnant in ons eindrapport op te voeren. De term „onaanvaardbaar" zouden wij wellicht niet hebben gebruikt, als Van Aardenne in het verhoor had toegegeven dat hij fout zat". breedte te commentariëren. We wilden dit punt er niet uitlichten. Er zou immers nog fractieberaad volgen. We wil den voorkomen dat de uit komsten van het onderzoek aan één bewindsman zouden worden opgehangen. Een der gelijke versimpeling leek ons geen goede zaak. Maar ik geef toe: achteraf bekeken was het beter geweest, als er wel een zinnetje over in het communi qué had gestaan". Peiling We praten met Van Dijk in een zaaltje van het voormali ge, inmiddels al wat vervallen departement van Justitie, waar de RSV-commissie ruim twintig maanden lang haar spit- en graafwerk heeft ver richt. Op tafel hebben wij een opiniepeiling gelegd, waaruit blijkt dat ruim de helft van de Nederlanders vindt dat minis ter Van Aardende moet aftre den. nu hij de Tweede Kamer misleid blijkt te hebben. (Een nieuwe enquête in het Alge meen Dagblad geeft zelfs aan dat 64 pet van de bevolking dit van mening is). Vindt Van Dijk dat nu ook of toch niet? De commissievoorzitter neemt onaangedaan kennis van de peiling. Inderdaad, tijdens de persconferentie maandag heeft hij de indruk gewekt, dat de minister van Economi sche Zaken zijn biezen maar moet pakken. Maar die in druk is niet geheel correct. „Ik heb al wel een oordeel, maar dat is nog niet geheel af gerond". Hij kondigt aan goed te zullen luisteren naar wat de beklaagde zelf straks in de Kamer over de zaak te zeggen heeft. Wat dat betreft is hij het eens met PvdA-leider Den Uyl. „Eerst Van Aarden ne horen en dan oordelen". Maar om opnieuw misver standen te voorkomen, voegt hij eraan toe: „Eén ding is ze ker. Als de Tweede Kamer deze zaak zo maar zou laten passeren, zou dat een enorme schade toebrengen aan de re putatie van de politiek en aan ons onderzoek. Als dat ge beurt, gaat ons onderzoek de vernieling in. Er is een breuk gekomen in de vertrouwens relatie tussen de Kamer en deze minister. Die kan mis schien hersteld worden, maar daarvoor moet wèl wat gebeu ren. De toekomst van Van Aardenne is een politiek zeer gevoelige zaak. Hij zal zich moeten verantwoorden en moeten uitleggen waarom hij zo heeft gehandeld en waar om hij tegen de enquêtecom missie heeft gezegd dat hij meende zo te mogen hande len". De minister mag dus niet vol staan met te zeggen: „ik heb gelogen om bestwil" of iets soortgelijks? „Nee", antwoordt Van Dijk zeer gedecideerd: .Anders kan hij in de toe komst hetzelfde verhaal hou den. Tijdens het verhoor in juli is Joekes een half uur met hem bezig geweest en ik ook nog een kwartiertje. Van Aar denne wekte daarbij de in druk dat hij het zelf niet zo verwerpelijk vond, wat hij heeft gedaan". „Dat heeft ons ertoe gebracht dit onderwerp heel pregnant in ons eindrapport te op te voeren. De term „onaan vaardbaar" zouden wij wel licht niet hebben gebruikt, als Van Aardenne in het verhoor had toegegeven dat hij fout zat. Nu hij vol hield dat hij in zijn recht stond, hebben wij onze collega-kamerleden wil len waarschuwen. Wij hebben hen duidelijk willen maken: Van Aardenne denkt dat dit Gebrek aan moed „Trouwens", voegt Van Dijk eraan toe, „de minister heeft er zelf ook voor gezorgd dat we heel diep op de zaak van de „blanco cheque" zijn inge gaan. Hij hield vol dat er een kabinetsbesluit was. Dat kwam ons onwaarschijnlijk voor en dat bleek ook niet zo te zijn. Wat wij hebben aange troffen was juist de onmacht van het kabinet om de situatie juist in te schatten en te zeg gen: dit en dat moet er gebeu ren. Van Aardenne zelf had trouwens ook geen duidelijke lijn. Die heeft ook niet gezegd: beste collega's, dit stel ik voor. Hij heeft de discussie in maart 1979 aan de ministerraad overgelaten. Maar die zette