Insecticide in Bhopal
gebaseerd op strijdgas
uit Eerste Wereldoorlog
Dodental giframp in India loopt op tot tweeduizend
Meer geld voor atoom vrije defensie
buitenland
VN staan bol van
macho -mentaliteit
Nederland betaalt 350
miljoen gulden aan plan
Wereldbank voor Afrika
Akkoorden
Europese
raad weer
onzeker
SIJTHOFEPERS
ftzidaeSoiwcmt
WOENSDAGSDECEMBER 1964PAGINA
KAPERS WILLEN
WEG UIT TEHERAN
NICOSIA De vier kapers van het lijntoestel van
de Koeweitse Luchtvaartmaatschappij, dat sinds gis
teren op het vliegveld van Teheran aan de grond
staat, hebben vanochtend geëist dat het vliegtuig ge
reed wordt gemaakt voor vertrek. Zij hebben niet
gezegd waarheen zij willen. De kapers hebben tot nu
toe in ruil voor brandstof 43 van de 161 passagiers en
drie bemanningsleden vrijgelaten. De gisteren door
de kapers gedode man is nog niet geïdentificeerd. De
kapers zijn hoogstwaarschijnlijk Palestijnen, die actie
willen ondernemen op grond van de massamoorden
in september 1982 in de Palestijnse kampen Sabra en
Shatila in Beiroet. Een Koeweits dagblad meldde
vanochtend dat de kapers de vrijlating eisen van 14
mensen, die in Koeweit gevangen zitten in verband
met de bomaanslagen op de VS-ambassade en het
Franse consulaat in Koeweit op 12 december vorig
jaar. Drie van hen zijn ter dood veroordeeld.
Palestijn doodde
Jordaanse diplomaat
BOEKAREST De moord
gisteren op de ambassaderaad
van Jordanië in de Roemeense
hoofdstad Boekarest, is ge
pleegd door een Palestijnse
student met een Jordaans pas
poort. Dit is uit officiële Roe
meense bron vernomen. In
een telefoontje stelde de Pale
stijnse terreurgroepering
„Zwarte September" zich ver
antwoordelijk voor de aanslag.
De anonieme woordvoerder
zei dat zowle koning Hoessein
als PLO-voorzitter Arafat een
volgend doelwit kunnen vor
men van de Zwarte Septem
ber.
Verzoening in familie Reagan
WASHINGTON Michael Reagan, zoon van de Ame
rikaanse president uit zijn eerste huwelijk met Jane
Wyman, heeft voorgesteld dat de familie met kerstmis
bijeenkomt om een verzoening te bewerkstelligen. Mi
chael heeft er in het recente verleden over geklaagd
dat zijn vader zelden zijn 6-jarige kleinzoon Cameron
ziet en nooit zijn 19 maanden oude kleindochter Ash
ley heeft gezien. Verder heeft hij Reagans huidige
vrouw, Nancy, „jaloezie" verweten en haar een „boze
stiefmoeder" genoemd. President Reagan is volgens
vrienden in Washington hierover zeer ontstemd.
De president, die het gezin tot een van de hoekstenen
van zijn beleid heeft gemaakt, heeft sinds de ruzie in
de openbaarheid kwam Michael een paar keer opge
beld. Tijdens het eerste gesprek gooide deze de hoorn
op de haak, omdat hij de terechtwijzingen van zijn va
der niet wenste aan te horen. Maar de verzoening lijkt
nu in aantocht, met kerstmis op de ranch van de presi
dent in Californië.
Premier
Grenada wil
VS-troepen
handhaven
ST. GEORGE Ds nieu-
we premier van Grenada
Herbert Blaize heeft giste
ren bekendgemaakt presi
dent Reagan te hebben ge
vraagd zijn troepen op het
eiland voorlopig daar te
laten totdat het plaatselijk
politiekorps sterk genoeg
is. Volgens Blaize zouden
de Amerikaanse troepen
tot tenminste eind maart
op Grenada moeten blij-
VS testten bacterieën
op vliegtuigpassagiers
WASHINGTON Het Amerikaanse leger heeft reizi
gers op het drukke vliegveld van Washington in de ja
ren zestig bespoten met bacterieen. zonder dat zij daar
iets van wisten. De actie maakte deel uit van een expe
riment van het leger om de mogelijkheden van een
bacteriologische oorlog te testen. Dit staat in documen
ten van het Pentagon, die in de VS zijn gepubliceerd.