ook geen koers uit" „Een ander oordeel is niet mogelijk. Als het de bedoeling was geweest een deel van de grote scheepsbouw te behou den, had er iets heel anders moeten gebeuren. Maar er was natuurlijk wel de nood van de situatie. De minister zat klem tussen niet te verwe zenlijken doelstellingen en de realiteit". Maar er is toch ook zoiets als politieke moed. Hij had toch ook tegen de Kamer kunnen zeggen: ik geef geen geld meer aan RSV en als je het niet me eens bent, stuur je me maar naar huis „Dat heeft Van Aardenne veel te weinig gedaan. Hij had de Kamer om te beginnen met de harde realiteit moeten confronteren. Hij had moeten zeggen: bij wat u vraagt en ik zal u vertellen wat de marktomstandigheden en de vooruitzichten zijn bestaat er geen schijn van kans dat in 1980 de crisis in de scheeps bouw voorbij is. Maar dat is nooit gezegd. Hij is te plooi baar geweest, door steeds weer toe te geven aan wensen die links en rechts op hem werden afgevuurd. Zo heeft hij zich in een situatie gema noeuvreerd, waar hij niet meer uit kwam". Zijn er momenten aan te wij zen dat Van Aardenne had moeten zeggen: „Dit maak ik niet meer mee, ik stap op"? „Ja, de periode maart tot juni 1979. Toen had hij in het ka binet moeten zeggen: mijne heren, zo komen we er niet uit. Ik stel u voor zus en zo te doen en als u dat niet dekt, treed ik af. Precies zoals An- driessen gedaan heeft. Diens aftreden als minister van Fi nanciën stond overigens ook niet los van RSV. Die zaak heeft er sterk toe bijgedragen dat Andriessen gedesillusio neerd is geraakt. Er was afge sproken dat het afgelopen moest zijn met die grote steunbedragen. Er zou alleen nog één keer een bedrag van 180 miljoen in RSV gestoken worden. En koud een week later komt de minister van EZ een bedrag vragen van 300 miljoen...!" Taiwan In uw eindrapport behandelt u ook de zaak van de duikbo ten voor Taiwan. Het maakt de indruk dat ook toen de Tweede Kamer is beduveld. „In deze zaak heeft het kabi net alleen gekeken naar de economische voordelen voor RSV. De reactie van China is onderschat. Van Aardenne had van zijn eigen ambtena ren kunnen weten dat deze order grote nadelen voor het totale bedrijfsleven met zich zou meebrengen. Dat had hij moeten zeggen en dat heeft hij niet gedaan. Hij heeft zon der meer overgenomen wat RSV hem had voorgespiegeld over civiele orders die Tai wan na de bestelling van die duikboten in Nederland zou plaatsen". En hoe staat het dan met de bewering van het kabinet dat de Nederlandse marine bij deze duikboot-order niet be trokken hoefde te worden? „Dat is een geval van bijna- misleiding. De regering gaf de verzekering dat de staat er in het geheel niet bij betrokken zou zijn en dat de Koninklijke Marine geen assistentie zou verlenen. Maar al vórdat Van Aardenne dat in de Kamer verklaarde, op gezag van mi nister De Geus van Defensie, waren er waarschuwingen ge komen. Die boten waren niet te bouwen en af te leveren zonder assistentie van de ma rine. Men had dus niet zo stel lig moeten zeggen dat dat wèl kon. Overigens, de minister president of de minister van Defensie maken zelf uit wan neer zij de Tweede Kamer daarover inlichten. Daar zijn geen regels voor. Er zijn ove rigens nog geen proefvaarten met die duikboten gemaakt". Vindt u dat daarbij de marine dan toch maar assistentie moet verlenen? „Ik denk dat ons land de plicht heeft die boten goed af te leveren. Als het niet anders kan. dan inderdaad maar met bijstand van de marine". Kluit in 't riet U heeft dit alles naar boven gehaald dankzij de bevoegd heden. die u als enquêtecom missie had. Is het niet jammer dat de Tweede Kamer dit wa pen tot dusver zo weinig heeft gebruikt? „Ja, het is opvallend, dat dit uitstekende instrument zo lang op de plank gelegen heeft. Dat zal wel samenhan gen met