De documenten geven aan dat de experimenten in
1964 en 1965 zijn uitgevoerd om te zien hoe een ziekte
zou kunnen worden verspreid via een plaats waar veel
reizigers komen. De gebruikte bacterie was de „Bacil
lus Subtilis", die volgens het Pentagon ongevaarlijk is,
maar volgens anderen ademhalingsproblemen tot ge
volg heeft, alsmede bloed- en voedselvergiftiging Het
Pentagon heeft nog niet gereageerd op de pubfikatie
van de geheime documenten, die zijn verspreid op
grond van de wet van vrijheid van informatie
DEN HAAG Het insec
ticide methylisocyanide,
dat uit een ondergrondse
tank van het chemisch be
drijf Union Carbide in de
Indiase stad Bhopal ont
snapte en een groot aantal
slachtoffers maakte, is
volgens deskundigen ge
baseerd op het chemische
strijdgas fosgeen, dat in de
Eerste Wereldoorlog werd
gebruikt. Fosgeen is een
zwaar gif dat de longen
aantast. Het wordt toege
past in de kleurstoffenin
dustrie en bij de vervaar
diging van bepaalde
kunststoffen. Fosgeen ont
staat onder invloed van
licht uit koolmonoxide en
chloor en wordt met met-
hylamin in methylisocya-
naat omgezet.
Methylisocyanide bezit een
prikkelende en zoetachtige
geur en is een kleurloze tot
lichtgrijze vloeistof die bij ka
mertemperatuur verdampt.
Het reageert met water en
prikkelt de slijmvliezen van
ogen, neus, mond en longen.
Bij inademing ointstaat het ri
sico van longbloedingen en
verstikking.
Het gif, dat de opvolger is van
het vroeger veel toegepaste
maar later verboden insectici
de DDT, wordt gebruikt bij de
produktie van insectenbestrij
dingsmiddelen voor de land
bouw. Het gebruiksklare pro-
dukt draagt in India de naam
Sevin Carbaryl. Doorgaans
wordt het echter Temik ge
noemd. De Amerikaanse pro
ducent, Union Carbide, ver
vaardigt het insectide ook in
de Verenigde Staten, in een
fabriek in Institute (West-Vir
ginia). Na de ramp in India
heeft men hier de produktie
gestaakt.
Het middel is in 1979 door het
Amerikaanse bureau voor mi
lieubescherming goedgekeurd,
nadat bij onderzoek was vast
gesteld dat het in de voorge
schreven concentraties „geen
meetbaar gevaar voor de men
selijke gezondheid" vormde.
Het staat echter vast dat met
hylisocyanide al letsel kan
veroorzaken bij een mengsel
van slechts een deel op een
miljoen. Het insecticide zou
ook in Japan, Israël en Taiwan
gemaakt worden. Dat is niet
onwaarschijnlijk, want Union
Carbide heeft vestigingen in
praktisch alle delen van de
wereld. In Europa wordt het
alleen gemaakt door het che- geproduceerd. In de tank,
misch bedrijf Bayer in Keulen, waaruit het methylisocyanaat
In de in 1977 geopende fabriek ontsnapte, zat 45 tot 50 ton in
in een dichtbevolkte wijk van vloeibare toestand onder druk.
Bhopal werden jaarlijks zo'n Via een niet gesloten ventiel
500 ton insecticide en andere spoot het gif als een nevel
landbouwbestrijdingsmiddelen naar buiten en werd het op de
wind over de stad meege
voerd. In 1978 zou zich ook al
eens een dergelijk incident
hebben voorgedaan, dat toen
beperkt bleef tot acht dodelij
ke slachtoffers onder het per
soneel van de fabriek.
BHOPAL Het gifgas,
dat gisteren uit een insec-
ticidefabriek in de Indiase
1 stad Bhopal ontsnapte,
heeft al aan ruim twaalf
honderd mensen, met
name vrouwen en kinde
ren, het leven gekost. Dat
hebben artsen in Bhopal
verklaard. Volgens hen
zal het dodental oplopen
tot tweeduizend.
Het aantal zwaar gewon
den kon slechts bij bena
dering worden vastge
steld, maar dg artsen zei
den het het er vele dui
zenden moeten zijn.
Volgens het Indiase persbu
reau UNI zijn ongeveer
200.000 mensen, ongeveer een
kwart van de bevolking van
Bhopal, door het gif aangetast.
De medische diensten kunnen
niet
Schrik en paniek
beheersten vanochtend nog al
tijd de getroffen stad. Soldaten
doorzochten woningen en
droegen voortdurend lijken
van vergiftigde bewoners naar
buiten. Langs de straten lagen
honderden mensen met zware
vergiftigingsverschijnselen.
Het aantal kadavers van ge
storven dieren was tot in de
wijde omgeving van de stad
ontelbaar. De 80 kilometer
lange wolk giftig gas heeft tot
zelfs op een afstand van 200
kilometer van Bhopal nog
slachtoffers gemaakt. het ontsnappen van het giftige
De politie, die binnen enkele methyl-isocyanide is nog niets
uren na de catastrofe naar bekend,
schuldigen begon te zoeken,
heeft tot dusverre zes leden Volgens het Indiase persbu-
van de staf van de fabriek reau waren bij een kleiner
aangehouden. Zij worden be- maar soortgelijk ongeval in
schuldigd van dood door 1978 acht arbeiders om het le-
schuld. Over de oorzaak van ven gekomen
NEW YORK Hoger dan stenografe kan men het
als vrouw in de hogere regionen van de Verenigde
Naties nauwelijks brengen. In feite is het zo dat de
Verenigde Naties, die de wereld zouden moeten
voorgaan in gelijkheid van man en vrouw, een ver
leden hebben van discriminatie en onverschillig
heid jegens vrouwen en hun carrièreproblemen.
Een staffunctionaris van de organisatie schrijft het toe aan
de „Latijnse macho-mentaliteit waarvan de hele Verenigde
Naties zijn doordrenkt". Secretaris-generaal Javier Perez de
Cuellar maakte vorige week bekend dat er een coördinator
voor vrouwenzaken zou worden aangesteld, maar daar
wordt weinig effect van verwacht.
In december 1978 nam de algemene Vergadering met 138 te
gen 0 stemmen een resolutie aan, waarin gevraagd werd de
benoeming van vrouwen te bevorderen. Zes jaar na datum
maken vrouwen nog maar 22,6 procent uit van personeel.
En aan de top van de volkerenorganisatie bekleden vrou
wen twee van de dertig belangrijkste posities. In wat de 'Al
gemene Dienst van de Verenigde Naties wordt genoemd, be-
r op elke vijf posities als se-
Treinen botsen: Twee doden
Terwijl brandweerlieden nog druk aan het blussen zijn, zoeken anderen nog mogelijke naar slacht
offers van het treinongeluk dat zich gisteren bij Manchester heeft voorgedaan. Het ongeluk, dat
twee doden en vele gewonden heeft geëist, ontstond nadat een volle sneltrein was ingereden op
goederen trein die geladen was met stookolie. Direct na de botsing vloog de olie in brand.
PARIJS Nederland neemt 10 procent (350 miljoen gulden)
voor zijn rekening van het hulpplan van de Wereldbank voor
Afrika. Dat heeft minister Schoo van ontwikkelingssamenwer
king in Parijs gezegd op de jaarlijkse vergadering van ministers
van ontwikkelingssamenwerking van de landen van de OESO
Die landen zijn samen goed voor driekwart van de door overhe
den verstrekte ontwikkelingshulp in de wereld
De bedoeling is structurele verbeteringen aan te brengen in de
armste landen, zodat zij in hun eigen voedselbehoeften kunnen
voorzien. Het gaat vooral om landen ten zuiden van de Sahara.