de Nederlandse cul tuur. Wij zijn gauw bang in extremen te vervallen. Dat heeft er waarschijnlijk toe bij gedragen dat men zegt: zo'n enquête, dat is meer iets voor Amerika. Denk aan Waterga te. Ikzelf ben trouwens ook de mening toegedaan, dat je een enquête alleen moet instellen, als er iets aan de hand is wat je met gewone middelen niet kunt achterhalen". „Maar er zijn nu eenmaal ook gevallen dat je met minder dan èen enquête niet uitkomt. Als je geen recht hebt dossiers en documenten op te eisen en mensen onder ede te horen, word je met een kluit in het riet gestuurd. Ik heb dat zelf ervaren, vijf jaar geleden, toen ik met een subcommissie uit de Kamer een globaal on derzoek instelde naar de steunverlening aan individue le bedrijven. Ik kan niet zeg gen dat we toen van Econo mische Zaken geen medewer king hebben gehad, maar op een gegeven moment ging wel de deur dicht. Dat was toen we écht interessante vra gen gingen stellen". Ruzie met VVD Toen u bij de RS V-enquête echt interressante antwoorden begon te krijgen, kreeg u last met de VVD-leden Korthals en mevrouw Rempt. Wat was hun bedoeling, denkt u? „Wat ik proefde in hun op stelling was dat zij de conclu sies van de commissie bij voorbaat wilden ontkrachten door het laten uitlekken daar van. Zo van: zie je wel. die commissie is niet te vertrou wen; ze laat de zaak naar bui ten komen. Daarom heb ik toen ook zo fors gereageerd. Hun grondfout was echter dat zij overleg zijn gaan plegen met hun fractievoorzitter Nij- pels en met anderen, meerde re keren zelfs. Daardoor kon den zij niet meer onafhanke lijk tot een standpunt komen en daarmee hebben zij zich zelf een zeer slechte dienst bewezen. Onafhankelijk tot een minderheidsstandpunt komen is het recht van ieder een, maar nu is de indruk ontstaan bewijzen kan ik het niet dat het minder heidsstandpunt van Korthals onder invloed van de VVD- fractie en van Nijpels tot stand is gekomen. Dat is niet te vermijden". U had ruzie met VVD'ers, maar werkte prima samen met PvdA 'ers. onder wie Marcel van Dam. Hoe denkt u nu over een coalitie met de socialisten? „Er is nu niet gebleken dat dit kan. We keken naar het ver leden. niet naar de toekomst Was dat wel zo geweest, dan zouden Marcel en ik het niet zou gauw eens geworden zijn. Wij hebben heel andere idee ën over heel wat zaken. Maar nu hadden we allen hetzelfde ideaal: de onderste steen moest boven komen en het deed er niet toe wie daarbij geschaad zou worden. We zouden wel zien waar we zou den aanspoelen". Wat gaat de Tweede Kamer nu met uw rapport doen? „Ik neig naar een behande ling in twee stadia De Twee de Kamer moet zelf eerst be slissen of de opdracht die zij in maart 1983 aan onze com missie heeft gegeven, naar be horen is uitgevoerd. Daarbij zal er zeker ook forse kritiek komen, maar daar ben ik niet bang voor. Ons rapport is zo robuust dat het forse klappen kan opvangen. We hebben er bijna twee jaar aan gewerkt We hebben het niet uit onze duim gezogen!". „Daarna kan de Kamer de re gering uitnodigen een debat aan te gaan over de inhoud van het rapport of bepaalde elementen daaruit: het beleid in de scheepsbouw, de positie van Van Aardenne. van Ter- louwf, enzovoorts". Wat gaat u nu doen? U hebt mooie aanbiedingen gehad van het bedrijfsleven. ..Ik heb besloten kamerlid te blijven. Ik ambieerde het ka merlidmaatschap en ik wil dit werk zeker tot de verkiezin gen van 1986 blijven doen". RIK IN T HOUT CAREL GOSELING an onze sociaal-economische redactie) HAAG De werkge- rsorganisatie VNO vindt dat rknemers ook moeten gaan dragen in de premies voor volksverzekeringen, betalen werknemers voor volksverzekeringen alleen /-premie. Het VNO vindt logisch als werknemers zouden betalen aan de emies voor de awbz (Alge- tne Wet Bijzondere Ziekte kosten). de aaw (arbeidsonge schiktheid) en de akw (kinder bijslag). Deze premies worden nu alleen door de werkgevers opgebracht. VNO-voorzitter van Lede noemde gisteren nog geen ter mijn waarop een bijdrage van de werknemers moet zijn ver wezenlijkt. De werkgevers willen eerst een discussie over dit onderwerp op gang bren gen. Volgens Van Lede moet de awbz hoognodig onder de loep worden genomen. Deze wet wordt, aldus de VNO-voorzit- ter, in toenemende mate ge bruikt om er voorzieningen bij onder te brengen die daar niet in thuis horen. De wet is in 1968 ingevoerd om alle burgers een verzeke ring te verschaffen tegen zwa re geneeskundige risico's die destijds niet verzekerbaar wa ren; langdurig verblijf in in richtingen vanwege lichame- vallen onder de awbz ook de bureaus voor levens-en ge zinsvraagstukken, de medisch opvoedkundige bureaus, kruis verenigingen, gezinsvervan gende tehuizen, dagverblijven en de subsidiering van wijkge zondheidscentra. In 1984 is dertig procent van de gezond heidszorg via de awbz gefinan cierd", aldus Van Lede, die daar grote bezwaren tegen aantekende. \AW1 Den Uyl stuurt senator VS brief over kinderporno DEN HAAG PvdA-fractie- leider Den Uyl heeft de Ame rikaanse senator Roth per brief nog eens op het hart ge drukt dat er in Nederland geen sprake is van produktie van kinderporno op grote schaal. In de brief noemt Den Uyl het maken van kinderpor no een walgelijke en afschu welijke misdaad. Hij wijst Roth erop dat onlangs in de Tweede Kamer een wet is aangenomen die het vervaar digen, verspreiden, importe ren, vervoeren of exporteren van kinderporno als misdrijf aanmerkt. Den Uyl vraagt se nator Roth tenslotte om, als hij er van overtuigd is dat Neder land niet de kwaaie genius achter de kinderporno is, de naam van ons land in ere te herstellen. „Take away from our country an undeserved blame", aldus J. den Uyl, in het Engels de: „floorleader Parliamentary Group of the Dutch Socialist Party (ADVERTENTIE) -daagse ski- en langlaufvakantie met uw krant naar OOSTENRIJK TIROL vanaf Gelegen op de rechteroever van de Inn, vtak bij Innsbruck ligt het stadje Watten». Alhoewel meer bekend vanwege haar synthetische edelsteenindustrie. heeft het toch gevarieerde skimogelijkheden Er rijdt nl. een gratis skibus naar het bekende skigebied van Tultes 2677 m met 6 liften! Beginners gaan per skibus naar Vogelsberg. Kellerjoch of Kolsass Voor langlaulers staat 10 km geprepareerde Loipen beschikbaar Het verblijf is in hotel Alpenland, gelegen in het centrum van Wattens of in het er onmiddellijk achterliggend ponsion Clara Alle kamers hebben douche en toilet en alle gaslen eten in Alponland Het arrangement is een verbli|f op basis van haltpension ter plaatse 7* logies, ontbljl en diner) Deze bestemming is met 2 verschil lende arrangementen beschikbaar Arrangement A - 8- daagse standplaatsreis waarbi| de heen- en terugreis op êen dag op zaterdag wordt gemaakt en deef kan wor den genomen aan een tweetal halve dag-e*curs»es naar Innsbruck en Achensee. een van Oostenri|ks hoogst ge legen meren (bij de reissom inbegrepen) Arrangement B - 10-daagse pen del reis met heen- en terugreis per De prijzen voor 21/22. 28/29 december 1984 818.- 478.- 4/5. 11/12. 18/19. 25/26 januari 1985 498.- 398- 1/2. 22/23 februari 1985 488.- 398- 8/9. 15/16 februari 1985 818.- 478.- 1/2 maart 1985 488.- 398— Tomlap voor een 1-persoonskamer /SO- /beperkt beschikbaar) Gecombineerde retsveriekermg 20- 25 per persoon voor lanolauters en skiers met wintersporIrisrCO 36 45 - per persoon5.- Annuieringsversekenng 3 1/2% van de retssom 6- of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag (maandag t/m vrijdag van 9-16 uur). tl POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TEL 07a 190882

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 11