De landen die willen profiteren van het plan van de Wereld
bank moeten wel voldoen aan een aantal voorwaarden. Zo moe
ten zij een financieel-economisch verstandige politiek voeren,
aldus Schoo. Volgens haar is die bereidheid bij de Afrikaanse
regeringen nu aanwezig. De hongersnood in Afrika heeft daar
toe bijgedragen. Nederland heeft nog als voorwaarde gesteld dat
ziin hulp gaat naar landen waarmee al een lange relatie bestaat
of is op te bouwen. Dat zijn in de eerste plaats Kenya, Guinee
Bissau, Mali, Zambia, Niger, Mauretanie, Tanzania en Zimbab-
De Europese staats- en regeringshoofden hebben in Dublin be
sloten dat de Europese Gemeenschap zelf en haar lidstaten 1.2
miljoen ton graan zullen leveren aan de hongergebieden in Afri
ka. Met die hoeveelheid wil de EG de periode overbruggen tot
aan de nieuwe oogst in de Afrikaanse landen.
n-
de
(Vervolg van de voorpagina)
DUBLIN Niet de ver
wachte onenigheid over be
perking van de wijnproduc-
tie, maar de Griekse eis voor
compensatie voor specifieke
Middellandse Zee-producten
bij toetreding van Spanje en
Portugal werd het breek
punt Omdat de Middelland-*
se Zee-landen met hun pro
ducten schade ondervinden
van de toetreding had de Eu
ropese Commissie voorge
steld een bedrag van 17
miljard vrij te maken voor
compensatie aan Grieken
land (34 procent). Italië (4'
procent) en Frankrijk
procent) over een periode
van zes jaar.
De Europese Raad van rege
ringsleiders wilde niet verder
gaan dan 230 miljoen per
jaar gedurende vijf jaar. Plol-
seling eiste Papandreou voor
zijn land alleen 1,3 miljard
per jaar. Hij dreigde alles over
toetreding van Spanje en Por
tugal te blokkeren als hij dat
bedrag niet kreeg Na uren -
van onderhandelen, waarbij
Papandreou met regelmaat^
theatraal de vergadering ver-
liet, kwam men tot een ori-
bevredigende oplossing:
Griekenland zou de onderhan-
delingen niet blokkeren en er -
zou over de hoogte van het
Griekse bedrag nog gesproken
worden voor toetreding. Dat
betekende dat Griekenland in
feite een veto over de toetre-
ding zou kunnen uitspreken,
maar men hoopte erop dat het
gat tussen 230 miljoen en 1,3
miljard overbrugd zou kunnen
worden vóór toetreding van
Spanje en Portugal een feit
wordt. „Met Spanje en Portu- -
gal worden we 't al dan niet
eens, maar er komt zo wel een
zware druk op Griekenland.
Dat zal de geestesgesteldheid
van de Griekse premier beïn
vloeden", vond premier Lub- -
bers na afloop „Toetreding
dan pas als ik mijn zin krijg i*
wat anders dan Ik blokkeer
alle onderhandelingen", zei
Lubbers, die niet van chantage
wilde spreken, maar wel toe-
gaf dat Griekenland het veto
in handen had. Lubbers wist
toen nog niet van de parallel
lopende bijeenkomst van mi* -
nisters van Buitenlandse Za
ken, waar de Griekse uitleg
uiteindelijk compleet anders
Hij toonde zich dan ook gema
tigd tevreden over de oplos
sing voor het probleem van de
overproduktie van wijn, die
toetreding in de weg stond. De
Duitsers, die met versuikering
hun wijn tot kwaliteitswijn op
vijzelen en zich daarmee het
ongenoegen van Italië op de
hals haalden toonden zich im
mers bereid tot beperking. De
Italianen gingen hiermee aly» -
koord en dit probleem leek uit
de wereld.
De mislukking van de top
werd pas duidelijk toen bleek
dat de Grieken met twee mon
den praatten. De Grieken
maakten plotseling duidelijk
rond, aldus de Nederlandse
minister van Buitenlandse Za-.
ken, Hans van den Broek „Ik
til hier heel zwaar aan", zei
hij. „Mijn hoop op een bevre
digende oplossing voor Grie
kenland is er niet groter op ge
worden. De Europese Commis
sie heeft verwachtingen ge
wekt, die bij lange na niet ver
vuld kunnen worden. Dat is
een zeer ernstige situatie. Ik
heb opeens geconstateerd dat
het akkoord er niet was. De
houding van de Grieken is te
gen het destructi' ve aan.
EUROPESE NAVO-LANDEN KOMEN TEGEMOET AAN DRUK AMERIKA
ADVERTENTIE
BRUSSEL De NAVO gaat
op aandrang van de Ameri
kanen meer geld uitgeven
voor de versterking van de
niet-nucleaire defensie. De
ministers van defensie van
het Noordatlantisch Bondge
nootschap hebben gisteren in
Brussel besloten dat de ko
kende zes jaar ruim 24 mil-
jjard gulden zal worden be
steed aan infrastructurele
projecten. Bovendien ver
plichten de ministers zich er
toe dat de munitievoorraden
op peil zullen worden ge
bracht. Nederland zegde toe
dat het 150 miljoen gulden
extra zal besteden aan muni
tie.
Ie, toonde zich zeer verheugd
met de besluiten van de NA-
VO-ministers. Ook NAVO-
-functionarissen staken hun
vreugde niet onder stoelen of
banken. Volgens hen was het
de „bemoedigendste" discussie
van de afgelopen jaren. Perle
verklaarde dat met de verster
king van de niet-nucleaire de
fensie de afhankelijkheid van
kernwapens kan verminderen.
Met de goedkeuring van het
infrastructuurfonds en de be
lofte dat de tekorten in de mu
nitievoorraden zullen worden
weggewerkt, komen de NA-
VO-ministers tegemoet aan de
critici in het Amerikaanse
congres, die vinden dat Euro
pa te weinig aan zijn defensie
doet.
De democratische senator Sam
Nunn stelde de Senaat in juni
wim
voor de 322.000 man Ameri
kaanse troepen in Europa in
drie jaar met 90.000 te vermin
deren wanneer de Europese
bondgenoten zich niet houden
aan de afspraak hun defensie-
-uitgaven jaarlijks reeel met
drie procent te vergroten,
schuilkelders voor vliegtuigen
te bouwen en de munitievoor
raden te vergroten. Het voor
stel werd destijds met geringe
meerderheid (55 tegen 41) ver
worpen. Nunn heeft aange
kondigd het amendement op
nieuw in te dienen als aan zijn
wensen geen gehoor wordt ge
geven Binnen de NAVO
wordt overigens met klem
ontkend dat de nieuwe maat
regelen een reactie zijn op de
druk van Nunn.
Het hoofd van de chef van sta
ven van de NAVO. de Neder
landse generaal De Jager,
heeft gisteren in Brussel ge
waarschuwd dat de kloof tus
sen het potentieel van de
NAVO en dat van het War
schaupact steeds groter wordt.
«S5ÏKS5S5»
8-daagse Ski- en Langlaufvakantie
met uw krant naar
OOSTENRIJK
TIROL vanaf 440.-
I Kwarwendel gebergte tussen
Innsbruck en de zilverstad Schwaz ligt net rustige
vakantiedorp Terens-Vombach Een fraai natuurgebied
met goede gelegenheid voor langlaufen en sportieve toch
ten over gebaande wandelwegen De beginnende, zowel
ais de meer geoefende skier wordt met eigen bus naar de
diverse ski-pistes bi| de Kotsassberg ol van de Kellerioch
gebracht en gehaald Bovendien zullen een tw
sies worden gemaakt naar inn
van Oostenri|ks hoogst gelegen
ibegrepen) Eer
vertrek 5. 12, IS en 26 |anui
2 en 23 februari, alsmede
2 maart 1945 slechts
f te In het rustig gelegen gemoedeii
r plaatse^ 7*logies
diner). Alle ka- 36-
een dag gemaakt.
Annuleringsvmkenng 3 1/2%
ensiesystemen in
licht van de verhoging
twaalf procent van de S
defensiebegroting.
het
Inlichtingen en boekingen telelo-
nisch onder nummer 070-190882
oi persoonlijk in onze vestiging
aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te
Den Haag
(maandag t/m vrijdag van 9-16 uur).
POSTBUS 16050
2500 AA DEN HAAG
TEL 070-190882
